Kredi Krizi Sonrası Finansal Düzenlemelerin

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Kredi Krizi Sonrası Finansal Düzenlemelerin"

Umut Balbay
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Kredi Krizi Sonrası Finansal Düzenlemelerin D Geleceği i ve Bankacılık Burak Saltoglu Boğazi aziçi Üniversitesi. 5/28/2008 1

2 İzlenecek Konular Kredi Krizi Nedenleri Tekrar Yaşanmamas anmaması İçin Tartışı ışılan Önlemler Önlemlerin Etkinliği i ve Sonuç 5/28/2008 2

3 Kredi Krizi ve Nedenleri Konut Balonu Patlama Nedeni: Faizlerin Beklemeyen Artışı ve Hibrid ARM Kredilerindeki Yüksek Temerrüt t Oranları Temmuz 2007 Temerrüt t Kaygılar ları Subprime Mortgage Bonolarında nda Not İndirimi ve Krizin Başlamas laması Aynı Anda Oluşan Güven G Kaybı ve Likidite Riski 5/28/2008 3

Temerrüt t Kaygılar ları Subprime Mortgage Bonolarında nda Not İndirimi ve

4 Kredi Krizi Nedenleri Yoğun Türev T Ürün n Kullanımı: : 62 trilyon ABD Doları Kredi Türevi, Konut Kredilerine Yazılan Yapısal Ürünleri (600 trilyon ABD Doları Tezgah uzeri,, 90 trilyon resmi piyasalar, ABD GSMH si sadece 14 trilyon ABD Doları: kaynak BIS 2008.) Yatırım m bankalarının n yüksek y kaldıra raç kullanımı: : (Bear( Stearns in Kaldıra raç Oranı 3 yılda y %25 ten %32 ye yükselmiş). Likidite Kaldırac racı ve bilanço o vade uyumsuzluğu (SIV ler kanalı ile) 5/28/2008 4

5 Kredi Krizi Nedenleri Yapısal Konut Kredilerine Derecelendirme Kuruluşlar larınca Verilen Yüksek Y Notlar Dikkate alınmayan Karşı taraf riski (Bear( Stearns CDS ve faiz swaplarının n temel oyuncusu.) Düzenleme Boşluklar lukları ve Bazı İhmaller Basel I Çerçevesi evesi Altında Sekürizitasyon Uygulamalarının Sermaye Yeterliliği i Avantajları Sağlamas laması 5/28/2008 5

6 Türev Ürün İşlem Hacmi tezgah üzeri türev işlemler (milyar ABD Doları) 600, , , ,000 otc türev işlemleri 200, ,

400,000 300,000 otc türev işlemleri 200,000

7 Konut Kesimi Riskliliği: i: (ABX Endeksi)

8 VDMK Tahvil Faizleri (ABCP Getirileri) ABCP: Bir banka ya da finansal kurum tarafından çıkarılan gün vadeli finansman bonosu. Bu varlıklar çoğunlukla fiziksel teminatlarla desteklenir ve %25 e yakını konut finansmanı içerir.

9 Likidite Daralıyor

10 Ev Fiyatları Hala Düşmeye D Devam Ediyor

11 Artan Global Risk Algısı

12 Kredi Krizinde Risk Yönetim Y ve Denetim Eksiklikleri Risk Yönetimi Y SüreS reçlerinin Düzenleme D ve Bankacılık Uygulamalarında Yetersiz Kalınmas nması (Konut kredisi dağı ğıtım m kanalları,, türev t ürün n kullanımı vb) Likidite SıkışıS ışıklığında Muhasebe ve Değerleme erleme Sorunları Bazı Önemli Bankalarda Risk Yönetimi Y Uygulama ve Yönetişim im Sorunları İşler iyi giderken Risk Yönetımın Ciddiye Alınmamas nmaması ve Alınan Uzun Vadeli Riskler Sistemik Riski Senaryolarının n Düzenleme D ve Bireysel Düzeyde Yer Almaması Likidite riski ve ekstrem durum riski lerinin senaryolaştırılamamas lamaması 5/28/

Bankalarda Risk Yönetimi Y Uygulama ve Yönetişim im Sorunları İşler iyi giderken Risk Yönetımın Ciddiye Alınmamas nmaması ve Alınan Uzun Vadeli Riskler

13 Diğer Nedenler: FED ve Düzenleme D ihmalleri SubprimeSubprime Probleminin Ekonomiye ve Finans Kesimine Ciddi Bir Etkisi Olacağı ğını Düşünmüyoruz ) Ben Bernanke,, FED F Başkan kanı, Mayıs 17, 2007) Para Politikası Ancak Likidite Sorunları Doğru Öngürülüncence Etkin Kullanılabilir. labilir. Yoğun Kaldıra raç Altında Para Politikası Etkin Olam ayabilir..

kanı, Mayıs 17, 2007) Para Politikası Ancak Likidite Sorunları Doğru Öngürülüncence

14 Kredi Riski Nedenleri Düzenleme DışıD Finans Kesiminin Rolü: Hedge Fonları (Serbest Fonlar): 1.9 trilyon ABD Doları Konut sağlayan kesimin yasal düzenleme d eksiklikleri

15 Benzer Bir Krizin Tekrar Yaşanmamas anmaması için in Neler Yapılmal lmalı Krizin ilerde tekrar yaşanmamas anmaması için in yapılan çalışmlalar: G7 Toplantılar ları,, PWG (President( President s Working Group,, BIS, Finansal İstikrar Forumu seri halinde çalışmalar yayınlad nladı) Genel Kanı Düzenleme ve Denetim SüreS reçleri Güçlendirmek: BASEL II yi Modifiye Etmek Genel Finansal Yapıyı Tasarlamak 5/28/

Working Group,, BIS, Finansal İstikrar Forumu seri halinde çalışmalar yayınlad nladı) Genel Kanı

16 BASEL II Subprime Testini Geçti Tam Değil BASEL II BASEL I den Nedenlerden Ötürü) Ancak mi? den Daha Başar arılı (Risk Duyarlılığı ığı vb ) Ancak Çeşitli Eksikleri Bulunmaktadır. Örneğin BASEL II Yoğun Bir Şekilde Derecelendirme Firmalarının Performansına na Endekslidir. Subprime sürecinde derece firmalarının öndeyi performansı konusunda ciddi kaygılar uyanmış ıştır. BASEL II Ortaya Çıkabilecek Sorunlarrın ustesinden gelebilmek için i in guçlendirilecektir lendirilecektir. Yeni BASEL versiyonlarını beklemeliyiz 5/28/

Örneğin BASEL II Yoğun Bir Şekilde Derecelendirme Firmalarının Performansına na Endekslidir.

17 Yeni BASEL Neler Getirebilir? Likidite Riski için i in Karşı şılık Ayrılamas laması Beklenmektedir: Komite Bu Konuda Çalışma Yapmaktadır r (Temmuz 2008). BASEL II Riskler Arasındaki Etkileşimi imi İhmal Etmektedir: Yeni Uygulamalarda Bu Konu Üzerine Çalışılmaktadır Sistemik Risk Senaryoları ve Bunların n Sermaye Yeterliliği Üzerine Olan Etkileri Çalışılacaktır. 17

18 Yeni BASEL Neler Getirecek? Bilanço o DışıD ve İçi i Varlıklar kların n Sunumunda Şeffaflık Artırılacakt lacaktır. Yapısal Ürünlerin Bilanço o Etkileri ve Sermaye Yeterliliği Oranları Üzerinde Çalışılmaktadır. Karşı şı-taraf riski daha yakından izlenecek ve sermaye yeterliliği i süres reçleri yeniden değerlendirilecektir. erlendirilecektir. 5/28/

Yapısal Ürünlerin Bilanço o Etkileri ve Sermaye Yeterliliği Oranları Üzerinde

19 Yeni Finansal DüzenlemelerD Kredi Riski DışıD ışındaki Yoğunla unlaşma Riskleri de Dikkate Alınacak (Ornek( Ornek:Bilanço o içindeki i indeki VDMK vb ürünlerdeki Yoğunla unlaşma riski dikkate alınacakt nacaktır). Menkul Değerler erler CüzdanC zdanı Üzerindeki Temerrüt t ve Ekstrem Durum (Olay) Riski için i in ek Sermaye Gerekliliği Doğabilecektir 5/28/

20 BASEL Harici Diğer Düzenlemeler Tezgah Üzeri Türev T Piyasası ve Özellikle Kredi Türevleri T Piyasası İşlemleri Şeffaflacak ve Takas İşlemleri SüreS reçleri Netleştirilecektir. tirilecektir. Derece Firmanlarının Kullandıklar kları Metodolojiler, Veriler Kamuoyu ile Paylaşı şılacaktır. Kriz Yönetiminde Y Düzenleyici D Otoriteler ve Para Otoriteleri Arasında EşgüdümE 5/28/

21 Risk Yönetimi Y Bölümlerinden B Beklenenler Risklerin etileşimi imi ve likidite senaryoları üzerine daha fazla eğilmesi e beklenmektedir. VaR Bazlı Yöntemlerin Belirli Ekonomik Dönemlerdeki D Sorunları Anlaşı şılmalı ve Ekonomik Konjonktürle Senaryolar Arası Etkileşim im Sağlanmal lanmalıdır. Sayısal yöntemlerin y yanında nda değişik ik ekonomik senaryoların n riskler üzerine etkisi doğrudan çalışılmalıdır. 5/28/

22 Para Otoritelerinden Beklenenler FED SEC nin Yatırım m Bankaları Denetimini Ustlenmesi Yüksek Türev T Ürün n Kullanımı Ortamlarında Para Politikası Faiz Kararları Çok daha Farklı Yapılabilecektir. 5/28/

23 Önlemlerin Etkinliği Krizin Akut KısmK smı Tamamlanmadan Yeni Önlemlerin Uygulamaya Geçmesi Zordur. Düzenlemeler Yaptırımla mım Yoksa Piyasa Disiplini ile mi Gerçekle ekleştirilmelidir? İkisi de gerekli olmakla birlikte işler i iyi giderken piyasa disiplini, kötü k giderken de yaptırım uygulanamak zordur. Risk Ölçmeli mi yoksa Sezgisel mi Davranmalıdıe? Riski Ölçmeden Yönetmek Y Son derece Zordur. Ancak ölçüm yöntemleri çok sık s k güncellenmelidir. g Risk laboratuar ortamında oluşmamamaktad mamamaktadır. Risk ve piyasa elemanı zaman zaman yer değiştirmelidir. 5/28/

24 Uygulama Türkiye T ve diğer EME leri Nasıl l Etkiler? Global Düzenlemeler D BASEL II nin Öngördüğü Oranlardan Daha Fazla Sermaye Yeterliliği i Gerektirecektir. Yabancılar ların n Banka Satış ışlarına İlgisi Bu Belirsizlikler Azalana Kadar İvme Kaybedebilir. Turkiye ise subprime etkisini hafif atatabilirse ilerde oluşabilecek risklere daha fazla bağışı ğışıklık Kazanabilecektir. 5/28/

25 SONUÇ Kredi Krizi Son Elli YılınEn Büyük k Finansal Krizidir ve Globalleşmenin Bir Stres Testidir. Bundan sonra alınacak önlemler yeterince hızlh zlı ama panik yaratmadan gerçekle ekleştirilmelidir. Bu şartlar altında Uluslarası Bankacılığı ığın n orta vadede karlılığı ığı daha sınırls rlı Olabilir. Önlemler düşünülürken d azalacak olan karlılığı ığın artırılmas lmasına yönelik y alınacak ekstra riskler de göze g önüne ne alınmal nmalıdır r (Emtia fiyatları EME lere yönelme vb). Gerek Piyasa disiplini gerek yaptırım m optimal olarak kullanılmal lmalıdır. Finansal İstikrar Ancak Her iki etkeninin de kullanımı ile ulaşı şılabilecektir. 5/28/

Benzer belgeler

Finansal Düzenlemelerin D. Olası Etkileri. Burak Saltoğlu. lu aziçi Üniversitesi

Finansal Düzenlemelerin D. Olası Etkileri. Burak Saltoğlu. lu aziçi Üniversitesi Finansal Düzenlemelerin D Geleceği ve Türk T Bankacılık Sektörüne Olası Etkileri Burak Saltoğlu lu Boğazi aziçi Üniversitesi 1 Sunum içerii eriği Kredi Krizi ve Kısaca K Nedenleri Global Finansal DüzenlemeD