5.SINIF REHBERLİK UYGULAMALARI

Transkript

1 Etkinliğin Adı: Tanışma Amacı: Öğrencilerimizin birbirleri ile kaynaşmalarını sağlamak. Materyaller: Süreç : 1.İSİM OYUNU: Grup daire şeklini alır. Herkes sevdiği yemeği bulur. Sevdiği yemeği ve ismini sırayla söyler. En son kişi tüm grubun sevdiği yemeği ve ismi söyleyerek çalışma bitirilir. 2.EMPATİ OYUNU: Grup serbest olarak diğerleriyle göz kontağı kurarak oda da dolaşır. Kendine en uzak gelen gözü bulur. Onunla konuşur. Paylaşımda bulunur. 3. DAİRE OYUNU: Grup yüzleri dışarı bakacak (arkaları dönük) şekilde daire olur. Gruba birbirlerinin ellerini bırakmadan yüzleri birbirlerine bakacak şekilde daire olmaları istenir. 4.BENZERLİKLER FARKLILIKLAR: Grup daire olur. Kendilerinde olup,diğerlerinde olup olmadığını merak ettikleri soruları sorarlar. 1

2 Etkinliğin Adı: KURALLAR AMAÇ: Öğrencilerin okulda, serviste uymaları gereken kuralları hatırlamaları MATERYAL: SÜREÇ: Öğretmen öğrencilere aşağıdaki soruları yöneltir: 1. İstediğiniz zaman, istediğiniz yerde, istediğiniz her şeyi yapabilir misiniz? 2. Sınıfta, yemekhanede, serviste ve evde kurallar olmasaydı ne olurdu? 3. Kuralların olması neden önemlidir? Bu sorular tartışıldıktan sonra öğrenciler gruplara ayrılırlar ve okulda uymaları gereken kuralları tüm gruplar sırasıyla paylaşır. Gruplar buldukları ve öğretmen tarafından da kabul edilen kurallarla ilgili poster hazırlarlar ve sınıflarına asarlar. 2

3 Etkinliğin adı: Sınavlara Nasıl Hazırlanılır Amaç: Sınavlara hazırlanırken nelere dikkat etmeleri gerektiği bilgisi verilir. Materyal: Sınavlara nasıl hazırlanılır power point sunusu Süreç: Öğrencilerimize bu sene ilk defa gireceğiniz sınavlara nasıl hazırlanacağınızla ilgili bilgisi olan var mı? diyerek sunum öncesi bir giriş yapılır. Şimdi sizlere bu sınavlara nasıl hazırlanacağınızla bilgi vermek istiyorum denilerek power point sunumu anlatılır. 3

4 Etkinliğin adı: : DERS ÇALIŞMA STRATEJİLERİ Amaç: Öğrencilerimizin tüm derslere nasıl çalışılırsa daha başarılı olacaklarıyla ilgili farkındalık kazandırma. Materyal: Süreç: Her branş öğretmeni kendi dersine nasıl hazırlanacağı ile ilgili öğrencilere bilgi verir. Bu stratejileri hazırladıkları defter kitapların ön sayfasında yer almasını sağlarlar. Öğretmenler bu bilgileri verdikten sonraki öğrencilerle hangi derse nasıl çalışmaları gerektiği, nelere dikkat etmeleri gerektiği, ne kadar zaman ayrılmalarının doğru olduğu, vb. sorular yöneltilerek konunun öğrenciler tarafından anlaşılması sağlanır. 4

5 Etkinliğin Adı: ETKİLİ DERS ÇALIŞMA I: NİÇİN DERS ÇALIŞMALIYIZ? Amacı: Öğrencilerimize niçin ders çalışmalıyız konusunda bilinç kazandırmak. Materyaller: (POWER POINT SUNUMU), broşür yapımı için karton ve boya kalemleri Süreç: Öğrencilere niçin ders çalışmaları gerektiği ile ilgili sunum yapılır. Daha sonra bu sunumdan öğrendikleri ve ders çalışmayla ilgili kendi düşüncelerini de katarak bir broşür hazırlamaları istenir. Sevgili öğrenciler, derslerde başarılı olmak için çok uzun saatler çalışmak değil, etkili ve verimli çalışmak gerekir. Zamanını doğru kullananlar, nerede ne yapacağını bilerek hareket edenler başarıyı elde etmektedirler. Etkili çalışan kişi nerede, ne zaman, ne kadar ve nasıl çalışacağına karar verip uygulayan kişidir. Bunun için de kendinizi 5

6 Etkinliğin Adı: ETKİLİ DERS ÇALIŞMA II: ETKİLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ NELERDİR? Amacı: Öğrencilerimize ders çalışma tekniklerini öğretmek Materyaller: Boş ders programı Süreç: Sevgili öğrenciler, derslerde başarılı olmak için çok uzun saatler çalışmak değil, etkili ve verimli çalışmak gerekir. Zamanını doğru kullananlar, nerede ne yapacağını bilerek hareket edenler başarıyı elde etmektedirler. Etkili çalışan kişi nerede, ne zaman, ne kadar ve nasıl çalışacağına karar verip uygulayan kişidir. Etkili ders çalışmak için zamanınızı doğru kullanmayı öğrenmeniz ve size uygun olan bir ders programınızın olması çok önemlidir. Bugün size dağıtacağım zaman çizelgesine bir hafta boyunca yaptığınız her şeyi yazmanızı istiyorum. Örneğin kaçta kalktığınız, yemek yeme saatlerinizi, oyun oynamak için ayırdığınız süre, ders çalışmak için ayırdığınız süre,vb. konuları saatleriyle not almanızı istiyorum. Haftaya bu programlarınızı kontrol ederek sizlerle birlikte, size uygun olacak ders programlarınızı oluşturacağız. 6

7 Etkinliğin Adı: ETKİLİ DERS ÇALIŞMA III: ÇALIŞMA ORTAMI NASIL OLMALIDIR? Amaç: Çalışmayı kolaylaştıracak çevre şartları hakkında öğrencilerimize içgörü kazandırmak, Masteryal: Power point sunu, poster hazırlamak için karton ve boya kalemleri Süreç: Öğrencilere ders çalışma ortamında nasıl olması gerektiği, nelerin olmaması gerektiği ve nedenleriyle ilgili sunum yapılır. Sunumdan sonra öğrencilerin akıllarında kalan bilgilerle poster hazırlamaları istenir 7

8 Etkinliğin Adı: ETKİLİ DERS ÇALIŞMA IV: İYİ BİR DİNLEYİCİ NASIL OLUNUR? Amacı: Öğrencilerin, öğretmenleri veya arkadaşları konuşurken söylenenleri dikkatle dinleyebilme becerilerini geliştirmektir. Materyaller: Süreç: Öğrencilere aşağıdaki hikaye okunur. Bir gün öğretmen, müze gezisine gitmek için öğrencilere ailelerinin doldurması için izin kâğıtları dağıtır. Bu izin yazılarının mutlaka Cuma gününe kadar doldurulup geri getirilmesi gerektiğini söyler. Cenk ile Mustafa bunu ciddiye almazlar ve eve götürmezler. Gezi günü gelip çattığında yazıları ailelerine vermediklerini söylerler. Sizce bundan sonra neler olur? Öğrencilere aşağıdaki sorular yöneltilir: 1. Sizce söylenenleri dinlemenin önemi nedir? 2. Eğer öğretmenin söylediklerini dinlemezseniz ne olur? (örneğin, ne yapacağını bilemeyebilirsin, hata yapabilirsin, geri dönüşü olmayacak sonuçlara neden olabilirsin vb.) 3. Peki iyi bir dinleme yapmak için nelere dikkat etmeliyiz? Tahtaya bunlar yazılır. Örnek: Birisi konuşurken başka bir şeyle uğraşmamak Sıramızda düzgün bir şekilde oturmak Konuşan kişiye bakmak Dikkati dağıtacak şeylerle ilgilenmemek Ne duyduğuna odaklanmak 8

9 Anlamadığın yer olursa soru sormak Öğrencilere dinlemekle anlamanın aynı olmadığını göstermek amacıyla aşağıdaki yönergeyi çizmeleri istenir. Önce bir üçgen çiz, üçgenin sağ alt köşesine bir daire, daireye temas eden bir kare çizmeleri istenir. Sonra herkesin ne çizdiğine bakılıp tartışılır. 9

10 Etkinliğin Adı: KENDİNİ TANIMA I. OTURUM BEN KİMİM? İLGİ ALANIM YETENEKLERİM Amacı: Bireyin benlik imajı hakkında içgörü kazanma, Bireyin kendini kabul etmesinde farkındalığını sağlamak, İlgili, yetenek ve değerlerinin farkına varmasını sağlamak. Süreç : I. Oyun Öğrencilere daha önceden hazırlanmış renkli kartonlardan kesilmiş boş yaka kartı verilecek. Bu kartlara isimlerini, kendilerini tanıtıcı özelliklerini çizmeleri istenir. Çizme işlemi bittikten sonra aynı renkteki kartonu seçenler 2 li gruplar oluşturacaklar. Gruplar beşer dakika kartta çizilen ve çizilemeyen kendilerine ait bilinmesini istedikleri özellikleri anlatmaları istenecek. Anlatma işlemi bittikten sonra grup üyeleri yaka kartlarını değiştirecek ve yerini aldığı arkadaşının ağzından o kişiymiş gibi kendini diğer üyelere anlatacak. II. Oyun Öğrencilerden sahnede serbestçe dolaşmaları istenecek, Dolaşırken kendisini anlatabileceği ve kişisel özelliklerini merak ettiği bir kişiyi seçmesi istenecek(bir önceki oyundaki kişiler bir arada olmamalı), Eşleşen öğrencilerden birbirlerine kendilerini 5 er dakika anlattıktan sonra gruba dönülecek. 10

11 Büyük grupta arkadaşının anlattıklarını dansla gruba sergileyecek, Büyük gruptakiler anlatılan kişisel özellikleri bulmaya çalışacaklar, Eksik kalınan noktalar dansı yapılan öğrenci tarafından anlatılacak. Oyunlar oynanıp bittikten sonra öğrencilere aşağıdaki sorular yöneltilip, paylaşım yaptırılacaktır. Öğrencilere kendilerini nasıl hissettikleri sorulacak, Çalışmanın başında nasıl hissediyorlar, çalışmadan sonra nasıl hissediyorlar. Aradaki fark tüm öğrencilerin katılımıyla paylaşılır. 11

12 Etkinliğin Adı: KENDİNİ TANIMA II. OTURUM DUYGULARIMIZI TANIMA Amacı: Duyguları tanıma, Kendi duygularını ifade etmek, Başkalarının duygularını fark etmek ve bunu ifade etmek. UYGULAMALAR : I. Oyun Gruba dosya kağıdı dağıtılacak ve bunların ikiye katlanması istenecek, Gruba magazinlerden kesilmiş çocuk fotoğrafları gösterilecek. Kendi duygu ve davranışlarına en çok benzeyen resimleri almaları istenecek ve bunu dosyaya yapıştırmaları istenecek. Resimler sergilenip sırayla her bir resmin duygusunu bulmaları istenecek. II. Oyun Öğrencilere resim kağıtları ve boya kalemleri dağıtılacak, Öğrencilerden günlük hayatta çok iyi yaptıkları şeyleri düşünmeleri ve bunu yaparken ki hissettikleri duygularını düşünmeleri istenecek. Bu işlerden birini seçmeleri ve bu işi,bu işle ilgili hissettikleri duygularını anlatacak istedikleri şekilde bir resim yapmaları istenir. Yapmış olduğunuz resmin sanatsal bir özelliği olması gerekmiyor. Önemli olan sizin duygularınızı en iyi şekilde yansıtıyor olması denilerek öğrencilerin rahatlamaları sağlanacak. Resimler bittikten sonra kendini hazır hisseden ve resmini sınıfla paylaşmak isteyen öğrenciler dinlenecek. Yapılan çalışma ile ilgili öğrencilerin paylaşımları alınır. 12

13 13

14 ÇATIŞMA ÇÖZME YÖNETİMİ I. KONU:Çatışma Nedir? AMAÇ:Çatışma çözme davranışının geliştirilmesi MATERYAL: SÜREÇ: Öğrencilere çatışma kavramı ile ilgili olarak açıklama; bilgi verme, soru-yanıt ve anlatım teknikleri kullanılarak yapılır. Öğrencilerden çatışma kavramının anlamı istenir, yanıtlar tahtaya yazılır. Sonra aşağıdaki sorular sorularak açıklama yapılacak. Çatışma denilince aklınıza neler gelmektedir? Olası Yanıtlar: Kavga etmek, Savaş, İletişimde anlaşmazlık, İnsanların birbirine bağırması Öğrencilerden alınan yanıtlardan sonra araştırmacı çatışma kavramını açıklar: Çatışma, bir ya da birden çok kişi herhangi bir konu üzerinde anlaşamadığı zaman ortaya çıkar. Genellikle insanların gereksinimleri, dürtüleri, istekleri birbiriyle ters düştüğü zaman aralarında çatışma çıkar. Bazı çatışma durumlarında çatışma içersinde yer alan kişilerin söylemleri ve davranışları birbirinden farklıdır ya da kişiler bunları farklı algılarlar. Bu farklı bakış açıları ve farklı algılama da çatışmaya neden olur. Çatışma kavramı açıklandıktan sonra çatışmanın yaşamın doğal bir parçası olduğu açıklanır. Çatışmanın doğal olup olmadığına ilişkin olarak öğrencilerin düşünceleri sorulur. Yanıtları tahtaya yazılır. Sizce çatışma yaşamın doğal bir parçası mıdır? OLASI YANITLAR: Çatışma olması gereken bir şeydir. 14

15 Bazen doğal olabilir ama her zaman değil. Evet doğal bir parçasıdır. Hayır doğal değildir. Öğrencilerin yanıtları alındıktan sonra öğretmen tarafından çatışmanın yaşamın doğal bir parçası olduğu açıklanır. Kişiler zaman zaman farklı düşündüklerinde çatışma yaşanabilir, bu insan olmanın bir özelliğidir. Çatışma yaşamın doğal bir parçasıdır. Her kişi yaşamının her anında çatışma yaşabilir; sinemaya mı tiyatroya mı gidileceği, eve saat kaçta dönüleceği konusunda anlaşmaya varma gibi konularda arkadaşlarıyla ya da ailesi ile çatışma yaşayabileceği gibi, hangi kazağı giyeceği konusunda kendi içinde de çatışma yaşabilir. Yaşamın her anında bulunan çatışma olumlu ya da olumsuz değildir. Çatışmanın yaşamın doğal bir parçası olduğunu ve yaşamın her anında karşılaşılabileceklerini göstermek amacı ile aşağıdaki etkinlik yaptırılır. Öğrenciler ile beyin fırtınası yapılarak beğendikleri televizyon programları tahtaya yazılır. Daha sonra öğrencilerden, dört gruba ayrılarak, tahtaya yazılan televizyon programlarından en beğendikleri üç tanesini seçmeleri istenir. 5 dk süre verilir. Öğrencilere seçim yaparken aralarında nasıl konuşmalar geçtiği sorulur. Günlük yaşamda çok fazla rastlayabileceğimiz çatışma konularından biri ile ilgili olarak uygulama yaptık. Sizler en beğendiğiniz programları belirlerken neler yaşadınız? Yanıtlar tahtaya yazılır. OLASI YANITLAR: Hepimiz farklı programlar söyledik, seçmekte zorlandık. Kendi beğendiğimiz programı kabul ettirmeye çalıştık. Çok kolay karar verdik, beğendiğimiz programlar aynıymış. Ortak karara varmakta zorlandık, tartıştık. 15

16 Öğrencilerden yanıtlar alındıktan sonra tarafından aşağıdaki açıklama yapılır. Hepinizin çeşitli konularda farklı bakış açıları, farklı beğenileri, farklı algıları söz konusudur. Bu nedenle günlük yaşamda, az önce yaptığımız etkinlikte olduğu gibi çok basit konularda da çatışma yaşarız. Bu nedenle çatışma kaçınılmazdır, ilişkilerimizi geliştiren günlük yaşamın doğal bir parçasıdır ve kesinlikle olumsuz bir yaşantı değildir. 16

17 Etkinliğin Adı: ÇATIŞMA ÇÖZME YÖNETİMİ II Duyguları Anlama ve Tanıma AMAÇ: Çatışma anlaşmazlık durumlarında kendi duygularının ve karşıdaki kişilerin duygularını anlayabilme MATERYAL: Farklı duygu ifadelerini belirten resimler SÜREÇ: 1.Öğrencilere, duygu ile ilgili akıllarına gelen kelimeleri sorun tahtaya yazın. Herkesin duyguları olduğunu, bunların yaşamın doğal bir parçası olduğunu söyleyin. 2.Öğrencilere Ne hissettiğimiz, duygularımız sorulduğunda genellikle düşüncemizi veya nasıl davranmak istediğimizi söyleriz deyin. Bunu da aşağıda belirtilen örnekte olduğu gibi açıklayın. Yemekhanede arkadaşınız sizi itekleyip sıranızı aldığında ne hissedersiniz? Cevabınız ona vurmak isterim ise bu bir duygu değil davranıştır. Çok sinirlendim, kızım derseniz o zaman duygunuzdan bahsetmiş olursunuz. Deyin. 3. Öğrencilere aşağıda verilen örnek olayı okuyun. Yazılıdan çok iyi not aldığını öğrenen Çağla teneffüs zilinin çalması ile birlikte sevinçle koşarak dışarı çıktı. Bu sırada sınıfın kapısının önünden geçmekte olan Ali ye yanlışlıkla çarptı ve ikisi de yere düştü. Ali, Çağla ya önüne baksana diye bağırdı ve kavga etmeye başladılar. Aşağıdaki sorular öğrencilere sorulur. Çağla kendini nasıl hissediyor olabilir? Duyguları nelerdir? Ali kendini nasıl hissediyor olabilir? Duyguları nelerdir? Eğer birbirleriyle kavga etmek yerine konuşsalardı, duyularını anlamaya çalışsalardı ne olurdu? Sizin böyle yaşadığınız durumlar var mı? 17

18 18

19 Etkinliğin Adı: ÇATIŞMA ÇÖZME YÖNETİMİ III Çatışma Çözme Yöntemleri AMAÇ: Çatışma çözme davranışının geliştirilmesi MATERYAL: Tevazu, ile ilgili cd SÜREÇ: Öğrencilere Tevazu ile ilgili çizgi film izletirilir. Film izletildikten sonra öğrencilerle izledikleri filmden ne anladıklarıyla ilgili tartışma yapılır. 19

20 ÇATIŞMA ÇÖZME YÖNETİMİ IV Etkinliğin Adı: : Çatışma Çözme Yöntemleri AMAÇ: Çatışma çözme davranışının geliştirilmesi MATERYAL: Güvenilirlik ile ilgili cd SÜREÇ: Öğrencilere güvenilirlik ile ilgili çizgi film izletirilir. Film izletildikten sonra öğrencilerle izledikleri filmden ne anladıklarıyla ilgili tartışma yapılır. 20

21 Etkinliğin Adı: ÖFKE YÖNETİMİ I Öfkeyi saldırgan ve kırıcı olmayan sözlerle konuşarak kontrol etme Amaç: Amaç öğrencilerin öfkelendikleri bir durumda karşısındaki kişiye öfke dolu sözler söylemek yerine daha saldırgan olmayan bir şekilde konuşmasını sağlayabilmek. Materyal: Süreç: Aşağıdaki hikâye öğrencilere okunur. Ahmet in amcası yılbaşı hediyesi olarak uzaktan kumandalı bir itfaiye arabası almış. Ahmet en yakın arkadaşı Mehmet e giderken bu yeni arabasını da yanında götürmüş ve birlikte oynamaya başlamışlar. Ahmet i annesi yemek yemeğe eve çağırmış. O da oyuncak arabasını Mehmetlerde bırakıp eve gitmiş. Mehmet arabayla oynamaya devam etmiş. Ancak arabayı kumanda ile nasıl yönlendireceği tam olarak bilmiyormuş ve yönlendirmeye çalışırken kumanda kilitlenmiş ve çalışmamaya başlamış. Düzeltmeye çalışırken arabaya tekme atmış ve araba zarar görmüş ve bir tekeri kırılmış. Ahmet yemekten dönmüş ve arabasının bozulduğunu görünce çok sinirlenmiş. Ahmet in ilk tepkisi Mehmet i itmek olmuş. Ancak biraz düşününce, Mehmet i itmiş olmasının arabasını eski haline getiremeyeceğini anlamış. Ahmet çok sinirlendiği için onu ittiği söylemiş. Mehmet te ondan özür dileyip istemeden arabasını bozduğunu, bunun için çok üzgün olduğunu akşam babası geldiğinde arabayı tamir ettireceğini söylemiş. Öğrencilerden gönüllü olanlara yukarıdaki hikaye oynatılır. Oynarlarken kendileri olsaydı nasıl tepki vereceklerini de düşünüp ona göre oynamaları istenir. Sonra sinirle hareket edip sert tepkiler vermeden de bu olayı nasıl çözebilecekleri öğrencilerle konuşulur. Bir sonraki derste öğrencilere siniri olduklarından olumlu cümlelerle olayları nasıl çözebileceklerini gösteren bir poster ve sloganlar hazırlattırılır ve sınıfa asılır.(kolaj çalışması) 21

22 22