Elektronik Sertifikalar * E-İmza ve M-İmza * Kayıtlı E-posta * E-tebligat. Hasan Hüseyin SUBAŞI

Transkript

1 Elektronik Sertifikalar * E-İmza ve M-İmza * Kayıtlı E-posta * E-tebligat Hasan Hüseyin SUBAŞI

2 Sunum Planı Açık Anahtar Altyapısı Elektronik Sertifikalar NES SSL İşlem Sertifikası Mali Mühür E-imza / M-imza Kayıtlı E-posta (KEP) E-tebligat 2

3 Kanun ve Mevzuatlar 2004 yılı 5070 sayılı E-imza Kanunu ESHS Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı Nitelikli Elektronik Sertifika Zaman Damgası SSL E-imza Kütüphanesi 3

4 ESHS ESHS Başlama Tarihi Elektronik Bilgi Güvenliği A.Ş. (E-Güven) TUBİTAK Kamu Sertifikasyon Merkezi TürkTrust Bilgi, İletişim ve Bilişim Güvenliği Hizmetleri A.Ş EBG Bilişim Teknolojileri ve Hizmetleri A.Ş.(E-Tugra) Emniyet Genel Müdürlügü Sertifikasyon Merkezi (EGMSM) E-İmza Bilgi Güvenliği Hizmetleri A.Ş.(e-İmzaTR)

5 Çift Anahtarlı Algoritmalar Çift anahtarlı kriptografik algoritmaların kullanımında her kullanıcıya 2 anahtar verilir. (Açık anahtar, özel anahtar) Şifreleme ve şifre çözme işlemleri için anahtarlar kullanılır. Özel anahtar gizli tutulması gereken bir bilgidir. Açık anahtar gizli tutulması gerekmeyen açık bir bilgidir. İki anahtar arasında matematiksel bir ilişki vardır. Birisi ile şifrelenen veri sadece ve sadece diğeri ile çözülebilir. Açık anahtara bakarak özel anahtarın elde edilmesi mümkün değildir. Üretilen her anahtar çifti eşsizdir. 5

6 E-İmza / M-İmza Elektronik imza; başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla kullanılan elektronik veri Mobil elektronik imza; 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu'nda tarif edilen ve ıslak imza ile eşdeğer imzanın GSM SIM kartları kullanılarak atılmasıyla oluşan elektronik veri 6

7 Islak İmza E-İmza M-İmza 7

8 Elektronik imza; Kimlik doğrulamayı (Authentication), İnkar edememeyi (Non-Repudiation), Bütünlük (Integrity) kontrolünü sağlar. Gizlilik (Privacy) elektronik imza ile sağlanmaz. 8

9 Açık Anahtarlı Alt Yapı Teknolojisi Özel anahtar (imza oluşturma verisi) İmza sahibine ait olan, imza sahibi tarafından elektronik imza oluşturma amacıyla kullanılan ve bir eşi daha olmayan şifreler, kriptografik gizli anahtarlar gibi veriler E-imzayı oluşturmak için kullanılır. Sadece kişinin kendisinde bulunur. Güvenli elektronik imza oluşturma aracı içinde saklanır ve bu araçtan dışarıya çıkarılamaz. Açık anahtar (imza doğrulama verisi) Elektronik imzayı doğrulamak için kullanılan şifreler, kriptografik açık anahtarlar gibi veriler E-imzayı doğrulamak için kullanılır. Gizli olmayan, herkese açık bir veridir. Elektronik sertifikanın içeriginde tutulur. 9

10 Elektronik Elektronik İmza Mekanizması İmza Mekanizması İmzayı atan taraf Merhaba Özet İletişim kanalı Merhaba ;+?(^! İmzayı doğrulayan taraf Merhaba Özet $½ $½ RSA =? $½ RSA ;+?(^! ;+?(^! 10

11 Özet (Hash) Değeri Özetleme Algoritması ile imzalanacak elektronik verilerin sabit uzunluktaki çıktısına «özet» denir. Özetleme Algoritması: sha-256, sha-384, sha-512, WHIRLPOOL 10 KB metin dosyası 10 MB müzik dosyası Özet Algoritması (sha-256) ÖZET GB film dosyası N karakter uzunluk 11

12 Özet Testi Pijamalı hasta yağız şoföre çabucak güvendi. Özet Değeri: 04eb8190a875ba9b6d05edbb0873e47ad41c48c2fac96e f3f20d Pijamalı hasta, yağız şoföre çabucak güvendi. Özet Değeri: a5346ac77429dcae333ded bc0c9d3623b98bbc2ffccb3e0b6b Farklı mesajlar için farklı özetler elde edilir 2. Özet değeri mesajdan bağımsız olarak sabit uzunluktadır 3. Özetten yola çıkılarak mesaj oluşturulamaz 12

13 Elektronik Sertifika 13

14 Elektronik Sertifika: İmza sahibinin imza doğrulama verisini ve kimlik bilgilerini birbirine bağlayan elektronik kaydı Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcısı Adı, Soyadı T.C. Kimlik No. Vs. + Adı, soyadı Elektronik sertifika Kullanıcının açık anahtarı 14

15 Elektronik Sertifikanın Oluşturulması ESHS nin sertifikası ESHS nin imza oluşturma verisi Elektronik sertifika Adı, Soyadı T.C. Kimlik No. Vs. + Elektronik İmza İşlemi X.509 Adı, Soyadı T.C. Kimlik No. Vs. + + ESHS nin İmzası ESHS nin İmzası 15

16 ESHS Sertifika Güven Zinciri Sertifika Güven Zinciri KÖK Sertifika Hizmet Sağlayıcısı ALT KÖK Sertifika Hizmet Sağlayıcısı Subject Name 16

17 X.509 Sertifika İçeriği X.509 versiyon bilgisi Sertifika sahibinin isim bilgileri Seri numarası Geçerlilik süresi Sertifikayı veren kuruluş bilgileri Sertifikayı veren kuruluş erişim bilgileri Sertifika sahibinin açık anahtarı Anahtar kullanım amacı SİL ve OCSP erişim adresleri Sertifika İlkeleri erişim adresi Nitelikli elektronik sertifika ibareleri 17 Sertifikayı veren kurumun elektronik imzası

18 Sertifika Veri Formatı İkili Gösterimi İkili (Binary) gösterimi 0 0 k 9ÊT şp"2ş2ùûû 0 * H Sign, Inc.1<0: U 3Class 1 Public Primary Certification Authorit - G21:08 U 1(c) 1998 UEKAE, Inc. - For authorized use only1 0 U TU BITAK KAMU SERTIFIKASYON MERKEZİ Z Z0 Á10 U US1 0 U UEKAE, Inc.1 <0: U 3Class 1 Public Primary Certification Authority - G21:08 U 1(c) 1998 UEKAE, Inc. - For authorized use only1 0 U Network0Ÿ0 * H к¾ - ƒôêò ¼v1Ê Ø ŒV ¼Ùo or6nuvuóßc! eš~ ½!Şk2 4 A5ë ë ݪY? Sm Oíåâ*ZÁ¹Ä ÏÈEë ] œ>ğd$v Í«o Ø{Qan Èâ å4ü Aˆê@¾s =kçu LÅ j^?n{ãò Af¾û Î ó 4 ² $òåõàèåbm {˾» WÊğ7 Šî ¾ (œù&v ÍÄ ğ Õ¾ W jğ BBB ô Ì x &8ŠG 18

19 Sertifika Veri Formatı DER (Distinguished Encoding Rules) Base-64 Content Transfer Encoding -----BEGIN CERTIFICATE----- MIIDAjCCAmsCEDnKVIn+UCIy/jLZ2/sbhBkwDQYJKoZIhvcNAQE BgNVBAYTAlVTMRcwFQYDVQQKEw5WZXJpU2lnbiwgSW5jLjE8MDo c3mgmsbqdwjsawmguhjpbwfyesbdzxj0awzpy2f0aw9uief1dgh MTowOAYDVQQLEzEoYykgMTk5OCBWZXJpU2lnbiwgSW5jLiAtIEZ emvkihvzzsbvbmx5mr8whqydvqqlexzwzxjpu2lnbibucnvzdcb DTk4MDUxODAwMDAwMFoXDTE4MDUxODIzNTk1OVowgcExCzAJBgN FQYDVQQKEw5WZXJpU2lnbiwgSW5jLjE8MDoGA1UECxMzQ2xhc3M UHJpbWFyeSBDZXJ0aWZpY2F0aW9uIEF1dGhvcml0eSAtIEcyMTo YykgMTk5OCBWZXJpU2lnbiwgSW5jLiAtIEZvciBhdXRob3JpemV MR8wHQYDVQQLExZWZXJpU2lnbiBUcnVzdCBOZXR3b3JrMIGfMA0 AQUAA4GNADCBiQKBgQCq0Lq+Fi24g9TK0g+8djHKlNgdk4xWArz VdPfQ4chEWWKfo+9Id5rMj8bhDSVBZ1BNeuS65bdqlk/AVNtmU/ Fc/IReumXY6cPvBkJHalzasab7bYe1FhbqZ/h8jit+U03EGI6gl AQABMA0GCSqGSIb3DQEBBQUAA4GBAIv3GhDOdlwHq4OZ3BeAbzQ e0apuxiiukzfo2penm574/icqqxmvq37rqiuzplzojsltlk2jpl vrsdi3xxyva3qzcviu4dvh0onnkmdqdnxj1o8k4hftw+r1ciatc gpumoiph -----END CERTIFICATE

20 Özel Anahtarın İptal Edilmesi Kriptografik güvenlik süresi dolmadan özel anahtarın kullanımı engellenebilir. Özel anahtarın kullanımının engellendiği sertifikanın iptal edilmesi ile duyurulur. Sertifikanın iptal edildiği sertifikayı veren ESHS tarafından duyurulur. SİL (Sertifika İptal Listesi) OCSP (Online Sertifika Durum Protokolü Online Certificate Status Protocol) Sertifika İptal Listesi (SİL) ESHS Web Sunucu Dizin Sunucu OCSP Yanıtlayıcı 20

21 İmza Oluşturma Araçları Elektronik imza oluşturmak üzere kullanılan donanım araçları Akıllı Kart SIM Kart HSM (Hardware Security Module) 21

22 Akıllı Kart / SIM Kart İmzalama Özel (Private) Anahtarınız İmza oluşturma anahtarı = imza oluşturma verisi İmzalama Açık (Public) Anahtarınız imza doğrulama anahtarı = imza doğrulama verisi Nitelikli Elektronik Sertifikanız (NES) İmzalama açık anahtarınızı ve kimlik bilginizi içerir. 22

23 Özel Anahtar PIN!!! Elektronik Veri İmzalama Algoritması E-imza/M-imza Akıllı Kart / SIM Kart 23

24 Zaman Damgası Bir elektronik verinin, üretildiği, değiştirildiği, gönderildiği, alındığı ve/veya kaydedildiği zamanın tespit edilmesi amacıyla, elektronik sertifika hizmet sağlayıcısı tarafından elektronik imzayla doğrulanan kaydı İmzanın zaman damgası alındığı tarihten önce oluşturulduğu ispatlanır. Zaman damgası imza dosyasına sonradan eklenir. 24

25 Elektronik İmzaya Zaman Damgası Eklenmesi GÜVENİLİR ZAMAN KAYNAĞI Merhaba Özetleme algoritması ESHS Elektronik imza İmza sahibinin sertifikası İmzanın Özet Değeri Zaman Damgası Sunucusu Elektronik imza İmzanın Özet Değeri Zaman Bilgisi ZD nin İmzası 25

26 Senaryolar İmza Oluşturma İmza Doğrulama 26

27 Elektronik İmza Oluşturulması Merhaba E-imza Oluşturma Yazılımı Merhaba İmza oluşturma verisi (Özel anahtar) İmza sahibinin sertifikası İmza sahibinin sertifikası Elektronik imza 27

28 Elektronik Sertifikanın Geçerlilik Kontrolü İMZA OLUŞTURMA UYGULAMASI Elektronik imzalı veri Sertifika iptal durum kontrolü Sertifika İptal Listesi (SİL) ESHS Web Sunucu İMZA DOĞRULAMA UYGULAMASI Sertifika üzerindeki ESHS nin imzası Sertifika geçerlilik süresi Sertifika kullanım amacı Sertifika iptal durum kontrolü - MALİ MÜŞAVİRLİK Sertifika - iptal durum kontrolü OCSP Yanıtlayıcı Dizin Sunucu Çevrim içi Sertifika Durum Protokolü (Online Certificate Status Protocol) OCSP 28

29 X.509 Sertifika İptal Listesi (SİL) İptal olmuş sertifika bilgilerinin duyurulması amacıyla oluşturulmuş sertifikayı iptal eden kuruluşun imzasını taşıyan elektronik dosya Herkesin erişimine açıktır. Erişim adresi sertifika içeriğinde mevcuttur. Belli aralıklarla oluşturulur ve yayınlanır. Belli bir geçerlilik süresi vardır. Aşağıdaki biçimlerde yayınlanır. HTTP LDAP Dizin Sunucu FTP SİL Yayın aralığı: 24 saat Ancak her yeni iptalde yenileniyor SİL Geçerlilik süresi: 36 saat 29

30 Sertifika İptal Listesi 30

31 Sertifika İptal Listesi 31

32 OCSP (Online Sertifika Durum Protokolü) Sertifikanın iptal olup olmadığı bilgisi OCSP Yanıtlayıcı dan sorgulanır. Erişim adresi sertifika içeriğinde mevcuttur. OCSP cevabı ESHS imzasını taşır. İMZA OLUŞTURMA VEYA DOĞRULAMA UYGULAMASI Sertifika iptal durum sorgulama talebi Sertifika geçerli OCSP İMZASI OCSP Yanıtlayıcı Sorgulama sonucu: -Sertifika geçerli -Sertifika iptal olmuş -Bilinmiyor 32

33 Elektronik İmza Senaryoları Açık Mesaj Ankara daki no lu hesabıma 1,000 TL gönder Özetleme Algoritması Özel Anahtar Mesaj Özeti İMZALAMA ALGORİTMASI + İmza Açık Mesaj Ankara daki no lu hesabıma 1,000 TL gönder İmza Açık Anahtar Açık Mesaj Ankara daki no lu hesabıma 1,000 TL gönder Özetleme Algoritması Mesaj Özeti 2 =? Mesaj Özeti 1 İMZALAMA ALGORİTMASI

34 Elektronik İmza Oluşturulması - Detay Mesaj Mesaj Merhaba Özel Anahtar + Merhaba E-imza Özet Algoritması PIN!!! Mesaj Özeti İmzalama Algoritması E-imza Akıllı Kart 34

35 Mobil İmzanın Oluşturulması ESHS 6 7 6F74 A37D D0B4 E37A 5F BF29 40CD GSM Operatörü 3 4 ABC Bank Ahmet Kara hesabına 100 YTL göndermeyi onaylıyorsanız imzalayın İşlemin parmak izi: 6F74 A37D D0B4 E37A 5F BF29 40CD Şifrenizi girerek imzalayın: xxxxx Tamam Geri Tamam Geri Tamam Geri 35

36 Elektronik İmzanın Doğrulanması Merhaba E-imza Doğrulama Yazılımı Doğrulama Sonucu İmza sahibinin sertifikası İmza sahibinin sertifikası Elektronik imza 36

37 Elektronik İmzanın Doğrulanması - Detay Mesaj Merhaba Özet Algoritması Mesaj Özeti 2 İmzalama E-imza Algoritması Mesaj Özeti 1 =? Açık Anahtar Hasan Subaşı Sertifika Doğrulama!!! 37

38 Sertifika Çeşitleri Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) İşlem Sertifikası Cihaz Sertifikası (SSL) Mali Mühür Sertifikası 38

39 Nitelikli Elektronik Sertifika Kişiye özeldir ve kişiye verilir. Geçerlilik süreleri 1 yıl, 2 yıl, 3 yıl Güvenli elektronik imza, elle atılan imza ile aynı hukukî sonucu doğurur. Kanunların resmî şekle veya özel bir merasime tabi tuttuğu hukukî işlemler ile teminat sözleşmeleri güvenli elektronik imza ile gerçekleştirilemez 39

40 İşlem Sertifikası Kayıtlı Elektronik Posta Hizmet Sağlayıcısının (KEPHS) hizmetlerine ilişkin işlem verilerini imzalamak için kullandığı elektronik sertifika Özelleşmiş Nitelikli Elektronik Sertifika Geçerlilik süresi en fazla 1 yıl İşlem sertifikası ile imzalama işleminde erişim verisi en fazla 16 saatte bir kullanılmalıdır 40

41 Geçerlilik süresi 1 yıl,2 yıl, 3 yıl Domain veya wildcard (joker) SSL Sertifikası 41

42 Mali Mühür Sertifikaları Mali Mühür, Gelir İdaresi Başkanlığı adına TÜBİTAK KAMU SM tarafından hazırlanan elektronik sertifika alt yapısıdır. MM ESHS sistemi tarafından üretilen sertifikalar, tüzel kişiler ile kurum, kuruluş ve işletmeler tarafından elektronik belge olarak oluşturulacak fatura ve diğer yasal belgelerin bütünlüğünün, kaynağının ve içeriğinin garanti altına alınması, elektronik ortamda muhataplarına iletilmesi ve elektronik ortamda saklanması sırasında güvenliğinin ve gizliliğinin sağlanması amacıyla kullanılacaktır. Yalnızca kurumca bildirilen yetkili veya yetkililerinin kontrolü altında kullanılabilir/kullanılmalıdır. 42

43 Mali Mühür Sertifikaları Mali mühür sertifikası (MÜS) ve güvenlik hizmetleri sertifikası (GÜS) 3 yıllık olarak oluşturulmaktadır. Tüzel Kişi, Gerçek Kişi E-fatura, E-defter, E-bilet... 43

44 Mali Mühür Sertifika Nitelikli Eleketronik Sertifika Özellikler NES Mali Mühür Verilen Taraf Gerçek Tüzel/Gerçek Tabii Olduğu Mevzuat 5070 E-imza Kanunu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 397) Ücret Denetim BTK GİB Kullanım Alanı E-imza E-fatura, E-defter, E-bilet... Veren Kurum ESHS Tübitak KAMUSM 44

45 Kayıtlı E-posta Kayıtlı elektronik posta; Yasal olarak geçerli ve güvenli kabul edilen elektronik posta olarak tanımlanabilir. Elektronik iletilerin, gönderimi ve teslimatı da dâhil olmak üzere kullanımına ilişkin olarak hukukî delil sağlayan, elektronik postanın nitelikli şeklidir. REM: Registered sayılı E-imza Kanunu 45

46 Kayıtlı elektronik posta ile; Kayıtlı E-posta (KEP) Zaman damgası kullanarak elektronik ortamda yapılan gönderilerin zamanı, kanıtı Elektronik imza ile gönderici ve alıcının kimliği ve Elektronik imza ile gönderilen iletinin ve eklerinin bütünlüğü kesin olarak tespit edilebilmektedir. 46

47 47

48 KEP <> Klasik E-Posta Özellikler Klasik E-Posta KEP E-posta Gönder / Al Yasal Kanıt Desteği (1) Detaylı Kayıt Tutma (2) Delil Saklama Garantisi (3) Bireysel Nitelikli Elektronik İmza (4) Diğer KEP Sunucularına Kanıt Gönderebilme (5) E-posta Bütünlük Garantisi (6) İşlem Sertifikası ve Zaman Damgası Kullanma(7) 48

49 Kayıtlı E- Posta Hizmet Sağlayıcısı (KEPHS) KEP Yönetmeliğine göre KEPHS; 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu kapsamındaki yetkilendirme çerçevesinde KEP sistemi kurmak ve işletmek için kurulan anonim şirket ile başvuru yapması ve gerekli koşulları sağlaması hâlinde 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanununun hükümlerine göre elektronik ortamda tebligat yapmaya yetkili kılınmış idaredir. 49

50 KEP İle İlgili Maddeler Türk Ticaret Kanunu (13/11/2011) 18. madde (3) Tacirler arasında, diğer tarafı temerrüde düşürmeye, sözleşmeyi feshe, sözleşmeden dönmeye ilişkin ihbarlar veya ihtarlar noter aracılığıyla, taahhütlü mektupla, telgrafla veya güvenli elektronik imza kullanılarak kayıtlı elektronik posta sistemi ile yapılır. (4) Tacir sıfatına bağlı olan diğer hükümler saklıdır. Madde 1525 (1) Tarafların açıkça anlaşmaları ve 18 inci maddenin üçüncü fıkrası saklı kalmak şartıyla, ihbarlar, ihtarlar, itirazlar ve benzeri beyanlar; fatura, teyit mektubu, iştirak taahhütnamesi, toplantı çağrıları ve bu hüküm uyarınca yapılan elektronik gönderme ve elektronik saklama sözleşmesi, elektronik ortamda düzenlenebilir, yollanabilir, itiraza uğrayabilir ve kabul edilmişse hüküm ifade eder. (2) Kayıtlı elektronik posta sistemine, bu sistemle yapılacak işlemler ile bunların sonuçlarına, kayıtlı posta adresine sahip gerçek kişilere, işletmelere ve şirketlere, kayıtlı elektronik posta hizmet sağlayıcılarının hak ve yükümlülüklerine, yetkilendirilmelerine ve denetlenmelerine ilişkin usul ve esaslar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından bir yönetmelikle düzenlenir. Yönetmelik bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren beş ay içinde yayımlanır. 50

51 KEP İle İlgili Maddeler KEP Yönetmeliği 15. madde (1) KEPHS'nin KEP sistemi üzerinden sunduğu hizmetlere ilişkin olarak oluşturduğu kayıtlar ile KEP delilleri senet hükmündedir ve aksi ispat edilinceye kadar kesin delil sayılır. (2) KEP hesabı kullanılarak gerçekleştirilen tüm işlemlere ilişkin hukukî sonuçlar hesap sahibi üzerinde doğar. Madde 12 (1) Hesap sahibinin ya da işlem yetkilisinin, KEP hesabına erişerek gelen iletileri kontrol etmesi esastır. (2) Mücbir sebep hâlleri dışında KEP hesabına erişilmemesi durumunda o işgünü içinde gelen iletinin ertesi işgünü hesap sahibine ulaştığı ve okunduğu kabul edilir. Madde 11 (2) KEP hesabının, hesap sahibi tarafından kendi nam ve hesabına kullanılması esastır. Hesap sahibinin tüzel kişi olduğu durumlarda; KEP hesabı, bu Yönetmelik hükümlerinde belirtilen şekilde yetki verilmiş olan işlem yetkilisi tarafından hesap sahibinin nam ve hesabına kullanılır. 51

52 Kayıtlı E-Posta Hizmet Sağlayıcısı KEP sisteminde aşağıdaki kavramlar güvenilir bir üçüncü taraf rolünde olan, ilgili otoriteden yetki almış kayıtlı e-posta hizmet sağlayıcısı (KEPHS) tarafından yönetilir: Gönderilen ve alınan e-postalar, Domainler, Kanıtlar, Kullanıcı e-posta hesapları, KEP Rehberi ve Arşiv 52

53 KEPHS KEPHS Başlama Tarihi Alan Adı Posta ve Telgraf TeşkilatıA.Ş hs01.kep.tr TNB Kayıtlı Elektronik Posta Hizmet Sağlayıcılığı ve Ticaret A.Ş hs02.kep.tr TÜRKKEP KayıtlıElektronik Posta Hizmet Sağlayıcılığıve Ticaret A.Ş hs03.kep.tr INTERTECH Bilgi İşlem ve Pazarlama Ticaret A.Ş hs04.kep.tr EFINANS Elektronik Ticaret Ve Bilişim Hizmetleri A.Ş hs05.kep.tr KEPKUR Yazilim Bilişim Kayıtlı Elektronik Posta Hizmetleri Sanayi Ve Ticaret A. Ş hs06.kep.tr F.I.T. Bilgi İşlem Sistemleri Servisleri Sanayi ye Ticaret A.Ş hs07.kep.tr Mikro Yazılımevi Yazılım Hizmetleri Bilgisayar Sanayi ve Ticaret A.Ş hs08.kep.tr 53

54 KEP Çalışma Modelleri Sakla-ilet: KEP iletilerinin, alıcının veya göndericinin KEP hesaplarına doğrudan ulaştırıldığı KEP çalışma modeli Sakla-bildir: KEP iletilerinin KEPHS nin sistemlerinde tutulduğu ve alıcının ya da göndericinin söz konusu iletilere erişebilmesini temînen KEP hesaplarına bir bağlantı adresinin ulaştırıldığı KEP çalışma modeli 54

55 KEPHS Çalışma Modeli Sakla&İlet 55

56 KEP E-posta Adresleri KEP hesabı adresleri formatında belirlenir. KEP hesabı adreslerindeki tüm alfabetik karakterler küçük olarak kullanılır. KEP hesabı adresinin kullanıcı-tarafı a) Gerçek kişiler için adı.soyadı.sayı b) Tüzel kişiler için alan-adı-tarafı hsy.kep.tr veya TüzelKişiAdı.hsY.kep.tr formatlarından biri ile oluşturulur. 56

57 KEPHS Yükümlülükleri Sakla-ilet ve sakla-bildir çalışma modellerinin biri veya her ikisi ile hizmet vermekle KEP hesabının ve bu hesap üzerinden verilen hizmetlerin güvenliğini, gizliliğini ve bütünlüğünü sağlamakla KEP sisteminin tüm süreçlerine ilişkin günlük kayıtlarını güvenliğini, gizliliğini ve bütünlüğünü sağlayarak kayıt altına almakla KEP sistemindeki tüm imzalama süreçlerinde ESHS ler tarafından KEPHS için oluşturulan işlem sertifikasını kullanmakla 57

58 KEP UYGULAMALARI Kamu kurum ve kuruluşlarının aralarında elektronik ortamda resmi yazışma yapmaları, Kamu kurum ve kuruluşlarının özel sektör ve vatandaşla elektronik ortamda yazışmaları, Vatandaşların ve özel sektörün elektronik ortamda her türlü bilgi ve belge paylaşımı, 58

59 KEPHS Altyapısını Kullanabilen Hizmetler E-Tebligat E-Fatura E-Bildirge E-İhale E-Noter Elektronik Doküman Paylaşım Sistemi Banka Hesap Özetinin/Dekontlarının Gönderilmesi Elektronik Ticaret Kredi Başvuruları Şirket İçi/Dışı Hukuki Yazışmalar Güvenli ve Hukuki Tüm Elektronik Haberleşmeler 59

60 E-tebligat Sistem Mimarisi e-tebligat gönderimi PTT Sistem Merkezi X Bilişim Sistemi/KEPHS arayüzü B KEP A KEP e-tebligat hesabı 60

61 Gönderici kişi/kurum Göndericinin hesabının olduğu KEPHS 1 - Gönderici güvenli elektronik imzası ile imzaladığı mesajını hizmet aldığı KEPHS ye gönderir. 2 - KEPHS, göndericinin mesajını teslim aldığına dair delili göndericiye gönderir. 3 KEPHS, göndericinin mesajını alıcının hizmet aldığı diğer KEPHS ye gönderir. 4 Alıcının hizmet aldığı KEPHS, mesajı devraldığına ilişkin delili hesabı veren KEPHS ye gönderir. 5 KEPHS, mesajın alıcının hizmet aldığı KEPHS tarafından teslim alındığı konusunda göndericiyi bilgilendirir. 6 Alıcının hizmet aldığı KEPHS, mesajı alıcının posta kutusuna bırakır Diğer KEPHS 7 Alıcının hizmet aldığı KEPHS, mesajın alıcının posta kutusuna bırakıldığı bilgisini göndericinin hesabının olduğu KEPHS ye gönderir. 8 KEPHS mesajın alıcının posta kutusuna bırakıldığı konusunda göndericiyi bilgilendirir. 9 Alıcının mesajı açtığı bilgisi hizmet aldığı KEPHS ye gönderilmektedir. 10 Alıcının hizmet aldığı KEPHS, mesajın alıcı tarafından açıldığı bilgisini göndericinin hesabının olduğu KEPHS ye gönderir. 11 KEPHS, mesajın alıcı tarafından açıldığı bilgisini göndericiye gönderir. 9 Muhatap/Alıcı 61

62 KEP / E-tebligat işleyişi GÖNDERİCİ ALICI İleti Alındı İleti Teslim Edildi İleti Okundu GÖNDERİCİ KEPHS ALICI KEPHS 62

63 E-tebligat ile ilgili mevzuat Tebligat Kanunu Madde 1 (Değişik madde: 11/01/ S.K./1.mad.) Kazaî merciler, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler, (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlar, (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları ile il özel idareleri, belediyeler, köy hükmî şahsiyetleri, barolar ve noterler tarafından yapılacak elektronik ortam da dâhil tüm tebligat, bu Kanun hükümlerine göre Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü veya memur vasıtasıyla yapılır. Madde 7/A (Ek madde: 11/01/ S.K./2.mad.) (ikinci fıkra yayımdan iki yıl sonra yürürlüğe girer) Tebligata elverişli bir elektronik adres vererek bu adrese tebligat yapılmasını isteyen kişiye, elektronik yolla tebligat yapılabilir. Anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlere elektronik yolla tebligat yapılması zorunludur. Elektronik yolla tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır. 63

64 E-tebligat ile ilgili mevzuat Tebligat Yönetmeliği Madde 6 (2) Tebligatı çıkaran merciin merkezî yapıda bir bilişim sistemine sahip olması, işlemlerini elektronik ortamda yapması ve talebi halinde, merci bünyesinde bulunan tüm birimler için tek bir elektronik tebligat adresi kullanılır. Elektronik tebligat gönderme işlemi tebligatı çıkaran merciin sistemi ile İdarenin sistemi arasında yapılacak entegrasyonla sağlanır. Madde 7 (2) Kendilerine yalnızca elektronik yolla tebligat yapılması zorunlu olan muhatapların, tebligat çıkarmaya yetkili merciler nezdindeki işlemlerinde elektronik tebligat adreslerini bildirmeleri zorunludur. (4) Kendilerine elektronik yolla tebligat yapılması isteğe bağlı olan muhatapların, elektronik yolla tebligat almak istemeleri halinde, tebligat çıkarmaya yetkili merciler nezdindeki işlemlerinde elektronik tebligat adresini bildirmeleri gerekir. Madde 9 (5) Olay kayıtları günde en az bir defa olmak üzere zaman damgası eklenerek güvenli elektronik imzayla imzalanır ve erişilebilir şekilde arşivlerde otuz yıl süreyle saklanır. 64

65 E-tebligat ile ilgili mevzuat Tebligat Yönetmeliği Madde 10 (1) Muhatap tarafından hizmet sağlayıcıya iletişim için diğer bir elektronik posta adresi bildirilmişse, elektronik tebligatın ulaştığı anda bu adrese, bilgilendirme mesajı gönderilir. Madde 12 (1) Muhatap elektronik tebligat hesabına, güvenli elektronik imzasını kullanarak veya hizmet sağlayıcı tarafından verilen parola ve şifre ile birlikte telefonuna kısa mesajla gelen tek kullanımlık şifre vasıtasıyla erişir. (2) Hizmet sağlayıcı, elektronik tebligatı sadece bu tebliği almaya yetkili olan kişiye ulaştırmayı garanti eder. Tebliği almaya yetkili kişinin, kimlik doğrulaması hizmet sağlayıcı tarafından yapılır. (3) Vekile veya kanuni temsilciye yapılacak elektronik tebligatlarda, Kanun hükümlerine uygun olarak ikinci fıkra hükümleri uyarınca işlem yapılır. Madde 14 (10) Kendisine zorunlu olarak elektronik yolla tebligat yapılması gereken ancak elektronik tebligat adresi edinmeyen muhatapların MERSİS te kayıtlı olan tebligat adreslerine, elektronik tebligat adresi edinmeleri için başvuruda bulunmaları konusunda MERSİS ten sorumlu kurum tarafından bildirim yapılır. 65

66 E-Tebligat KEP e-tebligat Zorunlu İsteğe bağlı (istisnası TTK 18) KEP Tebligatın hukuki sonuçlarını doğurur. Kesin delildir Tacirler arasındaki bir kısım işlemlerde hukuki sonuç doğurur. Senet hükmünde, aksi ispatlanana kadar kesin delildir 5 günlük geçmekle tebliğ yapılmış sayılır Gönderinin ertesi günü ulaştığı ve okunduğu kabul edilir Resmi işlemlerde adresi ilgili birime bildirim zorunluluğu var Zorunlu muhataplar için kullanıma kapatılamaz İhtiyari kullanıcılar için Ölüm, ceza infaz kurumuna girme, askerlik hizmeti gibi durumlarda askıya alınabilir Entegrasyon ile kurumsal gönderim mümkündür PTT A.Ş. üzerinden gönderim zorunluluğu var Ücret PTT A.Ş. tarafından belirlenir Bildirim zorunluluğu yok İsteğe bağlı olarak, kişinin ölümü, sözleşme şartlarına göre kapatılabilir Kullanıma kapatılan hesap sahibinin talebi üzerine tekrar açılabilir Her gönderici için ayrı hesap alınması gerekmektedir. Şu an KEP için de merkezi yapı için çalışılıyor Tüm hizmet sağlayıcılar üzerinden gönderim yapılabilir Serbest rekabet koşullarına göre ücretlendirilir 30 yıl süreyle deliller saklanır 20 yıl süreyle deliller saklanır KEP ve E-Tebligat 66

67 TEŞEKKÜRLER (+90) (+90) TEŞEKKÜRLER