GENUS: LARİX (MELEZLER)

Transkript

1 Bitki tanıma I 1

2 GENUS: LARİX (MELEZLER) Kışın yaprak dökerler. Dallar gövdeye dağınık dizilir. Uzun ve kısa sürgünleri vardır. İğne yapraklar uzun sürgünlerde tek tek bulunur. Kısa sürgünlerde çoğu bir aradadır. Erkek ve dişi çiçekler teker teker kısa sürgünlerde bulunur. Polenlerde baloncuk yoktur. Kozalak 2-4 cm dir, dağımaz Tohum 3 köşeli ve kanatlıdır. 2

3 Türler Larix decidua Larix leptolepis Larix laricina Larix occidentalis Larix x eorolepis 3

4 Larix decidua 4

5 5

6 6

7 7

8 8

9 9

10 10

11 11

12 12

13 13

14 14

15 15

16 16

17 17

18 18

19 19

20 20

21 Larix leptolepis 21

22 22

23 23

24 24

25 25

26 26

27 27

28 28

29 29

30 Larix laricina 30

31 31

32 32

33 33

34 34

35 35

36 36

37 37

38 38

39 39

40 40

41 41

42 42

43 Larix occidentalis 43

44 44

45 45

46 46

47 47

48 48

49 49

50 Larix x eurolepis 50

51 51

52 52

53 GENUS: PSEUDOLARİX (YALANCI MELEZLER) Kışın yaprak dökerler. Uzun ve kısa sürgünleri vardır. Erkek çiçekler kısa sürgünlerde bir aradadır. Dişi kozalaklar tek tek bulunur. Polenler baloncukludur. Kozalak pulları dağılır. Kanat tohumla kaynaşmıştır. 53

54 Pseudolarix kaempferi (Syn: Pseudolarix amabilis) 54

55 55

56 56

57 57

58 58

59 59

60 60

61 GENUS: PİCEA (LADİNLER) Sürgün ve dallar çevrel dizilir. Sığ köklüdürler (fırtınaya dayanıksız) Sürgünler üzerinde törpü gibi odunlaşmış çıkıntı vardır (yaprak döküldükten sonra kalan izler). İki türü hariç (P. omorica ve P. breweriana) yaprakları 4 köşelidir (parmaklar arasında yuvarlanır.) Dişi kozalaklar olgunlaşınca aşağıya sarkar ve dağılmaz. Her karpelde 2 kanatlı tohum vardır. Zehirli gazlardan zarar görürler. Önemli süs bitkileridir. 61

62 1. seksiyon: - Picea orientalis - Picea abies - Picea glauca 2. seksiyon: -Picea sitchensis -Picea engelmanni -Picea pungens 3. seksiyon: -Picea omorika -Picea breweriana Türler 62

63 Picea abies (avrupa ladini) m boylanır. Kabuk gençlerde açık kahve, yaşlılarda kırmız açık kahvedir. Genç sürgünlerin üstü çıplak yada hafif tüylüdür. Erkek çiçekler önce çilek renkli sonra sarıdır. Dişi çiçekler tepede önce dik döllenince aşağıya sarkıktır cm uzunluğundaki kozalaklar silindiriktir. Kozalak pullarının kenarları seyrek kaba dişlidir. Nem isteği yüksek ısı isteği azdır. Zehirli gazlar ve kurak iklime duyarlıdır. Karadenizde iyi gelişir. 63

64 64

65 65

66 66

67 67

68 68

69 69

70 70

71 71

72 72

73 73

74 74

75 Picea orientalis (doğu ladini) Toprağa kadar dallanır. Genç sürgünler açık renkli ve tüysüzdür. Doğu ladini diğer ladinlerden kısa iğne yaprakları ile ayrılır. Erkek çiçek karmen kırmızısı, dişi çiçek viyole renklidir. Kozalak 3-9 cm boyunda ve oval silindirik renklidir. Kozalak pullarının kenarları dişsizdir. Kafkaslar ve doğu karadenizde yaşar. Önemli bir süs bitkisidir. 75

76 76

77 77

78 78

79 79

80 80

81 81

82 82

83 83

84 84

85 85

86 86

87 87

88 88

89 Picea pungens (mavi ladin) m boylanabilir. İğne yapraklar 2-3 cm boyunda, dört köşeli, biraz kıvrık, uçları sivri ve batıcıdır. Yeşil, mavi-yeşil, gümüşi renklidir. Kabuk önceleri ince, kül grisi veya kahverengi-gri, pullu, daha sonraları kabuk gri-esmer, kalın ve derin çatlaklıdır. Kozalaklar 8-10 cm uzunluğunda 3 cm çapındadır. Taze iken yeşilimsi olgunlaşınca saman sarısı rengindedir. Kozalak pulları kağıt gibi ince, kenarları dalgalı, uçları kertiklidir. genç sürgünler kalın, çıplak, tomurcuklar konik yuvarlak, reçinesiz, tomurcuk pullarının uçları geriye doğru kıvrıktır. Toprak isteği fazla değildir. Kuru ve fakir topraklarda da yetişebilir. Park ve bahçelerde süs bitkisi olarak kullanılır. Peyzaj mimarisinde kullanırken sık dikim yapılmamalıdır. Aksi halde ağacın gölgede kalan kısımları çıplaklaşır. Ülkemizde doğal yayılış göstermez. 89

90 90

91 91

92 92

93 93

94 94

95 95

96 96

97 97

98 98

99 99

100 100

101 101

102 Picea omorika (Balkan Ladini) 30 m'ye kadar boylanabilir. Tomurcuk kırmızı esmer renkli ve reçinesizdir. İğne yapraklar 8-20 mm uzunluğunda, 2 mm genişliğinde ve yassıdır. Erkek çiçekleri açık kırmızı renktedir. Kısa saplı dişi kozalaklar 4-6 cm uzunluğunda, cm çapındadır. Taze iken morumsu-kırmızı olan rengi olgunlaştığında parlak tarçın-kahverengiye dönüşür. Kozalak pullarının kenarları yuvarlakça, geniş, dalgalı ve hafif dişlidir. Soğuğa, kara ve rüzgâra, endüstri bölgeleri ve şehir içi yeşil sahalara dayanıklı bir türdür. Değişik topraklarda yetişebilir. 102

103 103

104 104

105 105

106 106

107 107

108 108

109 109

110 110

111 111

112 GENUS: PSEUDOTSUGA (DUGLAS GÖKNARLARI) Abies ve Picea cinsleri arasında yer alır ve 4-5 türle temsil edilir. Bakir ormanlarda metre boy, metre çap yapar. Douglas Göknarı, iyi gelişmiş, geniş ve yaygın yan kökler yapar. Çeşitli tipteki topraklar üzerinde bulunsa da en iyi gelişimini derin, iyi drenajlı mineralce zenin, geçirgen balçık topraklarda ve nemi yükse olan yerlerde gösterir. Yaprakları, göknar yaprakları gibi yassıdır. En Belirgin özelliği tomurcukları; çok sayıda, parlak, kestane kırmızısı pullar ile örtülü ve büyüktür. Bir yılda olgunlaşan dişi kozalaklar sürgün uçlarında terminal durumlu olup, olgunlaşınca aşağıya sarkar; karpeller açılır, fakat dağılmaz. Brahte karpellerden uzundur. Yassı üç köşeli tohumların üzerinde küçük reçine bezeleri bulunan sert bir kabuk var. Kanat büyük olup, kısmen tohumu örter. 112

113 Pseudotsuga menziesii 113

114 114

115 115

116 116

117 117

118 118

119 119

120 120

121 121

122 122

123 123

124 124

125 125

126 126

127 127

128 128

129 129

130 GENUS: TSUGA Herdem yeşildir. 10 kadar türü bulunur. Küçük yumurta biçimli tomurcuklar reçinesizdir. Pinacaea familyasısın en küçük kozalaklarını taşırlar. Peyzaj materyali olarak değerli bir ağaçtır. Peyzaj bahçelerinde çit, rüzgar kesici veya tek başına kullanılabilir. Güneşli veya orta güneşte gelişirler. Nemli ve rutubetli yerlerde yetişir. Alkali ve torflu topraklara dikilmelidir. Yayılıcı kök yapısına sahiptir, bu durum hesaba katılarak dikim yapılmalıdır. Kaldırımlara dikilirse kökleri taşları kaldırabilir. Büyüme döneminde iyi budama yapılmalıdır. Çok gövdeli olarak büyür budama yapılarak tek bir gövdeye indirilmezse çok geniş ve heybetli bir ağaç olurlar. Üretimi çelik ve tohumla olur. 130

131 Önemli Türleri Tsuga Heterophylla (Batı Sugası) Tsuga Canadensis (Kanada Sugası) Tsuga Caroliniana (Karolanya Sugası) Tsuga Dumosa (Himalaya Sugası) 131

132 Tsuga Canadensis (Kanada tsugası) Genel Özellikleri: Narin gövdesinin kabuğu koyu-esmer, yaşlı gövdelerde kalın ve derin çatlaklıdır. Gençlikte dar, sivri piramidal bir tepeye sahiptir. Gölgeye çok dayanıklıdır. Sürgünleri ince, sarı esmer ve tüylüdür, iğne yaprakları 10-15mm. uzunluğunda ve 1,5mm. genişliğinde, tarağımsı dizilişlidir. Kısa saplı, ucu sivri, dar yumurta biçimindeki kozalakları 15-25mm. Boyundadır kozalak pulları deri gibi sert, yuvarlakça, kenarları tam ve dikkati çekmeyecek derecede de dişlidir. İklim ve Toprak İstekleri: Deniz iklimli yerlerin türü; nemli, derin ve serin balçık topraklarında iyi gelişir. Soğuklara ve gölgeye dayanır, kar baskınına ve yangına karşı duyarlıdır. Üretim tekniği: Üretimi tohum yapılır. Park ve bahçelerde soliter ya da küçük gruplar halinde kullanılır. 132

133 133

134 134

135 135

136 136

137 137

138 138

139 139

140 140

141 141

142 142

143 143

144 144

145 145

146 146

147 Tsuga Heterophylla (Batı tsugası) Boy ve Çap: 40-50m. boy, cm. çap yapabilen, sivri piramit tepeli, sarkık dallı, düzgün ve simetrik gövdeli, birinci sınıf orman ağacıdır. Genel Özellikleri: 5-20mm. uzunluğunda ve 1mm. genişliğinde ki iğne yapraklan dipten uca kadar aynı genişlikte devam eder cm. uzunluğunda ve dar yumurta biçimindeki kozalaklarında dış pulların kenarları düzdür. Kabuk koyu kırmızımtrak kahverengidir, derin yarıklarla, dar şeritlerle ayrılmıştır. İklim ve Toprak İstekleri: Deniz iklimli yerlerin türü; nemli, derin ve serin balçık topraklarında iyi gelişir. Soğuklara ve gölgeye dayanır, kar baskınına ve yangına karşı duyarlıdır. Üretim tekniği: Üretimi tohum yapılır. 147

148 148

149 149

150 150

151 151

152 152

153 153