İMALAT SİSTEM VE STRATEJİLERİ

Transkript

1 İMALAT SİSTEM VE STRATEJİLERİ Grup teknolojisi/hücresel imalat Tijen ÖVER ÖZÇELİK 2016, Sakarya

2 GRUP TEKNOLOJİSİ/HÜCRESEL İMALAT İçerik: 1. Parça Aileleri 2. Parça sınıflama ve kodlama 3. Üretim akış analizi 4. Hücresel İmalat 2008 Pearson Education, Inc., Upper Saddle.

3 GRUP TEKNOLOJİSİ Grup teknolojisi; ürünleri, parçaları, montajlamayı inceler ve bu gruplardaki tasarım, imalat benzerlikleri, satın alma ve diğer işletme süreçlerindeki benzerlikleri ele alır. Grup teknolojisi, yığın üretimde uzun imalat temin süreleri ve karmaşıklık problemlerini çözmek amacıyla bir üretim stratejisi olarak ortaya çıkmıştır. Grup Teknolojisi, parçaların üretim ve tasarımında ki benzerlik avantajlarından yararlanılarak parça ve tezgahların gruplandığı bir üretim felsefesidir. Benzer parçalar parça aileleri biçiminde düzenlenmektedir.

4 GRUP TEKNOLOJİSİ Bu sayede malzemelerin taşınması, hazırlık zamanlarının düşürülmesi sağlanarak imalat esnekliği, kalite ve iş tatmininin artması ve maliyetlerin düşmesi sağlanmaktadır. Bu amaçla üretim teçhizatı, makine grupları ya da hücrelere ayrılarak düzenlenmektedir. Hücresel imalat ise Grup Teknolojisinin üretim alanındaki uygulamasıdır. Hücresel imalat makine hücreleri oluşturarak parçaların gruplar halinde bu hücrelerde üretilmesini amaçlamaktadır. Buradaki anlayış, az sayıda oluşturulan aileyle çalışarak verimliliği artırmaktır.

5 GRUP TEKNOLOJİSİ Orta seviyedeki üretim miktarları için genellikle parti/yığın tipi imalat gerçekleştirilir Parti tipi imalatın dezavantajları; Ürün tasarımındaki herhangi bir değişiklik hat yerleşiminde büyük değişikliklere gereksinim duyar Her seviyedeki envanter yüksek miktarda olduğundan envanter maliyetleri çoktur İşte tam bu noktada Grup Teknolojisi bu ürün çeşitliliği canavarını evcilleştiren sihirli bir değnek gibidir.

6 NEDEN GRUP TEKNOLOJİSİ? Ürünlerin sayısının ve çeşitlerinin hızla çoğalması Daha dar ölçü toleransları için yüksek hassasiyette çalışan daha ekonomik araç ve yöntemlere olan ihtiyaçlar Artan malzeme çeşidiyle çalışma ihtiyacının büyümesi, imalatın daha ekonomik araç ve yöntemlere olan ihtiyaç Üretim maliyetlerinin azaltılması ve üretim hızının artırılması amacıyla tüm imalat fonksiyonlarına karşı iletişimi artırmak için yukarıdaki faktörlerin baskısı.

7 GRUP TEKNOLOJİSİ Avantajları Malzeme taşıma ve taşıma zamanını azaltma Hazırlık zamanını azaltma Proses içi envanteri azaltma İnsan kaynaklarını iyi kullanma Kontrolü kolaylaştırma Otomasyonu kolaylaştırma Dezavantajları Hücreleri dengelemede yersizlik Sermaye yatırımını arttırma

8 GRUP TEKNOLOJİSİ NİN UYGULAMA AŞAMALARI Adım 1: (GT fikrinin sisteme uygulanabilirliğinin belirlenmesi) Adım 2: (Gruplama yönteminin seçimi) Adım 3: (Parça ailelerini oluşturulması) Adım 4: (Makine hücrelerinin oluşturulması) Adım 5: (Makine araç ve gerecin yerleşim düzenlemesinin yapılması)

9 GT NİN YÖNETİME FAYDALARI İş ortamını basitleştirir. Kağıt üzerinde yapılan işleri azaltır. Çalışanlar nispeten az sayıda parçanın işlendiği bir tezgah hücresine tahsis edileceği için bu ortamda yapılan işin daha iyi denetimine ait derinlemesine bilgisine sahip olur. İş güvenliğinin büyümesine yardım eder.

10 PARÇA AİLESİ VE HÜCRESEL İMALAT Parça Ailesi; Grup teknolojisi parçaların özellikleri esas alınarak parça aileleri şeklinde gruplandırılmaları ile başlar. Parça ailesi oluşturma; parçaların şekilsel özellikleri veya imalat özelliklerine göre aileler şeklinde gruplanmasıdır. Bir imalat hücresinde sadece ilgili parça ailesini üretmek için gerekli makine ve işgücü bulundurulur. Böylelikle benzer hazırlık aktiviteleri ve araçları (bağlama düzenekleri, takımlar v.b.) gerektiren parçalar bir aileye toplanarak hazırlık süreci kısaltılır, hatta yok edilir. Grup teknolojisi yaklaşımı, imalat hücrelerinde üretilecek parça ailelerinin belirlenmesinde yardımcı bir araçtır.

11 PARÇA AİLESİ VE HÜCRESEL İMALAT Parça Ailesi; Bu belirleme yapılırken, parçalara ilişkin tasarım ve üretim süreci benzerliklerinden yola çıkılır. Grup teknolojisinde makineler hücreler şeklinde düzenlenir ve bu Hücresel imalat olarak adlandırılır. Makineler hücre içerisinde fonksiyonel özelliklerine göre değil, her hücrede üretilen parça ailesinin üretim sürecine göre düzenlenir. Hücresel imalat, manuel veya otomatik sistemlerle uygulanabilir. Otomatik sistemlerle uygulandığı zaman, Esnek İmalat Sistemleri anlaşılmalıdır.

12 PARÇA AİLESİ VE HÜCRESEL İMALAT Parça Ailesi; Grup teknolojisine, parçaların kendi niteliklerine dayanarak aileler şeklinde gruplanmasıyla başlanır. Bu nitelikler, ekseriyetle geometrik ve/veya üretim işlem özelliklerine dayanır. Ailelerin geometrik sınıflandırılması normalde büyüklük ve şekle dayanırken, üretim işlem sınıflaması; işlemlerin çeşit, sıra ve sayısına dayanır. İşlem çeşidi; işleme yöntemi, takımların hazırlanması ve işleme şartları gibi konuları içerir.

13 PARÇA AİLESİ VE HÜCRESEL İMALAT Parça ailelerinin oluşturulmasında aşağıdaki faktörler dikkate alınmalıdır; Grupların kendilerine yeterli olması Tezgah kullanım oranlarının yüksek olması İnsan gücü kullanım oranının yüksek olması ( tezgah kullanımı yüksek değilse, esnek insan gücü kullanılmalıdır ) Tezgah hazırlama zamanlarının düşürülmesi İş denetimi ve iş tatmininin sağlanması. İş denetimini GT hücreleri kendi kendine yapar. İşin basitleştirilmesiyle ise işçi tatmini sağlanır. Tesis esnekliğinin korunması. Tesis içi yapılan taşıma işlemlerinin dikkate alınması

14 PARÇA AİLESİ Şekildeki iki parça, şekilsel ve boyutsal olarak benzer olmasına karşın imalat özellikleri oldukça farklıdır; (a) 1,000,000 birim/yıl, tolerans = inch, 1015 CR çelik, nikel kaplama; (b) 100birim/yıl, tolerans = inch, 18-8 paslanmaz çelik Bir ailede parçaları arasında farklılıklar her zaman vardır Fakat benzerlikler parçaların aynı aile içinde gruplanması için yeterlidir

15 PARÇA AİLESİ Şekildeki 10 parça farklı boyut, şekil ve malzemedendir, fakat imalat özellikleri oldukça benzerdir Tüm parçalar tornada silindirik şekilde imal edilmiş, bazı parçalarda matkaba gereksinim duymaktadır

16 GT VE HÜCRESEL İMALAT Grup teknolojisinin temelini parça aileleri ve makine hücrelerinin oluşturulması teşkil etmektedir. Parça ailelerinin ve makine hücrelerinin oluşturulması GT nin endüstriyel uygulamalarındaki en önemli ve zor olan aşamasıdır. Yapılan GT çalışmasının başarısı büyük ölçüde parça aileleri ve makine hücrelerinin oluşturulmasına bağlıdır. 1. İşletmeler genellikle yığın tipi imalat ve süreç tipi yerleşimi kullanırlar Bunu sonucunda; çok fazla malzeme taşıma faaliyeti, yüksek süreç içi envanter ve uzun imalat süreleri oluşur 2. Parçalar, parça aileleri şeklinde gruplanabilir Grup teknolojisi uygulamak için gereksinim Gerekli parça ailesini üretmek için her bir hücrenin tasarımı

17 GT UYGULAMA SORUNLARI 1. Parça ailelerini belirleme Fabrika içinde üretilen tüm parçaların incelenmesi ve gruplanması, parça ailelerinin oluşturulması önemli bir iştir 2. Kullanılmakta olan tezgahları/makineleri GT hücresi için düzenleme Bu iş hem oldukça zaman alan hem de maliyetli bir iştir, aynı zamanda makineler bu düzenleme sürecinde üretim gerçekleştiremez ve verimsiz bir süreç oluşur

18 GELENEKSEL SÜREÇ YERLEŞİMİ

19 GELENEKSEL SÜREÇ YERLEŞİMİ Tornalama Diş Açma Delme L L M M D D L L M M D D Taşlama L L M M G G L L A Montaj A G G Alma ve Gönderme A A G G

20 (B) ÜÇ GT HÜCRESİ İLE ATÖLYEDE HAT AKIŞLAR L L M D G Montaj Bölgesi Hücre 1 Hücre 2 A A Alma L M G G Hücre 3 L M D Gönderme

21 (B) ÜÇ GT HÜCRESİ İLE ATÖLYEDE HAT AKIŞLAR L L M D G Montaj Bölgesi Hücre 1 Hücre 2 A A Alma L M G G Hücre 3 L M D Gönderme

22 GT TEMELLİ HÜCRESEL YERLEŞİM Her bir hücre bir veya daha fazla parça ailesini üretmede yeteneklidir.

23 PARÇA AİLESİ OLUŞTURMA YÖNTEMLERİ 1. Görsel Kontrol Gruplama için parçalar veya parçaların resimleri temel alınır 2. Parça sınıflama ve kodlama Bir kodlama şeması yardımıyla parçalar arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları tanımlama 3. Üretim akış analiz Parçaları sınıflamada rota bilgilerinin kullanımı

24 PARÇA AİLESİ OLUŞTURMA YÖNTEMLERİ Görsel Kontrol En ucuz ve en bilinen yöntemdir. Parçaların fiziksel özelliklerine yada teknik resimlerine bakılarak parçalar benzer gruplara atanır. Ucuz olmasına karşın doğruluğu en az olan yöntemdir. Çünkü parça ailelerini oluşturan kişiler aynı özelliklere sahip olamayabilir. Bu yöntemde başarının sağlanabilmesi için gruplamayı yapacak kişinin ölçü, büyüklük ve şekil gibi bazı gruplama ölçütlerini doğru olarak seçmesi ve kullanması gerekir.

25 PARÇA SINIFLAMA VE KODLAMA Bir sayısal kodlama sistemi yardımıyla parçalar arasındaki benzerlikleri tanımlama Her üç metotta çok fazla zaman alır Her işletme için farklı şekilde uygulanır Bir kodlama şemasının kullanım sebepleri; Tasarıma yeniden ulaşma Otomatik süreç planlama Makine hücrelerini tasarlama

26 PARÇA SINIFLAMA VE KODLAMA Parça sınıflandırma ve kodlama sistemi zaman alıcı, karmaşık ve maliyeti yüksek bir yöntemdir. İşletmedeki üretime göre geliştirilmesi gerekir. Bu sistemin avantajlarından bahsetmek gerekirse; o o o o o o o o Ürün ailelerinin ve tezgah hücrelerinin oluşturulmasını kolaylaştırır, Parça tasarımlarının, teknik resimlerin ve proses planlarının çok kısa sürede elde edilmesini sağlar, Tasarım tekrarlanmalarını önler, Güvenilir parça istatistikleri sağlar, Tezgah hazırlamada rasyonellik sağlayarak hazırlama ve ürün akış zamanını azaltır, Takım tasarımında rasyonellik sağlar, Üretim planlama çalışmalarını kolaylaştırır, Yapılan maliyet tahmini çalışmalarının daha sağlıklı olmasını sağlar.

27 KODLAMANIN GENEL İLKELERİ Kodu oluşturan sembollerin dizilişi anlamlı olmalıdır. Kod açık uçlu olmalıdır. Sistemde mevcut gruplar gerektiğinde alt gruplara ayrılabilmelidir. Sınıflandırma ve kodlama mantıki olmalıdır. Kodun uzunluğunu sınırlayan faktörlerin varlığı göz önüne alınmalıdır. Sınıflandırma ve semboller sistemi birbirleri ile uyumlu olmalıdır. Uygun olmalıdır. Çeşitli işaretler kullanılırken dikkatli olunmalıdır. Kolayca hatırlanmalıdır. Kodun verdiği bilgileri herhangi bir yere bakmaksızın hatırlayacak biçimde dizayn edilmesine özen gösterilmelidir. Kodlanan ürünün özelliği hesaba katılarak düzenlenmelidir.

28 PARÇA SINIFLAMA VE KODLAMA SİSTEMLERİ Bir çok sınıflama ve kodlama sistemi aşağıdaki özellikleri temel alır; Parça tasarım özellikleri Parça imalat özellikleri Hem tasarım hem imalat özellikleri

29 PARÇA TASARIM ÖZELLİKLERİ Temel boyutlar Temel dış şekil Temel iç şekil Uzunluk/çap oranı Malzeme tipi Parça işlevi Tolerans Yüzey işleme

30 PARÇA İMALAT ÖZELLİKLERİ Temel süreç İşlem basamakları Yığın boyutu Yıllık üretim Makine toolları Kesme toolları Malzeme tipi

31 KODLAMA YAPILARI 1. Hiyerarşik yapı (monocode) Bu kodlama biçiminde, her hanenin anlamı bir önceki haneye göre değişir. Monokod olarak da isimlendirilen hiyerarşik kodlama sistemi, bir hanedeki bilgiyi kendinden sonra gelen her bir hanede geliştiren bir bilgi düzenidir ve birkaç hanede büyük ölçekli bilginin depolanmasına imkan verir. 2. Zincir tipi yapı (polycode) Nitelik kodu, ayrık kod veya sabit basamaklı kod olarak da adlandırılır. Bu kodlama sisteminde haneler birbirinden bağımsızdır. Bir hanedeki bilginin anlamı, kendinden önceki ve sonraki hanelerde bulunan sembollere bağlı değildir. Hiyerarşik olmayan kodlama yapısı bilgini ifade edilebilmesi için belirli sayıda hanenin kullanılmasını gerektirir. Hiyerarşik kodlara göre oluşturulması ve değiştirilmesi kolaydır.

32 KODLAMA YAPILARI 3. Karışık kod yapısı Monokod ve polikodun karışımından oluşur. Her iki kodlama düzeninin olumlu yanlarını alır. Karışık bir kod düzeninde seçenek sayısının azalması onun polikod özellikleri taşıdığını gösterir. Buna karşılık çeşitliliğin fazla olması onu monokoda yaklaştırır. Monokod kısmı çok uzun olmadığı müddetçe karışık kodların düzenlenmesinin bir zararı yoktur. Yorumlanması monkodlardan daha kolaydır ve nispeten kısa bir kod ile çok miktarda bilginin depolanması mümkündür.

33 KODLAMA SİSTEMLERİ En sık kullanılan kodlama sistemleri; OPITZ Kodlama Sistemi BRISH Kodlama Sistemi CODE Kodlama Sistemi MICLASS Kodlama Sistemi

34 ÜRETİM AKIŞ ANALİZİ Burbidge nin geliştirdiği bu metot, parçaların tasarım ayrıntılarının dışında kalan ve parçaların üretimi için kullanılan parça rota kartlarını analiz ederek, parça ailesi ve bunları işlemede kullanılacak tezgahları tanımlar. Aynı veya benzer rotalara sahip iş parçaları aynı aile içinde sınıflanır Rotaları kullanmasından kaynaklanan avantajlar Parçalar farklı geometrilerde olmasına karşılık aynı yada benzer işlemlere gereksinim duyabilir Parçalar nerdeyse aynı geometrilerde olmasına karşılık farklı işlemlere gereksinim duyabilir

35 ÜRETİM AKIŞ ANALİZİ AŞAMALARI/PFA 1. Veri toplama (operasyon aşamaları ve her bir parça için makine rotaları) 2. Operasyon rotalarını sınıflama aynı aşama ve rotalı parçaları ortak paketlerde toplama 3. PFA şeması her bir paketi bir PFA şemasında gösterme Bir parça-makine matrisi oluşturma 4. Kümeleme analizi amaç benzer rotaları aynı gruplarda toplama Her bir makine grubu= bir makine hücresi

36 MAKİNE HÜCRELERİNİN OLUŞTURULMASI Bir parça ailesinin üretilmesi için gerekli olan makineler işlem sırasına göre bir araya getirilerek makine hücreleri oluşturulur. Grup teknolojisi kapsamında makine akışına bağlı olarak oluşturulan farklı parça aileleri farklı düzenlemeleri gerektirecektir. Parça aileleri ve makine gruplarının seçimi ve hücrelerinin oluşturulmasının temel amacı verimliliği arttırmaktır. Oluşturulan parça aileleri hücresel imalata uygunluk açısından analiz edildikten sonra hücreler belirlenir. Bu aşamada her parça için tahmin edilen talep düzeyi ve her hücre için gerekli makine ve aletler saptanır.

37 MAKİNE HÜCRELERİNİN OLUŞTURULMASI Parça aileleri oluşturma ve makine hücrelerinin oluşturulmasında kullanılan yöntemler şunlardır; Derece Sıralama ve Kümeleme Yöntemi Q Analiz Yöntemi Doğrudan Sıralama Yöntemi Benzerlik Katsayısı Yöntemi BAĞ Enerjisi Yöntemi Dal Sınır Yöntemi LIP Modeli P Ortanca Modeli Atama Yöntemi Ortaklık Değeri Yöntemi Grafik Yöntemi

38 DERECE SIRALAMA VE KÜMELEME YÖNTEMİ Parça-makine ilişki matrisi oluşturulur. Yani X(I,J)olarak tanımlanır. X(I,J)=1 ya da X(I,J)=0değerini alır. Parça-makine ilişki matrisinde, her satıra sağdan sola doğru, her sütuna ise aşağıdan yukarı doğru, ikili düzende pozisyon ağırlığı verilir. Pozisyon ağırlığı 2^n şeklinde hesaplanır. Sütunların pozisyon ağırlıkları ile satırın değeri çarpılarak, satır ağırlık dereceleri bulunur. Her sütun elemanı için, satırların pozisyon ağırlıkları ile sütunun değerleri çarpılarak,sütunun ağırlık dereceleri hesaplanır. Parça aileleri ve makine hücreleri oluşturulur.

39 ROC PERFORMANS ÖLÇÜTLERİ Parça ailesi ve makine hücresi oluşturmak için geliştirilen algoritmaların çözüm kalitesini ölçmek için bazı kriterler geliştirilmiştir. Bu amaçla geliştirilmiş olan 3 ana ölçüt vardır; Grup Verimliliği (Group Efficiency) Grup Etkinliği (Group Efficacy) Grup Ölçüsü

40 HÜCRESEL İMALAT Farklı makineler ve süreçler grup teknolojisi uygulamalarında aynı hücrelerde toplanarak, her bir hücre bir parça ailesinin üretimine adanır Hücresel imalatın temel amaçları; Daha yüksek kalite Daha basit üretim çizelgeleme Yüksek üretim miktarı ve kısa çevrim zamanları sağlama İmalat içi stokları azaltma Hazırlık zamanlarını düşüme

41 HÜCRESEL İMALAT GT de benzer bölümlerden oluşan gruplar ya da aileler belirlenerek ilgili makine hücreleri bir ya da daha fazla ailelerin tek bir hücre içerisinde tam olarak işlenebilecek biçimde de oluşturulmaktadır. Buna makine hücreleri oluşturulması adı verilmektedir ve makine hücrelerine dayalı olan üretim sistemi, Hücresel Üretim olarak adlandırılmaktadır Geleneksel kitle üretim sorunları; Yüksek süreç içi stoklar Uzun işlem zamanları Karmaşık planlama

42 İMALAT HÜCRESİ TASARIMI 1. Tek tezgah 2. Elle taşıma çoklu tezgahlar Genellikle U tipi yerleşim tercih edilir 3. Yarı otomatik taşıma çoklu tezgahlar 4. Otomatik hücre Otomatik işlemler ve bütünleşik taşıma Esnek imalat hücresi Esnek imalat sistemi

43 ELLE TAŞIMALI İMALAT HÜCRESİ U-şekilli makine hücresinde makineler arasında elle parça taşıma

44 YARI OTOMATİK TAŞIMALI HÜCRE Hat yerleşimde makineler arasında mekanize sistemlerle taşıma

45 YARI OTOMATİK TAŞIMALI HÜCRE Döngüsel yerleşimde makineler arasında parça yönlendirmeye izin veren varyasyonlar

46 YARI OTOMATİK TAŞIMALI HÜCRE Dikdörtgen düzende yerleşimde eğer döner iş taşıyıcılar kullanılıyorsa, parça yönlendirmeye izin veren varyasyonlar oluşur

47 KARIŞIK MODELLİ ÜRETİM SİSTEMLERİNDE PARÇA HAREKETİNİN DÖRT TİPİ Karışık modelli bir üretim sisteminde parça hareketinin 4 tipi. İş akışı gözlendiğinde soldan sağa doğrudur.

48 İMALATTA GRUP TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARI Makine hücrelerine şekil vermenin farklı yönleri; Hazırlık zamanlarını düşürmek için, benzer parçaların rotaları ve çizelgelerine göre seçilen makineler Sanal makine hücreleri - fabrikada parça aileleri üretmek için bazı makinelerin atanması, ancak makinelerin fiziksel yer değiştirmesi söz konusu değil Formal makine hücreleri makineler fiziksel olarak hücrelere yerleştirilirler Otomatik süreç planlama Modüler sabitleyiciler NC lerde parametrik programlama (yani parçanın katı modeli değiştirildiği zaman bu parçanın etkilediği montajlarda ve teknik resimlerde gerekli değişiklikler yapılır

49 İMALATTA GRUP TEKNOLOJİSİNİN FAYDALARI Araçlarda ve sabitleyicilerle standardizasyon ve hazırlık zamanlarında düşme Malzeme taşımayı azaltma Süreç planlama ve üretim çizelgelemeyi basitleştirme Bir GT hücresinde çalışanların ş tatmini iyileştirme Yüksek kalitede çalışma Düşük envanter Operasyonların daha iyi izlenmesi nedeniyle hatalı malzemeleri tespit edebilme ve kaliteyi iyileştirme

50 GRUP TEKNOLOJİSİ UYGULAMALARINDA ÜRÜN TASARIMI Tasarımı geri çağırma sistemleri Sektör incelemesi: Yeni parça tasarımları için, Mevcut parça tasarımında % 20 kullanım Mevcut parça tasarımı ile modifikasyonda % 40 kullanım Yeni parça tasarımında % 40 kullanım Tasarım parametrelerinin basitleştirilmesi ve standartlaştırılması (tolerans, yiv açma, pah kırma, delik ölçüsü vb.) İmalattaki takım ve sabitleyici kullanımını hızlandırır

51 HÜCRESEL İMALAT Hücresel İmalat Sisteminde Yerleşim Düzeni GT, benzer parçaları belirleyip bir araya getirerek tasarım ve imalatta bu benzerliklerden yararlanma düşüncesine dayanır. Çok fazla sayıda parça ile ilgilenmektense adetlik parça aileleri ile çalışmak daha kolaydır.

52 HÜCRESEL İMALAT işleme Göre Yerleştirilmiş Bir Atölye Büyük ölçüde malzeme aktarımı(gereksiz yere, ürüne hiçbir değer katılmadan) Yüksek süreç içi stok düzeyleri Fazla hazırlık zamanları Ayar işlemleri Uzun tedarik süreleri Artan maliyetler

53 HÜCRESEL İMALAT Sürece Göre Yerleştirilmiş Bir Atölye Taşıma mesafeleri kısalmakta Süreç içi stoklar azalmakta Hazırlık ve tedarik süreleri kısalmaktadır

54 HÜCRESEL İMALAT Niçin Hücresel Üretim Sistemi? Parçalar süreç sıralarına göre karmaşık bir rota izlediklerinde, bunların izlenmesi güçtür ve atölyede kaybolabilmektedirler. Çeşitli parçalar kümeler halinde üretime sokulduklarından, her parça kafilesinde ilk üretilen parça, bir sonraki sürece geçebilmek için o kümeler en son üretilecek parçayı beklemek zorundadır. Bu ise bir parçanın toplam üretim süresini çok uzatmaktadır. İşçi üzerinde çalıştığı parça ile doğrudan ilgili ve sorumlu olmadığından parçada kalite, uygunluk sorunları doğmaktadır. Hücresel üretim sistemi ile bu sorunun üstesinden gelinebilir. Çünkü HÜS çalışana daha fazla sorumluluk yükler. Hücresel üretim sisteminde süreç içi stoklar işlevsel yerleşime göre daha az seviyededir. İşlevsel yerleşim tipinde, materyal taşıma, elle işleme sorunları vardır. Diğer yerleşim tiplerinde tezgah ayar, takım, kolaylık değişim sorunları vardır.

55 HÜCRESEL İMALAT Hücresel Üretimin Karşılaştığı Problemler Her yeni düzenlemede karşılaşılabilecek ortak sorun insandır!! Genellikle sistem dönüşümünün amacı, nedenleri ve firmaya sağlayacağı yararları yönetim kadrolarına benimsetilmelidir!! Hücresel dönüşümden etkilenecek olan çalışan ve yöneticilerin eğitilmesi çok önemli olacaktır!!

56 HÜCRESEL İMALAT H.Ü.S ni uygulayan firmaların hepsinin tablodaki sorunlarla karşılaşacağı söylenemez. Firmaların sahip oldukları özelliklere göre karşılaştığı sorunlara tanıda bulunup, tedavi yolunu seçmelerinin en doğru hareket tarzı olacağı kanısı vardır. SORUNLAR 1) Bir işçinin birden çok makineyi kullanması uygulamasına sendika tepkisi 2) Alt kademe yöneticileri hücre kavramına yabancı olması 3) Operatörlerin şüpheciliği 4) Yeniyi sürdürmenin güçlüğü 5) Hücre terimine itiraz 6) Bazı işiçlerin belli hücrelerin yinelemeli özelliğinden hoşnutsuzluğu 7) Mevcut iş sınıflandırma ve iş kuralları hücre tasarımlarının maksimum yararla işetimine engel ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 1) Kontrol görüşmeleri 2) Alt kademe yöneticilerin planlamaya katılımı 3) Bilgilendirme toplantıları 4) Eğitim 5) Öğretim 6) Geleneksel anlayışla organize bölümlere nakil 7) Çözüm

57 HÜCRESEL İMALAT 8) Planlamacılar, iş tamamlaması hızlı olduğundan hücreye ait olmayan işleri hücreye kaydırırlar 9) Yük dengeleme sorunları (Tek hücre makineleri arasında) 10) İş yükü dalgalanmaları(hücre bazen aşırı yüklü bazen daha az yüklü) 11) Geleneksel olarak tezgah ayarına göre parça seçimi 12) Bir tezgah hücre-dışı parça için en verimli kullanım içerdiği zaman çatışmaya neden oluyor 13) Geleneksel atölyelerdeki çizelgelemelerin hücre çizelgelemesi için yetersiz olması 14) Parça, hücredeki tüm makinelere gereksinim duymadığı zaman maliyet hesabı güçlüğü 15) Makinelerin yerleşimi için yer yokluğu 8) Disipliner önlem 9) Makineler arasına stok sağlama 10) Atölye yüklemesinde iyileştirme 11) Sürekli izleme 12) Bir firma için çözümü: Diğer hücre dışı parçaların rotasını yeniden belirledi 13) Yeni yöntemlerin gelişimi ve değerlendirilmesi için similasyon modelleme kuramı 14) Çözümsüz 15) Hücre- dışı makinelerin yerleşimini gözden geçirerek yer sağlama

58 SONUÇ OLARAK; Hücresel Üretim Sisteminden Elde Edilen Kazanımlar; 1987 yılında yapılan bir araştırmaya göre HÜS ni uygulayan firmalar genel olarak aşağıdaki yararları sağladığını öne sürüyorlar: İmalat tamamlama süresinde azalma, Proses içi stoklarda azalma, Parça benzerliklerinden (ve uygun sıralama) nedeniyle tezgah ayar sürelerinde azalma, Takım ve kolaylık masraflarında azalma(benzer parçalar için ortak kullanım nedeniyle), İşçilik maliyetinde düşme, Kalitede iyileşme, İş tatmininde yükselme,