ÖĞRETİM İLKE ve YÖNTEMLERİ. Murat GÖKALP

Transkript

1 ÖĞRETİM İLKE ve YÖNTEMLERİ Murat GÖKALP

2 Doç. Dr. Murat GÖKALP ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ ISBN DOI / Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 2016, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 1. Baskı: Eylül 2016, Ankara Yayın-Proje: Özge Işıkcı Redaksiyon: Özge Işıkcı Dizgi-Grafik Tasarım: Melike Serap Dalbudak Kapak Tasarımı: Pegem Akademi Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA ( ) Yayıncı Sertifika No: Matbaa Sertifika No: İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: Yayınevi Belgeç: Dağıtım: Dağıtım Belgeç: Hazırlık Kursları: İnternet: E-ileti: pegem@pegem.net

3 Doç. Dr. Murat GÖKALP 19 Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Ağrı merkezde doğdu yılında Erzurum Atatürk Üniversitesi İngilizce Öğretmenliği Bölümünden mezun oldu. Edirne İpsala ve Erzurum Sabancı Ortaokulunda İngilizce öğretmenliği, Ağrı Eğitim Fakültesinde İngilizce okutmanlığı, 1998 yılında Erzurum Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Programları ve Öğretimi Anabilim Dalında yüksek lisans, 2003 yılında ise aynı programda Doktora öğrenimini tamamladı de Sinop Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümünde yardımcı doçent doktor olarak öğretim üyeliği ve bölüm başkanlığı yaptı dan beri Samsun 19 Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü Eğitim Programları ve Öğretimi Anabilim Dalında öğretim üyeliği yapmaktadır te Eğitim Programları ve Öğretimi Anabilim Dalında doçent olmuştur. Lisans, yüksek lisans ve doktora programlarında Program Geliştirme, Öğretim İlke ve Yöntemleri, Eğitim Bilimine Giriş, Ölçme ve Değerlendirme, Bilgisayar Destekli Eğitim ve Rehberlik dersleri vermektedir. Yazar 6 yıl profesyonel futbol hakemliği, 8 yıl gözlemcilik yapmış, 2005 ten 2011 yılına kadar Futbol Federasyonu temsilciliği görevi yürütmüştür. Yerel gazetelerde genel yayın yönetmenliği, yerel TV genel müdürlüğü ve gazetecilik; yaptığı diğer işler arasında sayılabilir. Hâlen çeşitli yerel gazete ile internet gazetelerinde sosyal ve eğitim içerikli köşe yazıları yazmaktadır. Yazarın yurt dışı indeksli yayınlarda 15 ten fazla makalesi, ulusal ve uluslararası konferans, sempozyum ve kongrelerde sunulmuş 50 den fazla bildirisi ve ulusal hakemli dergilerde yayımlanmış 15 makalesi bulunmaktadır. Çek cumhuriyeti, Bosna Hersek ve Kırgızistan da Erasmus ve Mevlana programları kapsamında dersler veren Gökalp, 2015 ten bu yana görevlendirme ile Kırgızistan Manas Türk Üniversitesinde öğretim üyeliği yapmaktadır. Evli olan Gökalp, Özge ile Arda adlarında iki çocuk babasıdır.

4 ÖN SÖZ Bilgi toplumunda dünyadaki yenilik ve gelişmelere ayak uydurmanın olmazsa olmazı, öğrenci merkezli evrensel ve bilimsel eğitim-öğretimi sürdürmektir. Bilgiye daha kolay ve hızlı ulaşmanın en iyi yolu iletişim kanallarını etkili kullanmaktır. Gelecek, beyin gücünü etkili kullananların avuçlarında saklı kalacaktır. Çağdaş eğitim, öğrencinin merak ve kararlılık duygusunun oluşacağı, yarışmacı değil, iş birliği içinde, ne yapacağını bilen, bilgiye ulaşmak için merak eden, sorgulayan, araştıran, inceleyen, bilgiyi keşfetmeye çalışan, kendi sorumluluğunun bilincinde, paylaşmaktan zevk alan, öğrenci merkezli eğitim-öğretimle mümkün olacaktır. Öğrenme öğretme süreci karmaşık bir süreçtir. Öğrenenlerin daha kolay öğrenmesini sağlayan en önemli kişi öğretmendir. Gelecek kuşakların donanımlı olabilmesi profesyonelliğin gereğini yerine getiren, öğrencilerin öğrenmelerine yol gösteren, iletişim kanallarını beceriyle kullanabilen, öğrencilere çoklu öğrenme ortamı hazırlayarak onlara yeteneklerini beceriye dönüştürebilecek fırsatlar sağlayan, güvenli bir öğrenme atmosferi oluşturan, bilgiye açlık hissettirmesini bilen, öğrenenlerin öğrenmelerine etkin yol gösteren, nitelikli öğretmenlerin varlığına bağlıdır. Geleneksel öğrenmeyi öğretme kavramı, yerini öğrenenin öğrenmesine rehberlik eden öğrenmeyi öğrenme kavramına bırakmalıdır. Okullar korkularak, istenmeden, zorunlu olarak gidilen mekânlar yerine; yaşamın, eğlenerek öğrenmenin gerçekleştirileceği merkezler olmalıdır. Bu kitabın temel amacı; eğitim fakülteleri öğrencileri, öğretmen adayları ve öğretmenlerin öğrenme-öğretme sürecini etkin kullanabilmelerine yardımcı olmaktır. Etkili öğrenmenin sağlanması; şüphesiz zamanın ekonomik kullanılması, kaynak araç ve gereçlerin öğrencilerin seviyelerine uygun seçilmesi, öğrencilere dönük amaç ve konularına uygun strateji, yöntem ve tekniklerin belirlenip kullanılmasına bağlıdır. Bu kitapta öğrenmeyi kolaylaştıracak teknikler yer almaktadır. Kitap, sekiz bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde eğitim ile ilgili temel kavramlar, ikinci bölümde öğretimde planlama, üçüncü bölümde öğretim strateji ve modelleri, dördüncü bölümde öğretim yöntem ve teknikleri, beşinci bölümde düşünme becerileri, altıncı bölümde öğretim araç ve gereçlerinin seçimi ve hazırlanması, yedinci bölümde etkili iletişim becerileri, sekizinci bölümde meslek ve öğretmenlik konuları yer almaktadır. Kitapta özellikle öğretmen adaylarının KPSS sınavlarındaki ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik 25 öğretim model ve yaklaşımı, 3 öğretim stratejisi, 6 öğretim yöntemi, 157 öğretim tekniği ve 15 düşünce becerisine yer verilmiştir. Öğretim teknikleri; bireysel ve grupla öğretim tekniği olarak ayrılmamış, alfabetik sıraya göre sıralanmıştır. Kitap, 27 yıllık üniversite öğretim elemanlığım ve KPSS deki 10 yıllık kişisel deneyimlerimden yola çıkılarak 2 yıllık bir süre içinde basıma hazırlanmıştır. Kitabın hazırlanma sürecinde her zaman sabırla bana desteğini sunan sevgili eşim Fatoş a ve kızım Özge ile oğlum Arda ya teşekkür ederim. Doç. Dr. Murat GÖKALP Samsun Mayıs, 2016

5 İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM EĞİTİMLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Eğitim...1 Öğrenme...1 Öğretme...2 Öğretim...2 Davranış...2 Yaşantı...2 Program...2 Formel Eğitim...2 İnformel Eğitim...3 Örgün Eğitim...3 Yaygın Eğitim...3 Müfredat Programı...3 Eğitim Programı...4 Öğretim Programı...4 Ders Programı...5 Eğitim - Öğretim ve Ders Programı Arasındaki Farklar...6 Eğitim-Öğretim Programlarının Yararları...6 İyi Bir Eğitim Programının Taşıması Gereken Özellikler...6 Eğitim Programlarının Temel Öğeleri...6 Eğitim Durumlarının Değişkenleri...7 Pekiştireç...7 İpucu...7 Dönüt...7 Düzeltme...8 Katılım...8 Genel Öğretim İlkeleri...8

6 viii Öğretim İlke ve Yöntemleri Çocuğa Görelik İlkesi8 Bilinenden Bilinmeyene İlkesi 8 Somuttan Soyuta İlkesi 9 Yakından Uzağa İlkesi 9 Tasarrufluluk (Ekonomiklik) İlkesi 9 Açıklık (Aleniyet) İlkesi 9 Aktivite (Öğrenci Merkezli) veya İş İlkesi 9 Hayata Yakınlık İlkesi 10 Bütünlük İlkesi 10 Otoriteye İtaat ve Özgürlük İlkesi (Sosyallik İlkesi) 10 Bilgi ve Becerinin Güvence Altına Alınması İlkesi 10 İKİNCİ BÖLÜM ÖĞRETİMDE PLANLAMA PLAN 11 Plan Yapmanın Önemi ve Gerekliliği 13 Plan Nedir ve Öğretimde Niçin Plan Yapmak Gerekir? 13 Eğitim Programlarında İhtiyaç Saptama\Belirleme 14 İhtiyaç Saptama Yaklaşımları 14 İhtiyaç Saptama\Belirleme Teknikleri 15 Programlama Modelleri 17 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÖĞRETİM STRATEJİLERİ VE MODELLERİ STRATEJİLER STRATEJİLER 21 Sunuş Yoluyla Öğretim Stratejisi 21 Buluş Yoluyla (Keşif Yoluyla) Öğretim Stratejisi 23 Araştırma-İnceleme Yoluyla Öğretim Stratejisi 27 ÖĞRENME STRATEJİLERİ 30 ÖĞRETİM MODELLERİ (YAKLAŞIMLARI) 31

7 İçindekiler ix Anlamlı Öğrenme Aktif Öğrenme Basamaklı Öğrenme Beyin Temelli Öğrenme Bilgisayar Destekli Öğretim Bireyselleştirilmiş Öğretim Carroll un Okulda Öğrenme Modeli (John Carroll) Çoklu Zekâya Dayalı Öğrenme - Çoklu Zekâ Kuramı (Howard Gardner) Dunn ın Öğrenme Stili Gregorc Kaynaştırma Modeli Gestalt Kuramı Öğretim Etkinlikleri Modeli (Robert Gagné) Glaser in Temel Öğrenme Modeli İş Birliğine Dayalı (Kubaşık) Öğrenme Kolb un Yaşantı Temelli Öğrenme Stili Modüler Öğretim Probleme Dayalı Öğrenme Proje Temelli Öğretim Programlı Öğretim Slavin in Etkili Öğretim Modeli Senaryo Temelli Öğrenme Tam Öğrenme (Benjamin Bloom) Kuantum Öğrenme Uzaktan Eğitim Yapılandırmacılık DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ÇAĞDAŞ ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ Yöntem Seçimini Etkileyen Başlıca Faktörler

8 x Öğretim İlke ve Yöntemleri Anlatma Yöntemi Deney Yöntemi Problem Çözme Yöntemi Örnek Olay İncelemesi Yöntemi Soru-Cevap Yöntemi ÖĞRETİM TEKNİKLERİ Açık Oturum Tekniği Akrostiş Tekniği Akvaryum ( İç Çember (Fishbowl) )Tekniği Altı Şapkalı Düşünme Tekniği Altı Ayakkabı Uygulama Tekniği Argümantasyon (Dayanaklandırma) Tekniği Artı/Delta Tekniği Arkası Yarın Tekniği At Nalı Tekniği Ayna Çalışmaları Tekniği Balık Kılçığı Tekniği Benzetişim Tekniği (Analoji) Analoji (Simülasyon) Tekniği Arama Konferansı Tekniği Basın Toplantısı Tekniği Belenky Kuramı Tekniği Ben Kimim? Tekniği Ben Neyim? Tekniği Beyin Eseri/Ürünü Tekniği Beyin Fırtınası (Fikir Taraması - Buluş Fırtınası) Tekniği Bilgi Kartları Tekniği Bilinen Şarkıya Yeni Söz Yazma Tekniği Bilişsel Çıraklık Tekniği Bil-İste-Öğren Tekniği

9 İçindekiler xi Burada Herkes Öğretmen Tekniği Buzz (Fısıltı Vızıltı) Tekniği Brifing Tekniği (Tartışma Yöntemi) Büyük Grup Tartışması Tekniği (Tartışma Yöntemi) Bunu Kim Yapar? Tekniği Buzkıran Tekniği Buzzy Tekniği Çalışma Yaprağı Tekniği Çalıştay (Workshop) Tekniği Çember Tekniği Dedikodu Tekniği Dedikodu Halkası Tekniği Delphi Tekniği Demeç Tekniği Diyalog Tamamlama Tekniği Diyalog Tekniği Doğru mu, Yanlış mı? Tekniği Düşün-Eşleş-Paylaş Tekniği Düşün-Tartış-Yaz-Paylaş Tekniği Düşün-Tartış-Paylaş Tekniği Düşün-Tartış-Yaz Tekniği Elma Dersem Git, Armut Dersem Kal Tekniği Rol Oynama - Drama - Yaratıcı Drama Teknikleri Rol Oynama Tekniği Drama Tekniği Yaratıcı Drama Tekniği Düşünce İlişkisi Kurma Tekniği Düşünce Taraması Tekniği

10 xii Öğretim İlke ve Yöntemleri Eğitsel Oyunlar Tekniği Ekiple Öğretim Tekniği Eylem Araştırmaları Tekniği Forum Tekniği Gezi-Gözlem Teknikleri Gezi Tekniği Gözlem Tekniği Görüş Geliştirme Tekniği Görüşme Tekniği Gösteri - Gösterip Yaptırma (Demonstrasyon) Tekniği Güç Alanı Analizi Tekniği Güdümlü Tartışma Tekniği Haber Toplama Tekniği Hazineyi Bul Tekniği Heykel Çalışmaları (Donuk İmge) Tekniği Hızlı Tur Tekniği Hikâye Haritası Tekniği İstasyon Tekniği İş Başında Eğitim Tekniği Karar Ağacı Tekniği Karşılaştırma Tablosu Tekniği Karar Verme Tekniği Kart Gösterme Tekniği Kart Eşleştirme Tekniği Kartopu Tekniği Kavram Kartları Tekniği Kavram Haritaları Tekniği Karşılıklı Öğretim Tekniği Kavramsal Değişim Metinleri Tekniği Kavram Kargaşası Yaratma Tekniği

11 İçindekiler xiii Kavramsal Karikatür Tekniği Kavram Ağları (Sistematik Ağ) Tekniği Kese Kâğıdı Tekniği Kırmızı Koltuk Tekniği Konuşma Biletleri Tekniği Köşeleme Tekniği Kollegyum Tekniği Konuşma Halkası Tekniği Konferans Tekniği Kum Saati Tekniği Kutuplaşma Tekniği Laboratuvar Tekniği Mahkeme Tekniği Mektup - Telgraf Oyunu Tekniği Merdiven Sıralama Tekniği Mikro Öğretim Tekniği Mim (Pandomim) Tekniği Münazara Tekniği Kim Olduğunu Bul ( Nesi Var? ) Tekniği N-1K Tekniği Otobüs Tekniği Öğrenme Galerisi Tekniği Öğrenme Halkası Tekniği Öğrenme Yaprakları Tekniği Örgütleme Yaklaşımı Tekniği Öykü Oluşturma Tekniği Öykü Tamamlama Tekniği Panel Tekniği Pareto Diyagramı Tekniği Parlamenter Münazara Tekniği

12 xiv Öğretim İlke ve Yöntemleri Pazar Yeri Tekniği Phillips 66 Tekniği (Donald Phillips) Poster - Afiş Hazırlama Tekniği Rakam Oyunu Tekniği Reklam Hazırlama Tekniği Renk Kartları Tekniği Rüya Tekniği Sandviç Tekniği Scamper Tekniği Seminer Tekniği Sempozyum Tekniği Sendika Tekniği Serbest Kürsü Tekniği Sergi Tekniği Sıcak Sandalye Tekniği Sıcak-Soğuk Oyunu Tekniği Sınıflama Tekniği Sinektik (İlişkilendirme) Tekniği Siz Olsaydınız, Ne Yapardınız? Tekniği Slogan Oluşturma Tekniği Sokrat Semineri Tekniği Soru Bankası Tekniği Son Söz Tekniği Soru Ağı Tekniği Sorun Çözme Evi (Kalite Evi) Tekniği Soru Turu Tekniği Söylev Tekniği Sözlü Tarih Tekniği SWOT Analizi Tekniği Şiir Yazma Tekniği

13 İçindekiler xv TGA (Tahmin-Gözlem-Açıklama) Tekniği Talih Çizgileri Tekniği Tarihsel Empati Tekniği Tereyağı-Ekmek Tekniği Tombala Tekniği Top Taşıma Tekniği Tutor Destekli Öğretim Tekniği Vee Diyagramı Tekniği Yanlışı Bulma Tekniği Yapılandırılmış Grid Tekniği Yapılandırmacılık Teknikleri e Modeli e Modeli Yaratıcı Yazma Tekniği Zihin Haritalama Tekniği Zıt Panel Tekniği Zihinde Canlandırma Tekniği BEŞİNCİ BÖLÜM DÜŞÜNME BİÇİMLERİ (BECERİLERİ) DÜŞÜNME BİÇİMLERİ Analitik Düşünme Bütünleştirmeci (Birleştirici) Düşünme Eleştirel Düşünme Lateral Düşünme Iraksak Düşünme Empatik Düşünme Yakınsak Düşünme Meta-bilişsel Düşünme - Üst Biliş Yansıtıcı Düşünme

14 xvi Öğretim İlke ve Yöntemleri 10. Yaratıcı Düşünme Dönüşümsel Düşünme Refleksif Düşünme Hipotetik Düşünme Tümevarım Düşünme Tümdengelim Düşünme ALTINCI BÖLÜM ÖĞRETİM ARAÇ-GEREÇLERİNİN SEÇİMİ VE HAZIRLANMASI Öğretimde Kullanılan Araçlar Görsel/Sözel Öğrenenler İşitsel/Sözel Öğrenenler Devin-Duyumsal Öğrenenler Bilgi İşlem Süreci (Bellek Türleri) Duyusal Bellek Kısa Süreli Bellek Uzun Süreli Bellek Araç-Gereçlerin Öğretimdeki Yeri ve Önemi Eğitim Araç ve Gereçleri Nasıl Tasarlanmalıdır? Araç-Gereçlerin Seçiminde Göz Önünde Bulundurulacak Esaslar YEDİNCİ BÖLÜM ETKİLİ İLETİŞİM BECERİLERİ İletişim Nedir? İletişim Kavramı İletişim Süreci Etkin İletişim Süreci İletişimin Unsurları İletişim Engelleri ve İletişimi Geliştirme Yöntemleri İletişim Türleri

15 İçindekiler xvii 7- İletişim Şekilleri Dinleme Becerileri A- Pasif (Edilgin) Dinleme B- Etkin (Katılımlı) Dinleme İletişimde Beden Dili ve Önemi Empati Sen Dili Yerine Ben Dili Kullanmak Ben Dili Sen Dili Etkin İletişim İçin Öneriler Düşünceler Nasıl İfade Edilmelidir? Eleştiri Konusunda Nelere Dikkat Edilmelidir? Tartışma Konusunda Nelere Dikkat Edilmelidir? Zamanlama Konusunda Nelere Dikkat Edilmelidir? Dinleme Konusunda Nelere Dikkat Edilmelidir? Başkalarının Gözü ile Bakmanın Önemi Nedir? İlgi ve Sevgi Konusunda Nelere Dikkat Edilmelidir? SEKİZİNCİ BÖLÜM MESLEK VE ÖĞRETMENLİK Meslek Nedir? Öğretmenlik Mesleği Öğretmenliğin Temel Özellikleri İyi Bir Öğretmende Bulunması Öngörülen Özellikler Öğretmenin Mesleki Özellikleri KAYNAKÇA

16 Kaynakça Açıkgöz, K. Ü. (2009). Etkili Öğrenme ve Öğretme. Seçkin Yayınları 8. Baskı, Ankara. Akınoğlu, O. (2007). Öğretim İlke ve Yöntemleri Pegem Yayıncılık, Ankara. Akpınar, Y. (1999). Bilgisayar Destekli Öğretim, Anı yayıncılık, Ankara. Arslan, M. (2010). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Anı Yayıncılık, 3. Baskı, Ankara. Aşkar, Petek; Hülya Yavuz; Metin Koksal. (1991). Bilgisayar Destekli öğretime Yönelik Tutum Ölçeği. Eğitim ve Bilim Dergisi, Temmuz, Cilt: 15, Sayı:81. Ataman Kömez, S. (2014). Öğretim Yöntem ve Teknikleri. Öz Baran Ofset, Yedi İklim Yayınları, Ankara. Ataman, A. (2004). Gelişim ve Öğrenme. Gündüz Eğitim Yayınevi, Ankara. Aydın, A. (1999). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Anı Yayıncılık, Ankara. Aydın, A. (2004). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Tekağaç Eylül Yayınları, Ankara. Aykaç, N. (2006). Öğretimde Plânlama, Öğrenme-Öğretme Sürecinde Planlama ve Uygulama. Naturel, Ankara. Aykaç, N. (2009). Öğretme ve Öğrenme Sürecinde Aktif Öğretim Yöntemleri. Naturel Yayınları. Babadoğan, C. (2000). Öğretim Stili Odaklı Ders Tasarımı. Millî Eğitim Dergisi, s.147. Bacanlı, H. (2001). Gelişim ve Öğrenme. Nobel Yayın ve Dağıtım, 4. Baskı, Ankara. Başar, E. (2001). Genel Öğretim Yöntemleri. Kardeşler Matbaacılık, Samsun. Başbay, A. (2005). Basamaklı Öğretim Programıyla Desteklenmiş Proje Tabanlı Öğrenme Yaklaşımının Öğrenme Sürecine Etkileri, Ege Eğitim Dergisi (6) 1. s: Başbay, A., Odabaş, S. (2011). Öğretim Yöntemleri ve Teknikleri. KPSS Eğitim Bilimleri, Ankara. Baykul, Y., Gelbal S. ve Kelecioğlu H. (2001). Anadolu Öğretmen Liseleri İçin Ölçme ve Değerlendirme, MEB Devlet Kitapları, Ostim Merkezi. Ankara. Bilen, M. (2006). Soru-Cevap Tekniği, Plandan Uygulamaya Öğretim, Anı Yayıncılık, Ankara. Bloom, S. B. (1987). A Response To Slavin s Mastery Learning Reconsidered, Review of Educational Research Vol. 57, No. 4 pp Bloom, S. B. (1979). İnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme (Çev. D. A. Özçelik). Millî Egitim Basımevi, İstanbul. Bossing N. L. (1955). Orta Dereceli Okullarda Öğretim I-II, (Çev. Necmi Sarı). MEB Basımevi, İstanbul.

17 298 Öğretim İlke ve Yöntemleri Büyükkaragöz, S. ve Sünbül, A. M. (1997). Dikkati çekme, Güdüleme ve Hedeften Haberdar Etme Etkinliklerinin Öğrencilerin Başarıları Üzerindeki Etkileri, I. Eğitim Bilimleri Kongresi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eskişehir. Büyükkaragöz, S. ve Çivi C. (1999). Genel Öğretim Metotları, Öğretimde Planlama Uygulama. Beta Basım-Yayım-Dağıtım. Cafoğlu, Z. (2007). Problem Çözme Yöntemi, Sınıf Yönetimi. Ankara. Carroll, J. B. (1963). A Model of School Learning, Teachers College Record 64, s: Celep, C. (2004). Meslek Olarak Öğretmenlik. Anı Yayıncılık, Ankara. Civelek, M. (2012). Öğrenme Modelleri ve Stratejiler. Ankara. Çepni, S. (2001), Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Erol Ofset, Trabzon. Çiçek, S. (2012). KPSS Eğitim Bilimleri.Uzman Kariyer Yayınları, Ankara. Çoban, A., Beydoğan, Ö., Duman, B., Ocak, G., Özbek, R. ve Özdemir, R. (2007). Çember Tekniği, Öğretim İlke ve Yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Demirel, Ö. (2006). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme, Öğretme Sanatı. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Demirel, Ö. (2005). Planlamadan Değerlendirmeye Öğretme Sanatı. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Doğan, S. (2014). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, Pegem Akademi Akademi Yayıncılık, 1. Baskı, Ankara. Doğanay, A. (2013). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Dolmaz, M. (2012). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi Tarih Konularının Öğretiminde Aktif Öğrenme Modelleri, Öğrenci ve Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi, yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde. Dombaycı, M. A. (2012). Dört Katı Düşünme Modelinin Kavramsal Temelleri, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim (146), 38. Dökmen, Ü. (2005). İletişim Çatışmaları ve Empati. Sistem Yayıncılık, İstanbul. Duman, B. (2004). Öğrenme-Öğretme Kuramları ve Süreç Temelli Öğretim. Anı Yayıncılık, Ankara. Duman, B. (2007). Beyin Temelli Öğrenme. 1. Baskı, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Duman, B. (2011). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Anı Yayıncılık, Ankara. Dunn, Dunn, & Price (1989b) ten aktaran Jonassen ve Grabowski (1993:267). Ekici, G. (2001). Stiline Dayalı Öğretim ve Biyoloji Dersi Öğretimine Yönelik Ders Planı Örnekleri. Gazi Kitabevi, Ankara. Erden, M. (2004) Öğretmenlik Mesleğine Giriş. s: Erden, M. ve Akman, Y. (2006). Gelişim ve Öğrenme.15.baskı, Arkadaş Yayınevi, Ankara Erden, M., Akman, Y. (1997). Eğitim Psikolojisi. 4.baskı, Arkadaş Yayıncılık, Ankara.

18 Kaynakça 299 Erginer, E. (2004). Öğretimi Planlama Uygulama ve Değerlendirme. Anı Yayıncılık, Ankara. Fer, S., Cırık, İ. (2007). Yapılandırmacı Öğrenme, Kuramdan Uygulamaya. Morpa Yayıncılık, İstanbul. Fidan, N. (1996). Okulda Öğrenme ve Öğretme: Kavramlar, İlkeler, Yöntemler. Alkım Yayınevi, Ankara. Gagné, R. M. and Briggs, L. J. (1979). Principles of Instructional Design. Kruse, New York. Gökalp, M. (2011). Öğretme-Öğrenme Kuram Ve Yaklaşımları. 1.Baskı, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Göksu, D. (2012). KPSS Eğitim Bilimleri. İstikrar Yayıncılık, Ankara. Gözütok, F. D. (2007). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ekinoks Yayıncılık, Ankara. Gündüz, Ş. (2002). İlköğretim 6. Sınıf Fen Bilgisi Dersinde Gagné nin Öğretim Etkinlikleri Modeline Göre Hazırlanmış Bilgisayar Destekli Öğretim Uygulamasının Öğrencilerin Başarı Düzeylerine Etkisi, yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya. Gürdal, A. (2004). Proje Raporu Yazımı, İlk ve Orta Öğretimde Araştırma Teknikleri ve Proje. Maltepe Üniversitesi Yayınları, İstanbul. Gürkaynak, İ. ve Gözütok, D. vd. (2002). Ben İnsanım: Sorumluluklarım Var, 3. Sınıf Öğretmen Kitabı. İlköğretim İçin Eğitim Dizisi, Ünal Ofset, Ankara. Harwell; M., Bielefeldt, Underwood, T. den aktaran. Railsback, Hesapçıoğlu, M., (2011). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Eğitim Programları ve Öğretim, Nobel Yayın Dağıtım, İstanbul. İşman, A. ve Eskicumalı, A., (1999). Eğitimde Planlama ve Değerlendirme. Değişim Yayınları, Adapazarı Işman, A. (2008). Uzaktan Eğitim. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Jacobsen, David. (1985). ethods for Teaching A Skills Approach. London. Johnson, R., M. B. Stanne (1980). Effect of Cooperative, Competitive, and Individualistic Goal Structures on Computer Assisted Instruction, Journal of Educational Psychology, s.668 Kaptan, F. (1998). Fen Öğretiminde Kavram Haritası Yönteminin Kullanılması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:4, s:95-97, Ankara. Karacaoğlu, Ö., Aygören, F., Sempozyum: 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, İlköğretim Programlarında Yer Alan Sinektik Tekniği Uygulamasının Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre İncelenmesi. Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 15. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Karip, E. ve Doğanay A. (2006). Öğretimde Planlama Ve Değerlendirme. 2. baskı, Pegem Yayıncılık, Ankara. Kaya, O. N. (2002). Çoklu Zekâ Kuramının İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Atom ve Atomik Yapı Konusundaki Başarılarına ve Öğrenmenin Kalıcılığına, Tutum ve Algılamalarına Etkisi, yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Fen Bilgisi Öğretmenliği ABD, Ankara.

19 300 Öğretim İlke ve Yöntemleri Kemertaş, İ. (2003). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Birsen Yayınevi, İstanbul Kısakürek M., Küçükahmet L., Hakan A., Gürkan T. (1988). Eğitim Bilimleri İlkokul Programı ve Öğretim Yöntemleri. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir. Koşar, E., Avcı, U., Yüksel, S. (2001). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Ezgi Kitabevi Yayınları, Bursa. Kuş, E. (2003). Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri Nitel mi, Nicel mi?. Anı Yayıncılık, Ankara Küçükahmet L. (2004). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Küçük, Yangın (2012), s:142. Mahlut, E. (2013). Eğitim Bilimlerinde Yeni Yaklaşımlar. Yediiklim Yayınları, Ankara. Meşe, T. (2014). Öğretmen Seçme Sınavı Hazırlık Kitabı. Data Yayınevi, Ankara. Moore, K. D. (2003). Öğretim Becerileri, Altıntaş, E. (ed.). 1. baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Murdock, A., Scutt, C. N. (2003). Personal Effectiveness. Butterworth Heinemann, Ocak G. (2011). Öğretim İlke ve Yöntemleri. 3. baskı Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Oktay, M. (2000). İletişimciler İçin Davranış Bilimlerine Giriş. Der Yayınları, İstanbul. Oral, B. (2011). Öğrenme Öğretme Kavram ve Yaklaşımları. PegemAkademi Yayıncılık, Ankara. Orlich, D., Harder, R. J., Callahan, R. C., Kauchak, D. P., Pendergrass, R. A., Keogh, A. J. (1990). Teaching Strategies. D.C. Heath and Company, Toronto, Canada. Özbek, R., (2007). Öğrenme-Öğretme Süreci, Ocak, G. (ed.). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Özçelik, D. A. (2010). Eğitim Programları ve Öğretim: Genel Öğretim Bilgisi. 2. baskı, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Özçelik, D. A. (1979). İnsan Nitelikleri ve Öğrenme. Millî Eğitim Bakanlığı Basımevi, Ankara. Özden, Y. (2005). Öğrenme ve Öğretme. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Öztürk, A. (2011). Okul Öncesinde Yaratıcılık, Açıköğretim Fakültesi, Okulöncesi Öğretmenliği Lisans Programı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir. Rummel, J. F. (1968). Eğitimde Araştırmaya Giriş (çev. R. Taşçıoğlu). Ajans Türk Yayınları, Ankara. Saban, A. (2002). Öğrenme-Öğretme Süreci Yeni Teoriler ve Yaklaşımlar. Ankara. San, İ. (1997). VII. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Semineri. Naturel Yayınları, Ankara. Şahan H. H. (2012) s: 515. Şahin, F. (2004). Proje ve Okul, İlk ve Orta Öğretimde Araştırma Teknikleri ve Proje. Maltepe Üniversitesi Yayınları, İstanbul. Schunk, D. H. (2011). Öğrenme Teorileri (Eğitimsel Bir Bakışla). Nobel Yayınları, Ankara.

20 Kaynakça 301 Seferoğlu, S., Demirel, Ö., Yağcı, E. (2002). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Selçuk, Z. ve diğerleri (2004). Çoklu Zekâ Uygulamaları, 3. baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Senemoğlu, N., (2004). Gelişim, Öğrenme ve Öğretim: Kuramdan Uygulamaya. 10. baskı, Gazi Kitabevi, Ankara. Slavin, R. E. (1990). Cooperative Learning Theory, Research and Practice. Englewood Cliffs, Prentice Hall New York. Sönmez, V. (2011). Öğretim İlke ve Yöntemleri, Anı Yayıncılık, Ankara. Sönmez, V. (2009). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı, Anı Yayıncılık, Ankara. Sünbül, A. M., Gündüz, Ş. ve Yılmaz, Y. (2002). Gagné nin Öğretim Etkinlikleri Modeline Göre Hazırlanmış Bilgisayar Destekli Öğretim Uygulamasının Öğrencilerin Erişim Düzeylerine Etkisi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,14. s: Şimşek, N. (2007). Öğretim Teknolojileri Kullanımı ve Materyal Geliştirme, Asil Yayın Dağıtım. Tan, Ş. ( 2008). Örnek Olay İnceleme, Öğretim İlke ve Yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara Taşdemir, M. (2000). Eğitimde Planlama ve Değerlendirme: Kuramdan Uygulamaya. Ocak Yayınları, Ankara. Taşdemir, M. (2007). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Taşpınar, M. (2009). Çember Tekniği, Öğretim İlke ve Yöntemleri. Data Yayınları, Ankara Tindal, G., L. S. Fuchs ve D. Fuchs (1986). Effect of Mastery Learning Procedures on Student Achievement, Journal of Educational Research, 7-5, s Tok, Ş. (2007). Öğretme-Öğrenme Strateji ve Modelleri, Öğretim İlke ve Yöntemleri, Doğanay, A. (ed.). 2. baskı, Pegem Akademi Yayıncılık. Tomlinson (2002) dan aktaran Gürkan ve Babadoğan (2003). Ülgen, G. (1995). Eğitim Psikolojisi. Alkım Yayınevi, İstanbul Üstündağ, T. (2002). Yaratıcılığa Yolculuk. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Üstündağ, T. (2003). Yaratıcı Drama Öğretmenimin Günlüğü. 5. baskı, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Uşun, S. (2013). Bilgisayar Destekli Öğretimin Temelleri. 3. baskı, Nobel Yayınları. Uzunboylu, H. ve Hürsen, Ç. (2011). Öğretim İlke ve Yöntemleri. 1. baskı, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Ültanır, G. (2003). Eğitimde Planlama ve Değerlendirmede Kuram ve Teknikler. 1. baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Varış F. (1976). Eğitimde Program Geliştirme Teori ve Teknikler. 2. baskı, AÜ Eğitim Fakültesi Yayınları, Ankara. Veznedaroğlu, L. (2009). Yapılandırmacılığı Nasıl Uygulamalıyız?. Odtü Yayıncılık, Ankara. Vural, B. (2004). Etkili Ve Başarılı Konuşma. 4. baskı, Hayat Yayıncılık, Ankara.

21 302 Öğretim İlke ve Yöntemleri Yalın, H. İ., Hedges L., Özdemir, S. (1996). Her Yönüyle Öğretmen Olabilme. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara. Yapıcı, G. M., (2005). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. Anı Yayıncılık, Ankara. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara. Yıldızlar M. (2007). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara. Yılmaz, H. (2003). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Çizgi Kitabevi. Yılmaz, H. ve Sünbül, A. M. (2006). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. 3. baskı, Çizgi Kitabevi, Konya. Yılmaz, H., Sünbül, A. M. (2004). Problem Çözme Yöntemi, Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Çizgi Kitabevi, İstanbul. Yorulmaz, A. (2011). Öğretmen Adayları İçin KPSS Eğitim Bilimleri. Zambak Yayıncılık, İstanbul