GİRİŞİMCİLİK. İçerik. 21. Yüzyılın Kilit Kavramları. Bilgi ekonomisi Girişimcilik Fikri sermaye Ar Ge ve İnovasyon (Yenilikçilik) Markalaşma Tasarım

Transkript

1 GİRİŞİMCİLİK Patent ve Sınai Mülkiyet Hakları BU SUNUM TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ TARAFINDAN HAZIRLANMIŞTIR İçerik Fikri Mülkiyet Hakları ve Önemi Patent ve Faydalı Model Süreçleri Üniversiteler ve Patent Patent İstatistikleri Yüzyılın Kilit Kavramları Bilgi ekonomisi Girişimcilik Fikri sermaye Ar Ge ve İnovasyon (Yenilikçilik) Markalaşma Tasarım 3 1

2 Varlıklarda Dönüşüm %80 Maddi Varlıklar %20 %20 Gayri Maddi Varlıklar % Günümüzde 4 Fikri Mülkiyet Hakları İnsan düşüncesinin ürünü olan yeniliklerin sahiplerine verilen haklardır. 1. Telif hakları 2. Sınai Mülkiyet Hakları 5 Telif Hakları Edebiyat ve sanat eserleri Bilgisayar programları Fikir ve sanat eserleri Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından korunmaktadır. 6 2

3 Sınai Mülkiyet Hakları Markalar Tasarımlar Buluşlar(patentler) 7 Coğrafi işaretler Entegre Devre Topografyaları Türk Sınai Mülkiyet inin Unsurları Mevzuat Enstitü Mahkeme Vekiller İş Dünyası Odalar KOBİ ler Ar-Ge Üniversiteler Kamu Kurumları STK lar Kamuoyu 8 Patent i Buluş Buluşun açıklanması Tekel Hakkı 9 3

4 BULUŞ NEDİR? Buluş: Sanayide teknik bir problemin çözümü olan fikri bir üründür. 10 BULUŞLARIN KORUNMASI GİZLİ TUTMAK YASAL KORUMA 11 Patent Buluşu açıklaması karşılığında başvuru sahibine buluşun kullanımı için belirli bir süre ile verilen hak. 20 yıl süre ile verilir. Yenilenmez, uzatılamaz. Faydalı model (10 yıl süre) 12 4

5 PATENT FAYDALI MODEL Yenilik Buluş Basamağı Sanayiye yy Uygulanabilirlik Yenilik Sanayiye yy Uygulanabilirlik 20 Yıl (İncelemeli) 7 Yıl () 10 Yıl Araştırma ve/veya İnceleme İtiraz 13 Patent belgesi 14 PATENT BELGESİ 15 5

6 PATENT, MARKA, TASARIM? Gillette PATENT? MARKA? TASARIM? 18 6

7 Patentin Önemi Patent sistemi, bir teşvik sistemidir. Yeni fikirler ödüllendirilmekte ve yeniliklere basamak oluşturulmaktadır. l Ödül - Belirli bir süre tekel hakkı Bunun sonucu ise ekonomik ve teknolojik gelişmedir. 19 Patentin Önemi Patent başvurularından yararlanılmadan başlanılan Ar Ge ve inovasyonda; teknik bilgi ve yeniliklerin büyük kısmı ihmal edilmiş, boşa emek, zaman ve para harcanmış olur. AB de yıllık 70 milyar EURO kayıp Neden? Tüm dünyadaki teknik bilginin %80 i patent dokümanlarında yer alır. Bilimsel yayınlardan daha günceldir. Yılda 2 milyona yakın patent başvurusu yapılmaktadır. Tüm dünyada yaklaşık 5,4 milyon geçerli patent bulunmaktadır. 20 PATENT Firmanın değerini artırır Para karşılığı lisans verilebilir Satılabilir, devredilebilir Başkalarının kullanımı engellenebilir Patentin Kullanımı: Kullanılmayan patent bir değer ifade etmez. Patentin İhlali: Başkalarının patentlerini ihlal etmekten kaçınılmalı. 21 7

8 Polaroid Kodak davası Hızlı kamera ve film patentini ihlal ettiği için Kodak >Polaroid e 1991 yılında 925 milyon $ ödemek zorunda kalmıştır. 925 milyon $ 22 Toyota nın Hikayesi Sakichi TOYOTA Dokuma Makinası-1891 Otomatik Dokuma Makinası , Platt Brothers & Co. Ltd. of England şirketine 1 milyon yene patent hakları satıldı. Toyota Motor Co Ltd Şirketi Kuruldu 24 8

9 25 26 İçerik Fikri Mülkiyet Hakları ve Önemi Pt Patent tve Faydalı Model lsüreçleri Üniversiteler ve Patent Patent İstatistikleri 27 9

10 PATENT SÜRECİ BULUŞ Patent Başvurusu Şekli İnceleme EPO Araştırma Raporu Yayın 18 Ay İncelemeli Patent Belgesi 7 Yıl İNCELEMELİ PATENT BELGESİ 20 YIL 28 RED [buluş] teknik bir problemin çözümü için, pratikte uygulanabilir bir fikir önerisidir. Buluşunuz var Mı? işin [teknik] yanı... [buluş]lar oyun ve iş kuralları bilgisayar programları sanayide uygulanabilir yeni buluş olarak kabul edilmeyenler (551 KHK Madde 6) sanat eserleri buluş basamağına sahip (faydalı model hariç) keşifler, bilimsel teoriler matematik metotları estetik yaratımlar 29 Patentle Korunamayacak Buluşlar Konusu kamu düzeni veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar Bitki veya hayvan türleri ül veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki ve hayvan yetiştirilmesi usulleri 30 10

11 Başvuru öncesi öneriler 1 Buluş konusu [teknikle] ilgili patent ön araştırması Türk Patent Enstitüsü (TPE) Avrupa Patent Ofisi (EPO) (Türkçe Arayüzlü) ABD Patent Ofisi (USPTO) Google Patent Araştırması Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO) 31 tea 33 11

12

13 fındık ok2pxj

14

15 43 Başvuru öncesi öneriler 2 Bulunan dokümanlarla buluşun karşılaştırmalı incelenmesi Tarifname resim ve istemlerin hazırlanması Başvuru dosyasının hazırlanması Pazar araştırması ve koruma talep edilecek ülkelerin planlanması 44 BULUŞ Patent Başvurusu Şekli İnceleme EPO Araştırma Raporu Yayın 18 Ay İncelemeli Patent Belgesi 7 Yıl İNCELEMELİ PATENT BELGESİ 20 YIL 45 RED 15

16 Patent başvurusu nasıl yapılır? ULUSAL YOLLA 551 SAYILI KHK ULUSLARARASI ANLAŞMALAR KAPSAMINDA PCT 46 EPC Patent Başvurusu için Gerekli Unsurlar Başvuru dilekçesi Özet Tarifname İstemler Başvuru ücreti dekontu 47 BULUŞ Patent Başvurusu Şekli İnceleme EPO Araştırma Raporu Yayın 18 Ay İncelemeli Patent Belgesi 7 Yıl İNCELEMELİ PATENT BELGESİ 20 YIL 48 RED 16

17 Buluş başlığı Resimlerin ve buluşun detaylı açıklaması Daha önceden yayınlanmış patentlere atıflar Buluşun ilgili olduğu teknik saha ve tekniğin bilinen durumu Buluşun çözmünü amaçladığı teknik problemler 49 BULUŞU AÇIKLAYAN RESİMLER Yazılı kısım içermez Tarih ve imza atılır Ölçülendirme yapılmaz Parçalar tarifnamedeki anlatım sırasına göre numaralandırılır Akış şemaları ve diyagramlar resim olarak kabul edilir Çizim aletleriyle veya bilgisayarla çizim yapılır, fotoğraf veya renk kullanılmaz. 50 BAŞVURU UNSURLARININ FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ: 2 cm Bilgisayar veya daktilo ile yazılır Başvuru unsurları yeni bir sayfadan başlar Satır aralığı 1.5 aralıklıdır. 2,5 cm 2 cm Sayfalar, A4 ölçüsünde olmalıdır. (29.7 cm x 21 cm) Sayfalar minimum marjlara uygun olmalıdır. 2 cm Sayfalar kullanılmış yüzey etrafında çerçeveler içermemelidir. Sayfalar birbirini izleyen rakamlar ile numaralandırılmalıdır. Sayfalarda delik, buruşukluk,katlanma, silinti, leke olmamalıdır

18 BULUŞ Patent Başvurusu Şekli İnceleme EPO Araştırma Raporu Yayın 18 Ay İncelemeli Patent Belgesi 7 Yıl İNCELEMELİ PATENT BELGESİ 20 YIL 52 RED BULUŞ Patent Başvurusu Şekli İnceleme EPO Araştırma Raporu Yayın 18 Ay İncelemeli Patent Belgesi 7 Yıl İNCELEMELİ PATENT BELGESİ 20 YIL 53 RED ARAŞTIRMA Başvuru tarihinden (varsa rüçhan tarihinden) itibaren onbeş ay içinde talep yapılır. Araştırma raporu ile raporda belirtilen referans patent ve yayınların kopyaları da başvuru sahibine bildirilir. Araştırma ş raporu Enstitü tarafından yayınlanır. yy 54 18

19 TEKNİĞİN BİLİNEN DURUMU Yenilik (Madde 7) Tekniğin bilinen durumu, başvuru tarihinen önce, buluş konusunda dünyanın herhangi bir yerinde toplumca erişilebilir yazılı veya sözlü tanıtım, kullanım veya bir başka yolla açıklanan bilgilerden oluşur. 55 Tekniğin bilinen durumu Başvuru tarihi: ZAMAN Patent başvurusu tarihinden sonra yayınlanmış olan ve patent başvurusu tarihinden önceki tarihli Türk patent ve faydalı model belgesi başvurularının yayınlanan ilk metinleri tekniğin bilinen durumuna dahildir. 56 ARAŞTIRMA RAPORUNUN DÜZENLENMESİ Geçici 2 nci madde Enstitü'de tekniğin bilinen durumu ile ilgili araştırma raporu düzenlenmesi için gerekli teşkilat kuruluncaya kadar, bu Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uyarınca Enstitü tarafından düzenlenmesi öngörülen tekniğin bilinen durumu ile ilgili araştırma raporu, milletlerarası niteliği tanınmış araştırma kuruluşları tarafından düzenlenir. Anlaşmalı ofisler: RU, DK, SE, DK, AT, EPO 2005 yılından itibaren TPE araştırma yapmaya başlamıştır

20 EP G02C7/02 G02B5/22 X (yada Y, A) 1-4 DE A (KUROPKA HORST) 11 AUGUST 1994 *özet* *sayfa 1, satır 10 satır 25* *sayfa 3, satır 12 satır 45* 24 Ağustos BULUŞ Patent Başvurusu Şekli İnceleme EPO Araştırma Raporu Yayın 18 Ay İncelemeli Patent Belgesi 7 Yıl İNCELEMELİ PATENT BELGESİ 20 YIL 60 RED 20

21 BULUŞ Patent Başvurusu Şekli İnceleme EPO Araştırma Raporu Yayın 18 Ay İncelemeli Patent Belgesi 7 Yıl İNCELEMELİ PATENT BELGESİ 20 YIL 61 RED BULUŞ Patent Başvurusu Şekli İnceleme EPO Araştırma Raporu Yayın 18 Ay İncelemeli Patent Belgesi 7 Yıl İNCELEMELİ PATENT BELGESİ 20 YIL 62 RED Örnek Patent İncelemesi 1. istem: Üzerine oturulmak üzere geliştirilen bir ürün olup özelliği, oturma yüzeyi, en az bir ayak içermesidir. 2. istem: istem 1 e göre ürün olup özelliği, yaslanma yüzeyi içermesidir. 3. istem: istem 2 ye göre ürün olup, kol dayama kolçakları içermesidir. D1: Önceki teknik Tanımlanan teknik k özellikler artar, Koruma kaps amı daralır, İstemin yeni olm ma şansı artar 63 21

22 Patent Süreci Başvuru Araştırma Yayın İnceleme Belge 64 TÜBİTAK Patent Teşvikleri TBF1: Ulusal Patent Başvuruları İçin (Geri Ödemesiz) (3000 TL) TBF2: Uluslararası Patent Başvuruları ş İçin ç (Geri Ödemesiz) (3000 TL) TBF3: Uluslararası Patent Başvuruları İçin (Geri Ödemeli-Hibeye Dönüşebilir) ( TL ye kadar) 65 Faydalı Model Belgesi 66 22

23 Faydalı Model i Avantajları Hızlı ve basit, Araştırma ve inceleme prosedürü yok, 8 aylık tescil süreci, Ek Erken ticari i kazanç Daha kolay Buluş basamağı aranmaz, Düşük maliyet Küçük Buluşlar SME ler için patentle korunamayacak teknik ilerlemelerin, yeniliklerin korunması Dezavantajları Yasal belirsizlik Mahkeme masrafları Patentlenebililik değerlendirilmesi yapılmadan sağlanan korumada artış SME ler açısından olumsuz etki Büyük firmalar için kolay koruma 67 FAYDALI MODEL SÜRECİ BULUŞ FM Başvurusu Şekli İnceleme Karşı Görüş Bildirme İtirazlar (3 ay) Başvuruyu Geri Alma Başvuruya Devam Değişiklik Yayın 18 Ay Faydalı Model Belgesi 10 YIL 68 Fadalı Model Süreci Başvuru Şekli İnceleme Yayın İtiraz Belge 69 23

24 ULUSLAR ARASI BAŞVURU PROSEDÜRLERİ 70 GELENEKSEL PATENT SİSTEMİ Ulusal Başvuru 12 AY Paris Sözleşmesi Her bir başvuru için ulusal araştırma inceleme ve diğer işlemler. Yurtdışında Başvurular Birden fazla şekli şart Birden fazla araştırma Birden fazla yayın Birden fazla inceleme değerlendirilmesi Çeviri ve ulusal ücretlerin 12 ay içinde yatırılması 71 ULUSLARARASI PATENT BAŞVURUSU Ulusal safhalara giriş Uluslar arası (zaman) yayın Ulusal başvuru Uluslararası Başvuru (PCT) uluslar arası araştırma raporu ve yazılı görüş (tercihe bağlı) uluslar arası ön inceleme (tercihe bağlıl) Uluslar arası patent verilebilirlik raporu 72 24

25 AVRUPA PATENTİ BAŞVURUSU (2.YOL) Avrupa Patenti Başvurusu Patent verilmesi işlemleri AVRUPA PATENT OFİSİ Tescil Üye ülkelerde geçerli patentler Tek bir başvuru ile bütün üye ülkelerde geçerli patent 73 İçerik Fikri Mülkiyet Hakları ve Önemi Patent ve Faydalı Model Süreçleri Üniversiteler ve Patent Patent İstatistikleri 74 Üniversitelere Yönelik Faaliyetler Bilgi ve Doküman Birimleri 44 Birimin 21 i üniversitelerde Düzenli eğitimler Birimlerin Yeniden Yapılandırılması EPO işbirliğiyle Bilgilendirme Seminerleri Patent Günleri Etkinlikleri Patent Randevu i 75 25

26 Üniversitelerde Sınai Mülkiyet Bilgisinin Yaygınlaştırılması Projesi TPE ve Avrupa Patent Ofisi işbirliğiyle Amaç: Üniversitelerde hukuk fakültelerinde sınırlı kalan sınai mülkiyet konusundaki farkındalığın diğer fakültelerde ve birimlerde yaygınlaştırılması 76 Proje Gelişim Süreci 21 Şubat İstanbul; Çalıştay 70 in üzerinde üniversiteden üst düzey temsilcinin katılımıyla 2-3 Aralık 2008 Hollanda ; Uluslararası İzleme Konferansı Üniversitelerde sınai mülkiyet bilgisinin yaygınlaştırılmasına yönelik Yol Haritası hazırlandı 17 Haziran 2010 Viyana; İlerleme Konferansı Türkiye bu alandaki çalışmalarıyla başarılı iki ülkeden biri seçildi (İspanya ve Türkiye) 21 Eylül 2011 Ankara; Yönlendirme Komitesi 1. Toplantısı 23 Aralık Ankara; Bölge Koordinatörleri 1. Toplantısı 28 Şubat Ankara; Bölge Koordinatörleri 1. Toplantısı 77 Yol Haritasında Yer Alan Eylemler Yönlendirme Komitesinin Oluşturulması İyi Uygulamaların Paylaşılması, Destek Uygulamalarının Oluşturulması İçin Üniversiteler Arası İletişimin Koordinasyonu Üniversitelerde SMH Politikası Oluşturulması ve Farkındalığın Arttırılması Kısa Eğitim Programlarının (Sertifika Programları) Oluşturulması SMH Uzmanları Yetiştirilmesine Yönelik, İleri Düzeyde Disiplinlerarası Program Oluşturulması Üniversiteler Bünyesinde Teknoloji Transfer ve Bilgi ve Doküman Birimlerinin Kapasitelerinin İyileştirilmesi ve Yenilerinin Kurulması Üniversitelerden Çıkan Buluşların Ticarileştirilmesi İçin Yöntemlerin Sadeleştirilmesi 78 26

27 Yönlendirme Komitesi Kurulma amacı: Yol haritasını revize etmek ve uygulamasını takip etmek Yönlendirme Komitesi Başkanı: Prof. Dr. Habip ASAN - TPE Başkanı Ulusal Koordinatör: Prof. Dr. Fazilet VARDAR SUKAN Ege Üniversitesi Bölge Koordinatörleri: Akdeniz Bölgesi: Prof. Dr. Hamit SERBEST Çukurova Üniversitesi Doğu Anadolu Bölgesi: Prof. Dr. Erhan AKIN Fırat Üniversitesi Ege Bölgesi: Prof. Dr. Fazilet VARDAR SUKAN Ege Üniversitesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Prof. Dr. Nihat YILDIRIM-Gaziantep Üniversitesi İç Anadolu Bölgesi: Yrd. Doç Dr. Hamdi PINAR- Bilkent Üniversitesi Karadeniz Bölgesi: Prof. Dr. Birdoğan BAKİ - Karadeniz Teknik Üniversitesi Marmara Bölgesi: Prof. Dr. Gülay BARBAROSOĞLU - Boğaziçi Üniversitesi Bölge Temsilcileri: 27 üniversiteden akademisyenler YÖK Temsilcisi: Prof. Dr. Recep VARÇIN-Ankara Üniversitesi TPE Temsilcileri: 4 temsilci 79 Patent Eğitim Seti Kapsamlı bir eğitim seti (EPO- Teaching Kit) Türkçeye çevrildi 80 İçerik Fikri Mülkiyet Hakları ve Önemi Pt Patent tve Faydalı Model lsüreçleri Üniversiteler ve Patent Patent İstatistikleri 81 27

28 Patent Faydalı Model Toplam patent başvurularında artış : %16 Yerli patent başvurularında artış: %26 Türkiye nin buluş yapısı dönüşüyor. F.Model Patent 2011 yılı: patent Faydalı model = başvuru Üniversitelerin Patent Başvuru İstatistikleri* Başvuru Üniversite Teknopark- Yerli Başvurular Toplam Yılı Teknokent İçindeki Oran ,59% ,82% ,93% ,35% ,16% ,89% ,56% ,83% ,04% ,48% ,96% ,57% ,59% ,70% ,83% ,38% ,36% * Başvuru sahibinin adında ya da adresinde "Üniversite","Prof.", "Doç.","Dr." ifadesi geçen başvurular üniversite başvurusu olarak değerlendirilmiştir. * Üniversite bünyesinde yer alan Teknopark ya da Teknokentlerden gelen başvurular ayrı bir sütunda yer almaktadır. 83 Uluslararası Patent (PCT) artış oranı: % *

29 patentlerle ilgili genel yanılgılar/hatalar sadece [yeni] buluşlar patent konusu olur ulusaldır, dünya patenti yoktur kalite belgesi ya da pazarda başarı garantisi değildir bilinenlerden daha iyi çalıştığı anlamı taşımaz sadece belirli bir süre gizlidir 85 Buluş çözümü amaçlanan problemden çok daha karmaşık Buluşunu başvuru yapana kadar gizli tut. Kimseye açıklama

30 Kusura bakmayın ama... Buluşunuz yeni değil. 88 Bunu kim kullanır ki Buluş, eğer gizli tutulabilirse güvendedir... 30