GÜNEY KENTSEL GELİŞME ALT YÖRESİ

Transkript

1 GÜNEY KENTSEL GELİŞME ALT YÖRESİ 340

2 5.4. GÜNEY KENTSEL GELİŞME ALT YÖRESİ (GKGAY) PLANLAMA ALANI Güney Kentsel Gelişme Alt Yöresi kuzeyde Kemalpaşa ilçe sınırı, doğuda ve güneyde İBŞB sınırı, güneybatı da Selçuk-Pamucak Kesimi Çevre Düzeni Planına, batıda ise Tahtalı Su Koruma Havzası Çevre Düzeni Planına dayanmaktadır. Toplam ha. olan Güney Kentsel Gelişme Alt Yöresi İzmir Kentsel Bölgenin yaklaşık %20.1 oranında bir alanını kapsamaktadır. Tablo 1 : G.K.G.A.Y. İlçe ve Belediye Alanları İLÇE İLÇE ALAN TOPLAMI (HA) % BELEDİYE ALANI BLD. TOP. (HA) Torbalı 34574,8 31,3 Pancar 4882,7 4,4 Ayrancılar 1825,3 31,0 Torbalı 55031,7 49,8 Yazıbaşı 3558,3 3,2 Çaybaşı 3595,6 3,3 Subaşı 4486,1 4,1 Karakuyu 2068,4 1,9 Bayındır 27116,2 24,5 Bayındır 31610,5 28,6 Çırpı 3091,3 2,8 Canlı 1403,0 1,3 Menderes (GKGAY içerisinde kalan) Menderes ,5 16, ,8 Tekeli 1915,8 2,3 Selçuk (GKGAY içerisinde kalan) 5895,0 TOPLAM HA 100 5,3 Selçuk 5895,0 % 5,3 GKGAY İçerisinde 42 adet orman köyü bulunmaktadır. Torbalı ilçesinde 22 adet ; Tulum, Sağlık, Ahmetli, Kaplancık, Arslanlar, Taşkesik, Dağtekke, Helvacı, Ormanköy, Korucuk, Çamlıca, Düverlik, Karakızlar, Demirci, Yoğurtçular, Yeşilköy, Yeniköy, Dağkızılca, Saipler, Bozköy, Çakırbeyli, Karaot, 341

3 Bayındır ilçesinde 17 adet ; Alankıyı, Balcılar, Çamlıbel, Çıplakköy, Elifli, Fırınlı, Hisarlık, Karahalilli, Kızılcaağaç, Söğütöğen, Arıkbaşı, Çiftçigediği, Dernekli, Havuzbaşı, Kızılcaova, Osmanlar, Yakapınar, Menderes ilçesinin G.K.G.A.Y. ne giren kısmında ise; Sancaklı, Karakuyu ve Çakaltepe köyleri olmak üzere 4 adet köy yer almaktadır sayılı kanun öncesinde köy statüsünde bulunan Naime, Atalan, Göllüce, Bülbüldere, Kırbaş köyleri Subaşı ilk kademe belediyesine, Özbey ve Çapak Torbalı ilk kademe belediyesine, Pamukyazı, Eyerci, Şehitler Çaybaşı ilk kademe belediyesine, Kuşçuburun Yazıbaşı ilk kademe belediyesine, Yeni Bulgurca ise Pancar ilk kademe belediyesine mahalleye dönüşerek bağlanmışlardır. Bayındır ilçesinde sınırlarında Hasköy ve Karaveliler Çırpı ilk kademe belediyesine, Menderes ilçesinde ise Çileme Değirmendere ilk kademe belediyesine mahalle olarak bağlanmışlardır MEKANSAL OLUŞUM Doğal Yapı Torbalı, Ege Bölgesi nin kıyı bölümünde yer almakta olup yüzölçümü 600 km² dir. Denizden yüksekliği 40 metre civarında olan ilçe kendi adıyla anılan alüvyonlarla örtülü ovada kurulmuştur. Tipik Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Yaz mevsimi sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçer. Yıllık ortalama sıcaklık 17C dir. En sıcak aylar Temmuz ve Ağustos, en soğuk aylar ise Ocak ve Şubat tır. Yıllık sıcaklık farkı 20C olup, bu fark maksimum değerlere göre 45C yi geçmektedir. Torbalı tarımının gelişmesinde ılıman ve yağışlı iklimin önemli rolü olmuştur. İlçe tipik Akdeniz iklimi etkisi altındadır. İlçede doğal bitki örtüsü genellikle makiliktir. Dağların metre yüksekliğine kadar makilik hakim olup, daha yükseklerde ormanlar yer almaktadır. Yörenin tek akarsuyu Küçük Menderes nehri ve bu akarsuyun kolları olan Fetrek ve Çevlik çaylarıdır. Uzunluğu 175km, havza alanı yaklaşık 6900km² dir. Kiraz, Beydağ, Bayındır, Tire, Torbalı ve Selçuk ilçelerinin topraklarından geçerek denize ulaşmaktadır. 342

4 Fetrek ve Çevik çaylarının tarımsal üretime yeterli gelmemesi nedeniyle sulama derin kuyu ve artezyen gibi diğer kaynaklarla sağlanmaktadır. Bayındır ın ise toplam yüzölçümü 588 km², ilçe merkezinin hükümet konağının bulunduğu yer itibariyle denizden yüksekliği 86 metredir. Doğusunda Ödemiş, güneyinde Tire, batısında Torbalı ve kuzeyinde Kemalpaşa ile Turgutlu ilçeleri bulunmaktadır. İlçe merkezi Ege denizine dik olarak uzanan sıradağların üzerindeki Bayındır ve Basra tepelerinin güney yamaçlarına kurulmuştur. Doğudan gelen Küçük Menderes nehri ilçenin Tire ilçesi ile sınırını oluşturmaktadır. Yörede yazları çok sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçmektedir. Bitki örtüsü kuzeye bakan yerlerde ormanlık, diğer yerlerde zeytinlik ve tarım alanı olarak mevcuttur. İlçedeki yerleşimlerin bir bölümü dağların güneye bakan yamaçlarında iken büyük kısmı son yıllarda güneyde bulunan ovaya taşınmıştır Kültür ve Tabiat Varlıkları Torbalı tarihi kalıntılar açısından zengin bir ilçemizdir. İlçedeki Metropolis antik kenti önemli bir turistik merkezdir. Torbalı nın merkezinde bulunan Sultan Abdülhamit`in Seyir Köşkü, Osmanlı döneminin önemli eserlerindendir. Bayındır doğal, tarihi ve kültürel açıdan oldukça zengindir. Bayındır ilçesinin kuzeyi doğal zenginlere sahiptir. Osmanlı ve Selçuklular zamanında eğitim ve kültür merkezi olarak kullanılan tarihi yapılar mevcuttur. Bunların en önemlileri Hacı Sinan Camii ve Külliyesi, Telcioğlu Camii, Recep Hanı, Eskici Dede Türbesi ile Bayındır Ilıcaları'dır. Menderes`te Klaros, Notion ve Kolophon antik kent yerleşimleri bulunmaktadır. İlçenin her ne kadar G.K.G.A.Y. ne girmese de 40 km`lik sahil şeridinde birbirinden güzel kıyı, koy ve turistik tesisleri, turizmin gelişmesini sağlamaktadır. 343

5 MEKANSAL ANALİZ Kentsel Alan Kullanım Analizi Tablo 2 : 2005 Yılı Hava Fotoğraflarından Hesaplanan G.K.G.A.Y. Kentsel Alan Kullanım Analizi Tablosu Arazi Kullanışı Ha % Tarım 55470,1 50,22 Orman 37439,7 33,90 Mevcut Sanayi 2450,8 2,22 Depolama Mevcut İskan Alanları 4889,5 4,43 Turizm Alanları 0 0,00 Askeri Alanlar 1,4 0,00 Baraj ve Göller 0 0,00 Mezarlıklar 21,13 0,02 Diğer(makilik, 9633,5 8,72 fundalık, taşlık, kayalık, v.b.) Toplam G.K.G.A.Y. nde mevcut bugünkü arazi kullanım miktarı en fazla tarım alanlarında görülmekte olup bu oran % 50 dir. Bu oran aynı zamanda tarım havzasının ve potansiyelinin önemini de vurgulamaktadır. Ardından % 33 oran ile orman alanları ile birlikte G.K.G.A.Y. alanı % 83 oranında korunması gerekli yeşil kuşak alanlarından oluşmaktadır. G.K.G.A.Y. nde toplam hektar alanın 7341,7 hektar alanı yapılaşmış olup, tüm alanın doluluk oranı % 6.6 dir Sayılı yasa öncesi planlı alanların %22.8 i yapılaşmış durumdadır. Mevcut sosyal donatı alanları incelendiğinde; 5216 sayılı kanun öncesi yürürlükte bulunan planlı alanlarda %0.03 sağlık alanı, %0.2 eğitim, %0.004 sosyo-kültürel donatı alanlarının yapılaşmış olduğu görülmekte olup, bu oranlar sosyal donatı alanlarının mevcuda ilişkin yetersizliklerini göstermektedir. 344

6 Nüfus Yapısı 2000 Genel Nüfus Sayımı Sonuçlarına Göre Torbalı İlçesi Dahilinde; Toplam Nüfus: Tablo 3 : G.K.G.A.Y. Torbalı İlçesi 2000 DİE Nüfus Sayım Sonuçları İlçe Belediyesi İlk Kademe Belediyesi Köy Mahalle/ bağlı olduğu belediye NÜFUS 2000 Torbalı X Ayrancılar X 7719 Pancar X 4414 Karakuyu X 2013 Yazıbaşı X Çaybaşı X 5168 Subaşı X Ahmetli X Arslanlar X Bozköy X Çakırbeyli X Çamlıca X Dağkızılca X Dağtekke X Demirci X Düverlik X Helvacı X Kaplancık X Karakızlar X Karaot X Korucuk X Ormanköy X Sağlık X Saipler X Taşkesik X Tulum X Yeşilköy X Yeniköy X Yoğurtçular X 393 Atalan X Subaşı 1131 Bülbüldere X Subaşı 317 Çapak X Torbalı 2115 Eyerci X Çaybaşı 745 Göllüce X Subaşı 877 Kırbaş X Subaşı Kuşçuburun X Yazıbaşı 1997 Naime X Subaşı 469 Özbey X Torbalı 2335 Pamukyazı X Çaybaşı 2108 Bulgurca X Pancar 1629 Şehitler X Çaybaşı 1202 NÜFUS

7 Bayındır İlçesi Dahilinde; Toplam Nüfus: Tablo 4 : G.K.G.A.Y. Bayındır İlçesi 2000 DİE Nüfus Sayım Sonuçları Mahalle/ bağlı NÜFUS İlçe İlk Kademe NÜFUS Köy olduğu 2000 Belediyesi Belediyesi 2000 belediye toplam Bayındır X Canlı X 1865 Çırpı X Alankıyı X Balcılar X Çamlıbel X Çıplakköy X Elifli X Fırınlı X Hisarlık X Karahalilli X Kızılcaağaç X Söğütöğen X Arıkbaşı X Çifçigediği X Dernekli X Havuzbaşı X Kızılcaova X Osmanlar X Yakapınar X 1213 Hasköy X Çırpı 1708 Karaveliler X Çırpı G.K.G.A.Y İçinde Kalan Menderes İlçesi Dahilinde; Toplam Nüfus: 8772 Tablo 5 : G.K.G.A.Y.(içerinde kalan)menderes İlçesi 2000 DİE Nüfus Sayım Sonuçları Mahalle/ bağlı İlçe İlk Kademe NÜFUS NÜFUS Köy olduğu Belediyesi Belediyesi belediye Tekeli X Sancaklı X Karakuyu X Çakaltepe X 638 Çileme X Değirmendere

8 2000 yılı G.K.G.A.Y Genel Nüfus Toplamı: kişidir. Torbalı ilçesinde 172 kişi/ km2 yoğunluk, Bayındır ilçesinde 109 kişi/ km2 yoğunluk, Menderes ilçesinin Alt Yöreye giren kısmında ise 49 kişi/ km2 yoğunluk değerleri mevcut alan ve 2000 İzmir Valiliği verilerine göre belirlenmiştir. Buna göre GKGAY İlçe yoğunluklarının İzmir Kentinden ( 281 kişi/ km2 yoğunluk ) düşük olduğu görülmektedir. Tablo 6 : 2000 Nüfus Sayımı Sonuçlarına Göre Büyüme Hızları Baz Alınarak Hesaplanan GKGAY 2005 Yılı Nüfus Kestirim Tablosu GKGAY Kentsel Nüfus 2005 Kırsal Nüfus 2005 Toplam Torbalı Bayındır Tekeli Pancar Ayrancılar Yazıbaşı Karakuyu Çaybaşı Subaşı Canlı Çırpı Toplam yılı Genel Nüfus Toplam: kişidir yılı nüfusu olan İ.K.B.N.İ.P. içerisinde GKGAY si % 4,7 lik bir paya sahiptir. GKGAY.nde toplam kişinin %71,2 si olan kişi Kentsel nüfusu, %28,8.i olan kişi kırsal nüfusu oluşturmaktadır Ekonomik Yapı Torbalı ve Bayındır ilçelerinden oluşan Alt Yörede Küçük Menderes Havzasından kaynaklanan Tarım sektörü ve ağırlıklı olarak bu tarım potansiyelinin üzerinden yapılaşmış bir tarımsal sanayi sektörel olarak bölgede yer almaktadır. 347

9 2000 ve 2030 yılı istihdam projeksiyonlarına bakıldığında İzmir İli ve Büyükşehir bütününde özellikle tarım dışı sektörlerde hızlı bir atılım olacağı planlanırken Torbalı ve Bayındır ilçelerinden oluşan GKGAY bu gelişime aynı oranda ayak uyduramamaktadır. Bölge istihdam yönünden durağan bir seyir izleyen tarım sektörü tahminlerinin etkisi ile mevcut tarım potansiyelleri ve gelişen sanayileşme eğilimleri arasında durmaktadır. Tablo 7 : İzmir İlçeleri İstihdam Projeksiyonu: Projeksiyon İZMİR İLİ Büyük Şehir BAYINDIR TORBALI GKGAY TOPLAMI Tablo 8 : İzmir İlinde İstihdam Edilen Nüfusun Yerleşim Yerleri ve Ana Faaliyet Kollarına Göre Dağılımı: 2000 TARIM SANAYİ İNŞAAT HİZMET TOPLAM İZMİR İLİ BÜYÜK ŞEHİR BAYINDIR TORBALI Tablo 9 : İzmir İlinde İstihdam Edilen Nüfusun Yerleşim Yerleri ve Ana Faaliyet Kollarına Göre Dağılımı: 2030 (Projeksiyon) TARIM SANAYİ İNŞAAT HİZMET TOPLAM İZMİR İLİ BÜYÜKŞEHİR BAYINDIR TORBALI Toplam İKBNİP 2030 yılı istihdam edilen nüfus projeksiyonunun % 5,9 ü GKGAY nden sağlanacaktır yılında İKBNİP İçerisinde Yer Alan GKGAY ne ait tarım istihdamı % 26.4 iken bölgedeki sanayileşme nedeni ile 2030 yılında azalarak %23.4 olması beklenmektedir. Bunun yanında sanayi ve inşaat istihdamında %5 lik bir artış beklenmektedir. Bu artışla beraber sanayi Büyükşehir bütünü içerisindeki payı %8.7 olurken, inşaat istihdamının payı %9.2 olarak öngörülmüştür.* 2000 yılında İKBNİP İçerisinde Yer Alan GKGAY ne ait hizmet istihdamı %2.4 iken 2030 yılnda azalarak %1.9 olması beklenmektedir.* 348

10 *Bkz : 2005 den 2030 a İzmir İli: Sosyoekonomik Profil Ve Temel Gelişme Eğilimleri Sosyoekonomik Göstergeler Torbalı İzmir in güneyinde Aydın yolu üzerinde yer alan bir ilçemizdir. Torbalı ilçesi 550,3 km² olup, 22 köyü mevcuttur. Nüfusu ve nüfus artış hızı binde 26,35 dir. Nüfus artış hızında Türkiye de buluna 872 ilçe arasında 111 nci sıradadır. Ortalama hane büyüklüğü 4 tür. %4,51 lik işsizlik oranıyla Türkiye deki diğer ilçeler arasında 502 nci sıradadır. %85,41 i okur yazar olan ilçede, binde 38,55 bebek ölüm oranı vardır. Fert başına bütçe geliri ise TL dir. Bu oran ile Türkiye de bu kategoride 2 nci sıradadır. Vergi gelirlerinin ülke içindeki payı % 0,17136 yüzdesiyle Türkiye de 120 nci sıradadır. Güney Kentsel Gelişim Alt Yöresinde bulunan diğer bir ilçemiz Bayındır; Ödemiş, Tire, Torbalı ve Kemalpaşa ya komşu olup yüzölçümü 588 km 2 dir. Bayındır ilçemizin İzmir Kentsel Bölge Nazım İmar Planına giren kısmı ise 316,1 km² dir. Nüfusu toplamda 47214, Plan içerisine giren kısmında ise ve nüfus artış hızı binde 0,19 dur. 812 ilçe arasında 505 inci sırada yer almaktadır. % 82,30 luk okur yazar oranı ile 592 inci sırada, binde 35,29 luk bebek ölüm oranı ile 546 ncı sırada bulunmaktadır. Fert başına genel bütçe geliri TL dir. Vergi gelirlerinin ülke içindeki payında 240 ncı sırada yer almaktadır. % 2,86 işsizlik oranıyla ülkedeki diğer ilçeler arasında hatırı sayılır bir sırada bulunmaktadır. G.K.G.A.Y. içerisine bir kısmı giren Menderes ilçemiz Torbalı, Seferihisar, Gaziemir ve Konak ilçeleri ile sınırdır. 737 km 2 yüzölçümü ve kişi nüfusu ve binde 32,14 nüfus artış hızı vardır. İlçenin G.K.G.A.Y. ne giren kısmı 184,5 km 2, nüfusu ise 8772 kişidir. Nüfus artış hızında Türkiye de 83 ncü sıradadır. Ortalama hane büyüklüğü 3,81 dir. 872 ilçe arasında %3,03 lük işsizlik oranıyla 711 nci sıradadır. Nüfusun %89,87 si okur yazardır. Binde 44,47 bebek ölüm oranı ile 306 ncı sırada yer almaktadır. Fert başına bütçe geliri TL dir. Vergi gelirlerinin ülke içindeki payı % 0.06 dır. Bu kategoride ise 108 nci sıradadır. 349

11 Tarım Torbalı ilçesinde toplam arazinin yarısından fazlası tarım alanıdır hektar toplam tarım arazisinin hektarı tarla alanı, hektarı sebze alanı, hektarı zeytin alanı, hektarı bağ alanıdır. Silajlık mısır, pamuk, buğday, arpa, yonca en çok üretilen tarla ürünleridir. Zeytin, üzüm, şeftali, incir en çok üretilen meyvelerdir. Domates, karpuz, hıyar, salçalık biber ve dolmalık biber en çok üretilen sebzelerdir. Küçükbaş hayvancılık ağırlıklı olmak üzere, büyükbaş ve kümes hayvancılığı yapılmaktadır. Tarım sektöründe çalışanların oranı %60,86 dır. Bayındır ilçedeki araziler ise sırasıyla tarım alanı, orman fundalık, diğer arazi ve çayır mera olarak sıralanmaktadır. Bayındır da genel arazinin % 44 ü orman ve fundalık, % 52 si tarım alanıdır hektar toplam tarım alanının hektarı zeytin alanı, hektarı tarla alanı ve hektarı sebze alanıdır. Tarım, ilçe ekonomisinin bel kemiğini oluşturmaktadır. Elverişli iklim, verimli topraklar tarımın gelişmesini sağlamıştır. Pazar dikkate alınarak üretilen ürünler çeşitlendirilmiştir. Tarla ürünleri kapsamında ekilen alan göre en çok pamuk ekilmekte, buğday ve mısır, pamuğu takip etmektedir. Bunun yanında en çok mısır (slaj) ve mısır (slaj 2. ürün) üretilmekte, pamuk üretimi ise bu ürünleri takip etmektedir. Domates, karpuz, patlıcan, biber ve karnabahar en çok üretilen sebzeler; kiraz, şeftali, mandalina, incir ve kestane en çok üretilen meyvelerdir. İlçede hayvancılık ileri düzeydedir. Kültür ırkı sığır besiciliği, küçükbaş hayvancılık yapılmakta ve uzun yıllardır Tarım Bakanlığı destekli süt besiciliği ve kontrollü hayvancılık yapılmaktadır. Süt besiciliği ise son senelerde bölgede ekonomik ve sosyal bir sektör haline gelmiştir. Menderes ilçesinde toplam alanın %30,1 i tarım alanı, %58,7 si orman ve fundalık alandır hektar tarım alanının hektarı tarla alanı, hektarı zeytin alanı, hektarı bağ alanıdır. Arpa, buğday, pamuk, tütün, narenciye, zeytin ve sera ürünleri en çok yetiştirilen ürünlerdir. Tarım ve hayvancılık yapmak için sınırlı alan mevcuttur. Tarım sektöründe çalışanların oranı %62,81 dir. Tarımın ve özellikle seracılığın yapılmakta olduğu Tahtalı Su Barajı Havzası G.K.G.A.Y. içine girmemesine karşın Barajın doğusunda ve Alt Yöre sınırları içerisinde seracılığın yayılma eğilimleri görülmektedir. 350

12 Sanayi Torbalı ilçesi içerisinde sanayi sektöründe çalışanların oranı %16,06 dır. İlçede sanayi tarımda olduğundan daha hızlı bir gelişme göstermektedir. İlçe sahip olduğu endüstri hammaddeleriyle sanayileşmeyi hızlandırmaktadır. İlçede 2 adet Organize Sanayi bölgesini kurma çalışmaları devam etmektedir. İlçe merkezinde ve beldelerinde kurulan küçük ve orta ölçekli fabrikaların sayısı 400 e yakındır. Otomotiv, tütün, mermercilik, tekstil, süt ürünleri, boya, makine, ağaç ürünleri ve gıda alanlarında fabrikalar ve işletmeler faaliyette bulunmaktadırlar. Bayındır ilçesinde ise sanayi ilçe ekonomisinde tarım kadar yer tutmamaktadır. İlçe çırçır, kereste, tekstil, zeytinyağı fabrikaları ve mandıralar bulunmaktadır. Fabrikaların niteliği, sanayisinin tarıma dayalı olduğunu ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra, devletin kurduğu tuğla fabrikası da bulunmaktadır. Sanayi sektöründe çalışanların oranı % 4,95 tir. Menderes ilçesinde sanayi, tarım ve turizm kadar ilçe ekonomisini etkilemese de iki sanayi bölgesi bulunmaktadır. Ağaç işleri ve metal işleri sanayilerinden oluşan ESTİM (Ege Sanayicileri Ticaret İhracat Merkezi) ilçe sanayisinin önemli bir tesisidir. Ayrıca, mobilya ve ağaç işleri atölyeleri, narenciye ürünleri, ambalajlama ve kasa yapım fabrikası, zeytinyağına dayalı işletmeler, tavuk ürünlerinin işlendiği tesisler, Tekel tütün bakım atölyeleri, Pınar Şaşal içme suyu tesisleri bulunan ve G.K.G.A.Y. sınırlar içerisinde İTOB organize sanayi bölgesi bulunmaktadır. Sanayi sektöründe çalışanların oranı %11,46 dır Hizmetler Torbalı ilçemizde, önemli turizm merkezlerine yakınlığı sebebiyle turizm alanında gelişmeye ve G.K.G.A.Y. nin hizmetler sektöründe merkezi olma konusunda adaydır. Hizmetler sektöründe çalışanların oranı %23,08 dir. Yörede halen kazı işlemleri devam etmekte olan Metropolis kazıları ileride turizmden kazanılan gelirleri arttırabilecektir. Kültür turizminin yanında av turizmi de bölge turizmi için önemli seçeneklerden biridir. İlçedeki yatak sayısı ve konaklama imkanları yetersizdir. 351

13 Bayındır, ılıcaları, yaylaları ve tarihi eserleriyle yüksek turizm potansiyeline sahiptir. Bunun yanında ilçenin kuzeyinde bulunan orman alanları yayla turizmi açısından zengin olup içerisinde yer yer günübirlik alanlar ve mesire alanları içermektedir. Menderes ilçesi ise ekonomisinde turizmin önemli bir yeri vardır. Denize kıyısı olan bölgeler, özellikle Gümüldür, Özdere, Ahmetbeyli, ilçe turizminde merkezi konumdadırlar. Ancak bu yöreler D.K.G.A.Y. ne girmemektedir. Hizmetler sektöründe çalışanların oranı %25,73 tür Değerlendirme Fert başına milli gelirde Türkiye de ilçeler arasında ikinci sırada yer alan Torbalı çok çeşitli yatırım imkanları sunmaktadır. İlçede yoğun olarak yapılan sebzecilerin pazarlanmasını kolaylaştırmak ve daha sağlıklı hale getirmek amacıyla soğuk hava depoları kurulabilir. Artan ilçe nüfusu, ilçede yeni inşaat yatırımları gerekliliğini ortaya koymaktadır. Tarıma dayalı sanayi geliştirilmelidir. Hayvancılık, kümes hayvancılığı ve arıcılık yaygın biçimde yapılmaktadır. Bunların yanında çiçekçilik -özellikle gül fidanı yetiştiriciliği yapılmaktadır. Tarım sektöründe çalışanların oranı %79,59 dur. Bayındır ilçesinde seracılık ve meyve üretiminin çok olması sebebiyle bölge ürünlerine göre yatırımları yapılmalıdır. Üretimi durma noktasında olan pamuk bölge için hala önemli açılımlardan bir diğeri olabilir. Zeytincilik ilçede geliştirilmeli ekonomik olarak işler olmayan yüksek orandaki zeytin alanlarının dönüşümü sağlanmalı ve zeytine dayalı sanayi yatımları yapılmalıdır. Yayla turizmi ve av turizminin potansiyeli yüksektir. Bu potansiyellerinin yanında ilçeyi bekleyen kuraklık sorununa ve dip suyunun çekilmesi gibi çevre sorunlarına çareler düşünülmelidir. Menderes ilçesinin G.K.G.A.Y. ne giren kısımlarında seracılık desteklenmelidir. İlçedeki kaplıcaları ve kazısı yapılan tarihi eserleri turizmi elverişli hale getirilmelidir. Tahtalı Barajı Havzası na zarar vermeyecek yatırımlara girişilmelidir. Tekeli beldesinde bulunan arkeolojik sit alanlarına ilişkin incelemeler yapılmalı ve gerekirse İTOB organize sanayi alanından soyutlanarak kültür turizmine açılmalıdır. 352

14 SORUNLAR VE POTANSİYELLER SORUNLAR Çevre ve Sağlık İzmir Kent Merkezi nin güneye bağlantısını sağlayan ana ulaşım arterlerinin verimli tarım topraklarına sahip Küçük Menderes havzası içerisinden geçmesi bütünlüğü ve verimliliği bölmektedir. Sanayi sektöründeki hızlı gelişme, konut sektöründeki hızlı yapılaşma beraberinde altyapı, çevre ve insan sağlığına ilişkin sorunları getirmektedir. Bölgede merkez ve beldelerin kanalizasyon sistemi, bunların bağlandığı arıtma tesisi ve çöp depolama alanlarının olmaması, pek çok yerleşmenin kanalizasyon deşarjlarının en yakın dere yataklarına, Küçük Menderes e verilmesine ve yer altı sularının kirlenerek Küçük Menderes havzasında kirlilik oluşturmasına neden olmaktadır. Sanayie yönelik altyapı yetersizliği, endüstriyel katı ve sıvı atıklar için arıtma tesislerinin firmalar bazında kalması nedeniyle organize olamadığından; arıtılmış suyun tam olarak geri kullanımı sağlanamamaktadır. Bölgedeki fabrikaların çoğunluğu arıtma tesislerinden deşarjı Fetrek Çayı na verdiğinden çayın geçirgenliğinin bazı bölgelerde aşırı artması nedeni ile buna bağlı olarak deşarj sularının derhal yeraltı suyuna karışması toprak kalitesini düşürmektedir. Küçük Menderes projesi kapsamında sulama, baraj ve taşkından koruma projelerinin tamamlanamaması ve Bayındır-Ergenli ve Falaka çaylarının kent ve gölet projelerinin yatırım programına alınamaması nedeniyle tarım alanlarında ve kentte su kullanımına yönelindiğinden taban suyunun düşmesi, tarımsal ürün çeşitlilik ve verim azalmaktadır. Çevre kirliliğinin tarım ve hayvancılık üzerindeki olumsuz etkileri giderek artmaktadır. DSİ Sulama Projesi alan ve üretim potansiyeli için yetersiz kalmaktadır. Yapılaşma Süreci Miras hukuku ve diğer nedenlerle tarım arazilerinin küçük parsellere bölünerek parçalanması sonucu küçülen tarım alanlarının farklı amaçlarla satılması beraberinde spekülatif yapılaşmaları getirmektedir. 353

15 Bölgede özellikle son 10 yılda yapılan ve yapımı devam eden konutların ve sanayi alanlarının önemli bir bölümünün 1. sınıf tarım arazileri üzerinde yer seçmektedirler. G.K.G.A.Y. nde özellikle kırsal yerleşim alanlarında imar planlarına ilişkin sorunlar bulunmaktadır. Daha çok alt ölçekli planlama çalışmalarında yol, meydan, altyapı, sosyal donatı alanları yetersizliklerinin çözümüne yönelik revizyon plan ihtiyacı oluşmuştur. Genel olarak ülke bütününde olan sanayi alanları çevre düzenlemeleri G.K.G.A.Y. nde de yetersizdir. Bayındır ilçesi ve çevresinde gerçekleşmiş olan köy bütününe ilişkin göçler, göçün gerçekleştiği Bayındır Ovasını tehdit eder boyuta ulaşmıştır. Korumaya İlişkin Tahtalı ilçesi sınırlarında bulunan Metropolis in tanıtım eksikliği ve çevresindeki sanayi alanlarının Metropolis i etkilemeyecek şekilde altyapılarının düzenlenmesi gerekmektedir. Tekeli yöresindeki bulunan arkeolojik sit alanlarının İTOB içerisinde kalması alanın koruma ve kültürel hayata katılmasını zorlaştırmaktadır. Ulaşım Merkez şehirler ile art alanlar arasında ulaşım bağlantılarının yeterli standartta olmaması bölgesel gelişimi olumsuz etkilemektedir. İzmir-Torbalı karayolunun Torbalı-Bayındır bağlantısının aşırı virajlı olması Bayındır ve çevresine ilişkin ekonomik ve kültürel yapılanmayı olumsuz etkilemektedir. Mevcut birçok tarihi esere, doğal güzellikteki alanlar ile yaylalara ve Bayındır- Ergenli ılıcasına rağmen ulaşım imkanlarının yetersizliği ve gerekli tanıtımın yapılmaması nedeniyle turizm sektörünün gelişememektedir. İdari Tarım sektöründeki karlılığın giderek azalması sonucunda tarım arazilerinin konut ve sanayi tesisleri ile çarpık yapılaşmaya açılması, bu konuda yer seçiminin belediyelerce İmar Kanunu uyarınca gerekli incelemeye tabii olmadan yapılması alanın düzenlenmesini zorlaştırmaktadır. 354

16 Alana avantajlı coğrafi konumu, geniş ve verimli tarım alanları, gelişen sanayi sektörü nedeniyle 1970 li yıllardan itibaren doğu-güneydoğu kökenli göç olmaktadır. Organize sanayi bölgelerinin içindeki parsellerin sanayi yapılarıyla dolması yerine spekülatif yatırım amacıyla parsel alımlarının yapılması orta vadede sanayinin gelişimini etkilemekte ve yatırım politikalarını yanlış yönlendirmektedir. Mevcut enerji kaynakları gittikçe artan sanayi tesisleri ile organize sanayi bölgelerinin ihtiyacına yetmemekte, yeraltı sıcak su kaynakları atıl durumda kalmakta, jeotermal enerjiden düşük kapasitede yararlanılmaktadır. Torbalı nın İzmir e yakınlığı nedeniyle bankacılık ve sağlık kuruluşları gelişememekte, bölgede tarım ve sanayi sektöründe çalışanlar söz konusu hizmetlerden yararlanamamaktadır. Bayındır da tarım alanlarının Kemalpaşa ve Torbalı bölgesine oranla kısıtlı olmasının bölgede sera tarımı ve süs bitkiciliğini yönlendirmekte, ancak ilçenin önemli gelir kaynağı olan çiçekçiliğin kurumsallaşamaması geliri düşürdüğünden sektör gelişememektedir POTANSİYELLER Çevre ve Sağlık Torbalı bölgesinin Küçük Menderes havzası içerisinde yer alması nedeniyle önemli bir tarım potansiyeline ve ürün çeşitliliğine sahiptir. İzmir in diğer bölgelerine oranla yüksek yeraltı su potansiyeline sahiptir. Bayındır-Ergenli kaplıcalarının işletilmesi, sera çiçekçiliği ve seraların ısıtılmasında Ergenli kaynaklarından elde edilecek jeotermal enerji potansiyelinden yararlanılabilir. Bölgeden doğalgaz boru hattının geçmesi nedeniyle konut, sanayi ve organize sanayi bölgelerinde enerji ihtiyacının karşılanmasında doğalgazın kullanılabilir. Yapılaşma Süreci Bölgenin zengin tarımsal ve endüstriyel hammadde kaynaklarına sahip olması nedeniyle sosyo-ekonomik yönden İzmir in en hızlı gelişen yerleşim alanlarındandır. 355

17 Korumaya İlişkin Selçuk-Kuşadası-Pamucak gibi önemli turizm merkezlerine yakınlığı, sahip olduğu tarihi ve doğal değerleri ile kaplıcaları ileriye dönük turizm potansiyeli taşımaktadır. Ulaşım Torbalı nın İzmir-Aydın karayolu üzerinde bulunması, bölgeden çift hatlı demiryolunun geçmesi, Ege Serbest Bölgesi ile kolaylıkla işbirliği imkanının olması nedeniyle avantajlı coğrafi konumunun getirdiği ulaşım imkanlarıyla sanayi ve tarım ürünlerinin gerekli hammadde sağlamasını ve pazarlanmasını kolaylaştıran bir noktadadır. İdari Mevcut planlar doğrultusunda belde ve ilçelerin yakınlaşması, bu yönde ortak proje ve hedeflere yönelik birlikte hareket edebilmeleri mümkündür. İstihdam İzmir Metropol Alanı nda sanayi alanlarının doygunluğa ulaşması nedeniyle sanayi bölgede hızla gelişmekte ve yan sanayileri de kendine çekmekte, organize sanayi bölgeleri (Torbalı I, Torbalı II (Pancar), İ.T.O.B. (Tekeli) ) ile birlikte büyük bir istihdam potansiyeline sahiptir. Bayındır da sera tarımı ve süs bitkiciliğinin yoğunlaşması, çiçekçilikte ihtisaslaşmış sanayi bölgesine dönüşme potansiyeli göstermektedir AMAÇ VE HEDEFLER G.K.G.A.Y. nde İ.K.B.N.İ.P şemasına uygun olarak bölgesel ve yerel ölçekte altyapı, ulaşım, sosyal ve kültürel donatıların, yaşam kalitesi ve yerleşim düzeninin sağlanması, Konut ve sanayi alanlarında planlı gelişimin sağlanması, Tarım havzasının korunması ve bölge niteliğinde devamlılığı, Ekolojik ve tarihi değerlerin korunması, turizm ve araştırmalarla değerlendirilmesi, 356

18 Merkez ve art ulaşım bağlantılarının bölgesel hizmet ve ekonomik döngü bağlamında iyileştirilmesi hedeflenmiştir KENTSEL GELİŞME STRATEJİLERİ Yüksek potansiyelli tarım alanlarının tarım faaliyetlerine ayrılması, bölgede tarımsal açıdan çok sayıda küçük yerleşme de bulunduğundan gelişme potansiyeli tarım olmalıdır. Tarımsal havzanın korunması için şehirsel gelişme yerleşim merkezlerinde toplanmalıdır. Kırsal alanlarda sanayi ve depolama yatırımlarından kaçınılarak tarımsal potansiyeli güçlendirmek ve örgütlemek hedeflenmelidir. Konut, sanayi, OSB lerde enerji ihtiyacının karşılanmasında doğal gaz ve jeotermal kaynakların kullanılmasına yönelik planlama ve yatırımların gerçekleştirilmesi, seraların ısıtılmasında jeotermal kaynakların devreye sokulması. Orman alanlarının kullanımı ve denetimi için Orman Kadastrosu nun tamamlanması. Plansız ve dağınık gelişim göstermiş sanayilerin mevcut organize sanayi bölgelerine yönlendirilmesi, planlı sanayi satışının yapıldığı ancak içine sanayi tesisi yapılmadığı göz önüne alınarak, tesis edilmiş ve onaylanmış OSB lerde tam kapasite elde edilinceye kadar kısa vadede ek ve yeni alanlara izin verilmemesi, yatırımların zamana daha planlı yayılması gerekmektedir. Küçük Menderes Sulama ve İçme Suyu Projesi kapsamındaki baraj, gölet, bent ve taşkından koruma projelerinin yatırım programına bağlanarak gerçekleştirilmesi. Yerleşim merkezlerinde toplanan katı atıkların toplama ve depolanması ile geri dönüşümünün sağlanması için gerekli yatırım ile bakım ve işletmeye ilişkin organizasyonların yapılması, kanalizasyon sistemlerinin dere yatakları yerine sanayi ve yerleşme alanlarında yapılacak arıtma tesislerine bağlanması, mevcutların işletilmesi ile ilgili sorunların çözülmesi. 357

19 ALT YÖRE PLAN ŞEMASI Güney Alt Yöresi taşıdıkları potansiyeller doğrultusunda 3 isim altında 4 bölgeye ayrılmıştır. Bunlardan ilki kentsel yapılanması ve sanayi potansiyelleri ile sanayi, ikincisi kuzey ve güneyde yer alan orman alanları ve doğal kuşaklar, sonuncusu da Küçük Menderes havzası potansiyeli ile Tarım Havzası Program Alanıdır GÜNEY SANAYİ PROGRAM ALANI ( G.S.P.A. ) Bu program alanı ilk etapta batıda Tekeli beldesi ve Tahtalı Su Koruma Havzasından başlayan ve yerleşim kuşağını takip ederek kuzey doğu yönünde Pancar, Ayrancılar ve Yazıbaşı yerleşimlerini içine alman ve Kuşçular köyünde son bulan bir bölgedir. İkinci olarak Torbalı İlçe merkezi ve kentsel dokusunu içine alırken kuzeyde Vişneli Deresi boyunca devam ederek Bahçekırı Mahallesinde, güneyde ise Çaybaşı beldesini içine alarak son bulmaktadır. 358

20 Bu Program Alanı İzmir İlinin güney-doğu ve güney İlleri ile olan bağlantılarını sağlayan önemli ulaşım arterleri üzerinde yer aldığından Küçük Menderes tarım havzasına dayalı ürün işleme ve İzmir in güney bağlantılı sanayi kuşaklanmasının merkezi konumundadır. Bu bölgede sanayi toparlanarak G.T.H.P.A. nın korunması ve düzenli, organize olmuş bir sanayi bölgesi hedeflenmiştir GÜNEY TARIM HAVZASI PROGRAM ALANI ( G.T.H.P.A. ) Bu program alanı batıda Tahtalı Havzasına, doğuda Bayındır ilçe merkezini içine alarak Turan Köyü ve demiryoluna dayanmaktadır. Güneyde orman sınırı ve İBŞB sınırına, Kuzeyde ise orman sınırlarına otururken, Torbalı-Kemalpaşa yolunda Karabel Geçidinde son bulmaktadır. G.T.H.P.A. bir taraftan İzmir yeşil kuşak söyleminin bir parçası olurken diğer yandan İzmir in ve Batı Ege nin önemli tarımsal üretim havzalarından biridir. Sanayi kuşağının toparlanması ile batıda ve plan notları ile de doğuda bölgenin bu misyonunun devamlılığı için kararlar geliştirilmiştir GÜNEY YEŞİL KUŞAK PROGRAM ALANI ( G.Y.K.P.A. ) G.K.G.A.Y. nde bulunan orman alanlarını ve doğal karakter taşıyan bölgeleri içine alan G.Y.K.P.A. ı Küçük Menderes havzasının böldüğü iki parçadır. Kuzeyde Kemalpaşa İlçe sınırına, güney batıda Menderes İlçe sınırına, güneyde tarım alanlarına ve doğuda İBŞB sınırına oturmaktadır. İzmir Yeşil Kuşak Projesinin Doğu bandının büyük bir bölümünü oluşturmaktadır. Özellikle iç kesimlerinde doğal ve nitelikli özel mahsuller elde edilirken, peyzajı ve doğası ile bölgesel ölçekte rekreatif bir alandır. Kuzey-batı parçası İzmir merkezle olan kopukluğunu ve alt yörenin kendi içinde bir alt merkez olması yönünde bir role sahiptir. 359

21 ROL /İŞLEV /KİMLİK GÜNEY SANAYİ PROGRAM ALANI (GSPA) KİMLİK: TARIM-SANAYİ KENTİ ROL: İKB NİN TARIMSAL ÜRETİM VE ENDÜSTRİYEL İŞLEME MERKEZİ GELİŞMİŞ SEKTÖRLER: TARIM-ENDÜSTRİYEL ÜRETİMMERMER İŞLEME YATIRIM SEKTÖR/KONU/TEMA ALANLARI: MERMER SANAYİİ-DEMİRYOLU- ULAŞIM-ENERJİ-OSB-TEKNİK ALTYAPI-UZMANLAŞMIŞ EĞİTİM-HİZMET SEKTÖRÜ GÜNEY TARIM HAVZASI SANAYİ PROGRAM ALANI (GTHPA) KİMLİK: TARIMSAL ÜRETİM HAYVANCILIK ZONU ROL: İKB NİN GÜNEY TARIMSAL ÜRETİM VE YAYGIN HAYVANCILIK MERKEZİ GELİŞMİŞ SEKTÖRLER: TARIM-ENDÜSTRİYEL ÜRETİM-HAYVANCILIK- SERACILIK YATIRIM SEKTÖR/KONU/TEMA ALANLARI: TARIMSAL İYİLEŞTİRME-SULAMA- ORGANİZE ÖZEL MAHSÜL ÜRETİMİ-HAYVANCILIK-SERACILIK GÜNEY YEŞİL KUŞAK PROGRAM ALANI (GYKPA) KİMLİK: TARIM-ORMAN-REKREASYON ZONU ROL: MERKEZ KENTİN GÜNEY ORYANTASYONLU SAÇAKLANMASINI ENGELLEMEK-GÜNEY SANAYİ KUŞAĞINI TOPARLAMAK-KENT BÜTÜNÜNE İLİŞKİN UZAK MESAFELİ REKREASYON MERKEZİ GELİŞMİŞ SEKTÖRLER: TARIM ORMAN-REKREASYON YATIRIM SEKTÖR/KONU/TEMA ALANLARI: TARIMSAL İYİLEŞTİRME- GÜNÜBİRLİK REKREASYON-AĞAÇLANDIRMA-YABAN HAYATI KORUMA-BİTKİ YETİŞTİRİCİLİĞİ 360

22 PLANLAMA KARARLARI Konut Alanları Güney Kentsel Gelişme Alt Yöresinde toplam 2717,4 ha kentsel konut alanı planlanmıştır. Bunun 1007,8 ha ı meskun konut alanıdır. Bölge için planlanan gelişme konut alanı ise 1709,6 ha dır. Bunlardan meskun konut alanının toplam kentsel konut içerisindeki payı %37,1 iken, gelişme konut alanı %62,9 dur. Kentsel kullanımın toplam arazi kullanış içerisindeki payı ise %2,5 dir. Tablo 10 : G.K.G.A.Y. Kentsel Konut Alan Kullanımı KENTSEL KONUT ALANLARI ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ALAN (ha) ARAZİ KULLANIM TOPLAM ALAN TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ İÇERİSİNDEKİ % % MESKUN KONUT SIK YOĞ. 39,0 1,4 0,0 MESKUN KONUT ORTA YOĞ. 448,5 16,5 0,4 MESKUN KONUT SEYREK YOĞ. 520,3 19,1 0,5 MESKUN KONUT ÇOK SEYREK YOĞ. TOPLAM MESKUN KONUT 1007,8 37,1 0,9 GELİŞME KONUT SIK YOĞ. 60,7 2,2 0,1 GELİŞME KONUT ORTA YOĞ. 735,2 27,1 0,7 GELİŞME KONUT SEYREK YOĞ. 913,7 33,6 0,8 GELİŞME KONUT ÇOK SEYREK YOĞ. TOPLAM GELİŞME KONUT 1709,6 62,9 1,5 TURİZM KONUT TOPLAM KENTSEL KONUT 2717,4 100,0 2,5 Torbalı ilçe merkezinde 295 ha meskun konut alanı planlanmıştır. Gelişme konut alanı ise 349,5 ha dır. Bu alanlar toplamında; meskun alanda 79340, gelişme konut alanında ise olmak üzere, nüfusun DİE de 2005 yılı değeri olan ten a çıkması planlanmıştır. Bayındır ilçe merkezinde 186,3 ha planlı konut alanı planlanmıştır. Meskun konut alanı 97,2, gelişme ise 89,1 ha olarak planlanmıştır. Meskun konut nüfusu kişi, gelişme konut nüfusu kişi olmak üzere toplam kentsel projeksiyon nüfus kişi olarak planlanmıştır.2005 nüfusu dir. 361

23 Pancar beldesi nüfusu toplamda 358,2 ha kentsel konut alanı ile kişi olarak planlanmıştır yılı için bu değer 4612 kişidir. Meskun konut alanı 79 ha, gelişme konut alanı ise 279,2 ha olarak planlanmıştır. Ayrancılar beldesinde 2005 nüfusu 8066 dır. Bu değer planda kentsel nüfus olarak kişi olarak projekte edilmiştir. Ayrancılarda meskun kentsel alan 157,4 ha, gelişme konut alanı ise 423,3 ha olarak planlanmıştır. Gelişme konut alanı nüfusu kişi olarak belirlenmiştir. Yazıbaşı beldesinde meskun konut alanı 90 ha, gelişme konut alanı 143 ha planlanmıştır. Toplam kentsel konut alanı 237,3 ha, bu alana ilişkin nüfus ise kişidir. Gelişme konut alanı nüfusu dir.beldenin 2005 nüfusu ise 4370 dir. Karakuyu beldesinin 2005 nüfusu 2103 plan nüfusu ise 8631 dir. Bu nüfusun 6381 kişisi gelişme konut alanında planlanmış geriye kalanı meskun konut alanında düzenlenmiştir. Meskun konut alanı 25 ha, gelişme konut alanı 70,9 ha olmak üzere toplam kentsel konut alanı 95,9 ha planlanmıştır. Çaybaşı beldesinde kentsel konut alanı 95,7 ha olarak planlanmıştır. Bu alandan 33,3 ü meskun konut alanı, 62,4 ha ı gelişme konut alanıdır. Gelişme konut alanı için nüfus kişi, kentsel konut alanı toplam nüfusu kişi planlanmıştır yılı nüfusu ise 5400 dür. Subaşı beldesinde meskun konut alanı 34,4 ha, gelişme konut alanı 86,1 ha planlanmıştır. Toplam kentsel konut 120,5 ha dır yılı için 3152 olan kentsel nüfus ise planda kişi olarak planlanmıştır. Bunun 6831 kişisi gelişme konut alanında kalan kısım meskun konut alanında düzenlenmiştir. Tekeli beldesinde 3371 kişi olan 2005 yılı nüfusu 84,5 ha meskun konut alanı, 75,9 ha gelişme konut alanında toplamda 160,4 ha kentsel konut alanı ile kişi olarak planlanmıştır. Gelişme konut alanı nüfusu 6831 kişi meskun konut alan nüfusu 7605 kişi olarak projekte edilmiştir. 362

24 Çırpı beldesinde 51 ha meskun konut alanı, 85,9 ha gelişme konut alanı düzenlenirken; bu alanlar toplamı olan 136,9 ha da plan nüfusu kişi olarak planlanmıştır. Beldenin 2005 yılı için nüfusu ise 3823 kişidir. Canlı beldesinde 1808 kişi 2005 yılı nüfusudur. Bu beldede meskun konut alanı olarak 56,3 ha, gelişme konut alanı olarak 43,9 ha düzenlenmiştir. Toplam kentsel konut alanı 100,2 ha, bu alanda yaşayacak toplam kentsel nüfus ise 9018 kişi olarak projekte edilmiştir. Canlı beldesi planı mahalle olarak bağlanmış olan Karaveliler yerleşimi ile birlikte düzenlenmiştir. Kırsal Konut Alanları G.K.G.A.Y. nde toplam 1927,4 ha kırsal konut alanı planlanmıştır. Bu değerin 988,6 ha ı köy yerleşik alanı, 967,0 ha ı köy gelişme alanıdır. Köy yerleşik alanının toplam kırsal konut alanları içerisindeki oranı %50,6, köy gelişmelerin oranı ise %49,4 dir. Toplam kırsal konut alanı ise G.K.G.A.Y. içerisinde %1,8 lik bir orana sahiptir. Özellikle Bayındır Bölgesinde bulunan kırsal yerleşimlere ilişkin plan notları geliştirilmiştir. Tablo 11 : G.K.G.A.Y. Kırsal Konut Alan Kullanımı KIRSAL KONUT ALANLARI ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ALAN (ha) ARAZİ KULLANIM TOPLAM ALAN TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ İÇERİSİNDEKİ % % KÖY YERLEŞİK ALANI 988,6 50,6 0,9 KÖY GELİŞME ALANI 967,0 49,4 0,9 TOPLAM KIRSAL KONUT 1927,4 100,0 1, Ticaret Ve Yönetim Merkezleri Ticaret ve Yönetim Merkezleri G.K.G.A.Y. içinde %0,2 lik bir oranla toplamda 168,7 ha dır. 2. ve 3. Derece Merkezler 114,3 ha, Büyük Alan Kullanımı Gerektiren Kamu Kuruluşları ise 54,4 ha dır. 363

25 Tablo 12 : G.K.G.A.Y. Ticaret ve Yönetim Merkezleri Alan Kullanımı TİCARET VE YÖNETİM MERKEZLERİ ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ALAN (ha) ARAZİ KULLANIM TOPLAM ALAN TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ İÇERİSİNDEKİ % % MİA 2-3 MERKEZLER 114,3 67,8 0,1 BÜYÜK ALAN KUL. (BHZ+KAMU KURLUŞLARI) 54,4 32,2 0,0 TOPLAM 168,7 100,0 0, Sanayi Bölgeleri G.K.G.A.Y. sinde toplam 2207,9 ha lık alan sanayi bölgesi olarak planlanmıştır. Bu başlık altında 413,9 ha organize sanayi bölgeleri, 1596,1 ha sanayi alanları, 93,5 ha küçük sanayi alanları, 48,8 ha depolama alanı, 55,6 ha konut dışı kentsel çalışma alanı planlanmıştır. Bu arazi kullanış türlerinin sanayi bölgeleri içindeki payları sırasıyla OSB ler %18,7, Sanayi alanları %72,3, Küçük Sanayi %4,2, Depolama %2,2, Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı %2,5 lik paya sahiptir. GKGAY içinde toplam sanayi bölgelerinin oranı % 2 dir. Tablo 13: G.K.G.A.Y. Sanayi Bölgeleri Alan Kullanımı SANAYİ BÖLGELERİ ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ALAN (ha) ARAZİ KULLANIM TOPLAM ALAN TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ İÇERİSİNDEKİ % % OSB 413,9 18,7 0,4 SANAYİ BÖLGESİ 1596,1 72,3 1,4 KÜÇÜK SANAYİ 93,5 4,2 0,1 MADEN ÇIKARIM ALANLARI (TUZLA) DEPOLAMA 48,8 2,2 0,0 KDKÇA 55,6 2,5 0,1 SERBEST BÖLGE TERSANE YAT - TEKNE İMALAT ALANI TOPLAM 2207,9 100,0 2,0 Bu Alt Yöre toplam değerlerinden Torbalı ilçesinin payı sanayi alanı için 561,9 ha dır. İlçedeki OSB alanı 51,7 ha iken, küçüksanayi 73,7 ha dır. Depolama 5,4, KDKÇA 32,4 ha dır. 364

26 Sanayi kuşağında bulunan diğer G.K.G.A.Y. beldelerine bakıldığında ise Tekeli, Pancar, Ayrancılar ve Yazıbaşı koridorunda sırası ile Tekeli 231,8 ha, Pancar 498,7 ha, Ayrancılar 96,1 ha, Yazıbaşı nda 441,7 ha Sanayi nitelikli bölge planlanmıştır. Subaşı beldesinde 38,3 ha, Torbalı ilçesinde 5,4 ha depolama alanı planlanmıştır. Torbalı-Kemalpaşa yolu üzerinde ise mevcut mermer firmalarını içine alacak şekilde 101,1 ha Mermerciliğe ilişkin ihtisaslaşmış sanayi alanı önerilmiştir Turizm Alanları G.K.G.A.Y. nde Turizm Alanlar toplamda 14,5 ha dır. Bu değerin 2,3 ha ı Turizm Tesisi olarak Ayrancılar beldesinde, 12,2 ha ı ise Günübirlik Tesis olarak Bayındır İlçesindedir. Tablo 14: G.K.G.A.Y. Turizm Alanları Alan Kullanımı ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ALAN (ha) TURİZM ALANLARI ARAZİ KULLANIM TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ % TURİZM TESİSLERİ 2,3 15,9 0,0 KAMPİNG GÜNÜBİRLİK TESİSLER 12,2 84,1 0,0 TOPLAM 14,5 100,0 0,0 TOPLAM ALAN İÇERİSİNDEKİ % Büyük Ve Açık Alan Kullanışları G.K.G.A.Y. nde 448,2 ha Büyük ve Açık Alan kullanımı planlanmıştır. Bu başlık altında 97,4 ha Bölge Parkı, 119 ha Botanik Bahçe (Arboretum), 36,2 ha Rekreasyon, 107,1 ha Park, 21,5 ha Kentsel ve Bölgesel Spor Alanı, 18,4 ha Sağlık, 18,5 ha Sosyo-Kültürel, 30,1 ha da Eğitim Tesisi planlanmıştır. Eğitim Tesisleri büyük oranda Sanayi kuşağı ve çevresinde planlanırken, Botanik Bahçe (Arboretum) Bayındır İlçesi (Kızılağaç Köyü) nde planlanmıştır. Kentsel ve Bölgesel ölçekteki merkez konumu nedeni ile de Torbalı İlçesinde Bölge Parkı önerilmiştir. 365

27 Tablo 15 : G.K.G.A.Y. Büyük ve Açık Alan Kullanışları BÜYÜK VE AÇIK ALAN KULLANIŞLARI ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ARAZİ KULLANIM TOPLAM ALAN ALAN (ha) TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ İÇERİSİNDEKİ % % BÖLGE PARKI 97,4 21,7 0,1 EKOLOJİ PARKI FUAR ARBORETUM (BOTANİK BAHÇESİ) 119,0 26,6 0,1 REKREASYON 36,2 8,1 0,0 KENTSEL YEŞİL ALANLAR (PARK) 107,1 23,9 0,1 KENTSEL VE BÖLGESEL SPOR 21,5 4,8 0,0 ÜNİVERSİTE KAMPÜS ALANI SAĞLIK 18,4 4,1 0,0 SOSYO-KÜLTÜREL 18,5 4,1 0,0 EĞİTİM 30,1 6,7 0,0 TOPLAM 448,2 100,0 0, Tarım Alanları G.K.G.A.Y. sinde toplam 55467,6 ha alan tarım alanı olarak planlanmıştır. Bu başlık altında 48695,8 ha tarımsal niteliği korunacak alanlar, 6625,1 ha tarımsal niteliği korunacak özel mahsul alanları ve 146,7 ha Organize Çiçekçilik Bölgesi planlanmıştır. Bu arazi kullanış türlerinin tarım alanları içindeki payları sırasıyla Tarımsal Niteliği Korunacak Alanlar % 87,8, Tarımsal Niteliği Korunacak Özel Mahsul Alanları % 11,9 ve Organize Çiçekçilik Bölgesi %0,3 lik paya sahiptir. G.K.G.A.Y. içinde toplam tarım alanları kullanışları oranı % 50,2 dir. Tablo 16: G.K.G.A.Y. Tarımsal Arazi Kullanımları ARAZİ KULLANIM TÜRÜ TARIM ALANLARI ALAN (ha) ARAZİ KULLANIM TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ % TARIMSAL NİTELİĞİ KORUNACAK ALANLAR 48695,8 87,8 44,1 TARIMSAL N. K. ÖZEL MAHSUL ALANLARI 6625,1 11,9 6,0 MERA ORGANİZE ÇİÇEKÇİLİK BÖLGESİ 146,7 0,3 0,1 HAYVANCILIK İHTİSAS ORGANİZE BÖLGESİ TOPLAM 55467,6 100,0 50,2 TOPLAM ALAN İÇERİSİNDEKİ % 366

28 Tarım havzası içinde kalan belediyelerin tarım sektöründe yoğunlaşması öngörülmüştür. Ayrıca ana ulaşım aksları üzerinde bulunan Subaşı, Çırpı, Canlı ve Bayındır belediyelerinin tarımsal ürünlerinin depolanması ve ticari dağıtımında yoğunlaşması öngörülmüştür. Genel kararlar doğrultusunda orman alanları çeperinde bulunan Özel mahsul alanları Korunmuştur. Potansiyelleri doğrultusunda Bayındır İlçesinde Organize Çiçekçilik Bölgesi planlanmıştır. Beldelerin tarım havzası üzerinde yer alan planlarında, Tarım İl Müdürlüğü nden tarım alanlarına ilişkin alınan görüşleri doğrultusunda yeniden düzenleme yapılmıştır. Buna göre Torbalı, Yazıbaşı, Subaşı beldelerinde sanayi, depolama ve gelişme konut alanlarından 598,5 ha. lık kısım tarım alanı olarak düzenlenmiştir Orman Alanları G.K.G.A.Y. sinde toplam 37439,7 ha orman alanı olarak planlanmıştır. İzmir Torbalı arasında bulunan 11,8 ha lık Orman İçi Dinlenme ve Mesire Alanı planda korunmuştur. G.K.G.A.Y. içinde toplam orman alanları kullanışları oranı 37427,9 ha değeri ile % 34 dür. Tablo 17: G.K.G.A.Y. Orman Alan Kullanımı ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ALAN (ha) ORMAN ALANLARI ARAZİ KULLANIM TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ % ORMAN 37427,9 100,0 33,9 ORMAN İÇİ DİNLENME VE MESİRE ALANLARI 11,8 0,0 0,0 TOPLAM 37439,7 100,0 33,9 TOPLAM ALAN İÇERİSİNDEKİ % Ağaçlandırılacak Ve Doğal Karakteri Korunacak Alanlar G.K.G.A.Y. sinde toplam 8216,3 ha ağaçlandırılacak ve doğal karakteri korunacak alan olarak planlanmıştır. Bu başlık altında 144,4 ha ağaçlandırılacak alan, 8071,9 ha doğal karakteri korunacak alan planlanmıştır. Bu arazi kullanış türlerinin ağaçlandırılacak ve doğal karakteri korunacak alanları içindeki payları sırasıyla 367

29 Ağaçlandırılacak alan % 1,8, Doğal Karakteri Korunacak alan % 98,2 lik paya sahiptir. G.K.G.A.Y. içinde toplam ağaçlandırılacak ve doğal karakteri korunacak alan kullanışları oranı %7,4 dür. Tablo 18: G.K.G.A.Y. Ağaçlandırılacak Ve Doğal Karakteri Korunacak Alanlar Kullanımı AĞAÇLANDIRILACAK VE DOĞAL KARATERİ KORUNACAK ALANLAR ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ALAN (ha) ARAZİ KULLANIM TOPLAM ALAN TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ İÇERİSİNDEKİ % % AĞAÇLANDIRILACAK ALAN 144,4 1,8 0,1 MAKİLİK - FUNDALIK DKKA 8071,9 98,2 7,3 TOPLAM 8216,3 100,0 7, Diğer Arazi Kullanımları G.K.G.A.Y. sinde toplam 236,2 ha diğer arazi kullanım kararları getirilmiştir. Bu başlık altında 3,7 ha askeri alanlar, 50,5 ha mezarlıklar, 182,0 ha arkeolojik sit alanları planlanmıştır. Bu arazi kullanış türlerinin diğer arazi kullanım kararları içindeki payları sırasıyla Askeri Alanlar % 1,6, Mezarlıklar % 21,4, Arkeolojik Sitler % 77 lik paya sahiptir. G.K.G.A.Y. içinde toplam diğer arazi kullanım alan kullanışları oranı %0,2 dir. Tablo 19 : G.K.G.A.Y. Ağaçlandırılacak Ve Doğal Karakteri Korunacak Alanlar DİĞER ARAZİ KULLANIM KARARLARI ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ARAZİ KULLANIM TOPLAM ALAN ALAN (ha) TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ İÇERİSİNDEKİ % % ASKERİ ALANLAR 3,7 1,6 0,0 MEZARLIKLAR 50,5 21,4 0,0 ARKEOLOJİK SİT ALANLARI 182,0 77,0 0,2 ÖZEL PROJE ALANLARI (ÖPA) TOPLAM 236,2 100,0 0,2 Metropolis, Tekeli OSB alanı içinde ve kenarında kalan Arkeolojik sit alanları için korunmasına yönelik plan tutumları belirtilmiştir. Ayrancılar beldesinde mezarlık alanı önerilmiş, Torbalı ilçesinde ise mezarlık alanı büyültülerek 15,2 ha olarak planlanmıştır. 368

30 Altyapı G.K.G.A.Y. sinde toplam 1581,0 ha altyapı alanları planlanmıştır. Bu başlık altında 17 ha arıtma tesisi, 43 ha çöp toplama ve tasfiye alanı, 382,2 ha baraj gölet ve dere alanları, 1138,8 ha otoyol ve ekspres yollar olarak planlanmıştır. Bu arazi kullanış türlerinin altyapı arazi kullanım kararları içindeki payları sırasıyla Arıtma tesisi % 1,1, Çöp Toplama ve Tasfiye Alanı %2,7, Barajlar Göletler ve Dereler % 24, Otoyollar ekspres yollar % 72,0 lik paya sahiptir. G.K.G.A.Y. içinde toplam altyapı alan kullanışları oranı % 1,4 dür. Tablo 20: G.K.G.A.Y. Altyapı Alan Kullanımları ARAZİ KULLANIM TÜRÜ ALTYAPI ALAN (ha) ARAZİ KULLANIM TÜRÜ İÇERİSİNDEKİ % ARITMA TESİSİ 17,0 1,1 0,0 ÇÖP TOPLAMA VE TASVİYE ALANI 43,0 2,7 0,0 LİMAN İSKELE + BALIKÇI BARINAĞI HAVA LİMANI TERMİNAL TIR PARKI, KAMYON GARAJI, GARAJLAR BARAJLAR + GÖLETLER + DERE 382,2 24,2 0,3 TRAFO MERKEZLERİ OTOYOLLAR,EKSPRES YOLLAR vb. 1138,8 72,0 1,0 TOPLAM 1581,0 100,0 1,4 TOPLAM ALAN İÇERİSİNDEKİ % Torbalı-Bayındır yolunun ve Torbalı-Kemalpaşa yolunun iyileştirilmesi, Torbalı İlçe sınırları içerisinde 43 ha Çöp Toplama ve Tasfiye Alanı, Torbalı, Yazıbaşı, Bayındır ve Tekeli de Arıtma tesisleri, Bayındır Ovasına hizmet verecek olan 349,1 ha Uladı Sulama Barajı planlanmıştır. 369

31 370