2 sınıf Kan Dokusu Histolojisi. Prof.Dr.Ayhan BİLİR
|
|
- Murat Öncel
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 2 sınıf Kan Dokusu Histolojisi Prof.Dr.Ayhan BİLİR
2 Kan dokusunun genel özellikleri Kan özelleşmiş bağ doku sıvısıdır Hücreler ve hücrelerarası maddelerden oluşur. Hacim yaklaşık 6 litre Miktar total vucut ağırlığının % 7-8 kadar
3 Görevleri Oksijeni ve besinleri doğrudan veya dolaylı yollardan hücrelere taşımak Hücresel atıkları ve CO2 yi hücrelerden uzaklaştırmak Hormon ve diğer düzenleyici faktörleri hücre ve dokulara götürmek Vucudun ısı düzenleyicisi, pıhtılaşma ve tampon özellikleriyle bir bütün olarak dengesini korumak. Bağışıklık sistem antikorlarını ve hücrelerini taşıyarak vucudu antijenlere ve tümör hücrelerine karşı korumak.
4 Hücreler Eritrositler Lökositler Trombositler
5 Kan Plazması ;Plazmanın % 90 ve daha fazlasını su oluşturur. Bütün histolojik dokularda olduğu üzere kan dokusunun hücreler arası maddesini oluşturur. Kanın sıvı kısmıdır. Hücrelerin hacmi total kanın % ini oluşturur. Eritrositlerin toplam kan içerisindeki yüzde hacimsel büyüklüğü HEMATOKRİT olarak adlandırılır ve yaklaşık % arasında değişir. Plazma; Bir çözücü olarak birçok bileşiği içinde barındırır. Bunlar; lipidler amino asitler proteinler hormonlardan tuzlar dan oluşur. Antikoagulanlar yokluğunda kanın hücresel elementleri yanında proteinler test tüpünde çökelti oluşturur. Üst kısım serum adını alır.
6 Plazma proteinleri başlıca Albumin,globulin ve fibrinojenden oluşur. Albumin plazmanın ana proteinidir ve total plazma proteinlerinin yaklaşık yarısını oluşturur. 70 kilodalton ağırlığında plazma proteinlerinin en küçüğüdür. Kan ile ektrasellüler sıvı arasında bir gradient sağlamaktan sorumludur. Albümin kandamarlarından çıkıp bağdoku veya diğer sıvılara karışırsa kolloid osmotik basınç düşer. Globulinler; Başlıca γ-globulin olmak üzere İmmunoglobulinler ve immün özelliği olmayan globulinler (başlıca α-globulin ve β- globulin).immün sistem molekülü olan imunoglobulinler plazma hücreleri tarafından salgılanan antikorlardır. immün olmayan(nonimmün) globulinler karaciğer tarafından sentezlenirler ve damar içerisinde osmotik basıncın ve diğer maddelerinin miktarlarının korunmasında görev alırlar. Bunlar içerisinde fibronektin,lipoprotein,koagulasyon faktörleri ve diğer moleküller bulunur. Fibrinojen340 kilodalton ağırlığında en büyük plazma proteinidir. Çözünmüş haldeki fibrinojen çözülemeyen formu olan fimbrin haline çevrilir. Böylece kan kaybını önleyerek kan düzeyini korumuş olurlar.
7 Eritrositler kırmızı renkli ve çekirdeksiz solda çekirdeği loblu nötrofil, sağda lenfosit görülüyor. Boya H.E.
8 Eritrositler Nukleus yok Bikonkav şekilli 7.8 µm çapında 2,6 µm kalınlığında Merkez kalınlığı 0,8 µm Hücre organelleri yok Sadece plazma membranı Membran altında hücre iskeleti, hemoglobin ve glikolitik enzimler bulunur. Maksimum hücre yüzeyi 140 µm 2
9 Eritrosit sayısı 4 ile 6 x 10 6 mm 3 Yaşam süresi 120 gün Yaşlanan veya hasarlı eritrositlerin % 90 dalakta kemik iliğinde ve karaciğerde ortadan kaldırılır. Kalan % 10 damar içerisinde yıkılarak kana hemoglobin verirler. Kırmızı kan hücreleri dolaşıma retikülosit aşamada girerler 1-2 günde hemoglobin sentezi yaparak olgunlaşırlar Retikülositler dolaşımdaki kırmızı kan hücrelerinin % 1-2 kadarını oluştururlar
10 Eritrosit şekli membran proteinleri tarafından korunur Glycophorin Anion transporter channel protein(band 3) Ankyrin Spekctrin tetramerleri üç proteinin oluşturduğu komplekse bağlanır. 1.Kısa bir aktin filamenti 2.Tropomyosin 3.Protein 4.1 Spectrin büyük dimerik bir proteindir.iki alt üniteden oluşur. 1.spectrin α 240 kd 2.spectrin β 220 kd Bu iki polipeptid baş başa eklenerek tetramerler oluştururlar.herediter sferektozisde bu iki polipeptidi de kapsayan hücre iskelet bozuklukları oluşur.
11 Eritrositlerin şeklilleri hücre membranında yer alan membran proteinleri tarafından korunmaktadır. Bu proteinler iki büyük gruptan oluşur. 1.İntegral membran proteinleri; Bunlar iki alt aileden oluşur glikoforinler ve band 3 protein. İntegral membran proteinlerin ekstra sellüler alana bakan bölgeleri glikozillenmiştir ve spesifik antijenleri içerirler. Glikoforin C bir transmembran proteinidir ve hücre iskelet proteinlerinin hücre membranına bağlanmasını sağlayarak hücre iskeletinin korunmasına ana desteği verir. Band 3 protein hemoglobine bağlanarak hücre iskeletine ek destek verir. Perferal membran proteinleri; Hücre membranının iç tarafında yer alır. Altı köşeli hegzagonal iki boyutlu bir kafes oluşturarak hücre membranının korunmasını ve dolayısıylada hücre şeklinin korunmasını sağlarlar. İki boyutlu kafes oluşunumda çok sayıda hücre iskelet proteini görev alır. Bu proteinler spectrin, aktin, band 4.1 protein, adduksin, band 4.9 protein ve tropomiyozinden oluşmaktadır. Bu proteinlerin oluşturduğu kafes halindeki ağ hücre membranına içtaraftan ankirin adını alan proteinlerin band 4.2 proteinlarine tutunmalarıyla bağlanırlar. Ankirin in integralmembran proteini band 3 proteini ile periferak ptorein ağı arasındabağlantırı sağladığı unutulmamalıdır.
12 Eritrosit hücre iskeleti statik bir yapı değildir. Damar içerisinde kandan alınacak çeşitli uyarılar veya fizyolojik değişikliklere yanıt olarak defalarca yeniden düzenlenmektedir. Hücre iskelet proteinlerinin yapılmasında bir eksiklik olursa eritrosit hücre şekil bozuklukları ve kolay hasarlanabilen eritrositler oluşmaktadır.
13 Klinik bağlantı; Bazı proteinlerin eksikliğinde eritrosir şekil ve yapı bozuklukları görülür. Elliptocytosis Kırmızı kan hücrelerinin iskelet yapısını oluşturan band 4.1 protein eksikliğinde hücrenin şeklinde görülen bozukluktur. Hücreler çevrelerine adapte olakta zorlanırlar. Spherocytosis spectrin eksikliği sonucu hücre şekli yuvarlak olur. Klinik olarak bu hastalıklar anemi ve splenomegaly (dalak büyümesi)ile sonuçlanır
14 HEMOGLOBİN HASTALIKLARI Anemi: Kanda hemoglobin konsantrasyonunun azalması olarak tanımlanır. Her hücrede hemoglobin azalması Eritrosit sayında azalmaya bağlı olarak Hb azalması Kanamalarla kan kaybına bağlı olarak Yetersiz demir, B12 vitamini ve folik asit yetersiz eritrosit üretimine ve azalmış hemoglobin Gastrik atrofi sonucu pariyetal hücrelerden üretilen intrinsik faktör azlığı ve buna bağlı olarak ileumda emilemeyen B12 vitamini sonuç olarak eritrosit üretiminde azalma
15 Anemi belirtileri zayıflama yorgunluk hissi enerji kaybı kısalmış solunum sık tekrarlayan baş ağrıları kol bacak krampları konsantrasyonunu toplayamama seksüel güç kaybı soluk deri rengi
16 Hemoglobin ve diyabet Total hemoglobinin yaklaşık % 96 sı HbA oluşturur. Bu Hg A nın Yaklaşık % 8 i alt gruplar içerir. Alt gruplardan biri olan HgA1c, glikoza geri dönülemeyecek şekilde bağlanır ve glikozillenmiş hemoglobin olarak adlandırılır. A1c test olarak bilinen bu test kan glukoz düzeyini göstermesi bakımından klinik bir parametredir. HbA1c seviyesi % 7 den fazla olmamalıdır.
17 Lökositler A-Granülositler Nötrofil Eozinofil Bazofil B-Agranülositler Lenfosit Monosit Granülositler Fagositik hücrelerdir Çok loblu çekirdek içerirler µm çapındadırlar Hayat süreleri değişir
18 Nötrofil Yapısı Nukleus çok loblu µm çapında Sitoplazma primer sekonder ve tersiyer granül içerir Soluk pembe renkli Nukleus koyu mavi Yaşam süreleri dolaşımda 6-7 saat bağ dokuda 4 gün Lökositlerin %50-70 ini bu hücreler oluşturur.
19
20 Nötrofil sitoplazması 3 tip granül içerir 1.Primer veya azurofilik granüller Büyük granüllerdir Bütün granülositlerde bulunurlar Sülfatlanmış glikoproteinler içerirler Bu nedenle koyu mavi boyanırlar Enzimleri elastaz ve myeloperoxidase 2.Sekonder granüller (Spesifik granüller ) En küçük granüllerdir Işık mik. görülmezler Kompleman aktivatörleri içerirler Antimikrobial peptidler (lizozim ve proteazlar) 3.Tersiyer ganüller iki alt tipi vardır; bir tipi fosfatazları diğeri hücre göçünde görevli metalloproteinazları içerir
21 Soru: Azurofilik özellik nedir? Yanıt: Primer granüller sülfatlanmış glikoproteinler içerir ve koyu mavi (Azure) boyanırlar. Soru: Kan yayma preparatı, 1.Bazik boyalarla boyanırsa hangi hücre yapıları 2.Asidik boyalarla hangi hücre yapıları boyanır? Yanıt: 1.Nukleus,bazofil granülleri, sitoplazma mrna 2.Eritrosit,ve eozinofil granülleri
22 Nörtofiller aktif fagositoz yapan hücrelerdir. İnflamasyon bölgesinde bakteri veya diğer yabancı ajanları veya enfekte olmuş hücreleri tanımak üzere yüzeylerinde reseptör proteinler içerirler. Nötrofil hücre yüzeyinde bulunan ortak reseptörler şunlardır. 1.Fc reseptörleri; Bakteri yüzeyinde bulunan immunuglobulin Fc bölgesine fağlanan reseptörlerdir. 2.Kompleman reseptörleri; Yüzeylerinde C3b kompleman proteini içeren bakterilere bağlanıp fagositoz yaparlar. 3.Skavenger reseptörleri; Apoptotik cisimledr veya gram pozitif ve negatif bakterilerin yüzeylerinde bulunan asetillenmiş veya oksidize olmuş düşük yoğunluklu lipoproteinlerine bağlanırlar. Bu bağlanmayla nötrofiller aktive olurlar. 4.Toll-like reseptörler; Hastalık yapan patojenik molekülleri tanıyıp bağlanan reseptörlerdir..
23 Nötrofil hücre göçü Nötrofillerin göçü yüzeylerinde bulunan adezyon molekül varlığı ile endotel hücrelerinin yüzeyinde bulunan ligandlarca yönetilir. Bakteriler nötrofil yüzeyinde bulunan reseptörlere bağlanınca fagositoz başlar ve sitokinler salınır. IL-1 IL-3 TNF-α IL-1 eskiden pyrogen, ateşe sebep olan ajan olarak bilinirdi. Prostaglandin sentezine sebep olur.bunlarda hipotalamusun termoregülator merkezinde ateş üretir. Sonuç olarak ateş oluşumu nötrofillerin patojenlere karşı verdiği akut yanıtın bir sonucudur.
24 İnflamasyon ve hücre göçü 1.Lökositlerin (nötrofiller)endotel hücre yüzeyine tutunmasıyla nötrofil damar içerisindeki hareketini sonlandırır. 2.Adezyon endotel ve nötrofil arasında kuvvetli etkileşim olur. Bu etkileşim ICAM-1 VE LFA-1 moleküllerince yönetilir. 3.Endotelin aşılması ; Nötrofil endoteli aşarak damar dışına çıkar. Bu geçişte IL-8, CD99 α6β1 integrin JAM VE-kaderin molekülleri görev alır.
25 Eozinofil Yapısı lökositlerin % 2-4 İki loblu nukleus Çapları nötrofil kadar Eozinofilik 2 tip granül içerirler 1.Azurofilik geniş ve uzun 2.Spesifik granüller merkezde kristalloid yapı bulunur ve 4 protein içerir.
26 Spesifik granüller 1.Major basic protein 2.Eozinofil kationik protein 3.Eozinofil peroksidaz 4.Eozinofil kokenli nörötoksinler İlk üç protein protozoon ve helminitik parazitlere karşı kuvvetli sitotoksik etkiye sahiptirler. 4.İse parazitlerle enfekte canlılarda merkezi sinir sistemi fonksiyon bozukluklarına sebep olur. Azurofilik granüller lizozomlardır. Lizozomal asidik hidrolazları içerirler
27 Eozinofiller 1.Allerjik reaksiyonlarda 2.Parazitik enfeksiyonlarda 3.Kronik inflamasyonda görev alırlar. Kemik iliğinde gelişir olgun hale gelip dolaşıma girerler. Eozinofiller IgG, IgA veya IgA antikorları tarafından aktive edilirler. En büyük rölü helminitik parazitlere karşı vucudu savunurlar. Soru: İntestinal kanal L.Propriası ve astımlı hastaların akc.ğer dokusunda bol bulunmaları nasıl açıklanır?
28 Astımda mast hücre -eozinofil etkileşimi 1.Solunan hava ile alınan antijen solunum epitelini geçer 2.Antijen mast hücre yüzeyinde bulunan IgE reseptörlerine bağlanır.sitoplazmada bulunan granüller salılarını dışarı verirler. Bu yönlendirici moleküller 1.Eozinofillerin toplanmasına 2.kan damar duvarı geçirgenliğinin artmasına 3.Düz kasların kasılmasına 4. Goblet hücrelerinden normalin üstünde mukus salınmasına sebep olurlar Mast hücresi Eozinofil için kemotaktik faktör Artan mukus salınımı Goblet hücresi Silli epitel Artmış kan damar duvar geçirgenliği Düz kas kasılması Düz kas
29 Bazofil Yapısı İki loblu çekirdek Spesifik sekonder granüller Bazofil; toplam lökositlerin % 1 den daha azdır.bulmak zordur.spesifik granülleri büyüktür. Mavi veya mor renkte boyanırlar. Çekirdek iki lobludur. Bazofilin granül içeriği Bazofiller sülfatlanmış veya heparinde olduğu üzere kaboksil içeren büyük asidik proteinler içerirler.bunlar Wright-Giemsa ile koyu mavi boyanırlar. Bazofiller mast hücrelerine benzerler.yüzeylerinde IgE reseptörleri içerirler ve antijen bağlandığında aktiflenirler ve histamin gibi allerjik reaksiyonları yöneten madeeler salgılarlar. Bazofil sayısında arış(150 basofil/ul) olursa aşırı duyarlılık reaksiyonları gelişir. İki loblu çekirdek
30 Yüzeylerinde Ig E reseptörleri bulunur Sitoplazmaları geniş granüller içerir Granüller bazik boyalarla iyi boyanır Granül içeriğinin dışarı verilmesi aşırı duyarlılık reaksiyonları oluşturur. Total lökösitlerin % 0,5 den daha az sayıdadırlar Çoğu zaman nukleus granüller tarafından örtülerek gizlenir Fonksiyonları mast hücresine benzer Mast hücreleri ile aynı projenitör hücreden gelişirler Kırmızı kemik iliğinde gelişip olgunlaşıp olgun hücreler olarak dolaşıma girerler.
31 Bazofil sitoplazması 2 tip granül içerir 1.Spesifik granüller; Elektron mikroskobunda lamelli konsantrik figürler içerir. Granüller heparin, histamin, heparan sülfat,lökötrien IL-4 IL-13 içerir 2.Azurofilik granüller lizozomlardır ve hidrolazları içerirler.
32 Agranulositler
33 Lenfositler Kandaki toplam loksitlerin % 30 nu lenfositler oluşturur. Kan ve lenf sıvısı içerisinde bulunan lenfositlerin çoğu immün yeterli hücrelerdir. Büyüklükleri 6-30 µm olar değişir. Lenfositlerin % 90 kadarı küçük ve orta lenfositlerdir. Büyüklüklerine göre a. küçük b. orta c. büyük lenfositler antijeni tanıyabilecek aktif lenfositlerdir.
34 Lenfosit Yapısı Çekirdek hafif girintili Yuvarlak Yoğun boyanır Sitoplazma çok Soluk mavi Serbest ribozom ve az sayıda mitokondri Az sayıda azurofilik granül
35
36 Lenfosit çeşitleri 1.T lenfositleri; uzun yaşam süresi hücre aracılı immnite CD2, CD3,CD5,CD7,TCR ek olarak CD4 varsa helper CD8 varsa sitotoksik 2.B lenfositleri; yaşam süreler, değişir,dolaşımda bulunan antikor üretiminden sorumludur. Spesifik belirteçleri CD9,CD19,CD20, ve CD24, 3.Doğal öldürücü hücreler; kemik iliğinde oluşur olgunlaşır dolaşıma geçerler. Virüs enfekte hücreler ve tümör hücrelerine doğrudan saldırılar. Ayrıca viruslara karşı interferon gama üretirler. Yüzey belirteçleri CD16,CD56 VE CD94
37 Monosit Yapısı Lokositlerin % 2 sini oluşturur Çap µm Nukleus böbreğe benzer Sitoplazma açık mavi boyanır. 20 saat dolaşımda kalır sonra perifer dokulara geçer makrofaja farklılaşır ve daha uzun yaşar. Fagositik etkisi ile nötrofillerden daha etkilidir.
38 Trombositler (Plateletler) Trombopoietin hormonu kontrolu altında megakaryositlerden köken alan 2-4 µm çapında küçük membranla çevrili çekirdeksiz sitoplazmik fragmentlerdir. Üretim süreci gün ömürleri 10 gün sürer Trombopoietin hormonu böbrek ve karaciğerde üretilir. Megakaryosit membranı çok sayıda katlantı yaparak içerisinde platelet olacak alanları bu kanallarla sitoplazmadan ayırır. Ayırıcı kanallara platelet-demarcation kanal denir.
39 Platelet iki önemli bölge içerir Açık dış kısım hyalomer Koyu merkezi kısım granulomer Elektron mikroskobu,plazma membranı altında10-15 adet paralel mikrotubul bulunduğunu göstermiştir. Hyalomer iki adet tubular sistem içerir a.açık kanaliküler sistem, yüzeye açılır b.yoğun tubular sistem, yüzeye açılmaz Granulomer mitokonria, peroksizom,glikojen partikülleri ve az 3 tip granül (alfa,delta ve gamma) içerir. Granüllerin çoğu alfa granülleridir ve çapları µm arasındadır. İçerik temel olarak fibrinojen,pıhtılaşma faktörleri,plazminojen, platelet kökenli büyüme faktörüdür. Bu içeriğin en önemli görevi damar onarımı,kan pıhtılaşması ve platelet toplanmasıdır.
40 PIHTILAŞMA VE HEMOSTAZİS 3 aşamada gerçekleşir 1 Faz. Damar hasarı olan bölgede plateletlerin endotele tutunması 2 Faz. Plateletlerin toplanması ve bir hemostatik plak oluşumu 3 Faz. Platelet toplanmasının durdurulması ve mevcut fibrin örtünün kaldırılması
41 Kemik iliği İlk kan adacıkları vitellüs kesesi duvarında gelişir Bu hücrelere Hemangioblast hücreleri denir. Bunlardan hem hematopoetik hemde endotel hücreleri gelişir Kemik iliği iki bölgede oluşur 1.Stroma bölgesi; Burada yağ hücreleri Fibroblastlar, damar endotel hücreleri Makrofajlar Trabekül içerisinde kan damarları bulunur 2.Hematopoetik bölüm; çok damarlı ve ihtiyaca göre üretilen çeşitli hücreleri içerir.
42
43 Kemik iliği 3 büyük hücre populasyonu içerir 1.Hematopoetik kök hücreler 2.Şartlandırılmış prokürsör hücreler 3.Olgunlaşmakta olan hücreler Hematopoetik kök hücre iki şartlandırılmış prokürsör hücre oluşturur A.Lymphoid kök hücre B.Myeloid kök hücre multipotent hücrelerdir
44 Hematopoetik büyüme faktörleri Hematopoetik sitokinler olarak adlandırılır Glikoprotein yapıdadırlar 3 Büyük gurup hematopoetik büyüme faktörü var 1.Koloni stimule edici faktör 2.Eritropoetin ve trombopoetin 3.Sitokinler(başlıca interlekinler)
45
46 Multipotent kök hücre özelliğinde olan hematopoetik kök hücre iki ana kök hücreye farklanır. 1.Myeloid kök hücre grubu 2.Lenfoid kök hücre grubu Eritrositler myeloid kök hücrelerinden eritroid koloni oluşturma yeteneğine sahip şartlanmış(comitted )öncül hücrelerden gelişir. Prokürsör hücreler sırasıyla proeritroblast,bazofilik eritroblast, polikromatofilik eritroblast, ortokromatofilik eritroblast, retikülosir ve kırmızı kan hücresi sırasını takip ederek ertirosit oluşur.
47 Eritropoezin major düzenleyicisi Eritropoetin(EPO) hormonudur. EPO bir glikoproteindir. Solunan hava ve dokularda hipoksiye yanıt olarak % 90 ı Böbrek korteksi tubullerin yakınlarında yer alan interstitial hücrelerce üretilir. Normalde oksijen bağımlı prolyl hydroxylase HIF-1alfa yı baskılar EPO üretilmez. Düşük O2 durumunda hidroksilaz inaktiftir ve EPO üretimini baskılayamaz. EPO eritroid projenitör hücreleri uyararak eritrosit gelişimini artırırlar.
48 Eritropoietin Oksijene bağlanan prolyl hidroksilaz Hipoksi indükleyici faktör 1α hidroksilenmemiş bir transkripsiyonfaktörüdür.eritorpoetin genini aktive eder. Eritropoetin ve JAK-STAT sinyal yolağı 1.Eritropoetin(EPO) böbrek korteksi intertisyal hücreleri tarafından üretilir ve kan yoluyla kemik iliğine taşınır. 2.Kemik iliğinde,epo Eritroid koloni olşturan öncül hücre yüzeylerinde reseptörlere bağlanarak STAT 5 in JAK 2 ye bağlanması sağlanır. 3.İnaktif SAT 5 SH 2 bölgesi içerir 4.Fosforile olmuş STAT5 homodimeri çekirdeğe geçer. 5.DNA ya bağlanıp eritopoezisden sorumlu gen aktiflenir.
49 Eritrosit Gelişimi Eritrositler kanda en bol bulunan hücrelerdir. Erişkinde α2β2 zincirlerinden oluşan hemoglobin içerirler.ömürleri yaklaşık 120 gündür yaşlı ve hasarlı hücreler dalak ve karaciğerde yıkılarak ortadan kaldırılırlar. Oksijen eksikliği hipoksik koşullar veya kanda dolaşan eritrosit sayısının azaldığı durumlarda böbrek korteks interstitiyal hücreleri uyarılır ve sonuçta 51 kd olan eritropoetin sentezlenerek kana verilir. Eritropoetin eritrosit koloni oluşruma öncül hücrelerini uyararak çoğalıp bazofilik ve diğer eritrosir hücreleri halinde farklılaşmalarını sağlarlar. Proertitroblast kırmızı kan hücre soyunun tanımlanmış ilk hücresidir. Çekirdeklidir.Sitoplazmada hemoglobin sentesi için gerekli olan bol serbest poliribozom içerir. Hemoglobin sentezi bazofilik, polikromatofilik ve ortokromatofilik eritroblast seriden oluşur. Hemoglobin sitoplazmada birikmeye başladığı zaman çekirdek çapı küçülür,kromatin yoğunlaşması görülür ve serbest ribozom oranı azalır.ortokromafilik eritroblast en fazla kromatin yoğunlaşması olan hücredir.
50 Eritrosit Gelişimi Bir önceki slayta bakınız µm çapında büyük hücredir. Yoğun bazofilik sitoplazma çok sayıda poliribozom içerir. Mitoz bölünme görülür.nukleus kümelenmiş kromatin içerir Hücre çapları 9-15 µm arasında nukleus yoğun kromatin içerir Nukleus görülebilir. Sitoplazma açık boyanmış poliribozom içerir.hemoglobin sentezi başlamıştır.bu hücreerde mitoz bölünme görülmez. Hücre çapları 8-10 µm arasındadır.sitoplazma retikülositte olduğu üzere pembe boyanır.piknotik eksentrik yerleşimli çekirdek bulunur. Bu hücreler postmitotik hücrelerdir.retikulosite dönüşürken çekirdek atılır. Atılan çekirdekler etrafta bulunan makrofajlar tarafından ortadan kaldırılır. Çapları 7-8 arasında değişen çekirdeksiz hücrelerdir.sitoplazma pebme boyanır.methylen mavisi ve krezil viyole gibi supravital boyalarla filamentöz ağ halinde poliribozomlar görülebilir. Retikülosit 1-2 gün kemik iliğinde kaldıktan sonra periferik kan dolaşımına verilirler ilave 1 gün daha retikülosit olarak dolsştıktan sonra eritrosite dönüşürler.
51 Myeloid Hücre Tipleri
52
53 Hematopoetik büyüme faktörlerinin miyeloid hücre soylarının gelişimini düzenlemesi Kök hücre Öncül hücre Geliişen hücre Kemik imiliği
54 Miyeloid Hücre Tipleri
55
56
57 Monositlerin kökeni ve geleceği
58 Megakaryositler ve Plateletlerin orijini Megakaryositin gelişmesi ve olgunlaşması 1. Arka arkaya mitoz bölünmeler olur(3-6 Kez) ancak cücre bölünmesi gerçekleşmez. 2. Sitoplazma olgunlaşmasıalfa granüllerinin belirginleşmesi 3. Sinuzoidler içerisine platelet önüllerinin verilmesi Sitoplazmik olgunlaşma sürecinde hücre membranı içeriye doğru girintiler yaparak sitoplazmayı 3-4µm çapında adacıklara ayırır. Platelet sınırlarını belirleyen bu kanal sistemi içerisinde kalan hücre bölümlerine platelet öncülleri denir(proplatelets)
59 Embriyo ve erişkinde kan yapımına katılan organlar ve katılım zamanları. 1. Embriyonal geişimin erken dönemi olan ilk üç ay içerisinde vitellüs kesesi 2. İkinci üç aylık dönemde karaciğer 3. Üçüncü üç aylık dönemde kemik iliği 4. Dalak ikinci üç aylık dönemde sınırlı bir zaman diliminde kan yapımına katılır. Erişkinde kan yapımı ağırlıklı olarak kemik iliğinde yapılır.
60 Teşekkürler
Kanın Bileşenleri. Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08. Plazma :%55 Hücreler : %45. Plazmanın %90 su
KAN DOKUSU Kanın Bileşenleri Total kan Miktarı: Vücut Ağırlığı x0.08 Plazma :%55 Hücreler : %45 Plazmanın %90 su Kan Hücreleri Eritrosit Lökosit Trombosit Agranulosit Lenfosit Monosit Granulosit Nötrofil
DetaylıKuramsal: 28 saat. 4 saat-histoloji. Uygulama: 28 saat. 14 saat-fizyoloji 10 saat-biyokimya
HEMATOPOETİK SİSTEM Hematopoetik Sistem * Periferik kan * Hematopoezle ilgili dokular * Hemopoetik hücrelerin fonksiyon gösterdikleri doku ve organlardan meydana gelmiştir Kuramsal: 28 saat 14 saat-fizyoloji
DetaylıI- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık
I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast hücreleri) Kompleman sistemi(direkt bakteri hücre membranı parçalayarak diğer immün sistem hücrelerin bunlara atak yapmasına
DetaylıHAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ
HAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ 4. Hafta Prof. Dr. Gürsel DELLAL 1 Dolaşım Fizyolojisi Kan Kan, vücutta damarlar içinde devamlı halde dolaşan bir dokudur. Kan, plazma içinde süspansiyon halinde bulunan eritrosit
DetaylıKanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler
EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin
DetaylıDİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II. KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU
DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM II KAN-DOLAŞIM ve SOLUNUM DERS KURULU Doç.Dr. Engin DEVECİ İMMÜN SİSTEM TİPLERİ I- Doğal-doğuştan (innate)var olan bağışıklık Fagositik hücreler (makrofajlar, mast
DetaylıBio 103 Gen. Biyo. Lab. 1
GENEL BİYOLOJİ LABORATUVARI 4. Laboratuvar: KAN DOKU Kan dokusunun görevleri 1 Kan dokusunun yapı elemanları 2 Kan grupları 12 İnce yayma kan preparatı tekniği 15 1. GİRİŞ Kan doku, atardamar, toplardamar
DetaylıKAN DOKUSU. Prof. Dr. Levent ERGÜN
KAN DOKUSU Prof. Dr. Levent ERGÜN 1 Kan Dokusu Plazma (sıvı) ve şekilli elemanlarından oluşur Plazma fundememtal substans olarak kabul edilir. Kanın fonksiyonları Transport Gaz, besin, hormon, atık maddeler,
DetaylıKanın bileşimi iki kısımdan oluşur:
KAN FİZYOLOJİSİ Kan Dokusu Plazma veya serum adı verilen sıvıda, süspansiyon halindeki hücresel elementleri içeren dokuya kan dokusu denir. " Total miktarı vücut ağırlığının ~ % 8 idir." Kanın bileşimi
DetaylıORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI
ORGANİZMALARDA BAĞIŞIKLIK MEKANİZMALARI Organizmalarda daha öncede belirtildiği gibi hücresel ve humoral bağışıklık bağışıklık reaksiyonları vardır. Bunlara ilave olarak immünoljik tolerans adı verilen
DetaylıKan dokusu. Hematokriti hesaplamak için eritrositlerle dolu olan tüpün uzunluğu kanla dolu tüpün uzunluğuna bölünüp, çıkan sonuç 100 ile çarpılır.
Kan dokusu Kan, hücrelerden ve plazma adı verilen bir sıvıdan oluşmuştur. Hücreler eritrositler (kırmızı kan hücreleri), lökositler (beyaz kan hücreleri) ve trombositlerdir. Hücrelerin % 99 undan fazlasını
DetaylıHematopoetic Kök Hücre ve Hematopoez. Dr. Mustafa ÇETİN 2013-2014
Hematopoetic Kök Hücre ve Hematopoez Dr. Mustafa ÇETİN 2013-2014 Konunun Başlıkları 1. Hematopoetik sistem 2. Hematopoez 3. Hematopoetik kök hücre Karekteristiği Klinik kullanımı Hematopoetik Sistem Hemato
DetaylıCanlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir.
Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir. Proteinlerin yapısında; Karbon ( C ) Hidrojen ( H ) Oksijen
DetaylıBağ doku. Mezodermden köken alır. En Yaygın bulunan dokudur ( Epitel, Kas, Kemik sinir)
Bağ doku Mezodermden köken alır En Yaygın bulunan dokudur ( Epitel, Kas, Kemik sinir) Bağ dokunun Fonksiyonları Diğer organ ve dokuların Fonksiyonal ve yapısal desteğini sağlar. kan damarları aracılığı
DetaylıVİROLOJİ -I Antiviral İmmunite
VİROLOJİ -I Antiviral İmmunite Prof.Dr. Yılmaz Akça Prof.Dr. Feray Alkan Prof.Dr. Aykut Özkul Prof. Dr. Seval Bilge-Dağalp Prof.Dr. M. Taner Karaoğlu Prof.Dr. Tuba Çiğdem Oğuzoğlu DOĞAL SAVUNMA HATLARI-DOĞAL
DetaylıTam Kan Analizi. Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ
Tam Kan Analizi Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ Tam Kan Analizi Tam kan analizi, en sık kullanılan kan testlerinden biridir. Kandaki 3 major hücreyi analiz eder: 1. Eritrositler 2. Lökositler 3. Plateletler
DetaylıEdinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli
Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD Doğal bağışıklık Edinsel bağışıklık Hızlı yanıt (saatler) Sabit R yapıları Sınırlı çeşidi tanıma Yanıt sırasında değişmez Yavaş yanıt (Gün-hafta)
DetaylıHücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
DetaylıLÖKOSİTLER,ÖZELLİKLERİ. ve İNFLAMASYON. 2009-2010 Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun
LÖKOSİTLER,ÖZELLİKLERİ ve İNFLAMASYON 2009-2010 Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun Dersin Amacı: * Yabancı maddeye karşı savunma? * Lökosit çeşitleri ve miktarları * Lökopoez * Fonksiyonel özellikleri * Monosit-
DetaylıDOKU. Dicle Aras. Doku ve doku türleri
DOKU Dicle Aras Doku ve doku türleri Doku Bazı özel görevler üstlenmiş hücre topluluklarıdır. Bir doku aynı yönde özelleşmiş hücre ve hücreler arası maddelerin bir araya gelmesiyle oluşmuştur. İntrauterin
DetaylıDolaşım Sistemi. Dolaşım sistemi, kan, kan plazması, şekilli elemanları. Dicle Aras
Dolaşım Sistemi Dicle Aras Dolaşım sistemi, kan, kan plazması, şekilli elemanları 3.9.2015 1 Dolaşım Dolaşım sistemi taşıyıcı bir sistemdir. İki başlık altında incelenir. Kardiyovasküler sistem; kan, kalp
Detaylıayxmaz/biyoloji Olumsuz yanıtları: Alerjiler - normalde zararsız maddelere tepki Otoimmün hastalıklar (Diyabet)(Kendi dokularını yok eder)
Vücut Savunmasını Bağışıklık : potansiyel zararlı yabancı maddelere ve anormal hücrelere karşı vücudun ortaya koyduğu savunma yeteneğidir. Aşağıdaki faaliyetleri gerçekleştirir: virüsler ve bakterilere
DetaylıT Lenfositleri. Dr. Göksal Keskin
T Lenfositleri Dr. Göksal Keskin Lenfositlerin ortak özellikleri-1 Kazanılmış bağışıklık sisteminin en önemli elemanlarıdır Spesifite özellikleri var Bellekleri var Primer lenfoid organlarda üretilirler
DetaylıBAĞ DOKUSU. Gevşek Bağ Dokusu Sıkı Bağ Dokusu (Düzenli, Düzensiz) Özelleşmiş Bağ Dokusu
BAĞ DOKUSU BAĞ DOKUSU Gevşek Bağ Dokusu Sıkı Bağ Dokusu (Düzenli, Düzensiz) Özelleşmiş Bağ Dokusu Yağ Dokusu Kan Dokusu Müköz Bağ Dokusu Destek Bağ Dokusu Kıkırdak Dokusu (Hiyalin, Elastik, Fibröz) Kemik
DetaylıFertilizasyondan hemen sonraki embriyolojik (Mezoblastik) dönem Mitoz geçiren Totipotent (İlkel) kan hücreleri Kan adacıkları Mezenkim hücreleri Kan adacıkları Embriyonal ve Fötal Dönemde Hematopoez (Kan
DetaylıLENFOİD SİSTEM DR GÖKSAL KESKİN ARALIK-2014
LENFOİD SİSTEM DR GÖKSAL KESKİN ARALIK-2014 Lenfoid Sistem Lenfositlerin, mononükleer fagositlerin ve diğer yardımcı rol oynayan hücrelerin bulunduğu, yabancı antijenlerin taşınıp yoğunlaştırıldığı, Antijenin
DetaylıKan ve kan bozuklukları ile ilgili araştırmaların yapıldığı ve tedavinin geliştirildiği bilim dalına hematoloji (kan bilim) denilir.
KAN KİMYASI Kan; atardamar, toplar damar ve kılcal damarlardan oluşan damar ağının içinde dolaşan ;akıcı plazma ve hücrelerden meydana gelmiş kırmızı renkli hayati bir sıvıdır. Kan ve kan bozuklukları
DetaylıDoğal Bağışıklık. İnsan doğar doğmaz hazırdır
Doğal Bağışıklık 1 Doğal Bağışıklık İnsan doğar doğmaz hazırdır 2 Mikrop vücuda girdiği zaman doğal bağışıklık onunla saatler içinde savaşır. 3 Doğal bağışıklık ikinci görev olarak adaptif immün cevabı
DetaylıLÖKOSİT. WBC; White Blood Cell,; Akyuvar. Lökosit için normal değer : Lökosit sayısını arttıran sebepler: Lökosit sayısını azaltan sebepler:
LÖKOSİT WBC; White Blood Cell,; Akyuvar Lökositler kanın beyaz hücreleridir ve vücudun savunmasında görev alırlar. Lökositler kemik iliğinde yapılır ve kan yoluyla bütün dokulara ulaşır vücudumuzu mikrop
DetaylıBağışıklık sistemi nasıl çalışır?
On5yirmi5.com Bağışıklık sistemi nasıl çalışır? İnsanda bağışıklık sistemi, özellik ve görevleri nelerdir? Kaç çeşit bağışıklık sistemi vardır? Yayın Tarihi : 23 Ekim 2012 Salı (oluşturma : 10/3/2017)
DetaylıHAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ. YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111
HAYVANSAL HÜCRELER VE İŞLEVLERİ YRD. DOÇ. DR. ASLI SADE MEMİŞOĞLU RESİM İŞ ZEMİN KAT ODA: 111 asli.memisoglu@deu.edu.tr KONULAR HAYVAN HÜCRESİ HAYVAN, BİTKİ, MANTAR, BAKTERİ HÜCRE FARKLARI HÜCRE ORGANELLERİ
DetaylıPrenatal ve postnatal hemopoez
Prenatal ve postnatal hemopoez Doç. Dr. Sinan Özkavukcu Histoloji-Embriyoloji AD Öğretim Üyesi Üremeye Yardımcı Tedavi ve Eğitim Merkezi Laboratuvar Sorumlusu sinozk@gmail.com Hemapoez (Hematopoez) Hematopoietik
DetaylıHümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar
Hümoral İmmün Yanıt ve Antikorlar H. Barbaros ORAL Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji Anabilim Dalı Edinsel immün sistemin antijenleri bağlamak için kullandığı 3 molekül sınıfı: I.Antikorlar,
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI
ADIM ADIM YGS LYS 177. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI Hastalık yapıcı organizmalara karşı vücudun gösterdiği dirence bağışıklık
DetaylıKAN DOKU HİSTOLOJİSİ. Dr. SEVDA SÖKER
KAN DOKU HİSTOLOJİSİ Dr. SEVDA SÖKER Hücrelerarası maddesi sıvı olan, özelleşmiş bir bağ doku tipi Ara maddesi hücrelerinden çok olan bağ dokusu KAN DOKUSU Plazma Hücreler Serum Fibrinojen Eritrositler
DetaylıHÜCRESEL İMMÜNİTENİN EFEKTÖR MEKANİZMALARI. Hücre İçi Mikropların Yok Edilmesi
HÜCRESEL İMMÜNİTENİN EFEKTÖR MEKANİZMALARI Hücre İçi Mikropların Yok Edilmesi Hücre içi mikropları yok etmekle görevli özelleşmiş immün mekanizmalar hücre aracılı immüniteyi oluştururlar. Hücresel immünitenin
DetaylıTİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU. Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu
TİP I HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONU Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu HİPERSENSİTİVİTE REAKSİYONLARI TİP I TİP II TİPII TİPIII TİPIV TİPIV TİPIV İmmün yanıt IgE IgG IgG IgG Th1 Th2 CTL Antijen Solübl antijen Hücre/
DetaylıHücre Nükleusu, Nükleus Membranı, Nükleus Porları. Doç. Dr. Ahmet Özaydın
Hücre Nükleusu, Nükleus Membranı, Nükleus Porları Doç. Dr. Ahmet Özaydın Nükleus (çekirdek) ökaryotlar ile prokaryotları ayıran temel özelliktir. Çekirdek hem genetik bilginin deposu hem de kontrol merkezidir.
DetaylıMOTOR PROTEİNLER. Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR
MOTOR PROTEİNLER Doç. Dr. Çiğdem KEKİK ÇINAR Hücre iskeleti, Hücre şeklini ve sitoplazmanın organizasyonunu belirleyen bir yapı iskelesi görevi yapar. Hücre hareketlerinin gerçekleşmesinden sorumludur.
DetaylıBEDEN SIVILARI KAN dolaşım sistemi 1. kan vücut ağırlığının %8 i 2. damarlar kanın dokulara ulaşımı 3. kalp pompa kan hücreleri eritrositler; kırmızı kan hücreleri, alyuvarlar lökositler; beyaz kan
DetaylıHÜCRE ZAR SİSTEMLERİ. Yüzey (plazma) zarı: Tüm hücrelerde var. İç zar: Ökaryotik hücrelerde var.
HÜCRE ZAR SİSTEMLERİ Yüzey (plazma) zarı: Tüm hücrelerde var. İç zar: Ökaryotik hücrelerde var. HÜCRE ZARININ GÖREVLERİ Hücre içini çevresinden ayırır Hücrenin iç bölümlerini belirler Proteinlere bağlı
Detaylı13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU
13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU Laktik Asit Fermantasyonu Glikozdan oksijen yokluğunda laktik asit üretilmesine LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir. Bütün canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.
DetaylıYGS YE HAZIRLIK DENEMESi #18
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #18 1) Bakterilerin gerçekleştirdiği, I. Kimyasal enerji sayesinde besin sentezleme II. Işık enerjisini kimyasal bağ enerjisine dönüştürme III. Kimyasal bağ enerjisini ATP enerjisine
DetaylıT. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2017-2018 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I DOKU BİYOLOJİSİ I. DERS KURULU ( 18 EYLÜL 2017 27 EKİM 2017) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ
DetaylıHİSTOLOJİ. DrYasemin Sezgin
HİSTOLOJİ DrYasemin Sezgin HİSTOLOJİ - Canlı vücudunu meydana getiren hücre, doku ve organların çıplak gözle görülemeyen (mikroskopik) yapılarını inceleyen bir bilim koludur. - Histolojinin sözlük anlamı
DetaylıT. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I DOKU BİYOLOJİSİ I. DERS KURULU ( 19 EYLÜL 2016 28 EKİM 2016) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ
DetaylıERİTROSİTLER ANEMİ, POLİSİTEMİ
ERİTROSİTLER ANEMİ, POLİSİTEMİ 2009-2010,Dr.Naciye İşbil Büyükcoşkun Dersin amacı Eritrositlerin yapısal özellikleri Fonksiyonları Eritrosit yapımı ve gerekli maddeler Demir metabolizması Hemoliz Eritrosit
DetaylıDOĞAL BAĞIŞIKLIK. Prof. Dr. Dilek Çolak
DOĞAL BAĞIŞIKLIK Prof. Dr. Dilek Çolak 1 DOĞAL BAĞIŞIKLIK İkinci savunma hattı birinci hat: fiziksel bariyerler Kazanılmış bağışık yanıtın aktivatörü ve kontrolörü 2 DOĞAL BAĞIŞIKLIK Kompleman proteinleri
Detaylı07/04/17. KAN (Blood, Hemo, yun; haima) Prof. Dr. Özgür Çınar. Kan denince sizin aklınıza ne gelir? Kan ı bilmek önemli midir? Neden?
07/04/17 KAN (Blood, Hemo, yun; haima) Prof. Dr. Özgür Çınar 1 Prof. Dr. Özgür Çınar, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kan denince sizin aklınıza ne gelir? Kan ı bilmek önemli midir? Neden? 2 Prof. Dr.
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
DetaylıDr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı
RETİKÜLOSİT SAYIMI RETİKÜLOSİTLER Dr. Aydoğan Lermi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Retikülositler olgunlaşmalarını henüz tamamlamamış eritrositler dir. Yani çekirdeklerini kaybetmeye
DetaylıT. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II DOKU BİYOLOJİSİ
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2014-2015 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM II DOKU BİYOLOJİSİ I. DERS KURULU ( 15 EYLÜL 2014-31 EKİM 2014) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ
DetaylıFİZYOTERAPİDE KLİNİK KAVRAMLAR. Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ
FİZYOTERAPİDE KLİNİK KAVRAMLAR Uzm. Fzt. Nazmi ŞEKERCİ İNFLAMASYON VE ONARIM İNFLAMASYON Yaralanmaya karşı dokunun vaskülarizasyonu yolu ile oluşturulan bir seri reaksiyondur. İltihabi reaksiyon.? İnflamatuar
DetaylıÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI
ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI Tıp Fakülteleri Mezuniyet Öncesi İmmünoloji Eğitim Programı Önerisi in hücre ve dokuları ilgi hücrelerini isim ve işlevleri ile bilir. Kemik iliği, lenf nodu, ve dalağın anatomisi,
DetaylıKök Hücre ve Farklılaşma
Kök Hücre ve Farklılaşma Kök Hücre Erişkin ve embriyonik kök hücreler farklılaşarak soma7k hücreleri oluştururlar. Kök hücre Progenitör hücre Farklılaşmış hücre Neden Farklılaşmaya İh7yaç Duyulur Tek hücreli
DetaylıİNFLAMASYON DR. YASEMIN SEZGIN. yasemin sezgin
İNFLAMASYON DR. YASEMIN SEZGIN yasemin sezgin Inflamasyon Hasara karşı vaskülarize dokunun dinamik yanıtıdır Koruyucu bir yanıttır Hasar bölgesine koruma ve iyileştirme mekanizmalarını getirir İnflamasyonun
DetaylıHücresel İmmünite Dicle Güç
Hücresel İmmünite Dicle Güç dguc@hacettepe.edu.tr kekik imus Kalbe yakınlığı ve Esrarengiz hale Ruhun oturduğu yer Ruh cesaret yiğitlik Yunanlı Hekim MS 1.yy Kalp, pankreas, timus imus yaşla küçülür (timik
DetaylıTam Kan; Hemogram; CBC; Complete blood count
TAM KAN SAYIMI Tam Kan; Hemogram; CBC; Complete blood count Tam kan sayımı kanı oluşturan hücrelerin sayılmasıdır, bir çok hastalık için çok değerli bilgiler sunar. Test venöz kandan yapılır. Günümüzde
DetaylıCANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER
CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı
DetaylıİMMÜN SİSTEMİ OLUŞTURAN ORGANLAR
İMMÜNOTOKSİKOLOJİ İMMÜN SİSTEM İnsan kendi yapısına yabancı olan maddeleri (antijenleri) tanıyabilme ve onlarla başedebilme özelliklerine sahiptir. Bu sayede virüs, bakteri, mantar ve protozonlar çeşitlenen
DetaylıAnatomik Sistemler. Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri
Anatomik Sistemler Hastalıklar Bilgisi Ders-2 İskelet-Kas-Sinir Sistemleri Anatomik Sistem İskelet Sistemi İskeletin Görevleri Vücuda şekil verir. Vücuda destek sağlar. Göğüs kafes ve kafatası kemikleri
DetaylıKanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler
KAN VE EGZERSİZ KAN VE EGZERSİZ ASİT-BAZ DENGESİ VE EGZERSİZ - Damarlarda dolaşan kırmızı renkli sıvıya kan adı verilir. - Vikoz bir sıvıdır. - Sudan daha koyu ve yoğundur. - Suyun vizkositesi 1.0 - Kanın
Detaylı7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ
7. PROKARYOTLARDA GEN İFADESİNİN DÜZENLENMESİ Başlıklar 1. Prokaryotlar gen ifadesini çevre koşullarına göre düzenler 2. E. Coli de laktoz metabolizması 3. Lac operonu negatif kontrol 4. CAP pozitif kontrol
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU
11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU DUYU ORGANLARI Canlının kendi iç bünyesinde meydana gelen değişiklikleri ve yaşadığı ortamda mevcut fiziksel, kimyasal ve mekanik uyarıları alan
DetaylıHematopoe(k Kök Hücre
Hematopoe(k Kök Hücre Hematopoez Hemato...= Kan...poisesis/poie(c= üre+m Sitemi oluşturan çok sayıda (10 dan fazla) olgun kan hücresinin özgün fonksiyonu; 1- Dokulara oksijen taşınması 2- İmmün sistemin
DetaylıVİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA. Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE
VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA Yrd. Doç. Dr. Banu KAŞKATEPE VİRAL HASTALIKLARDA İMMÜNİTE Virüsler konak hücreye girdikten sonra çoğalır ve viral çoğalma belirli bir düzeye ulaştığında hastalık semptomları
DetaylıT. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I
T. C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2015-2016 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I I DOKU BİYOLOJİSİ I. DERS KURULU ( 28 EYLÜL 2015 06 KASIM 2015) DERS PROGRAMI DEKAN BAŞKOORDİNATÖR DÖNEM II KOORDİNATÖRÜ
DetaylıLİZOZOMLAR Doç. Dr. Mehmet Güven
LİZOZOMLAR Doç.. Dr. Mehmet GüvenG Lizozomlar tek bir membran ile çevrili evrili veziküler yapılı organellerdir. Lizozomlar eritrosit dışıd ışındaki tüm t m hayvan hücrelerinde h bulunur. Ortalama olarak
DetaylıHÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücrenin fiziksel yapısı. Hücre membranı proteinleri. Hücre membranı
Hücrenin fiziksel yapısı HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücreyi oluşturan yapılar Hücre membranı yapısı ve özellikleri Hücre içi ve dışı bileşenler Hücre membranından madde iletimi Vücut sıvılar Ozmoz-ozmmotik basınç
DetaylıHEMATOPOEZ (HEMAPOEZ)
HEMATOPOEZ (HEMAPOEZ) Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD KAN HÜCRELERİ ERİTROSİT LÖKOSİT TROMBOSİT Oksijen taşıma Patojenlerden korunma Pıhtılaşmayı uyarma Morfolojik sınıflama GRANÜLOSİT Nötrofil
DetaylıDOĞAL İMMÜNİTE. Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
DOĞAL İMMÜNİTE Prof. Dr. Bilun Gemicioğlu İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Bağışıklık? Konağın kendisinden yapısal olarak fark gösteren bir maddeyi yabancı olarak algılaması
DetaylıYGS YE HAZIRLIK DENEMESi #22
YGS YE HAZIRLIK DENEMESi #22 1) Zigottan başlayıp yeni bir bireyin meydana gelmesiyle sonlanan olayların hepsine birden gelişme denir. Embriyonun gelişimi sırasında, I. Morula II. Gastrula III. Blastula
DetaylıEĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN SİSTEM. (1 Mayıs Haziran 2017 )
Dekan V. Baş Koordinatör Dönem I Koordinatörü Dönem I Koordinatör Yardımcısı Dönem I Koordinatör Yardımcısı Kurulun amacı: 2016 2017 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI DÖNEM I V. KURUL DERS PROGRAMI HEMOPOETİK VE İMMÜN
DetaylıHORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI
HORMONLAR VE ETKİ MEKANİZMALARI Receptörler İntrasellüler hidrofobik(llipofilik)ligandlara baglananlar Nükleer hormon reseptörleri Guanylate siklaz(nitrikoksid receptor) Hücre yüzey hidrofilik ligandlara
DetaylıKemik İliği Ne İşe Yarar? Turkish Edition
Kemik İliği Ne İşe Yarar? Turkish Edition Kemik İliği Ne İşe Yarar? Resimler: Kirk Moldoff Çeviri: Dr. Zulkhumor Yunusova, Taşkent, Özbekistan. The Myelodysplastic Syndrome Foundation, Inc. tarafından
DetaylıLENFOİD DOKU. Lenfoid Organlar:
LENFOİD DOKU Lenfoid Organlar: Lenfoid organlar santral ve periferik olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Santral organlar yeni lenfositlerin antijene bağımlı olmaksızın otonom olarak yapıldıkları ve immun
DetaylıAKUT VE KRONİK İNFLAMASYON DR. ESİN KAYMAZ BEÜTF PATOLOJİ AD
AKUT VE KRONİK İNFLAMASYON DR. ESİN KAYMAZ BEÜTF PATOLOJİ AD İNFLAMASYON( İLTİHAP) GENEL ÖZELLİKLERİ Canlı dokunun zedelenmeye karşı verdiği yanıt Fiziksel ajanlar Kimyasal maddeler Bağışıklık reaksiyonları
DetaylıHÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME. Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme 1
HÜCRE BÖLÜNMESİ VE ÜREME Mitoz Bölünme ve Eşeysiz Üreme 1 Hücrenin bölünmeye başlamasından itibaren onu takip eden diğer hücre bölünmesine kadar geçen zaman aralığına hücre döngüsü denir. Hücreler belli
DetaylıMONONÜKLEER FAGOSİT SİSTEM
MONONÜKLEER FAGOSİT SİSTEM MONONÜKLEER FAGOSİT SİSTEM Kemik iliğinde meydana gelip, olgunlaşmasını yaparak dolaşıma katılırlar. Orijinleri monositlerdir. Görevleri fagositoz yapmaktır. Bu hücrelerin hepsi
DetaylıAkıllı Defter. 9.Sınıf Biyoloji. vitaminler,hormonlar,nükleik asitler. sembole tıklayınca etkinlik açılır. sembole tıklayınca ppt sunumu açılır
9.Sınıf Biyoloji 1 Akıllı Defter vitaminler,hormonlar,nükleik asitler sembole tıklayınca etkinlik açılır sembole tıklayınca ppt sunumu açılır sembole tıklayınca video açılır 1 VİTAMİNLER ***Vitaminler:
DetaylıHÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ
HÜCRENİN YAŞAM DÖNGÜSÜ *Hücrenin yaşam döngüsü: Hücrenin; bir bölünme sonundan, ikinci bir bölünme sonuna kadar olan zaman sürecinde; geçirdiği yaşamsal olaylara hücrenin yaşam döngüsü denir. Hücreler,
DetaylıCANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ
1 CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ 1.Hücresel yapıdan oluşur 2.Beslenir 3.Solunum yapar 4.Boşaltım yapar 5.Canlılar hareket eder 6.Çevresel uyarılara tepki gösterir 7.Büyür ve gelişir (Organizasyon) 8.Üreme
DetaylıKAN FİZYOLOJİSİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ
KAN FİZYOLOJİSİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ Kan Kan damarlarında dolaşan kırmızı renkli sıvıya kan adı verilir. Özellikleri ; Kan sudan daha kalın, daha yapışkan ve daha yoğundur. Sudan 4-5 kata daha yavaş akar.
DetaylıStres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi
Stres Koşulları ve Bitkilerin Tepkisi Stres nedir? Olumsuz koşullara karşı canlıların vermiş oldukları tepkiye stres denir. Olumsuz çevre koşulları bitkilerde strese neden olur. «Biyolojik Stres»: Yetişme
DetaylıHÜCRE. Dicle Aras. Hücre bölünmesi, madde alışverişi ve metabolizması
HÜCRE Dicle Aras Hücre bölünmesi, madde alışverişi ve metabolizması Hücre Bölünmesi Hücre bölünme ve çoğalması iki şekilde gerçekleşir. Vücut soma hücrelerinin bölünme ve çoğalma biçimi Mitoz (mitosis),
DetaylıHUMORAL İMMUN YANIT 1
HUMORAL İMMUN YANIT 1 Antijen B lenfosit... HUMORAL İMMUN YANIT Antikor üretimi 2 Antijenini işlenmesi ve sunulması Yardımcı T-lenfosit aktivasyonu Yardımcı T hücre- B hücre ilişkisi B hücre aktivasyonu
DetaylıHÜCRE ZARINDA TAŞIMA PROF. DR. SERKAN YILMAZ
HÜCRE ZARINDA TAŞIMA PROF. DR. SERKAN YILMAZ Hücre içi ve hücre dışı sıvılar bileşimleri yönünden oldukça farklıdır. Hücre içi sıvı intraselüler sıvı, hücre dışı sıvı ise ekstraselüler sıvı adını alır.
DetaylıBütün hücrelerin olmazsa olmazları. Plazma zarı Yarı-sıvı sitosol Kromozom Ribozom
Bütün hücrelerin olmazsa olmazları Plazma zarı Yarı-sıvı sitosol Kromozom Ribozom Hücre Ökaryotik hücre Nukleus var Zarla çevrili organeller var Genellikle prokaryotik hücreye oranla daha büyüktür. Ökaryotlardaki
DetaylıKAS DOKUSU. Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU
KAS DOKUSU Prof.Dr. Ümit TÜRKOĞLU 1 Kas dokusu, kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye dönüştürerek hareketi sağlayan bir dokudur. Toplam vücut ağırlığının Yenidoğanda % 25 Genç erişkin dönemde % 40 ve yaşlılık
DetaylıİMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ. Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD
İMMÜN YANITIN EFEKTÖR GRUPLARI VE YANITIN DÜZENLENMESİ Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD HÜCRE İÇİ MİKROBA YANIT Veziküle alınmış mikroplu fagosit Sitoplazmasında mikroplu hücre CD4 + efektör
DetaylıLaboratvuar Teknisyenleri için Lökosit (WBC) Sayımı Nasıl yapılır?
Lökosit (WBC) Sayımı Laboratvuar Teknisyenleri için Lökosit (WBC) Sayımı Nasıl yapılır? Araç ve Gereçler: Thoma Lamı, akyuvar sulandırma pipeti, türk eriyiği, lamel,mikroskop Thoma lamının hazırlanışı:
Detaylıb. Amaç: Bakterilerin patojenitesine karşı konakçının nasıl cevap verdiği ve savunma mekanizmaları ile ilgili genel bilgi öğretilmesi amaçlanmıştır.
İMMÜNOLOJİİ I-DERS TANIMLARI 1- Tanım: Konakçı savunma mekanizmalarının öğretilmesi. b. Amaç: Bakterilerin patojenitesine karşı konakçının nasıl cevap verdiği ve savunma mekanizmaları ile ilgili genel
DetaylıBÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...
BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4
Detaylı2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI
2006 ÖSS BİYOLOJİ SORULARI VE CEVAPLARI 1. BÖLÜM 1. I. Adaptasyon II. Mutasyon III. Kalıtsal varyasyon Bir populasyondaki bireyler, yukarıdakilerden hangilerini "doğal seçilim ile kazanır? D) I veii E)
DetaylıIX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011
ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 KRONİK HASTALIK ANEMİSİ IX. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU GİRİŞ VE TANIM Kronik
DetaylıKan ve sıvı-elektrolitler. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL
Kan ve sıvı-elektrolitler Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL VÜCUT SIVILARI VE ELEKTROLİTLER Vücut Sıvıları Su, insan hayatı için oksijenden sonra gelen en önemli yaşam kaynağıdır ve beslenmemizin vazgeçilmez unsurudur.
DetaylıFizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.
Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma
DetaylıKAS DOKUSU. Kontraksiyon özelliği gelişmiş hücrelerden oluşur Kas hücresi : Fibra muskularis = Kas teli = Kas iplikleri
KAS DOKUSU Kontraksiyon özelliği gelişmiş hücrelerden oluşur Kas hücresi : Fibra muskularis = Kas teli = Kas iplikleri Kasın Fonksiyonu Hareket Solunum Vücut ısısının üretimi İletişim Organların kontraksiyonu
DetaylıKAN BİLEŞENLERİNİN TANIMI. Uzm.Dr.Rana İÇEL SUCU Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kan Merkezi Müdürü Enf. Hast. Ve Kl. Mik. Uzm.
KAN BİLEŞENLERİNİN TANIMI Uzm.Dr.Rana İÇEL SUCU Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kan Merkezi Müdürü Enf. Hast. Ve Kl. Mik. Uzm. 1 KANIN BİLEŞİMİ FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİ ve HEMATOPOEZ 2 Dersin Amacı
Detaylıİnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas
Kas Fizyolojisi İnsan vücudunda üç tip kas vardır: İskelet kası Kalp Kası Düz Kas Vücudun yaklaşık,%40 ı çizgili kas, %10 u düz kas kastan oluşmaktadır. Kas hücreleri kasılma (kontraksiyon) yeteneğine
Detaylı