Journal of Current Researches on Educational Studies. (JoCuRES) Attitudes of High School Students Towards Physics

Transkript

1 Journal of Current Researches on Educational Studies Year: 2017 (JoCuRES) Volume: 7 Issue: 1 Attitudes of High School Students Towards Physics Mümine ADIYAMAN1 & Hakan SERT2 Keywords Physics Attitude Scale, Physics Course, Student Attitudes. Article History Received 05 May, 2017 Accepted 22 May, 2017 Abstract The aim of this research was to examine the level of attitudes of the high school students towards the physics and to examine the various variables (age, gender, class, province where they live, entry points and what they want to study at university) attitudes towards physics teachers. The study was conducted as general screening model. The present situation has been tried to be descript, evaluated from the obtained results. The sample population of the research consists of 121 students who are studying in 11th and 12th grade of Metin Nuran Çakalılı Anadolu Lisesi in the spring semester of academic year. A 5-point Likert-type attitude scale consisting of 2 parts was used as data collection tool in the study. The first part consisting of 24 items of the scale measures the attitudes of the students towards the physics lesson and the second part of 32 items measures the thoughts of the students and the physics teachers. The attitude items on the scale were scored as 'I agree strongly', 'I agree', 'I agree', '2 points', '' Undecided '' 3 points, '' I do not agree '' 4 points, '' I definitely do not agree '' 5 points. The data obtained from the scale were analyzed with the SPSS package program. When the results of the research were analyzed, it was observed that the attitudes of the students towards the physics showed differences depending on the variables. While there was a significant difference between these variables and gender and attitude toward physics, it was seen that the students had a meaningful difference between physics and where they wanted to study in university. Lise Öğrencilerinin Dersine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi Anahtar Kelimeler Tutum Ölçeği, Dersi, Öğrenci Tutumları Özet Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin fizik dersine karşı tutumlarının ne düzeyde olduğunu belirlemek, çeşitli değişkenler (yaş, cinsiyet, sınıf düzeyi, en uzun süre yaşadıkları yer, barınmakta oldukları yer, liseye giriş puanları ve üniversitede okumak istedikleri bölümler) açısından incelenmek ve fizik dersine olan tutumları ile fizik öğretmenlerine olan tutumları arasındaki ilişkiyi tanımlamaktır. Çalışma genel tarama modeli ile yapılmıştır. Elde edilen sonuçlardan mevcut durum ortaya konulmaya ve değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu yönüyle araştırma betimsel bir nitelik taşımaktadır. Araştırmanın örneklemini eğitim öğretim yılı bahar döneminde Metin Nuran Çakallıklı Anadolu Lisesi 11 ve 12. Sınıf sayısal bölümde öğrenim görmekte olan toplam 121 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak 2 bölümden oluşan 5 li Likert tipi tutum ölçeği kullanılmıştır. Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı mumine_ce@hotmail.com 2 Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Fen Bilgisi Eğitimi hsert@akdeniz.edu.tr 1

2 Makale Geçmişi Alınan Tarih 05 Mayıs 2017 Kabul 22 Mayıs Giriş Ölçeğinin 24 maddeden oluşan ilk kısmı öğrencilerin fizik dersine tutumlarını, 32 maddeden oluşan ikinci kısım ise öğrencilerin, fizik öğretmenleri ile ilgili düşüncelerini ölçmektedir. Ölçekte yer alan tutum maddeleri kesinlikle katılıyorum 1 puan, katılıyorum 2 puan, kararsızım 3 puan, katılmıyorum 4 puan, kesinlikle katılmıyorum 5 puan olacak şekilde puanlama yapılmıştır. Ölçekten elde edilen veriler SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçları analiz edildiğinde öğrencilerin fizik dersine tutumlarının değişkenlere bağlı olarak farklılıklar gösterdiği gözlemlenmiştir. Bu değişkenlerden cinsiyet ile fizik dersine tutumu arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülürken, öğrencilerin üniversitede okumak istedikleri bölümlerin fizik ile paralel olma durumu arasında anlamlı bir fark oluşturduğu görülmüştür. Bilim ve teknoloji çağının yaşandığı günümüzde fizik bilimine dayalı olarak üretilen teknolojilerin toplumların gelişmesine sağladığı katkılar sayılamayacak kadar çoktur. Bu bakımdan fizik biliminin önemi tartışılmaz bir gerçektir. eğitiminin temel amaçlarından biriside bireylerin bilimsel okuryazar hale gelmesini sağlamaktır. Bilimsel okur-yazar olan bireyler, bilgiyi araştıran, düşünen, sorgulayan, karşılaştığı problemlere çözüm üretebilen yani kısaca bilginin nasıl elde edildiğini anlayan bireyler olacaklardır. Bilimsel okur-yazar bireylerden oluşan toplumlar çağdaş toplum seviyesine yükselir, hem yeniliklere kolayca uyum sağlar hem de kendileri yeniliklere önderlik edebilirler. Günlük yaşamda karşılaşılan birçok olay fizik bilimi ile ilgilidir. Yaşamımızın her anını etkileyen bilimsel ve teknolojik gelişmeleri anlayıp yorumlayabilmek için fizik eğitimine ihtiyaç vardır (Açışlı, Yalçın ve Yılmaz, 2011). Bu nedenle fen bilimleri eğitimi gün geçtikçe daha fazla önem kazanmaktadır. Fen bilimleri eğitimi ile ilgili olarak gerçekleştirilen yenilikler ile üst düzey düşünme becerilerine ve bilimsel okuryazar niteliğine sahip bireyler yetiştirmeyi hedeflenmektedir. Böylece, bireyler bilimin değerini anlar ve ona karşı pozitif bir tutum geliştirir, toplumsal yaşantı üzerindeki etkisini anlar ve en önemlisi bilim ve teknoloji ve toplum arasındaki ilişkiyi birbirlerini nasıl etkilediklerini merakla izler (Çepni, Ayas, Johnson & Turgut, 1997; MEB, 2007). dersi pek çok öğrenci için korkulan ve kaygıyla bakılan bir ders olarak görülmektedir. Ders içeriğinin çok fazla sayısal olması, soyut kavramların fazla olması, günlük hayatla ilişkisinin tam olarak kurulamaması, öğretmenlerin konuları tek düze anlatması gibi sebeplerden dolayı fizik dersi öğrenciler için zor bir ders olarak görülmektedir. ders kitaplarının sıkıcı bir biçimde oluşturulması, öğrencilerin konuları öğrenmede zorlanmalarına sebep olur. Bunun yerine, öğrencilerin ilgilerini çekebilen ve onları ezberci eğitimden kurtarabilecek fizik kitapları öğrencilerin konuları anlamalarını kolaylaştıracak ve derse karşı motive olmalarını sağlayacatır (Aycan ve Yumuşak, 2002). dersinde konular ve kavramlar çok fazladır bu yüzden öğrencilere günlük hayatla ilgili ve daha anlaşılır örnekler verilmelidir. Konuların birbirleriyle ilişkilerini öğretip vurgulayacak, öğrencilerin yaşayarak ve hissederek öğrenmelerini sağlayacak etkinliklere yer verilmelidir. Böylelikle, öğrencilerin başarısının olumlu yönde etkileyebilecek ve öğrencinin fizik dersine 118 Adıyaman, M. & Sert, H. (2017). Attitudes of High School Students Towards Physics

3 karşı ilgi ve tutumları olumlu yönde değişebilecektir (Taşlıdere ve Eryılmaz, 2002; Angell ve diğ. 2004). Öğrencilerin fizik dersine karşı tutum ve başarısını etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu faktörlerden birisi fizik ve matematik dersi arasındaki koordinasyondur. dersinde başarılı olmak için matematiğin temel bilgileri konusunda yeterli düzeyde olunması gerekmektedir. Matematik dersinde başarılı olan öğrencilerin fizik dersinde daha başarılı olduğu, fizik ve matematik derslerinde başarılı olan öğrencilerin, fizik tutum puanlarının yüksek olduğu görülmektedir (Aycan ve diğ. 2006). Öğrencilerin fiziğe bakışlarının iki ana görüş tarafından etkilendiği görülmüştür. Bunlardan birincisi, öğrencilerin fiziğe duyduğu ilgilerin, fizik kavramlarının soyut yönden öğrenilmesi, ikincisi ise, günlük hayatla ilişkili olmasıyla açıklanmasıdır. sel kavramlar somutlaştığında daha kolay öğrenilmektedir. Dolayısıyla soyut görülen fiziksel kavramlar somutlaştıkça öğrencinin derse etkin katılımı sağlanabilir ve fiziğe karşı ilgisinin geliştirilmesinde önemli rol oynayabilir. Her öğrencinin öğrenme düzeyi farklı olduğu için hepsi aynı öğrenme etkinliği ile kolaylıkla öğrenememektedir. Kişiler, ilgi ve beklentileri doğrultusunda farklı öğrenme etkinliklerine farklı düzeylerde katılım sağlarlar. Bu nedenle bir öğrenme ortamı oluşturulurken, öğrencilerin bu beklentilerin de göz önünde bulundurulması, bilimsel kavramların öğrenilmesinde yardımcı olur (Terzi ve Şeker, 2006). Etkili bir fizik eğitiminin en önemli şartlarından birisi, nitelikli öğretmenlerdir. Zacharia a göre (2003) etkili bir fizik öğretimi, öğrencilerin fiziğe karşı tutumlarının olumlu yönde artması sağlanmalı ve farklı şekillerde öğrenmeye teşvik etmelidir. Karakoyun, ve Kavak a (2008) göre nitelikli öğretmen yetiştirmede öğretim programlarının yanında eğitim fakültelerine gelen öğrencilerin kişilik, mesleğe tutum ve endişeleri gibi özellikler de dikkate alınmalıdır. Bireylerin tutumları, isteklerini ve davranışlarını önemli ölçüde etkiler (Morgan 1991). Bu açıdan tutumların ölçülmesi, ilgili nesne ya da duruma ilişkin insanların sahip oldukları tutum derecesinin belirlemesi önem taşımaktadır. Tutum, var olan herhangi bir şeye karşı belli derecede olumlu ya da olumsuz bir değerlendirmeyle kendini gösteren psikolojik bir eğilimdir. Duyuşsal bir özellik olan tutum bir nesneye, kişiye ya da duruma tir ve bireylerin algılarını, tercihlerini, kararlarını, davranışlarını etkiler (Eagly ve Chaiken, 2007). Derslere duyussal davranışlar bilişsel davranışlar kadar önemlidir. Çünkü başarıyı etkileyen en güçlü etkenlerden biri duyuşsal bir özellik olan tutum değişkenidir (Ma ve Kishor, 1997). Literatürde tutum araştırmaları, oldukça yer kaplayan ve bireylerin ne düşündüğünü ve nasıl davranacağını ölçmeye olan çalışmalardandır (Tecim, 2015). Son yıllarda öğrencilerin belirli bir derse veya konuya ait tutumlarının o derse ya da konuya olan başarısını nasıl etkilediği konusunda birçok araştırma yapılmıştır. Literatürde lise düzeyinde, Kimya ve Biyoloji derslerine pek çok tutum ölçeği yer almaktadır (örn; Kan ve Akbaş, 2005; Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (1),

4 Ekici, 2002; Sezgin Selçuk ve diğerleri, 2002; Altıparmak, 2001; Selvi, 1996; Berberoğlu, 1990). Etkili bir fizik öğretimi öğrencilerin fiziğe karşı tutumlarını arttırmalı ve farklı şekillerde öğrenmeye teşvik etmelidir (Zacharia, 2003). Bu çerçevede yeni fizik öğretim programı incelendiğinde, öğrencilere tutum ve değerlere ilişkin becerilerin kazandırılmasının hedeflendiği dikkat çekmektedir (MEB, 2007). Öğrenciler tarafından kazanılması beklenen tutumların üç eksende geliştiği dikkat çekmektedir (Şekil 1). Şekil 1. Yeni Öğretim Programının Tutum Örgüsü Fiziğe ve dünyaya karşı Tutum Kendine ve diğerlerine karşı Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin 1.1. Araştırmanın Amacı Bu araştırmada, lise öğrencilerinin fizik dersine tutumlarının ne düzeyde olduğunu belirlemek, çeşitli değişkenler (yaş, cinsiyet, sınıf düzeyi, en uzun süre yaşadıkları yer, barınmakta oldukları yer, liseye giriş puanları ve üniversitede okumak istedikleri bölümler) açısından incelenmek ve fizik dersine olan tutumları ile fizik öğretmenlerine olan tutumları arasındaki ilişkiyi tanımlamak amaçlanmıştır. Çalışma, bu amaca uygun olarak aşağıdaki alt problemler ile desteklenmiş ve yorumlanmıştır. 1. Lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları, cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 2. Lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları, yaş değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 3. Lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları, sınıf düzeyi değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 4. Lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları, şu anda barınmakta oldukları yer değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 120 Adıyaman, M. & Sert, H. (2017). Attitudes of High School Students Towards Physics

5 5. Lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları, en uzun süre yaşadıkları yer değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 6. Lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları, liseye giriş puan değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 7. Lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları, üniversitede okumak istedikleri bölüm değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? 8. Lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları ile fizik öğretmenlerine ilişkin tutumları arasındaki ilişki ne düzeydedir? 2. Yöntem Araştırma tarama modelli bir araştırmadır. Elde edilen sonuçlardan mevcut durum ortaya konulmaya ve değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu yönüyle araştırma betimsel bir nitelik taşımaktadır. dersine tutumlarını incelemek amacıyla 121 lise öğrencisine, fizik dersine tutum ölçeği ve fizik öğretmenleri ile ilgili düşüncelerine tutum ölçeği uygulanmıştır. İlgili literatür taraması yapılmış ve benzer araştırmalar incelenmiştir Evren ve Örneklem Araştırmanın evrenini, eğitim-öğretim yılında Antalya da lise düzeyinde öğrenim gören tüm 11. ve 12. Sınıf sayısal bölüm öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini eğitim-öğretim yılında Antalya Metin Nuran Çakallıklı Anadolu Lisesi 11. Sınıf ve 12. Sınıf sayısal bölüm öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemde yer alan öğrencilere ait bazı özellikler tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1. Örneklemde Yer Alan Öğretmen Adaylarının Bazı Demografik Özellikleri f % cinsiyet kadın erkek yaş Sınıf düzeyi 11. sınıf sınıf Köy En uzun süre kasaba 1.8 yaşadıkları yer İlçe il Şu anda barınmakta Yurt olduğunuz yer Ailenizin yanı Liseye giriş puanınız Üniversitede okumak istedikleri bölüm Mühendislik Tıp ve eczacılık Mimarlık Diş hekimliği Diğer meslekler Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (1),

6 3. Veri Toplama Araçları Çalışmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve Sezgin Selçuk (2004) tarafından geliştirilen ve Sezgin Selçuk, G. Özkan. G. Ve Demircioğlu, S. tarafından lise düzeyine uyarlanan Tutum Ölçeği ve Öğretmeni karakter Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada veriler eğitim-öğretim yılı güz döneminde Antalya Metin Nuran Çakallıklı Anadolu Lisesi sayısal bölümde öğrenim görmekte olan 11. ve 12. Sınıftan 121 kişiye uygulanmıştır. Ölçeklerin güvenilirlik ve normallik testleri hesaplanmıştır. Yapılan normallik testi sonucunun -1 ve +1 arasında çıktığı için normal dağılım gösterdiği söylenebilir. dersine tutum ölçeğinin güvenilirlik katsayısı ve fizik öğretmenlerine tutum ölçeğinin katsayısı olarak hesaplanmıştır. Bu değerlere bakarak iki ölçeğinde yüksek güvenilirlik derecesine sahip olduğunu söyleyebiliriz Dersine Yönelik Tutum Ölçeği Bu araştırmada lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları Sezgin Selçuk (2004) tarafından üniversite düzeyine olarak geliştirilen ve lise düzeyinde fizik dersine uyarlaması yapılarak incelenmiş Dersine Yönelik Tutum Ölçeği uygulanmıştır. Ölçek uyarlama sürecinde üniversite düzeyindeki Dersine Yönelik Tutum Ölçeği nde yer alan maddeler önce araştırmacılar tarafından lise fizik dersine uyabilecek bir forma dönüştürülmüştür. Ölçek uyarlama sürecinde 6 madde lise düzeyine uygun olmadığı için ölçekten çıkartılmıştır. Ölçekte yer alan maddeler orijinal ölçekteki gibi Kesinlikle Katılıyorum, Katılıyorum, Kararsızım, Katılmıyorum, Kesinlikle Katılmıyorum şeklinde belirtilen 5 li dereceleme ölçeğinde düzenlenmiştir. Ölçekteki maddeler Kesinlikle Katılıyorum seçeneğinden başlamak üzere 5, 4, 3, 2, 1 şeklinde puanlanmıştır. Olumsuz ifade içeren maddeler ise ters (1, 2, 3, 4, 5) kodlanmaktadır. Daha sonra, elde edilen 34 maddelik form fizik eğitiminde uzman 2 öğretim üyesi ve 2 lise fizik öğretmenin görüşlerine sunulmuştur. Uzmanların önerileri doğrultusunda yeniden düzenlenen ölçek İzmir il merkezinde bulunan bir Anadolu lisesinde öğrenim gören 50 öğrenciye pilot uygulama şeklinde uygulanmış ve öğrencilerden gelen geribildirimler doğrultusunda düzenlenerek geçerlik-güvenirlik çalışmasının yürütüleceği çalışma grubuna (n=356) uygulanacak şekle getirilmiştir Verilerin Analizi Çalışma grubundan toplanan verilerin analizinde SPSS paket programı kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirliğine ilişkin Cronbach Alfa güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Ölçekten elde edilen veriler frekans (f), yüzde (%), ortalama (O), standart sapma (SS) kullanılarak, tek değişkenli Varyans Analizi (ANOVA) ile analiz edilmiştir. Verilerin analizi 0.05 önem düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Etki büyüklükleri kısmi eta-kare ile belirlenmiştir. Elde edilen kısmi eta kare değeri Stevens (1992) tarafından önerildiği şekliyle yorumlanmıştır. Buna göre etki büyüklükleri ηk için küçük, ηk2 = 0.06 için orta ve ηk2 = 0.14 için büyük olarak gruplanmıştır. 122 Adıyaman, M. & Sert, H. (2017). Attitudes of High School Students Towards Physics

7 4. Bulgular Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının cinsiyet değişkenine anlamlı bir farklılık göstermekte midir? alt problemine ilişkin bağımsız örneklem t testi sonuçları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 2. Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarına ilişkin puanlar N Ortalama ss Min. Max. dersine tutum öğretmenine tutum Tablo incelendiğinde, lise öğrencilerinin fizik dersine puan ortalaması 2.75, standart sapması 1.23, en yüksek tutum puanı 5, en düşük tutum puanı 1 dir. Lise öğrencilerinin fizik öğretmenlerine tutum puan ortalaması 1.97, standart sapması.85, en yüksek tutum puanı 5, en düşük tutum puanı 1 dir. Elde edilen tutum puan ortalamalarının ölçek orta puanının (X=3,00) altında olduğu düşünüldüğünde; lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının yeterli düzeyde olmadığı söylenebilir. Tablo 3. Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının cinsiyet değişkenine göre t-testi Cinsiyet N Ortalama ss t sd p Kadın dersine Erkek Kadın öğretmenine Erkek Tablo incelendiğinde, erkek öğrencilerin fizik dersine tutum puan ortalamaları (X=50.29), kız öğrencilerin ise (X=62.03) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin cinsiyete ile fizik tutumları (p<.05) arasında anlamlı bir farklılık olduğu yapılan T testi sonucunda tespit edilmiştir. Erkek öğrencilerin fizik öğretmenlerine karşı tutumlarının puan ortalaması (X=66.49), kız öğrencilerin ise (X=59.77) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin cinsiyet ile fizik öğretmenine tutumları (p>.05) arasında anlamlı bir fark olmadığı yapılan T testi sonucunda tespit edilmiştir. Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının yaş değişkenine anlamlı bir farklılık göstermekte midir? alt problemine ANOVA testi sonuçları aşağıdaki tabloda veirlmiştir. Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (1),

8 Tablo 4. Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının yaş değişkenine göre ANOVA Yaş N Ortalama ss f p dersine öğretmenine Tablo incelendiğinde, 16 yaşındaki öğrencilerin fizik dersine tutum puan ortalamaları (X=55.87), 17 yaşındaki öğrencilerin (X=57.00), 18 yaşındaki öğrencilerin ise (X=56.00) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin yaş ile fizik tutumları (p>.05) arasında anlamlı bir farklılık olmadığı yapılan ANOVA testi sonucunda tespit edilmiştir. 16 yaşındaki öğrencilerin fizik öğretmenlerine karşı tutumlarının puan ortalaması (X=71.50), 17 yaşındaki öğrencilerin (X=70.27), 18 yaşındaki öğrencilerin ise (X=52.88) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin yaş ile fizik öğretmenine tutumları (p<.05) arasında anlamlı bir farklılık olduğu yapılan ANOVA testi sonucunda tespit edilmiştir. Tablo 5. Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının sınıf düzeyi değişkenine göre t-testi dersine öğretmenine Sınıf düzeyi N Ortalama ss t sd p 11. sınıf sınıf sınıf sınıf Tablo incelendiğinde, 11. sınıf öğrencilerinin fizik dersine tutum puan ortalamaları (X=57.10), 12. sınıf öğrencilerinin ise (X=55.93) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin sınıf düzeyi ile fizik tutumları (p>.05) arasında anlamlı bir farklılık olmadığı yapılan T testi sonucunda tespit edilmiştir. 11. Sınıf öğrencilerinin fizik öğretmenlerine karşı tutumlarının puan ortalaması (X=76.01), 12. sınıf öğrencilerinin ise (X=50.75) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin sınıf düzeyi ile fizik öğretmenine tutumları (p<.05) arasında anlamlı bir farklılık olduğu yapılan T testi sonucunda tespit edilmiştir. Tablo 6. Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının şu anda barınmakta oldukları yer değişkenine göre t-testi Barındığınız N Ortalama ss t sd p dersine öğretmenine yer Yurt Ailenizin yanı Yurt Ailenizin yanı Adıyaman, M. & Sert, H. (2017). Attitudes of High School Students Towards Physics

9 Tablo incelendiğinde, yurtta kalan öğrencilerinin fizik dersine tutum puan ortalamaları (X=56.06), ailesinin yanında kalan öğrencilerinin ise (X=56.57) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin şu anda barınmakta oldukları yer ile fizik tutumları (p>.05) arasında anlamlı bir farklılık olmadığı yapılan T testi sonucunda tespit edilmiştir. Yurtta kalan öğrencilerinin fizik öğretmenlerine karşı tutumlarının puan ortalaması (X=66.40), ailesinin yanında kalan öğrencilerin ise (X=62.47) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin şu anda barınmakta oldukları yer ile fizik öğretmenine tutumları (p>.05) arasında anlamlı bir fark olmadığı yapılan T testi sonucunda tespit edilmiştir. Tablo 7. Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının en uzun süre yaşadıkları yer değişkenine göre ANOVA testi En uzun süre yaşadıkları yer N Ortalama ss f p dersine öğretmenine Köy Kasaba İlçe İl Köy Kasaba İlçe İl Tablo incelendiğinde, köyde yaşayan öğrencilerin fizik dersine tutum puan ortalamaları (X=60.88), kasabada yaşayan öğrencilerin (X=49.00), ilçede yaşayan öğrencilerin (X=52.71), ilde yaşayan öğrencilerin ise (X=56.72) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin en uzun süre yaşadıkları yer ile fizik tutumları (p>.05) arasında anlamlı bir farklılık olmadığı yapılan ANOVA testi sonucunda tespit edilmiştir. Köyde yaşayan öğrencilerin fizik öğretmenlerine karşı tutumlarının puan ortalaması (X=73.55), kasabada yaşayan öğrencilerin (X=32.00), ilçede yaşayan öğrencilerin (X=60.14), ilde yaşayan öğrencilerin ise (X=62.70) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin en uzun süre yaşadıkları yer ile fizik öğretmenine tutumları (p>.05) arasında anlamlı bir farklılık olmadığı yapılan ANOVA testi sonucunda tespit edilmiştir. Tablo 8. Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının liseye giriş puanları değişkenine göre ANOVA testi Liseye giriş puanları N Ortalama ss f p dersine öğretmenine Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (1),

10 Tablo incelendiğinde, lise öğrencilerinin liseye giriş puanları ile fizik tutumları (p>.05) arasında anlamlı bir farklılık olmadığı yapılan ANOVA testi sonucunda tespit edilmiştir arası puan alan öğrencilerin fizik öğretmenlerine karşı tutumlarının puan ortalaması (X=91.25), arası puan alan öğrencilerin (X=65.16), arası puan alan öğrencilerin (X=71.90), arası puan alan öğrencilerin ise (X=50.57) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin liseye giriş puanları ile fizik öğretmenine tutumları (p<.05) arasında anlamlı bir farklılık olduğu yapılan ANOVA testi sonucunda tespit edilmiştir. Tablo 9.Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumları korelasyonu dersine tutum N r p öğretmenlerine tutum ** **r<.2 Tablo incelendiğinde, lise öğrencilerinin fizik dersine tutumları ile fizik öğretmenlerine tutum puanları arasında çok zayıf düzeyde pozitif yönde bir ilişki bulunmaktadır (r=.150; p>.05). Bu sonuca göre lise öğrencilerin fizik dersine tutumlarının, fizik öğretmenlerine tutumlarını anlamlı derecede etkilemediğini söyleyebiliriz. Tablo 10. Lise öğrencilerinin fizik dersine tutumlarına ilişkin sorulara verdikleri yanıtlar Maddeler Tamamen Kesinlikle Katılıyorum Kararsızım Katılmıyorum katılıyorum katılmıyorum M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M Adıyaman, M. & Sert, H. (2017). Attitudes of High School Students Towards Physics

11 Tablodaki veriler incelendiğinde öğrencilerin fizik dersine tutumlarının araştırıldığı sorulara %25.1 i tam olumlu, %16.5 i tam olumsuz yanıt verdikleri görülmüştür. Tablo 11. Lise öğrencilerinin fizik öğretmenlerine tutumlarına ilişkin verdikleri yanıtlar Maddeler Tamamen Kesinlikle Katılıyorum Kararsızım Katılmıyorum katılıyorum katılmıyorum M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M M Tablodaki veriler incelendiğinde lise öğrencilerinin fizik öğretmenlerine tutumlarının araştırıldığı sorulara %48.3 i tam olumlu, %6.5 i tam olumsuz yanıt verdikleri görülmüştür. 5. Sonuç, Tartişma ve Öneriler Eğitimde bilişsel özellikler kadar duyuşsal özelliklerin önemi de göz ardı edilemez büyüklüktedir. O yüzden bu özelliklerin ölçülmesi için çeşitli ölçeklerin geliştirilmesi büyük önem taşır. Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (1),

12 Bu çalışmada, Sezgin Selçuk (2004) tarafından üniversite düzeyine olarak geliştirilen Dersine Yönelik Tutum Ölçeği nin lise düzeyinde fizik dersine uyarlaması yapılmıştır. Geçerlik ve güvenirlik çalışması sonuçları, yeni ölçeğin lise düzeyine uygun yapıda geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğunu göstermektedir. Bu çalışma kapsamında geliştirilen ölçeğin, ortaöğretim öğrencilerin fiziğe karşı olan tutumlarını belirlemede etkin bir veri toplama aracı olarak önerilebilir. Bu çalışma Antalya Metin Nuran Çakallıklı Anadolu Lisesi sayısal bölümünde öğrenim gören 11. ve 12. Sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Bu yüzden, elde edilen sonuçlar, belirtilen okulda öğrenim gören öğrenciler için genellenebilir. Çalışmayı yaptığımız okulun teog başarısı oldukça yüksek bir okul olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır. Lise öğrencilerinin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarını belirlemeyi amaçlayan bu araştırmada, fizik öğretmenine tutumlarına oranla, fizik dersine tutumların daha yüksek olsuğu tespit edilmiştir. Fakat iki tutumun da orta düzeyin altında olduğu görülür. Cinsiyet değişkeni ile fiziğe tutum arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilirken ortalamalara bakıldığında kız öğrencilerin tutumlarının erkek öğrencilerden daha yüksek olduğu görülür. Fakat cinsiyet ile fizik öğretmenine tutum arasında anlamlı bir farklılık olmasa da erkek öğrencilerin fizik öğretmenlerini kız öğrencilerden daha çok sevdiği görülür. Yaş değişkeni ile fiziğe tutum arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmezken; yaş ile fizik öğretmenine tutum arasında anlamlı derecede bir farklılık olduğu görülmüştür. En yüksek tutumun 16 yaşında olduğu ve düzenli bir şekilde 18 yaşına kadar tutumun düştüğü tespit edilmiştir. Yani öğrencilerin yaşı büyüdükçe öğretmenlerine sahip oldukları tutum düşüş gösterse de bu durumun fizik dersine karşı olan tutumlarını etkilemediğini söyleyebiliriz. Sınıf düzeyi değişkeni ile fiziğe tutum arasında anlamlı bir farklılık tespit edilemezken 11. Sınıf öğrencilerinin 12. Snıf öğrencilerine oranla tutumlarınınn daha yüksek olduğu görülür. 12. Sınıfta dersin konu içeriğinin zorlaşması, konu sayısının artması ve sınav stresi gibi nedenlerden dolayı öğrencilerin derse karşı tutumlarının azaldığını söyleyebiliriz. Ayrıca sınıf düzeyi değişkeni ile fizik öğretmenine tutum arasında anlamlı bir farklılığın olduğu tespit edilmiş ve 11. Sınıf öğrencilerinin fizik öğretmenlerine karşı tutumlarının daha yüksek iken 12. Sınıfta bu ortalamanın düştüğü görülür. Bu sonuçlar yaş değişkenine göre yapılan analizi de destekler niteliktedir. Barındıkları yer ile fizik dersine tutum ve fizik öğretmenlerine tutum arasında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit eidlmiştir. Yani öğrencilerin ailesinin yanında veya yurtta kalıyor olması fizik dersi ve öğretmneleri açısından bir farklılık yaratmamıştır. Öğrencilerin en uzun süre yaşadıkları yer ile fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Ortalamalar incelendiğinde ise uzun süre köyde yaşayan öğrencilerin fizik dersine ve fizik öğretmenlerine tutumlarının diğerlerine oranla daha yüksek olduğu görülür. 128 Adıyaman, M. & Sert, H. (2017). Attitudes of High School Students Towards Physics

13 Öğrencilerin, liseye giriş puanları ile fizik dersine tutumları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Bunun nedeni olarak liseye giriş sınavında çıkan fizik konuların 11.ve 12. Sınıf fizik konularından farklı olması gösterilebilir. Liseye giriş puanları ile fizik dersine tutumları arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir arası puan alan öğrencilerin fizik öğretmenlerine karşı tutumlarının puan ortalaması (X=91.25), arası puan alan öğrencilerin (X=65.16), arası puan alan öğrencilerin (X=71.90), arası puan alan öğrencilerin ise (X=50.57) olduğu görülür. Ayrıca lise öğrencilerinin liseye giriş puanları ile fizik öğretmenine tutumları (p<.05) arasında anlamlı bir farklılık olduğu yapılan ANOVA testi sonucunda tespit edilmiştir. dersine karşı olan tutum ile fizik öğretmenlerine karşı olan tutum incelendiğinde ise aralarında çok zayıf pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Yani öğrencilerin fizik dersi tutumları ile fizik öğretmenleri tutumlarının birbirlerini çok fazla etkilemediği söylenebilir. öğretmenlerine tutum ölçeğine verilen yanıtlar incelendiğinde, öğrencilerin fizik öğretmenlerine tutumlarının araştırıldığı maddelere %48.3 i tam olumlu, %6.5 i tam olumsuz yanıt verdikleri görülmüştür. Buna olarak öğrencilerin fizik öğretmenlerine karşı düşüncelerinin yüksek düzeyde olumlu olduğu görülür. Öğrenciler fizik öğretmnelerinin derse hazırlıklı geldiğini, konulara hakim olduğunu, dersi günlük hayatla ilişkilendirirerek anlatıp daha etkili öğrenmeler sağladığını ve konuları pekiştiren ödevlerle kalıcı öğrenmeyi desteklediğini belirtmişlerdir. Kişilik olarak ta iyi bir insan ve iyi bir öğretmen olduklarını belirtmişlerdir. Öğrenciler sadece Konularla ilgili deney, gözlem, grup çalışmaları gibi etkinlikler düzenler ve yapar maddesine %50 olumlu, %50 olumsuz yanıt verdikleri açıkça göze çarpmaktadır. Buradan da derslerin daha çok teorik işlendiği çok fazla deney ve gözlem yapılmadığı görülür. dersi teorik bilgilerin, soyut kavramların ve formüllerin çok fazla olduğu bir ders olduğu için öğrenciler genelde ön yargıyla yaklaşır ve onlar için korkutucu gelir. Bu yüzden sadece teorik bir şekilde değil dersin içeriğine uygun olarak olabildiğince somut ya da görsel, işitsel şekilde anlatılırsa hem daha etkili ve kalıcı öğrenmesi hem de öğrencilerin ön yargılarından kurtularak fizik dersini sevmesi sağlanabilir. Öğrencilerin fizik dersine tutumları değerlendirildiğinde öğrencilerin olumsuz tutumları şu şekilde özetlenebilir: dersinin öğrencilik hayatı için eğlenceli olmadığı, dersi sınavından çekindikleri ve stres oldukları, Fiziğe ayrılan ders saatlerinin artmasını istememeleri, Diğer derslere göre kıyaslandığında fizik dersine çok fazla çalışmak istememeleri, ile ilgili kitapları okumaktan hoşlanmadıkları, Yıllarca fizik okumak istememeleridir. Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (1),

14 Öğrencilerin üniversitede okumak istedikleri bölümler sorulduğunda 29 öğrenci mühenlislik, 33 öğrenci tıp ve eczacılık, 11 öğrenci mimarlık, 25 öğrenci diş hekimliği, 23 öğrenci ise diğer meslekleri yazmışlardır. Öğrencilerin mühendislik ve mimarlık gibi fizik ile alakalı bölümler yazdıkları görülmüştür. Kaynakça Akgün, Ş. (2004). Fen bilgisi öğretimi. Ankara: Nasa Yayınları. Altınok, H. (2004). Öğretmenlerin fen öğretimine tutumlarına ilişkin öğrenci algıları ve öğrencilerin fen bilgisi dersine tutum ve güdüleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (26), 1-8. ALTIPARMAK, M. (2001). Biyoloji öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin laboratuara tutum ve başarı üzerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. BERBEROĞLU, G. (1990). Kimyaya ilişkin tutumların ölçülmesi. Eğitim ve Bilim, 76, ÇAKIR, N. K., ŞENLER, B., ve TAŞKIN, B. G. (2007). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin fen bilgisi dersine tutumlarinin belirlenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), EAGLY, A. H., ve CHAIKEN, S. (2007). The advantages of an inclusive definition of attitude. Social Cognition, 25(5), EKICI, G. (2002). Biyoloji öğretmenlerinin laboratuar dersine tutum ölçeği (BÖLDYTÖ). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, Gürkan, T. ve Gökçe, E. (2000). İlköğretim öğrencilerinin fen bilgisi dersine tutumları. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi Bildiri Kitabı, 6-8 Eylül: KAN, A. ve AKBAŞ, A. (2005). Lise öğrencilerinin kimya dersine tutum ölçeği geliştirme çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1(2), KAYA, H. ve BÖYÜK, U. (2011). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersine ve Fen Deneylerine Karşı Tutumları. Türk Bilim Araştırma Vakfı Dergisi. 4(2), MA, X., ve KİSHOR, N. (1997). Assessing the relationship between attitude towards mathematics and achievement in mathematics: A meta-analysis. Journal of Research in Mathematics, 30, MORGAN, C.T. (1991). Psikolojiye giriş. 8. Baskı (Çev. Arıcı, H., Aydın, O. ve ark.), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları. NALÇACI, İ. AKARSU, B. Ve KARİPER, İ. (2011). Orta Öğretim Öğrencileri İçin Tutum Ölçeği Derlemesi ve Öğrenci Tutumlarının Değerlendirilmesi. Journal Of European Education. 1(1). 130 Adıyaman, M. & Sert, H. (2017). Attitudes of High School Students Towards Physics

15 ÖZYÜREK, A. Ve ERYILMAZ, A. (2001) Factor Affecting Students Attitudes Towards Physics. Eğitim ve Bilim. 26(120), SERİN, O. KESERCİOĞLU, T. SARACALOGLU, S. ve SERİN, U. (2003). Sınıf Öğretmenliği ve Fen Bilgisi Öğrencilerinin Fen (Bilimlerin) e Yönelik Tutumları. M.Ü Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 17, SELVI, K. (1996). Tutumların ölçülmesi ve program değerlendirme. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), SEZGİN SELÇUK, G. (2004). Strateji öğretiminin fizik başarısı, tutum, başarı güdüsü üzerindeki etkileri ve strateji kullanımı. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. SEZGİN SELÇUK, G. ÖZKAN, G. Ve DEMİRCİOĞLU, S. Lise Öğrencilerin Dersine Yönelik Tutumlarının Karşılaştırılması: İzmir ve Gaziantep Örneği. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/ TAŞLIDERE, E. Ve KORUR, F. (2012). Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Laboratuvarına Yönelik Tutumları: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, TECİM, E., Felsefe Dersi Tutum Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/3 Winter 2015, p , ISSN: , DOI Number: ANKARA-TURKEY ZACHARIA, Z. (2003). Beliefs, attitudes, and intentions of science teachers regarding the educational use of computer simulations and inquiry based experiments in physics. Journal of Research in Science Teaching, 40(8), Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (1),

16 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Karasızım Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Ek: Anket formu Maddeler dersini severim. dersi beni korkutur. dersine girerken büyük bir sıkıntı duyarım. dersi benim için ilgi çekicidir. dersi olmasa öğrencilik hayatı daha zevkli olur. Derslerim içinde en sevimsizi fiziktir. dersi sınavından çekinirim dersinde zaman geçmek bilmez. Arkadaşlarımla fizik konularını tartışmaktan zevk alırım Fiziğe ayrılan ders saatlerinin fazla olmasını dilerim. dersi çalışırken canım sıkılır Diğer derslere göre fizik dersine çalışmaktan daha çok hoşlanırım. dersi eğlenceli bir derstir. ile ilgili kitapları okumaktan hoşlanırım. Fiziğin günlük yaşantıda önemli bir yeri yoktur. konularıyla ilgili daha çok şey öğrenmek isterim. le ilgili çözemediğim bir problemle karşılaştığımda çözünceye kadar uğraşırım. Yıllarca fizik okusam bıkmam. Fiziği öğrendikçe fizik dersine olan ilgim artıyor. Düşünce sistemimizi geliştirmede fizik öğrenimi önemlidir. dersi çevremizdeki doğa olaylarının daha iyi anlaşılmasında yardımcı olur dersi seçmeli olsaydı, yine fizik dersini seçerdim. İleride sahip olmak istediğim meslek ile fiziğin bir alakası vardır. dersi somut (beş duyudan biri ya da birkaçı ile saptanabilen) bir derstir. 132 Adıyaman, M. & Sert, H. (2017). Attitudes of High School Students Towards Physics

17 Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Kararsızım Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum Maddeler Derslere planlı ve hazırlıklı gelir. Konuları düzenli bir şekilde anlatır. Yeni konularla eski konular arasında ilişki kurar. Sınıfta öğrenme için elverişli bir ortam sağlar. Konuyu pekiştiren ödevler verir Sınav soruları öğrenci başarısını ölçebilir niteliktedir. Öğrencinin notunu verirken tarafsız davranır. Derslerde video, bilgisayar gibi araç - gereçler kullanmaya çalışır. Konularla ilgili günlük hayattan örnekler verir. Öğrencilerin derse katılımını sağlar. Konularla ilgili deney, gözlem, grup çalışmaları gibi etkinlikler düzenler ve yapar. Konuları birden fazla farklı yollardan anlatır. -1 konularına hakimdir. -2 konularına hakimdir. -3 konularına hakimdir. kavramlarının öğrenilmesine önem verir. Konuyu anlatırken ders notlarına çok bağlı kalır. Öğrencilerin fizik konularıyla ilgili sorularına rahatlıkla cevap verir. Güncel fizik konularında kendini geliştirir. Konuları büyük bir şevkle anlatır Derslerine gereken ciddiyeti, önemi verir. Ders sürelerini iyi kullanır. Öğrenci sorunlarından anlar ve onlara yardım eder. Mesleğini severek yapar Derste çok hareketli ve yaratıcıdır. Dersi veya kendisi ile ilgili eleştirilere açıktır. Öğrencilerin konularla ilgili düşüncelerini açıklamalarına izin verir ve onları dinler. Öğrencilere samimi, içten ve anlayıştı davranır. Öğrencilere ders dışında zaman ayırır. Konuşması açık ve yalındır. İyi bir fizik öğretmenidir. İyi bir insandır. Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (1),

18 Strategic Research Academy Copyright of Journal of Current Researches on Educational Studies is the property of Strategic Research Academy and its content may not be copied or ed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or articles for individual use. 134 Adıyaman, M. & Sert, H. (2017). Attitudes of High School Students Towards Physics