ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ,

Transkript

1 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ, REFİK SAYDAM HIFZISSIHHA MERKEZİ BAŞKANLIĞI ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS VE KONTROL BİRİMİ Prof. Dr. Mustafa ERTEK, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanı Uzm. Dr. İ. Ahmet MÜEZZİNOĞLU, Amiri Dr. Demet KURTOĞLU, PhD., Personeli Hemş. Tülay ARABACI, Personeli Doç. Dr. Sibel AŞÇIOĞLU, Prof. Dr. Yeşim ÇETİNKAYA ŞARDAN, Bilimsel Danışmanlar, (Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anabilim Dalı, İnfeksiyon Hastalıkları Ünitesi) Bu Rapor, tarafından hazırlanmıştır. Rapordaki bilgiler, sonuçlar kaynak gösterilerek kullanılabilir. Ekim 2011

2 TÜRKİYE HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS SİSTEMİ İŞLEYİŞ ŞEMASI

3 UHESA Raporu, Özet Veri TÜRKİYE HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS SİSTEMİ Ulusal hastane enfeksiyonları sürveyans standartları kapsamında enfeksiyon kontrol hekim ve hemşireleri tarafından yürütülen 2008 ve 2009 yıllarına ait invaziv araç ilişkili hastane enfeksiyonları sürveyans sonuçlarının özeti aşağıdaki tablolarda sunulmuştur. Enfeksiyon kontrol ekipleri tarafından yoğun bakım ünitelerinde yatan hastalarda santral venöz kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu (SVKİ-KDE), ventilatör ilişkili pnömoni (VİP), üriner kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonu (ÜKİ-ÜSE) verileri, yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde dört doğum ağırlığı (<1000g, g, g, >2500g) kategorisinde santral/umblikal kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu (SVKİ-KDE), VİP verileri, payda verisi olarak ilgili birim üniteye özel hasta günü, spesifik araç günü verileri toplanmıştır. Hasta günü ve invaziv araç günü sayıları 50 ve üzerinde olan hastanelerin enfeksiyon hızları ve araç kullanım oranları analizlere dahil edilmiş olup ağırlıklı genel ortalamaları en az 5, persentil dağılımları en az 20 farklı birim bulunan veriler için hesaplanmıştır. Ameliyat tipine özgü cerrahi alan enfeksiyon sürveyansı verilerinin analizinde ilgili ameliyat tipine ait en az 20 ameliyat bildirmeyen hastaneler persentil dağılımına dahil edilmemiş, persentil dağılımı en az 20 farklı hastane verisi olduğu durumlarda hesaplanmıştır. Antimikrobiyal direnç hızları analizlerine etken sayısı 10 ve üzerinde olan veriler dahil edilmiştir. Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 3

4 SANTRAL VENÖZ KATETER İLİŞKİLİ KAN DOLAŞIMI ENFEKSİYONLARI Tablo 1. Türkiye de Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Santral Venöz Kateter İlişkili Kan Dolaşımı Enfeksiyon Hızları ve Santral Venöz Kateter Kullanım Oranlarının ları ve leri, Türkiye. SKİ-KDE Hızı* Santral SKİ-KDE Kateter Günü Göğüs Hastalıkları Santral Kateter Kullanım Oranı** Santral Kateter Hasta Günü Türkiye Kalp-Damar Cerrahisi Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 4

5 Göğüs Hastalıkları Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 5

6 Tablo 2. Türkiye de Sağlık Bakanlığına Bağlı Hastanelerde Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Santral Venöz Kateter İlişkili Kan Dolaşımı Enfeksiyon Hızları ve Santral Venöz Kateter Kullanım Oranlarının ları ve leri, Türkiye. SKİ-KDE Hızı* SKİ-KDE Santral Kateter Günü Göğüs Hastalıkları Santral Kateter Kullanım Oranı** Santral Kateter Hasta Günü Kalp-Damar Cerrahisi Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 6

8 Tablo 3. Türkiye de Üniversite Hastanelerinde Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Santral Venöz Kateter İlişkili Kan Dolaşımı Enfeksiyon Hızları ve Santral Venöz Kateter Kullanım Oranlarının ları ve leri, Türkiye. SKİ-KDE Hızı* SKİ-KDE Santral Ağırlıklı Kateter Günü Genel Göğüs Hastalıkları Santral Kateter Kullanım Oranı** Santral Kateter Günü Hasta Günü Kalp-Damar Cerrahisi Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 8

10 Tablo 4. Türkiye de Özel Hastanelerde Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Santral Venöz Kateter İlişkili Kan Dolaşımı Enfeksiyon Hızları ve Santral Venöz Kateter Kullanım Oranlarının ları ve leri, Türkiye. SKİ-KDE Hızı* SKİ-KDE Santral Kateter Günü Göğüs Hastalıkları Santral Kateter Kullanım Oranı** Santral Kateter Günü Hasta Günü Özel Hastaneler Kalp-Damar Cerrahisi Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 10

11 Göğüs Hastalıkları SKİ-KDE Santral kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu *SKİ-KDE hızı = SKİ-KDE SK günü x 1000 **SK Kullanım Oranı = SK günü Hasta günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 11

12 ÜRİNER KATATER İLİŞKİLİ ÜRİNER SİSTEM ENFEKSİYONLARI Tablo 5. Türkiye de Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Üriner Kateter İlişkili Üriner Sistem Enfeksiyon Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranlarının ÜKİ-ÜSE Hızı* ÜKİ-ÜSE sayısı Üriner Kateter Günü ları ve leri, , Türkiye. Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Göğüs Hastalıkları Çocuk Cerrahisi Üriner Kateter Kullanım Oranı** Üriner Kateter Günü Hasta günü

13 Göğüs Hastalıkları Çocuk Cerrahisi Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 13

14 Tablo 6. Türkiye de Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Üriner Kateter İlişkili Üriner Sistem Enfeksiyon Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranlarının ları ve leri, , Türkiye. ÜKİ-ÜSE Hızı* Üriner ÜKİ-ÜSE Kateter sayısı Günü Göğüs Hastalıkları Çocuk Cerrahisi Üriner Kateter Kullanım Oranı** Üriner Kateter Günü Hasta günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 14

16 Tablo 7. Türkiye de Üniversite Hastanelerinde Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Üriner Kateter İlişkili Üriner Sistem Enfeksiyon Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranlarının ları ve leri, , Türkiye. ÜKİ-ÜSE Hızı* Üriner ÜKİ-ÜSE Kateter sayısı Günü Göğüs Hastalıkları Çocuk Cerrahisi Üriner Kateter Kullanım Oranı** Üriner Kateter Günü Hasta günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 16

18 Tablo 8. Türkiye de Özel Hastanelerde Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Üriner Kateter İlişkili Üriner Sistem Enfeksiyon Hızları ve Üriner Kateter Kullanım Oranlarının ları ve leri, , Türkiye. ÜKİ-ÜSE Hızı* Üriner ÜKİ-ÜSE Kateter sayısı Günü Göğüs Hastalıkları Çocuk Cerrahisi Üriner Kateter Kullanım Oranı** Üriner Kateter Günü Hasta günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı

19 Göğüs Hastalıkları Çocuk Cerrahisi ÜKİ-ÜSE Üriner kateter ilişkili üriner sistem enfeksiyonu *ÜKİ-ÜSE hızı = ÜKİ-ÜSE ÜK günü x 1000 **ÜK Kullanım Oranı = ÜK günü Hasta günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 19

20 VENTİLATÖR İLİŞKİLİ PNÖMONİ Tablo 9. Türkiye de Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Ventilatör İlişkili Pnömoni Hızları ve Ventilatör Kullanım Oranlarının ları ve leri, , Türkiye. VİP Hızı* Ventilatör VİP Günü Göğüs Hastalıkları Ventilatör Kullanım Oranı** Ventilatör Günü Hasta Günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 20

22 Tablo 10. Türkiye de Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Ventilatör İlişkili Pnömoni Hızları ve Ventilatör Kullanım Oranlarının ları ve leri, , Türkiye. VİP Hızı* Ventilatör VİP Günü Göğüs Hastalıkları Ventilatör Kullanım Oranı** Ventilatör Günü Hasta Günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 22

24 Tablo 11. Türkiye de Üniversite Hastanelerinde Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Ventilatör İlişkili Pnömoni Hızları ve Ventilatör Kullanım Oranlarının ları ve leri, , Türkiye. VİP Hızı* Ventilatör VİP Günü Göğüs Hastalıkları Ventilatör Kullanım Oranı** Ventilatör Günü Hasta Günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 24

26 Tablo 12. Türkiye de Özel Hastanelerde Yoğun Bakım Ünitesi Tiplerine Göre Ventilatör İlişkili Pnömoni Hızları ve Ventilatör Kullanım Oranlarının ları ve leri, , Türkiye. VİP Hızı* Ventilatör VİP Günü Göğüs Hastalıkları Ventilatör Kullanım Oranı** Ventilatör Günü Hasta Günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 26

27 Göğüs Hastalıkları VİP Ventilatör ilişkili pnömoni VİP *VİP hızı = Ventilatör günü **Ventilatör Kullanım Oranı = x 1000 Ventilatör günü Hasta günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 27

28 YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE SANTRAL /UMBLİKAL KATETER İLİŞKİLİ KAN DOLAŞIMI ENFEKSİYONLARI Tablo 13. Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitelerinde Santral/Umblikal Kateter İlişkili Kan Dolaşımı Enfeksiyon Hızları ve Santral/Umblikal Kateter Kullanım Oranlarının ları ve leri, , Türkiye. SKİ-KDE Hızı* Doğum Ağırlığı SKİ-KDE SK Günü Türkiye g g g >2500g g g g >2500g Sağlık Bakanlığı Hastaneleri g g g >2500g g g g >2500g Üniversite Hastaneleri g g g >2500g g g g >2500g Özel Hastaneler g g g >2500g g g g >2500g Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 28

29 Tablo 13. (devam) Doğum Ağırlığı Sınıfı SK Kullanım Oranı** SK Günü Hasta Günü g g g >2500g g g g >2500g Sağlık Bakanlığı Hastaneleri g g g >2500g g g g >2500g Üniversite Hastaneleri g g g >2500g g g g >2500g Özel Hastaneler g g g >2500g g g g >2500g SKİ-KDE kan dolaşımı enfeksiyonu * SKİ_KDE Santral kateter günü X 1000 ** Santral kateter günü Hasta günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 29

30 YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE VENTİLATÖR İLİŞKİLİ PNÖMONİ Tablo 14. Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitelerinde Ventilatör İlişkili Pnömoni Hızları ve Ventilatör Kullanım Oranlarının ları ve leri, , Türkiye. VİP Hızı* Ventilatör VİP Günü g g g >2500g g g g >2500g Sağlık Bakanlığı Hastaneleri g g g >2500g g g g >2500g Üniversite Hastaneleri g g g >2500g g ,4 18,4 28, g g >2500g Özel Hastaneler g g g >2500g g g g >2500g Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 30

31 Tablo 14. (devam) Ventilatör Kullanım Oranı** Doğum Ağırlığı Sınıfı Ventilatör Hasta Günü Günü g g g >2500g g g g >2500g Sağlık Bakanlığı Hastaneleri g g g >2500g g g g >2500g Üniversite Hastaneleri g g g >2500g g g g >2500g Özel Hastaneler g g g >2500g g g g >2500g VİP ventilatör ilişkili pnömoni * Ventilatör ilişkili pnömoni sayısı Ventilatör günü X 1000 ** Ventilatör günü Hasta günü Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 31

32 ANTİMİKROBİYAL DİRENÇ HIZLARI Tablo 15. Antimikrobiyal Direnç Hızlarının Dağılımları, , Türkiye. Antimikrobiyal dirençli patojen Test sayısı Direnç Ağırlıklı genel ortalama Türkiye MRSA VRE Klebsiella Pneumoniae suşlarında ESBL* E. Coli suşlarında ESBL* Karbapenem dirençli Pseudomonas aeruginosa* Karbapenem dirençli Acinetobacter baumannii* Sağlık Bakanlığı Hastaneleri MRSA VRE Klebsiella Pneumoniae suşlarında ESBL* E. Coli suşlarında ESBL* Karbapenem dirençli Pseudomonas aeruginosa* Karbapenem dirençli Acinetobacter baumannii* Üniversite Hastaneleri MRSA VRE Klebsiella Pneumoniae suşlarında ESBL* E. Coli suşlarında ESBL* Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 32

33 Tablo 15. (devam) Karbapenem dirençli Pseudomonas aeruginosa* Karbapenem dirençli Acinetobacter baumannii* Özel Hastaneler MRSA VRE Klebsiella Pneumoniae suşlarında ESBL* E. Coli suşlarında ESBL* Karbapenem dirençli Pseudomonas aeruginosa* Karbapenem dirençli Acinetobacter baumannii* Analizlere etken sayısı 10 ve üzerinde olanlar dahil edilmiştir. MRSA. Metisilin dirençli S. aureus;. VRE. Vankomisin dirençli enterokoklar. ESBL.geniş spektrumlu beta laktamaz * Dirençli izolatlar / Test edilen izolat sayısı X 100 Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 33

34 AMELİYAT TİPLERİNE GÖRE CERRAHİ ALAN ENFEKSİYON HIZLARI Tablo 16. Yataklı Tedavi Kurumlarında Ameliyat Türlerine Göre Cerrahi Alan Enfeksiyon Hızlarının* lerinin Dağılımı, Türkiye. Ameliyat türü AMPU Tanımlama Ekstremite amputasyonu Hastane Ameliyat Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 34 CAE Ağırlıklı Genel APPEN Appendektomi BB Baş-boyun cerrahisi BİLİ Safrayolları. karaciğer veya pankreas cerrahisi CGRAF Cilt grefti CSEC Sezaryen DPRO Diz protezi FİKS Kırığın açık fiksasyonu FÜZN Spinal füzyon GAST Gastrik cerrahi HER Herni (fıtık) onarımı HİST Abdominal histerektomi İB İnce barsak cerrahisi KARD Kardiyak cerrahi KBGGB arter bypass cerrahisi (göğüs ve bacak insizyonu)

35 KBGG arter bypass cerrahisi (sadece göğüs insizyonu) KOLE Kolesistektomi KOLO Kolon cerrahisi KRAN Kraniyotomi KPRO Kalça protezi LAMİ Laminektomi MAST Mastektomi NEFR Nefrektomi PROS Prostatektomi SPLE Splenektomi TORA Torasik cerrahi TRANS Organ nakli VCER Vasküler cerrahi VHİS Vajinal histerektomi VSHN Ventriküler şant XLAP Eksploratif laparotomi CAE, cerrahi alan enfeksiyonu *CAE hızı = Belirli bir ameliyat türünde gelişen CAE sayısı Aynı ameliyat türündeki ameliyat sayısı x 100 Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı 35