Aile İşletmeleri. Doç. Dr. Aykut GÖKSEL

Transkript

1 Aile İşletmeleri Doç. Dr. Aykut GÖKSEL

2

3 Kurumsallaşma Süreci 1. Aşama: Alışkanlıkların Yerleşmesi (Habitualization) 2.Aşama: Nesnelleştirmek 3.Aşama: Olgunlaşma (Sedimentation) 9.BÖLÜM.Kurumsallaşma Süreci

4 Kurumsallaşma, örgütler için süreç gerektiren bir olgudur. Kurumsallaşma süreci gelişimi açısından öncelikle kurumlarla ilgili yapılmış olan analizler sonrasında sırasıyla iki süreç ortaya konulmuştur ki bu süreçler «alışkanlıkların yerleşmesi» ve «nesnelleştirme» dir. Bu analizlerin sonrasında Berger ve Luckman ın (1967) ortaya koymuş olduğu ve Zucker tarafından da ifade edilmiş olan «olgunlaşma» kavramının eklenmesiyle bu süreç üç aşamada ifade edilmiştir. Kurumsallaşma Süreci

5 Kurumsallaşma Süreci Kaynak:Tolbert&Zucker,1996

6 Boyut Kurumsallaşma Öncesi Aşama Yarı Kurumsallaşma Aşaması Kurumsallaşmanın Tamamen Gerçekleştiği Aşama Süreçler Alışkanlıkların Yerleşmesi (Habitualization) Nesnelleştirmek Olgunlaşma (Sedimentation) Uyarlayıcıların Yapıları Homojen Heterojen Heterojen Yayılım İçin İtici Güçler Taklit Taklit/Normatif Normatif Uygulamadaki Değişkenler Yüksek Orta Düşük Yapılardaki Oranları Başarısızlık Yüksek Orta Düşük Kurumsallaşma Sürecinin Aşamaları

7 Örgütsel çerçevede alışkanlıkların yerleşmesinin süreci: İşletmenin bir spesifik sorununa cevap vermek amacıyla yeni yapısal düzenlemelerin oluşturulmasını, Sorunların saptanmasını, İşletmenin politika ve prosedürlerinin oluşturulmasında gerekli formülüzasyonların yapılmasını, Benzer veya aynı problemlerin belirlenmesi faaliyetlerini içermektedir. 1.Aşama: Alışkanlıkların Yerleşmesi (Habitualization)

8 Boyut Kurumsallaşma Öncesi Aşama Yarı Kurumsallaşma Aşaması Kurumsallaşmanın Tamamen Gerçekleştiği Aşama Nesnelleştirme aşaması, toplumsal konsensus Alışkanlıkların Yerleşmesi Nesnelleştirmek Olgunlaşma (Sedimentation) derecesinin (Habitualization) gelişim gösterdiği, örgütteki karar vericilerin yapısal değerin oluşumu üzerinde önemli Homojen Heterojen Heterojen etkisinin olduğu ve örgütlerde fikir birliği temelinde Taklit Taklit/Normatif Normatif adaptasyonun arttırılmasını içeren bir aşamadır. Süreçler Uyarlayıcıların Yapıları Yayılım İçin İtici Güçler Uygulamadaki Değişkenler Yüksek Orta Düşük Yapılardaki Başarısızlık Oranları Yüksek Orta Düşük 2.Aşama: Nesnelleştirmek

9 Süreç içerisinde karar alıcıların kullandıkları subjektif değer saptama yönteminin yanında en iyi seçime karar verebilmeleri için diğer gözlemlerden elde edilen objektif bilgileri kullanmaları söz konusu olmaktadır. Böyle bir karar alma süreci işletmenin hareketlerini daha nesnel bir boyuta taşımaktadır. Yaşanan bu süreç ise kurumsallaşma süreci aşamaları içinde nesnelleştirme aşaması (objectification) olarak isimlendirilecektir. Kalite çemberleri, takım bazlı üretim, yönetim için eğitim programları gibi aktiviteler, bu aşama için yapılacak örnek faaliyetlerin sınıflandırılması içinde yer alabilecektir. 2.Aşama: Nesnelleştirmek

10 Nesnelleştirme sürecinin, yarı kurumsallaşma boyutunda var olduğu ve bu boyut içerisinde, yapısal başarısızlık oranlarının orta düzeyde olduğu görülecektir. Bu aşamada uygulamada karşılaşılan uyumsuzluklar ise alışkanlıkların yerleşmesi (habitualizaiton) aşamasında yaşandığı kadar yüksek düzeyde olmayacaktır. Ancak bir geçiş süreci olarak da nitelendirilebilecek bu evrede yaşanabilecek uyumsuzluklar, bir sonraki aşama olan kurumsallaşmanın tamamen gerçekleşmiş olduğu olgunlaşma (sedimentation) aşamasındaki kadar düşük düzeyde olmayacaktır. 2.Aşama: Nesnelleştirmek

11 İlk aşamada değişimin itici gücü olan taklit unsuru, nesnelleşme aşamasında profesyonelleşmeyle birlikte yerini normatif bir forma bırakmaya başlayacaktır. 2.Aşama: Nesnelleştirmek

12 Boyut Kurumsallaşma Öncesi Yarı Kurumsallaşma Kurumsallaşmanın Tamamen Bu süreç, esas olarak yapıların Aşama sürekliliğinin Aşaması sağlandığı, örgütün Gerçekleştiği nesiller Aşama boyu hayatta kalabilmeyi sağladığı zaman dilimini kapsamaktadır. Hayatta kalabilmenin sağlanmasıyla, yapıların boyutları hem derinlik hem de genişlik Süreçler kazanmıştır. Yani Alışkanlıkların örgüt köklü Yerleşmesi bir kurum Nesnelleştirmek haline gelmiştir. Olgunlaşma (Sedimentation) (Habitualization) Örgütler kurumsallaşma süreci içerisinde kuralların yerleşmeye başladığı, Uyarlayıcıların nesnelliğin Yapıları arttığı aşamada Homojenengellerle karşılaşabilir. Heterojen Bu engeller Heterojen son aşamaya geçişe kadar çıkar gruplarının direnişi şeklinde gerçekleşebilir. Yayılım Ancak İçin örgütsel İtici kurumsallaşmanın Taklit tamamen Taklit/Normatif gerçekleştiği aşamada Normatif yaşanan Güçler engeller düşük düzeyde kalacaktır. Zira bu aşama içerisinde bir önceki aşamadaki çıkar gruplarının direnişi yerini çıkar gruplarının desteğine bırakacaktır. Uygulamadaki Değişkenler Yüksek Orta Düşük Yapılardaki Başarısızlık Oranları Yüksek Orta Düşük 3.Aşama: Olgunlaşma (Sedimentation)

13 Olgunlaşma (sedimentation) aşamasında gözlemlenen bir diğer durum ise itici güç olan taklit, bu aşamada artık yerini tamamen normatif bir forma bırakmıştır. Olgunlaşma evresinde uygulamada yaşanabilecek uyumsuzluklar ve yapısal başarısızlık oranı artık düşük düzeydedir. 3.Aşama: Olgunlaşma (Sedimentation)