EKLEMELİ DC KOMPOUND MOTOR DENEY AMAÇ: Eklemeli kompund bağlanmış DC motorun moment/hız ve verim karakteristiklerini incelemek.

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "EKLEMELİ DC KOMPOUND MOTOR DENEY AMAÇ: Eklemeli kompund bağlanmış DC motorun moment/hız ve verim karakteristiklerini incelemek."

Yavuz Toraman
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ĐNÖNÜ ÜNĐVRSĐTSĐ MÜHNDĐSLĐK FAKÜLTSĐ LKTRĐK-LKTRONĐK MÜH. BÖL. KLMLİ DC KOMPOUND MOTOR DNY AMAÇ: klemeli kompund bğlnmış DC motorun moment/hız ve verim krkteritiklerini incelemek. 2. UYGULAMALAR:. klemeli kompund DC motorun moment/hız ve verim krkteritikleri. 2. klemeli kompund DC motorun şönt ln kımının moment/hız krkteritiğine etkii. 3. TORİ: Kompund DC motor temel olrk eri ve şönt bğlı DC motorlrın bir birleşimidir. Seri rgı şönt motorun mgnetomotor kuvvetini rtırıcı vey zltıcı yöndedir. Bu değişik moment/hız krkteritiklerinin eçimini mümkün kılr. Srgılrın göreceli kuvvetlerini ve ornlrını yrlyrk şönt ve eri motor krkteritiklerini elde etmek mümkündür. Anck çoğu kompund motord mgnetomotor kuvvetin çoğu şönt rgı trındn üretilir. 3.. Diereniyl Kompund DC Motor: Diereniyl kompund DC motor şönt rgıy krşı gelen (etkiini zltck) bir eri rgıy hiptir. Akımdki her yükeliş lnı zyıltıcı ve mper bşın momenti düşürücü onuç verir. Anck bu bğlntı yüke bindiğinde krrız bir durum oluşturduğundn prtikte kullnılmz. 3.2 klemeli Kompund DC Motor: klemeli kompund DC mkin şöntü kuvvetlendiren bir eri rgıy hiptir. Şekil motor olrk bğlnmış bir eklemeli DC kompound mkinnın eşdeğer devreini götermektedir. Deney

2 L R L R V T R L M - - Şekil : Uzun şönt bğlnmış eklemeli DC kompound motorun eşdeğer devrei üretilen MK, R rmtür rgıının direnci, R şönt ln rgıının direnci, R eri ln rgıının direnci ve V T giriş gerilimidir. Yükte bir rtm olmı onucund rmtür kımındki rtm eri ln rgıındn d geçtiğinden kı çoğlır. Akının çoğlmı mper bşın düşen momenti rtırır. Bu nedenle şönt bğlı motor göre rtn momentle birlikte hızd dh çok düşüş olur. klemeli kompund motorun moment/hız krkteritiği şönt rgıy eri bğlı bir direnç kullnılmıyl d değiştirilebilir. 3.3 Verim: Motor giriş gücü Motor çıkış gücü Burd N motorun rpm hızıdır. Motor verimi Pi = VT VT = VT L () 2π P0 = NT=ωT (2) 60 P0 η= 00 P i (3) 4. CİHAZ LİSTSİ 3-z Kynk Kontrolü Değişken 3-z AC/DC Kynk DC Kompound Mkin Moment ve Hız kontrol pneli Dinmometre Mkinı Deney

3 Anhtrlı üç-z direnç yükü Snl Ölçme (Çoklu /O ünitei ve bilgiyr) vey 2 det Voltmetre ve Ampermetre pneli 5. DNYİN YAPLŞ 5. Ön Kurulum 3-z Kynk Kontrolü üzerindeki 3 phe circuit breker ve Single phe circuit breker o durumun getirerek güç kynğının kplı olduğundn emin olunuz. Uygulm ve Uygulm 2 için Şekil 2 deki devreyi kurunuz Ayrlı Dc V - 250V - 2 A - 2 0A Ayrlı Direnç D D 2 V - 2 M A A 2 Dinmometre Şekil 2: Uygulm ve 2 için bğlntı devrei Şekil 3: Anhtrlı direnç bğlntı şemı (dirençler bir birine prlel bğlıdır) Deney

4 5.2 Kontrol Ayrlrı Direnç Kutuu Direnç kutuunu kı devre eden linki şekilde göterdiği gibi yerleştiriniz ve tüm direnç nhtrlrının on durumund olduğunu kontrol ediniz Güç Kynğı 3-z güç igortlrının çık o durumd olduğunu kontrol ediniz. Ayrlı kontrol çıkışını %0 konumun getiriniz. Değişken AC/DC güç kynğının çıkış nhtrını DC konumun getiriniz Kynk Kontrolü Single phe circuit breker nhtrının kplı on durumund olduğunu kontrol ediniz Yeşil on/o düğmeini kullnrk n AC güç kynğını çınız (o). Yuvrlk düğmeleri tin teri yönünde dönebilecekleri en on konum (zorlmdn) getiriniz. Dinmometreyi moment modu (torque mode) oketine tkınız. Demnd voltge nhtrını e getiriniz. Güç (power) düğmeine bınız (yeşil yncktır). Dinmometre güç (Dynmometer power) on düğmeine bınız (bitişik kırmızı LD ynr). Güvenlik notu: e tet motoru dönmüyor ie yük gerekinimi durumund güç uygulmyınız. Bu dinmometrenin motorunun şırı ıınmın ve cihz zrr vermeine neden olur. 2. Dinmometre 5 dkikdn uzun üre kullnılmdığınd dinmometre güç o düşmeine bınız. Tekrr devm etmek için on düğmeine bınız. 3. Hiçbir şekilde nhtrlı direncin çık devre olmın izin vermeyiniz. Bu durum ln kıının ıır olmın ve motorun çok yükek hızlr çıkmın neden olur. Bu uyrı dikkte lınmz ie motord ciddi hr ve onrılmz durumlr oluşur USB Snl ölçüm için bilgiyrınız çın ve nl ölçüm yzılımını bşltınız. Deney

5 5.3 Uygulm - Yük Akımının Çıkış Gerilimi Üzerindeki tkii üniteindeki 3-z igortlrı kptınız (on) üniteindeki Değişken DC güç kynğını kullnrk motor hızını 3200 rpm yrlyınız. 3- Snl ölçüm yzılımını (vey voltmetre ve mpermetre ölçüm pnelini kullnıyornız pnelini) kullnrk motor 0. Nm'lik rlıklr hlinde 0. Nm den.0 Nm ye yük uygulyın. Her bir yük değeri için Tblo- deki değerleri kyıt ediniz. Bu uygulm boyunc kynk uç geriliminin yrlnn ilk değerde bit klmın dikkt ediniz. Tblo-: Moment (Nm) Armtür Gerilimi (V) Armtür Akımı (A) Aln Gerilimi (V) Aln Akımı (A) Hız (rpm) Giriş Gücü (W) Çıkış Gücü (W) Verim (%) Snl ölçüm yzılımını (vey voltmetre ve mpermetre ölçüm pnelini kullnıyornız pnelini) kullnrk uygulnn momenti ıırlyınız. 5.3 Uygulm 2- Aln Akımının Hız/Moment Krkteritiği Üzerindeki tkii nhtrlı dirençteki kı devre linkini dikktlice (Şekil 3) çıkrtınız üniteindeki Değişken DC güç kynğını kullnrk motor hızını eğer değişmiş ie tekrr 3200 rpm yrlyınız. 3- Aşğıdki Tblo-3 ve Tblo-4 te verilen her bir direnç değeri için nl ölçüm yzılımını (vey voltmetre ve mpermetre ölçüm pnelini kullnıyornız pnelini) kullnrk motor 0. Nm'lik rlıklr hlinde 0. Nm den.0 Nm ye yük uygulyın. Her bir yük değeri için Tblo-3 ve Tblo-4 deki değerleri kyıt ediniz. Uygulm- de ldığınız değerleri (Tblo-) Tblo-2 ye kyıt ediniz. Bu uygulm boyunc kynk uç geriliminin yrlnn ilk değerde bit klmın dikkt ediniz. Deney

6 Tblo-2: Sonuçlr Tblo den lıncktır. Yük = 0 Ω (Tüm nhtrlr kı devre (link)) Tblo-3 Yük = 82 Ω (Tüm nhtrlr kplı (on)) Tblo-4 Yük = 37 Ω (Tüm 950R nhtrlrı kplı (on), diğerleri çık (o)) Aln kımı= A Aln kımı= A Aln kımı= A Moment (Nm) Hız (rpm) Moment (Nm) Hız (rpm) Moment (Nm) Hız (rpm) 4- Snl ölçüm yzılımını (vey voltmetre ve mpermetre ölçüm pnelini kullnıyornız pnelini) kullnrk uygulnn momenti ıırlyınız Güç kynğının 3-z igortlrını çınız (o) ve yrlı kontrol çıkışını %0 konumun getiriniz Kynk Kontrolü 3-z ve Tek-z igortlrını (Single phe circuit breker) igortlrını çınız (o). 6. SONUÇLAR ) Uygulm- için giriş gücünü, çıkış gücünü ve verimi heplyınız ve değerlerini Tblo- e kyıt ediniz. b) Uygulm- için hızı, rmtür kımını ve verimi moment değerlerine krşılık çiziniz. c) Uygulm-2 de hızı momente krşılık Tblo-2, Tblo-3 ve Tblo-4 te elde ettiğiniz değerler için ynı grik üzerine çiziniz. 7. SORULAR ) Motorun yükü (moment) rtığınd hızdki düşmenin nedenini belirtiniz. Hızdki bu düşmeyi engellemek için neler ypılbilir? b) klemeli DC motor için ln kıı (kımı) hngi yöntemler ile kontrol edilebilir? Deney

Benzer belgeler

ĐNÖNÜ ÜNĐVERSĐTESĐ MÜHENDĐSLĐK FAKÜLTESĐ ELEKTRĐK-ELEKTRONĐK MÜH. BÖL. DC ŞÖNT MOTOR DENEY

ĐNÖNÜ ÜNĐVERSĐTESĐ MÜHENDĐSLĐK FAKÜLTESĐ ELEKTRĐK-ELEKTRONĐK MÜH. BÖL. DC ŞÖNT MOTOR DENEY ĐNÖNÜ ÜNĐVRSĐTSĐ MÜHNDĐSLĐK FAKÜLTSĐ LKTRĐK-LKTRONĐK MÜH. BÖL. DC ŞÖNT MOTOR DNY 34-0 1. AMAÇ: Şönt bğlnmış DC motorun moment/hız ve verim krkteristiklerini ve ln kımıyl nsıl değiştiklerini incelemek..