KASIM - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 Sayı: 52 Fiyatı: 3

Transkript

1 KASIM - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 Sayı: 52 Fiyatı: 3 Azınlıkça 1

2 BU AY AZINLIKÇA AZINLIKÇA BATI TRAKYA AYLIK HABER YORUM DERGİSİ KASIM 2009 YIL:5 SAYI: ΑΖΙΝΛΙΚΤΣΑ ΜΗΝΙΑΙΟ ΤΟΥΡΚΟΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ Δ. ΘΡΑΚΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009 ΕΤΟΣ:Ε NO:52 SAHİBİ-SORUMLUSU ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ-ΕΚΔΟΤΗΣ- ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ EVREN DEDE GENEL KOORDİNATÖR ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ AYDIN BOSTANCI YAYIN YÖNETMENİ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ İBRAM ONSUNOĞLU BU SAYIDA YAZARLAR Aydın Bostancı Dimostenis Yağcıoğlu Evren Dede Elçin Macar Fatih Nazifoğlu Γιώργος Δούδος Hakan Mümin Hatice Sali Herkül Millas İbram Onsunoğlu Rıdvan Köse Samim Akgönül ADRES Marathonos Neoktista 3/A Komotini Tel: Fax: ΕΤΗΣΙΕΣ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ Ιδιώτες. : 36 Τραπεζες, Οργανισμοί: 98 Ν.Π.Δ.Δ, Α.Ε: 98 Δήμοι: 98 Euro Κοινότητες: 72 Evren Dede Bir konsolosluk hikâyesi... Bu gerçek bir hikâyedir. Tahran daki Türk Büyükelçiliği, yılları arasında, toplam beş yıl, İran daki Yunan vatandaşlarının ve elbette bu çerçevede Yunanistan ın menfaatlerini takip etmiştir. İki defa Atina Büyükelçiliği yapan Enis Akaygen ise Averof gemisinde 1945 yılında kendisi onuruna verilen yemekte Başpiskopos Damaskinos tarafından düzenlenen bir törenle Yunan Devlet Nişanı ile ödüllendirilmiştir İçindekiler Ηρακλής Μήλλας Το να μην μπορείς να αναγνωρίσεις έναν Πατριάρχη Ας μην αναγνωρίζεται. Όπως το Πατριαρχείο, όπως και το Ορφανοτροφείο. Αρκεί να μην εμποδιστεί η λειτουργία της. Ας χαρακτηρίσουν και την Σχολή της Χάλκης ως «Επαγγελματικό Εργαστήριο» που υπάγεται στον κοινοτάρχη και ας επιτρέψουν την λειτουργία της. Ούτως η άλλως όλος ο κόσμος θα αναγνωρίζει τους αποφοίτους της Σχολής και όσοι πάρουν απολυτήρια από εκεί. Azınlıkça52 Herkül Millas Bir Patriği Tanıyamamak Varsın tanınmasın diye düşünüyorum; Patrikhane gibi, yetimhane gibi. Yeter ki çalışması engellenmesin. Ruhban okuluna da muhtara bağlı meslek atölyesi filan desinler ve çalışmasına izin versinler. Mezunlarını nasıl olsa bütün dünya tanıyacak, bu okuldan mezuniyet belgesi alanlar bütün Ortodoks kiliselerde yetenekli sayılacak ya, yeter. Laik bir ülkede müminlerin bu patrikhaneyi tanımama hakları, başka bir kiliseye veya inanç grubuna katılmaları, tabi ki hakları var. Bir konsolosluk hikâyesi Evren Dede Provokatörlük sınır tanımıyor Aydın Bostancı Yeni Demokrasi partisinde başkanlık seçimleri ve Samaras İbram Onsunoğlu Drama Valiliği nin web sitesi Türkçe de hizmet veriyor, ya bizimkileri? Fatih Nazifoğlu Bir Patriği Tanıyamamak Herkül Millas Το να μην μπορείς να αναγνωρίσεις έναν Πατριάρχη Türkiye ye göçler: Lozan dan II. Dünya Savaşı na Elçin Macar Milliyetçiliğin ahlâksızlaştırıcı etkisi Dimostenis Yağcıoğlu İki güzellik; anı ve şiir Hakan Mümin ΜΙΚΡΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΧΑΡΙΝ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ! Γιώργος Δούδος Pınar Selek e tanıklığımdır Samim Akgönül Sonumuz hayır olsun Hatice Sali Vatandaşın gözü ile kaoslar ve uç noktalar Rıdvan Köse Ahmet Hacıosman Pangalos u ziyaret etti Thalia Dragona dan azınlık eğitimi hakkında ilk açıklamalar İbrahim Baltalı ya mahkeme önünde saldırı Azınlık son seçimlerde neden yüksek oranda PASOK a oy kullandı? 2 Azınlıkça AZINLIKÇA - BATI TRAKYA AYLIK HABER YORUM DERGİSİ ΑΖΙΝΛΙΚΤΣΑ - ΜΗΝΙΑΙΟ ΤΟΥΡΚΟΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ Δ. ΘΡΑΚΗΣ

3 Papandreu-Erdoğan, azınlıklar!.. Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ın işbaşına gelen yeni PASOK hükümeti döneminde, yaklaşık 10 yıldır Yunanistan ile süren ikili işbirliği ve diyalog sürecine yeni bir ivme kazandırılabileceği umudunu bir mektupla dile getirdiği haberlerini okumuşsunuzdur. Erdoğan ın, Başbakan ve Dışişleri Bakanı Yorgos Papandreu ya 30 Ekim tarihinde gönderdiği mektupta, ilişkilerin tüm alanlarda geliştirilmesi konusunda Türk Hükümetinin gerekli iradeye sahip bulunduğu ve mevcut tüm sorunları ele almaya hazır olduğu ifade edildi. Erdoğan ın, bu çerçevede iki ülke arasında yeni işbirliği imkânları yaratılmasına yönelik bir dizi öneri ilettiği de haberlerde yer verildi. Tabiî mektupta azınlıklar konusuna da değinildiğini yine ulusal basından öğreniyoruz. Erdoğan ın mektubunun ardından Papandreu nun Türkiye ye ne zaman cevap vereceği sorusu gündeme geldi. Hükümetin Ankara ya cevap verip vermeyeceği konusunda, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Grigoris Delavekuras yaptığı bir basın toplantısında, Başbakan ve Dışişleri Bakanı Yorgos Papandreu gelecek günlerde Türk Başkabakanın mektubunu yanıtlayacaktır diyerek cevapladı. Ardından kapsamlı diyalog teklifini içeren mektup için hükümet yetkilileri bazı ön koşulların bulunması gereğinden bahsetti. Aradan kısa bir zaman geçti, Başbakan Papandreu nun, cevabını Kasım ayının son haftası göndereceği haberlerde yer aldı. Papandreu nun Ankara ya iletilmesi beklenen cevabî mektubunda, Türkiye nin ilişkilerin geliştirilmesine ilişkin yaklaşımına olumlu yanıt vereceği belirtildi. Tabiî Atina basını, diplomatik kaynaklara dayandırdıkları haberlerinde, Başbakanın cevabının sabit Yunan tezleri çerçevesinde olacağını yazdılar. Bahsekonu mektup yayınlanmadığı için azınlıklar konusunda neler yazıyor bilmiyoruz. Fakat Dışişleri Bakan Yardımcısı Dimitris Druças ın, Yunan vatandaşlarıyla ilgili konuları yabancı herhangi bir devletle tartışmıyoruz. Üstelik mütekabiliyet konusunu da kabul etmiyoruz. şeklindeki açıklamasını biliyoruz... Bu konudaki son gelişme millî konular hakkında Yunan Parlamentosu nun Dışişleri ve Savunma komisyonunu bilgilendiren Druças ın açıklamaları oldu. Druças, Türkiye ile kapsamlı bir diyalog yapılmamaktadır. Yunanistan ın bütün konular hakkında açık ve net tezleri vardır. Biz bu tezlerimizi aktarıyoruz ve bunları görüşüyoruz. Azınlık konusunda açık ve net olmak istiyorum: Mevcut hükümet yabancı ülkelerle Yunan vatandaşlarını ilgilendiren konuları görüşmemektedir. Önceki hükümet tarafından bu konuda sapma oldu. Bu izlenim verildi. Biz konuyu doğru zemine getirdik dedi. Druças ın bahsekonu ifadeleri ana muhalefet partisi ND nin tepkisine de yol açtı. ND kurmayları Druças ı siyasî iftira atmakla suçlarken sözlerini geri alması veya geri almak zorunda kalması için her türlü girişimde bulunacaklarını açıkladılar. İşin ilginç yanı, Papandreu ya gönderilen mektupla ilgili olarak muhalefet partilerinin tamamı PASOK hükümetini Ankara yla gizli diplomasi yapmak ve mektubu gizleme girişiminde bulunmakla suçladılar. Hatta Rodop ili ND milletvekilli Evripidis Stilyanidis, Druças ı, mektubun içeriğini ve mektupta Erdoğan ın azınlık konularına değinip değinmediğini açıklamaya davet etti. Druças da, Stilyanidis in bu talebine, Mevcut hükümet hiçbir gizli diplomasi izlememektedir. Bahse konu mektup yayımlanmadı diye yürütülen gizli bir diplomasinin izine rastlanıldığını iddia etmek mümkün değildir şeklinde cevap verdi. Anlayacağınız, her ne kadar Türk Başbakanın mektubu ile ilgili siyasî sürtüşmeler yaşanıyor olsa bile, hükümet ve muhalefet hep birlikte, azınlıklar konusunda Türkiye ile müzakere edilecek bir şey olmadığı konusunda hemfikir. Pratikte durum nasıl bilemiyoruz, fakat en azından söylem açısından bu böyle Bu sayı kapağımıza Papandreu ile Türk Başbakanın samimi bir pozunu taşıdık. Dergimizin içinde kapağımızla ilgili özel bir dosyamız, haberimiz veya yorumumuz yok. Atina her ne kadar azınlık konusunda Türkiye ile müzakere edilecek bir şey olmadığını söylese de, sadece arzuladığımız ilişkiyi göstermek amacıyla fotoğrafı kapağa taşıdık... Çünkü bizim tek arzumuz iki ülke ilişkilerinin düzelmesi ve elimizden sadece bu samimi fotoğrafı kapağımıza taşımak geliyor, başka hiçbir şey!.. editör Azınlıkça 3

4 Vitrin Evren Dede 1934 yılında Enis Akaygen Türkiye nin Atina Büyükelçisidir. Ancak Enis Beyin de, her diplomatın başına geldiği gibi, Atina daki elçilik vazifesi sona ermek üzeredir. Yurtdışı görevi, diplomatlar için hem güzel hem de meşakkatli bir iş son tahlilde. Başka ülkeleri görmek, başka milletlerin âdetlerini, politikasını, yaşam tarzını incelemek açısından zevkli tabiî. Fakat gelgelelim aile hayatı açısından zor olmalı. Hele bir de çocuk varsa veya eşini mesleği gereği kendi ülkende bırakmak zorunda kaldıysan, yurtdışı görevi zor olmalı. İşte Atina daki Türk Büyükelçi için de tayin sırası gelmiştir. Enis Akaygen artık Atina daki yurtdışı hizmet süresinin dolmasıyla birlikte, hiç değilse bir iki yıllığına bile olsa, Türkiye ye, merkeze dönmeyi istemektedir. Fakat tayin süreci Türk Büyükelçinin beklediği gibi normal prosedür sürecinde işlemez Enis Akaygen, Atina daki elçilik vazifesinin bitmesine çok kısa bir zaman kala, 21 Haziran 1934 tarihinde, Türkiye Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras ın Atina Büyükelçiliği ne çektiği yıldırım telgrafı okumaktadır. Doğrusu hem şaşırmış, hem de heyecanlanmıştır Akaygen. Telgrafta Türkiye Dışişleri Bakanı Atina daki Büyükelçisini en geç beş gün sonra, yani 26 Haziran günü, İstanbul da olmasını istemekte ve ayın 27 sinde de Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ü, İran Şehinşahı Rıza Pehlevi yi ve kendisini İstanbul da karşılayacak resmi heyet arasında Bir konsolosluk hikâyesi Bu gerçek bir hikâyedir. Tahran daki Türk Büyükelçiliği, yılları arasında, toplam beş yıl, İran daki Yunan vatandaşlarının ve elbette bu çerçevede Yunanistan ın menfaatlerini takip etmiştir. bulunmasını talep etmektedir. Konunun detayına girmeyen telgraftan pek bir şey anlamamıştır Akaygen. Acilen İstanbul a çağrıldığı telgrafta çok açıktır. Fakat Türk Dışişleri Bakanı gönderdiği yıldırım telgrafta Enis Akaygen in uzun bir yolculuğa çıkabileceğini ve bu olası uzun yolculuk için hazırlık yapması talimatını da vermektedir. Akaygen, yoksa tekrar Moskova ya mı tayin ediliyorum? diye düşünürken bir yandan da gelen telgrafa cevap yazmaktadır: Elçilik işlerini Başkâtip Rıfkı Beye tevdi ederek yarın İstanbul a hareket edeceğim maruzdur efendim Türk Büyükelçi eşyalarını toplar ve derhal İstanbul a doğru yola koyulur. Fakat İran Şahının Dolmabahçe Sarayında Türkiye Cumhurbaşkanı tarafından kabul edileceği saatte orada bulunması talimatı karşısında kafası allak bullaktır. Atina da görevli bir elçinin İran Şahının kabul töreninde ne sıfatı olacaktır acaba? Akaygen yol boyunca bunu düşünür durur. 4 Azınlıkça

5 Atina Büyükelçisi 27 Haziran günü, Dolmabahçe Sarayı nda, Türkiye Cumhurbaşkanı ve İran Şahı ile birliktedir. Mustafa Kemal Atatürk ve Rıza Pehlevi nin yanında iki ülkenin Dışişleri Bakanları, Tahran daki Türk Büyükelçisi ve Ankara daki İran Büyükelçisi ve bir de Türkiye nin Atina Büyükelçisi bulunmaktadır. Akaygen i Türkiye nin Tahran Büyükelçisi Hüsrev Gerede de orada görünce şaşırmıştır tabiî. Sonunda Akaygen in neden orada bulunduğu sorusunun cevabı o akşam öğrenilir. Şah Pehlevi Tahran daki Türk Büyükelçisinden memnun değildir ve Türkiye ziyareti esnasında Atatürk ten Büyükelçinin değiştirilmesini istemiştir. İran Şahının bu isteği karşısında da Atatürk derhal karar vermiş ve Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras ı çağırarak, Enis Beyi derhal Atina dan çağırın; Tahran a tayin olacak demiştir. İşte Atatürk ün bu emrinden sonra Dışişleri Bakanı tarafından Atina Büyükelçisi Enis Akaygen e yıldırım telgrafı çekilmiş ve derhal İstanbul a gelmesi istenmiştir. 27 Haziran sabahı Enis Akaygen İran Şahına takdim edilir. Şah Pehlevi Akaygen ile tanışır ve Türkiye nin yeni Tahran Büyükelçisini Dolmabahçe Sarayında onaylar. Enis Akaygen daha dün Atina Büyükelçisi iken artık Tahran Büyükelçisi olmuştur. İran Şahı trenle memleketine dönerken Türkiye nin yeni Tahran Büyükelçisini de trene alır. Anlaşılan Türk Dışişleri Bakanı gönderdiği telgrafta Akaygen in uzun bir yolculuğa çıkabileceğini ve bu olası uzun yolculuk için hazırlık yapmasını boşuna salık vermemiştir. Yolculuk gerçekten uzun sürer, 1934 ten 1939 a kadar Ve Atina da geçirdiği beş yıllık elçilik görevinin ardından merkeze dönmek yerine Tahran a gönderilen Enis Akaygen i İran da çok ilginç bir görev beklemektedir. O yıllarda Yunanistan ın İran da diplomatik temsilciliği bulunmamaktadır. Yunan Dışişleri İran daki işlerini Tahran daki Büyük Britanya Büyükelçiliği üzerinden yapmaktadır. Dolayısıyla İran da yaşayan Helenlerle, kiliselerle, Yunan vatandaşlarının problemleriyle ve vize almak isteyen İranlılarla hep Büyük Britanya Büyükelçiliği ilgilenmektedir. Fakat Yunanistan istediği verimi Britanya Büyükelçiliğinden bir türlü alamamaktadır ve son tahlilde hizmetten memnun değildir. Atina Büyükelçisi Enis Akaygen bir anda Tahran a tayin edilince Yunan Dışişleri de Büyük Britanya yerine bu işi Türkiye ye teklif etmeye karar verir. Üstelik Yunanistan Akaygen in Atina Büyükelçiliği sırasında kendisinden fazlasıyla memnun kalmıştır. Dönemin Dışişleri Bakanı Dimitrios Maksimos tur. Yunan Dışişleri Türkiye nin hem Atina Büyükelçiliğine, hem de Ankara daki Büyükelçi Konstantinos Sakellaropoulos vasıtasıyla Türk Dışişlerine başvurarak İran daki Yunan menfaatlerinin Türkiye nin İran Büyükelçiliği ve bu ülkedeki diğer konsoloslukları vasıtasıyla takibini resmen talep eder. Enis Akaygen ile Şah Pehlevi yi taşıyan tren Tahran a 11 Temmuz da varır. Türkiye 29 Ağustos ta da Yunanistan a resmî olur cevabını verir. Bundan böyle İran daki Türk misyonu Yunanistan ın da menfaatlerini takip edecektir. Anlayacağınız İran da yaşayan Yunan vatandaşlarının her sorunu ile ilgilenmek, çözüm bulmak ve onlara hizmet etmek artık Türk konsolosluklarının birincil görevleri arasındadır. Yunanistan ın diplomatik misyonu olmadığı üçüncü bir ülkede, İran da, Türkiye nin konsoloslukları resmi olarak Yunanistan ı temsil etmektedir. İran daki Yunan vatandaşlarının çok çeşitli konuları Türk konsolosluklarına intikal eder. Mesela Ahvaz da trafik kazasında ölen bir Yunanlının tüm cenaze işleri ve cenazenin Atina ya gönderilmesinden tutun, Yunan vatandaşlarının rutin pasaportlarını uzatma başvurularına; çalışan ve ikamet tezkeresi sorunu olanlardan tutun, İran da orada iş yapmak isteyen Yunanlı işadamlarının sorunlarına kadar hepsiyle Türk konsoloslukları ilgilenir. İran daki Yunanlıların Türk konsolosluklarındaki iş yoğunluğu yıllar geçtikçe artar. Hatta 1937 de Yunan vatandaşlarının takibi için Türk konsolosluklarında tamamen ayrı bir bütçe, gelirgider hesabı, açılır. Bu yeniliği 31 Mart 1937 de Türkiye nin Atina Büyükelçisi Ruşen Eşref Ünaydın Yunan Dışişleri ne bildirir. Uygulamada her üç ayda bir bu bütçedeki gelir fazlalığı İran Merkez Bankası vasıtası ile Yunanistan ın Azınlıkça 5

6 Tahran daki Helenlerin, Büyükleçiye Akaygen e Teşekkür Mektubu 4 Ağustos 1939 Ekselansları, Tahran daki Yunan kolonisi olarak Yunan-Türk mutabakatlarının temel direği olan şahsınızı yeniden Türkiye nin Atina Büyükelçisi olarak göreceğimizden büyük mutluluk duyar ve İran daki göreviniz süresince camiamıza gösterdiğiniz sahiplenmeden dolayı şükranlarımızı sunarız. Ayrıca bizlerin Türk Hükümeti nezdinde halkına esenlikler dileğimizi ve teşekkürlerimizle kardeşlik duygularımızı iletmenize müteşekkir kalırız. En derin saygılarımızın kabulünü rica ederiz. Saygılarımızla, Tahran daki Yunan kolonisi İmzalar 6 Azınlıkça

7 Lübnan daki Beyrut Büyükelçiliği hesabına aktarılır. Türkiye nin İran daki konsoloslukları hem Yunan vatandaşlarına hizmet eder, hem de bu işten kazanılan gelir fazlalığını da Yunanistan a öder. Enis Akaygen için Tahran daki seneler çabuk geçer da tekrar Atina ya, tekrar Atina Büyükelçisi olarak tayin edilir. Aylardan Ağustos tur. Enis Akaygen in Tahran daki son günleridir artık. Bir gün Tahran daki Türk Büyükelçiliği ne bir mektup gelir. İran daki Yunanlılar Enis Akaygen e bir veda ve teşekkür mektubu yazmışlardır. Üç sayfalık mektubun ilk sayfası metin, diğer iki sayfası ise altmış küsur Yunanlının imzasını taşımaktadır. Enis Akaygen mektubu okuduğunda çok duygulanır Akaygen için hayatında aldığı iki ödül çok önemlidir. Bunlardan biri Türk İstiklal Madalyası, diğeri ise Atina dayken kendisine verilen Yunan Devlet Liyakat Nişanıdır. Türk Büyükelçi eşine döner ve İstiklal Madalyası ile Yunan Devlet Liyakat Nişanı ndan sora en çok sevindiği üçüncü ödülün bu mektup olduğunu söyler! Büyük diplomattır Akaygen, ama aynı zamanda büyük insandır da! Bu gerçek bir hikâyedir. Tahran daki Türk Büyükelçiliği, yılları arasında, toplam beş yıl, İran daki Yunan vatandaşlarının ve elbette bu çerçevede Yunanistan ın menfaatlerini takip etmiştir. İki defa Atina Büyükelçiliği yapan Enis Akaygen ise Averof gemisinde 1945 yılında kendisi onuruna verilen yemekte hem kral vekili, hem Yunanistan Başpiskoposu, hem de Atina Mitropoliti olan Damaskinos tarafından düzenlenen bir törenle Yunan Devlet Nişanı ile ödüllendirilmiştir. * Son günlerde Gümülcine deki Türk Başkonsolosluğu nun Kapatılması İçin Girişim adlı örgüt, bahsekonu diplomatik misyonun kapatılması yönünde eylemlerini arttırırken yukarıdaki bilgileri kar suyu misali kulağınıza damlatma gereği hissettim. Bilgi ufku genişletirmiş derler; Batı Trakya da ufkumuz genişlesin diye Kaynak: Bu makalede yer alan tüm bilgiler Enis Tulça nın Atatürk, Venizelos ve Bir Diplomat: Enis Bey (Simurg Yayıncılık, İstanbul, 2003) kitabından alınmıştır. Samaras ve azınlık Paratiritis gazetesindeki köşesinde Yannis Yanginis, eski milletvekili İlhan Ahmet in Proto Thema gazetesinde yayımlanan haberini yorumladı. Yanginis, İlhan Ahmet in söz konusu haberde hem kendisinin hem de azınlığın Nea Dimokratia (ND) partisi genel başkanlık yarışında eski Dışişleri Bakanı Dora Bakoyanni yi desteklediğini belirtirken ND nin bir diğer genel başkan adayı Andonis Samaras ı da aşırılık yanlısı olarak tanımladığını ve Samaras ın ND genel başkanı seçilmesi halinde İlhan Ahmet in parti ile ilişkilerini gözden geçireceğini belirttiği açıklamaları irdeliyor. Andonis Samaras ın değişmez ilkelerinden biri de Batı Trakya dan AZINLIK ADAYI GÖSTERMEMEKTİ! Yannis Yanginis yazısında, genel başkan adayı Andonis Samaras ın gerçekten de azınlık konusunda aşırılık yanlısı görüşlere sahip olduğundan kimsenin şüphesi olmadığını vurgularken Samaras ın daha önce kurduğu Politiki Aniksi partisindeki değişmez ilkelerinden bir tanesinin de, Batı Trakya dan azınlık milletvekili adayı göstermemek olduğunu hatırlatıyor ve Samaras ın bu hareketiyle binlerce azınlık mensubunun seçme ve seçilme hakkını elinden almış olduğunu hatırlatıyor. Azınlıkça 7

8 Genç bakış Aydın Bostancı Provokatörlük sınır tanımıyor Dünyanın neresinde olursa olsun provokasyon özellikle de prim yapmak içim sıkça tercih edilen bir yöntem. Azınlık konuları ise her zaman provokasyon yapmak için hem çok elverişli hem de bir o kadar müsait ortamı oluşturmakta. Azınlıkların beşinci kol olarak algılandığı ulus devletlerde ise provokasyon olmazsa olmazlar arasında yer alıyor. Azınlık konularını azıcık kaşıyınız gerisi hemen hazır zaten. Geçenlerde Alter kanalında Kostas Hardavelas ın azınlıkla ilgili programını izleyenlerin panik olmaması mümkün müydü acaba? Ben programın ikinci bölümünü seyrettim. Batı Trakya daki Pomak konusuyla ilgili yaratılmak istenen tehlike edebiyatını izleyenlerin acaba kaçta kaçı programda anlatılanlara inandı? Bize göre bütün bunlar trajikomik gelebilir, fakat Yunan kamuoyu Batı Trakya yı yeteri kadar bilmiyor; bilmediği için de bu anlatılanlardan etkilenmesi kaçınılmaz oluyor. Geçenlerde Alter kanalında Kostas Hardavelas ın azınlıkla ilgili programını izleyenlerin panik olmaması mümkün müydü acaba? Ben programın ikinci bölümünü seyrettim. Batı Trakya daki Pomak konusuyla ilgili yaratılmak istenen tehlike edebiyatını izleyenlerin acaba kaçta kaçı programda anlatılanlara inandı? Bize göre bütün bunlar trajikomik gelebilir. Fakat Yunan kamuoyu Batı Trakya yı yeteri kadar bilmiyor. Bilmediği için de bu anlatılanlardan etkilenmesi kaçınılmaz oluyor... Hardavelas ın programında anlatılanların aşırı olduğunu esasında İskeçe Valisi Yorgos Pavlidis gibi isimler anlatmaya, izah etmeye çalıştı, fakat nafile. Yani Batı Trakya daki durumu bize Atinalı gazeteciler anlatacak, hem de istedikleri şekilde. Biz bölge sakinleri olarak burada olup biteni bilmiyoruz, anlamıyoruz veya anlayamıyoruz, bize ne kadar trajik bir durum içerisinde olduğumuzu anlatacak olan, bölgede sadece üç gün çekim yapmış olan bir gazeteci. Programa telefonla bağlanan İskeçe Valisi Yorgos Pavlidis olayları tarafsız olarak aktarmıyorsunuz dediği için neredeyse hain ilan edilecekti. Yani koskoca Vali görevinin gereğini yapmamak ve gerçekleri saklamakla suçlandı. Bu tür provokatif yayınlar Yunan kamuoyunu paniğe sevk ederek hem bölgeye, hem de azınlığa zarar veriyor. Aşırı uç ve milliyetçi çevreler denildiği zaman gerek çoğunluk gerekse de azınlık içerisinden olan 8 Azınlıkça

9 bazı kesimler adeta köpürüyorlar. Hâlbuki aşırılık ister çoğunluk ister de azınlık içerisinden bölgeye, azınlığa zarar veriyor. Fakat hiç kimse kendisini aşırı uç olarak görmek istemiyor, ki esas sorun burada. Bir ülke kendi vatandaşına güvenmiyorsa, güvenemiyorsa bunun sebeplerini baştan sona irdelemesi, araştırması gerekir. Güvensizlik ve istikrarsızlık ortamı ancak ve ancak aşırı çevrelerin işine yarıyor. Bunu anlamak ta çok zor değil. Söz konusu programa katılan İskeçe Valisi Yorgos Pavlidis bile gerçekleri çarpıtan ve tarafsızlıktan uzak bir yayının yapıldığından bahsetti. Öte yandan bu tür yayınları hazırlayanlar bir noktadan sonra trajikomik duruma da düşüyorlar. Çünkü katılımcılara mutlaka sormaları gereken sorular var, bunlar olmazsa olmazlar arasında yer alıyor. Kendini baskı altında hissediyor musun?, Nesin?, Yunan-Türk savaşında ne tarafta olursun? gibi sorular. Fakat bu tür program ve yayınlarda kamuoyuna verilen mesaj çok önemli. Başta azınlığın yetkili kurum ve kuruluşları olmak üzere azınlık basını olarak burada bize çok iş düşüyor. Dışarıya verilmek istenen bu kötü imajı kırmamız lazım. Kırabilmek için de provokasyondan uzak demeçlerin, yayınların yapılması şart. Yoksa provokasyona provokasyonla cevap vermek, aşırılığa aşırılıkla yanıt vermek, ateşe körükle gitmekten farksız oluyor. Batı Trakya yı bölgede yaşayan Müslüman- Hıristiyan tüm sakinleri çok iyi biliyor. Kimsenin uzaktan gazel okumasına gerek yok. İnsani ilişkiler anlamında da herhangi bir problemin olmadığını herkes biliyor ve söylüyor. Sadece bazı provokatif çevreler bölgedeki istikrarı bozmak için çalışıyorlar, çalışmaya da devam edeceklerdir. Bu durum karşısında önemli olan özellikle de azınlık siyasetçisi ve basını olarak duyarlı ve sorumlu davranmamız lazım. Provokasyonlara ancak bu türlü yanıt verilebiliriz. Pomak konusu Yunan kamuoyunun adeta zaaflarından birini oluşturmakta. Geçenlerde Azınlık Gruplarını Araştırma Merkezi KEMO tarafından Selanik te Trakya nın Makedon Sorunu Pomaklarla ilgili devlet projeleri ve Ulahların Kimliği adlı kitapların tanıtımı gerçekleştirildi. Etkinliğe Makedonya Üniversitesi öğretim üyesi Konstantinos Tsitselikis, Trakya Dimokrityos Üniversitesi öğretim üyesi Yorgos Mavromatis, Aristotelio Üniversitesi öğretim üyesi Kostis Tsiumis, Makedonya Üniversitesi öğretim üyesi Fotini Tsimbiridou, Makedonya Üniversitesi öğretim üyesi Yorgos Angelopoulos ve Atina Akademisi öğretim üyelerinden Stamatis Beis katıldı. Her iki kitapta da oldukça ilginç bilgilere yer veriliyor. Fakat bölgeyi ilgilendiren ve gizli devlet evraklarını gün yüzüne çıkaran Trakya nın Makedon Sorunu Pomaklarla ilgili devlet projeleri adlı Tasos Kostopulos un kitabı uzun süre ses getirmeye devam edeceğe benziyor. Etkinliğe katılan konuşmacılar devletin Pomak konusuna tamamen politik çıkarlar çerçevesinde yaklaştığının altını çizdiler. Kitabın yazarı Tasos Kostopulos Pomakların Büyük İskender soyundan geldiği iddiasının 19. yy da sahte bir Bulgar evrağına dayandığını ve söz konusu evrağın Bulgarların Büyük İskender soyundan geldiği iddiasını yaymak için propaganda amaçlı hazırlatıldığını söyledi. Kostopulos ilk defa olarak propaganda amaçlı üretilen bu teze 1944 yılında Etnos gazetesinin bir sayfasında rastladığını söyledi. Etkinliğe katılan isimlerden biri de Pomakların kan tahlilleri üzerinden soylarının belirlenmesi çalışmasını yapan Trakya Dimokrityos Üniversitesi öğretim üyesi Ksirotiris ti. Soru cevap kısmında söz alan Ksirotiris kan tahlilleri tezinin bilimsel olduğunu iddia etmesi üzerine Kostopulos, Öyleyse sadece Milli Kütüphanede bulunabilen tezinizi bir kez daha yayınlayalım da tarihe başka açıdan ışık tutsun demesi etkinlikte renkli görüntülerin yaşanmasına neden oldu. Fakat gönül isterdi ki, Kostas Hardavelas ta kendisi gibi gazeteci ve araştırmacı olan Tasos Kostopulos u Pomak konusunu tartışmak üzere programında ağırlasın. Hep aynı makamdan çalmamak lazım öyle değil mi? * Azınlıkça 9

10 Denge İbram Onsunoğlu Yeni Demokrasi partisinde başkanlık seçimleri ve Samaras Siz bu satırları okurken, Yeni Demokrasi partisi, 29 Kasım günü, ikinci tur gerekirse 5 Aralık günü, tüm üyelerinin ve son anda üye yazılacak yurttaşların katılımıyla yapılacak genel seçimle, yeni parti başkanını seçmiş bulunacak. Ülke çapında en az üç yüz bin, en çok bir milyon seçmenin oy kullanması bekleniyor. Daha önceleri parti başkanı seçimi kurultayda yapılırdı, ilk önceleri ise başkanı parlamento grubu seçerdi. Genel oyla başkan seçimi geleneğini, bu yeni âdeti PASOK partisinde Georgios Papandreu başlattı, şimdi onu Y.D. izliyor. Daha katılımcı, daha demokratik bir yöntem. İlk kamuoyu yoklamaları, dört başkan adayından Y.D. eski başkanı ve eski başbakan Miçotakis in kızı Dora Bakoyanni yi favori gösteriyordu. Y.D. hükümetinin dışişleri bakanı Bakoyanni, örgütlü parti tabanında egemendi, başkan seçimi kurultayda yapılsaydı kolay kazanırdı. Seçmen tabanı genişletilince ve seçim tarihi ertelenince, bundan en çok öbür aday eski kültür bakanı Andonis Samaras kazançlı çıktı. Üçüncü aday Dimitris Avramopulos idi, o da eski sağlık bakanı, seçilme şansı olmadığını anlayınca adaylıktan çekildi, daha sonra Samaras ı desteklediğini açıkladı. Bu destek, Samaras a yarış koşusunda ivme kazandırmış olmalı ki, son kamuoyu yoklamaları onu önde gösteriyor. Son aday Panagiotis Psomiadis, seçilmiş Selanik valisi, renkli bir şahsiyet, hırslı ama parti başkanlık için gereken birikimden ve ağırlıktan yoksun, ve onun seçilme şansı yok, ancak seçimi ikinci tura taşıyacağa benziyor. İkinci tur için kamu oyu yoklamaları da Samaras ı gösteriyor. Herhalükarda Bakoyanni nin seçilmesi de sürpriz sayılmayacak, ama favori artık Samaras. Bu yazı yazılmıştı ki, parti içinde ağırlığı olan isimlerden Aris Spiliotopulos, Bakoyanni yi destekledi- ğini ilan etti. Bu yeni gelişme dengeleri bir kez daha sarstı. Seçimlerin kıran kırana geçmesi bekleniyor. Y.D. nin başına geçme olasılığı, Samaras ın uzun süren bir ölü döneminden sonra yeniden dirilişini simgeliyor de Meclisin en genç milletvekiliydi, henüz 26 yaşında ve 90 larda PASOK iktidarı kaybederken, Miçotakis in pek sevdiği ve öne çıkarıp dışişleri bakanı yaptığı kişiydi. 38 yaşında, Yunanistan ın en genç dışişleri bakanı oldu. Artık herkes Samaras a, yaşlı Miçotakis çekildikten sonra Y.D. başkanlığında onun yerini alacak kişi gözüyle bakıyordu. Ve Samaras, çok geçmeden karakterinin ve siyaset anlayışının öğelerini sergilemeye başladı. Aşırı milliyetçi ve maceracı bir çizgi izledi, velinimeti Miçotakis ten bağımsızlaşarak ve onunla çatışarak, ülkeyi komşuları Makedonya Cumhuriyeti ve Türkiye ile maceralara sürükleyecek girişimlerde bulun- 10 Azınlıkça

11 du, bu yüzden ulusalcı kesimde belirli bir popülerlik kazandı, Y.D. içinde kendi fraksiyonunu kurdu, çok hırslıydı, çok acele ediyordu, ne kadar nankör olduğunu da gösterecekti. Miçotakis onu dışişleri bakanlığından attı. O da 1993 te Miçotakis i ve partisi Y.D. yi iktidardan düşürdü. Siyasî Bahar partisini kurdu, çok umutluydu, ama seçimlerde evdeki hesap çarşıya uymadı. Peşinden gidenler Y.D. ye geri dönmeye başlayınca partisi dağılmaya yüz tuttu, o da Siyasî Bahar ını kapatmak zorunda kaldı. Ardından affedilinceye dek Y.D. nin kapısı önünde beklemeye koyuldu. Karamanlis onu affedip partiye yeniden aldı, son olarak bakan da yaptı. Karamanlis in istifasından sonra, Samaras, Y.D. nin başına geçmek konusunda eski hevesini gerçekleştirebilecek koşulların nihayet oluştuğu umuduna kapıldı. Y.D. seçmen tabanının son seçim hezimetinden sonra sivrilen katı sağcı reflekslerine hitap ediyordu, başkan seçim sürecindeki değişiklikler ve uzatma en çok ona yaradı ve popülerliğini gittikçe artırarak başkanlık seçiminin favorisi oldu yılları arasında Yunan siyasî yaşamında fırtına gibi esen ve sonra sönen Samaras ın bu dönemden belleklerde bıraktığı derin izler vardır. Örneğin, Y.D. liler onu 1993 lerde Y.D. iktidarını nasıl devirdiğiyle anımsarlar. Aradan geçen bunca yıl sonra bu anı artık silinmiş görünüyor. Ama eski başbakan Miçotakis ten değil. O, uzun siyasî yaşamı boyunca yaptığı büyük siyasî hatalardan birinin, Samaras ı elinden tutup öne çıkarmak olduğunu söyler durur. Örneğin, komşu ülke FYROM Makedonya Cumhuriyeti vatandaşları, Samaras ı, Sırp lider Miloseviç le yaptığı görüşmelerde, FYROM un Yunanistan ile Sırbistan arasında paylaşılmasını nasıl önerdiğiyle anımsarlar. Dedik ya, bundan 20 yıl önce Samaras ın Yunan siyaset sahnesinde ilk rol alışından belleklerde bıraktığı derin izler vardır. Türk Azınlığın belleğinde de izleri derindir. Örneğin, Azınlık, Gümülcine deki 29 Ocak 1990 pogromu arifesinde dışişleri bakanı Samaras ın Gümülcine yi ziyaret ettiğini unutmamıştır. Y.D. gençlik örgütünün buradaki bir etkinliğine katılmak üzere gelmiştir. -Yan- devlet, harıl harıl, sonraki gün yapılacak pogromun hazırlıkları içindedir. Ve Azınlık, doğrudan dışişleri bakanlığının yetkisi dahilindedir. Dışişileri bakanı Samaras tır ve Gümülcine de bulunmaktadır. Dolayısıyla, bir gün sonra yapılacak olan pogromun hazırlıklarından en başta haberdar olması gereken yetkili ve sorumlu kendisidir. O derece ki, yeni Rodop valisi Karahalios bile bizzat kendisinin tercihi ve dayatmasıydı. Samaras ın sonraki günler Oradaydım, ama beni haberdar etmediler, etselerdi engellerdim gibi bir demecini boşuna arayacaksınız. Kendisini haberdar etmeyen yerel yetkililer hakkında herhangi bir soruşturma açtığını ve cezalandırma yoluna gittiğini de görmeyeceksiniz. Pogromu kınadığına bile rastlamayacaksınız. Onun yerine, pogromun sorumlusu olarak T.C. Gümülcine Başkonsolosluğunu göstermiş ve dönemin başkonsolosunu istenmeyen adam ilan edip cezalandırmıştır. Kendisi tatmin edici bir açıklama yapıncaya ve özür dileyinceye kadar, Azınlık, pogrom arifesinde Samaras ın Gümülcine de ne aradığını, ne yaptığını ve ne yapmadığını sormaya devam edecektir. Geçen gün Paratiris te Yanginis, Siyasî Bahar partisinin katıldığı seçimlerde Azınlıktan aday almamakla Samaras ın böbürlendiğini yazdı. Aman almasın! Ben size onun Azınlğa nasıl baktığını gösteren bir başka incisini anımsatmak istiyorum. Valilerin hükümet tarafından tayin yerine seçimle işbaşına gelmelerini öngören yasa tartışmaya açıldığında, sıkıntı yaşanan durumlardan biri, Trakya illerinde, Rodop ve İskeçe de, Azınlıktan vali seçilme tehlikesiydi. Bu tehlikeyi bertaraf etmek için çeşitli çevrelerden değişik görüşler ortaya atıldı. En çarpıcı öneri, Siyasî Bahar partisi başkanı Antonis Samaras tan geldi. Bir azınlık üyesinin vali seçilmesini engellemek amacıyla, Trakya illerinde tüm partilerin ortak bir ulusal aday üzerinde anlaşmasını önerdi. Düşman adaya karşı ulusal aday, tam bir içsavaş mantığı izleyen öneri. Adamın kafası böyle çalışıyor. Sonunda genişletilmiş vilayet formulüyle tehlike atlatımış oldu. Samaras, parti başkanlık kampanyasını yürütürken son olarak Takya yı-evros u ziyaret etti, kendisiyle temel bir tutarlılık çerçevesinde azınlık konusunu bahane ederek oradan Türkiye ye çatmamazlık edemezdi. Azınlık konularında Türkiye nin bize ders vermeye değil, bizden ders almaya ihtiyacı var gibilerden bir laf etti. Oysa Samaras ın bu konularda, örneğin, Tayyip Erdoğan dan alacağı çok dersler var. Ve Yunanistan da azınlık konularında bir başkasına, Türkiye ye bile, ders veremeyecek bir politikacı varsa, o da Samaras. Oradan öte Samaras ın söyledikleri kendini bilmezlikten başka bir şey değil. Ama biz onu çok iyi biliyoruz. Azınlıkça 11

12 Perspektif Fatih Nazifoğlu Drama Valiliği nin resmî web sitesi Türkçe de hizmet veriyor, ya bizimkileri? Dergimizin internet sitesini takip edenler, 5 Kasım Perşembe günü sitemizde Drama Valiliği nin resmî web sitesi artık Türkçe de hizmet veriyor... başlığını taşıyan bir haberin yayımlandığını anımsayacaklardır. Haberi okumayan veya okuyamayanlar için özetleyecek olursak, Drama Valiliği resmî sitesinin (www. drama.gr) yöneticileri, Valiliğin resmî internet sitesinin ziyaret oranlarından sitenin Türkiye den, internet tabiriyle yüksek oranda tıklandığını yani Türkiye deki internet kullanıcıları tarafından yoğun ilgi gördüğünü tespit etmişler. Bu ilgiye bir de İstanbul da düzenlenen Turizm Fuarı nda yerini alan Drama Valiliği standına, Drama da eskiden akrabalarının yaşadığını dile getirip şehir hakkında bilgi edinmek istediklerini söyleyen Türklerin ilgisi eklenince, Valilik Yunanca dışında İngilizce de hizmet veren sitenin bir de Türkçe olması için çalışma başlatmış. Çalışmaların sona ermesiyle site şu anda Türkçe dilinde de hizmet vermekte. Her ne kadar sitenin Yunanca bölümünde yer alan her şey bire bir olarak Türkçeye çevrilmemişse de, siteyi ziyaret edenler Drama şehri, tarihi, Valiliği ve daha birçok konu hakkında bilgeye Türkçe olarak da ulaşabiliyor. Drama Valiliğinin bu girişimi birçok açıdan yorumlanabilir. Valilik sitesi yöneticilerinin yaptıkları tespitten ötürü, Basın ve Halkla İlişkiler Bürosu nun başarısı olarak değerlendirebilir. Drama Valiliğinin hizmet adına ya da turist çekmek adına yapmış olduğu öncü bir girişim olarak nitelendirebilir. Daha fazla uzatmadan, konu hangi açıdan ele alınsa ve yorumlansa da, Valiliğin bu öncü girişimi takdire şayan bir girişim, projede payı olanlar da tebriği hak ediyorlar. Hele hele böyle bir girişim, Türklerin yoğun bir şekilde yaşamadığı ve sokaklarında Türkçeye her gün gibi rastlanılmayacak bir şehirden geliyorsa... Yazının bundan sonrasının nereye doğru gittiğini az çok tahmin etmeye başlamışsınızdır. Sonucun üç aşağı beş yukarı ne olduğunu bilmeme rağmen, yanlış bir şey yazmamak için Gümülcine, İskeçe ve Dedeağaç Belediyelerinin, ayrıca Rodop, İskeçe ve Evros Valiliklerinin resmî internet sitelerinin yanı sıra Doğu Makedonya Trakya Bölge Genel Sekreterliğinin internet sitesine bir göz attım. Özellikle İskeçe ve Rodop illerinde harıl harıl Türkçe konuşan bir Azınlığın olmasına, olaya turistik açıdan bakıldığında, bahse konu üç ilin Drama ya kıyasla Türkiye ye daha yakın olmasına, yine söz konusu sitelerde bulunacak Türkçe bilgilerin Drama Valiliği sitesine kıyasla daha çok işe yarayacak olmasına, yurtdışında yaşayan ve Yunanca bilmeyen birçok Azınlık ferdinin bulunmasına ve daha birçok saymakla bitmeyen nedene rağmen, bahse konu sitelerde bir kelime dahi Türkçe olmaması büyük eksiklik. Belki yeri değil ama konu açılmışken bir başka noktaya da değinmek istiyorum. İskeçe Belediyesinin internet sitesi haricinde, diğer sitelerde bırakın Türkçeyi, İngilizce dahi yok. Eğer Türkçenin olmaması eksik ise, ülkemizin AB üyesi olduğunu göz önünde bulunduraraktan, bölgemizdeki belediye ve valilik sitelerinde İngilizcenin olmamasının yorumunu varın siz yapın. Gümülcine Belediyesine bağlı olduğum için biraz kendi belediyemin internet sitesinden bahsedeyim. Belediyenin internet sitesi kısa bir süre önce yenilendi. Sitenin görsel açıdan kalitesi dışında, hizmet adına da neredeyse yok yok. Sitenin hizmetlerinden fayda- 12 Azınlıkça

13 lanmak için belediyeye yapılacak başvurudan sonra, belediyeye gitmek zorunda kalmadan isteyen doğum belgesi ya da aile durum belgesi gibi belgeleri temin edebilir, isteyen vergi harcını veya belediye polisleri tarafından kesilmiş trafik cezalarını ödeyebilir. Gümülcine Belediyesinin internet portalına katılan bu yeniliklerin tanıtımını yapılırken, Belediye Başkanı Dimitris Koçakis bahse konu projeden övgüyle bahsederken, proje için belirli bir bütçenin ayrıldığını açıklamıştı. Bu yenilikler ve sunulan hizmetler hakikaten çok güzel. Ancak, amaç eğer hizmetse, yetkililerin Türkçe konusunu düşünmeleri gerekirdi. Bütçenin bir kısmı Türkçe çevirilere ayrılabilirdi. Hadi yetkililerin böyle bir girişimde akıllarına gelmedi diyelim. Bizim azınlık mensubu belediye azaları ne yapıyorlar? Konuyla ilgili olarak her hangi bir öneride bulundular mı? Yoksa onların da mı akıllarına gelmedi. Ancak hiç bir şey için geç kalınmış değil. Drama Valiliğinin internet sitesiyle ilgili haberden bahsederken, haberden bir bölümü kasten sona sakladım. Drama Valiliği yetkilileri, Dramalı birçok vatandaşın Almanya ya göç etmesinden ayrıca birçok Bulgar vatandaşın şehri ziyaret etmesinden dolayı, sitenin Almanca ve Bulgarcaya çevrilmesi için kolları sıvamış. Altı ay sonra bu projenin de tamamlanması, böylece sitenin Almanca ve Bulgarca hizmet vermesi planlanıyor. Başta kayıtlı olduğum Gümülcine Belediyesi yetkilileri olmak üzere, Azınlığın yoğun olarak yaşadığı illerdeki diğer belediye ve valilik yetkililerine duyurulur... Kısa kısa cümlelerle: Yunan iç Savaşı nda Batı Trakya Türk Azınlığı... Giriş kısmında iç savaşı anlaşılır bir dilde özet olarak anlatan... Başlı başına romanlara konu olabilecek anıları içeren... Sunduğu zayiat bilgileri okuyucuyu sıksa da diğer önemli belgelerle birlikte arşiv niteliği taşıyan... Okurken gözlerimin arayıp ta bulamadığı andartlara karşı savaşan Ballıca lı Hüseyin dedemin hikâyelerini anımsatan... Savaşın din, dil, ırk ayırmaksızın canlar aldığını bir kez daha ortaya seren... Kütüphaneme eklediğim bir kitap. Drama Valiliği nin internet web sitesini bu hafta başından beri ziyaret edenler, sitenin artık Türkçe dilinde de hizmet verdiğini görüyor. Drama Valiliği Basın ve Halkla İlişkiler Bürosu öncülüğünde valiliğin resmî web sitesi Türkçe ye çevrildi. Valilik yetkililileri sitenin ziyaret oranlarına baktıklarında Türkiye den bir çok Türk vatandaşın Drama Valiliği nin internet sitesine yoğun ilgi gösterdiğini tespit ettiklerini belirtiyorlar. Drama Valiliği Basın Bürosu Müdürü Yannis Stafilakis yaptığı açıklamada, Bir çok Türk, aileleri geçmişte Drama da yaşadığı için gelip ilimizi ziyaret ediyorlar. Ziyaretleri çerçevesinde de ailelerinin, akrabalarının yaşayıp büyüdükleri evleri arıyorlar şeklinde konuştu. Türklerin Drama şehrine gösterdikleri yoğun ilginin ilk olarak İstanbul da gerçekleştirilen Turizm Fuarı nda farkına vardıklarını belirten yetkili, fuara katılan Drama Valiliği standına bir çok Türk vatandaşın gelip Drama şehri hakkında bilgi edinmek istediğini dile getirdi. Drama Valiliği Basın Bürosu Müdürü Yannis Stafilakis, Drama Köprüsü türküsünü kastederek, Zaten Drama şehriyle ilgili ünlü bir Türkçe şarkı da var dedi. Drama Valiliği yetkilileri internet sitesini Almanca ve Bulgarca dillerine de çevirmek için çalışmalara başladıklarını belirttiler. Drama Valiliği web sitesi: Azınlıkça 13

14 Algı(lamak) Herkül Millas 14 Azınlıkça Bir Patriği Tanıyamamak Beyaz Saray da ABD Başkanı ile görüşme. Başkan yardımcısı ile görüşme ve konutunda onuruna akşam yemeği; Dışişleri Bakanınca onuruna akşam yemeği; Temsilciler Meclisi ve Senato başkanlarının ev sahipliğinde Kongre de onuruna öğlen yemeği; Georgetown Üniversitesi ve Brookings de konferanslar... Geçenlerde, Türkiye de protokolde Fatih Kaymakamlığına bağlı kılınan Patrik Bartholomeos için bunları yazıyordu Zaman gazetesinde A. Aslan. Ve hayıflanıyordu: Gözlerimizi gerçeklere kapayınca Kürt meselesinin hallolacağını, Ermenilere yaptıklarımızın unutulacağını, Alevilerin ayrımcılık şikâyetlerinden vazgeçeceğine, ya da Rum Ortodoks Patrikhanesi nin ekümenik keyfiyetinin ortadan kalkacağını sandık. Aynı günlerde Star gazetesinde E. Karakaş, Hillary Clinton un Patriğe Ekümenik diye hitap ettiğini, Patrik in görüşlerini takdir ettiğini söylediğini yazıyor ve Türk devletinin patriği Fener Patrikhane si olarak tanıdığından yakınıyordu. Bunları okuduysa en fazla Fatih Kaymakamı rahatsız olmuştur diye düşünüyorum. Kaymakamla Patrik arasındaki bu tuhaf duruma insan kızamıyor; bu ilişkiye ve yaklaşıma izin verenler ve bu inada karışanlar artık komik duruma düşüyorlar. Komik görünmek çok kötü bir durumdur. İnsanlar kendilerine karşı çıkanlara, hatta saldırılarda bulunanlara tahammül edebilir. Çünkü kendilerine yönelen öfke ve kin gibi duygular birilerinin kendilerini ciddiye aldıklarının işareti olarak algılanır. Ama birileri sizinle gülmeye başladı mı, artık alay konusu oluyorsanız değerinizden de şüpheye düşersiniz. Fatih Kaymakamı ile Patrik Efendiyi karşı karşıya düşünün ve bu sahneyi dünya âlemin izlediğini de gözünüzün önüne getirin. Beden dillerinden yayılan çelişkili ve ironi içeren güç dengesini hayal etmeye çalışın. Ben Kaymakamın yerinde olmak istemezdim. Ekümenik olan, yani dünyanın farklı yerlerinde yaşayan milyonların baş saydıkları bir dini liderin, tarihi rakibi Papa nın bile bu sıfatla tanıdığı bu Türk vatandaşının, saygı görüp rahata kavuştuğunda ve sıfatı da sorgulanmadığında Türkiye nin imajını düzelteceğini, Patriğin zaten Türkiye nin AB projesinin arkasında olduğu için bu makamın ülkeye çok yararı olacağı son zamanlarda çok yazıldı. Ben bunun dışında bir şey daha ekleyeyim. Şu andaki durum Türkiye yi absürt bir durumda bırakıyor. Herkesin evet dediğine hayır diyen bir ülke tecrit edilir. Hele iş anlamsızlık sınırına da dayanmışsa durum ülkenin yüksek çıkarlarına bütünüyle karşı bir durum doğuyor. Yani Patriğin ve Patrikhane nin muhtemel yararları bir yana, şu andaki mevcut durumun doğurduğu zararları da düşünmek gerek. Geçenlerde Patrikhane nin Büyükada daki Rum Yetimhanesi nin mülkiyeti konusunda AİHM de açtığı davayı kazandığını okuduk. Oysa devlet bu mülkiyet hakkını da tanımıyordu. Bu arada devlet, bir otobüs dolusu mümini olmayan Türk Ortodoks Patrikhanesi ni tanımış yıllarca. Ergenekon toplantılarının yapıldığı yer olarak gösterilen mekândır bu patrikhane! Bu çelişkiler ve komiklikler ülke sınırlarının dışında duyulmaya başlandığından sorumluluk artık Fatih Kaymakamını da aşmakta.

15 Olay yalnız kafaların kuma gömülmesiyle ilgili değil. Çünkü herkesin gördüğünü görmezlikten gelmekle yetinilmiyor bir de kimsenin görmediğini görmek durumu var. On beş milyon Türk ün yaşadığı İstanbul da Patrikhane nin Bizans ı yeniden kurması projesinden söz ediyorum! Kulaklarımla televizyonda duymasaydım inanmazdım: CHP temsilcisi B.M. Meclisinde galeyana gelmiş bu tehlikeden söz ediyordu birkaç yıl öncesinde. (Şimdi ne diyor bilemiyorum, duyamıyorum.) Komik durum dediğim bu aslında komik trajik bir durumdur bu. Geçenlerde 1974 ten beri çalışmalarını sürdürmeyen Heybeli Ruhban Okulu nu ziyaret ettim. Kurumu gezdiren din adamına bu kurumu hiç başbakanın, bakanların, karar verme yetkisine sahip olan sorumluların bu kurumu ziyaret edip etmediklerini sordum. Bildiği kadarıyla pek gelmediklerini söyledi. Yazık, diye düşündüm. Gelip görselerdi, burasının bir manastır olduğunu görürlerdi. Hemen girişte çok sevecen bir biçimde oynaşan bir kedi ile bir köpek karşıladı beni. Barışın simgesi gibi. Çok güzel, bakımlı, sakin geniş bir bahçenin içinde kilise ve okul iç içe. Temizliği ve düzeni çarpıcı. Yarın eğitim vermeye hazır bekliyor. Bu okul da tanınmıyor. Varsın tanınmasın diye düşünüyorum. Patrikhane gibi, yetimhane gibi. Yeter ki çalışması engellenmesin. Ruhban okuluna da muhtara bağlı meslek atölyesi filan desinler ve çalışmasına izin versinler. Mezunlarını nasıl olsa bütün dünya tanıyacak, bu okuldan mezuniyet belgesi alanlar bütün Ortodoks kiliselerde yetenekli sayılacak ya, yeter. Laik bir ülkede müminlerin bu patrikhaneyi tanımama hakları, başka bir kiliseye veya inanç grubuna katılmaları tabi ki hakları var. Ama devletin tanımatanımama sıkıntısı ne ola ki! Tanıdıklarında Ortodoks Hıristiyan olacaklarını mı sanıyorlar yoksa? Bütün bunlar ve daha birçok şey bana çok absürt (komik ve anlamsız) geliyor. Dünyada başkalarının da görüşü bu yönde. To Paron gazetesinde yer alan ve Türkiye hükümetinin İstanbul Yunan Başkonsolosu Vasileios Bornovas ın geri çağrılması ya da başka bir yere tayin edilmesi talebiyle ilgili haberin asılsız olduğu ortaya çıktı. Ethnos gazetesinde 19 Kasım Perşembe günü yer alan habere göre, Dışişleri Bakanlığı, İstanbul Başkonsolosu V. Bornovas ın halihazırda görevinden alınmasının sözkonusu olmadığını belirtirken Türk Devlet Bakanı Egemen Bağış ın ya da başka bir Türk yetkilinin V. Bornovas ın geri çekilmesini talep ettiğine dair To Paron gazetesinde yer alan haberi yalanladı. TO PARON gazetesinde yayımlanan provokasyon haber neydi? To Paron gazetesinde yer alan asılsız haberde, Türkiye nin, Yunanistan İstanbul Başkonsolosunun görevinden uzaklaştırılmasını istediği belirtilirken, gazetenin elde ettiği bilgilere göre, Müzakereden Sorumlu Türk Bakan Egemen Bağış ın son Atina ziyareti esnasında, Dışişleri Bakan Yardımcısı Dimitris Droutsas tan İstanbul Başkonsolosu Vasileios Bornovas ı görevinden uzaklaştırmasını talep ettiği iddia ediliyordu. İstanbul Konsolosluğu nda bir yılını tamamlayan Yunanlı diplomatın faaliyetleriyle Türk tarafını rahatsız ettiği belirtilen haberde, V. Bornovas ın, daha önceleri yapıldığı gibi izin almadan İmroz adasını ziyaret etmesi, 28 Ekim de yakın Yunan tarihini konu alan sergi düzenlemesi ve Türk Kamusu tarafından son yıllarda el konulan Rumlara ait yapıları listelemesi gibi faaliyetlerden Türk tarafının rahatsız olduğu iddia edilirken, Gümülcine de bulunan T.C. Başkonsolosluğu nun da bölgede kargaşaya neden olduğu gerekçesiyle kapatılması yönünde artan seslerin Ankara yı rahatsız ettiği ve Ankara nın da buna karşılık olarak Yunanistan ı, İstanbul Başkonsolosluğu nu kapatmakla tehdit ettiği belirtiliyordu. Azınlıkça 15

16 ΗΡΑΚΛΗΣ ΜΗΛΛΑΣ Το να μην μπορείς να αναγνωρίσεις έναν Πατριάρχη «Συνάντηση με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ στον Λευκό Οίκο. Συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο και δείπνο προς την τιμήν του στην κατοικία του. Δείπνο από την Υπουργό Εξωτερικών προς τιμήν του. Γεύμα στο Κογκρέσο από τους Προέδρους της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας. Συνέδρια στο Πανεπιστήμιο Georgetown και στο Brookings». Τις προάλλες, ο Α. Ασλάν αυτά έγραφε για τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος στην Τουρκία υπάγεται στο Επαρχείο Φάτιχ. Και στεναχωριόταν «Νομίζαμε ότι αν κλείσουμε τα μάτια μας στις πραγματικότητες θα επιλυθεί το Κουρδικό ζήτημα, θα ξεχαστούν τα όσα κάναμε στους Αρμένιους, θα υποχωρήσουν οι Αλεβίτες από τις κατηγορίες τους για διάκριση ή θα αρθεί ο οικουμενικός χαρακτήρας του Ορθόδοξου Πατριαρχείου». Τις ίδιες μέρες ο Ε. Καράκας από την εφημερίδα Σταρ έγραφε ότι η Χίλαρι Κλίντον προσφώνησε ως «Οικουμενικό» τον Πατριάρχη, ότι επιδοκίμασε τις απόψεις του και παραπονιόταν για το γεγονός ότι το Τουρκικό κράτος αναγνωρίζει το Πατριάρχη ως «Πατριάρχη του Φαναρίου». Πιστεύω βέβαια αν ο Έπαρχος του Φάτιχ διάβαζε όλα αυτά, θα ήταν αυτός που θα είχε ενοχληθεί περισσότερο απ όλους. Δεν μπορεί να θυμώσει κανείς με την περίεργη αυτή κατάσταση που επικρατεί μεταξύ του Έπαρχου και του Πατριάρχη. Βρίσκονται σε αστεία θέση όσοι επιτρέπουν αυτή τη σχέση, αυτή την προσέγγιση και αναμειγνύονται σε αυτήν την ξεροκεφαλιά. Είναι πολύ κακή περίπτωση το να φαίνεσαι αστείος. Οι άνθρωποι μπορούν να ανεχτούν όσους αντιτίθενται μαζί τους ή ακόμα και εκείνους που τους επιτίθενται. Διότι τα συναισθήματα οργής και μίσους προς το πρόσωπο τους, δείχνουν πως κάποιοι τους παίρνουν στα σοβαρά. Εάν όμως κάποιοι αρχίσουν να γελάνε μαζί σας και έχετε γίνει αντικείμενο γελοιοποίησης, τότε αρχίζετε και αμφισβητείτε την αξία σας. Φανταστείτε τον Έπαρχο του Φάτιχ και τον κ. Πατριάρχη να είναι απέναντι ο ένας στον άλλον και όλος ο κόσμος να παρακολουθεί αυτή τη σκηνή. Προσπαθήστε να φανταστείτε την αντιφατική και ειρωνική ισορροπία δυνάμεων που διαδίδονται από την γλώσσα σώματός τους. Εγώ δεν θα ήθελα να ήμουν στην θέση του Έπαρχου. Την τελευταία περίοδο δημοσιεύτηκαν και γράφτηκαν πολλά για το ότι η Τουρκία θα βελτιώσει την εικόνα της, όταν, η ίδια θα σέβεται τον Πατριάρχη ως Τούρκο πολίτη και δεν θα εξετάζει πλέον την ιδιότητά του, ο οποίος είναι οικουμενικός, δηλαδή εκατομμύρια άνθρωποι από διάφορα σημεία του πλανήτη τον θεωρούν «αρχηγό», ακόμα και ο ιστορικός «αντίπαλός» του ο Πάπας τον αναγνωρίζει με την ιδιότητα αυτή, τότε λοιπόν η Τουρκία θα επωφεληθεί από το πατριαρχείο διότι ο Πατριάρχης στηρίζει το σχέδιο της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας. Εγώ θα προσθέσω και κάτι ακόμα εκτός από αυτό. Η σημερινή κατάσταση που επικρατεί είναι γελοία για την Τουρκία. Όταν μια χώρα λέει «όχι» σε κάτι για το οποίο λένε όλοι «ναι», τότε απομονώνεται. Ακόμα εάν αυτή η άρνηση φτάσει σε σημείο να μην έχει νόημα, τότε έρχεται σε πλήρη αντίθεση «με τα υψηλά συμφέροντα της χώρας». Δηλαδή, πέρα από τα οφέλη του Πατριάρχη και του Πατριαρχείου, πρέπει να σκεφτόμαστε και τις ζημιές που φέρνει η παρούσα κατάσταση. Τις προάλλες διαβάσαμε ότι το Πατριαρχείο κέρδισε στο Ε.Δ.Α.Δ. την υπόθεση περί ιδιοκτησίας του Ορφανοτροφείου της Πριγκίπου, ενώ το «κράτος» δεν αναγνώριζε ούτε αυτό το δικαίωμα ιδιοκτησίας. Εν τω μεταξύ, το «κράτος» εδώ και χρόνια αναγνωρί- 16 Azınlıkça

17 Ας μην αναγνωρίζεται. Όπως το Πατριαρχείο, όπως και το Ορφανοτροφείο. Αρκεί να μην εμποδιστεί η λειτουργία της. Ας χαρακτηρίσουν και την Σχολή της Χάλκης ως «Επαγγελματικό Εργαστήριο» που υπάγεται στον κοινοτάρχη και ας επιτρέψουν την λειτουργία της. Ούτως η άλλως όλος ο κόσμος θα αναγνωρίζει τους αποφοίτους της Σχολής και όσοι πάρουν απολυτήρια από εκεί θα θεωρηθούν άξιοι σε όλες τις Ορθόδοξες εκκλησίες. Αυτό και μόνο αρκεί. Σε μια κοσμική χώρα σαφώς και οι πιστοί έχουν το δικαίωμα να μην «αναγνωρίζουν» αυτό το πατριαρχείο και να ανήκουν ή να υπάγονται σε μια άλλη εκκλησία ή σε μια άλλη ομάδα πιστών. Όμως τι να πει κανείς για το πρόβλημα της μη αναγνώρισης εκ μέρους του κράτους! Μήπως νομίζουν ότι αν την αναγνωρίσουν θα γίνουν Ορθόδοξοι Χριστιανοί; Όλα αυτά και πολλά άλλα μου φαίνονται γελοία αστεία που δεν έχουν νόημα. Και οι άλλοι λοιπόν σε αυτό τον κόσμο σκέφτονται με αυτόν τον τρόπο. ζει το «Τουρκικό Ορθόδοξο Πατριαρχείο» του οποίου οι πιστοί δεν γεμίζουν ούτε ένα λεωφορείο. Αυτό το «πατριαρχείο» παρουσιάζεται ως ο τόπος όπου διεξάγονταν οι συσκέψεις της «Εργκένεκον»! Επειδή αυτές οι αντιφάσεις και τα αστεία άρχισαν πλέον να ακούγονται και έξω από τα σύνορα της χώρας, η ευθύνη πλέον αρχίζει και υπερβαίνει και τον Έπαρχο του Φάτιχ. Το γεγονός δεν έχει σχέση μόνο με το να μπαίνουν τα κεφάλια μέσα την άμμο. Διότι δεν φτάνει μόνο να παραβλέπονται αυτά που βλέπουν όλοι, αλλά υπάρχει και η περίπτωση το να βλέπεις αυτό που δεν βλέπουν οι υπόλοιποι. Αναφέρομαι στο «σχέδιο» του Πατριαρχείου να ιδρύσει εκ νέου το Βυζάντιο στην Κωνσταντινούπολη όπου ζουν 15 εκατομμύρια Τούρκοι! Αν δεν το άκουγα με τα ίδια μου τα αυτιά στην τηλεόραση, δεν θα το πίστευα: Ο εκπρόσωπος του κόμματος CHP εξεμάνη και μιλούσε για τον ενδεχόμενο αυτόν κίνδυνο στο Τουρκικό Κοινοβούλιο πριν από μερικά χρόνια. (Το τι λέει σήμερα δε μπορώ να ξέρω, ούτε να ακούσω). Αυτή είναι η κατάσταση που χαρακτηρίζω αστεία στην ουσία βέβαια είναι κωμικοτραγική. Τις προάλλες επισκέφτηκα την Θεολογική Σχολή της Χάλκης που παραμένει κλειστή από το Στον θρησκευτικό λειτουργό που με ξεναγούσε στην Θεολογική Σχολή, ρώτησα αν ποτέ την επισκέφτηκε κάποιος πρωθυπουργός, υπουργός ή κάποιος υπεύθυνος που έχει την αρμοδιότητα λήψης αποφάσεων. Απ ότι γνωρίζει, μου είπε ότι συνήθως δεν έρχονται. Κρίμα, σκέφτηκα. Αν είχαν έρθει θα έβλεπαν ότι πρόκειται για μοναστήρι. Στην είσοδο ακόμη, με υποδέχτηκαν ένα σκυλί με μια γάτα που έπαιζαν αγαπημένα. Σαν να συμβόλιζαν την ειρήνη. Μέσα σε ένα πολύ ωραίο, περιποιημένο, ήρεμο και ευρύχωρο κήπο υπάρχει μια εκκλησία και μια σχολή σχεδόν μέσα το ένα στο άλλο. Εντυπωσιάζει η καθαριότητα και η τάξη που υπάρχει. Είναι έτοιμη να παρέχει εκπαίδευση αύριο. Και αυτή η σχολή δεν αναγνωρίζεται. Ας μην αναγνωρίζεται. Όπως το Πατριαρχείο, όπως και το Ορφανοτροφείο. Αρκεί να μην εμποδιστεί η λειτουργία της. Ας χαρακτηρίσουν και την Σχολή της Χάλκης ως «Επαγγελματικό Εργαστήριο» που υπάγεται στον κοινοτάρχη και ας επιτρέψουν την λειτουργία της. Ούτως η άλλως όλος ο κόσμος θα αναγνωρίζει τους αποφοίτους της Σχολής και όσοι πάρουν απολυτήρια από εκεί θα θεωρηθούν άξιοι σε όλες τις Ορθόδοξες εκκλησίες. Αυτό και μόνο αρκεί. Σε μια κοσμική χώρα σαφώς και οι πιστοί έχουν το δικαίωμα να μην «αναγνωρίζουν» αυτό το πατριαρχείο και να ανήκουν ή να υπάγονται σε μια άλλη εκκλησία ή σε μια άλλη ομάδα πιστών. Όμως τι να πει κανείς για το πρόβλημα της μη αναγνώρισης εκ μέρους του κράτους! Μήπως νομίζουν ότι αν την αναγνωρίσουν θα γίνουν Ορθόδοξοι Χριστιανοί; Όλα αυτά και πολλά άλλα μου φαίνονται γελοία και ασυνάρτητα.. Και οι άλλοι λοιπόν σε αυτό τον κόσμο σκέφτονται με αυτόν τον τρόπο. * Azınlıkça 17

18 Yolcu Elçin Macar Türkiye ye göçler: Lozan dan II. Dünya Savaşı na Lozan sonrası Batı Trakya dan Türkiye ye yönelik ilk dönem göçler, sınırlı, münferit, varlıklıların göçü ve gençlerin okumaya gitmesi şeklindeydi. Mübadillerin Batı Trakya ya yerleştirilmesi, Türk nüfusu rahatsız etti. Bu rakam yaklaşık 200 bin kişiyi bulacaktır. Bunların bir kısmı Türklerin arazi ve çiftliklerini işgal etti. Bu anlaşmazlık uzun yıllar çözülemeyecektir. Anadolu yu terk eden Rumlardan kalan mallardan yararlanma isteği ile bu durum birleşince bir göç dalgası başladı. Türk Hükümeti 4 Kasım 1923 te aldığı kararla, bölgenin stratejik nedenlerle boşalmasını istemediğinden buradan gelenlerin kabul edilmemesini kararlaştırdı. Zaten Rumlardan kalan mallardan yararlanma hakkı mübadeleye tabi olanlarındı te bir istisna uygulandı. Batı Trakya da, Kurtuluş Savaşı sırasında Türkiye lehine faaliyet gösterdikleri gerekçesiyle Milos adasına sürülmüş bir grup, esir değişimi anlaşması ile Doğu Trakya ya yerleştirilmişti. Bunların Batı Trakya da kalmış eş, çocuk ve yaşlılarının gelmesine izin verildi. Türkiye deki basında yeni bir nüfus mübadelesinin gerekliliği üzerine yazılar yer alıyordu. Batı Trakya Türkleri ile İstanbul Rumlarının da değiştirilmesi gerektiği yazılıyordu. Yunus Nadi, Lozan daki eşitliğin Batı Trakya da Yunanlarca ihlal edildiğini, bunun İstanbul tarafının da vaziyetini bozacağını söylüyordu. Nadi ye göre, mübadele ile gelenlerin dışında, Batı Trakya dan iltica etmiş en azından 50 bin kişi vardı. Bunlar yardıma muhtaç durumdaydılar. Hükümete düşen Yunanistan ın yaptıklarını aynen burada yapmaktı. Yunanistan ın zorla evlerinden ettiği bu insanları etablilerin evlerine iskân etmekten daha makul ve daha meşru ne olabilir diye soruyordu. Bulgaristan ın yayılmacı eğilimlerinden çekinen, Yunanistan ve Türkiye nin de içinde bulunduğu Balkan ülkelerinin 1934 Balkan Antantı nı imzalama süreci, yani Bulgar tehdidi azınlığı rahatsız etti. Çünkü Bulgaristan ın tarihsel yayılma alanı ve Ege ye çıkış yolu bu bölgeydi. Bu yeni bir göç dalgasına neden oldu. Bu köşede daha önce değinildiği üzere, Atina Büyükelçiliği nden Recep Bey ve Gümülcine Konsolosu Selim Rauf Bey köyleri ziyaret ederek, azınlığı göç etmemeye ikna etmeye çalıştılar. İsim isim eksikleri tespit ettiler. Buldukları sayı 700 ü bulmuştu, bozuk yollar nedeniyle ulaşılamayan yerler de hesaplandığında bu rakamın i bulabileceğini düşünüyorlardı. Elbette göçteki temel neden gördükleri baskılar ve ekonomik yetersizliklerdi. Türkiye ye bölgeden serbest ve iskânlı göçmen kabul edilmiyordu. Bu nedenle gelenler kaçak geliyor, şartlar uygun hale geldiğinde geri gönderiliyorlardı. Bu sayıları tespit edebilmek şimdilik mümkün gözükmüyor. Ümit Kurtuluş, arası sayıyı bin olarak veriyor ancak bu rakamın büyük miktarı Yunanistan daki Bulgar işgali ve sonrası döneme aittir. Türkiye nin 1934 tarihli ayrıntılı iskân kanunu, göçmen olmasına izin verilecekler arasında, Türk kökenli yerleşik veya göçebe bireyler ile Türk kültürünü paylaşan yerleşik kimseler ayrımı yapıyor; ikincisi ile 18 Azınlıkça

19 gayri Türk Balkan Müslümanlarını işaret ediyordu. Genel kural bunların Türklerin arasına yerleştirilerek etnik yoğunluklarının azaltılmasıydı. Türk kökenli olmayan Balkan Müslümanları, özdeşleşebilecekleri güçlü bir ulusal hareket veya bağımsız bir devlet olmadığından asimile edilmesi kolay kabul ediliyorlardı. ABD Büyükelçisi Grew a göre, 1930 lu yıllarda Ankara için, Balkanlar da bir köylünün ölmesi, Afganistan Kralı nın ölmesinden daha mühimdi Ankara Anlaşması nın yarattığı olumlu havayla beraber Gümülcine Konsolosluğu nun girişimleriyle arası yılda 5-8 çocuğun Türkiye ye eğitime gönderildiği biliniyor. Bunlar öğretmen açığını kapatmak üzere öğretmen okullarına yerleştiriliyorlardı ancak çoğu geri dönmedi. Bu nedenle azınlık içerisinde bu dönemde avukat, doktor, öğretmen sayısı son derece sınırlıydı deki Bulgar işgali ile Türkiye ye yeni bir göç dalgası başladı. Sayı çok artınca, Türkiye başka göçmen kabul etmeyeceğini ilan etti. Toplam 10 bin kişinin göç ettiği tahmin ediliyor. Bu konuda bir karar almak zorunda kalan Türk Hükümeti 14 Ağustos 1941 tarihli kararnamede şöyle diyordu: 1-Şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da ana prensip olarak Batı Trakya nüfusunun orada kalması. 2-Savaş nedeniyle gelmiş ve çeşitli yerlere sevk edilmiş olanlardan, ailece kalmaları uygun görülenlerin işlemlerinin derhal yapılarak Türk vatandaşlığına kabulü, henüz Doğu Trakya da bulunan bu gibi mültecilerden memleketlerine iadesi imkânı bulunanların iadesi. Balkan milliyetçiliklerine özgü, din vasıtasıyla uluslaşma Türk milliyetçiliği için de geçerliydi. Osmanlı mirası Balkan Müslümanları yeni Türk devletince Türk kabul edildiler li yıllarda Türkiye ye girişin anahtarı Müslüman olmaktı, antlaşmalarda Müslümanlardan söz ediliyordu. Türkiye için Batı Trakya ya yönelik resmî göç politikası, göç kabul etmemekti. Bu politika sadece, azınlık çok zor günler geçirirken esnetilmiş, bunun dışında kararlılıkla uygulanmıştır. Azınlığın kendisi, tek tek bireyleri, onun devletler için ifade ettiği şeyden daha değerli değildir. Devletler için birer dış politika enstrümanı olmaktan öteye gitmezler. * PASOK Partisi Rodop Milletvekili Ahmet Hacıosman, 11 Kasım 2009 Çarşamba günü Atina da Tarım Kalkınma ve Gıda Bakanı Katerina Baçeli ve Bakan Yardımcısı Mihalis Karhimakis ile bir araya geldi. Tarım Bakanlığı nda gerçekleştirilen toplantıya Ahmet Hacıosman ın yanısıra Hükümet Sözcüsü ve Rodop Milletvekili Yorgos Petalotis, İskeçe (Ksanthi) Milletvekili ve PASOK Genel Sekreteri Sokratis Ksinidis, Evros PASOK Milletvekili Yorgos Dolios, Rodop Valisi Aris Yannakidis, Rodop Tarım Kooperatifler Birliği Başkanı Nikos Skopianos, PASOK Partisi Rodop İl Örgütü Sekreteri Pavlos Damianidis ve PASOK Partisi Rodop İl Örgütü Zirai İşler Sorumlusu Spiros Arseniu katıldı. Batı Trakya bölgesi genelinde tarım sektörünün giderek kötüye gitmesi, Rodop ve İskeçe illerinde domates ve tütün ekili arazilerde etkili olan tepe hastalığı (TSWV) ile ilgili son gelişmelerin söz konusu toplantının gerçekleşmesine vesile olduğu bildirildi. Tarım Bakanı Baçeli ve Bakan Yardımcısı Karhimakis, bölge temsilcilerinin sorunlarına ve talepleri doğrultusunda tepe hastalığı konusunu ciddi bir biçimde ele alacaklarını ve en kısa sürede bir önlem paketi açıklayacakları yönünde vaatte bulundular. Öte yandan Rodop Milletvekili Ahmet Hacıosman, Tarım Bakanından zarar gören çiftçilere en kısa sürede tazminatlarının ödenmesini ve Rodop ilindeki çiftçilerin primlerinin zamanında yatırılmasını talep etti. Azınlıkça 19

20 Paradoks Dimostenis Yağcıoğlu Milliyetçiliğin ahlâksızlaştırıcı etkisi Ailesiyle, dostlarıyla ve komşularıyla ilişkilerinde dürüst, sevecen, yardımsever olan çoğu kişinin, milliyetçiliğin işe karıştığı konularda ve alanlarda nasıl çelişkili, yüzsüz, yalancı ve şiddet taraftarı olabildiğini hep üzüntüyle gözlemlemişimdir. Bu yazımda milliyetçiliğin -- şu ve ya bu milliyetçiliğin değil, her milliyetçiliğin -- işte bu ahlâksızlaştırıcı diyebileceğim etkisine dikkat çekmeye çalışacağım. Aslında aynı özellik başka bizci fikir sistemlerinde de görülebilir. Büyük ve küçük her grupta (aile, cemaat, spor kulübü camiası, vs.), o grubu dışarıya karşı, ötekilere karşı korumak ve güçlendirmek amacıyla üyelerde bizci fikirler gelişebilir. Fakat milliyetçilik, günümüzde bizci fikir sistemlerinin en sistemli ve en baskın olanı olduğu için, ahlâksızlaştırıcı olan bu özellik çok daha belirgindir. Milliyetçiysen, kendi milletinin diğer her milletten daha değerli ve daha önemli olduğunu düşünürsün. Bu, dolaylı olarak, seni de başka milletlere mensup insanlardan daha değerli ve daha önemli yapar. Milliyetçi zihniyet, her milletin çıkarları olduğunu varsayar. Bu çıkarları kim belirler? Genellikle liderler (politikacılar, sivil ve askeri bürokratlar) belirlerler ve eğitimle, medyayla halka benimsetirler. Eğer kendi milletin daha önemliyse, kendi milletinin çıkarları, başka milletlerin çıkarlarından daha önemlidir. O nedenle bu çıkarları, başka milletlerin çıkarlarıyla (ki zaten onlar da milliyetçi liderler tarafından belirlenmiştir) çakışacak veya çelişecek şekilde tespit edebilirsin. Ve bunu yaparken de ne adalet anlayışını incitirsin, ne de vicdanın sızlar. Bu durumda, ister-istemez milletler arasında çıkar çatışması olacaktır. Milliyetçiysen, kendi milletinin çıkarlarını korumak ve kollaman gerekir. Ve bunu, gerektiğinde, ancak başka milletlerin çıkarlarına zarar vererek yapabileceğine inanırsın. Uzlaşmak, karşılıklı tavizler vererek anlaşmak, hiç hoşuna gidecek alternatifler değildir. Eğer kendi milletin senin için en fazla değer verdiğin şeylerden biriyse, onun kollamak, onun çıkarlarını taviz vermeden korumak ve savunmak da senin için en önemli şeylerden biri olur. Bu çok önemli vazifeyi îfa ederken, normalde ahlâken yanlış olduğunu bildiğin önce bazı küçük şeyleri, sonra bazı büyük şeyleri yapmak durumunda kalırsın. Eğer kendi milletinden bazı kişiler bu yanlış şeyleri yaparken sana karşı çıkarlarsa, bunu, milletine, dolayısıyla da sana, zararlı bir hareket olarak görür ve o insanların muhtemelen kötü niyetli, başka milletlerin çıkarlarına hizmet eden insanlar olduğunu düşünürsün. Yani onların hain olduklarından kuşkulanırsın. Önce kendi milletinin haklılığını göstermek, pozisyonunu güçlendirmek, çıkarlarını savunmak için, küçük abartmalar yaparsın, sonra aşırı genellemelerde bulunursun, sonra küçük yalanlar söylersin, sonra büyük yalanlar söylersin, sonra bazı insanları tehdit edersin, bazı insanları kandırır ve kullanırsın, sonra hırsızlık yaparsın, sonra... Sonra iş işkenceye, adam öldürmeye, vahşete, katliama kadar gider! Bunları kendin yapmazsın genellikle, ama bu tür insanlık dışı eylemleri savunursun, haklı ve gerekli görür, haklı ve gerekli göstermeye çalışırısın. Yani... milliyetçiysen, gittikçe ahlâksızlaşır, hatta insanî değerlerini yitirirsin. Ne kadar milliyetçiysen, o 20 Azınlıkça