T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 1. Dönem TAM ÖLÇME YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI KAZANIMLARA TAM UYUMLU KONU TESTLERİ

Transkript

1 8. SINIF TÜRKİYE DE İLK DEFA ATU TAM ÖLÇME T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 1. DÖNEM T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 1. Dönem TAM ÖLÇME ÖĞRETİCİ BOL ETKİNLİK YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI KAZANIMLARA TAM UYUMLU KONU TESTLERİ YARIYIL VE YIL SONU DEĞERLENDİRME SINAVLARI ÜNİTE TARAMA TESTLERİ DİJİTAL ÇÖZÜMLER

2 19. VE 20. YÜZYILDA AVRUPA (FRANSIZ İHTİLALİ) ETKİNLİK 1 1. Aşağıdaki kavramları açıklayınız. İhtilal:... Bir ülkenin siyasal, sosyal ve ekonomik yapısını veya yönetim düzenini değiştirmek amacıyla kuvvet. kullanılarak yapılan halk hareketi. İnkılap: Toplum... düzenini ve yapısını daha iyi duruma getirmek için yapılan köklü değişiklik.. Monarşi:.. Siyasi otoritenin genellikle miras yoluyla bir kişinin üzerinde toplandığı devlet düzeni.. Meşrutiyet: Hükümdarın... yetkilerinin anayasa ve halk oyuyla seçilen meclis tarafından kısıtlandığı yönetim. biçimi. Milliyetçilik:... Millet ve ülke çıkarlarını her şeyin üstünde tutma.. Bağımsızlık:... Davranışlarını, başka bir gücün etkisine, egemenliğine bağlı olmadan düzenleyebilme.. İmparatorluk: Çok uluslu devlet yapısı.. Ulus - devlet:. Bir ulusun belli bir coğrafi sınır içindeki egemenliğini esas alan devlet şekli.. Cumhuriyet:.. Milletin, egemenliği kendi elinde tuttuğu ve bunu belirli süreler için seçtiği milletvekilleri aracılığıyla kullandığı yönetim biçimi.. Demokrasi:... Tüm üye ve vatandaşların organizasyon veya devlet politikasını şekillendirmede eşit hakka. sahip olduğu yönetim biçimi. Oligarşi:... Siyasal gücün birkaç kişilik bir grubun ya da toplumsal bir sınıfın elinde toplandığı yönetim biçimi.. Hukuk Devleti:... Anayasa ve hukukun üstün kurallarına kendini bağlı sayıp, yargı denetimine açık olan devlet. Teokrasi: Siyasi.. iktidarın tanrının temsilcileri olduklarına inanılan din adamlarının elinde bulunduğu toplumsal, siyasal düzen.. Laiklik:... Devlet ve din işlerinin ayrılığı. 2. Fransız İhtilali nin nedenlerini kısaca yazınız.. Fransa nın mutlak monarşi ile yönetilmesi, uzun süren savaşlar sonunda ekonominin bozulması, halktan. ağır vergiler alınması, Fransa toplumunun sınıflara ayrılmış olması, Amerika daki bağımsızlık ve demokrasi. hareketlerinin etkisi ihtilalin yaşanmasında etkili olmuştur. 3. Fransız İhtilali nin yaşanmasında etkili olan aydınların adlarını yazınız. Jean... Jacques Rousseau Voltaire... Montesquieu... Diderot Fransız İhtilali nin sonucunda tüm dünyaya yayılan fikirleri yazınız. Eşitlik Milliyetçilik Adalet Demokrasi Özgürlük İnsan hakları 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 11

3 19. VE 20. YÜZYILDA AVRUPA (FRANSIZ İHTİLALİ) ETKİNLİK 2 Aşağıda verilen bilgilerin karşısına bilgi doğru ise, yanlış ise sembolünü çiziniz yılında başlayan Fransız İhtilali tüm dünyayı etkilediği için evrensel nitelik taşır. (...) 2. Fransız İhtilali Yeni Çağ ın başlangıcı olarak kabul edilir. (...) 3. Fransız İhtilali nin yaşanmasında sosyal sınıf farklılıkları etkili olmuştur. (...) 4. Fransa daki sosyal sınıflar soylular, rahipler, burjuvalar ve köylüler şeklinde sıralanabilir. (...) 5. Fransa da halkın, kralın talep ettiği ağır vergileri ödeyememesi devlet baskısının artmasına; bu baskı halkın ayaklanmasına neden olmuş. (...) 6. Fransa da aydınların eşitlik, özgürlük, insan hakları ile vicdan özgürlüğünü savunmaları ihtilalin yaşanmasında etkili olmuştur. (...) 7. Fransız İhtilali nin yaşanmasında dış nedenlerin etkisi yoktur. (...) 8. Bir devletin anayasasını yapmak üzere toplanan ulusal meclise kurucu meclis denir. (...) 9. Fransız İhtilali sonucunda monarşi yönetimi güç kazanmıştır. (...) 10. İhtilal sonucunda yayılan milliyetçilik akımı imparatorluk yapısına sahip olan devletleri olumsuz etkilemiştir. (...) 11. İhtilal sonucunda demokrasi fikri zarar görmüştür. (...) 12. Fransız İhtilali sonucunda oligarşik sistemler yerine hukuk devleti kavramı ve uygulamaları yayılmaya başlamıştır. (...) 13. Fransız İhtilali teokratik yönetimlerin yaygınlaşmasında etkili olmuştur. (...) 14. Fransız İhtilali Osmanlı devlet yapısını etkileyecek niteliklere sahiptir. (...) 15. Osmanlı Devleti nde yaşanan bağımsızlık isyanları Fransız İhtilali nin yaydığı milliyetçilik akımı sonucu son bulmuştur. (...) 12 Bilfen Yayıncılık

4 19. VE 20. YÜZYILDA AVRUPA (SANAYİ DEVRİMİ) ETKİNLİK 3 Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. 1. Sanayi Devrimi nedir?... Hayvan ve insan gücüne dayalı üretimden, makinaya dayalı seri üretime geçiş sürecidir Sanayi Devrimi nin nedenlerini maddeler hâlinde yazınız.... Rönesans ile başlayan bilgi birikiminin ve teknik gelişmelerin etkisi... Öğrenilen buhar gücünün makinelere aktarılması... Buhar makinesi, lokomatif ve buharlı gemi gibi buluşların ulaşım, iletişim ve ham madde kaynaklarına... erişimi kolaylaştırması Sanayi Devrimi ile ilgili aşağıdaki bilgileri tamamlayınız. Başladığı Yer: İngiltere... Başladığı Alan:... Dokumacılık (Ekonomik alan)... Başladığı Yüzyıl: yüzyıl... Neden Olduğu Büyük Savaş:... I. Dünya Savaşı Sanayi Devrimi nin sonuçları nelerdir, kısaca yazınız.... Küçük atölyeler kapandı, yerine fabrikalar açıldı. Seri üretime geçildi. Eşya fiyatları ucuzladı. Üretim geliri... arttı. Ham madde ve pazar ihtiyacı arttı. Sömürgecilik hızlandı. I. Dünya Savaşı na zemin hazırlandı. Fabrikalarda çalışan işçiler yeni bir toplumsal sınıf meydana getirdi. Sendikalar ortaya çıktı. Kentler ticaret merkezi hâline geldi. Köyden kente göç başladı Sanayi Devrimi nin Osmanlı Devleti ne etkisi sonucu ortaya çıkan kurumun adını yazınız.... Duyun-u Umumiye (Genel Borçlar İdaresi) Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 13

5 19. VE 20. YÜZYILDA AVRUPA (SANAYİ DEVRİMİ) ETKİNLİK 4 Aşağıda verilen bilgilerin karşısına bilgi doğru ise, yanlış ise sembolü çiziniz. 1. Avrupa da devletlerin teknik alanda önemli buluşlar ortaya koyması Sanayi Devrimi nin başlamasında etkili olmuştur. (...) 2. Ulaşım, iletişim ve ham madde kaynaklarına erişimin artması sömürgeciliğin başlamasında etkilidir. (...) 3. Sanayi Devrimi ilk defa Fransa da ortaya çıkmıştır. (...) 4. Sanayi Devrimi yalnızca ekonomik alanda etkili olmuştur. (...) 5. Sanayi Devrimi Osmanlı Devleti ni olumsuz etkilemiştir. (...) 6. Sanayi Devrimi kentlerden köylere göçü hızlandırdı. (...) 7. Sanayi Devrimi bir çok savaşın yaşanmasında etkili oldu. (...) 8. Ülkeler arasındaki sömürgecilik yarışı I. Dünya Savaşı nın çıkmasında etkili olmuştur. (...) 9. Genel Borçlar İdaresi, Osmanlı Devleti nden alacakları olan Avrupalı Devletler tarafından kurulmuştur. (...) 10. Dûyunu Umumiye, Mondros Ateskes Antlaşması ile son bulmuştur. (...) 11. Osmanlı Devleti Sanayi Devrimi ni gerçekleştirebilmiştir. (...) 12. Sanayi Devrimi nden sonra sömürgecilik artmıştır. (...) 13. Sömürge sayısı en fazla olan devlet Osmanlı dır. (...) 14. I. Dünya Savaşı Sanayi Devrimi nin başlaması ile sona ermiştir. (...) 15. Balkan Devletlerinin bağımsızlık ayaklanmaları Sanayi Devrimi nin sonucudur. (...) 14 Bilfen Yayıncılık

6 19. VE 20. YÜZYILDA AVRUPA ETKİNLİK ve 20. yüzyıldaki devletlerin genel özelliklerini aşağıdaki kutucuklara yazınız. İTALYA Siyasi birliğini geç tamamlamış ve sömürgecilik yarışına geç katılmıştır. Amacı, Akdeniz de güçlenmektir. ALMANYA Siyasi birliğini geç tamamlamıştır. Kömür yatakları bakımından zengin olan Alsas Loren i ele geçirmesi Fransa ile; denizlerde egemenlik kurma çabası İngiltere ile karşı karşıya gelmesine neden olmuştur. AVUSTURYA - MACARİSTAN Panslavizm politikasından olumsuz etkilenmiştir. İmparatorluk yapısında olması Fransız İhtilali nin yaydığı milliyetçilik akımından da olumsuz etkilenmesine neden olmuştur. İNGİLTERE Oldukça gelişmiş bir deniz gücüne ve çok sayıda sömürgeye sahiptir. Almanya nın yayılmacı siyasetinden rahatsız olmuş ve ona karşı cephe almıştır. FRANSA Almanya ya kaptırdığı Alsas Loren bölgesini geri almaya çalışmıştır. Bu nedenle de 20. yüzyılda, Almanya ya karşı olan İngiltere ile yakınlaşmaya başlamıştır. RUSYA Panslavizm politikasını uygulayarak tarihî emellerini gerçekleştirmeye çalışmıştır. Balkanlardaki etkinliğini artırmak ve sıcak denizlere inmek için faaliyetlerini sürdürmüştür. 2. İttifak bloğunda yer alan devletlerin adlarını yazınız. İTTİFAK BLOĞU... Almanya... Avusturya Macaristan... İtalya 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 15

7 19. VE 20. YÜZYILDA AVRUPA 3. İtilaf bloğunda yer alan devletlerin adlarını yazınız. İTİLAF BLOĞU... İngiltere... Fransa... Rusya 4. Panslavizmi kısaca açıklayınız.... Rusya nın sıcak denizlere inmek amacıyla Balkanlardaki bütün Slavları bir araya getirme politikasıdır. Osmanlı... ve Avusturya Macaristan İmparatorluklarının topraklarında isyanlar çıkmasına neden olmuştur Reval görüşmelerinde yaşananların Osmanlı Devleti nin politikasına etkilerini yazınız.... Reval de İngiltere Rusya yı Balkanlarda uyguladığı politikada serbest bırakmıştır Bu durum iç politikada II. Meşrutiyetin ilanına, dış politikada Balkan uluslarının Balkan Savaşlarını başlatmasına neden... olmuştur. ETKİNLİK 6 Aşağıda, 19. ve 20. yüzyıllarda Avrupa devletlerinin siyasi durumu ile ilgili bilgiler verilmiştir. Bu bilgileri ait oldukları devletlerle örnekte olduğu gibi eşleştiriniz. Özellikler Devletler a Siyasi birliğini geç tamamlamış ve sömürgecilik yarışına geç katılmıştır. Amacı Akdeniz de güçlenmektir. Fransa d b Çok uluslu bir yapıya sahiptir. Rusya nın Balkanlarda uyguladığı Panslavizm politikasından olumsuz etkilenmiştir. Veliahtı, Sırp bir milliyetçi tarafından öldürülmüş, bu olay I. Dünya Savaşı nın bahanesi olmuştur. Rusya f c Sömürgecilik yarışına geç katılmasına rağmen ekonomisini kısa sürede güçlendirmiştir. Alsas Loren bölgesi için mücadele vermiştir. Almanya c d Fas, Cezayir ve Tunus u ele geçirerek Akdeniz de ve Kuzey Afrika da önemli bir güç hâline gelmiş köklü bir devlettir. Avusturya - Macaristan b e Oldukça gelişmiş bir deniz gücüne sahiptir. Sömürge sayısı oldukça fazladır yılında Mısır ı işgal ederek Süveyş Kanalı üzerinde denetim kurmuştur. İngiltere e f Panslavizm politikası uygulamıştır. Sıcak denizlere inmek için faaliyet yürütmüştür. İtalya a 16 Bilfen Yayıncılık

8 19. VE 20. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ ETKİNLİK 7 Aşağıdaki kartlara, verilen başlıklara uygun bilgileri yazınız. a. b. Denge Politikası... Osmanlı Devleti nin Avrupalı Devletlerin toprakları üzerinde sahip ol duğu hakları kaybetmemek adına,... bu devletlerin aralarındaki çıkar... çatışmalarından yararlanarak varlığını sürdürme... çabası Osmanlı Devleti nin 20. Yüzyıl Başlarında Yer Aldığı Savaşlar: Trablusgarp... Savaşı Balkan... Savaşları I.... Dünya Savaşı c. d. Osmanlı Devleti nde Dağılmayı Önlemek Amacıyla Ortaya Atılan Fikir Akımları... Osmanlıcılık... İslamcılık... Türkçülük... Batıcılık Osmanlı Devleti nde Demokratikleşme Hareketleri:... Senedi İttifak... Tanzimat Fermanı... Islahat Fermanı... I. ve II. Meşrutiyet 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 19

9 19. VE 20. YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ ETKİNLİK 8 Aşağıda verilen bilgilerin karşısına bilgi doğru ise, yanlış ise sembolünü çiziniz yüzyılda Osmanlı Devleti nin, mevcut topraklarını korumak amacıyla uluslararası çıkar çatışmalarından yararlanmasına denge politikası denir. (...) 2. Osmanlı Devleti nin dağılma süreci Sanayi Devrimi ve Fransız İhtilali nin etkisi ile hızlanmıştır. (...) 3. Osmanlı Devleti nin anayasal düzene geçmesi Senedi İttifak ile olmuştur. (...) 4. Osmanlı Devleti nin yönetim şekli Tanzimat Fermanı ile değişmiştir. (...) 5. Osmanlı Devleti nde her ulusa devlet yönetiminde kendini temsil hakkı I. Meşrutiyet ile verilmiştir. (...) Mart Ayaklanması, Osmanlı Devleti nde yaşanmış rejim karşıtı bir isyandır. (...) 7. Padişah yetkilerinin ilk defa kısıtlanması I. Meşrutiyet ile olmuştur. (...) 8. Osmanlıcılık fikri Osmanlı Devleti ni dağılmaktan kurtarmıştır. (...) 9. Padişahın yayınlandığı kanun niteliğindeki emirlere ferman denir. (...) 10. Padişahın Tanzimat Fermanı na kendisinin de uyacağını söylemesi yasa gücünün üstünlüğüne kanıttır. (...) 11. Islahat Fermanı azınlıklara yönelik ilan edilen fermandır. (...) 12. Padişah + Anayasa + Meclis olarak nitelendirilebilecek yönetim şekline monarşi denir. (...) 13. I. Meşrutiyetin ilanını sağlayan grup Genç Osmanlılar dır. (...) 14. Türk tarihinin ilk anayasası Kanuni Esasi dir. (...) 15. İstibdat Dönemi (Baskı Dönemi) Padişah II. Abdülmecit döneminde yaşanmıştır. (...) 16. Trablusgarp Savaşı, Almanya ile Fransa arasında gerçekleşmiştir. (...) 17. I. Balkan Savaşı nın sonucunda Arnavutluk bağımsız olmuştur. (...) 18. Osmanlı Devleti nde ilk isyan eden ulus Yunanlılar olmuştur. (...) 19. Trablusgarp Savaşı nı bitiren antlaşma Uşi Antlaşması dır. (...) 20. Balkan Savaşları sonucunda Osmanlıcılık fikri önemini kaybetmeye başlamıştır. (...) 20 Bilfen Yayıncılık

10 BATI YA ERKEN AÇILAN KENT: SELÂNİK ETKİNLİK 19 Aşağıdaki kartlara verilen başlıklara uygun bilgileri yazınız. a. Selânik Kentinin Sosyal Yapısı Türkler ile birlikte pek çok farklı millet bulunmaktadır. Bu çok uluslu yapı farklı dillerin, inançların, gelenek ve göreneklerin olmasını ve zengin bir kültürel yapının oluşmasını sağlamıştır. Selânik Kentinin Sosyal Yapısının Mustafa Kemal e Etkisi Farklı kültürlere dayanan bu demokratik yapı Atatürk ün hoşgörülü ve demokratik bir anlayışla yetişmesini sağlamıştır. Farklı kültürleri tanımasında etkili olmuştur. b. Selânik Kentinin Ekonomik Yapısı Ege Denizi ne açılan önemli bir liman ve ticaret kentidir. Avrupa ile ekonomik ilişkilerde önem taşır. Demiryolu bağlantısı ile kara ticaretinde çok önemli bir yer tutar. Selânik Kentinin Ekonomik Yapısının Şehrin Fikir Hayatına Etkisi Osmanlı nın Avrupa ya açılan kapısı olduğundan Avrupa daki gündemi yakından takip eder. Bu yüzden Fransız İhtilali nin etkisi burada çok yoğun hissedilmiştir. ETKİNLİK 10 Aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise, yanlış ise sembolünü çiziniz. a. Selânik kentinin farklı kültürlere dayanan zengin, demokratik ve sosyal yapısı Mustafa Kemal in hoşgörülü ve demokrat bir anlayışla yetişmesine ortam hazırlamıştır. (...) b. Selânik kenti ekonomik faaliyet imkânları bakımından sınırlıdır. (...) c. Meşrutiyete karşı gerçekleşen ve gerici nitelikte olan 31 Mart Ayaklanması, Selânik ten gelen Hareket Ordusu tarafından bastırılmıştır. (...) d. Mustafa Kemal in ailesi Rumeli nin fethinden sonra iskân politikası ile Anadolu dan getirilen Türk boylarına mensuptur. (...) e. Mustafa Kemal in doğduğu dönem Osmanlı Devleti nin ekonomik açıdan en güçlü olduğu dönemdir. (...) 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 23

11 MUSTAFA KEMAL OKULDA ETKİNLİK 11 Aşağıda verilen bilgilerin karşısına bilgi doğru ise, yanlış ise sembolünü çiziniz. 1. Osmanlı Devleti nde eğitim alanında birlik yoktur. (...) 2. Askerî okullar dönemin en iyi eğitim veren okullarıdır. (...) 3. Mustafa Kemal in eğitim aldığı ilk okul Şemsi Efendi Mektebidir. (...) 4. Mustafa Kemal in askerî eğitim aldığı ilk okul Selânik Askerî Rüştiyesidir. (...) 5. Mustafa Kemal, Ömer Naci ile İstanbul Harp Okulu yıllarında tanışmıştır. (...) 6. Mustafa Kemal in tarihe ilgi duymaya başlaması lise yıllarında, öğretmeni Kolağası Mustafa Tevfik Bey in de etkisi ile başlamıştır. (...) 7. Mustafa Kemal Harp Okulu ndan Teğmen rütbesi ile mezun olmuştur. (...) 8. Mustafa Kemal in hayatında önemli bir iz bırakmış olan Vatan Yahut Silistre adlı eser Mehmet Emin Yurdakul a aittir. (...) 9. Türkçülüğün Esasları adlı eser Türk milliyetçiliğinin babası olarak kabul edilen Ziya Gökalp e aittir. (...) 10. Fransız İhtilali sonucu ortaya çıkan demokrasi, cumhuriyet, laiklik kavramları Mustafa Kemal i etkilemiştir. (...) ETKİNLİK 12 Mustafa Kemal in eğitim gördüğü şehirlerin yer aldığı aşağıdaki tabloyu uygun bilgilerle tamamlayınız. Şehir Okul Selânik Mahalle Mektebi Şemsi Efendi Mektebi Selânik Mülkiye Rüştiyesi Selânik Askerî Rüştiyesi Manastır Manastır Askerî İdadisi İstanbul Harp Okulu Harp Akademisi 24 Bilfen Yayıncılık

12 CEPHEDEN CEPHEYE MUSTAFA KEMAL ETKİNLİK 13 Konu ile ilgili bilgi kartlarını başlıklarına uygun şekilde doldurunuz. a. b. Mustafa Kemal in Askerlik Hayatındaki Görevleri... Şam V. Ordu... Manastır III. Ordu Mart İsyanı (Hareket Ordusu)... Trablusgarp Savaşı... Balkan Savaşları... I. Dünya Savaşı... Kurtuluş Savaşı Mustafa Kemal in Görev Aldığı Savaşlar... Trablusgarp Savaşı... Balkan Savaşları... I. Dünya Savaşı... Kurtuluş Savaşı c. d. Mustafa Kemal in I. Dünya Savaşı nda Savaştığı Cepheler... Çanakkale Cephesi... Kafkas Cephesi... Suriye Cephesi Mustafa Kemal in Sömürgeciliğe Karşı Mücadele Ettiği Savaşlar... Trablusgarp Savaşı... I. Dünya Savaşı... Kurtuluş Savaşı 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 29

13 CEPHEDEN CEPHEYE MUSTAFA KEMAL ETKİNLİK 14 Aşağıda verilen bilgilerin karşısına bilgi doğru ise, yanlış ise sembolünü çiziniz. 1. Mustafa Kemal, Balkan Savaşları sırasında Albaylık görevini üstlenmiştir. (...) 2. Mustafa Kemal in ilk görev yeri Şam V. Ordu dur. (...) 3. Vatan ve Hürriyet Cemiyeti, Mustafa Kemal tarafından Manastır da kurulmuştur. (...) 4. Mustafa Kemal, 31 Mart Olayı nda ilk siyasi başarısını elde etmiştir. (...) 5. Mustafa Kemal ilk askerî başarısını Çanakkale Savaşı ile elde etmiştir. (...) 6. Mustafa Kemal 25 Kasım 1912 de Gelibolu da bulunan Çanakkale Boğazı Kuvayı Mürettebe Komutanlığı Hareket Şubesi Müdürlüğü ne atanmıştır. (...) 7. Mustafa Kemal Balkan Savaşları sırasında Sofya Ataşemiliterliği görevine atanmıştır. (...) 8. Mustafa Kemal Çanakkale Cephesi nde Muş ve Bitlis i Ruslardan geri almıştır. (...) 9. I. Dünya Savaşı biterken Mustafa Kemal in görev yaptığı cephe Suriye Cephesi dir. (...) 10. Mustafa Kemal, Trablusgarp Savaşı nda Derne ve Tobruk ta yerli halkı örgütleyerek yerel direniş oluşturmuştur. (...) 30 Bilfen Yayıncılık

14 LİDERLİK YOLUNDA MUSTAFA KEMAL ETKİNLİK 15 Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri uygun bilgiler ile tamamlayınız Kurmay Yüzbaşı Rütbesiyle ilk görev 31 Mart İsyanı nı bastırmak için yer aldığı görevindeki unvanı Derne komutanı olarak sömürgeciliğe karşı mücadele verdiği savaş Siyasi bir görev de üstlendiği, yarbaylığa terfi ettiği görev Tümgeneral olarak Ruslardan Muş ve Bitlis i geri aldığı görevi Trablusgarp Şam V. Ordu Kurmay Başkanı Savaşı Sofya Ataşemiliterliği Kafkas Cephesi Kıdemli yüzbaşı olarak görev yaptığı, İttihat ve Terakki ye katıldığı şehir Batı Trakya nın elden çıkmasının engellenemediği görevi Kahraman olarak anılmaya başlandığı, albaylığa yükseldiği görevi İngilizlere karşı başarılı savunmalar yaptığı ve Yıldırım Orduları Grup Komutanı olarak görev aldığı cephe Manastır III. Ordu Balkan Savaşları Çanakkale Savaşı Suriye Cephesi 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 31

15 LİDERLİK YOLUNDA MUSTAFA KEMAL ETKİNLİK 16 Aşağıdaki tabloda Mustafa Kemal in hangi yılda hangi rütbeyi aldığı belirtilecektir. Konuyu araştırarak tabloyu örnekte olduğu gibi doldurunuz. Yıllar Askeri Rütbeleri 1902 Teğmen 1905 Kurmay Yüzbaşı Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) 1909 Hareket Ordusu Kurmay Başkanı 1910 Pikardi Manevraları 1911 Binbaşı 1912 Derne Komutanlığı 1913 Sofya Ataşemiliterliği 1914 Yarbay 1915 Albay 1916 Tuğgenerallik Ordu Komutanlığı Ordu Müfettişliği ardından istifa 1921 Mareşallik rütbesi ve gazi unvanı 32 Bilfen Yayıncılık

16 DÖRT ŞEHİR VE MUSTAFA KEMAL ETKİNLİK 17 Aşağıdaki bilgi kartlarını başlıklara uygun olarak doldurunuz. a. b. Selânik Kentinin Mustafa Kemal e Etkisi: Farklı fikir akımlarının ve farklı milletlerin yaşama imkanı bulduğu bu şehir Mustafa Kemal in hoşgörülü ve demokratik bir anlayışla yetişmesine imkân sağlamıştır. Ay- rıca Mustafa Kemal in milliyetçilik akımı ile ilgili fikir sahibi olmasında etkili olmuştur. Manastır Kentinin Mustafa Kemal e Etkisi: Eğitim amaçlı geldiği bu şehirde Türk tarihi ve kültürüyle ilgili okuduğu eserler tarih bilincinin gelişmesinde etkilidir. Aynı dönem Namık Kemal ve Mehmet Emin Yurdakul un fikirlerinden etkilenmiş Türk Yunan Savaşı ndaki gelişmeler Türklük bilincinin oluşmasına katkı sağlamıştır. c. d. İstanbul Kentinin Mustafa Kemal e Etkisi: Bu şehir Osmanlı Devleti nin başkenti olduğu için o dönemde de siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel açıdan büyük önem taşır. Mustafa Kemal burada yalnız ülke ile ilgili değil uluslararası ilişkiler düzeyinde bilgi sahibi olmuştur. Hitabet sanatının geliştiğine dair örneklere burada rastlanır. Sofya Kentinin Mustafa Kemal e Etkisi:... Burada bulunma amacı eğitim değildir. Askeri görevli olarak gittiği bu kentte Bulgar parlamentosunu yakından tanıma imkânı bulmuş demokratik idare ile ilgili daha ayrıntılı bilgi sahibi olmuştur. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 33

17 MUSTAFA KEMAL İN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ETKİNLİK 18 Mustafa Kemal e ait sözlerin ve özelliklerin karşısına, bunlara uygun kişilik özelliğini belirten numarayı örnekte olduğu gibi yazınız Çok yönlülük Vatanseverlik İdealistlik İleri Görüşlülük Liderlik Barışçılık İnsan Sevgisi Milliyetçilik Gerçekçilik Sanatseverlik Atatürk ün Kişilik Özellikleri 2 Ben gerektiği zaman en büyük hediyem olmak üzere Türk milletine canımı vereceğim. 3 /8 8 9 Millî kültürümüzü muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkaracağız. Ne mutlu Türküm diyene. Yeni Türk devleti ulus anlayışını temel almıştır. Akıl, mantık ve zeka ile hareket etmek en büyük özelliğimizdir. Hem fikir hem de eylem adamıdır. 1 Askerlik mesleğinin yanında tarih ve matematik ile ilgilenmiştir. Öğrencilik yıllarında ülke meseleleri ile ilgilenmiştir. Kurtuluş Savaşı sürerken eğitim kongresini toplamıştır. 4 5 I. Dünya Savaşı nın sonuçlarının II. Dünya Savaşı nı başlatacağını belirtmiştir. Boğazda bulunan İtilaf donanmasının geldiği gibi gideceğini belirtmiştir. Bir işi zamanında yapmamak o işi bozmak, başarısızlığa uğratmaktır. Herşey sırasında ve zamanında yapılmalıdır. Trablusgarp Savaşı nda bölge halkını örgütlemesi Kurtuluş Savaşı nın Başkomutanı olması Erzurum ve Sivas Kongreleri ne başkanlık yapması /7 Yurtta sulh, cihanda sulh Milletler Cemiyetine üye olunması Balkan Antantı ve Sadabat Paktının oluşturulması Hepiniz milletvekili olabilirsiniz, bakan olabilirsiniz hatta cumhurbaşkanı olabilirsiniz, fakat sanatkâr olamazsınız. Biz kimsenin düşmanı değiliz, yalnız insanlığın düşmanı olanlara düşmanız. 34 Bilfen Yayıncılık

18 BİR KAHRAMAN DOĞUYOR ETKİNLİK 19 Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun bilgilerle tamamlayınız. 1. Jean Jacques Rousseau, Voltaire, Montesquieu gibi aydınların eşitlik, özgürlük insan hakları ile vicdan özgürlüğünü savunmaları... Fransız İhtilali... nin yaşanmasında etkili olmuştur. 2. Fransız İhtilali sonucunda... milliyetçilik akımının ortaya çıkması bağımsızlık amacı taşıyan ayaklanmalara neden olmuştur. 3. Sanayi Devrimi, Osmanlı Devleti ni öncelikle... ekonomi alanında olumsuz etkilemiştir. 4. İtalya, Almanya, Avusturya - Macaristan... ittifak bloğunda yer almaktadır. 5. İngiltere, Fransa, Rusya... itilaf bloğunda yer almaktadır. 6. Rusların sıcak denizlere inmek amacıyla Balkanlardaki bütün Slavları bir araya getirme politikasına... panslavizm denir. 7. Osmanlı Devleti dağılmayı önlemek amacıyla 1839 da... Tanzimat 1856 da... Islahat Fermanı nı yayımlamıştır yüzyılda Osmanlı Devleti nde II. Meşrutiyet e karşı çıkan isyanın adı Mart İsyanı dır. 9. Osmanlı Devleti, İtalya nın sömürge elde etme sürecinin bir parçası olan... Trablusgarp Savaşı nda yenilgi almıştır. 10. Devletin sınırları içinde yaşayanların dil, din, ırk bakımından hiç bir fark gözetilmeksizin aynı hak ve özgürlüklere sahip olmalarını sağlayıp, Osmanlı toplumunda tam bir kaynaşma ve dayanışma ortamı yaratmayı amaçlayan fikir akımına... Osmanlıcılık denir. 11. Bütün Müslümanların halifenin liderliğinde tek çatı altında toplanmasını amaçlayan fikir akımına... İslamcılık denir. 12. Kaynağını Tanzimat ve önceki devirlerin ıslahatlarında bulan... Batıcılık akımı, Batı nın sosyal, siyasi, felsefi görüşlerini alarak devletin kurtuluşunu amaçlar Senedi İttifak ile Osmanlı tarihinde ilk kez padişah, kendi otoritesi dışında bir gücü tanımakla yetkilerinden ödün vermiştir İstanbul Antlaşması Osmanlı ile... Bulgaristan arasında, 1913 Atina Antlaşması Osmanlı ile... Yunanistan arasında imzalanmıştır. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 39

19 BİR KAHRAMAN DOĞUYOR 15. Osmanlı Devleti... İmparatorluk olduğu için Fransız İhtilali nden olumsuz etkilenmiştir. 16. Osmanlı Devleti 19. yüzyılda dış politikada, var olan topraklarını korumak için... denge politikası izlemiştir. 17. Osmanlı Devleti nde... Tanzimat Fermanı ile padişah yetkileri ilk kez yasa ile kısıtlanmıştır. 18. Osmanlı Devleti nde.... Meşrutiyetin ilanı ile mutlak monarşik yönetim son bulmuştur. 19. Müslümanları, Osmanlı Devleti nin çatısı altında toplamayı amaçlayan fikir akımına... İslamcılık denir. 20. Mustafa Kemal, babasının da isteğiyle ilköğrenimini... Şemsi Efendi ilkokulunda tamamlamıştır. 21. Mustafa Kemal in 1913 te askeri görevinin ya nında siyasi bir görev de üstlendiği vazifesi,... Sofya... Askeri... Ataşeliği dir. 22. Mustafa Kemal 1916 da...görev Kafkas Cephesi nde alarak Muş ve Bitlis i Rus isgalinden kurtarmıştır. 23. Mustafa Kemal in Namık Kemal, Mehmet Emin Yurdakul gibi millî şairlerle ve yazarlarla tanıştığı; millî duygularının güçlendiği yer... Manastır şehridir. 24. Mustafa Kemal,... Sofya Askeri Ataşeliği sırasında çok partili parlamentonun nasıl çalıştığını gözlemleme imkânı bulmuştur. 25. Mustafa Kemal 1918 de... Suriye Cephesi ne Yıldırım Orduları Grup Komutanı olarak atanmıştır. 26. Mustafa Kemal, Harp Akademisi nden mezun olduğunda... Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle,... Suriye de görev almıştır. 27. Uşi Antlaşması ile... Trablusgarp ve... Bingazi İtalyanlara verilmiştir. 28. Osmanlı Devleti... Duyunu Umumiye nin kurulması ile ekonomik bağımsızlığını kaybemiştir. 29. Demokrasi yanlısı aydın bir grup olan.... Geç Osmanlıların baskısıyla ilan edilen.... Kanuni Esasi Türk tarihinin ilk anayasasıdır. 30. Parçalanmayı önlemek amacıyla ilan edilen... Tanzimat Fermanı eşitlik prensibini benimserken... Islahat Fermanı azınlıklara ayrıcalıklar sunmaktadır. 40 Bilfen Yayıncılık

20 YAZILIYA HAZIRLANALIM A. Aşağıdaki soruları yanıtlayınız. (Her doğru yanıt 10 puan değerindedir.) 1. Balkanlarda 18. yüzyıl sonlarından itibaren yaşanan siyasi hareketliliğin sebebi hakkında bilgi veriniz. Balkanlar, bu yüzyılda Osmanlı Devleti topraklarına dahildir. Bu topraklarda farklı milletler, kültürler, gelenekler yaşamıştır. Ancak Fransız İhtilali nin yaymış olduğu milliyetçilik akımının da etkisi ile milletler Osmanlı ya karşı ayaklanarak bağımsızlık hareketlerine girmiştir. Bu kargaşa ortamı siyasi hareketliliği de beraberinde getirmiştir. 2. Mustafa Kemal in doğduğu ve öğrenim hayatına başladığı Selânik kentinde Batı dan gelen fikir akımlarının yayılmasını sağlayan nedenleri yazınız. Selânik, Osmanlı Devleti nin Rumeli deki en gelişmiş kentidir. İşlek bir limanı ve Avrupa ile demiryolu bağlantısı vardır. Burada, Avrupa da çeşitli dillerde basılan gazete ve kitapları takip etme imkânı vardır. Bu imkânlar sayesinde Batı dan gelen fikirler hızla yayılabilmiştir. 3. Atatürk ün öğrenim hayatı ile ilgili bilgi veriniz. Öğrenim hayatına başladığı dönemde Osmanlı da eğitim birliği yoktu. Eğitim hayatı mahalle mektebinde başlamış kısa süre sonra Şemsi Efendi ye geçerek daha modern yöntemlerle eğitim almıştır. Selânik Mülkiye Rüştiyesi nde iken girdiği sınavlarla Selânik Askeri Rüştiyesi ne geçmiş oradan mezun olunca Manastır Askeri İdadisi ne devam etmiştir. Ardından İstanbul Harp Okulu ve son olarak İstanbul Harp Akademisinde öğrenim hayatını tamamlamıştır. 4. Atatürk ün Trablusgarp Savaşı ve Çanakkale Cephesi ndeki başarılarını kişilik özellikleriyle ilişkilendirerek açıklayınız. Atatürk ün Trablusgarp Savaşı nda yerli halkı İtalyanlara karşı direnişe geçirmesi örgütleyici olduğunu gösterir. Çanakkale Cephesi nde düşmanın nereden çıkarma yapacağını tahmin etmesi ileri görüşlülüğünü kanıtlar. Her iki savaşta da liderlik ve vatanseverlik özelliği ön plandadır. Özellikle Çanakkale Cephesindeki Size ben savaşmayı değil, ölmeyi emrediyorum. sözü vatanseverliğinin doğrudan kanıtıdır. 5. Atatürk ün fikir hayatının oluşmasına ve gelişimine etki eden şehirleri yazınız. Selânik, Manastır, Sofya, İstanbul şehirleri Mustafa Kemal in fikir hayatının oluşmasında ve gelişmesinde önem taşır. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 47

21 YAZILIYA HAZIRLANALIM B. Aşağıda verilen bilgilerin karşısına bilgi doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerindedir.) 1. Çanakkale Cephesi nden sonra Kafkas Cephesi ne atanan Mustafa Kemal bu cephede Muş ve Bitlis i Ruslardan geri almıştır. (...) D Mart İsyanı nın bastırılması sırasında görevli olan Mustafa Kemal bu görevi ile ilk askeri başarısını elde etmiştir. (...) Y 3. Ortaokul sıralarında Atatürk te başlayan matematik sevgisi, Geometri kitabı yazmasından etkili olmuştur. (...) D 4. Sanayi Devrimi Avrupa da ekonomik, toplumsal, sosyokültürel ve sosyoekonomik alanlarda değişimlere neden olmuştur. (...) D 5. Osmanlı Devleti nde bağımsızlık yanlısı ayaklanmaların artmasına Sanayi Devrimi neden olmuştur. (...) Y C. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun bilgilerle tamamlayınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerindedir.) 1. Toplum düzenini ve yapısını daha iyi duruma getirmek için yapılan köklü değişikliklere... inkılap denir. 2. Balkan Savaşları sonunda etkili olmaya başlayan ve Türklük bilincini ön plana çıkaran fikir akımına... Milliyetçilik denir. 3. Vatan şairi olarak anılan... Namık Kemal Mustafa Kemal i etkileyen düşünürlerden biri olmuştur. 4. Mustafa Kemal in Balkan Savaşları sırasında Gelibolu da görev alması, I. Dünya Savaşı nda... Çanakkale... Cephesi nde başarı göstermesinde etkilidir. 5. Mustafa Kemal in askerî liseye gittiği Manastır kenti günümüzde... Makedonya sınırları içerisinde yer almaktadır. 48 Bilfen Yayıncılık

22 OSMANLI DEVLETİ HANGİ CEPHEDE? ETKİNLİK 1 Aşağıdaki tabloda I. Dünya Savaşı nın nedenleri verilmiştir. Tablodaki nedenler, genel, özel, ekonomik ya da siyasi nedenler oluşlarına göre gruplandırılacaktır. Tablodaki nedenleri ilgili oldukları alanlarla örnekte olduğu gibi eşleştiriniz. I. DÜNYA SAVAŞI NIN NEDENLERİ Genel Özel Ekonomik Siyasi Fransız İhtilali nin getirdiği milliyetçilik akımının, çok uluslu yapıları özellikle imparatorlukları olumsuz yönde etkilemesi Fransa nın 1871 de Almanya ya kaptırdığı Alsas Loren bölgesini geri almak istemesi Sanayi Devrimi ile başlayan sömürgecilik yarışının artması ve devletlerin ham madde ihtiyaçlarını giderme yolları ile yeni pazarlar araması Rusya nın Balkanlarda Panslavizm politikasına ağırlık vermesi ve bu durumun Avusturya - Macaristan İmparatorluğu nu rahatsız etmesi Devletler arası bloklaşmanın yaşanması ETKİNLİK 2 Aşağıdaki tabloda yer alan devletlerin karşısına I. Dünya Savaşı nda yer aldıkları bloğu işaretleyiniz. DEVLETLER İTİLAF İTTİFAK Rusya Avusturya - Macaristan Almanya İtalya Osmanlı İngiltere Fransa ABD 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 51

23 OSMANLI DEVLETİ HANGİ CEPHEDE? ETKİNLİK 3 Aşağıdaki devlet adamlarının verdikleri bilgileri doğru şekilde tamamlayınız. Bazı devletler I. Dünya Savaşı na Osmanlı Devleti nin dahil olmasını istememiştir. Çünkü:... İngiltere ve Fransa savaşın daha geniş alana yayılmasını istemediği ve Osmanlı ile ilgili paylaşım planlarını daha önce yaptığı için Osmanlı nın savaşa girmesini istememiştir I. Dünya Savaşı nda Almanya, Osmanlı Devleti ni kendi yanına çekmek istiyordu. Bunun nedeni:... Osmanlı nın jeopolitik konumu. İngiltere nin sömürgelerine giden yolların Osmanlı topraklarında yer alması. Osmanlı nın halifelik gücü. Osmanlı nın... askeri gücünden yararlanma fikri. Osmanlı yı dahil... ederek savaşı daha geniş alana yayma düşüncesi I. Dünya Savaşı nda Osmanlı Devleti nin Almanya nın yanında savaşa girmek istemesinin nedeni:... Ekonomik açıdan gelişmiş olan Almanya nın savaşı kazanacağına inanılması. Almanya nın yanında olunursa kaybedilen imparatorluk topraklarının... geri alınacağının düşünülmesi Bilfen Yayıncılık

24 OSMANLI DEVLETİ HANGİ CEPHEDE? ETKİNLİK 4 Aşağıdaki tabloya Osmanlı Devleti nin I.Dünya Savaşı nda savaştığı cepheleri taarruz ya da savunma oluşlarına göre yazınız. I. DÜNYA SAVAŞI NDA OSMANLI DEVLETİ NİN SAVAŞTIĞI CEPHELER TAARRUZ (SALDIRI)... Kafkas Cephesi Kanal Cephesi... SAVUNMA (MÜDAFAA)... Çanakkale... İran Irak Cephesi... Hicaz Yemen... Suriye Filistin ETKİNLİK 5 Aşağıda ipuçları verilen cepheleri, boş kutucuğa yazınız. Bulgaristan ın savaşa katılması Anafartalar Conkbayırı Size ben taarruz değil, ölmeyi emrediyorum. Çanakkale Cephesi Gelibolu Yarımadası I. Dünya Savaşı nın süresinin uzaması Orta Asya Türkleri ile bağlantı kurmak Enver Paşa Turancılık Sarıkamış Harekâtı Kafkas Cephesi Tehcir (Zorunlu Göç) Brest Litowsk 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 53

25 OSMANLI DEVLETİ HANGİ CEPHEDE? ETKİNLİK 6 Osmanlı Devleti nin sınırları dışında, müttefiklerine yardım amacıyla açtığı cepheler Romanya Cephesi Galiçya Cephesi Makedonya Cephesi Saldırı (Taarruz) Cephesi Süveyş Kanalı nı ele geçirmek amacıyla açıldı. Ümmetçilik çöktü. Kanal Cephesi Osmanlı ordunun Kut ül Amâre de İngilizlere karşı başarı kazandığı cephedir. Irak Cephesi Arap Emiri Şerif Hüseyin İngiltere ye güvenerek bağımsızlığını ilan etti. Ümmetçilik çöktü. Hicaz Yemen Cephesi Mustafa Kemal in, oluşturduğu savunma hattıyla, Halep önlerinde İngilizleri durdurduğu cephedir. Suriye Cephesi 54 Bilfen Yayıncılık

26 OSMANLI DEVLETİ HANGİ CEPHEDE? ETKİNLİK 7 Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun bilgilerle tamamlayınız. 1. I. Dünya Savaşı ndan ilk çekilen devlet... Japonya olmuştur yüzyıl başlarında, Osmanlı İmparatorluğu nu destekleme ve kalkındırma adı altında, Osmanlılar üzerinde giderek etkisini artıran devlet... Almanya dır. 3. Devletin tüm güç ve kaynaklarıyla savaşa hazırlanmasına... seferberlik denir. 4. Osmanlı Mebusan Meclisi son kez Mart 1920 tarihinde toplandı. 5. Almanya nın, Osmanlı Devleti ni I. Dünya Savaşı na sokmaya çalışmasındaki en önemli etken... jeopolitik... konumu olmuştur İttihat ve Terakki üyeleri Almanya ile 2 Ağustos 1914 te gizli bir ittifak antlaşması imzalamışlardır. 7. Arapların bağımsızlık amacıyla ayaklanması Arap halkı arasında... ümmetçilik anlayışının geçerliliğini yitirdiğine... milliyetçilik fikrinin ön plana çıktığına kanıt olarak gösterilebilir. 8. I. Dünya Savaşı nda imzalanan gizli paylaşım antlaşmalarını... Sovyet Rusya tüm dünyaya duyurmuştur. 9. Çanakkale Cephesi nde Mustafa Kemal in Size ben taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum. emri, onun... vatansever olduğunu gösterir. 10. Mustafa Kemal, Çanakkale Cephesindeki başarılarından dolayı... albaylığa terfi etmiştir. 11. Mustafa Kemal in... Çanakkale savaşlarındaki başarıları Millî Mücadele nin önderi kabul edilmesinde etkilidir Çanakkale de Osmanlı Devleti nin kazandığı zafer üzerine Bulgaristan, İttifak Devletleri yanında savaşa katıldı. 13. Osmanlı Devleti nde milleti sadıka olarak adlandırılan... Ermeniler 27 Mayıs 1915 te çıkarılan kanunla zorunlu göçe tabi tutulmuşlardır. 14. Osmanlı Devleti nin I. Dünya Savaşı nda toprak kazandığı tek cephe...cephesi dir. Kafkas 15. Mondros Ateşkes Antlaşması ndan sonra, antlaşma maddeleri gereğince işgal edilen ilk yer... Musul olmuştur. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 55

27 OSMANLI DEVLETİ HANGİ CEPHEDE? ETKİNLİK 8 Aşağıdaki tabloda konu ile ilgili verilen bilgi doğru ise D, yanlış ise Y sütununu işaretleyiniz. Osmanlı Devleti Hangi Cephede? D Y 1. ABD, 2 Nisan 1917 de Almanya ya savaş ilan ederek İtilaf Devletlerinin yanında savaşa katılmıştır. 2. ABD nin savaşa girmesi I. Dünya Savaşı nın süresini uzatmıştır. 3. Wilson İlkeleri nin Yenen devletler yenilen devletlerden toprak almayacak. maddesi mandater yönetim anlayışına zemin hazırlamıştır. 4. Wilson İlkeleri, kalıcı dünya barışına katkı sağlamak amacıyla Cemiyeti Akvamın kurulmasını öngörmüştür. 5. Wilson İlkeleri savaşın sona ermesini ve ateşkes işlemlerini hızlandırmıştır. 6. İmzalanacak barış antlaşmalarının ilkelerini belirlemek amacıyla Paris Barış Konferansı toplanmıştır. 7. Milletler Cemiyeti (Cemiyeti Akvam) kalıcı dünya barışını sağlayabilmiştir. 8. İzmir in İtalya dan alınıp Yunanistan a verilmesi İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılığı yaratmıştır. 9. I. Dünya savaşı sonunda ulusal devletler yıkılarak imparatorluklar güçlenmiştir. 10. I. Dünya Savaşı sonunda yeni devletler kurulmuştur. 11. I. Dünya Savaşı sonunda imzalanan Versay Antlaşması II. Dünya Savaşı na zemin hazırlamıştır. 12. Osmanlı Devleti nin I. Dünya Savaşı ndan yenik ayrılması topraklarının işgaline zemin hazırlamıştır. 13. ABD ve Japonya I. Dünya Savaşı sonunda güç kaybetmiştir. 14. I. Dünya Savaşı sonunda kurulan devletlerin tamamı milliyet prensibi doğrultusunda kurulmuştur. 15. I. Dünya Savaşı nın sonuçlarından biri Avrupa siyasi haritasının değişmesidir. 56 Bilfen Yayıncılık

28 GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER ETKİNLİK 9 Aşağıdaki konuşma balonlarına uygun bilgileri yazarak diyaloğu tamamlayınız. Mondros Ateşkes Antlaşması nın imzalanması ve uygulanması karşısında Osmanlı yönetiminin izlediği politika nedir? Defne... Osmanlı yönetimi halka işgallerin geçici... olduğunu söyleyerek işgaller karşısında teslimiyetçi bir politika izlemiştir Cemre Mondros Ateşkes Antlaşması nın imzalanması ve uygulanması karşısında Mustafa Kemal in ve halkın tutumu nasıl olmuştur? Gülce... Mustafa Kemal ve halk bağımsızlık yanlısı bir... tavır sergileyerek Milli Mücadele yi başlatmıştır. Ordu terhis edildiği için Kuvayımilliye birlikleri oluşturulmuştur.... Nehir Osmanlı Devleti nin ateşkes istemesini hızlandıran nedenler nelerdir? Ali Wilson... İlkeleri nin maddelerine ve İngiltere ye güvenilmesi,... Osmanlı nın yenilgiler alması ve savaşacak... gücünün kalmaması, Bulgaristan ın savaştan... çekilmesi ile Almanya - Osmanlı arasındaki... bağlantının kesilmesi Sami 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 59

29 GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER ETKİNLİK 10 Mondros Ateşkes Antlaşması nın önemli maddelerinin açıklamalarıyla ilgili hazırlanan aşağıdaki tabloyu örnekte olduğu gibi tamamlayınız. a. Çanakkale ve İstanbul Boğazları açılacak, Karadeniz e serbestçe geçilmesine ortam hazırlanacak ve Çanakkale ile Karadeniz istihkâmlarının İtilaf Devletleri tarafından ele geçirilmesi sağlanacaktır. İtilaf Devletleri, Osmanlı Devleti nin Anadolu ve Rumeli toprakları arasındaki bağlantıyı sona erdirmeyi; İstanbul u tehdit altına almayı; Osmanlı yöneticileri üzerinde baskı kurmayı; Boğazlar üzerinde ticarî ve askerî denetim sağlamayı, Rusya daki yeni rejimin yayılmasına engel olmayı amaçlamıştır. b. Sınırların... korunması ve iç güvenliğin sürdürülmesi için gerekli askerî kuvvetlerin dışındakilerin hemen... terhis edilmesi sağlanacaktır. Osmanlı Devleti ni savunmasız bırakmak ve işgalleri kolaylaştırmak amaçlanmıştır. c.... Osmanlı savaş gemileri derhal teslim edilecek ve gösterilecek olan Osmanlı limanlarında gözaltında... bulundurulacaktır. Osmanlı Devleti ni savunmasız bırakmak ve işgalleri kolaylaştırmak amaçlanmıştır. d.... Hükûmet haberleşmesi dışında, telsiz, telgraf ve kabloların denetimi, İtilaf Devletlerine bırakılacaktır.... Olası bir direnişin örgütlenmesini engellemek amaçlanmıştır. e.... Toros tünelleri, İtilaf Devletlerinin denetimine bırakılacaktır.... İşgal kuvvetleri en önemli ulaşım araçlarından biri olan demiryolları üzerinde denetim sağlayarak üstünlüğü ele geçirmişlerdir. f.... İtilaf Defletleri, güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkması halinde herhangi bir stratejik yeri... işgal etme hakkına sahip olacaktır. Antlaşmanın en tehlikeli maddesidir. Türk yurdunu işgallere açık hâle getirmiştir. Türklerin denetiminde kalan Anadolu topraklarını da tehdit altında bırakmıştır. İşgallere hukukî dayanak oluşturan maddedir. g.... Osmanlı Hükûmeti, diğer hükûmetlerle bütün ilişkilerini kesecektir.... Osmanlı Devleti ni siyasal alanda yalnız bırakmak ve tam olarak denetim altına almak amaçlanmıştır. h.... Memleketin gereksinimi karşılandıktan sonra artan kömür, akaryakıt ve denizcilik malzemesinin üretim... kaynaklarından satın alınması için kolaylık sağlanacaktır. Osmanlı gelir kaynaklarına el konulmasına yol açan maddedir. ı.... İtilaf Devletlerine mensup savaş tutsakları koşulsuz bir biçimde İtilaf Devletlerine teslim edilecek, Osmanlı savaş tutsakları ise İtilaf Devletlerinin elinde korunacaktır.... Antlaşmanın uluslararası eşitlik kurallarına uygun olmadığını kanıtlayan maddedir. i.... Vilayeti Sitte adı verilen altı Doğu ilinde herhangi bir karışıklık çıkarsa bu vilayetler İtilaf Devletleri tarafından işgal edilebilecektir.... Doğu Anadolu da bir Ermeni Devleti kurmak amaçlanmıştır. 60 Bilfen Yayıncılık

30 GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER ETKİNLİK 11 İtilaf Devletleri nin I. Dünya Savaşı ndan sonra Osmanlı topraklarında gerçekleştirdikleri işgaller ile ilgili etkinlikte boş bırakılan yerlere uygun devlet adlarını yazınız. 1. Çukurova Bölgesi... Fransa tarafından işgal edilmiştir. 2. Konya, Antalya ve çevresi... İtalya tarafından işgal edilmiştir. 3. Musul,... İngiltere tarafından işgal edilmiştir. 4. Urfa, Antep, Kars ve Batum... İngiltere tarafından işgal edilmiştir. 5. Afyon, Eskişehir, İzmit... İngiltere tarafından işgal edilmiştir. 6. Samsun,... İngiltere tarafından işgal edilmiştir. ETKİNLİK 12 Aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. 1. Mondros Ateşkes Antlaşması sonrasında yaşanan işgallere karşı ilk halk tepkisi Müdafa-i Hukuk Cemiyetlerinin kurulmasıyla oluşmuştur. (...) D 2. İşgalcilere karşı İzmir deki ilk kurşun Hasan Tahsin tarafından atılmıştır. (...) D 3. İlk Kuvayımilliye cephesi İstanbul da kurulmuştur. (...) Y 4. General Harbord Raporu, Millî Mücadele nin haklılığını ortaya koyan ilk uluslararası belgedir. (...) Y 5. Balıkesir ve Alaşehir kongreleri Batı Cephesi nin oluşmasında etkili olmuştur. (...) D 6. Erzurum Kongresi, Doğu İlleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti nin çağrısı ile toplanmıştır. (...) D 7. Tüm yararlı cemiyetlerin tek çatı altında toplanması Sivas Kongresi nde olmuştur. (...) D 8. Kuvayımilliye, Osmanlı Devleti tarafından oluşturulan düzenli birliklerdir. (...) Y 9. Yararlı cemiyetler azınlıkların çalışmalarına tepki olarak doğmuştur. (...) D 10. Yararlı cemiyetlerin tamamı kurulma şekli açısından ulusaldır. (...) Y 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 61

31 Cemiyetler ETKİNLİK 13 Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerlere uygun bilgileri yazarak tabloyu tamamlayınız. Yararlı Cemiyetler Zararlı Cemiyetler Azınlıkların kurduğu zararlı cemiyetler Milli varlığa düşman zararlı cemiyetler GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER İzmir Müdafayıhukuk İzmir Reddi İlhak Trabzon Muhafazayıhukuk Doğu İlleri Müdafayıhukuk Millî Kongre Kilikyalılar Anadolu Kadınları Trakya Paşaeli Mavri Mira Pontus Rum Taşnak Hınçak Etniki Eterya Kürt Teali Hürriyet ve İtilaf İngiliz Muhipleri İslam Teali Sulh Selameti Osmaniye Wilson Prensipleri 62 Bilfen Yayıncılık

32 Samsun a çıkış Millî Mücadele nin ilk adımı atıldı. Mustafa Kemal in Millî Mücadele Yolculuğu VE MİLLÎ MÜCADELE BAŞLIYOR... ETKİNLİK 14 Mustafa Kemal in Millî Mücadele ile ilgili çalışmalarının sıralandığı aşağıdaki tabloyu örneğe uygun olarak tamamlayınız. 27 Aralık Ekim Temmuz - 7 Ağustos Eylül Haziran Mayıs Mayıs 1919 Havza Genelgesi Millî bilinci harekete geçirmek amaçlandı. Amasya Genelgesi Millî Mücadele nin amaç, gerekçe ve yöntemi açıklandı. Erzurum Kongresi Millî Mücadele ile ilgili kararlar alındı. Sivas Kongresi Millî Mücadele ile ilgili alınan kararlar ulusallaştırıldı. Amasya Görüşmeleri Temsil Heyeti, İstanbul Hükûmeti tarafından hukuken tanındı. Temsil Heyetinin Ankara ya Gelişi Ankara, Millî Mücadele nin merkezi hâline geldi. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 65

33 VE MİLLÎ MÜCADELE BAŞLIYOR... ETKİNLİK 15 Kongreler ile ilgili tabloyu aşağıdaki örneklere uygun olarak tamamlayınız. KONGRELER Kongre Toplanma şekli bakımından Aldığı kararlar bakımından Balıkesir - Alaşehir... Bölgesel... Bölgesel... Erzurum Kongresi Bölgesel... Ulusal... Sivas Kongresi... Ulusal Ulusal ETKİNLİK 16 Aşağıdaki bilgilerde boş bırakılan yerleri uygun şekilde tamamlayınız. 1. Mustafa Kemal Samsun a giderken unvanı Ordu Müfettişliğidir. 2. Millî bilinç ve vicdanı harekete geçirmek amacıyla Mustafa Kemal... Havza Genelgesi ni yayınlamıştır. (28 Mayıs 1919) 3. Millî Mücadele nin amaç, gerekçe ve yöntemi... Amasya Genelgesi ile açıklanmıştır. 4. Doğu Anadolu nun işgaline engel olmak amacıyla... Erzurum Kongresi toplanmıştır Erzurum Kongresi toplanma şekli bakımından bölgesel, aldığı kararlar bakımından ulusaldır. 6. Müdafaayıhukuk Cemiyetleri... Sivas Kongresi nde tek çatı altında toplanmıştır. 7. Temsil Kurulu, Ali Fuat Cebesoy u Batı Cephesi Kuvayımillîye Komutanlığı na atayarak hükûmet gibi davranmış, böylece kurul... yürütme yetkisini kullanmıştır. 8. Manda ve himayenin reddi ilk defa... Erzurum Kongresi nde olmuştur. 9. Temsil Kurulu nun İstanbul Hükûmeti tarafından hukuken tanınması... Amasya Görüşmeleri ile olmuştur. 10. Temsil Heyeti nin ikinci yayın organı...olmuştur. Hâkimiyeti Milliye 66 Bilfen Yayıncılık

34 VE MİLLÎ MÜCADELE BAŞLIYOR... ETKİNLİK 17 Millî Mücadele sürecinde yayımlanan genelgeler ve toplanan kongrelerde alınan kararlar ile ilgili hazırlanan tabloyu örnekte olduğu gibi tamamlayınız. Genelge - Kongre Madde - Karar Önem - Açıklama Amasya Genelgesi Havza Bildirgesi Erzurum Kongresi Sivas Kongresi Amasya Genelgesi Erzurum Kongresi Erzurum Kongresi Vatanın bütünlüğü, ulusun bağımsızlığı tehlikededir. Hristiyan halka karşı bir saldırıya ve düşmanlık gösterisine benzer davranışlardan sakınılması çok gereklidir. Millî sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz. Manda ve himaye kesin olarak reddedilmiştir. Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. İstanbul Hükûmeti görevini yerine getirmezse geçici bir hükûmet kurulacaktır. Azınlıklara siyasi ve sosyal dengemizi bozacak ayrıcalıklar verilemez. Millî Mücadele nin gerekçesi açıklanmıştır. Azınlıklara karşı olumsuz davranışların engellenmesi amaçlanmıştır. Azınlıkların bağımsız devlet kurmasına karşı çıkmıştır. Tam bağımsızlık amaçlanmıştır. Kurtuluş Savaşı nın amaç ve yöntemi belirtilmiştir. Yeni bir hükümet kurma düşüncesi ilk defa açıkça dile getirilmiştir. Azınlık hakları bahane edilerek içişlerimize karışılması engellenmek istenmiştir. Sivas Kongresi Sivas Kongresi Erzurum Kongresi İradeyi Milliye Gazetesi yayınlandı. Mebusan Meclisinin toplanması için çağrı yapılması kararlaştırıldı. Manda ve himaye kabul edilemez. Millî Mücadele nin ilk yayın organıdır. Halkı temsil edenleri yönetimde etkili kılmak için alınan karardır. Tam bağımsızlık kararı alınmıştır. Erzurum Kongresi Sivas Kongresi Sivas Kongresi Erzurum Kongresi Sivas Kongresi Erzurum Kongresi Sivas Kongresi Sivas Kongresi Amasya Genelgesi Doğu Anadolu daki yararlı cemiyetler Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında toplandı. Mebusan Meclisinin derhal toplanması amaçlanmıştır. Erzurum Kongresi kararları bazı değişikliklerle kabul edildi. Yabancı işgal ve müdahalesine karşı vatan birlikte savunulacaktır. Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirildi. Millî kuvvetleri etkin, ulusal iradeyi egemen kılmak esastır. Temsil Kurulunun yurdun bütününü temsil ettiği belirlendi. Ali Fuat Paşa, Batı Cephesi Kuvayımilliye Birlikleri Komutanlığı na tayin edildi. İstanbul Hükûmeti üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirememektedir. Doğudaki örgütlerin tek çatı altında toplanması amaçlanmıştır. İstanbul Hükûmetinin çalışmalarını denetim altına almak amaçlanmıştır. Amaç Erzurum Kongresi kararlarını ulusa mal etmektir. Birlik ve beraberliğin sağlanması ve güçlendirilmesi amaçlandı. Kurtuluş Savaşı nın tek elden yürütülmesi, birlik ve beraberliğin sağlanması amaçlanmıştır. Halkın yönetimdeki etkinliğini artırmak bağımsızlığı sağlamak amaçlanmıştır. İdari açıdan tek elden yönetimin benimsenmesi ve merkezileşmenin sağlanması olarak açıklanabilir. Temsil Kurulu ilk defa yürütme yetkisini kullanmış, bir hükümet gibi davranmıştır. Kurtuluş Savaşı nın gerekçesi açıklanmıştır. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 67

35 VE MİLLÎ MÜCADELE BAŞLIYOR... ETKİNLİK 18 Aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise, yanlış ise sembolünü çiziniz. 1. Atatürk Millî Mücadele nin başarıya ulaşması için millî birlik ve beraberliğe büyük önem vermiştir. (...) 2. Kurtuluş Savaşı nın amaç, gerekçe ve yöntemi ilk defa Samsun Raporu nda dile getirilmiştir. (...) 3. Kurtuluş Savaşı nın programı Amasya Genelgesi nde hazırlanmıştır. (...) 4. Millî Mücadele nin halka dayandırılacağı ilk defa Erzurum Kongresi nde duyurulmuştur. (...) 5. Millî Mücadele nin askeri aşaması Havza Genelgesi ile başlar. (...) 6. Kurtuluş Savaşı ve mücadele ile ilgili ilk kararlar Erzurum Kongresinde alınmıştır. (...) 7. Erzurum Kongresi hem toplanma şekli bakımından hem de aldığı kararlar bakımından ulusaldır. (...) 8. Temsil Heyetinin kurulması fikri ilk defa Sivas Kongresi nde gündeme gelmiştir. (...) 9. Manda ve himaye fikrinin kesin reddi Sivas Kongresi nde olmuştur. (...) 10. Anadolu ve Rumeli de faaliyet gösteren yararlı cemiyetlerin tek çatı altında toplanması Sivas Kongresi nde olmuştur. (...) 11. Amasya Görüşmeleri nin en önemli sonucu İstanbul Hükûmetinin, Temsil Heyetini ve böylece Anadolu da başlayan Millî Mücadele Hareketi ni hukuken tanımış olmasıdır. (...) 12. Ulusal sınırlardan ilk defa Amiral Bristol Raporu nda bahsedilmiştir. (...) 13. Millî irade kavramı ilk defa Sivas Kongresi nde kullanılmıştır. (...) 14. İradeyimilliye Gazetesi Sivas Kongresi nde çıkarılmıştır. (...) 15. Ulusal iradeyi hakim kılma kararı ilk defa Erzurum Kongresi nde alınmıştır. (...) 68 Bilfen Yayıncılık

36 EGEMENLİK MİLLETİNDİR ETKİNLİK 19 Aşağıdaki öğrencilerin doğru bilgi vermeleri için konuşma baloncuklarını uygun şekilde tamamlayınız. Ulusal egemenlik kavramını açıklar mısın? Merve... Bir devlette gücün ya da hakimiyetin sadece... millete ait olmasıdır Serap Ulusal bağımsızlık kavramını açıklar mısın? Alya Başka... devletlerin sömürgesi olmamak, özgür yaşamaktır Engin Sevr Antlaşması nın hukuken geçersiz olmasının nedeni nedir? Hanife Osmanlı... Mebusan Meclisi tarafından onaylanmadığı... için hukuken geçersizdir. (Antlaşma... imzalandığı tarihte Meclis kapalıdır.) Cemile 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 73

37 EGEMENLİK MİLLETİNDİR ETKİNLİK 20 Misakımillî nin önemi ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. 1. Mustafa Kemal in düşüncelerinin Mebusan Meclisinde kabul edilmesi Millî Mücadele yanlılarına büyük bir siyasi zafer kazandırmıştır. (...) D 2. Kapitülasyonlara ilk kez tepki gösterilmiş, böylece bağımsızlık anlayışı vurgulanmıştır. (...) D 3. Ulusal bağımsızlık fikri ilk defa vurgulanmıştır. (...) Y 4. Ulusal Kurtuluş Savaşı nın amaç - gerekçe ve yöntemi ilk defa dile getirilmiştir. (...) Y 5. Erzurum ve Sivas Kongreleri nin bağımsızlıkla ilgili kararları Meclis onayı ile yasallaşmıştır. (...) D ETKİNLİK 21 TBMM nin açılmasından sonra alınan ilk kararların yorumlarını örnekte olduğu gibi kararların altına yazınız. 1. Hükûmet kurmak zorunludur. Kurucu meclis İstanbul Hükûmetinin yok sayılması 2. Geçici de olsa hükûmet başkanı veya padişah vekili atamak doğru değildir.... Meclisin kararlarında bağımsız olması amaçlanmıştır.... Meclisin varlığının sürekli olacağı vurgulanmıştır. 3. Millî iradeyi egemen kılmak esastır.... Halk egemenliği ülkenin geleceğine hakim kılınmak istenmiştir TBMM nin üstünde güç ve kuvvet yoktur.... Osmanlı yönetimi yok sayılmıştır TBMM, yasama ve yürütme yetkilerini kendinde toplar.... Güçler birliği esas alınmıştır Meclisten seçilecek bir kurul, hükûmet işlerini yürütür. Meclis başkanı, hükûmetin de başkanıdır.... Meclis Hükûmeti sistemi benimsenmiştir Geçici olmak kaydıyla bir hükûmet başkanı veya padişah kaymakamı atamak doğru değildir. Padişahın ve halifenin durumu içinde bulunduğu şartlar değişince yeniden ele alınacaktır.... Bu madde ile Meclisteki hilafet ve saltanat yanlılarının padişahın etkisinde kalmasını engellemek ve Meclisin... bağımsız hareket etmesini sağlamak amaçlanmıştır. 8. TBMM, dinî konuların yürütülmesinden de sorumludur.... Halifenin etkinliğini geçersiz kılmak amaçlanmıştır Bilfen Yayıncılık

38 BÜYÜK MİLLET MECLİSİ İSYANLARA KARŞI ETKİNLİK 22 TBMM ye karşı çıkan ayaklanmalar dört ana başlık altında toplanacaktır. Bu ayaklanmaların kimler tarafından ve ne amaçla çıkarıldıklarını altlarına yazınız Önceleri Kuvayımillîye Yanlısı Olup Sonradan Ayaklananlar Azınlıkların Çıkardığı Ayaklanmalar İstanbul Hükûmeti ve İşgalci Güçlerin Kışkırtmalarıyla Çıkan Ayaklanmalar Doğrudan İstanbul Hükûmetinin Çıkardığı Ayaklanmalar * Çerkez Ethem * Demirci Mehmet Efe Düzenli orduya katılmak istememeleri * Rum ve Ermeni Ayaklanmaları Bağımsız devlet kurmak istemeleri * Bolu, Düzce, Hendek Adapazarı * Yozgat * Afyon * Konya, Bozkır, Çumra * Urfa Millî Aşiret * Cemil Çeto, Ali Batı, Şeyh Eşref, Koçgiri Millî Mücadele hareketine son vermek * Anzavur Ayaklanması * Kuva-i İnzibatiye Ayaklanması Millî Mücadele hareketine son vermek ETKİNLİK 23 Ayaklanmalara karşı TBMM nin aldığı önlemler aşağıda verilmiştir. Bu önlemleri örnekte olduğu gibi açıklayınız. 1. Hıyanetivataniye Kanunu çıkarıldı. Bu kanunla Meclise karşı düşünce veya uygulamalarıyla veya yazdıklarıyla muhalefet edenler vatan haini sayılmıştır. 2. İstiklâl Mahkemeleri kuruldu.... TBMM böylece yargı yetkisini kullanmaya başladı İstanbul la haberleşme kesildi.... İstanbul Hükümetinin faaliyetleri geçersiz sayıldı Mustafa Kemal, Ankara Müftüsü nden karşı fetvalar alarak Şeyhülislam ın fetvalarının geçersiz olduğunu ilan etti.... İstanbul Hükûmetinin Anadolu halkının dinî duygularından çıkarları doğrultusunda faydalanması engellendi Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 77

39 BÜYÜK MİLLET MECLİSİ İSYANLARA KARŞI ETKİNLİK 24 Aşağıdaki diyalogda Bülent in doğru bilgi verdiği bilinmektedir. Bülent in konuşma baloncuğunu buna göre doldurunuz. TBMM ye karşı çıkarılan ayaklanmaların sonuçları neler olmuştur? Burcu Ayaklanmalar bastırıldı, Meclisin gücü ve otoritesi arttı Gereksiz yere insan, zaman ve malzeme kaybı oldu Kurtuluş Savaşı nın kazanılması gecikti Yunanlılar işgal bölgelerini genişletti. Bülent ETKİNLİK 25 Aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise, yanlış ise sembolünü çiziniz. 1. Bolu, Düzce - Hendek, Adapazarı, Afyon, Bozkır ayaklanmaları İstanbul Hükûmeti ve İtilaf Devletleri nin kışkırtmasıyla çıkan ayaklanmalardır. (...) 2. Azınlıkların çıkardığı ayaklanmalara Rumların ve Ermenilerin çıkardığı ayaklanmalar örnek gösterilebilir. (...) 3. Çerkez Ethem, Demirci Mehmet Efe gibi isyancılar önce Kuvayımillîye yanlısı olup sonra ayaklanmışlardır. (...) 4. Anzavur Ayaklanması İstanbul Hükûmetine karşı çıkmıştır. (...) 5. Büyük Millet Meclisine karşı çıkarılan ayaklanmalar kardeş kanının dökülmesine yol açmıştır. (...) 6. Büyük Millet Meclisi ayaklanmalara karşı yasama gücünü kullanarak Hıyanetivataniye Kanunu nu çıkarmıştır. (...) 7. Ayaklanmaların bastırılması İstanbul Hükûmetinin güç ve otoritesini artırmıştır. (...) 8. Büyük Millet Meclisi olağanüstü koşullar karşısında güçler birliği ilkesi ile hareket etmiştir. (...) 9. İsyanlar, işgalcilerin ilerlemesini kolaylaştırmıştır. (...) 10. Ankara Müftüsü Rıfat Börekçi Millî Mücadele yi destekleyen fetvalar vermiştir. (...) 78 Bilfen Yayıncılık

40 BARIŞ ANTLAŞMASI MI, ÖLÜM FERMANI MI? ETKİNLİK 26 Aşağıdaki haritada Sevr Antlaşması ndan sonra İtilaf Devletleri nin gerçekleştirdiği işgaller gösterilmiştir. Devletlerin karşısına hangi bölgeleri işgal ettiklerini yazınız. BULGARİSTAN YUNANİSTAN EGE DENİZİ Kırklareli Edirne Midye İstanbul Tekirdağ MARMARA İzmit DENİZİ Gelibolu Çanakkale Bursa İzmir Alaşehir Aydın Denizli Bilecik Zonguldak Adapazarı Bolu Balıkesir Eskişehir Ayvalık Manisa Uşak Kütahya Afyon Muğla Burdur Isparta Akşehir Antalya A K D E N İ Z K A R A D E N İ Z Ankara Konya Sinop Kastamonu Tuz Gölü Niğde Mersin Çorum Kayseri Adana Antakya Samsun Amasya Tokat Sivas Maraş Ordu Elâzığ Malatya Antep Trabzon Erzincan Urfa SURİYE Bingöl Diyarbakır Artvin Rize Oltu Erzurum Muş Mardin Ardahan Kars Bitlis Siirt SOVYETLER BİRLİĞİ Sarıkamış Van Gölü Iğdır Van Hakkâri IRAK SEVR BARIŞ OSMANLI DEVLETİ İTALYAN İDARE BÖLGESİ ERMENİSTAN'A AYRILACAK BÖLGE BUGÜNKÜ TÜRKİYE CUMHURİYETİ SINIRLARI İRAN İngilizler.. Arabistan, Irak Fransızlar... Suriye, Lübnan, Güneydoğu Anadolu İtalyanlar... Antalya, Konya, Muğla, Isparta Yunanlılar... Midye Büyükçekmece hattının batısı, İzmir ve çevresi ETKİNLİK 27 Aşağıdaki öğrenciler Sevr Antlaşması ile ilgili konuşmaktadır. Öğrencilerin verdiği bilgilerin doğru ya da yanlış olduğuna karar vererek adlarının karşısına yazınız. Sevr Antlaşması nın tüm hükümleri Osmanlı nın egemenlik haklarına aykırıdır. Mehmet Sevr Antlaşması nda İtilaf Devletleri nin tümü kapitülasyonlardan yararlanacaktır hükmü yer almaktadır. Nahide 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 79

41 BARIŞ ANTLAŞMASI MI, ÖLÜM FERMANI MI? Boğazların uluslararası bir komisyon tarafından idare edilmesi Sevr Antlaşması nın azınlıklarla ilgili hükümlerinden biridir. Ali Sevr Antlaşması Osmanlı daki zorunlu askerliğe son vermiş ancak Osmanlı nın tüm iç güvenliğini sağlayarak Osmanlı yı tehlikelerden korumuştur. Deniz Sevr Antlaşması Osmanlı Devleti ndeki azınlık haklarını genişletmiştir. Hasan Wilson İlkeleri nin sağladığı fırsatla Doğu da Ermenistan ve Kürdistan devletlerinin kurulması Sevr Ant laşması nın kararlarındandır. Zeynep Sevr, Osmanlı nın imzaladığı son antlaşmadır. Sami I. Dünya Savaşı ndan sonra imzalanan tek ağır antlaşma Sevr Antlaşması dır. Yasemin Mehmet:... Doğru Hasan :... Doğru Nahide :... Doğru Zeynep :... Doğru Ali :... Yanlış Sami :... Doğru Deniz :... Yanlış Yasemin :... Yanlış 80 Bilfen Yayıncılık

42 YAZILIYA HAZIRLANALIM A. Aşağıdaki yazılı sınav sorularını yanıtlayınız. (Her doğru yanıt 10 puan değerindedir.) 1. Mondros Ateşkes Antlaşması nın imzalanması ve uygulanması karşısında Osmanlı yönetimi nasıl bir tutum izlemiştir? Bu antlaşma karşısında Mustafa Kemal in ve halkın tutumu ne olmuştur? Kısaca açıklayın. Osmanlı yönetimi teslimiyetçi bir politika izlemiş ve işgaller karşısında sessiz kalmıştır. Mustafa Kemal ise Türk halkının bağımsız olması gerektiğine inanarak Milli Mücadele nin başlamasına öncülük etmiştir. Halk, Kuvayımilliye birlikleri ve Müdafayıhukuk Cemiyetleri oluşturma yolu ile işgallere karşı koymuştur. 2. Millî cemiyetleri ve millî varlığa düşman cemiyetleri yazarak millî cemiyetlerin ortak özellikleri hakkında bilgi veriniz. Milli Cemiyetler: Trakya Paşaeli Müdafayı Hukuk, İzmir Müdafayı Hukuk, İzmir Reddi İlhak, Kilikyalılar, Trabzon Muhafazayıhukuk, Milli Kongre, Anadolu Kadınları, Doğu illeri Müdafayı Hukuk Milli Varlığa Düşman Cemiyetler: Sulh ve Selameti Osmaniye, Kürt Teali, İslam Teali, İngiliz Muhipleri, Wilson Prensipleri, Hürriyet ve İtilaf Azınlıkların Kurdukları: Mavri Mira, Etniki Eterya, Pontus Rum,Taşnak ve Hınçak. * Kendiliğinden oluştu. Bölgeseldir. Milliyetçidir. Kaynağı halktır. Milli birliğin oluşmasında etkilidir. 3. Mustafa Kemal in Millî Mücadele nin hazırlık döneminde yaptığı çalışmaları sırasıyla yazınız. Samsun a çıkış Havza Genelgesi nin yayınlanması Amasya Genelgesi nin yayınlanması Erzurum Kongresi nin toplanması Sivas Kongresi nin toplanması Amasya Görüşmeleri nin gerçekleştirilmesi Temsil Heyeti nin Ankara ya gelişi, Büyük Millet Meclisinin açılması. 4. Ulusal egemenlik ve tam bağımsızlık kavramlarını açıklayınız. Ulusal Egemenlik: Bir devlette gücün ya da hakimiyetin millete ait olması. Ulusal Bağımsızlık : Başka devletlerin sömürgesi olmamak, özgür olmak. 5. Hıyaneti Vataniye Kanunu neden çıkarılmıştır? Bu kanunun çıkarılması ve uygulanması TBMM nin hangi yetkilerini kullandığını kanıtlar? 29 Nisan 1920 de Büyük Millet Meclisine ayaklananlara karşı çıkarılmış bir kanundur. Kanunun çıkarılması ve uygulanması TBMM nin yasama ve yürütme yetkilerini kullandığına kanıttır. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 93

43 YAZILIYA HAZIRLANALIM B. Aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerindedir.) 1. I. Dünya Savaşı nda Osmanlı Devleti nin açtığı taarruz cepheleri Çanakkale, Suriye, Filistin, Hicaz-Yemen cepheleridir. (...) Y 2. Mondros Ateşkes Antlaşması Türk yurdunun parçalanmasına ortam hazırlayan bir işgal belgesi niteliğindedir. (...) D 3. Yeni bir devlet kurma ve bu devleti ulusal egemenliğe dayandırma fikri ilk defa Havza Genelgesi nde ortaya çıkmıştır. (...) Y 4. Sivas Kongresi nde manda ve himayenin reddi, sömürgecilik anlayışına karşı çıkıldığına kanıttır. (...) D 5. İstanbul yönetimince imzalanan Sevr Antlaşması, Meclis tarafından onaylanmadığı için hukuken geçersiz bir antlaşmadır. (...) D C. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun bilgilerle tamamlayınız. (Her doğru yanıt 5 puan değerindedir.) 1. İstanbul Hükûmetinin desteği ile kurulan... Kuvayı İnzibatiye ordusu Adapazarı, Geyve ve civarında ayaklanmıştır Nisan 1920 de, ulusal güçleri direnişe geçirmek ve ulusal iradeyi etkin kılmak için... Büyük Millet... Meclisi açılmıştır. 3. Kapitülasyonlara ilk tepki 28 Ocak 1920 de... Misakı Milli kararları ile olmuştur. 4. Temsil Heyeti nin ilk yayın organı... İradeyi Milliye gazetesidir. 5. Amasya Genelgesi nde Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. maddesi ile mücadele... halka dayandırılmıştır. 94 Bilfen Yayıncılık

44 DOĞU VE GÜNEY CEPHELERİ ETKİNLİK 1 Millî Mücadele döneminde Doğu ve Güney cephelerinde süren mücadele ile ilgili hazırlanan tabloyu doğru bilgileri yazarak tamamlayınız. DOĞU CEPHESİ Mücadele eden birlik ve komutan Düşman Cepheyi kapatan antlaşma 15. Kolordu Kâzım Karabekir Ermeniler Gümrü Antlaşması Doğu Cephesi nin Sonuçları Gümrü Antlaşması ile cephe kapandı. Ermeniler işgal ettikleri yerleri boşaltarak Sevr den doğan haklarından vazgeçti. Çok sayıda silah ve cephane ele geçirildi. Doğudaki birlikler Batı Cephesi ne kaydırıldı. GÜNEY CEPHESİ Mücadele eden birlik Düşman Cepheyi kapatan antlaşma Kuvayımillîye Fransız ve Ermeniler Ankara Antlaşması Mücadele Verilen İller... Maraş... Urfa Antep... Mücadelenin Liderleri... Sütçü İmam... Ali Saip Bey Şahin... Bey Güney Cephesi nin Sonuçları Fransızlar, Batı Cephesi ndeki Sakarya Savaşı ndan sonra imzalanan Ankara Antlaşması ile bölgeden çekilmişlerdir. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 97

45 DOĞU VE GÜNEY CEPHELERİ ETKİNLİK 2 Aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. 1. Mondros Ateşkes Antlaşması nda Doğu Anadolu nun Ermenilere verilmesi için konulan madde Toros tünelleri, İtilaf Devletleri tarafından işgal olunacaktır. maddesidir. (...) Y 2. Kâzım Karabekir Paşa, Doğu Cephesi nde Ermenilere karşı mücadele etmiştir. (...) D 3. TBMM Hükûmeti ile Ermenistan arasında imzalanan barış antlaşması Gümrü dür. (...) D 4. Ermeni sorunu, Ankara Antlaşması ile çözüme kavuşmuştur. (...) Y 5. Mondros Ateşkes Antlaşması ndan sonra İngilizler Urfa, Antep ve Maraş ı işgal etmiştir. (...) D 6. Sevr Antlaşması nın geçersiz olduğunu kabul eden ilk devlet Fransa olmuştur. (...) Y 7. Güney Cephesi nde, bölgede kurulan Kuvayımillîye birlikleri direniş sergilemiştir. (...) D 8. Güney Cephesi nde Maraş ta Sütçü İmam, Urfa da Ali Saip Bey, Antep te ise Şahin Bey direniş birliklerinde öne çıkan kahramanlardır. (...) D 9. Ermeniler yenilgiye uğratıldıktan sonra buradaki kuvvetler Batı Cephesi ne kaydırılmıştır. (...) D 10. Gümrü Antlaşması, Büyük Millet Meclisi Hükûmetinin uluslararası alanda imzaladığı ilk antlaşmadır. (...) D 11. Güney Cephesi, Sakarya Savaşı ndan sonra imzalanan Ankara Antlaşması ile kapanmıştır. (...) D 12. Düzenli birlikler ilk defa Güney Cephesi nde savaşmışlardır. (...) Y 13. Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması ile Hatay hariç güney sınırı çizilmiştir. (...) D 14. Doğu Cephesi nde Ermenilere karşı başarılı olunmasındaki temel faktör Kâzım Karabekir Paşa nın emrindeki orduyu dağıtmamasıdır. (...) D 15. Doğu ve Güney Cephesi nin kazanılması ile Millî Mücadele sona ermiştir. (...) Y 98 Bilfen Yayıncılık

46 BATI CEPHESİ ETKİNLİK 3 Millî Mücadele döneminde Batı Cephesi nde süren mücadele ile ilgili hazırlanan tabloyu doğru bilgileri yazarak tamamlayınız. BATI CEPHESİ Mücadele eden birlik Düşman Önce Kuvayımillîye ardından düzenli ordu mücadele etmiştir. İngilizlerin desteklemiş olduğu Yunanlılar I. İnönü Savaşı nın Sonuçları Uluslararası Gelişmeler... Londra Konferansı toplandı.... Moskova Antlaşması imzalandı.... Afgan Dostluk Antlaşması imzalandı. Ulusal Gelişmeler... Teşkilatı Esasiye kabul edildi.... İstiklal Marşı kabul edildi.... Düzenli oruya duyulan güven arttı. II. İnönü Savaşı nın Sonuçları.. İngiltere nin Yunanlılara duyduğu güven sarsılmıştır... İtalya kuvvetlerini geri çekmeye başlamıştır... Sovyet Rusya vadettiği yardımları göndermeyi hızlandırmıştır. Kütahya - Eskişehir Savaşlarının Sonuçları.. Türk kuvvetleri Sakarya Irmağı nın doğusuna çekilmeye başlamıştır... TBMM yi Kayseri ye taşıma, Düzenli Ordu dan Kuvayımillîye ye dönme tartışmaları başlamıştır... Kabul edilen Başkomutanlık Yasası ile tüm yetkiler Mustafa Kemal e devredilmiştir. Sakarya Savaşı nın Sonuçları Antlaşmalar... Kars Antlaşması... Ankara Antlaşması Antlaşmaların Önemi... Hatay hariç güney sınırı çizildi.... Doğu sınırı son şeklini aldı. Büyük Taarruz un Sonuçları (30 Ağustos 1922) Antlaşma Antlaşmanın Önemi... Mudanya Ateşkes Antlaşması... Kurtuluş Savaşı nın askerî bölümü sona erdi. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 103

47 BATI CEPHESİ ETKİNLİK 4 Aşağıdaki bilgilerin karşısına bilgi doğru ise D, yanlış ise Y yazınız. 1. Kuvayımillîye birlikleri yer yer düşman işgalini durdursa da Yunan ordusunun Anadolu nun içlerine doğru ilerlemesini engelleyemedi. (...) D 2. Sivas Kongresi nde alınan bir kararla Batı Cephesi Kuvayımillîye Birlikleri Genel Komutanlığı na Kâzım Karabekir atanmıştır. (...) Y 3. Gediz Muharebeleri, Kuvayımillîye birliklerinin zaferi ile sonuçlanmıştır. (...) Y 4. TBMM ordularının Batı Cephesi nde kazandığı ilk askeri başarı I. İnönü Savaşı dır. (...) D 5. Londra Konferansı nın toplanması, Afganistan Dostluk Antlaşması nın imzalanması ve Moskova Antlaşması nın imzalanması TBMM nin I. İnönü den sonra elde ettiği ulusal başarılardır. (...) Y 6. İtilaf Devletleri nin TBMM nin varlığını tanıması, Lonra Konferansı ile olmuştur. (...) D 7. Avrupa nın en güçlü devletlerinden biri olan Sovyet Rusya, TBMM yi Moskova Antlaşması ile tanımıştır. (...) D 8. Moskova Antlaşması ile Doğu sınırı kesinleşmiştir. (...) Y 9. II. İnönü Savaşı ndan sonra Antalya yöresindeki askerlerini geri çekme kararı alan İtalyanlar, Kütahya - Eskişehir Savaşları sonucunda bu kararlarından vazgeçmişlerdir. (...) D 10. Kütahya - Eskişehir Savaşları sonunda Mustafa Kemal Atatürk e Başkomutanlık yetkisi verilmiştir. (...) D 11. Kütahya - Eskişehir Savaşları devam ederken Mustafa Kemal in Eğitim Kongresi ne katılması onun eğitime verdiği önemin kanıtıdır. (...) D 12. Tekalifi Milliye Emirleri I. İnönü Savaşı devam ederken yayınlanmıştır. (...) Y 13. Türk milleti, Tekalifi Milliye Emirleri ile Millî Mücadele ye maddi ve manevi anlamda büyük destek vererek önemli bir dayanışma örneği sergilemiştir. (...) D 14. Türk ordusu, Batı Cephesi Savaşlarının tamamında taarruz durumundadır. (...) Y 15. Sovyetler Birliği ne bağlı Kafkas Cumhuriyetleri ile imzalanan Kars Antlaşması, Doğu Cephesi nin sonucudur. (...) Y Ekim 1921 de imzalanan Ankara Antlaşması ile güney sınırımız, Hatay hariç, çizilmiş oldu. (...) D 17. Mustafa Kemal Paşa nın, Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz dir. İleri! emrini verdiği savaş Başkomutanlık Meydan Muharebesi dir. (...) D 18. Millî Mücadele nin savaşlar dönemi Mudanya Ateşkes Antlaşması ile sona ermiştir. (...) D 19. Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar, Londra Konferansı ile kurtarılmıştır. (...) Y 20. Mustafa Kemal e Gazilik unvanı ve Mareşallik rütbesi, Mudanya Ateşkes Antlaşması görüşmeleri sırasında verilmiştir. (...) Y 104 Bilfen Yayıncılık

48 ZAFERİN VE BAĞIMSIZLIĞIN TESCİLİ: LOZAN ETKİNLİK 5 Aşağıdaki tabloda Sevr Antlaşması ile Lozan Barış Antlaşması nın maddeleri verilmiştir. Maddeleri karşılaştırarak Lozan Barış Antlaşması ile elde edilen kazanımları tablonun altına yazın. Sevr Antlaşması Lozan Barış Antlaşması 1. İzmir ile birlikte Ege Bölgesi nin büyük bir bölümü ve Doğu Trakya Yunanistan a verilecektir. Türkiye ile Yunanistan arasındaki sınır Meriç Nehri olarak saptanacak ve Yunanistan Karaağaç ı sa vaş tazminatı olarak Türkiye ye verecektir. Ege Bölgesi nin Türklere ait olduğu kabul edilmiştir. 2. Doğu Anadolu da Ermeni devleti kurulacaktır Boğazlar Türk delegesinin yer almadığı uluslararası komisyon tarafından yönetilecektir. Türk ordusunun teçhizatı sınırlandırılacak, asker sayısı olacaktır. Kapitülasyonlardan tüm İtilaf Devletleri yararlanabileceklerdir. 6. Azınlıklara geniş ayrıcalıklar tanınacaktır. Türkiye nin toprak bütünlüğü tanınacaktır. Ermenilerin Doğu Anadolu da devlet kurma düşünceleri bu antlaşma ile ortadan kalkmıştır. Boğazlardaki geçişleri, başkanı Türk olan uluslararası bir komisyon düzenleyecektir. Boğazların her iki yakasının askerden arındırılmasının dışında Türk ordusu ile ilgili herhangi bir kısıtlama getirilmeyecektir. Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılacaktır. Azınlıklar Türk vatandaşı olarak kabul edileceklerdir. 1. Toprak... kazanımı / Misakımilli ye uygun gelişme 2. Toprak... kazanımı / Misakımilli ye uygun gelişme 3. Egemenlik... hakkını kısıtlayan madde / Boğazlarda tam hakimiyet sağlanamamıştır. 4. Askeri... alanda edilen kazanım 5. Ekonomik... bağımsızlığı sağlayan kazanım 6. Toplumsal... kazanım. Aynı zamanda yabancı devletlerin iç işlerimize karışmasını engelleme amacı taşır. Mustafa Kemal Atatürk ün Lozan da asla taviz vermeyiniz. dediği konular:... Kapitülasyonlar,... Ermeni Yurdu Meselesi Lozan da lehimize çözümlenemeyen sorunlar:... Hatay Sorunu, Musul Sorunu, Boğazlar Sorunu,... Ege Adaları Meselesi 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 115

49 SANAT VE EDEBİYAT ESERLERİNDE MİLLÎ MÜCADELE ETKİNLİK 6 Millî Mücadele Dönemi yalnız siyasi etkilere sahip olmayıp sosyal ve kültürel açıdan da önemli izler bırakmıştır. Bu izler sanat ve edebiyat eserlerimizde işlenmiş, günümüze kadar ulaşmıştır. Aşağıdaki kutucukların bazılarına eser bazılarına da eser sahipleri yazılmıştır. Siz de boş bırakılan yerleri örnekte olduğu gibi uygun bilgilerle tamamlayınız. Yaban Ankara Ateşten Gömlek Esir Şehrin İnsanları Yakup Kadri Karaosmanoğlu Yakup Kadri Karaosmanoğlu Halide Edip Adıvar Kemal Tahir Türk Topçuları İstiklâl Savaşı nda Mermi Taşıyan Kadınlar Kuvayı Milliye Destanı Kalpaklılar İbrahim Çallı Halil Dikmen Nazım Hikmet Samim Kocagöz Yorgun Savaşçı Sahnenin Dışındakiler Şu Çılgın Türkler Kemal Tahir Ahmet Hamdi Tanpınar Turgut Özakman 116 Bilfen Yayıncılık

50 MİLLÎ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM ETKİNLİK 7 Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri verilen örnekte olduğu gibi tamamlayınız. 24 Temmuz 1923 KURTULUŞ SAVAŞI KRONOLOJİSİ 7 Kasım Aralık Ocak Şubat Mart Mart Mart Nisan Temmuz 1921 Düzenli ordunun savaştığı ilk cephe Batı Cephesi ndeki ilk zafer Müslüman bir devletin TBMM yi tanıması TBMM siyasi yalnızlıktan kurtuldu İlk mağlubiyet... Doğu Cephesi... I. İnönü Afgan... Dostluk Antlaşması Moskova... Antlaşması Kütahya-Eskişehir... Savaşları İlk siyasi başarı TBMM nin İtilaf Devletleri nce tanınması Bağımsızlık Marşı Makus talih değişiyor Gümrü... Antlaşması Doğu Cephesi kapandı Londra... Konferansı İstiklal... Marşı nın Kabulü... II. İnönü Zaferi Temmuz Ağustos Ağustos Eylül Ekim Ekim Ağustos Eylül Ekim 1922 Tüm yetki Mustafa Kemal in Başkomutanlık... Yasası Dirilişin Destanı Fransa çekiliyor Yunan ordusunun ilk ayak bastığı yer kurtuldu Sakarya... Meydan Savaşı Ankara... Antlaşması İzmir in... Kurtuluşu Savaşa rağmen eğitim Maarif Kongresi nin toplanması Genel seferberlik Doğu sınırlarımız kesinleşiyor Dumlupınar da büyük zafer Tekalifi... Milliye Emirleri... Kars Antlaşması Başkomutanlık... Meydan Muharebesi Savaşa son veren belge... Mudanya Ateşkes Antlaşması Zaferin ve Bağımsızlığın Tescili... Lozan Barış Antlaşması 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 119

51 MİLLÎ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM ETKİNLİK 8 Millî Mücadele süreci ile ilgili sorulan sorulara öğrencilerin doğru cevaplar verdiği bilinmektedir. Cevap veren öğrencilerin konuşma baloncuklarını buna göre doldurunuz. Ceyda Kurtuluş Savaşı nı anlatan eserler okumak istiyorum Olkay. Hangi yazarları ve kitaplarını okuyabilirim?... Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Yaban... Halide Edip Adıvar - Ateşten Gömlek... Türk milleti Kurtuluş Savaşı nda kazandığı askeri başarılardan sonra hangi siyasi başarıları elde etmiştir? Olkay... Gümrü - Moskova - Kars - Ankara - Mudanya,... Lozan... Tekin Kurtuluş Savaşı devam ederken Atatürk ün Maarif Kongresi ni toplamasının amacı nedir? Mine İhsan... Eğitimin mücadeleden daha az önemli olmadığını kanıtlamak ve eğitim politikasını belir leyip geliştirecek çalışmalar yapmak. Türk milletinin millî birlik, beraberlik ve dayanışmasına kanıtlar neler olabilir? Muna Servet... Milli Mücadele nin topyekün gerçekleştirilmesi en iyi kanıttır Gönül 120 Bilfen Yayıncılık