FASİKÜL Cümle Bilgisi Noktalama İşaretleri

Transkript

1 . Cümle Yapısı FASİKÜL Cümle Bilgisi Noktalama İşaretleri Cümle Bilgisi Olumlu Cümle Olumsuz Cümle Noktalama İşaretleri Soru Cümlesi Ünlem Cümlesi. Sınıf Türkçe

2 Cümle Bilgisi Örneği inceleyelim. Verilen kelimelerle anlamlı ve kurallı cümleler yazalım. Geliyor. (Dora) (bugün) (yaşasın) (mu) Dora geliyor. Dora bugün geliyor. Yaşasın, Dora bugün geliyor! Yaşasın, Dora bugün geliyor mu? Koştu. (Fırat) (akşam) (parkta) (mu) (annesiyle) Fırat koştu Fırat akşam koştu. Fırat akşam parkta koştu. Fırat akşam parkta koştu mu? Eyvah! Fırat akşam parkta koştu mu? Atladı. (Ayça) (havuza) (bahçedeki) (imdat) (mı) Ayça atladı. Ayça havuza atladı. Ayça bahçedeki havuza atladı. İmdat! Ayça bahçedeki havuza atladı. İmdat! Ayça bahçedeki havuza mı atladı? Korktu. (kedi) (köpekten) (zavallı) (mu) Kedi korktu. Kedi köpekti korktu. Zavallı kedi, köpekten korktu. Zavallı kedi, köpekten korktu mu?. Sınıf Türkçe

3 Cümle Bilgisi. Aşağıdaki ifadelerin sözcük sayılarını sonundaki kutucuklara yazalım. Verilen ifadelerden cümle olanların başındaki kutucuğu işaretleyelim. Sınıf içindeki eşyalarımıza özen göstermeliyiz. Geliyorum. Sabah kahvaltı yapmadan Dolapta süt, yumurta, yoğurt ve peynir vardı Aşağıda karışık olarak verilen sözcüklerle anlamlı ve kurallı cümleler oluşturalım. Ankara ya düştü gideceğiz salıncaktan ben yüzümü ayakkabılar arabayla biz yapıyorum ödevlerimi yıkarım sabahları aldık yeni kardeşim bayramda Baydamda Ankara ya arabayla gideceğiz. Kardeşim salıncaktan düştü. Sabahları yüzümü yıkarım. Ben ödevlerimi yapıyorum. Biz yeni ayakkabı aldık.. Aşağıdaki kelimelerle anlamlı ve kurallı cümleler oluşturulduğunda bir sözcük dışarıda kalmaktadır. Cümleleri oluşturalım. Dışarıda kalan sözcüğü yuvarlak içine alalım. gittik ağaç babamla tutmaya balık Babamla balık tutmaya gittik. uçuyordu çocuklar yüzüyordu havuzda Çocuklar havuzda yüzüyordu. kâğıt kalem aldık yumurta kırtasiyeden Kırtasiyeden kâğıt, kalem aldık. 4 Bilfen Yayıncılık

4 Cümle Bilgisi. Aşağıdaki ifadeleri yandaki sözcüklerle anlamlı ve kurallı cümleler oluşturacak şekilde tamamlayalım.... Akşam gelirken ekmek almayı... unutmuş. Her gün... yatmadan önce dişlerini fırçalar.... Hafta sonu birlikte elma topladık.... Ağacın dalında minik bir kedi vardı. Arkadaşlarım bize... geldikleri için mutlulardı. geldikleri unutmuş ağacın yatmadan akşam Hafta sonu 2. Aşağıdaki cümlelerde anlamı bozan sözcüğü bulalım. Cümleyi anlamlı ve kurallı olacak şekilde yeniden yazalım. Eskiden dedemler mektup çizermiş. Okulun bahçesine fidan ettik. Hızlı hızlı düşüyordu yağmur. Eskiden dedemler mektup yazarmış. Okulun bahçesine fidan diktik. Hızlı hızlı yağıyordu yağmur.. Aşağıda karışık olarak verilen sözcüklerle kurallı ve anlamlı cümleler oluşturulduğunda sembollerin son görünümü nasıl olur? Eşleştirerek belirleyelim. Tatil kitap aldı için severek Okuluna hep giderdi köpek aldı maması Birçok. Sınıf Türkçe 5

5 Cümle Bilgisi. Aşağıda verilen sözcük dizilerinden cümle olanların başına C, cümle olmayanların başına D yazalım. C Babam yarın Ankara dan geliyor mu D Televizyon izlerken bir taraftan D Yarın akşam gitmek D Arkadaşım güzel elbisesini giyip C Yağmur çok hızlı yağıyor C Geliyor 2. Çiçeklerin üzerinde karışık olarak verilen sözcüklerle kurallı ve anlamlı cümleler oluşturalım. olduğu akşam yarın gelme bize için işimiz Bize gelme. Yarın akşam bize gelme. Yarın akşam işimiz olduğu için bize gelme. annem ben babam gideceğiz tiyatroya akşam ve Tiyatroya gideceğiz. Akşam tiyatroya gideceğiz. Annem, babam ve ben akşam tiyatroya gideceğiz. ben portakal annemle aldık ve elma manavdan Elma ve portakal aldık. Manavdan elma ve portakal aldık. Annemle ben manavdan elma ve portakal aldık. 6 Bilfen Yayıncılık

6 Olumlu - Olumsuz Cümle. Aşağıdaki cümleler olumlu cümle ise işaretini, olumsuz cümle ise işaretini boyayalım. Dalda hiç kuş yoktu. Artık bu mağazaya hiç kimse uğramıyor. Parkta salıncağa binmek için beklediler. Oturduğumuz yere güneş gelmiyordu. Ayranı her yemekle içerdi. 2. Aşağıdaki verilen olumlu cümleleri olumsuz, olumsuz cümleleri de olumlu cümle hâline getirelim ve verilen boşluklara yazalım. Çatalı büyük bir gürültü ile yere düştü.... Çatalı büyük bir gürültüyle yere düşmedi. Bilyeleri düzgün dizmemişti.... Bilyeleri düzgün dizmişti. Bu kalemler güzel değil.... Bu kalemler güzel. Dilara boş zamanlarında gitar çalıyordu.... Dilara boş zamanlarında gitar çalamıyordu.. Aşağıdaki cümleleri kutucuklardaki ifadelere uygun olacak şekilde tamamlayalım. Olumlu Olumsuz Olumsuz Olumlu Olumsuz Annem bana yeni bir ayakkabı... aldı. Camlardaki süsler artık... yoktu. Leylek tilkiye... güvenmedi. Elektrikli araç ve gereçler çok... kullanışlıdır. Haritada şehirler ayrıntılı olarak... gösterilmemiş.. Sınıf Türkçe 7

7 Olumlu - Olumsuz Cümle. Aşağıda karışık olarak verilen sözcüklerle anlamlı ve kurallı cümleler oluşturulduğunda nasıl bir sıralama oluşur? Karşılarına yazalım. şasırmıştı Hoca 2 bu duruma hayallere resim 2 dalardı çizer yemek döküldü 2 halıya birden sıcaktan yüzü 2 kıpkırmızı olmuştu andı eski 2 bayramları özlemle Aşağıdaki paragrafı okuyalım. A kutucuğuna olumlu cümlelerin numaralarını, B kutucuğuna olumsuz cümlelerin numaralarını yazalım. Küçük bir köyde mutlu insanlar yaşarmış. 2 İnsanlar mutlularmış ama köylerinde su yokmuş. Bu duruma çok üzülüyorlarmış. 4 Ama kimse hiçbir şey yapmıyormuş. 5 Bir gün küçük bir çoçuk olan Yigit in aklına bir fikir gelmiş. 6 Dağın arkasındaki nehirden kanallarla su getirebiliriz diye düşünmüş. 7 Herkese anlatmış. 8 Köylüler ona inanmamış. 9 Ama çoçuk bu sözlere aldırmamış. 0 Ona inanan birkaç arkadaşıyla çıkmış yola... A B,, 5, 6, 7, 0 2, 4, 8, 9 8 Bilfen Yayıncılık

8 Metin Çalışması Aşağıdaki metni okuyalım ve metinle ilgili soruları yanıtlayalım.. Akdeniz in kardeşleri ve arkadaşları kimlerdir?... Akdeniz in kardeşleri: Ege, Marmara, Karadeniz. Akdeniz in arkadaşları: Rüzgâr, Ay. 2. Akdeniz, arkadaşlarıyla hangi oyunları oynamaktadır?.... Metinden bir tane olumsuz cümle bulalım ve bulduğumuz cümleyi verilen boşluğa yazalım.... Tarih şahittir ki hiçbir tsunamiye adım karışmadı. 4. Metindeki devrik cümleyi yazalım. Akdeniz le Röportaj Akdeniz e sordum: Bana kendini tanıtır mısın? Memnuniyetle efendim, dedi. Başladı tanıtmaya. Adım, soyadım, Akdeniz. Üç kardeşim daha var: Ege, Marmara, Karadeniz. En sevdiğim renk mavi. Bir de tatlı suları severim. Rüzgâr arkadaşım olur. Onunla bazen fırtınacılık oynarız. Yelkenlileri, gemileri yüzdürürüz. Hobim, Ay ile gelgit oynamak. O, gel deyince ben gelirim; o, git deyince ben giderim. Hani siz deve-cüce oynarsınız ya aynen öyle. Fobim, tsunami. Tarih şahittir ki hiçbir tsunamiye adım karışmadı. Peki, sen hep yerinde mi duruyorsun? Akdeniz hiç yerinde durur mu? Durmaz tabii ki. Hem yerinde duran sular kokuşur. Azıcık dikkat etsen sen de görürsün. ( ) Orhan BİLİR... Başladı tanıtmaya. 5. Yelkenlileri, gemileri yüzdürürüz. cümlesini devrik cümle şeklinde yazalım.... Yüzdürürüz yelkenleri, gemileri.. Sınıf Türkçe 9

9 Noktalama İşaretleri. Aşağıdaki cümlelerde kullanılan noktaların görevlerini belirleyelim ve uygun kutucuğu işaretleyelim. CÜMLELER Cümle sonunda Kısaltmalarda Sıra sayılarında Tarihlerde Sınıfımız bilgi yarışmasında. oldu. Babam tarihinde ameliyat olacak. Dr. Betül Mircan benim arkadaşımdır. Biz ormanda yürüyüş yapacağız. Akasya Mah. bizim mahallemizdir. 2. Aşağıdaki cümlelerde uygun yerlere virgül getirelim. Annem, her akşam mutlaka kardeşimle bana masal okur. Bugün bize Gülizar, Cansu, Bahar ve Umut geldi. Yataktan kalktı, ellerini yıkadı, kahvaltısını yaptıktan sonra işe gitti. Saklambaç, körebe ve mendil kapmaca en sevdiğim oyunlardır. Bir, üç, beş, yedi ve dokuz tek sayılardır.. Aşağıdaki metni okuyalım ve metindeki uygun yerlere nokta getirelim. Kardeşimin dişi ağrıyordu. Bunun için Dr. Ahmet ten randevu istedik. Dr. Ahmet, tarihinde saat 6. 0 da gelebileceğimizi söyledi. 0 Bilfen Yayıncılık

10 Noktalama İşaretleri. Aşağıda görevleri verilen noktalama işaretlerinin adlarını yazalım. Tarihlerin yazımında gün, ay, yıl arasına konur. Nokta Sıralı cümleleri ayırmak için kullanılır. Virgül Sayılardan sonra sıra bildirmek için konur. Nokta Cümlede eş göreve sahip sözcüklerin arasına konur. Virgül Bazı kısaltmaların sonuna konur. Nokta Soru anlamı taşıyan cümlelerin sonuna konur. Soru işareti 2. Aşağıdakı metinde yay ayraçlarla belirtilen yerlere uygun noktalama işaretlerini getirelim. Mavi Yengeç Sahil çok sessiz ve sakindi(. ) Birkaç yengeç aralarında sohbet ediyordu(. ) Sohbet edenler arasında; Mavi(, ) Kırmızı ve Turuncu Yengeç vardı(. ) Mavi Yengeç: Ben denizi sevmiyorum(. ) Siz seviyor musunuz(, ) dedi(. ) Yengeçler şaşırmıştı(. ) Deniz sevmeyen yengeç mi olurdu(? ) Ama ağaçları(, ) çimleri(, ) çiçekleri çok seviyorum(, ) dedi(. ) Daha sonra, Siz hiç ormana gittiniz mi(, ) diye sordu Mavi Yengeç(. ) Kırmızı(, ) Turuncu Yengeç: Hayır gitmedik(, ) dediler(. ) Mavi Yengeç: ( ) O zaman beni anlamamanız normal(. ) Orman çok güzel(.) Birçok yemiş ağacı(,) farklı farklı hayvanlar var(.) Birlikte bir gün ormana gidelim mi (, ) dedi(. ). Sınıf Türkçe

11 Noktalama İşaretleri. Aşağıdaki metinde nokta, virgül, soru işareti ve ünlemin gelmesi gereken yerler daire ile belirtilmiştir. Daire yerine nokta gelecekse daireyi kırmızıya, virgül gelecekse maviye, soru işareti gelecekse yeşile, ünlem gelecekse pembeye boyayalım. Ye Kürküm Ye Nasrettin Hoca bir düğün evine gider Kıyafetleri eski olduğu için hiç kimse onunla ilgilenmez Diğer konuklara hizmette bulunulurken kimse onu yemeye buyur etmez Bunun üzerine Hoca nın aklına bir fikir gelir Hemen eve gider en güzel kürkünü giyip geri gelir Tam o sırada sofra kurulmuş herkes yemek yemektedir Nasrettin Hoca yı yeni kıyafetlerle gören halk hemen onu sofraya buyur eder Bunun üzerine Hoca etli yemeği kürküne doğru uzatır: Ye kürküm ye der Konuklar şaşkındır: Hoca bu nasıl iş diye sorarlar Kürk hiç yemek yer mi mi Hoca bunun üzerine; Saygı gören ben değilim siz saygıyı kürküme gösterdiniz Bu Bu yemeği de o hak ediyor der 2. Aşağıda verilen noktalama işaretleri ile bu işaretlere ait görevleri harfleri kullanarak eşleştirelim. Seslenme ve hitap sözlerinden hemen sonra gelir. Cümlenin sonuna konur. c b Soru İşareti a Cümlede eş görevli sözcükleri ayırmak için kullanılır. c Nokta b Duygu belirtilen cümlelerin sonunda kullanılır. Sıra bildiren sayıların yanına konur. Soru bildiren cümlelerin sonuna konur. d b a Ünlem d Virgül c 2 Bilfen Yayıncılık

12 Soru Cümlesi. Aşağıdaki tabloda yer alan soru cümlelerini bulalım. Başındaki harfi, örnekteki gibi şifre kutusuna yazarak şifreyi tamamlayalım. S Sizinle gezebilir miyim K Bütün sınıf geziye gittik A Tatlı mı tatlı bir çocuk gördüm B Akşama balık yiyeceğim N Ne yapacağımı bilemiyorum Ş Ders saat kaçta biter O Bu çanta kaç lira A Kim geldi M Nereye gittiğini merak ediyorum U Of, sıkıldım P Ben elmayı çok severim R Beni mi çağırdınız İ Yarın doğum günü partim var Y Ne olduğunu anlayamadım R Bana mı kızdın E Öğretmenimiz bugün gelmedi mi U Niçin ağlıyorsun T Yemek güzel değil mi İ Baban seyahatten döndü mü İ Neden beni üzüyorsun S O R U İ Ş A R E T İ 2. Yandaki görseli karşılayan olumlu cümle, olumsuz cümle ve soru cümlesi yazalım. Olumlu Cümle:... Küçük kız çiçekleri suluyor. Olumsuz Cümle:... Küçük kız su verdiği için çiçekler solmuyor. Soru Cümlesi:... Küçük kız ne yapıyor?. Sınıf Türkçe

13 Metin Çalışması Aşağıdaki metni okuyalım ve metinle ilgili soruları yanıtlayalım. Cambaz Parası ( ) Gösteriler bitmek üzereydi. Cambaz kadın, elinde bir tepsiyle izleyicilerin arasına karıştı. Para toplamaya başladı. Burak ile Elçin, o sırada kalabalıktan sıyrılıp evlerinin yolunu tuttular. Anneleri onları güler yüzle karşıladı. Cambazları beğenip beğenmediklerini sordu. Art arda söze girerek gördüklerini anlattılar. Bir ara Burak, Tepsiye Elçin para attı, ben atmadım. Cambaz kadın da bir şey demedi. Param yanıma kâr kaldı. dedi. Annesi kaşlarını çatarak çıkıştı. Parayı neden vermedin? Ne bileyim, vermedim işte! Kadın da istemedi zaten. Bu davranışını hiç beğenmedim. Biraz önce cambaz çocuğa acıdığını söylüyordun. Demek ki bu duygun içten değil göstermelikmiş. İçtendi anneciğim. Fakat bilet kesmedikleri için isteyen para verecek, istemeyen vermeyecek sandım. Bilet kesmemekle sizlere olan güvenlerini belirttiler. Sen bu güvene dayanarak aldattın onları. Cambaz kadın belki para vermediğini sezmedi. Ama onları kandırdığını kendin biliyorsun. Yaptığım iş bu denli kötüyse parayı hemen vereyim. Zaten içimde bir huzursuzluk var. Bunu duyduğuma sevindim. İnsanlar akıllarıyla kendilerini denetlerler.( ) Gülten DAYIOĞLU. Burak ve Elçin nereye gitmişler?... Burak ve Elçin, cambaz gösterisi izlemeye gitmişler. 2. Annesi, Burak a neden kızdı?... Annesi, Burak a gösteride para vermediği için kızdı.. Burak ın huzursuz olmasının nedeni nedir?... Burak ın huzuruz olmasının nedeni yanlış bir şey yaptığını fark etmesidir. 4. Metindeki ünlem cümlesini yazalım.... Ne bileyim, vermedim işte! 4 Bilfen Yayıncılık

14 Noktalama İşaretleri. Aşağıda görevleri verilen noktalama işaretlerinin adlarını bulmacaya yazalım. a c a. Diyaloglarda satır başına alınan konuşmalarda kullanılır. b. Soru anlamı taşıyan cümlelerin sonuna konur. c. Saat ve dakika gösteren sayıları ayırmak için kullanılır. d. Satır sonuna sığmayan sözcükleri ayırmak için kullanılır. e. Cümlede eş göreve sahip kelimeleri sıralarken kullanılır. f. Korku, sevinç bildiren cümlelerin sonunda kullanılır. b d S K O I R S K O N U Ş M A Ç İ Z G İ Ç Ş İ A Z R G f Ü N E İ N O K T A İ e V İ R G Ü L S E İ M 2. Aşağıdaki cümlelerde kullanılan noktalama işaretleri doğruysa cümlelerin başındaki kutucuğa D, yanlışsa Y yazalım. D Y Y D D D Y D Mustafa Kemal da Samsun a çıktı. Hediye almak için kitapçıya kırtasiyeye uğradı. Tatlıları mı seversin yoksa tuzluları mı. Sınıfta a-ra-ba sözcüğünü heceledik. Vah vah! Çoçuk çok üşümüş. Zürafaların boynu niye bu kadar uzun? diye sordu. Bunun üstesinden, hep, birlikte gelebiliriz. Ağaç fidanının filizleri uzamaya başladı.. Sınıf Türkçe 5

15 Noktalama İşaretleri. Aşağıdaki sözcükler satır sonunda doğru bölündüyse, yanlış bölündüyse sembolünü boyayalım....tedavi...iyiliksever...moralsiz...ayakkabı...ekipman...kazanmak 2. Aşağıdaki sözcükleri hecelerine ayıralım. ilkokul il - ko - kul ayakkabı a - yak - ka - bı başöğretmen ba - şöğ - ret - men aslanağzı as - la - nağ - zı sporcu spor - cu prenses pren - ses trendekiler tren - de - ki - ler sevinçli se - vinç - li. Aşağıda yay ayraçla belirtilen yerlere uygun noktalama işaretlerini getirelim. Kasap (!) ( ) Ne istiyorsunuz (?) Müşteri (:) ( ) Bir kilo kıyma istiyorum (.) Kaç lira ödemem gerekiyor (?) Kasap (:) ( ) Yirmi beş lira vermeniz yeterlidir (.) 4. Aşağıdaki cümlelerde kesme işareti kullanılması gereken sözcüklerin altını çizip örnekteki gibi yazalım. Yavuz amcam Elazığdan ceviz getirdi. Ben Ankaraya gidip Anıtkabiri görmeyi çok istiyorum. İstanbul Marmara Bölgesindedir. Elazığ dan Ankara ya Anıtkabir i Bölgesi ndedir. 6 Bilfen Yayıncılık

16 Noktalama İşaretleri. Aşağıdaki cümlelerde yay ayraçla belirtilen yerlere uygun noktalama işaretlerini getirelim. Ali (:) ( ) Anne anne! At ölür (,) 2 Ege ( :) Ankara (-) Sinop 4 meydan kalır; yiğit ölür(,) şan kalır. ( ) Ben gelemeyebilirim, dedi (.) arası yolculuk beş saat sürüyor. Derste ki (-) tap (-) lık 5 Eski oyunlarımızı sıralayalım (:) çelik 6 Onun kitaplarını; 7 uzun (, ) sıkıcı, sözcüğünü heceledik. çomak, bilye, körebe... üzücü buluyorum. Ayşe ( ) 8 : ( ) Ama ben daha almadım dedi (.) 2. Aşağıda görevleri verilen noktalama işaretlerine uygun birer örnek cümle yazalım. Açıklama yapılacak kelime ve cümlenin sonuna konulur. İçindekiler: Vanilya, un, kabartma tozu ve şeker. Satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır. Nilay: Bizimle gelecek misin? Eş görevli sözcükleri birbirinden ayırmak için kullanılır. Elma, armut, şeftali aldık. Kendisiyle ilgili örnek verilecek cümlenin sonuna konulur. Bu yazarın önemli eserleri: Daha, Az, Azil.... Sınıf Türkçe 7

17 Noktalama İşaretleri. Aşağıda verilen açıklamalarla noktalama işaretlerini eşleştirelim. Eş görevli sözcüklerin arasında kullanılır. Soru cümlelerinin sonuna konur. Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası arasına ve ilçe ile il adı arasına konur. Kendisinden sonra açıklama yapılacak ifadelerin sonuna konur. Sevinç, heyecan, korku gibi duyguları ifade eden cümlelerin sonuna konur.! : /,? 2. Aşağıdaki cümlelerde eksik olan noktalama işaretlerini belirleyelim. Belirlediğimiz noktalama işaretinin bulunduğu daireyi boyayalım. Didemin boyu benimkinden daha uzun. Ben yarışmada oldum. Pazardan elma, armut ve daha neler neler Bir yılda dört mevsim vardır İlkbahar, yaz, sonbahar, kış mevsimlerin adlarıdır.. Aşağıda yay ayraçla belirtilen yerlere uygun noktalama işaretlerini getirelim. Eyvah (! ) Temel ihtiyaçlarımız şunlardır ( : ) Beslenme (, ) barınma ve giyinme. Bugün beni o kadar mutlu ettin ki ( ) Sınıfta kim var (? ) Biz Akasya Apt (. ) 9 ( / ) 9 ( ) da oturuyoruz. ( )Öğretmenler, yeni nesil sizin eseriniz olacaktır ( ) (, ) sözü Atatürk ( ) e aittir (. ) 8 Bilfen Yayıncılık

18 Noktalama İşaretleri Aşağıdaki metinde yay ayraçla belirtilen yerlere uygun noktalama işaretlerini getirelim. Balkon Konukları Bizim balkona kuşlar konmuyor(. ) Niye acaba(? ) Anneme sordum( : ) ( )Bilmem ki(, ) dedi(. ) ( )Sakın sana kuşlar küsmüş olmasın Defne(. ) Bana niye küssünler ki(? ) Oysa ben sık sık bal( )kona çıkıyor(. ) ( ) Hey kuşlar(, ) bakın burada bir balkon var(! ) Defnelerin balkonu(. ) Haydi uçun gelin(! ) ( ) diyorum(. ) Ama gelmiyorlar(. ) Kardeşim Alp( ) e sordum( : ) ( )Kuşlar bize küsmüşler mi acaba(? ) Yüzüme gülerek baktı Alp(. ) Bu yıl okula başla( )yacak(. ) Sonra güldü(. ) Koşa koşa içeriye gitti(. ) Kırmızı küçücük topunu aldı(, ) geldi(. ) Bağırdı(. ) ( )Kuşlar topumu size vereceğim(, ) haydi bizim balkona gelin(. ) Muzaffer İzgü. Sınıf Türkçe 9

19 Noktalama İşaretleri Aşağıdaki cümlelerde yay ayraçlarla belirtilen boşluklara uygun noktalama işaretlerini getirelim. Bahçede Ali(, ) Eren(, ) Ahmet ve Hayrullah top oynuyorlar(. ) Eyvah(, ) geç kaldım(! ) Sevgili Babacığım(, ) Kitabın (. ) bölümüne çalışın(. ) Ödevlerini düzenli olarak yapıyor musun(? ) Ali(, ) futbolu seven, iyi oyunculardan biridir(. ) Ne yapacağımı bilemedim(. ) Biraz bu tarafa gelir misin(? ) Hey(, ) dikkat et(! ) Odayı yeniden düzenlemek gerekiyor(. ) Bugün çiçeklere su verdin mi(? ) Ben de ona şöyle dedim( : ) Umut un geç kalmasının nedeni kardeşiymiş(. ) Bu dersimizde ( )la( ) notasını öğrendik(. ) Doktor(, ) Ertuğrul( )a soğuk algınlığı geçirdiğini söyledi(. ) Yanıma gelecek misin Mustafa(? ) Ders zili çaldı mı(? ) Teneffüste top oynadık(. ) Yıldız( )ın ayağı kaydı(, ) yere düştü(. ) Dolaptan pamuk verir misin(? ) 20 Bilfen Yayıncılık

20 Değerlendirme Aşağıdaki soruları Uçan Kaleci adlı metne göre cevaplayalım.. Karışık olarak verilen harflerle anlamlı kelimeler oluşturalım. o t b l u f ç a m i c k a e l k e ö p k futbol maç kaleci köpek 2. Aşağıdaki sözcüklerin önce anlamlarını tahmin edelim. Sonra anlamlarını sözlükten bulup yazalım. hırlamak gölet adacık Tahminî Anlam Gerçek Anlam Tahminî Anlam Gerçek Anlam Tahminî Anlam Gerçek Anlam Hırıltıyla ses çıkarmak küçük göl küçük ada. etekleri zil çalmak deyiminin anlamını yazıp resimleyelim. ) Çok sevinmek etekleri zil çalmak 2) Alınan sevinçli bir haber üzerine telaşa ve heyecana kapılmak Deyimi metnin içerisinden bulalım ve deyimin altını çizelim. 22 Bilfen Yayıncılık

21 Değerlendirme 4. 5NK sorularını cevaplayalım. Metindeki olay ne zaman gerçekleşmiştir? Gölete ne kaçmıştır?... Metindeki olay, yaz mevsimin-... de gerçekleşmiştir.... Gölete top kaçmıştır.... Metindeki olay nerede olmuştur?... Olay, çocukların yer aldığı so-... kakta ve gölette geçmektedir. Kirli Kuyruk un adı neden Uçan Kaleci olmuştur? Kirli kuyruk, kaleye gelen topla-... rı havada uçarak yakaladığı için... adı uçan kaleci olmuştur. Kirli Kuyruk topu nasıl kurtarmıştır? Kirli Kuyruk un en yakın arkadaşı kimdir? Kirli kuyruk, otların arasından... çıkardığı topu burnuyla itmiş ve... kurtarmıştır.... Kirli kuyruk n en yakın arkadaşı... Mete dir.. Sınıf Türkçe 2

22 Değerlendirme 5. Aşağıdaki cümleleri istenen özellikteki cümlelere çevirelim. Bir kedi gördüğünde ona saldırmazdı. Köpek, Mete nin attığı taşı ağzına aldı. Mete çok şaşırdı. Evde un var. Seninle gelemem. Dizim acıdı. Olumlu Cümle Olumsuz Cümle Soru Cümlesi Olumsuz Soru Cümlesi Olumlu Soru Cümlesi Ünlem Cümlesi Bir kedi gördüğünde ona saldırırdı. Köpek, Mete nin attığı taşı ağzına almadı. Mete çok mu şaşırdı? Evde un yok mu? Seninle gelebilir miyim? Ah, dizim açıldı! 6. Yay ayraç ( ) ile belirtilen yerlere getirilmesi gereken noktalama işaretlerini belirleyelim ve uygun kutucuğu işaretleyelim. Kirli Kuyruk ( ) bir sokak köpeğiydi. Çocuklarla iyi geçinmesini bilirdi ( ) Mete, bir sabah Kirli Kuyruk ( ) la karşılaştı. Gel kuçu kuçu ( ) Çocuklar ana ( ) Uçan Kaleci ( ) demeye başladılar. Kirli Kuyruk nerede ( ) Oyun başlamak üzereyken Sami yi babası mar( ) kete çağırdı. Sezer ( ) ( ) Tamam, dedi, haydi Kirli Kuyruk! 24 Bilfen Yayıncılık

23 KARMA TEST. çok anlatamam. Tahtada verilen kelimelerle oluşturduğumuz cümleyi yazalım. sevdiğimi Seni ne kadar sevdiğimi anlatamam kadar ne seni Tahtada karışık olarak verilen sözcüklerle kurallı ve anlamlı bir cümle oluşturulduğunda sondan ikinci sözcük hangisi olur? A) sevdiğimi B) ne C) çok 2. Bu gece erken yatacağım. Kardeşimi çok seviyorum. Bu çocuk ödevlerini yapmıyor. Yukarıdakilerden hangileri olumlu cümledir? A), B), C), 2. Sembollerle verilen cümlelerden olumlu olanlarını olumsuz cümleye, olumsuz olanlarını olumlu cümleye çevirerek yazalım. Bu gece erken yatmayacağım. Kardeşimi hiç sevmiyorum. Bu çocuk ödevlerini yapıyor.. Ben okulumu seviyorum. 2 Güzel mi güzel bir kız gördüm. Olumlu cümle Soru cümlesi Of, çok sıkıldım! Ünlem cümlesi. İşaretlediğimiz seçeneğe ait cümlenin özelliğini yazalım. Olumlu cümle Tablodaki eşleştirmelerin hangisinde hata yapılmıştır? A). B) 2. C).. Sınıf Türkçe 25

24 KARMA TEST 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgül doğru kullanılmıştır? A) Meyvelerden elma, armut, ve muzu severim. B) Ahmet, Melek, Sude ve Buket benim arkadaşlarımdır. 4. İşaretlemediğimiz seçeneklerde yer alan noktalama hatalarını düzelterek cümleleri yeniden yazalım. A) Meyvelerden elma, armut ve muzu severim C) Bir hafta yedi gündür. C) Bir hafta, yedi gündür. 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işaretinin kullanımıyla ilgili hata yapılmıştır? 5. İşaretlediğimiz seçenekte yapılan hatayı düzelterek cümleyi yeniden yazalım. B) Malatyalı Bahar bize kayısı getirdi. A) Buketler yarın İzmir e gidecekler. B) Malatya lı Bahar bize kayısı getirdi. C) Nisa nın karnesini ben alacağım. 6. Beni kimin aradığını söyleyecek misin Yemeğini niçin yemiyorsun Hava sıcak mı, soğuk mu anlayamadım Nereye bakıyorsun Yukarıdaki cümlelerin kaç tanesinin sonuna soru işareti (?) getirilmelidir? 6. Cümlelerin sonuna getirilmesi gereken noktalama işaretlerini yazalım. Soru işareti Soru işareti Nokta Soru işareti A) 2 B) C) 4 26 Bilfen Yayıncılık