Elazığ Buluşuyor Stratejik Vizyonu

Transkript

1 ELAZIĞ VALİLİĞİ ELAZIĞ BELEDİYESİ FIRAT ÜNİVERSİTESİ ELAZIĞ TİCARET ve SANAYİ ODASI & ÇEŞİTLİ DİĞER KAMU KURUM- KURULUŞLARI ve STÖ İŞBİRLİĞİ İLE DÜZENLENEN Elazığ Buluşuyor Stratejik Vizyonu Eğitim, Sağlık, Halk Müziği - Halk Oyunları El Sanatları, Tarım, Ormancılık, Sanayi, Yeraltı Kaynakları, Haberleşme, Medya, Spor, Su Ürünleri ve Çevre I

2 Bu millet, ekonomik bağımsızlığını elde ederse o kadar kuvvetli temel üzerinde yerleşmiş ve ilerlemeye başlamış olacaktır ve artık bunu yerinden kımıldatmak mümkün olmayacaktır. İşte düşmanlarımızın, hakiki düşmanlarımızın bir türlü rıza göstermedikleri budur. (1923, İzmir) II

3 ELAZIĞ BULUŞUYOR Valiliğimizce; Elazığ Belediyesi, Fırat Üniversitesi, ETSO ve Sivil Toplum Örgütlerinin de desteğiyle, Türkiye Cumhuriyetinin 100. yılı olan 2023 te, Elazığ ın olması gereken yeri belirlemek için 2006 yılında başlatılan Elazığ Buluşuyor 2023 Projesi çerçevesinde Aralık 2008 tarihleri arasında Elazığ Buluşuyor Zirvesi düzenlenecektir. Zirvenin amacı; Elazığ ilinin 2023 yılını hedef alarak sektörler bazında önceliklerini belirleyerek vizyonunu ortaya koymak, Türkiye ve dünyanın diğer ülkelerinde yaşayan Elazığ kökenli veya Elazığ sevdalısı kişilere ulaşarak, Elazığ İlinin sosyo-ekonomik gelişimini hızlandırmak, maddi ve manevi potansiyele sahip Elazığlıların mevcut durumlarını belirlemek ve ileride bu kişilerin Elazığ'a ne tür katkılarının olabileceği hususunda stratejiler geliştirmek, planlar yapmak, yapılabilecek yatırımlar için 2023 yılına kadar uzanan bir yol haritasını çizmektir. Çok uzaklarda görünüyor olsa da stratejik Elazığ Vizyonu için hedef olarak Cumhuriyetimizin yüzüncü kuruluş yıldönümüne rastlayan 2023 yılının seçilmesi kitlelere hedef göstermek, motivasyon sağlamak bakımından son derece önemlidir. Elazığ Buluşuyor çalışması eğitimden tarıma, sanayiden kültürel yenilenmeye, yabancı yatırımlardan III

4 bilgi ekonomisine, su sorunundan kent planlamasına kadar uzanan geniş bir alanda değişen dünyanın, Türkiye nin ve Elazığ ımızın fotoğrafını çekmek, geleceğe dönük görüş ve önerileri, kestirimleri paylaşmak için bir fırsattır yılında başlattığımız Elazığ Buluşuyor projesi kapsamında Elazığ ın 2023 yılı vizyonu şekillenmiştir. Elazığ Buluşuyor Zirvesi nin gerçekleşeceği Aralık 2008 tarihinde de Elazığ ın sektörel bazdaki 2023 yılı hedeflerini gösteren ve uzun süren çalışmalar sonucunda hazırlanan kitap ve raporlar kamuoyu ile paylaşılacaktır. Hepimizin sevindiği bir gelişme de Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah GÜL ün himayelerinde, Cumhuriyetimizin 100. yılı olan 2023 te ülkemizin olması gereken yer ve hedeflerle ilgili çok kapsamlı bir projenin ülkemizde başlamış olmasıdır. Kamu üst bürokrasisine, STK lara ve kamuoyuna yönelik gerçekleştirilecek çok boyutlu stratejik özel bir eğitim ve etkileşim projesinin Aralık Haziran 2009 tarihleri arasında Türkiye nin bütün illerinde tüm kurumlar ve vatandaşların katkıları ile ülke sathında bir gelecek vizyonu tartışması Çalıştaylar şeklinde yapılacaktır. Elazığ ilinde Valiliğimizin öncülüğünde Elazığ ımızın 2023 yılı vizyon hedefleri; yaklaşık iki yıl süren ve Valilik, Üniversite, Belediye, Sanayi kuruluşları, STK lar başta olmak üzere oluşturulan çok geniş sektör konseyleri çalışmaları sonucu hazır hale gelmiştir. Dolayısı ile Elazığ, Türkiye 2023 projesine de şimdiden hazır hale gelen ender illerimizdendir. Son yıllarda yaygın olarak kullanılmaya başlanan yönetişim kavramı, yöneticiler ile yönetilenler arasındaki iletişimin önemini ortaya koyması açısından değer taşımaktadır. İyi yönetişim kavramının içerisinde diyalog ve uzlaşma yer almakta ve halk, STK lar ve toplumun çeşitli kesimleri yöneticiler ile yakın bir iletişim içerisinde bulunarak kamusal kararlara dolayısı ile yönetime katılabilmektedirler. İşte; Elazığ Buluşuyor projesi de özetle birlikte yönetmek anlamına gelen yönetişim zihniyeti çerçevesinde tüm kesimlerin katkıları ile oluşmuş bir Elazığ Vizyonu nu temsil etmektedir. Valiliğimizce Türkiye de ilk sayılabilecek bir şekilde Elazığ ilinde uluslar arası rekabet avantajı bulunan sektörler analiz ettirilerek Elazığ da Kümelenme Tabanlı Bölgesel Kalkınma Projesi gerçekleştirilmiş ve rekabet avantajının bilimsel olarak saptandığı IV

5 sektörlerde Elazığ İli Mermer ve Su Ürünleri Kümelenme Analizi hazırlattırılarak kitap şeklinde bastırılmıştır yılından bugüne tüm sektörlerin çalışmalarının birleşmesinden oluşan elinizdeki Elazığ Buluşuyor 2008 Genel Değerlendirme-Elazığ 2023 kitabı ile birlikte; Spor 2023, El Sanatları 2023, Su Ürünleri 2023 sektör kitapları da Valiliğimizce bastırılmıştır. Tüm bu eserler geniş bir katılımla hazırlanarak ortaya konmuş ve Elazığ sevdalıları ile paylaşılmıştır. Yukarıda da bahsettiğim gibi Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Himayelerinde Aralık 2008-Haziran 2009 tarihlerinde tüm Türkiye de gerçekleştirilecek olan Türkiye 2023 Vizyon Çalıştayları başlamadan Elazığ olarak sonuçlandırdığımız Elazığ 2023 Vizyon Projesinin gelişerek devam edeceğine inancım tamdır. İnanıyorum ki Elazığ Buluşuyor Zirvesi Elazığ için kısa vadeli somut bazı projeleri de beraberinde getirecek ve yeni yatırımları Elazığ ımıza kazandıracaktır. Elazığ a gönül verenlerin Elazığ 2023 vizyon projesinde yer alarak katkı sağlayacağına yürekten inanıyor, emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Muammer MUŞMAL Elazığ Valisi Aralık 2008 V

6 Elazığ Buluşuyor Zirvesi adına sahibi: MUAMMER MUŞMAL Elazığ Valisi Muammer MUŞMAL Süleyman SELMANOĞLU Yayın Kurulu: Elazığ Valisi Elazığ Belediye Başkanı A. Fevzi BİNGÖL Fırat Üniversitesi Rektörü Suat ÖZTÜRK Vali Yrd. Bedrettin ÖZMEN Prof. Dr. Asaf VAROL Prof. Dr. Yasemin AÇIK Yrd. Doç. Dr. A. Tevfik OZAN Yrd. Doç. Dr. Hüsamettin KAYA Mehmet TOPAL Mahir CİHANGİROĞLU Tahsin ÖZTÜRK Seyfettin BAHÇECİ Öğr.Gör.Dr. Tamer KAVURAN Öğr.Gör. Recep BAĞCI Öğr.Gör. Memduh YAĞMUR ETSO Başkanı Dönem Başkanı Dönem Genel Koordinatörü, Editör Dönem Genel Koordinatör Yrd. Dönem Genel Sekreteri Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi Gazeteci-Yazar Elazığ Tic. ve Sanayi Odası (ETSO) İl Kültür ve Turizm Müdürü ELASKAV F.Ü. Teknik Bilimler, MYO, Grafik Bölümü Fırat Üniversitesi, İletişim Fakültesi Fırat Üniversitesi, İletişim Fakültesi VI

7 BÖLÜM 1:...9 SEKTÖRÜN ADI: EĞĐTĐM SEKTÖR: EĞĐTĐM GEREKÇE: SEKTÖR EKĐBĐ: Amaçlardan Sorumlu Ekipler...11 AMAÇ OKUL ÖNCESĐ Đzleme, gözlem ve değerlendirme ekibi T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ ULUSAL POLĐTĐKASI T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ BÖLGESEL POLĐTĐKASI AB NĐN SEKTÖRDEKĐ POLĐTĐKASI AB NĐN SEKTÖRDEKĐ TÜRKĐYE VE BÖLGE POLĐTĐKASI VĐZYON MĐSYON ELAZIĞ DA SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU SEKTÖRÜN 2023 DE ELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI?...29 ORTAÖĞRETĐM: ÖZEL EĞĐTĐM MUHTAÇ, REHBERLĐK, PSOKOLOJĐK VE DANIŞMA MERKEZĐ:...33 YAYGIN EĞĐTĐM VE YETĐŞKĐNLER EĞĐTĐMĐ: YÖNETĐCĐ ÖZETĐ...42 BÖLÜM 2 :...44 SEKTÖRÜN ADI: SAĞLIK SEKTÖR: GEREKÇE: SEKTÖR EKĐBĐ: YÖNETĐM EKĐBĐ AMAÇLARDAN SORUMLU EKĐPLER ĐZLEME, GÖZLEM VE DEĞERLENDĐRME EKĐBĐ VĐZYON MĐSYON ELAZIĞ DA SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU Koruyucu Sağlık Hizmetleri: Genel Bilgiler: Yapılan Araştırma Sonuçlarına Göre I. Basamak Sağlık Hizmetlerinde Mevcut Durum: ÇOCUK SAĞLIĞI DURUMU: KADINLARIN SAĞLIĞI VE STATÜSÜ: SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MEVCUT DURUMU: YAŞLI SAĞLIĞI ADOLESAN SAĞLIĞI

8 ÇEVRE SAĞLIĞI ELAZIĞ ĐL MERKEZĐNDE BULUNAN SAĞLIK KURULUŞLARININ TIBBĐ ATIKLARI TOPLAMA, DEPOLAMA VE BERTARAF ETME YÖNTEMLERĐ ĐŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLĐĞĐ...70 SAĞLIK BĐLGĐLERĐ ĐSTATĐSTĐĞĐ SEKTÖRÜN 2023 DEELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI?...68 YARARLANILAN KAYNAKLAR...83 BÖLÜM 3:...85 SEKTÖRÜN ADI: HALK MÜZĐĞĐ HALK...85 OYUNLARI VE EL SANATLARI SEKTÖR: HALK MÜZĐĞĐ HALK OYUNLARI VE EL SANATLARI GEREKÇE: SEKTÖR EKĐBĐ: YÖNETĐM EKĐBĐ: AMAÇLARDAN SORUMLU EKĐPLER ĐZLEME, GÖZLEM VE DEĞERLENDĐRME EKĐBĐ T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ ULUSAL POLĐTĐKASI T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ BÖLGESEL POLĐTĐKASI AB NĐN SEKTÖRDEKĐ TÜRKĐYE VE BÖLGE POLĐTĐKASI VĐZYON MĐSYON ELAZIĞ DA SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU SEKTÖRÜN 2023 DE ELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI? HALK MÜZĐĞĐ HALKOYUNLARI VE EL SANATLARI SEKTÖRÜ: HALK MÜZĐĞĐ RAPORU HARPUT HALK MÜZĐĞĐ KOMĐTESĐ ÇALIŞMALARI A) HARPUT HALK MÜZĐĞĐNĐN GEÇMĐŞĐ B)MAKAM TASNĐFĐ ÇALIŞMALARI C) DÖKÜMANTASYON MEVCUT DURUM ÇÖZÜM ÖNERĐLERĐ PROJELER HALKOYUNLARI SEKTÖRÜ RAPOR EL SANATLARI EV SANATLARI ÇARŞI SANATLARI EL SANATLARI Gelişmeler ve Sorunlar: Temel Đlkeler: ELAZIĞ DA GELENEKSEL EL SANATLARI Dokumacılık Halıcılık Çit Baskıcılığı

9 Đğne Oyacılığı Yemenicilik Bakırcılık Semercilik Çömlekçilik Rölyef ELAZIĞ DA GELENEKSEL EL SANATLARI KONUSUNDA KAMU VE ÖZEL SEKTÖR TARAFINDAN YAPILAN ÇALIŞMALAR ELSANATLARININ YAPIMINDA VE SANATKAR YETĐŞTĐRĐLMESĐNDE KARŞILAŞILAN PROBLEMLER ÖNERĐLER BÖLÜM 4: GĐRĐŞ: MĐSYON VĐZYON Temel Değerler ELAZIĞ ĐLĐNĐN NÜFUSU VE ĐŞLENDĐRME(ĐSTĐHDAM) ELAZIĞ ĐLĐNĐN DOĞAL VE EKOLOJĐK KOŞULLARI ELAZIĞ ĐLĐ TOPRAKLARININ NĐTELĐKLERĐNE GÖRE DAĞILIMI ORMANLAR VE ORMANCILIK ELAZIĞ ORMANCILIK SEKTÖRÜNÜN STRATEJĐK OLARAK PLANLANMASI ORMANCILIK SEKTÖRÜNÜN MĐSYON VĐZYON VE TEMEL DEĞERLERĐ MĐSYON VĐZYON Temel Değerler SWOT (GZTF) ANALĐZĐ (Sektörün tüm yönleriyle değerlendirilmesi) SWOT ANALĐZĐ (GZFT) SONUÇLARINA GÖRE SEKTÖRÜN ELAZIĞ ĐÇĐN 2023 VE SONRASI ÖNCELĐKLĐ HEDEFLER SWOT (GZFT) ANALĐZĐ SONUÇLARINA DAYANAN ÖNCELĐKLĐ HEDEFLERE GÖRE ELAZIĞ ĐLĐ ĐÇĐN 2023 VE SONRASI YILLARDA UYGULANACAK PROJELER YÖNETĐCĐ ÖZETĐ BÖLÜM 5: SEKTÖR: SANAYĐ GEREKÇE: SEKTÖR EKĐBĐ: T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ ULUSAL POLĐTĐKASI: TÜRKĐYE EKONOMĐSĐ Sanayi Üretim Endeksi VĐZYON: MĐSYON: ELAZIĞ DA SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU: ELAZIĞ DA SANAYĐNĐN TARĐHÇESĐ Cumhuriyetten Önceki Sanayinin Durumu

10 Cumhuriyet Dönemi Sanayisi Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası Elazığ Sanayinde Mevcut Durum ELAZIĞ ORGANĐZE SANAYĐ BÖLGESĐ Kuruluş Đmalat Organize Sanayi Bölgesi OSB 1. Bölge OSB 2. Bölge OSB 3. Bölge Hayvan Ürünleri OSB SANAYĐ TESĐSLERĐNĐN BULUNDUĞU KONUMA GÖRE DAĞILIMI Elazığ ın Dış Ticaret Verileri Elazığ dan Đhracatın Yapıldığı Ülkeler ve Sektörler Đhracatçı Firma Sayıları ELAZIĞ ĐLĐNĐN SWOT(GZFT) ANALĐZĐ SONUÇ UYGUN YATIRIM ALANLARI ÖNERĐLERĐ Yatırım Yapılabilecek Alanlar SEKTÖRÜN 2023 DE ELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI? SANAYĐNĐN GELĐŞMESĐ VE YATIRIMLARIN ARTMASI ĐÇĐN ÖN GÖRÜLEN EKSĐKLĐKLER: ÜNĐVERSĐTE-SANAYĐ ĐŞBĐRLĐĞĐ MERKEZĐ: ORGANĐZE SANAYĐ BÖLGELERĐ: HAVA LĐMANI: KALKINMA AJANSI: Projenin Amacı Đşgem in Faaliyet Konuları Đşgem in Yeri Đşgem in Güçlü-Zayıf Yönleri Đle Fırsat Tehditleri (Swot Analizi) Fırat Teknokent in Sanayicilere Sağlayacağı Faydalar Öğretim Elemanlarına Yönelik Faydaları Fırat Teknokent in Elazığ ve Doğu Anadolu Bölgesine Katkıları Yetmiş beş Teknokent firması hedefleniyor KÜMELEME YENĐLĐKÇĐLĐK VE REKABET EDEBĐLĐRLĐK SONUÇ SEKTÖR ĐÇĐN BAZI ÖN FĐZĐBĐLĐTE ÖRNEKLERĐ BÖLÜM 6: SEKTÖR: YERALTI KAYNAKLARI Yeraltı Kaynakları GEREKÇE: SEKTÖR EKĐBĐ: AMAÇLARDAN SORUMLU EKĐPLER ĐZLEME, GÖZLEM VE DEĞERLENDĐRME EKĐBĐ VĐZYON: MĐSYON: SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU: ELAZIĞ ĐLĐ MERMER MADEN SEKTÖRÜNDE SWOT ANALĐZĐ

11 6.10.SEKTÖRÜN 2023 DE ELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI? BÖLÜM 7: SEKTÖRÜN ADI: HABERLEŞME GEREKÇE: SEKTÖR EKĐBĐ: YÖNETĐM EKĐBĐ Amaçlardan Sorumlu Ekipler Đzleme, Gözlem ve Değerlendirme Ekibi T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ ULUSAL POLĐTĐKASI AB NĐN SEKTÖRDEKĐ TÜRKĐYE VE BÖLGE POLĐTĐKASI VĐZYON MĐSYON ELAZIĞ DA SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU SEKTÖRÜN 2023 DE ELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI? BÖLÜM 8: SEKTÖRÜN ADI: ĐLETĐŞĐM VE MEDYA GEREKÇE VE DAYANAK: SEKTÖR EKĐBĐ: izleme, gözlem ve değerlendirme ekibi VĐZYON MĐSYON T.C. VE DPT'NĐN SEKTÖRDEKĐ ULUSAL POLĐTĐKASI T.C. VE DPT'NĐN SEKTÖRDEKĐ BÖLGESEL POLĐTĐKASI AB'NĐN SEKTÖRDEKĐ POLĐTĐKASI AB'NĐN SEKTÖRDEKĐ TÜRKĐYE VE BÖLGE POLĐTĐKASI ELAZIĞ DA SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU PROJENĐN ULUSAL VE BÖLGESEL BOYUTU SEKTÖRÜN 2023 DE ELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI? BÖLÜM 9: SEKTÖRÜN ADI: SPOR GEREKÇE VE DAYANAK: SEKTÖR EKĐBĐ: Yönetim Ekibi Amaçlardan Sorumlu Ekipler T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ ULUSAL POLĐTĐKASI T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ BÖLGESEL POLĐTĐKASI AB NĐN SEKTÖRDEKĐ POLĐTĐKASI AB NĐN SEKTÖRDEKĐ TÜRKĐYE VE BÖLGE POLĐTĐKASI VĐZYON MĐSYON ELAZIĞ DA SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU SPOR SEKTÖRÜNÜN GÜÇLÜ VE ZAYIF YÖNLERĐ SPORUN BÖLGESEL KALKINMAYA KATKISI SEKTÖRÜN 2023 DE ELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI?

12 BÖLÜM 10: SEKTÖR: SU ÜRÜNLERĐ GEREKÇE: SEKTÖR EKĐBĐ: SEKTÖR EKĐBĐ T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ ULUSAL POLĐTĐKASI T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ BÖLGESEL POLĐTĐKASI AB NĐN SEKTÖRDEKĐ POLĐTĐKASI Avlanma Faaliyetlerinin Sınırlaması Yetki Devri Kaynaklarla Avlanma Kapasitesinin Dengelenmesi: Filo Politikası Ortak Piyasa Düzeni Piyasanın Organizasyonu Birlik Yardımı Müdahale Önlemleri Yetiştiricilik AB NĐN SEKTÖRDEKĐ TÜRKĐYE VE BÖLGE POLĐTĐKASI VĐZYON MĐSYON ELAZIĞ DA SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU GĐRĐŞ YETĐŞTĐRĐCĐLĐK AVCILIK Hazar Gölü nde Balık Avcılığı Keban Baraj Gölü nde Balık Avcılığı Keban Baraj Gölünde Kerevit Avcılığı Karakaya Baraj Gölü nde Balık Avcılığı Kalecik Baraj Gölü nde Balık Avcılığı SEKTÖRÜN 2023 DE ELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI? GĐRĐŞ YETĐŞTĐRĐCĐLĐK Kafeslerde Balık Yetiştiriciliği Yavru Yetiştiriciliği Alternatif Bazı Su Ürünleri Türleri Yetiştiriciliği Süs balığı Yetiştiriciliği YEM AVCILIK Hazar Gölü nde Balık Avcılığı Keban Baraj Gölü nde Balık Avcılığı Keban Baraj Gölünde Kerevit Avcılığı Karakaya Baraj Gölü nde Balık Avcılığı Kalecik Baraj Gölü nde Balık Avcılığı BALIKÇILIĞA BAĞLI GELĐŞEBĐLECEK SEKTÖRLER Balık Ağı Đmalatı Balık ağı imalatını Elazığ Đlinde tesis etmek mümkündür. Bu imalat tesis edildiği takdirde hem bölge balıkçısına hem de bölge ekonomisine önemsenecek oranda katkı sağlanmış olacaktır SU ÜRÜNLERĐNĐ MUHAFAZA VE ĐŞLEME TESĐSLERĐ

13 AB FONLARINDAN ĐLĐMĐZ SU ÜRÜNLERĐ SEKTÖRÜNE KAYNAK SAĞLANMASI BÖLGESEL SU KAYNAKLARININ TAŞIMA KAPASĐTESĐ VE GÖL YÖNETĐMĐ ALTYAPI VE ORGANĐZASYON SU ÜRÜNLERĐ KOORDĐNASYON KURULU OLUŞTURULMASI BÖLÜM 11: SEKTÖR: ÇEVRE GEREKÇE SEKTÖR EKĐBĐ YÖNETĐM EKĐBĐ AMAÇLARDAN SORUMLU EKĐPLER ĐZLEME, GÖZLEM VE DEĞERLENDĐRME EKĐBĐ T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ ULUSAL POLĐTĐKASI T.C. VE DPT NĐN SEKTÖRDEKĐ BÖLGESEL POLĐTĐKASI AB NĐN SEKTÖRDEKĐ POLĐTĐKASI AB NĐN SEKTÖRDEKĐ TÜRKĐYE VE BÖLGE POLĐTĐKASI VĐZYON MĐSYON ELAZIĞ DA SEKTÖRÜN MEVCUT DURUMU SEKTÖRÜN 2023 DE ELAZIĞ DAKĐ DURUMU NE OLMALI? ELAZIĞ BULUŞUYOR ĐSTANBUL TOPLANTISI TUTANAKLARI ( ) ESAD AHMET ÖZDEM: FARUK AKÇĐÇEK: YETKĐN GÜNDÜZ: OĞUZ SATICI: ENVER ERDEM: SUAT ÖZTÜRK: PROF. DR. HAMDĐ MUZ: SÜLEYMAN SELMANOĞLU: PROF. DR. ABDULBAKĐ TÜRKOĞLU: MUAMMER MUŞMAL (VALĐ): YETKĐN GÜNDÜZ: PROF. DR. ASAF VAROL PROF. DR. RAMAZAN DEMĐR: PROJEMĐZĐN ADI: ELAZIĞ ĐÇĐN ELELE- AĞAÇLANDIRMA PROJESĐ TALAT AKGÜN: YETKĐN GÜNDÜZ: MARUF DĐNDAR: NAŞĐDE GÖKBUDAK: FETHĐ DEMĐRCAN: MEHMET GÜL: SADIK OĞUZ: ĐBRAHĐM TAŞEL:

14 NĐHAT DEMĐRBAĞ: PROF. DR. METĐN SÖZEN: PROF. DR. NACĐ GÖRÜR: PROF. DR. MELĐH BOYDAK: PROF. DR. EYÜP GÜNAY ĐSBĐR: YALOVA DERNEK BAŞKANI: PROF. DR. AYTUĞ ĐZAT: FAĐK ĐÇMELĐ: RABĐA BABAOĞLU:

15 Elazığ Buluşuyor 2008 Bölüm 1: 9

16 Sektörün Adı: Eğitim 1.1. Sektör: Eğitim Eğitim sektörü okulöncesi, ilköğretim, ortaöğretim, yükseköğretim, yetişkin eğitimi, mesleki eğitim, anne baba eğitimi, çıraklık eğitimi, insan kaynaklarının geliştirilmesi, özel eğitim, özel öğretimi gibi her tür ve düzeydeki örgün ve yaygın eğitimi kapsamaktadır Gerekçe: Bu çalışmanın gerekçesi ilimiz eğitiminin mevcut durumunu ve gelecekte varacağımız muhtemel sonucu ortaya koyarak, eksikliklerimizi, ihtiyaçlarımızı ve yapmamız gerekenler husussunda bir yol haritası ortaya çıkarmaktır. Bu çalışmanın dayanağı T.C. Anayasasının 42. Maddesi, 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ve bu yasaya dayalı çıkarılan yasal düzenlemelerdir Sektör Ekibi: Adı Soyadı Görevi 1-Nihat BÜYÜKBAŞ Milli Eğitim Müdürü 5- Dr. Tuncay GENÇOĞLU Uğur Dershanesi Kurucusu 6- Mehmet Selçuk TANRIVERDĐ Đlköğretim Müft. Bşk. Yrd. 7-Mehmet YILMAZ Mesleki Eğitim Müdürü Merkezi 8-Ahmet DEMĐR Efem Dershanesi Müdürü 10

17 Sektördeki tüm faaliyetlerden sorumlu olacak ekip: Adı Soyadı Görevi 1-Nihat BÜYÜKBAŞ Milli Eğitim Müdürü 8- Dr. Tuncay GENÇOĞLU Uğur Dershanesi Kurucusu 9- Mehmet Selçuk TANRIVERDĐ Đlköğretim Müft. Bşk. Yrd. 10-Mehmet YILMAZ Mesleki Eğitim Müdürü Merkezi 11-Ahmet DEMĐR Efem Dershanesi Müdürü Amaçlardan Sorumlu Ekipler Sektör Sağlık AMAÇ Amaç Sektör Sorumlusu Amaç 1 Okul Öncesi Onur Aysen Amaç 2 Đlköğretim Hayri Kazım Amaç 3 Ortaöğretim A.Turan Yakup Amaç 4 Mesleki Eğitim ve Yavuz Teknik Eğitim Tarık Tanju Mehmet Demir Katı Uğur Atıcı Özdemir Yıldız Yeşilkaya Türkmen Teker Yılmaz Đzleme, gözlem ve değerlendirme ekibi Bu ekip, program çıktılarını ve programın belirlenen amaçlar doğrultusunda gidip gitmediğini değerlendirecektir. Bu ekip genelde Elazığ dışında yaşayanlardan oluşturulmuştur. Adı Soyadı Görevi Kurumu Necmettin YALÇIN Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel MEB Müdürü Abdulvahap ÖZPOLAT Talim Terbiye Kurulu Başkan MEB 11

18 Muhittin YILDIRIM Yardımcısı Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü Şube Müdürü MEB Muhittin TAŞ Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü Şube müdürü MEB 1.4. T.C. ve DPT nin Sektördeki Ulusal Politikası Anayasa, 657, 5442, 5302, 1702, 4357,222, 4306, 4734, 4735,5018, 3308, 3797, 1739 Sayılı Kanunlar, Milli Eğitim Bakanlığınca hazırlanan yönetmelik, yönerge ve genelgeler, nüfusun eğitime erişiminde önemli gelişmeler sağlanmıştır. Zorunlu temel eğitimin 8 yıla çıkarılmasıyla, öğrenci sayısında büyük artış sağlanmış, ilköğretimden ortaöğretime geçişler artmıştır. Bununla birlikte okullaşma oranlarında, okul öncesi eğitimde düşük seviyelerde kalınmış, ilköğretimde yüzde 100 e ulaşılamamış, ortaöğretimde mesleki eğitimin payı artırılamamıştır. Yükseköğretim kademesinde okullaşma oranı bakımından önemli ilerleme kaydedilmekle birlikte, yükseköğretime olan yoğun talep artarak devam etmektedir. Talebe cevap verebilmek amacıyla 2006 yılında 15 adet yeni devlet üniversitesi kurulmuştur. Eğitimin hemen her kademesinde, ayrılan kaynaklarla öncelikle artan öğrenci sayılarının doğurduğu zorunlu ihtiyaçlar karşılanabilirken, eğitimde nitelik sorunu önemini korumaktadır. VIII. Plan döneminde eğitim yatırımlarına özel sektör desteği önemli boyutlara ulaşmış, okullarda bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı yaygınlaştırılmış ve müfredat geliştirme çalışmalarına hız verilmiştir. Eğitimde kalitenin artırılabilmesi için yenilenen müfredat programları ve öğretim yöntemlerine uyumlu olarak fiziki altyapı, donanım ve öğretmen niteliklerinin geliştirilmesi ve eğitime ayrılan kaynakların daha etkin kullanımı ihtiyacı devam etmektedir. Yükseköğretimde Bologna 12

19 süreci kapsamında öğrenci ve öğretim üyesi değişimi, Avrupa kredi transfer sistemi ve diploma eki başta olmak üzere önemli çalışmalar yapılmıştır. Ancak, yükseköğretim sisteminin merkeziyetçi yapısı ve kalitesine ilişkin sorunlar yükseköğretimin rekabet edebilirliğini ve toplumun ihtiyaçlarına cevap verebilme kapasitesini olumsuz yönde etkilemeye devam etmektedir. Türkiye 1 Nisan 2004 tarihinden itibaren AB eğitim ve gençlik programlarına başarılı ve aktif bir şekilde katılım sağlamaktadır. Genel Eğitim Programından olmak üzere yaklaşık kişi 2006 yılı itibarıyla programlardan yararlanmış olacaktır. Meslek yüksek okulları ile mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları arasında program bütünlüğünün bulunmaması, mesleki ve teknik eğitim programlarının işgücü piyasasının taleplerine uygun olarak güncellenememesi sonucu mesleki ve teknik eğitim mezunlarının istihdamı artırılamamakta ve mesleki eğitime olan talebi azalmaktadır. Eğitim sisteminin sınav odaklı bir yapıda olması, eğitimden beklenen amaçlara ulaşılamamasına, sınav hazırlıklarına önemli harcamalar yapılmasına ve böylece eğitime ayrılan kaynakların verimsiz kullanılmasına, öğrenciler ve ailelerinde mali, sosyal ve psikolojik sorunların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Bütün olumsuzlukların yanında okul döneminde yüksek öğretime kadar yeniden yapılanmalar devam etmekte, müfredat yenilemeleri, mesleki eğitimde modüler sistemi, özel eğitimi teşvik planlaması hedeflenmiştir T.C. ve DPT nin Sektördeki Bölgesel Politikası Eğitim Sisteminin Geliştirilmesi Toplumsal gelişmenin sağlanması amacıyla; düşünme, algılama ve sorun çözme yeteneği gelişmiş, Atatürk ilkelerine bağlı, demokratik, özgürlükçü, milli ve manevi değerleri özümsemiş, yeni fikirlere açık, kişisel sorumluluk duygusuna sahip, çağdaş uygarlığa katkıda bulunabilen, bilim ve teknoloji kullanımına ve üretimine yatkın, sanata değer veren, beceri düzeyi yüksek, üretken ve yaratıcı, bilgi çağı insanı 13

20 yetiştirilecektir. Eğitim sistemi, insan kaynaklarının geliştirilmesini desteklemek üzere, yaşam boyu eğitim yaklaşımıyla ve bütüncül olarak ele alınacak; sistemin etkinliği, erişilebilirliği ve fırsat eşitliğine dayalı yapısı güçlendirilecektir. Okulöncesi eğitimin yaygınlaştırılması amacıyla öğretmen ve fiziki altyapı ihtiyacı karşılanacak, eğitim hizmetleri çeşitlendirilecek, toplumsal farklılık düzeyi yükseltilecek, erken çocukluk ve ebeveyn eğitimleri artırılacaktır. Đlköğretimde okul terklerinin azaltılması için başta kırsal kesime ve kız çocuklarına yönelik olmak üzere gerekli tedbirler alınacak ve ortaöğretime geçiş oranları yükseltilecektir. Öğretmen açığı bulunan alanlarda ihtiyacın karşılanması için üniversite kontenjanları artırılacak, öğretmenlerin bölgelere ve yerleşim yerlerine göre dengeli dağılımı sağlanacak, özlük haklarında hizmet yaptıkları yerleşim yerleri ve hizmet şartları itibarıyla farklılaşmaya gidilebilmesine imkân sağlanacaktır. Eğitimin yaygınlaştırılmasında merkezi idarenin yanı sıra mahalli idareler, gönüllü kuruluşlar ve özel sektörün katkısı artırılacaktır. Ortaöğretim; program türünü esas alan, yatay ve dikey geçişlere imkân veren, etkin bir rehberlik ve yönlendirme hizmetini içeren esnek bir yapıya kavuşturulacaktır. Programlar geniş tabanlı ve modüler esasa göre düzenlenecektir. Eğitimde kalitenin artırılması amacıyla, yenilikçiliği ve araştırıcılığı esas alan müfredat programları ülke geneline yaygınlaştırılacak, öğrenciler bilimsel araştırmaya ve girişimciliğe teşvik edilecektir. Kalabalık sınıf mevcutları düşürülecek, ikili eğitim uygulaması azaltılacaktır. Her kademedeki eğitim tesislerinin etkin kullanılabilmesi için standartlar ve ortak kullanım imkânları geliştirilecektir. Okulların bilgi ve iletişim teknolojileri altyapısı, eğitim yazılımları öncelikli olmak üzere güçlendirilecek, yenilenen müfredatın gerektirdiği ortamlar ve donanım sağlanacaktır. Müfredat programlarındaki ve eğitim yöntemlerindeki değişiklikler dikkate alınarak öğretmen yeterlilikleri sürekli olarak geliştirilecek, gereken yeterliliklerin kazandırılabilmesi için hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimde etkin yöntemler uygulanacaktır. Yeni kurulan üniversiteler başta olmak üzere, öğretim üyesi ihtiyacını karşılamak amacıyla yurtiçi ve yurtdışında öğretim üyesi yetiştirme programlarına devam edilecektir. Bilgi toplumuna geçiş sürecinde ihtiyaç duyulan insan gücünün yetiştirilebilmesi için yabancı dil öğretimi etkinleştirilecek, bilgi ve iletişim teknolojilerinin derslerde kullanılmasını 14

21 sağlayacak yöntemler geliştirilecek ve yaygınlaştırılacaktır. Toplumda yaşam boyu eğitim anlayışının benimsenmesi amacıyla e- öğrenme dâhil, yaygın eğitim imkânları geliştirilecek, eğitim çağı dışına çıkmış kişilerin açık öğretim fırsatlarından yararlanmaları teşvik edilecek, beceri kazandırma ve meslek edindirme faaliyetleri artırılacaktır. Özel eğitim gerektiren öğrencilerin eğitiminde kaynaştırma yöntemine öncelik verilecek ve mevcut okulların fiziki koşulları uygun hale getirilecektir. Yükseköğretim kurumlarında finansman kaynakları geliştirilecek ve çeşitlendirilecek; öğrenci katkı paylarının, mali gücü olmayan başarılı öğrencilere burs ve kredi sağlanması şartıyla yükseköğretimin finansmanındaki payının artırılmasına yönelik düzenlemeler yapılacaktır. Eğitime ayrılan özel kaynaklar eğitimde fırsat eşitliğine imkân sağlayacak şekilde yönlendirilecektir. Bütün eğitim kademelerinde özel sektörün payı artırılacak, kamu kaynaklarının en fazla ihtiyaç duyan kesimlere yönlendirilmesi sağlanacaktır. Etkin bir kalite değerlendirme ve denetim sistemi kurulması koşuluyla özel yükseköğretim kurumlarının açılabilmesine imkân sağlanacaktır. Eğitim sisteminin etkinliğinin artırılması, eğitime ayrılan kaynakların daha verimli kullanılması, öğrenciler ve aileleri üzerindeki mali, sosyal ve psikolojik yüklerin hafifletilmesi amacıyla eğitim sistemi, sınav odaklı yapıdan kurtarılacaktır. Yükseköğretime giriş sistemi; öğrencileri programlar hakkında yeterli düzeyde bilgilendiren, ilgi ve yeteneklerini ortaöğretim boyunca çok yönlü bir süreçle değerlendiren, okul başarısına dayalı ve müfredat programlarıyla daha uyumlu bir yapıya kavuşturulacaktır. Ortaöğretim ve yükseköğretime hazırlık dershanelerinin özel okullara dönüştürülmesine yönelik teşvikler sağlanacaktır. Milli Eğitim Bakanlığı merkez teşkilatında hizmet esasına dayalı bir yapılanmaya gidilecek, kurumsal kapasite güçlendirilecek, taşra teşkilatlarına ve eğitim kurumlarına yetki ve sorumluluk devredilmesi sağlanacaktır.yükseköğretim Kurulu, standart belirleme, koordinasyon ve planlamadan sorumlu olacak şekilde yeniden yapılandırılacaktır. Yükseköğretim kurumlarının, şeffaflık, hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda idari ve mali özerkliğe sahip olmaları ve yerel özelliklere 15

22 uygun şekilde uzmanlaşmaları sağlanarak, sistemin rekabetçi bir yapıya kavuşması desteklenecektir. Kaliteli eğitim imkânlarının yaygınlaştırılması amacıyla eğitim kurumlarında kalite güvence sistemi kurulacak, kalite standartları belirlenerek yaygınlaştırılacak, eğitim kurumlarının yetkileri ve kurumsal kapasiteleri artırılacak, performans ölçümüne dayalı bir model geliştirilecektir. Plan döneminde okulöncesi ve ortaöğretim kademesinde okullaşma oranlarında önemli artışlar sağlanması hedeflenmektedir. Đlköğretim kademesinde çağ nüfusundaki azalmanın da katkısı ile tüm çocukların temel eğitim alması amaçlanmaktadır. Ortaöğretim okullaşma oranlarındaki artışla birlikte yükseköğretime olacak talep artışını karşılamak üzere, yükseköğretim okullaşma oranının yüzde 48 e ulaşması planlanmaktadır. Küreselleşme süreci, yerel dinamikleri doğrudan etkileyerek, yerel ve bölgesel kalkınma açısından yeni şartlar ve fırsatlar ortaya çıkarmaktadır. Küresel rekabet koşulları altında kendileri birer rekabet birimine dönüşen şehirler ve bölgeler, dinamiklerini ve potansiyellerini değerlendiren uygun stratejiler çerçevesinde ve bütün kesimleri kalkınma sürecine katan iyi yönetişim modellerini hayata geçirerek daha hızlı bir gelişme eğilimi yakalama şansına sahip olmuştur. Ülkemizin AB ye üyelik süreci de bölgesel gelişme politikaları ve uygulamalarında köklü bir değişim yapılabilmesine imkân tanımaktadır. Bu kapsamda, bir taraftan üyelik sonrası kullanılabilecek olan yapısal fonlara hazırlık için merkezi ve yerel düzeyde gerekli altyapı oluşturulurken, diğer taraftan da daha aktif, katılımcı, yeterli finansman ve kurumsal yapı ile desteklenen aşağıdan yukarıya bölgesel gelişme politikasının uygulanması için gerekli ortam hazırlanmaktadır. Ülkemizde, gerek kırsal ve kentsel yerleşim birimleri, gerekse bölgeler arasındaki sosyo-ekonomik yapı ve gelir düzeyi dengesizlikleri önemini korumaktadır. Mevcut fiziki ve sosyal altyapı ile kentlerin sunduğu istihdam imkânları yoğun göç hareketlerinin yarattığı nüfus baskısını karşılamakta yetersiz kalmaktadır. Bu yapı, bölgelerin, sorunlarına ve potansiyellerine göre farklılaştırılmış tedbirleri içeren bütüncül bir bölgesel gelişme politikasını gerekli kılmaktadır. Ülke genelini kapsayan bölgesel gelişme politikalarının çerçevesinin belirlenmesini, bölgesel istatistiklerin toplanmasını ve AB bölgesel istatistik sistemine uygun karşılaştırılabilir istatistikî veri tabanı oluşturulmasını sağlayan istatistikî bölge birimleri sınıflandırması