BULAġIK MAKĠNELERĠNDE * MALZEMELERDEKĠ KOROZYONU ÖNLEMEK AMACIYLA KULLANILABĠCEK DOĞAL MALZEMELERĠN ARAġTIRILMASI

Transkript

1 BULAġIK MAKĠNELERĠNDE * CAM MALZEMELERDEKĠ KOROZYONU ÖNLEMEK AMACIYLA KULLANILABĠCEK DOĞAL MALZEMELERĠN ARAġTIRILMASI

2 PROJE EKİBİ Emine BALTACI ġefika TEKĠN PROJE DANIġMANLARI Prof.Dr. Adem KILIÇ Prof.Dr.Esma TÜTEM GEBZE-KOCAELĠ ġubat 2011

3 PROJE AMACI BulaĢık makinelerinde kullanılan deterjanların cam malzemelerde oluģturduğu korozyonun önlenmesi için kullanılabilecek doğal malzemelerin araģtırılmasıdır.

4

5 GİRİŞ Cam, günlük yaģantımızda çok sık kullandığımız araç gereçlerin yapımında geniģ yer tutmaktadır. Cam hem estetik açıdan hem de sağlık açısından en kullanılabilir malzemelerden biridir.hemen hemen her gün severek kullandığımız bardaklarımızın ve tabaklarımızın aģınması, görünümünün matlaģması, kullanım ömrünün kısalması canımızı sıktığı gibi maddi kayıplara da neden olmaktadır. Bu etkilere neden olan bozulmanın sebebi bazik bulaģık deterjanları nedeniyle oluģan korozyondur.

6 Bazlar da asitler de farklı yollarla aģınmaya yani korozyona yol açmaktadır(1).bazlar, camın yapısındaki silisyuma saldırır.bu da cam yüzeyinde aģınmalara sebep olur.bulaģık yıkamada kullanılan malzemeler de bazik yapıdadır.evimizde her an elimizin altında bulunan malzemeler kullanılarak korozyonu engellemenin mümkün olup olmayacağının deneysel araģtırılması bu çalıģmada amaçlandı.

7

8 Düşük yada yüksek ph korozyon nedeni olduğu için çalışmada öncelikle bulaşık derterjanı ve doğal malzemelerin tek başlarına ve çeşitli oranlardaki karışımlarının ph değerleri ölçülerek doğal malzemelerle nötral ph civarında karışımlar elde edilmeye çalışıldı. Ayrıca belli özellikteki cam küreler temin edilerek ISO 719 korozyon testi uygulanarak tüm karışımların cam üzerindeki korozyon etkisi araştırıldı.

9

10 UYGULANAN YÖNTEMLER Bulaşık makinelerinde A,B sınıfı olmalarına, teknolojide son noktanın kullanılmasına göre değişmelerle beraber, ortalama lt su kullanılmaktadır. Su miktarı, seçtiğimiz programa(ön yıkama-ekonomik-yarım yük )göre, makinemizin dolum oranına göre de değişir.yıkama anında lt suyun ortalama 1/3 i ( yaklaşık 4 lt) ve ortalama 30 g toz deterjan kullanılmaktadır. Bu verilerden yola cıkarak 100 ml suya 0.75 g toz deterjan koyarak çözeltiler elde edildi, aynı miktarda karışımı 60 C deki su ile hazırlayıp ph değerini ölçtük. 100 ml soğuk su (oda sıcaklığı ) + 0,75g toz deterjan ph : ml sıcak su(60 C) + 0,75g toz deterjan ph: 11.5 Sıcak yada soğuk su kullanmanın ph üzerinde etkisi olmadığını gözlemledik. Oda sıcaklığında su kullanmaya devam ettik.tüm çalışmalar oda sıcaklığında sürdürüldü.

11

12 Günlük hayatta kullandığımız malzemelerden deterjan çözeltisine ekleyerek ph seviyesini 7 civarına getirmeye çalıştık ve aşağıdaki gibi veri tablosu oluştu. ELMA SİRKESİ 2ml elma sirkesi ph 10,9 3 ml elma sirkesi ph 9,7 4 ml elma sirkesi ph 8,1 5 ml elma sirkesi*** ph 6,9

13

14 LİMON SUYU 1 ml limon suyu ph 11,3 3 ml limon suyu ph 8,7 4 ml limon suyu*** ph 6,9 ÜZÜM SİRKESİ 2 ml üzüm sirkesi ph 10,9 3 ml üzüm sirkesi ph 10,2 4 ml üzüm sirkesi ph 8,4 5 ml üzüm sirkesi*** ph 6,8

15 ASPİRİN 1 tablet aspirin(0,6 g) ph 8,7 2 tablet aspirin(1,2 g) ph 6,5 1.5tablet aspirin(0,9 g)*** ph 7,0 Verilerden yola çıkarak bulaşık makinelerinde kullanılan deterjanın ph 11.3 ten nötral değere ( ph = 7 ) en yakın değere düşürdük.ayrıca evde kolaylıkla bulabildiğimiz malzemelerin cam korozyonunu engellemesini, ISO 719 cam dayanıklılık testini hazırladığımız nötral değere yakın ph daki karışımlara uyarlayarak inceledik.

16 Tablomuzdaki karışımlardan 50 ml alıp her birine 2 g cam kürecikler ekleyerek 98 C de 60 dak tuttuk.soğumasını bekledik,sonra 25 ml alarak erlende fenol ftalein indikatörlüğünde 0,01 HCl ile titre ettik.en fazla HCl harcayan, aşınma sonucu açığa çıkan sodyum oksitten dolayı aşınmanın en fazla olduğu durumu göstermektedir.

17

18

19 Çözeltinin ph ı 98C de 60dk bekletme sonrası ph 0,01 M HCl çözeltisi sarfiyatı(ml) Deterjan çözeltisi 12 11,8 Deterjan çözeltisi + 4 ml limon suyu 6, Deterjan çözeltisi + 5 ml üzüm sirkesi 6,8 9,9 14 Deterjan çözeltisi + 4 ml elma sirkesi 6,9 10,3 9,8 Deterjan çözeltisi tablet aspirin 7,2 6,1

20 Deterjan çözeltisinde, yüksek ph nedeniyle aşınmadan oluşabilecek sodyum oksit miktarını belirlemek mümkün olmadı. Aspirinin ph ı çok düşük olduğu için HCl ile titre edilemedi. SONUÇ VE TARTIŞMA Deterjanın aşındırıcı etkisiyle olduğu düşünülen ph ı nötral değere indirebileceğimiz ve günlük hayatta kolaylıkla bulabileceğimiz limon suyu, üzüm sirkesi ve elma sirkesinin camların korozyonunu engelleyebileceği ve aralarında çok büyük farklılıklar olmadığı için limon suyu elma sirkesi, üzüm sirkesinden her üçünün de kullanılabileceğine karar verdik. Ortamdaki düşük ph ın aşınma olmamasından mı yoksa aspirinin sirke ve limondan farklı davranmasından mı olduğuna karar verilemedi.

21 KAYNAKLAR 1- tr&langpair=en%7ctr&u= dia.org/wiki/corrosion 2-

22 TEŞEKKÜR Çalıştay koordinatörü: Prof. Dr. Mehmet AY' a Sunuları ve çalışmalarıyla bizleri aydınlatan; Danışmanlarımız: Prof. Dr. Adem KILIÇ Prof. Dr. Esma TÜTEM Teknisyen Ahmet ERDEM' e Tüm çalıştay ekibine TEŞEKKÜRLERİMİZİ ARZ EDERİZ.