KTÜ FARABİ HASTANESİ DAHİLİYE YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ EBRU HIZAL

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KTÜ FARABİ HASTANESİ DAHİLİYE YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ EBRU HIZAL"

Ilker Başer
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ABCDE Zincirine F (Family) Dahil Edilsin mi? KTÜ FARABİ HASTANESİ DAHİLİYE YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ EBRU HIZAL

Ağrıyı değerlendirme, önleme ve yönetme Ağrı tedavisinin temeli, güvenilir ve geçerli ağrı değerlendirmesine dayanır. ICU ya göre değerlendirmenin şu şekilde olması önerilir.

3 Ağrıyı değerlendirme, önleme ve yönetme Ağrı tedavisinin temeli, güvenilir ve geçerli ağrı değerlendirmesine dayanır. ICU ya göre değerlendirmenin şu şekilde olması önerilir. Hastanın kendisinin ağrıyı tanımlaması Hastanın davranışsal değişikliklerine bakılması Ağrı davranışlarını tanımlanması için aileden destek istenmesi Ağrının var olduğunu varsayılması

4 Spontan uyanma denemeleri (SAT) ve spontan solunum denemeleri (SBT) Yapılan çalışmalar SAT ve SBT kullanımının; Mekanik ventilasyon günlerini, Hastanede kalış süresini, Deliryumu azalttığını göstermiştir. SAT lar ve SBT lerin başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için kurum içinde bir ekip oluşturmak önemlidir.

5 Analjezi ve sedasyon seçimi Profesyoneller arası yoğun bakım ünitesi ekibi ağrı ve ajitasyon tedavisi için başlatılan tüm farmokolojik müdahalelerin uygunluğunu ve sürekli gereksinimini en azından her gün yeniden değerlendirmelidir.

6 Deliryumu değerlendirme, önleme ve yönetme PAD kılavuzlarının ve ABCDEF zincirinin spesifik deliryum önleme stratejileriyle birlikte entegrasyonu istatistiksel olarak, Düşük mortaliteye, Yoğun bakımda kalış süresinin azalmasına, Statik deliryum insidansına yol açar.

7 Erken mobilizasyon ve egzersiz Yoğun bakım ünitesinde hasta mobilize edilmeden önce aşağıdaki hususlara dikkat etmek gerekir. Nörolojik (Uyanıklık düzeyi) Kardiyak (Hemodinamik stabilite ve vazoaktif ilaçlar) Pulmoner (Ventilasyon / Oksijen ihtiyacı) Riske rağmen sağlayacağı fayda Protokollere kaşı kurallar (Mutlak daha az kontrendikasyon, disiplinler arası işbirliğinin önemi)

8 Aile katılımı ve güçlendirme PAD kılavuzlarına göre ABCDE zincirine 2014 yılında F (Family) eklenerek ABCDEF zincirine dönüştürülmüştür.

Yoğun bakım üniteleri; Hasta izleme ve daha ileri teknoloji uygulaması nedeniyle yaşamı tehdit eden hastalıkların yaşam fonksiyonlarının desteklendiği, Bakım

9 Yoğun bakım üniteleri; Hasta izleme ve daha ileri teknoloji uygulaması nedeniyle yaşamı tehdit eden hastalıkların yaşam fonksiyonlarının desteklendiği, Bakım ekibiyle özel bakım yöntemlerinin uygulandığı, Karmaşık biyomedikal cihazların bulunduğu multidisipliner yaklaşım gerektiren birimlerdir Karadakovan ve Aslan, 2009

Bu ünitelerin kapalı ortamlar olması, teknolojik yönden karmaşık cihazların

10 Bu bağlamda yoğun bakım kavramı gerek hasta gerekse hasta ailesi için ürkütücü bir anlam taşımaktadır. Bu ünitelerin kapalı ortamlar olması, teknolojik yönden karmaşık cihazların kullanılması, ziyaretin sınırlı veya yasak olmasının hasta ve ailesi için stres ve kaygıya neden olduğu yapılan çalışmalarda tespit edilmiştir.

Yoğun bakımda çalışan sağlık personeli, hastanın kritik durumuna, tanı ve tedavi ile ilgili yapılabilecek uygulamalara, hastanın hayati fonksiyonlarının takibine ve

11 Yoğun bakımda çalışan sağlık personeli, hastanın kritik durumuna, tanı ve tedavi ile ilgili yapılabilecek uygulamalara, hastanın hayati fonksiyonlarının takibine ve bakım hizmetlerine odaklanarak, hasta yakınlarının endişe, korku ve merak içerisinde olabileceğini unutur Yalamoğlu 2012; Aykin 2013; Özgürsoy ve Durmaz Akyol, 2008

12 Literatürde yoğun bakım ünitesinde aile üyelerinin gereksinimleri, ilk kez Molter tarafından 1979 yılında incelendiği ve inceleme sonucunda hastanın durumu hakkında bilgi alma ve yanında bulunma gereksinimlerinin ilk sıralarda yer aldığı belirtilmektedir.

Yaşamın kurtarılması ve yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin yanı sıra hastaya ve ailesine destek olmak yoğun bakım ekibinin temel görevleri arasındadır Yoğun bakım

13 Yaşamın kurtarılması ve yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin yanı sıra hastaya ve ailesine destek olmak yoğun bakım ekibinin temel görevleri arasındadır Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin sorumluluğu, hastalara bakım vermenin yanısıra hasta ailelerinin gereksinimlerini karşılamayı da içerir 1.Özyıldız ve Bayraktar, Özer ve Uzun, 2003

14 Aile üyelerinin gereksinimleri Bilgilendirilmeye Hastayla birlikte olmaya Güvenmeye Hastaya yardım etmeye Desteklenmeye Yakınlık görmeye yönelik gereksinimlerinin karşılanabilmesi için, sağlık ekibi bireye ve ailesine bütüncül yaklaşarak gerekli önlemleri almalıdır.

15 Kosco ve Warren 2000 yılında yaptıkları çalışmada, aile üyeleri tarafından ifade edilen en önemli 10 gereksinimin sırasıyla; 1. Prognozu bilmek 2. Her gün doktorla konuşmak 3. Hastaya yapılanların niçin yapıldığını bilmek 4. Hastaya uygulanan tıbbi tedaviyi bilmek 5. Hastaya en iyi bakımın verildiğinden emin olmak 6. Hastanın transferi ile ilgili konuşmak 7. Hastanın durumundaki değişikliklerin telefonla eve haber verilmesi 8. Günde bir kez hasta hakkında bilgi almak 9. Hastane personelinin hastayla ilgilendiğini bilmek 10. Hastanın durumuyla ilgili belirli gerçekleri bilmek

16 Türkiye de ise; Ünver yaptığı çalışmada Günde bir kez olsun hastanın durumuna ilişkin bilgi verilmesi gereksinimi birinci sırada Uzun ve ark. ise, Mümkün olan en iyi bakımın verildiğinden emin olma gereksinimini birinci sırada bulmuştur.

17 Hasta ve ailesini bir bütün olarak kabul eden görüş doğrultusunda; bireyin iyileşme sürecinde ailede yakından incelenmelidir. Özellikle yoğun bakım ve yeni doğan ünitelerinde yapılan çalışmalarda, sağlıklı ya da hasta birey içinde yaşadığı çevre ile birlikte, diğer bir deyişle ailesiyle birlikte değerlendirilmektedir.

18 Son yıllarda bütüncül sağlık yaklaşımıyla birlikte aile üyeleri yoğun bakım ünitelerine kabul edilmeye başlanmıştır. Bütüncül sağlık yaklaşımında; bireyin fiziksel, mental, ruhsal, sosyo-kültürel bir varlık olduğu ve daima çevresiyle etkileşim içerisinde olduğu kabul edilmektedir.

19 Aile merkezli bakım Sağlık hizmeti veren ekip ile hastaların aileleri arasında işbirliğine dayalı, sağlık hizmetinin planlanması, sunulması ve değerlendirilmesini içeren bir bakım yaklaşımıdır.

20 Aile merkezli bakımın dört temel içeriği vardır Bilgi paylaşımı İtibar ve saygı Aile ile iş birliği Ailenin bakımda yer alması

21 Aile üyeleri / üyesi hastanın temel destek kaynağıdır. Bu nedenle yoğun bakım ünitesinde ailelerinin bulunmalarına izin verilmesi hasta için yararlı olacaktır Hupcey, 1999

22 Çalışmalar ailenin psikolojik rolünün hastanın fizyolojik durumunu pozitif yönde etkileyerek iyileşmesini ve uzun süreli uyumunu kolaylaştırdığını göstermektedir Toros, 2003

23 Aile varlığı ve esnek ziyaretin hastaya yararları; Anksiyet ve ajitasyonda azalma Kardiyovasküler komplikasyonlarda azalma Yoğun bakımda kalış süresinde kısalma Hasta memnuniyetinde artma Kalite ve güvenlikte artma

24 1970 li yılların başında yenidoğan yoğun bakım ünitelerinin mortaliteye etki eden en önemli faktörün enfeksiyonlar olduğu tanımlanmış ve ailelerin enfeksiyon kaynağı olarak algılanmalarına sebep olmuştur. Bu durum bebeklerin ailelerinden bile uzaklaştıracak şekilde izolasyonuna neden olmuştur.

25 Ancak yapılan araştırmalarda yoğun bakımda yatan bebeklerde daha sonra önemli nörogelişimsel sorunların olduğu saptanmıştır. Bebeklerin ailelerinden uzaklaştırılmalarının anne-bebek bağlanması üzerine olumsuz etkileri dikkat çekmiş ve YYBÜ leri kapılarını ailelere açmaya başlamıştır Als, 1998

26 Aile merkezli yenidoğan bakımı Aile ve profesyonel ekip arasındaki ortaklığın etkili olabilmesi, Karşılıklı saygı Ailenin fikirlerine değer verilmesi Tam bilgilendirilme Ortak karar almaya dayanmaktadır

27 Aile merkezli yenidoğan bakımı Aile ve profesyonel ekip arasında ki ortaklığın faydalarını da şöyle sıralayabiliriz, Hastanede kalış süresinde kısalma Hem personel hem de aile memnuniyetinde artma Bebekler için daha iyi gelişimsel sonuçlara ulaşabilme

28 Günümüzde gelişmiş ülkelerde AMB ın son halkası olarak anne ile birlikte yatış uygulama şansı bulmaktadır. Tüm bunlar bebeğin bakım kalitesini artırarak, uzun dönem gelişimsel sonuçların olumlu olmasına katkıda bulunur Ayrıca anne ile birlikte yatış, annelerin bilgilerini ve tecrübelerini artırmayı sağlar, annenin duyarlılıklarını geliştirir. Browne,Talmi, 2005

29 Yoğun Bakım Aile Ziyaretine İlişkin Düzenlemeler Amerika Birleşik Devletleri Halk Sağlığı Servisi 1962 yılında yoğun bakım ünitelerinin ziyaretine yönelik rehber yayınlamıştır. Yayınlanan rehberde her saat beş dakika süreyle ziyaret uygulaması önerilmiştir yılında bu önerilerde değişiklik yapılmış; ziyaretçilerin üniteye girişine, hastanın durumuna ve personel yeterliliğine göre sınırlamalar getirilmiştir.

30 Yoğun bakım aile ziyaretine ilişkin düzenlemeler Literatür incelendiğinde, ziyarete ilişkin uygulamaların halen daha tartışmalı olduğu açıkça görülmektedir (1) Yoğun bakım ünitelerinde ziyaret saatlerine yönelik politika ve uygulamaların ünite düzeyinden önce kurum düzeyinde açık ve net olması gerekmektedir (2) 1. Carlson,Riegel,Thomason, Livesay,Gilliam,Mokracek ve ark.,2005

31 Yapılan çalışmalarda yoğun bakım ünitelerinde kısıtlı veya esnek ziyaret saatlerine izin verildiğinde; Hasta ve ziyaretçilerin kontrolü, hemşirenin iş yükünü artırabilmekte Hastanın bakımı için ayrılan zamanda azalmaya neden olabilmektedir Berwick ve Katogal, 2004

32 Aile üyelerinin enfeksiyon için risk oluşturdukları; hastada taşikardi, hipertansiyon, aritmi ve anksiyete gibi fizyolojik değişikliklere neden olabilecekleri düşünülerek yoğun bakım ünitelerine aile ziyaretleri sınırlandırılmakta veya tamamen yasaklanabilmektedir Taşdemir ve Özşaker, 2007

33 Yapılan çalışmalarda aile üyelerinin ziyaretinin hasta üzerine olumlu sonuçları olduğu belirtilmektedir. Sevdiği bir kişiyle birlikte olmanın, hastaya umut ve güç vererek, hayata bağlanmasına ve hastalık ile mücadele etmesine yardım ettiği düşünülmektedir Aykin, 2013

34 Yoğun bakım ünitesine aile ziyareti, hemşirenin iş yükünü artırsa ve hastaya bakım için ayrılan zamanı azaltsa da, hasta ve aile üzerine olumlu etkileri olduğu göz ardı edilmemelidir Taşdemir ve Özşaker, 2007

35 Sonuç olarak; Yoğun bakım hastasını iyileştirmede, yaşam kalitesini artırmada, hasta ve ailesini merkeze alan etkili bir iletişimin oluşturulması ve devamlılığın sağlanması sunulacak hemşirelik bakımının kalbini oluşturmaktadır.

36 36

Benzer belgeler

PALYATİF BAKIMIN EVDE BAKIMA ENTEGRASYONU

PALYATİF BAKIMIN EVDE BAKIMA ENTEGRASYONU YRD DOÇ DR HİLAL ÖZKAYA SBÜ HAYDARPAŞA NUMUNE EAH. PALYATİF BAKIM MERKEZİ Uluslararası Katılımlı Palyatif Bakım ve Hospis Kongresi. 9-11 Mart 2018-İstanbul 324.000.000