Organik Tarım Üreticilerinin Teknik -Ekonomik Sorunları, Bilgi Kaynakları Ve Organik Tarım Üretici Birliğinin Etkisi (Ilgın Köyü Örneği)

Transkript

1 Tarımsal Yayım ve Bilgi Sistemleri Organik Tarım Üreticilerinin Teknik -Ekonomik Sorunları, Bilgi Kaynakları Ve Organik Tarım Üretici Birliğinin Etkisi (Ilgın Köyü Örneği) S. Akın 1, A. Kara, V. Pirinç, F. Öcal Kara 1 Yrd. Doç.Dr., Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi, Diyarbakır E-posta: sakin@dicle.edu.tr ÖZET Bu çalışmada, Diyarbakır ili Eğil ilçesindeki Ilgın Köyünde organik tarımla uğraşan üreticilerle anket çalışması yapılarak bir alan çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, organik tarım üretimde üreticilerin bu konuda ne kadar bilgili olduğu, teknik bilgilerin nerden alındığı ve kurulmuş olan organik üreticiler birliğine karşı üreticilerin bakış açılarının araştırılması amaçlanmıştır. Anket çalışması Şubat 2014 ayı içerisinde Diyarbakır ili Eğil ilçesindeki Ilgın Köyünde Organik Tarım Üretici Birliğine üye otuz üç üyeye uygulanmıştır. Yapılan anket çalışmaları, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Eğil Tarım İlçe Müdürlüğünün 2009 yılından itibaren düzenli olarak proje köylerinde verdiği uygulamalı ve teorik eğitimlerin yararlı olduğu görülmüştür. Ayrıca 2010 yılında Organik Tarım Üretici Birliğinin kurulması ile köyde ilk kez örgütlenmenin başlatılması ve çalışmanın yapıldığı ana kadar sorunsuz bir şekilde örgüttün çalışmalarına devam etmesinin yörede tarımsal örgütlenmeye karşı var olan olumsuz bakış açısının giderilmesinde etkili olduğu görülmüştür. Üreticilerin organik tarım ile ilgili bilgi kaynaklarının %66,7oranında Tarım İlçe müdürlüğü olduğu belirtilmiştir. Üreticilerin organik tarım ile bilgilerinin seviyelerini 63.6 oranında orta düzeyde tanımladıkları ve %90.9 oranında konu ile bilgi almayı devam ettirmek istedikleri görülmüştür. The Effect Of Organic Agricultural Producer Union, And The Source Of Information and Technical-Economical Problems of Producers in Organic Agricultural (as an example of Ilgın village) ABS TRACT In this study, the survey was done with the producers of organic farming in Ilgın village of Eğil-Diyarbakir as a filed study was carried out. Research is aimed to investigate; the organic agriculture production, manufacturers in this regard is how knowledgeable, where technical information received and the established organic producers Union, intended to investigate the perspectives against the manufacturers. The survey was applied to 33 members of Organic Agricultural Union of Ilgın village. Survey studies, Ministry of food, agriculture and Livestock Farming District Of Ilgın on a regular basis since 2009 the project gave practical and theoretical training in the villages has been seen to be useful. Also in 2010, the Association of organic farming for the first time in the village, with the establishment of the producers for organising a smooth start and work done so far in the region is agricultural organisation have to continue the work of union is effective in removing the negative perspective.sources of information about organic farming, with 66.7 % of p roducers, have mentioned i t was Agricultural District Office. T he producers of organic agriculture with information describing as middle level (63.7) and the 90.9% of producers intended to continue taking information about the subject what they want. 1.GİRİŞ Dünya nüfusunun artışı hızı ve gıda ürünleri miktarı arasındaki denge eskiden beri tartışılan bir konu olmuştur. Dünyadaki açlık sorununun ortadan kaldırılması adına tarımında pestisitlerin ve kimyasal gübrelerin kullanımını yaygınlaştırmıştır. Fakat uzun vadede beslenme kaynaklı tedavisi güç ve hatta imkânsız hastalıkların artması tarımsal üretiminin sorgulanmasını da beraber getirmiştir. Çünkü yüksek verim amacı ile bilinçsiz tarım ilacı ve gübre kullanımı sonucu meydana gelen zararın, hormonlardan daha fazla olduğu belirtilmektedir (Altın ve Orak, 2011).Tüm bu olumsuzluklardan dolayı özellikle gelişmiş ülkeler konvansiyonel tarımın zararlarından korunmak adına organik tarımı ürünlerinin kullanmaya başlamışlardır. Organik tarım, üretimde yanlış uygulamalar sonucu bozulan ve kaybolan doğal dengeyi yeniden sağlamayı amaçlamaktadır. Bu amaca yönelik, insana ve çevreye dost üretim sistemlerini içermektedir. Organik tarım esas olarak, sentetik kimyasal tarım ilaçları, hormonlar ve suni kimyasal gübrelerin kullanılmasına izin vermemektedir. Tarımsal üretimde ekim nöbeti, toprak ve su muhafazasını, her çeşit yabancı ot, hastalık ve haşerelere, karşı doğal mücadele yöntemlerini benimseyen, yetiştiricilikte sadece miktar artışını değil, aynı zamanda ürün kalitesinin de yükseltilmesini hedef alan dinamik alternatif bir üretim şeklidir ( Er ve Başlama, 2008). Organik tarım, doğaya ve toprağa kimyasal müdahaleyi yasakladığı için topraktaki organik maddeleri zenginleştirerek toprağın verimliliğin in arttırılmasında çevresel sürdürülebilirliğe de katkı sunmaktadır (Leifeld and Fuhrer, 20110). Şüphesiz tarım insan için yapılan, başta beslenme ihtiyaçlarının giderilmesi gibi birçok fonksiyonu olan bir faaliyettir. Organik tarımın kendisinden beklenen ekonomik fonksiyonunu gerçekleştirebilmesi için belgelendirilmesi bir zorunluluktur. Bu nedenle organik tarım; üretimde kimyasal girdi kullanmadan, yönetmeliğin izin verdiği girdiler kullanılarak, üretimden tüketime kadar her aşaması kontrollü ve sertifikalı tarımsal üretim biçimi olarak da tanımlanmaktadır (Anonim, 2011) verilerine göre Türkiye de ha lık alanda organik tarım yapılmaktadır ( Anonim, 2014a). Ülkemizde organik üretim alanlarının % 29 u Ege bölgesinde yer 1622

2 XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 3-5 Eylül 2014, Samsun almaktadır ve bu üretim alanları miktarı ile ilk sırada yer almaktadır. İkinci sırada ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi organik üretim alanlarının % 20 sine sahip bölge olarak karşımıza çıkmaktadır ( Anonim, 2008). Diyarbakır organik tarım yapılan iller arasında 39.sırada yer almaktadır (Anonim, 2010). İlde Dicle, Eğil, Lice, Kocaköy, Bismil, Çınar, Silvan, Sur, Bağlar, Hazro, Kulp olmak üzere 11 ilçede 375 üretici tarafından, da alanda organik tarım yapmaktadır (Anonim, 2014b). Eğil ilçesinde 8417 da organik üretim alanı olup, yani Diyarbakır organik tarım alanlarının % 20 sine tekabül etmektedir. Eğil ilçesinde sertifikalandırma işlemini ilk yapan köy Ilgın Köyüdür. Ilgın Köyü ise Eğil ilçesine 3.km uzaklıkta arazilerinin önemli bir kısmı III.sınıf arazi niteliğinde, ortalama arazi büyüklüğü 8 da olup, köyde 1820 da lık bir alanda 2011 yılından bu yana badem, üzüm, incir, buğday ve mercimeğin organik üretimi söz konusudur. Köyde organik tarım fikri 2009 yılında Eğil Tarım İlçe Müdürlüğü ne İzmir den bir Firmanın başvurup organik mercimek talebi ile doğmuştur. Sertifikasız fakat doğal olarak mercimek yetiştiren Ilgın köyü ile firma yetkililerinin sözleşmeli üretim konusunda anlaşmalarının ardından 2011 yılına kadar bu özel firma sertifikalandırma ücretlerini ödeyerek bu sürecin doğmasına ön ayak olmuştur. İlçe Müdürlüğü 2010 yılında Ilgın organik üreticilerinin kurumsal kimlik kazanması gerektiği fikrinden hareketle köyde örgütlenme eğitimleri vermiştir yılı sonunda Eğil Organik Tahıl Üreticileri Birliği kurulmuştur. Birlik 2013 yılında Eğil Organik ismiyle markalaşmıştır. Kurulduğundan bu güne kadar Birlik tarafından organik tavuk üreticiliği ve organik üretimde artan verim konularında iki proje hazırlamamıştır yılında GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı (BKİB); Ilgın Köyü nde Organik Üretimde Artan Verim ve Yükselen Katma Değer Pilot Projesi ni kabul etmiştir. Proje kapsamında; köyün tarım alanlarının sulanmasına yönelik sistemin kurulması, güneş enerjisinin sulamada kullanılması, yanında mevcut Birliğin kapasitesinin güçlendirilmesine yönelik eğitim, seminer, fuar katılımı gibi faaliyetleri ön görmektedir. 2.MATERYAL ve YÖNTEM Çalışmanın ana materyalini Diyarbakır ili Eğil ilçesindeki Ilgın Köyünde Organik Tarım Üretici Birliği üyeleri oluşturmaktadır. Anketler 2014 Şubat ayı içerisinde uygulanmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda birlik üyeleri çalışmanın ana kütlesini oluşturmaktadır. Söz konusu tarihte birliğe üye 33 kişinin bulunması nedeniyle evren büyüklüğü olarak 33 kişi kabul edilmiş ve ulaşılabilir bir rakam olduğundan hareketle ayrı bir örneklem yönteminin kullanılmasına gerek kalmadan tam sayım yöntemi kullanılmıştır (Gökçe, 1988). Anketlerin yanıtlanmasında üreticiler ile yüz yüze görüşme yöntemi uygulanmış ve üreticilerin soruları en doğru şekilde anlaması ve cevaplandırması sağlanmıştır. Anketlere cevap veren üreticiler, çiftçi kayıt sistemine göre arazi sahibi durumundaki çiftçilerdir. Anketlerin değerlendirilmesi SPSS 15 istatistik paket programı ile gerçekleştirilmiş olup, bütün sorulara ait yanıtlar yüzde ve frekans değerlerine göre incelenmiştir. 3. ARAŞTIRMA BULGULARI ve TARTIŞMA 3.1. Üreticilerin Yaş ve Eğitim Durumlarına Göre Dağılımı Organik tarım üreticilerinin %5 i yaş, %55 i yaş, %30 ü yaş ve %6 si 56-60yaş, %4 ü 60 yaşın üstündedir. Organik tarım üreticilerinin %65 i ilkokul mezunu, %31 i ortaokul mezun, %2 si okuryazar, %2 si ise okuryazar değildir Üretim Şubeleri ve Gelirdeki Dağılımları İncelenen işletmelerin %2 sinde sadece bağcılık, badem ve incir yetiştiriciliği, % 37 sinde tarla ürünleri yanında bağcılık, badem ve incir yetiştiriciliği, %59 unda tarla ürünleri yanında bağcılık, badem ve incir yetiştiriciliği ile hayvancılıkta yapıldığı ifade edilmiştir. Organik üretim yapanların gelirleri içinde bağcılık, badem ve incir üretiminin payı sorgulandığında işletmelerin % 18 i gelirlerinin %20 sini, %67 i gelirinin % 40 n ı, %15 i gelirinin %50 sini karşıladığını belirtmiştir. İşletmelerin gelirleri içinde tarla ürünlerinin (mercimek, buğday) üretiminin payı sorgulandığında işletmelerin % 3 ü gelirinin %10 unu, %6 sı gelirinin %20 sini, %58 i gelirinin %40 ını, %27 sinin gelirinin %50 sini, %6 sının gelirinin %70 ve üzerini karşıladığını belirtmişlerd ir. Bahçe ürünleri ve tarla ürünleri üretim şubelerinin getirilerine bakıldığında tarla ürünlerinin gelir içindeki payının daha büyük olduğu görülmüştür. Daha sonra üreticiler ile yapılmış yarı yapılandırılmış mülakatlarda bahçe ürünlerinden özellikle incir ve üzümün taze olarak pazarlanma olanaklarının kısıtlı olması nedeniyle fiyat sıkıntısı yaşamalarının bir sonucu olduğu görülmüştür. 3.3.Organik Üretim Bilgi Düzeyleri, Bilgi Kaynakları ve Organik Üretimi Yapma Amaçları Birlik üyelerinin organik tarıma geçme amaçlarının sorgulandığı soruda, katılımcılar %18.2 oranında daha sağlıklı ürün tüketmek için, %36.4 oranında daha fazla gelir elde etmek için, %15.2 oranında organik tarım bilincini yaymak için, %30.3 oranında desteklemelerden daha fazla faydalanmak için organik tarıma geçtiklerini ifade etmişlerdir. Üreticilerin organik tarımı geçiş amaçları incelendiğinde ilk sırada daha fazla gelir elde etme isteğinin olduğu görülmektedir. Nitekim pazarlama şirketleri tarafından organik ürünler için verilen konvansiyonel ürünlerden daha yüksek fiyat, prim ve piyasa garantileri gibi ekonomik unsurların organik üretime geçiş için en önemli faktör olduğu (Demiryürek, 2001) belirtilmiştir (Çizelge 3.1). 1623

3 Tarımsal Yayım ve Bilgi Sistemleri Çizelge 3.1. Üreticilerin bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve organik üretimi yapma amaçları Organik Tarım Yapma Amacı Organik Tarım İle İlgili Bilgilerin Kaynakları Sayı % Sayı % Daha sağlıklı ürünler tüketme isteği Özel şirketler 4 12,1 Daha fazla gelir elde etmek Tarım ilçe md 22 66,7 Organik tarım bilincini yaymak 5 15,2 GAP 2 6,1 Desteklemelerden daha fazla Komşu ve arkadaşlar 10 30,3 faydalanmak 2 6,1 Televizyon basın yayın organları 3 9,1 Total Total Organik tarım İle İlgili bilgi düzeyiniz Organik tarım ile bilgilerinizin geliştirilmesine ihtiyaç düzeyi Sayı % Sayı % Orta seviyede 21 63,6 Evet var 30 90,9 Düşük seviyede 3 9,1 Kısmen var 3 9,1 Yüksek seviyede 9 27,3 Hayır yok - - Total Total Üreticilerin organik tarımı geçiş amaçları arasında desteklemelerden daha fazla faydalanmak isteğinin olması da yine ekonomik temeli bir amaçtır. Ayrıca zaten destekleme politikaları ile üretimi yönlendirme ve üretimde devamlılık ve kalitede iyileştirme sağlama, üretimde verimliliğ i artırma ve ürün çeşitliliğini özendirme amaçlanmaktadır (Yavuz ve ark., 2004). Üreticilerin organik tarım ile ilgili bilgilerin kaynakları sıralandığında %66.7 oranında ilçe tarım müdürlüğü, %12.1 oranında özel şirket, %3.1 oranında televizyon ve basın yayın organları ve % 6.1 oranında GAP idaresi ve yine aynı oranda komşu ve arkadaşların olduğu görülmektedir (Çizelge 3.1). Benzer şekilde Hindistan da da organik tarımın gelişiminde devlet kurumları ve özel kuruluşlar tarafından uygulanan projeler ile ilerleme sağlandığı görülmüştür (Narayan 2005). Türkiye de tarımsal alanda geliştirilen yeni teknolojiler genellikle tarımsal araştırma enstitüleri ve ziraat fakülteleri tarafından geliştirilmektedir. Elde edilen yeni teknolojilerin çiftçilere benimsetilmesi ve yayılması özel kuruluşlar yanında genellikle tarım teşkilatları tarafından gerçekleştirilmesi söz konusudur (Boz vd. 2004). Organik tarım ile ilgili i bilgi düzeylerinin sorguladıkları soruna üreticilerin kendilerini %63,6 oranında orta seviyede, %27.3 oranında yüksek seviyede, %9.1 oranında düşük seviyede bilgi sahibi olarak tanımladıkları görülmüştür. Bu sonuçlar ışığında ılgın organik tarım üreticilerinin konu ile ilgili daha fazla bilgi alma isteklerinin olduğu sonucu çıkarılmıştır. Başka bir ifade ile üreticiler bu konudaki bilgi eksikliğinin farkındadırlar. Nitekim üreticilerin %90.9 gibi yüksek bir oranda organik tarım ile bilgilerinin geliştirilmesine ihtiyaç duydukları, %9.1 oranında ise kısmen ihtiyaç duydukları görülmüştür (Çizelge 3.1). Benzer bir sonuç Kızılaslan ve Taner in 2009 yılında Ulaş ilçesinde organik tarım üreticileri ile yapmış olduğu çalışmada alınmıştır Kurumsallaşma Eğil organik Tahıl Üreticileri Birliği 2011 yılı başında kurulmuştur. Bölgede üretici örgütlenmeleri sayısal olarak yeterli olsa da, niteliksel olarak yetersiz oldukları bilinmektedir. Üreticilerin örgüte karşı bakış açıları örgüte bağlılığı ve örgüt başarısını etkileyen önemli faktörlerdendir. Bu bakımdan üreticilere örgütlenme ile ilgili sorular sorulmuştur. Üreticilerin örgüte üyeliklerinde %57.6 oranında İlçe tarım müdürlüğünün,%27.3 oranında birlik başkanına olan güvenin, %4 oranında üye olan diğer arkadaşlardan etkilenmelerinin, %3 oranında ise birliğin gerçekten faydasına olan inançlarının etkili faktör olduğu görülmüştür (Çizelge 3.2). Örgütün kuruluş aşamasında özellikle örgütün faydalı olacağına karşı duyulan inanç en alt seviyededir. Asılında normal olan bu seçeneğin yüksek oranda kabul görmesi iken burada en alt seviyede çıkmıştır. Bu sonuç üzerinde yöredeki üretici örgütlenmelerindeki olumsuz örneklerin fazlalığının etkisi olduğu düşünülmektedir (Akın ve Kara, 2012). Demokratik esaslar çerçevesinde yürütülen yönetimin örgütlenmenin başarısı ve devamlılığı bakımından etkili olduğu bilinmektedir. Üreticilerin %87.8 gibi yüksek bir oranda örgütte demokratik esasların uygulandığını, % 6.1 oranında demokratik esaslara göre yönetilmediğini düşündüğü görülmüştür. Birlik üyelerinin örgütü sahiplenmelerinin en önemli göstergelerinden olan toplantılara katılımdır. Birlik üyelerinin %84.9 u toplantılara her zaman, %22.1 i vakit bulduklarında, %3.0 ise ara sıra katıldıklarını ifade etmişlerdir. Birliğ in varlığının önemi sorgulandığında üreticilerin % 90.0 oranında önemli, %6.1 oranında kısmen önemli ve %3.0 oranında önemli olmadığını düşündükleri görülmüştür. Birliğin sağladığı en önemli fayda sorgulandığında katılımcıların %30.0 oranında gelir artışını, %21.2 oranında dayanışmanın artmasını, %27.6 oranında markalaşmayı, %18.2 oranında Tarım ilçe müdürlüğünün yayım faaliyetlerinin artması %3.0 ı sağlıklı ürün yetiştirilmesinin teşvik edilmesini en önemli fayda olarak nitelendirmişlerdir (Çizelge 3.2). Yeni kurulmuş sayılabilecek birlikte özellikle markalaşmanın öneminin kavranmış olması dikkate çekici bir gelişmedir. Çünkü 1624

4 XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 3-5 Eylül 2014, Samsun markalaşma organik ürünlerin kalitesinin artması ve bu şekilde ürüne yönelik güçlü bir marka değeri yaratılması ve pazarın sürekliliği açısından son derece önemlidir (Millar ve Ark, 2001). Diğer taraftan organik ürün üreticilerinin kendi yerel markalarını oluşturmaları onlara önemli bir mukayeseli bir üstünlük sağlamaktadır (Marsden ve Smith, 2005) Yarı yapılandırılmış mülakatlarda organik ürün desteklemelerinin birlik üzerinden olmadığı, bireysel başvuruyla da organik tarım desteği alınabildiği görülmüştür. Burada altı çizilmesi gereken nokta üreticilerin birlikte davranmanın avantajı ile girdi ve pazarlama aşamalarında gelirlerini artırmalarıdır. Çizelge 3.2. Organik üretici birliği hakkında üretici görüşleri Birlik üyesi olmanızı etkileyen faktörler Birliğin sağladığı en önemli fayda Sayı % Sayı % İlçe tarımın yönlendirmesi Gelir artışı Birlik başkanına duyulan güven Köyde dayanışmamanın artması Arkadaşların üye olması Sağlıklı ürün yetiştirmeye teşvik Birliğin faydalarına inanma Markalaşmanın sağlanması Desteklemelerden daha fazla Tarım ilçe müdürlüğünün - - faydalanma yayım faaliyetlerinin artması Total Total Birliğin demokratik bir şekilde yönetildiğine inanıyor musunuz Birlik toplantılarına katılma sıklığınız sayı % sayı % Evet Her zaman Hayır Vakit bulursam Kısmen Ara sıra Total Total Birlik başkanlığına aday olur musunuz? Birliğin olmaması sizin için ne kadar önemli? sayı % sayı % Evet Önemli Hayır Kısmen önemli Belki Önemli değil Total Total Üretimdeki İşbölümü ve Gelirin Kullanımı Genel anlamda tarımsal anlamda hane halkı bireyleri arasında işbölümünün olduğu görülmekle birlikte organik tarıma geçişle katılımcıların % 63.6 lık kısmı kadın işgücü kullanımının arttığını beyan etmişlerdir. Kadın emeğinin arttığı beyan edenlerin % 57.6 sı badem üzüm ve incir gibi ürünlerde %15 oranında daha fazla kadın işgücü kullanıldığını, üreticilerin %42.4 ü ise %10 oranında kadın emeğinde artış olduğunu beyan etmişlerdir. Katılımcıların tamamı organik tarım ve öncesinde buğday ve mercimek üretiminde kadın emeğinin üretimin hiçbir aşamasında olmadığını belirtmişlerdir. Organik üretimde 7 farklı işin kimler tarafından üstlenildiği belirlenerek üretimde kimin etkin olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Buna göre, organik tarımda toprak hazırlığını büyük oranda (%90) erkekler tarafından yapılmakta, %10 oranında sadece kadınlar tarafından yapılmaktadır. Dikimde % 95 erkek emeği, %5 oranında kadın-emeği kullanılmakta olduğu beyan edilmiştir. Budamada %100 erkek emeği kullanılmaktadır. Badem İncir ve Üzümde çapalama işleminde kadın emeği % 15 oranında, %85 oranında erkek emeği kullanılmaktadır. Organik tarımla birlikte yabancı otlara karşı ilaç kullanımının söz konusu olmaması nedeniyle el becerisi bu işe daha uygun olan kadın emeğinin kullanım oranı % 88 olarak belirlenmiştir. Gübrelemede erkek emeği % 77, kadın emeği ise daha çok bahçe ürünlerinde olmak üzere %23 oranındadır. Hasat işleminde yine bahçe ürünlerinde yoğunluklu olmak üzere%36 oranında kadın emeğinin kullanımı, %64 oranında özellikle tarla ürünlerinde erkek emeğinin kullanıldığı belirlenmiştir. Yörenin sosyal yapısı gereği kadınlar pazara gidip satış yapmadıkları için pazarlama fonksiyonu erkekler tarafından gerçekleştirilmektedir. Katılımcıların % 60.6 sı organik badem, incir ve üzüm yetiştiriciliğinde elde edilen gelirin % ını, % 21.2 si gelirin %50-60 ını, % 18.2 si gelirin %70-80 ini söz konusu üretimlerde daha çok emek katkısı yapan kadınların kullanıldığını belirtmişlerdir. Benzer bir durum Kızılaslan ve Taner in Sivas ili Ulaş ilçesi organik örtü altı sebze üreticileri ile yaptığı çalışmasında da söz konusudur. Organik ürünlerin pazarlanmasında ürünlerin vaktinde ve uygun koşullarda dağıtım kanallarına ulaştırılması özellikle taze olarak satılan raf ömrü kısa sebze ve meyve grubunda son derece önemlidir. Ilgın organik tarım 1625

5 Tarımsal Yayım ve Bilgi Sistemleri üreticilerinin %24.4 ü organik ürünlerini perakende olarak il merkezinde, %18 Kaymakamlığın kendilerine tahsis ettiği Kabirler satış noktasında, %48.4 ü internet aracılığı ile toptan ve perakende olarak, %9.2 i aracı ve komisyonculara satış yaptıklarını belirtmişlerdir. Söz konusu sonuçlar organik ürünlerin ya köyde ya da toplayıcı tüccar üzerinden pazarlandığını ortaya koyan Erkoyuncu nun (2008) bulguları ile örtüşmemektedir. Dağılımd an da anlaşılacağı üzere üreticiler ya perakende satışı tercih etmektedirler ya da internet üzerinden yerel aracı ve komisyonculardan daha yüksek fiyat veren bir kesime ürün pazarlamaktadırlar. Bu durum üreticilerin bu anlamda belli bir seviyede farkındalıklarının bir ifadesi olarak algılanabilir Üretici Sorunları Genel anlamda organik tarım üreticilerin karşılaşmaları muhtemel altı başlık belirlenmiş ve önem derecesine göre sıralanması istenmiştir. Üreticiler %48.4 oranında sulamayı çok önemli,%27.6 oranında oldukça önemli, %24.0 oranında önemli buldukları görülmüştür. Genel anlamda üreticilerin en önemli sorunlar sıralamasında 1. Sırada yer aldığı görülmüştür (Çizelge 3.3). Üreticilerin sorularının sıralamasında 2. Sırada hastalık ve zararlılarla mücadele yer almaktadır. Üreticiler %75.7 oranında zarlılarla mücadeleyi çok önemli, %18.1 oranında önemli ve %6.2 oranında önemli bir sorun olarak algılamaktadırlar. Sorunlar sıralamasında 3. sırada pazarlama gelmektedir. Üreticiler %21.1 oranında pazarlamayı kısmen önemli, %6.2 oranında önemli, %3.1 oranında oldukça önemli gördükleri görülmüştür (Çizelge 3.3). Dikkat edilirse daha önceki iki sorunda önem dereceleri oldukça ve çok önemli grupta yoğunlaşırken pazarlamada bu durum söz konusu değildir. Ilgın köyünde organik tarıma ilk başlandığı dönemden itibaren organik talebinin yeterli olmasıdır nitekim ılgın köyünün organik tarıma ilk başlangıcı da bir firmanın talebi ile başlamıştır. Tohum ve fidan teminindeki sorunlar 4. Sıraya konulmuştur. Üreticiler 5. Sıraya tarımsal yayım ve eğitim ile ilgili sorunlarını koymuşlardır. Üreticiler %12.2 oranında kısmen, %9.3 oranında tarımsal yayım eğitimini önemli bulmuşlardır. Bu durum Çizelge 3.2 deki sonuçları destekler niteliktedir. Çünkü organik tarıma geçiş ile birlikt e tarım teşkilatının tarımsal yayım hizmetlerinin yoğunluğu köyde artmıştır. Çizelge 3.3. Organik üreticilerin karşılaştıkları sorunların önem derecesi Önem derecesi Sorunlar Pazarlama Hastalık- Tohum zararlılarla fidan mücadele temini Hiç önemi yok (0) Kısmen önemli (1) Önemli (2) Oldukça önemli (3) Çok önemli (4) Toplam Toplam skor Önem İşgücü Sulama Tarımsal yayım eğitimi sayı % sayı % sayı % sayı % sayı % sırası sayı % SONUÇ Bu çalışmada, talebin arz oluşturma ve onu yönlendirmesindeki önemi ve konuya uygun taleple eş zamanlı gerçekleştirilen tarımsal eğitim- yayım faaliyetlerinin, üreticilerin bilgi ve farkındalıkların ı geliştirmede olumlu etki yaptığı görülmüştür. Gerekli alt yapı desteği sağlanmadan verilen eğitimlerin değişim yaratma olasılığ ı düşüktür. Ekonomik getirisi yakın zamanda ve kuvvetle muhtemel olan konularda yapılan tarımsal eğitimlerin benimsenme oranları yüksek olmaktadır. Ayrıca çalışmada konu ile ilgili eğitim hizmetlerin in tarım ilçe müdürlüğünce sürekli ve programlı şekilde yapılmasının da etkisinin olduğu düşünülmektedir. Çalışmada ayrıca, yayım biriminin vermiş olduğu eğitimlerin üretici nazarında olumlu etki yaparak teknik personele karşı güven duygusunun oluşmasına neden olduğu düşünülmektedir. Bu durum Eğil Organik Tahıl Üreticileri Birliğinin kurulmasında en etkili faktör olarak tarım ilçe müdürlüğünün yönlendirilmesi seçeneğinin tercih edilmesi ile vurgulanmıştır. 1626

6 XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 3-5 Eylül 2014, Samsun Kamu desteği ile sağlanacak yaygınlaştırılmış eğitim faaliyetleri sayesinde organik tarım etkinliğinin yörede artması söz konusu olacaktır. Eğil Organik Tahıl Üreticileri Birliğinin kurulması ve şu ana kadar sorunsuz bir şekilde çalışması oldukça sevindirici olmakla birlikte, kuruma bağlılığı etkileyen faktörler arasında birlik başkanına duyulan güvenin yüksek olması kurumsal yapının tam oturmadığını ve kişiselleştirilmesinin ilerde problem çıkmasına neden olabileceğin i düşündürmektedir. Bu nedenle örgütlenmede üyelerin hak ve ödevleri konusunda eğitimlerin verilmes i gerekmektedir. 5. KAYNAKÇA About the Benefits. Springer, Royal Swedish Academy of Sciences, s.585 Akın, S. ve Kara,F.,Ö Bahşılar Köyü Kooperatif Algısı ve Pazarlama Davranışları, 10. Tarım Altın, M., Orak, A., Organik Tarım, s.2., (E.T ) Anonim, (E.T ) Anonim, T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, (Erişim: ) Anonim, (E.T ) Anonim, 2014b. (E.T ) Anonim,2014a. Üretim/Organik Tarım/İstatistikler/Diger/g_1985.doc (E.T ) bilgi kaynaklarının belirlenmesi ve tarımsal yayım açısından değerlendirilmesi. Türkiye VI. Tarım ekonomisi kongresi Eylül. sf: Tokat. Boz, İ., Akbay, E. O. ve Candemir, S Çiftçilerin tarımsal faaliyetlerde kullandıkları Communities Thourgh Quality Food Production and Local randing. Geoforum, C.36, S.4, s Çerçevesinde OTP Uyumu Üzerine Bir Çalısma. Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, Eylül, s.44-52, Tokat. Demiryürek, K., Conversion to organic hazelnut production in the Black Sea Region of Ekonomisi Kongresi, 5-7 Eylül, s , Konya. Er, C., Başalma, D., Organik Tarımdaki Değişmeler, Nobel Yayın Dağıtım, s.13, Ankara. Erkoyuncu, C., Ankara İli Beypazarı İlçesinde Organik ve Geleneksel Olarak Yapılan Domates Ethics: ASurvey of UK Retailers Views on the Use of Two Dairy Technologies. Internetional Journal of Food Since and technology, C. 36, S.8, s Gökçe, B.,1988. Toplumsal bilimlerde araştırma. Savaş Yayınları. s. 76, Ankara. (E.T ) Kızılaslan, H., Taner, L., Organik ve Konvansiyonel Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliğinde Üreticilerin Teknik ve Ekonomik Sorunları (Sivas İli Ulaş İlçesi Örneği). GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, C. 28, S.2, s Leifeld,J., Fuhrer, J., Organic Farming and Soil Carbon Sequestration:What Do We Really Know Marsden, T., Smith, E., Ecological Enterrepreneurship: sustainabel Development in Local Millar, K.M., Tomkins, S., M., Mepham, T., B., Food Biotechnolgies and Retial Narayan, S Organic farming in India: relevance, problems and constraints. Occasional Paper. National Bank for Agriculture and Rural Development. Issue:38.s. 83. Mumbai Turkey. S.A. Mehlenbacher (ed). Proceedings of the Fifth International Congress on Hazelnut, August, USA. ACTA Horticulturae Number 556, pp , Corvallis, Oregon. Yavuz, F. Tan, S. Tunalıoğlu, R. ve Dellal, İ., Tarımsal Destekleme Politikalarının FEOGA Yetiştiriciliğin in Karşılaştırmalı Ekonomik Analizi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomis i Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. 1627