Destekli İstihdam Uzmanlarının Yetiştirilmesine Yönelik Eğitim Programının Geliştirilmesi ve Değerlendirilmesi

Transkript

1 Designing Quality and Training Tools for Competence Profile of Supported Employment Specialists (Supported Employment) TR01-KA Destekli İstihdam Uzmanlarının Yetiştirilmesine Yönelik Eğitim Programının Geliştirilmesi ve Değerlendirilmesi Selma ARIKAN, Özcan Erkan AKGÜN, Ahmet CİHAN, Yeşim GÜLEÇ ASLAN, Emine AYYILDIZ, Beliz CANLI, Fatma Işıl BİLİCAN, Antonio Silva DIAS, Zdenka VLTAVSKY, Petia GRUDEVA, Fidan ÖZBEY, Betül Dönmez ORAL, Kübra ÖZTÜRK This study was supported by Erasmus + KA2 Program by EU. Project title & number are above the title.

2 Designing Quality and Training Tools for Competence Profile of Supported Employment Specialists (Supported Employment) TR01-KA Developing and Evaluating a Program for Training Supported Employment Specialists Selma ARIKAN, Özcan Erkan AKGÜN, Ahmet CİHAN, Yeşim GÜLEÇ ASLAN, Emine AYYILDIZ, Beliz CANLI, Fatma Işıl BİLİCAN, Antonio Silva DIAS, Zdenka VLTAVSKY, Petia GRUDEVA, Fidan ÖZBEY, Betül Dönmez ORAL, Kübra ÖZTÜRK UEBK 2018, 20th April, Starlight Resort Hotel, Antalya, TURKEY

3 Sunu Başlıkları Neden destekli istihdam? Destekli istihdam nedir? Destekli istihdam uzmanı ne demektir? Destekli istihdam süreci Destekli istihdam uzmanı eğitimi programı Sonuçlar Öneriler

4 Neden Destekli İstihdam (Dİ)

5 Neden Dİ?

6 Neden Dİ?

7 Neden Dİ?

8 Neden Dİ?

9 Neden Dİ?

10 Neden Dİ?

11 Neden Dİ?

12 Neden Dİ?

13 Destekli İstihdam Destekli İstihdam, "açık işgücü piyasasında ücretli istihdama erişmek ve bunu sürdürmek için; engelliler ve diğer dezavantajlı grupların, toplumun diğer kesimleri ile birlikte çalışmak için desteklenmesi için kullanılan bir yöntem" dir. (EUSE Araç Kiti, 2010, s. 9).

14 Destekli İstihdam İstihdam Karinesi: Engellilik türüne ve şiddetine bakılmaksızın, herkes bir işe sahip olma hakkına ve kabiliyetine sahiptir. (Brooke, Inge, Armstrong ve Wehman, 1997)

15 Destekli İstihdam Uzmanı DİU veya İş koçu, görevleri: Mesleki profilleme, İş analizi, İş eşleştirme, İş bulma, Yerleştirme planı, İşyerinde eğitim, takip ve Gerçek işte, adil maaşlarla çalışmayı sağlama.

16 Destekli İstihdam Süreci Şekil 1: Destekli İstihdamın 5 Aşamalı Süreç Modeli Danışan Bağlılığı Mesleki Profilleme İş Bulma İşveren Bağlılığı İşte ve İş Dışında Destek Kaynak: EUSE SE Araç Kiti, 2014, s. 7.

17 Dİ Uzmanı Eğitim Programı Geliştirilme süreci: Mevzuat (AB), varolan uygulama ve deneyimler, ihtiyaçlar ve literatür analiz edilerek Program (hedeflenen) çıktıları, Modül (hedeflenen) çıktıları ve kazanımlar belirlendi. Modüller ve değerlendirme araçları uzmanlık ve deneyim dikkate alınarak ortaklar arasında görev dağılımı yapılarak hazırlandı. Ürünler tüm ortaklar tarafından gözden geçildi, iyileştirildi ve yerelleştirildi

18 Dİ Uzmanı Eğitim Programı Modüller: M1: Engeli olan bir birey olmanın yarattığı kısıtlılıklar M2: Danışanın temel yetkinlik gelişimini sağlama M3: Destekli İstihdam Uzmanları İçin Pratik Araçlar M4: Engeli olan Danışanlar için Yardımcı Teknolojiler M5: Destekli İstihdam Kavramı M6: Kariyer Danışmanlığının İlkeleri

19 DİU Eğitimleri 1. (Pilot) Eğitim: 17, 18, 19 Aralık saat/modül, 3 gün, toplam 18 saat (yüz-yüze)

20 DİU Eğitimleri - Katılımcılar 1 Çağrı: İşkur, Özel Eğitim İş Uygulama Merkezleri (Okulları), mesleki koçluk yapan özel firmalar, belediyelerin İlgili birimleri. 24 kişi İşkur çalışanları (iş ve meslek dan.) (10), Özel eğitim ve mesleki eğitim öğretmenleri (11), Belediyelerin engelli hizmetleri birimlerinde çalışanlar (3).

21 DİU Eğitimleri 2. Eğitim: 26, 27, 28 Mart saat/modül, 3 gün, toplam 18 saat (yüz-yüze)

22 DİU Eğitimleri - Katılımcılar 1 Çağrı: İşkur, Özel Eğitim İş Uygulama Merkezleri (Okulları), mesleki koçluk yapan özel firmalar, belediyelerin İlgili birimleri. 41 kişi Özel eğitim, sınıf ve mesleki eğitim öğretmenleri (16) Psikologlar (2) 1 Lisansüstü öğrenci, 1 iş hemşiresi, 1 iş veren Belediyelerin engelli hizmetleri birimlerinde çalışanlar (11) Memur 3, diğer (6)

23 Öğrenme Kaynakları

24 Ölçme Araçları (1) Yetişkin Eğitim Memnuniyeti Ölçeği Eğitmen Sunum Becerileri (4 madde), Eğitmen İletişim Becerileri (4 madde), Eğitim Ortamı (4 madde), Eğitim Organizasyonu (3 madde), Eğitim Amacı (6 madde), Eğitim Çıktıları ve Genel Değerlendirme (9 madde) (Yüksekbilgili ve Akduman, 2016)

25 Ölçme Araçları (2) Hedeflenen Çıktıları Kazanma Algısı Anketi Her bir modülün hedeflenen çıktılarına yönelik Modülün çıktı sayısına göre madde sayısı 6 ile 14 madde arasında değişmektedir.

26 Bulgular Eğitimden Memnuniyet Tablo 1. Pilot Eğitim Sonuçları Tablo 2. İkinci Eğitim Sonuçları

27 Bulgular (H.) Çıktıları Kazanma Algısı (1) Tablo 3. Eğitim Sonucu Başarı Algıları Modül 1 Modül 2 Modül 3 Pilot Pilot Pilot Eğitim 1 Eğitim 1 Eğitim 1

28 Bulgular (H.) Çıktıları Kazanma Algısı (2) Modül 4 Modül 5 Modül 6 Pilot Pilot Pilot Eğitim 1 Eğitim 1 Eğitim 1

29 Sonuç 5 li işaretleme düzenindeki ölçekte tüm bulgular (ortalama aralığı ) 4 ün üzerindedir (s aralığı: , ikinci en büyük.64 ) Katılanların eğitimden memnun oldukları ve hedeflenen çıktıları kazanma algılarının yüksek olduğu söylenebilir. Pilot ve 1. eğitimde elde edilen bulgular birbirini doğrulamaktadır. Bu durum bulguların doğruluğuna yönelik bir kanıt olarak değerlendirilebilir ve sonucu güçlendirmektedir.

30 Dezavantajlı bireylerin istihdam edilmesi hem toplumun içinde olabilmeleri hem de üretime katkı sağlamaları açısından önemlidir. Bu hedefin başarıya ulaşması bu sürece destek verecek uzmanların nitelikli bir biçimde yetiştirilmesine bağlıdır.

31 Öneriler Bu çalışmada ele alınan eğitimin yaygınlığının artırılarak verilmeye devam edilmesi önerilmektedir. Destekli İstihdam Uzmanlığının, «Mesleki Rehber» veya «İş koçu» tanımlarının MYK yeterliklerine, bir nitelik (veya üst basamak gerekliliği) olarak eklenmesi ve akreditasyon sürecinin başlaması bu konudaki farkındalığın artmasına fayda sağlayacaktır.

32 Öneriler Aynı amaca yönelik farklı uzman ekipler tarafından eğitimlerin hazırlanması ve uygulanmasının, etkililiğin karşılaştırılması ve daha etkili çözümlerin bulunması açısından gerçekleştirilmesi fayda sağlayacaktır. Bir örnek olarak tüm çalışmalarımız adresinden incelenebilir.

33 Sunuda Geçen Kaynaklar Brooke, V., Wehman, P., Inge, K., & Parent, W. (1995). Toward a customerdriven approach of supported employment. Education and Training in Mental Retardation and Developmental Disabilities, EUSE SE Araç Kiti. (2014). European Union of supported employment toolkit for diversity pdf adresinden 05 Nisan 2018 tarihinde erişildi. Yüksekbilgili, Z., & Akduman, G. (2016). Yetişkin Eğitim Memnuniyeti (Yem) Ölçümü İçin Ölçek Geliştirme Çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 53, Sunuda yer verilen mevzuata ilgili kurumların web sitelerinden ulaşılabilir.

34