Özet Giriş Davranışsal Finans. Davranışsal Finans. Salim Kasap, Turkish Yatirim. 19 Ocak 2011

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Özet Giriş Davranışsal Finans. Davranışsal Finans. Salim Kasap, Turkish Yatirim. 19 Ocak 2011"

Irmak Denktaş
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Salim Kasap Turkish Yatirim 19 Ocak 2011

2 Sınırlı Arbitraj... Yatırımcı Psikolojisi

3 Zayıf Piyasa Etkinliği -Weak Form Efficiency Tarihsel verilere dayanarak yapılan yatırım tercihleri ile üstün karlar elde edilemez.

4 Zayıf Piyasa Etkinliği -Weak Form Efficiency Tarihsel verilere dayanarak yapılan yatırım tercihleri ile üstün karlar elde edilemez. Teknik analiz yöntemleri ile düzenli olarak kar edilemez. Temel analiz yöntemleri bazı durumlarda iyi karlar elde edilmesini sağlayabilir.

Teknik analiz yöntemleri ile düzenli olarak kar edilemez.

5 Zayıf Piyasa Etkinliği -Weak Form Efficiency Tarihsel verilere dayanarak yapılan yatırım tercihleri ile üstün karlar elde edilemez. Teknik analiz yöntemleri ile düzenli olarak kar edilemez. Temel analiz yöntemleri bazı durumlarda iyi karlar elde edilmesini sağlayabilir. Varlık fiyatlarında herhangi bir formasyon (pattern) görülmez. Gelecekte oluşacak fiyat hareketleri tamamen bilinmeyen bilgilerin piyasaya gelmesi sonucunda gerçekleşir. Dolayısıyla gelecekteki fiyat hareketleri rastsaldır.

Temel analiz yöntemleri bazı durumlarda iyi karlar elde edilmesini sağlayabilir.

6 Yarı Güçlü Piyasa Etkinliği - Semi Strong Form Efficiency Hisse fiyatları, yeni bilgiye çok hızlı ve tarafsız şekilde adapte olur. Bilgiyi kullanarak fazladan getiri elde etmek mümkün değildir.

7 Yarı Güçlü Piyasa Etkinliği - Semi Strong Form Efficiency Hisse fiyatları, yeni bilgiye çok hızlı ve tarafsız şekilde adapte olur. Bilgiyi kullanarak fazladan getiri elde etmek mümkün değildir. Teknik ya da temel analiz güvenilir şekilde kar üretemez.

8 Yarı Güçlü Piyasa Etkinliği - Semi Strong Form Efficiency Hisse fiyatları, yeni bilgiye çok hızlı ve tarafsız şekilde adapte olur. Bilgiyi kullanarak fazladan getiri elde etmek mümkün değildir. Teknik ya da temel analiz güvenilir şekilde kar üretemez. Önceden bilinmeyen haberlerin etkileri, ani ve makul ölçülerde gerçekleşmelidir.

Bilgiyi kullanarak fazladan getiri elde etmek mümkün değildir.

9 Güçlü Form Piyasa Etkinliği -Strong Form Efficiency Hisse fiyatları varolan tüm bilgiyi yansıtır. Kimse fazla getiri elde edemez.

10 Güçlü Form Piyasa Etkinliği -Strong Form Efficiency Hisse fiyatları varolan tüm bilgiyi yansıtır. Kimse fazla getiri elde edemez. Bilginin dolaşımında yasal engeller varsa, güçlü form piyasa etkinliğinden sözedilemez. Yasal engellerin herkes tarafından gözardı edildiği durumlarda güçlü form piyasa etkinliği geçerlidir.

Bilginin dolaşımında yasal engeller varsa, güçlü form piyasa etkinliğinden

11 Güçlü Form Piyasa Etkinliği -Strong Form Efficiency Hisse fiyatları varolan tüm bilgiyi yansıtır. Kimse fazla getiri elde edemez. Bilginin dolaşımında yasal engeller varsa, güçlü form piyasa etkinliğinden sözedilemez. Yasal engellerin herkes tarafından gözardı edildiği durumlarda güçlü form piyasa etkinliği geçerlidir. Piyasadaki yatırımcılar uzun süreler boyunca piyasanın üstünde getiri elde edemezler. Bazı fon yöneticilerinin yüksek getiriler elde etmesi ve bunun sürekli olması kuralımızı ortadan kaldırmaz: Yüzlerce, binlerce fon yönetici içerisinde normal dağılım kurallarına göre dahi birkaç düzine yıldız fon yöneticisi çıkabilir.

Yasal engellerin herkes tarafından gözardı edildiği durumlarda güçlü form piyasa etkinliği geçerlidir.

12 Çıkış Noktası Etkin piyasa kuramı, irrasyonel yatırımcılar tarafından bozulan temel fiyat dengelerinin rasyonel yatırımcılar (arbitraj) tarafından giderileceğini savlar. Temel değerlerden sapma olduğunda rasyonel yatırımcılar için risksiz olduğu düşünülen arbitraj imkanı ortaya çıkar.

13 Çıkış Noktası Etkin piyasa kuramı, irrasyonel yatırımcılar tarafından bozulan temel fiyat dengelerinin rasyonel yatırımcılar (arbitraj) tarafından giderileceğini savlar. Temel değerlerden sapma olduğunda rasyonel yatırımcılar için risksiz olduğu düşünülen arbitraj imkanı ortaya çıkar. Etkin piyasa kuramı uzun yıllardır yapılan araştırmalara rağmen piyasa verileri ile kanıtlanamamıştır. Davranışsal finans iki temel üzerinde durarak etkin piyasa teorisine karşı çıkar: Arbitraj imkanları sınırlıdır. Yatırımcı psikolojisinin fiyatların oluşumunda katkısı gözardı edilemez.

Temel değerlerden sapma olduğunda rasyonel yatırımcılar için risksiz olduğu düşünülen arbitraj imkanı ortaya çıkar.

14 Sınırlı Arbitraj... Yatırımcı Psikolojisi Arbitraj Fiyatları Dengeleyebilir mi? I Yanlış olduğu düşünülen fiyatlamadan faydalanmak üzere kurulan arbitraj stratejileri riskli ve maliyetli olabilir. Arbitraj yapmayı planlayan rasyonel yatırımcının karşı karşıya olduğu bazı riskleri sıralayalım: Temel Risk ABC hissesinin pahalı olduğunu düşünen bir yatırımcı aynı sektördeki XYZ hissesini alıp ABC hissesini satarak risksiz bir getiri elde etmek isteyebilir. ABC, XYZ hissesini ne kadar temsil edebilir? Noise Trader Riski Fiyatları temel değerden yukarı/aşağı götüren irrasyonel yatırımcı çoğu zaman arbitraj yapan rasyonel yatırımcıya göre daha güçlü olabilir.

Arbitraj yapmayı planlayan rasyonel yatırımcının karşı karşıya olduğu bazı riskleri sıralayalım: Temel Risk ABC hissesinin pahalı olduğunu düşünen bir yatırımcı aynı

15 Sınırlı Arbitraj... Yatırımcı Psikolojisi Arbitraj Fiyatları Dengeleyebilir mi? II Uygulama Maliyetleri Kısa pozisyon almak için hisseler ödünç alınmalıdır. Hisse ödünç işlemi için uygulanan faizin yüksekliği ve ödünç verme sürelerinin kısalığı arbitraj imkanını ortadan kaldırabilir.

II Uygulama Maliyetleri Kısa pozisyon almak için hisseler ödünç

16 Sınırlı Arbitraj... Yatırımcı Psikolojisi Fiyatlar ve Yatırımcı Psikolojisi Fiyatları temel değerinden irrrasyonel yatırımcı uzaklaştırır. Sınırlı arbitraj imkanları nedeniyle rasyonel yatırımcı davranışları fiyatları denge noktasına çekemez. Davranışsal modeller irrasyonel yatırımcıların neden olduğu sapmaları açıklamak için irrasyonellik kavramını özelleştirir ve açıklamaya çalışır. Bunu yaparken ise düşünsel (cognitive) psikologların sistematik sapmaları derledikleri araştırmalardan faydalanır: Yatırımcılar inanışlarını ve tercihlerini fiyatlara nasıl yansıtır?

Davranışsal modeller irrasyonel yatırımcıların neden olduğu sapmaları açıklamak için irrasyonellik kavramını özelleştirir ve açıklamaya

17 Sınırlı Arbitraj... Yatırımcı Psikolojisi Yatırımcı İnanışları I Kendine Fazla Güvenme Yatırımcı tahminleri ile piyasa gerçekleşmeleri arasında önemli farklılıklar oluşur. %90 güven aralığında bir finansal varlığın gelecekteki fiyatını, herhangi bir sayısal soruyu... tahmin eden müşterilerin belirlediği aralıklar genelde %60 oranında doğru çıkar. Yatırımcının imkansız dediği şeylerin gerçekleşme oranı %20 ler civarında olur. Optimistik ve Niyet Anlatan Düşünce Yapısı Çoğu insan yetenekleri ve özellikleri hakkında gerçekçilikten uzak pembe tablolar çizer: Herkes çok iyi şofördür, en hızlı, en bilgili, en... Temsil Herhangi bir değişkenin tanımlama yöntemi, değişken hakkında yapılacak çıkarımları etkiler. Yatırımcılar, küçük örneklemden elde edilen sonuçların geneli temsil edeceğini düşünebilir.

Yatırımcının imkansız dediği şeylerin gerçekleşme oranı %20 ler civarında olur.

18 Sınırlı Arbitraj... Yatırımcı Psikolojisi Yatırımcı İnanışları II İnançlara Bağlılık Yatırımcılar, piyasa hakkında oluşturdukları fikirleri uzun süre değiştiremezler. Fikirlerini boşa çıkarabilecek kanıtları aramazlar. Fikirlerine aykırı kanıtlarla karşılaşırlarsa şüphe ile yaklaşırlar. Yatırımcılar bazı durumlarda, fikirlerine karşıt olan kanıtları kendi fikirlerine destek oldukları şeklinde yorumlayabilirler. Çapa Yatırımcılar, tahminlerine mutlaka bir ilk değerle başlarlar ve bu tahmini çok fazla geliştirmeden etrtafında dolaşmayı tercih ederler. TCMB beklenti anketlerinde USDTL kurunun düşük gittiği aylarda sene sonu kur seviyesinin düşük tahmin edilmesi ve bu durumun kur yükselse dahi birkaç ay devam etmesi iyi bir örnek olarak söylenebilir.

Yatırımcılar bazı durumlarda, fikirlerine karşıt olan kanıtları kendi fikirlerine destek oldukları şeklinde yorumlayabilirler.

19 Sınırlı Arbitraj... Yatırımcı Psikolojisi Yatırımcı İnanışları III Gözlemleme Sorunu En yakın ve en etkin veri tahminler üzerinde etkili olur. Son bir haftada endeksteki %40 düşüşten zarar eden yatırımcı, endeksin çok daha fazla düşeceğini tahmin etmeye başlar.

Sorunu En yakın ve en etkin veri tahminler üzerinde etkili olur.

Benzer belgeler

ARBİTRAJ FİYATLAMA MODELİ (AFM)

ARBİTRAJ FİYATLAMA MODELİ (AFM) 1 Markowitz in Modern Portföy Teorisi sonrası geliştirilen denge modelleri 1.Finansal Varlıkları Fiyatlama Modeli (Capital Asset Pricing Model CAPM) 2.Tek ve Çok Endeksli