TOHUM. Pof. Dr. İbrahim TURNA

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TOHUM. Pof. Dr. İbrahim TURNA"

Ömer Çetin
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TOHUM Pof. Dr. İbrahim TURNA

2 Orman Alanları: 4 milyar ha. DÜNYA DA DURUM Üretilen Odun Hammaddesi: 3.4 milyar m 3 Yakın gelecekteki arz açığı: milyon m yılında dünya nüfusunun 10 milyara ulaşması durumunda beklenen açık 2.5 milyar m 3 Orman alanlarının tahribi devam edecek ( yılları arasında 648 milyon ha) Ormanların odun üretimi dışındaki rekreasyon, biyolojik çeşitlilik, ekoturizm, çevre koruma, su üretimi vb. fonksiyonlarından yararlanmaya yönelik talep artışı

TÜRKİYE DE DURUM 22.3 milyon ha.orman alanı Odun üretimi fonksiyonuna ayrılmış alan 11.2 milyon ha. Yıllık 16-18 milyon m 3 odun üretimi 8. ve 9.

3 TÜRKİYE DE DURUM 22.3 milyon ha.orman alanı Odun üretimi fonksiyonuna ayrılmış alan 11.2 milyon ha. Yıllık milyon m 3 odun üretimi 8. ve 9.kalkınma planlarına göre odun hammaddesi arz açığı 2 milyon m 3 I.ve II. sınıf tomrukların oranı % 2-4 Kızılçamda satışa sunulan tomrukların yalnızca %0.02 si I. Sınıf, %1.39 u II. Sınıf, geriye kalanı ise III. Sınıftır. ÇÖZÜM Odun yerine başka maddelerin kullanılması Orman alanlarının genişletilmesi İthalat Birim alandan alınan ürünün miktar ve kalitesinin artırılması

4 Endüstriyel ağaçlandırma kapsamında birim alandan elde edilecek hasılat miktarını etkileyen faktörler olarak; 1. ıslah edilmiş tohum kullanımı, 2. derin toprak işlemesi, 3. uygun aralık mesafenin tercih edilmesi, 4. uygun idare süresinin belirlenmesi, 5. gübreleme ve sulama gibi işlemler ön plana çıkmaktadır

5 DÜNYA DÜNYA VE TÜRKİYE DE AĞAÇLANDIRMA Toplam 264 milyon ha ağaçlandırma (2011 sonu) Yıllık ortalama 5 milyon ha Ağaçlandırmalar orman alanının %7 si, üretimin yaklaşık %50 si TÜRKİYE Toplam 2 milyon ha ağaçlandırma Kızılçam doğal orman (I) 11.4 m³/ha Kızılçam ağaçlandırma (I) 15.4 m³/ha Ağaçlandırmalarda en çok kullanılan türler Kızılçam Karaçam Sedir Sarıçam Fıstıkçamı Hızlı gelişen türler Kızılçam ha ( ) Sahil çamı ha ( ) Ekalüptus 3200 ha ( ) Radiata çamı 1700 ha ( ) Duglas 140 ha ( ) Taeda çamı 17 ha X 9 = X 25 =

6 Ağaç ıslahı etkinliği P. eliotti (2004)

7 TOHUM İHTİYACI

TOHUM MEŞCERELERİ Büyüme (çap ve boy) ve

meşcerelerden üstün özelliklere sahip olan

8 TOHUM MEŞCERELERİ Büyüme (çap ve boy) ve kalite özellikleri (gövde düzgünlüğü ve dolgunluğu, doğal budanma, dallanma ve taç yapısı) itibariyle çevresindeki meşcerelerden üstün özelliklere sahip olan ve tohum üretimi amacı ile özel olarak işletilen meşcerelerdir.

9 TOHUM MEŞCERELERİ Seçim Yapılmış Tür sayısı Seçilen Meşcere Sayısı Toplam Alan (Ha.) Tohum meşcereleri (TM) ağaçlandırmaların tüm ihtiyacını karşılayabilecek durumda

10 TOHUM MEŞCERELERİ

TOHUM BAHÇELERİ Tohum üretimi için ekolojik olarak daha elverişli yerlere tesis edilen, entansif bakım tedbirleri

mümkün olduğunca korunmuş (izole edilmiş) ve selekte edilmiş bireyler arasında döllenme olduğundan genetik kazancın tohum

Plus ağaçlar döl denemeleriyle veya klonal testlere tabi tutularak, genotipleri saptanmış ve buna göre, ikinci bir seçime tabi

11 TOHUM BAHÇELERİ Tohum üretimi için ekolojik olarak daha elverişli yerlere tesis edilen, entansif bakım tedbirleri uygulandığından tohum üretiminin kısa aralıklarla, daha kolay, daha bol ve ucuz yapılabildiği, istenmeyen polen kaynaklarından mümkün olduğunca korunmuş (izole edilmiş) ve selekte edilmiş bireyler arasında döllenme olduğundan genetik kazancın tohum meşcerelerine göre daha da yüksek olduğu tesislerdir. Plus ağaçlar döl denemeleriyle veya klonal testlere tabi tutularak, genotipleri saptanmış ve buna göre, ikinci bir seçime tabi tutulmuş olurlarsa seçim sonunda belirlenen bu ağaçlara "Elit Ağaç' denilmektedir. Elit ağaçlardan eşeysiz yolla üretilen fidanlarla kurulan tohum bahçelerine "Elit Tohum Bahçeleri veya İleri Kuşak Tohum Bahçeleri" denmektedir

12 PLUS AĞAÇ SEÇİMİ Çap, boy ve doğal dal budanması bakımından aynı yaştaki komşularına kıyasla üstün durumda olan ve ormanda ender bulunan ağaçlara "Üstün Ağaç" denir.

13 AŞI ÇALIŞMALARI Plus ağaçların genetik kopyalanması Tohum bahçeleri için aşılı fidan üretimi

14 KLONAL TOHUM BAHÇELERİ Karaçam Sarıçam Sedir Kızılçam

15 KLONAL TOHUM BAHÇELERİ Üvez Sığla Ladin Fıstıkçamı

16 Bakım Tohum Bahçeleri

17 KLONAL TOHUM BAHÇELERİ

18 Tohum Bahçesinden Tohum Toplama Tohum Meşceresinden Tohum Toplama Tohum üretim, kozalak ve meyve üretiminde uyulması gereken kurallar Tohum ve Ağaç Islahı ile İlgili 4 Nolu Tamim de belirtilmiştir.

19 EN ÖNEMLİ HUSUSLAR; Kozalak ve meyveler kesinlikle kayıt altına alınmış kaynaklardan (tohum toplama alanları, tohum meşcereleri ve tohum bahçeleri) toplanmalıdır. Tohum bahçelerindeki kozalak ve meyvelerin tamamının toplanmasına dikkat edilmelidir. Özellikle uzun yılların ihtiyacı için stoklamak amacı ile yapılan tohum üretimlerinin zengin tohum yıllarında yapılması gerekir.

20 Kızılçam kozalakların açılması Sedir kozalakların açılması Tohum çıkarma evi Sarıçam kozalakların açılması

Benzer belgeler

ORMAN AĞACI ISLAHI. Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY ( GÜZ DÖNEMİ)

ORMAN AĞACI ISLAHI. Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY ( GÜZ DÖNEMİ) ORMAN AĞACI ISLAHI Yrd. Doç. Dr. DENİZ GÜNEY (2015-2016 GÜZ DÖNEMİ) MELEZ VE MELEZ GÜCÜ (HETEROSİS): Kalıtsal özellikleri farklı iki bireyin çaprazlanması olayına "Melezleme" denir. Melezleme sonunda ortaya