Güvenli tüneller. ne deli inde güvenlik. Her yerde göz var!

Transkript

1 Gelecek& Trendler Yenilikçilik ve gelecek araflt rmalar dergisi l Nisan ne deli inde güvenlik Siemens tasar mdan iflletmeye, anahtar teslim tünel projelerine imza at yor. Her yerde göz var! Avusturya daki Katschberg tüneli, dünyan n en büyük videolu gözlem sistemlerinden birine sahip. Güvenli tüneller Trafik kontrolden yang n alarm sistemlerine kadar genifl yelpazedeki teknolojik çözümler sayesinde tüneller art k çok güvenli.

2 2 GELECEK&TRENDLER Editör - çindekiler Tünelden daha fazlas! on y llarda büyük bir tünel ata var. Sizin de dikkatinizi çekmifltir. Baflta stanbul olmak S üzere belediye baflkanlar ve Karayollar tüneller infla ediyor, seçim propagandalar nda bunlar kullan yorlar. Bunlar n baz lar aç ld, baz lar infla aflamas nda Gelecek&Trendler dergisinin bu say s n yay na haz rlarken konuya hep farkl aç dan bakm flt m. Ancak, teknoloji ve tasar m n birleflti i yeni tünellerle ilgili yaz lar okuyunca bak fl m de iflti. Sadece h zl ve etkin ulafl m de il, tünellerden daha fazlas n beklemek gerekiyor. Son dönemlerde en çok TEM Karayolu ndan Altunizade ye geçifli sa layan tüneli kulland m. Her seferinde akl ma güvenlik, ayd nlatma ve h zla ilgili soru iflaretleri tak ld. Baz durumlarda zifiri karanl kta geçerken ürperdi imi hissettim. lerleyen sayfalarda siz de okuyacaks n z Tünel, mesafeyi k saltma ve h zdan daha fazlas n sunmak anlam na geliyor. Yeni teknolojilerle, tünelden h zla geçen sürücüler kolayl kla saptanabiliyor. Böylece tünel içini h z alan na dönüfltürenlere karfl önlem de al nm fl oluyor. Üstelik bu sistemler, trafik s k fl kl konusunda uyar c roller de üstlenebiliyor. Bir baflka dikkatimi çeken ise Avusturya daki Katschberg tüneli oldu. Burada gerçeklefltirilen modernizasyonla kurulan yeni görüntü sistemi, her türlü tehdit kayna n 24 saat kaydetme olana na sahip. Hepsi bu kadar de il. Daha fazlas var. Benim bak fl m de iflti. San yorum, sizlerin de tünellere yönelik düflünceleri de iflecek ve bir sonraki geçifl s ras nda etrafa daha al c gözle bakacaks n z. Gelecek ay görüflmek üzere Sayg lar mla M. Rauf Atefl Ç NDEK LER Mükemmel tünel...3 Her yer gözetim alt nda!...5 ne deli inde güvenlik...8 Siemens in üretim üssü...10 Yay nc Do an Burda Dergi Yay nc l k ve Pazarlama A.fi Murahhas Üye (CEO) Mehmet Y. Y lmaz Yay n Direktörü (Sorumlu) M. Rauf Atefl Yay n Yönetmeni Sedef Seçkin Büyük Yaz iflleri Müdürü Ebru F rat Haber Müdürü Hande Demirel Süzer Görsel Yönetmen A. Bertu Pat r Yay n Kurulu (Alfabetik s rayla) M. Rauf Atefl, Özlem Aksoy, Hande Demirel Süzer, Hüseyin Gelis, Sibel Hür, Sedef Seçkin Marka Müdürü Gökçe Aykaç Ankara Temsilcisi Erdal pekeflen Tel: capital@doganburda.com Yay n Türü Yerel, süreli, ayl k Bask Doruk Grafik Tel: Da t m Yaysat A.fi. Tel: Yönetim Genel Yay n Koordinatörü Yeflim Denizel Tüzel Kifli Temsilcisi Murat Köksal Sat fl Direktörü Orhan Taªk n Finans Direktörü Didem Kurucu Üretim Direktörü Servet Kavaso lu Reklam Grup Baflkan Cem M. Baflar Grup Baflkan Yard mc s Funda Baykal Sat fl Müdürü Özlem Güner Atefl, Emel Sönmez Teknik Müdür Nusret K r ml o lu Sat fl Temsilcileri Deniz Küçükhüseyin Tel: (3 hat) Faks: Rezervasyon Tel: Faks: Ankara Reklam Tel: Hedef Sayfalar Tel: Faks: Maya Akar Center, Kat: 7 Büyükdere Cad. No: Esentepe/ STANBUL Hürriyet Medya Towers Güneflli- STANBUL Tel Faks c Capital Dergisi Do an Burda Dergi Yay nc l k ve Pazarlama A.fi taraf ndan T.C. yasalar na uygun olarak yay mlanmaktad r. Capital Dergisi nin isim ve yay n hakk Do an Burda Dergi Yay nc l k ve Pazarlama A.fi ye aittir. Dergide yay mlanan yaz, foto raf, harita, illüstrasyon ve konular n her hakk sakl d r. zinsiz, kaynak gösterilerek dahi al nt yap lamaz. DB Okur Hizmetleri hatt Tel: okurhizmetleri@doganburda.com DB Abone Hizmetleri hatt Tel: Faks: abone@doganburda.com Pazar hariç her gün saat aras nda hizmet verilmektedir.

3 TÜNEL TEKNOLOJ LER Güvenlik Sürücülerin bir tünelden geçerken yaflad klar kapal mekanda hapis kalma korkusu, hiç de küçümsenmeyecek derecede büyüktür. Ancak bu yayg n korkuya ra men günümüz tünellerinde, kaza riskini ve potansiyelini ciddi boyutlarda düflüren ileri teknolojiler var. Araflt rmalar da tünellerin, motorlu tafl t sürücüleri aç s ndan dünyan n en güvenli güzergahlar ndan biri oldu unu gösteriyor. Mükemmel tünel Sorunun kökeninde asl nda fobilerimiz yatar; gerçek bir tehlikenin söz konusu olmad durumlarda bile insan n sinir hücreleri gözleri dönmüflcesine etrafa sald r rlar. Bünyenin uça a binmeden önce bilinçalt nda programlanmas için, biyokimyasal süreçlerle vücut aniden noradrenalin ve kortizol gibi stres hormonlar salg lamaya bafllar. Asl nda bu tip korkular m z n temelindeki bafll ca etken, içinden ç kamayaca m z kapal bir mekanda kendimizi tuza a düflmüfl gibi hissetmemizden kaynaklanan klostrofobi illeti. Kapal bir tünel de böylesi bir mekan n örneklerinden biri olabilir mi? Süreci kurslar ndan birinde trafik psikiyatristi olarak çal flan bir uzman durumu flöyle aç kl - yor: nsano lu bir tak m içgüdüsel flablonlarla programlanm flt r. Örne in gökyüzünü önlerinde hiçbir engel olmadan net bir flekilde görebilmek isterler. Bir tünel ise onlar n bir an önce bu mekandan ç k p gitme dürtülerini tetikler. Karayollar n n yeralt nda kalan bölümlerinde yaflanan, h zdan kaynaklanan kazalar n flafl rt c derecede yüksek olmas n n da gösterdi i gibi karayolu kullan c lar bu genel kurala harfiyen uymaktad rlar. Di er bir k s m sürücü ise kendilerine tünellere girmeme stratejileri gelifltirmekle meflguldürler. Gelecek&Trendler 3

4 4 TÜNEL TEKNOLOJ LER Güvenlik Würzburg de çal flan bir psikolog olan Andreas Mühlberger, Tüm sürücülerin en az yüzde 10 kadar o derece korkuyorlar ki bir tünele girmemek için ellerinden geleni yapabilecek durumdalar diyor. Ancak sürücülerin, Alp Da lar nda çok fazla seçenekleri yok. Örne in, tüm karayollar n n yüzde 14 ünün tünellerden olufltu u sviçre yi ele alal m. Asl nda Alplerdeki ülkelerin hemen hemen tümünde yeralt yolculuklar, normal bir karayolu seyahatinin vazgeçilmez rotalar ndand r. Ancak böyle fobileri olmayan insanlar n bile, 1999 Mart nda Mont Blanc, 2001 Ekim inde St. Gotthard ve hemen iki ay sonra Tauern tünellerindeki kazalar n feci görüntülerini hat rlamalar yla fenalaflt klar n unutmamak gerekir. O kazalardan sonra gerek AB yönetmeliklerinin gerekse ulusal politikalar n etkinlikleri sayesinde, tünellerin güvenli inde köklü iyilefltirmeler yap ld söylenebilir. Bu önlemlerin ço u da, bafla gelebilecek en kötü durumda hayati bir öneme haiz olan acil durum hizmetlerinin koordinasyonu gibi kritik organizasyonel alanlarda hayata geçirilmifltir. Girifl ve ç k fllar iki farkl ülkede bulunan Mont Blanc tünelinde yaflanan facian n boyutlar, e er her iki ülkenin yetkilileri acil durum ekiplerinin karfl l kl sorumluluklar üzerinde bir anlaflmaya varabilmifl olsalard, büyük ihtimalle bu derece büyük olmayacakt. Teknik donan m. Ayr ca bu süreçte teknik donan m anlam nda da dikkate de- er ilerlemeler kaydedildi. Bugüne kadar otoritelerin duyarl l klar n n artt n n en gözle görülür belirtisi ise 18 ülkeden 19 sürücü kulübünün yer ald ve finansman n AB Komisyonu ile ortak yapt klar, say s 282 yi bulan düzenli sürüfl testlerinin gerçeklefltirilmesine önayak olan Avrupa Tünel De erlendirme Program d r (EuroTAP). Her ne kadar de erlendirmeye al nan tünellerin hepsinde pozitif sonuçlar elde edildi i söylenemese de Siemens Mobility den tünel mühendisli i uzman Torsten Schwier in ifadesiyle özetlendi inde, Genelde hepsinde net bir geliflim e risinin oluflmaya bafllad ve dikkate de er güvenlik yat r mlar na gidildi i gözlemleniyor. Özellikle yeni tünellerde, teknolojinin son harikalar yla hayat bulan ola anüstü konforlu bir güvenlik seviyesi sunulmakta. Örne in yang n alg lama sistemlerini ele alal m. Torsten Schwier, Bir zamanlar bu görevi çat ya as l bak r bir kablo üstlenmek zorundayd. E er bu kablo tamamen yanarsa ortaya bir k sa devre ç kard. Sorumlu otoriteler ise ancak bu aflamadan, yani ifl iflten geçtikten sonra yang ndan haberdar olabilirdi diyor. Bugün ise tünelin her taraf na döflenen modern fiberglass kablolarla her alandaki s profilleri sürekli ölçüldü ünden çok daha hassas bilgilere an nda ulafl labiliyor. Bu otoritelere gözetleme görevlerinde, hiçbir ayr nt y kaç rmayan suni gözler ile burunlar da destek oluyor. Görüfl mesafesini ölçen sistemlerin yan s ra CO ve bugünlerde kullan m alanlar giderek artan Nox sensörleri ile tünelin içindeki havan n kalitesi sürekli gözlem alt nda tutuluyor. Hava ak m algoritmalar n n, hava türbülanslar yla ilgili en son bilimsel araflt rmalara dayand r ld karmafl k havaland rma sistemlerinin kontrolünde ise girdi olarak bu verilerden faydalan l yor. Bu sistem, yang n bafllad nda tünelin içinde kalanlar n kaçabilmeleri için üç dakikal k bir kaç fl süresi sa l yor. Tünelin d fl ndaki araçlar n ise e er içerideki hava limitleri belirli bir s n r n alt na düflmüflse giriflteki kap lar otomatik olarak kapanarak içeri girmeleri engelleniyor. Schwier bu duruma flu sözlerle aç kl k getiriyor: E er yo un zamanlarda tünele saniyede bir araban n girifl yapt n varsayarsak giriflteki kap lar hiçbir gecikmeye mahal vermeden kapatarak kaç tane can n kurtar labilece ini hesaplamak için roket uzman olmaya gerek yok. Tünelin içindeki sürücülerin bir yang n an nda kaçabilmek için art k tam üç dakikalar var. Asl nda bu sistemin denetledi i durumlar saymakla bitmez. Örne in tünele s mayacak kadar yüksek bir kamyonun yaklaflmakta oldu unun fark edilerek durdurulmas, tünel içinde U dönüflü yapmay deneyen bir sürücünün engellenmesi veya yeralt nda yolunu kaybetmifl ya da kaza yapm fl bir sürücüye yard m edilmesi gibi. Yeni tünellerde bu tip hareketleri alg layabilecek bir dizi teknik önlem de bulunuyor. Bu önlemler yelpazesinin bir ucunda, fl k bariyerleri endüksiyon halkalar, k z l ötesi ve ultrasonik sensörler bulunurken di er uçta, tüneldeki her noktaya odaklanm fl ve kontrol odas ndakilerin her an izleyebilecekleri video kameralar yer al yor. Bahsedilen bu süreçlerin hepsini otomatik olarak kontrol eden mekanizma ise tüm sistemin kalbi say - lan ve tünel kontrol merkezinde her fleyin kontrol alt nda tutulmas n sa layan ana bilgisayar. S rf bu derece üst düzey bir kontrol mekanizmas n n kendisi bile rahatl kla son y llarda gerçeklefltirilen en önemli inovasyonlardan biri olarak gösterilebilir. Torsten Schwier, Çok yak n bir geçmifle kadar her bir tüneldeki kontrol merkezlerimizde farkl çözümler kullan rd k. Ancak bugün, sundu- u standart konfigürasyon süreçleri ve çekirdek ifllevlerle Sitraffic Itcc ad verilen bu sistem, bu süreçteki baflar m z her geçen gün daha da artt rmam za yard mc oluyor. Bu sistemin sundu u modüler konsept sayesinde sistemleri müflterilerin özel ihtiyaçlar do rultusunda haz rlarken s n rs z bir özgürlü e sahip oluyoruz diyor.

5 Ak ll video analizi Her yer gözetim alt nda! Avusturya daki Katschberg tünelinin modernizasyonunda, Siveillance teknolojisini kullanan, dünyan n en büyük videolu gözlem sistemlerinden biri kuruldu. Alt kilometre uzunlu undaki tünelde toplam 160 kamera, her tür tehdit kayna n 24 saat kaydediyor. Gelecek&Trendler 5

6 6 TÜNEL TEKNOLOJ LER Ak ll video analizi Katschberg Tüneli, Kuzey ve Güney Avrupa aras nda yap lan seyahatlerde, en kestirme yol olmas nedeniyle Alp Da lar n n aras ndan geçen en popüler güzergahlardan biridir. Tek fleritli olan bu tünel, son derece ifllek Salzburg Tauern otoban nda bir darbo- az oluflturarak muazzam bir trafik s k fl kl - na neden olur. Yeni infla edilen ikinci bir tünel ve mevcut tünel üzerinde yap lan modernizasyon çal flmalar yla bu trafi in rahatlat lmas amaçlan yor. Sistemin can damar. Avusturya devletinin otobanlar n iflletmesinden sorumlu flirketi Asfinag, tünelin yeni bölümlerinin inflas nda güvenlik önlemlerinin en mükemmelini kurmay hedefledi. Tüneldeki olas bir kaza veya yang n vakas na en h zl flekilde ulaflabilmek için genifl ölçekli bir video gözleme sisteminin kurulmas n n flart oldu unu düflünüldü. Sonuçta Katschberg Tüneli, günümüzdeki mevcut tünel inflaat teknolojilerinin en güvenilir ve en geliflmiflleriyle donat larak Nisan 2008 de hizmete al nd. Emniyet tedbirleri olarak, gerekti inde kurtarma ekiplerince kullan lmak üzere, iki tünel aras ndaki kavflaklar birlefltiren 20 ara ba lant noktas na 39 ar adet yang n söndürme sistemi ile acil yard m telefonu yerlefltirildi. Ayr ca yeterince hava ak m n n sa lanmas için iki adet de ilave havaland rma bacas kuruldu. Kontrol merkezi ve güvenlik elemanlar n n olas acil bir duruma h zla tepki verebilmeleri için, otomatik görüntü de- erlendirme özelli i olan gerçek zamanl Siveillance tünel videolu izleme sisteminden faydalan ld. Siemens in bu ola anüstü güvenli tünele bir di er katk s da yang n alarm sisteminin kritik bileflenlerinin yan s ra sorun çözme sistemi oldu. Tehlikeyi hissetmek. Katschberg Tüneli nin yeni bölümünde, ancak Siemens uzmanl n n çözüm bulabilece i bir vaka yafland. Tünelin alt ay gibi son derece k sa bir sürede gerekli tüm güvenlik önlemleriyle donat lm fl olarak tamamlanmas isteniyordu. fiu anda alt kilometre uzunlu unda olan tünelin her santimetresi 160 adet güvenlik kameras yla an be an izleniyor. Teslim edilen sistemin içinde ise, sadece üç saniye içinde 360 derece dönebilen ve önceden programlanm fl 64 adet ayd nlat labilir pozisyona çevrilebilen 18 tane yüksek h zl ve 12x yak nlaflt rma kapasitesine sahip kamera bulunuyor. Tünelde yol alan araçlarla ilgili veriler de video analizleriyle duman, objeleri ve trafik s k fl kl n otomatik olarak alg layabilen entegre bir modüler görüntüleme sistemiyle sürekli kaydediliyor. Mevcut kamera say s n n fazlal n n yan s ra, MPEG4 format nda saniyede 25 görüntüyü kaydedebilme özelli ine sahip kameralar n niteli i de kayda de er. Bu kameralar, yüksek çözünürlüklerine ra men al fl lmad k derecede minimum bir bant geniflli i ve saklama kapasitesine ihtiyaç duyuyor. Üstelik Siveillance sistemi, interaktif bir video

7 yönetim sistemi olan IVM ile de paralel çal flt r labiliyor. Bu sistemin çekirdek teknolojisinde ise kaydedilen tüm verileri saklamas na olanak sa layacak kadar genifl, toplam 35 bin gigabyte l k bir veri saklama kapasitesi var. Bu sürece, toplam 36 terrabayt l k saklama kapasitesine sahip 160 adet hard diski olan 40 Sistore CX8 dijital görüntü kaydetme sistemleri destek veriyor. Hard disklerden herhangi birinin çökmesi durumunda bile devredeki RAID sistemi sayesinde hiçbir veri kaybedilmiyor. Ayn zamanda, yedeklenmifl veri transferi sistemi sayesinde tüm görüntülerin kontrol merkezine eksiksiz gönderilmesi sa lan yor. Asfinag için özel olarak tasarlanm fl XML Moris flifreleme ve flifre-çözme teknolojisi sayesinde, videolu izleme görüntülerinin St. Michel deki kontrol merkezine ulaflt r lmas da mümkün k - l nm fl durumda. Bu sayede acil bir durum söz konusu oldu unda, kontrol merkezi trafi in büyük bir ço unlu unu di er güzergahlara yönlendirebiliyor. Hatal sürücüleri tespit ediyor. Siveillance, tünelden gelen görüntüleri ifllemek için toplam 14 sunucudan faydalan l - yor. Burada Siemens taraf ndan gelifltirilmifl bir video analiz sistemiyle her bir görüntünün potansiyel bir tehlike arz edip etmedi- i kontrol ediliyor. Alg lama yetene ine sahip video sensör teknolojisi ve karmafl k trafik algoritmalar ile yavafl giden araçlar, trafik s k fl kl klar, hatal fleritte seyreden araçlar, duman ve yang n ikazlar kadar tüneldeki kargo ve yolcular da otomatik olarak kontrol alt nda tutuluyor. Tehlikeli durumlarda ise Siveillance tünel sistemi sadece kontrol merkezindeki ekranlara durumla ilgili görsel veriler göndermek ve alarm sistemlerini harekete geçirmekle kalm yor, ayn zamanda özellikle tünelin girifllerini bloke edebilecek durumlarda, polis ve itfaiye departmanlar ile kurtarma ekiplerini de durum hakk nda detayl bilgilendirerek kontrol merkezine önemli bir destekte bulunuyor. Siveillance tünel sistemi, kontrol merkezi çal flanlar na da önemli imkanlar sunuyor. Örne in üstün kaliteli ve titremeyi önleyen görüntülerle çal flanlar n göz a r s sorunlar yaflamamas n sa l yor. Ayr ca tehlike arz edecek durumlar zaten ak ll video analiz sistemiyle otomatik olarak alg lan p kontrol merkezine gönderildi inden, çok daha az say da ekrana ihtiyaç duyuluyor. Bahsedilen bu iki üstün özellik sayesinde kontrol merkezi çal flanlar n n konsantrasyon seviyesi ve uyan kl ola anüstü art r lm fl oluyor. Bu da Katschberg Tüneli nde seyahat eden araçlar n ve yolcular n hem güvenli i hem emniyetinin ciddi derecede güvence alt na al nmas na imkan sa l - yor. Art k Mont Blanc Tüneli nde 1999 y l ndaki yang n n neden oldu u facialara benzer olaylar n yaflanma riski dikkate de er ölçüde düflürülmüfl durumda. Otomobil sürücüleri, Nisan 2009 dan itibaren Alplerin aras ndan geçen en kestirme yollardan biri olan bu tünelde çok daha h zl ama daha da önemlisi çok daha güvenli yolculuk yapma imkan na kavuflacaklar. Bu güvenlik sistemleri, tehlike yaratabilecek objeleri ve vakalar tam zaman nda tan mlay p rapor edebiliyor. Avusturya daki Katschberg Tüneli, 160 adet video kameraya sahip videolu gözlem ve önceden tan mlama sistemiyle dünyada kendi türünün en mükemmel örneklerinden biri konumunda. Gelecek&Trendler 7

8 8 TÜNEL TEKNOLOJ LER Örnek projeler ne deli inde güvenlik Tünelde bir ar zay gidermek, lastik de ifltirmek ya da acil durumlarda kaza zedeleri kurtarmak, aç k yollarda oldu undan çok daha zordur. Bu nedenle tüneller flehirleraras yollar n ve genel olarak karayollar n n en zor bölümlerini oluflturur. Siemens in tünel kontrol sistemleri, tünellerde meydana gelebilecek ar zalara çok özel ve etkin çözümler sunuyor. Tüneller ana yollarda ve karayollar nda en kritik bölümleri oluflturur. Aç k bölgelerde nispeten az zararla sonuçlanan olaylar, tünellerde felakete dönüflebilir. Tünellerde kaza zedeleri kurtarmak ya da ar zalar onarmak da son derece zordur. Bu nedenle, mümkün olan bütün araçlar kullanarak kazalar ve aksilikleri önlemek gerekir. Ar za, yang n ya da karbonmonoksit s n r n n afl lmas gibi durumlar n mümkün oldu u kadar erken fark edilip giderilmesi önem tafl r. Siemens, tünellerdeki trafik kontrolünün, olas her durumda optimal olarak ifllemesine imkan sa layan çözümler sunuyor. Ifl k, hava ve enerji tedari inden yang n alarm sistemlerine, kirlilik ölçümü ya da acil ça r sistemlerine kadar tüneller için gerekli tüm iflletme tekniklerini kapsayan bu çözümler, dünya genelinde onaylanm fl standartlara sahip. Siemens tünel kontrol sistemleri, trafik yönetimi ve trafik kontrolünün kapsaml unsurlar n n bir araya gelmesinden olufluyor. Trafik kontrolü otomatik ve manuel olarak yap l yor ve farkl olaylar ele alabilmek için otomatik senaryolar gelifltiriyor. Örne in, e er yang n ihbar al n rsa, tünel giriflindeki trafik lambalar otomatik olarak k rm z ya dönüyor ve tünel kilitleniyor. Tünelde belirli bir bölüm bak m çal flmalar nedeniyle kullan lam yorsa, trafi e manuel olarak müdahale ediliyor. Siemens tünelleri. Dünyada tünel kontrol sistemleri alan nda çok önemli projelere imza atan Siemens, Türkiye de ilk tünel projesini 1998 y l nda stanbul Vecdi Diker Tüneli ile gerçeklefltirdi. O tarihten bu yana Siemens çözümleriyle donat lan tünel say s 10 u buldu. Siemens in Türkiye de, bugüne kadar anahtar teslim ald ve baflar yla tamamlad ve yürütmekte oldu u tünel projeleri aras nda stanbul Vecdi Diker Tüneli (2x980 m.), zmir-ayd n Otoyolu Selatin Tüneli (2x3.000 m.), Ordu Bolaman-Perflembe Tünelleri (Toplam tüp uzunlu u m. olan 5 adet tünel), Giresun-Espiye Tünelleri

9 (Toplam tüp uzunlu u m. olan 4 adet tünel), Bursa Çevre Yolu dir Tüneli (2x500 m.) ve Espiye-Sarp Tünelleri (Toplam tüp uzunlu u m. olan 29 adet tünel) yer al yor. Siemens Türkiye, dünyada tünel yap m gerçeklefltiren di er Siemens ülkelerinden farkl olarak, tüm projeleri büyük oranda kendi tasar m, mühendislik ve montaj kaynaklar ile gerçeklefltiriyor. fiirketin hedefinde, bu bilgi birikimini uluslararas boyuta tafl yarak dünya çap nda anahtar teslim projelere imza atmak var. Bu hedefe ulaflmak için de, Türkiye operasyonunu Yetkinlik Merkezi olarak sertifikaland r ld. Siemens in Kas m 2007 de sözleflmesini imzalad, Giresun dan bafllay p Sarp S n r Kap s nda biten 350 kilometrelik güzergâh üzerindeki 30 bin metre tüp uzunlu una sahip 29 tünellik Espiye-Sarp Tünelleri, hacim olarak dünyan n en büyük tünel projeleri aras nda yer al yor. Tüm bu 29 tünelin, flirketin Trabzon da kurmakta oldu u tek bir kontrol merkezi üzerinden kontrol ve kumanda edilip iflletilecek olmas projenin önemini bir kat daha art r yor. ayd nlatma, havaland rma, yang n söndürme, radyo ve telsiz, kapal devre görüntüleme, otomatik olay alg lama gibi pek çok alt sistemden olufluyor. Projenin ülke ekonomisine her y l 50 milyon dolar tasarruf sa layaca öngörülüyor. Tünelde kullan lan otomatik olay alg lama sistemi, duran veya ters yönde giden araçlar, yayalar, duman, yol üstündeki yabanc cisimleri, yavafl giden araçlar, ani h z de iflikliklerini ve trafik s k fl kl klar n tespit ederek alarm sistemlerini harekete geçiriyor. Sistem, ayr ca tünel içinde artan karbonmonoksit seviyesi, azalan görüfl mesafesi, tünel d fl nda de iflen ayd nl k fliddeti gibi pek çok veriyi analiz ederek mevcut duruma uygun iflletme planlar n otomatik olarak devreye sokuyor. Tünelde kurulan telsiz sistemi ile Samsun-Ordu bölgesi ve Nefise Akçelik Tüneli içinde befl ayr kanaldan çeflitli kamu kurulufllar ile iletiflim kurulabiliyor. Tüneldeki 252 hoparlörden tünel içinde genel anons yapmak mümkün oluyor. Ayr ca FM kanallar üzerinden yap lan yay nla tünel tan t l yor ve sürücülere gerekli emniyet, uyar ve güvenlik bilgileri aktar l yor. Tüneldeki otomasyon sistemi ise herhangi bir yang n durumunda havaland rma, ayd nlatma ve trafik kontrol sistemlerini en h zl ve en emniyetli flekilde çal flt r yor. Tünel içerisinde toplam 84 adet jet fan, her 101 metrede bir köpüklü yang n söndürme sistemi ve kuru tip yang n söndürücüleri bar nd ran yang n dolaplar bulunuyor. Sulu yang n söndürme sistemi ise sürekli izlenen ve dolu olmas sa lanan 370 metreküp kapasiteli su deposu ve depoya ba l elektrikli dizel ve jokey pompa içeren pompalama sistemi taraf ndan besleniyor. Karadenizli örnek proje. Siemens, Türkiye de örnek bir tünel sistemleri uygulamas n Bolaman-Perflembe Tünelleri projesi içerisinde yer alan Ordu Nefise Arçelik tünelinde hayata geçirdi. Proje, trafik kontrol, ak ll tünel kontrol merkezi, enerji da t m, TEK ELDEN ÇÖZÜM SUNUYORUZ MEHMET ACARLA / ENDÜSTR SEKTÖRÜ ENDÜSTR VE ULAfiIM ÇÖZÜMLER D REKTÖRÜ SIEMENS DÜNYASINDA TEK Siemens çeflitli ülkelerde tünel projelerine ürün ve sistem sa l yor. Enerji temini ve da t m, tünel trafik yönetim sistemleri, yang n ihbar ve yang nla mücadele sistemleri, CCTV ve trafik sinyalizyon ürünleri Siemens'in portföyünde olan ve bir tünelde bulunmas gereken alt sistemler olarak s ralanabilir. Siemens Türkiye, tüm bu sistemler yan nda havaland rma, ayd nlatma gibi Siemens portföyü d fl ndaki ürünleri de kapsayacak flekilde bir tünelde mevcut olan tüm elektromekanik sistemleri bir araya getirerek tasar m ndan uygulamas na, mühendislik ve montaj ndan iflletmesine kadar anahtar teslim çözüm sunuyor. Dolay s yla tünelin inflaat haricindeki bir tünelde trafi in güvenli ak fl n, can ve mal emniyetini en üst standartlarda sa layacak çözümleri tek elden veren firma konumunda. Bu konumuyla Siemens dünyas nda tek. YURTDIfiI PROJELER Siemens Türkiye, 2009 y l ndan itibaren tüm Siemens'in tüneller için anahtar teslim elektromekanik müteahhiti olarak tescillendi. A rl kl olarak Kuzey Afrika, Ortado u ve Kuzey Avrupa olmak üzere üç k tada takip etti imiz ifller mevcut. NEREDE FARK YARATIYOR? Siemens Türkiye olarak Avrupa'da yaflanan büyük tünel kazalar ndan sonra oluflturulan yeni güvenlik standartlar n ileri teknolojimize uyarlay p gerek Türkiye'de gerek yurtd fl nda kamuya sunduk. Yapt m z tünellerde daha tasar m aflamas nda güvenli i ön plana ç kararak malzeme seçimi, uygulama, test ve simülasyon noktalar nda uzmanl m zla fark yarat yoruz. Örne in yapt m z tüm tünellerde en kötü durum olarak bir yang n an nda kurdu umuz sistemlerin nas l reaksiyon gösterece i, önceden senaryolara göre planlan p simülasyonla do rulan p uygulamaya konuluyor. Bu da bizi rakiplerimizden ay r yor. Gelecek&Trendler 9

10 10 SÜRDÜRÜLEB L R B NALAR Örnek uygulama Siemens in üretim üssü Türkiye de uzun y llard r Kartal daki fabrikas nda hizmet veren Siemens, geliflme planlar çerçevesinde Gebze Organize Sanayi Bölgesi ne tafl nd. 100 milyon Euro luk yat r mla kurulan yeni fabrika, enerji maliyetlerinde yüzde 25 e varan tasarruf sa layacak. stanbul Kartal daki fabrikas nda tam kapasite faaliyet gösteren Siemens, geliflme planlar çerçevesinde büyümeye karar verince yerine s amad ve Gebze Organize Sanayi Bölgesi ne tafl nd. Yeni fabrikan n en önemli özelli i, Türkiye de ilk defa LEED Sertifikas alan tesis olmas. Do al enerji kaynaklar n verimli bir biçimde kullanan ve çal flanlar na sa l kl bir ortam yaratan tesis, enerji maliyetlerinde yüzde 25 e varan tasarruf sa layacak. Siemens Gayrimenkul Yönetimi Direktörü Kaflif Y ld r m, Siemens in örnek projesini anlatt : Çevre dostu. Toplam maliyeti 100 milyon Euro yu bulan yeni tesisin en büyük özelli i çevre dostu olmas ; enerjiyi tasarruflu kullanmas ve iç mekanlarda yararlan lan malzemelerin insan sa l göz önünde bulundurularak seçilmesi. Bu özelliklerin topland binalara verilen ilk LEED Gold Sertifikas n almaya aday Türkiye deki ilk tesis biziz. Enerjinin verimli kullan lmas çok önem verdi imiz bir konu. Bunun için yeni teknolojiler kulland k. Bu yenilikler özellikle ofislerde kullanaca m z s tma ve so utma sistemlerinde ön plana ç k yor. Örne in, ayn anda s tma ve so utma yap labilmesini sa layan zonlama sistemini kurduk. Bu sistem ile iç mekanlarda baz yerlerde veya d fl mekanlarda s tma yap labiliyor. Örne in pencere kenar nda so utma yap l rken, daha iç mekanlarda s tma yap labiliyor. Di er taraftan enerjinin daha verimli kullan lmas için bina otomasyonu sistemi devreye girdi. Ayd nlatma, s tma, so utma ve havaland rma otomasyonlar nda yeni teknolojilerden yararlan ld. Örne in de iflken hava debili klima santralleri kullan ld. Bu sayede d fl alan s cakl klar derece oldu- u zaman iç alanlarda so utma talebi çok daha ekonomik, s f ra yak n enerji sarfiyat ile güneflten sa lanabiliyor. D flar dan al nan do algaz, elektrik ve su gibi kaynaklar daha az kullanmak için de, ileride alternatif enerjilerden daha çok yararlanmay hedefliyoruz. Gebze tesislerinde enerji verimlili i sa layacak sistemlerden biri de ayakl ayd nlatma armatürleri. Hem gün fl hem de harekete duyarl bu sistem ofislerde enerji tasarrufu yarat yor. Ayr ca çat daki ya mur sular - n n de erlendirilmesi için yeni bir teknoloji kullan yoruz. Çok basit bir teknikle, ya mur sular ar t ld ktan sonra bahçe sulamas nda kullan lacak. Bahçedeki bitkileri de mümkün oldu unca az su isteyenlerden seçtik. Bu projemizle Kartal fabrikas ndaki harcamam z n yüzde 10 u kadar tasarruf yapaca z. LEED sertifikas nedir? LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) yeflil, do a dostu bina de erlendirme sistemi. Bu sisteme göre, Amerika daki yeflil bina konseyine baflvuruyor, konseyin organlar taraf ndan tasar m aflamas ndan operasyona kadar oluflan süreçte de erlendiriliyorsunuz. Konseyde, dünyan n her taraf nda bu konuda çal flm fl deneyimli kifliler ve uzmanlar bulunuyor. Belli kriterler çerçevesinde baflvurunuz de erlendiriliyor. Bina bitene kadar çeflitli aflamalardan geçiyorsunuz. Genel olarak planlar üzerinde yo unlafl - yorlar ve ne kadar tasarrufa yönelik oldu una bak yorlar. Bizim projemiz konvansiyonel binalara göre elektrik, su ve do algaz gibi enerji maliyetlerinde yüzde 25 oran nda tasarruf sa l yor. De erlendirme 6 kritere göre yap l yor ve alaca n z puanlarla hangi kategoride sertifika alaca n za karar veriliyor. Bunlar binan n enerji tasarrufu sa lamas, sa l kl iç mekanlar yarat lmas, binan n çevresiyle uyumu, sürdürülebilir bir alanda olmas, ulafl m kolayl ve araç trafi inin içeri mümkün oldu unca az al nmas gibi kriterler. Ayr ca projenin yenilikçi bir yan n n olmas da puan n z art r yor. Bu binalar çal flanlara konfor sa lad gibi sa l a yönelik avantajlar da sunuyor. Örne in inflaatlarda kullan lan baz malzemelerde formaldehit diye tabir edilen, insan sa l na negatif etkili baz parçac klar oldu u söyleniyor. Biz bunlar mümkün oldu- unca kullanmamaya ya da limitlerin alt nda kalacak malzemeleri kullanmaya çal fl yoruz. Daha sa l kl ofisler için yüzde 30 daha temiz hava sa layan havaland rma sistemi kurduk. LEED sistemi sadece maliyet düflürme ile ilgili de il, çevresel sorumlulu umuzun da bir parças. Sertifikalar Silver, Gold ve Platin kategorilerinde veriliyor. Biz Gold statüsündeyiz. Bundan sonra yapaca m z binalarda da Gold ve Platin kategorilerini hedefliyoruz.

11 Siemens, Türkiye nin ilk LEED Gold Sertifikas n * almaya aday Siemens Gebze Tesisi ni aç yor. Küresel ekonomik krizin ortas nda ülkenin gelece ine nas l sahip ç k l r? Siemens in bu soruya yan t, 150 bin metrekarelik modern bir tesis kurmak oldu. 150 y ld r Türkiye ye inanan Siemens, yat r mlar na h z kesmeden devam ediyor... Gebze Organize Sanayi Bölgesi ndeki bu yepyeni tesis ve Türk mühendisli i sayesinde Dünya Teslimatç s s fat yla 5 k tada, 80 e yak n ülkeye ihracat yap lacak. Türkiye, Ortado u ve Avrupa n n üretim merkezi olacak. Büyüyen bir marka, büyüyen Türkiye için çal fl yor... * LEED (Leadership in Energy and Enviromental Design) Sertifikas, verildi i tesisin çevreye sayg l oldu unu, do al enerji kaynaklar n verimli kulland n, çal flanlara sa l kl bir ortam yaratt n ve enerji maliyetlerinde tasarruf sa lad n belgeleyen uluslararas standartlarda bir sertifikad r.