Standard Eurobarometer EUROBAROMETER 7 AVRUPA BİRLİĞİNDE KAMUOYU BAHAR Bu rapor Avrupa Komisyonu Kıbrıs Temsilciliği için hazırlanmıştır.

Transkript

1 Standard Eurobarometer European Commission EUROBAROMETER 7 AVRUPA BİRLİĞİNDE KAMUOYU BAHAR 2009 ULUSAL RAPOR Standard Eurobarometer 71 /Bahar 2009 TNS Opinion & Social ÖZET KIBRIS KIBRIS TÜRK TOPLUMU Bu araştırma İletişim Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılmış ve koordine edilmiştir. Bu rapor Avrupa Komisyonu Kıbrıs Temsilciliği için hazırlanmıştır. Bu belge Avrupa Komisyonunun görüşlerini yansıtmaz. İçerisindeki yorumlar ve görüşler yazara aittir.

2 ÖZET Bu çalışma (Standard Eurobarometer, Eurobarometer 71) 16 Haziran 6 Temmuz 2009 tarihleri arasında toplam 31 ülke veya bölge genelinde gerçekleştirilmiştir. Bu, 27 üye devlet yanında 3 aday devlet ile Kıbrıs Türk Toplumunu (KTT) kapsamaktadır. Bu çalışma Kıbrıs Türk Toplumu genelinde yapılmış 10. Standard Eurobarometer araştırmasıdır. Saha çalışması toplam 500 kişilik bir örneklem seçilerek yüz yüze mülakatlar şeklinde Taylor Nelson Sofres ve EOS Gallup Europe arasında oluşturulan bir konsorsiyum olan TNS Opinion & Social himayesinde KADEM tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın raporu Prologue Consulting Ltd tarafından hazırlanmıştır. Kıbrıslı Türklerin hayattan memnuniyet oranı (%53) AB 27 ortalamasının (%77) altında kalmıştır. 70 çalışmasına kıyasla Kıbrıslı Türklerin hayattan memnuniyet oranı %2 artmış olmasına rağmen geçmiş diğer çalışmalara kıyasla bu çalışmada da Kıbrıslı Türkler arasında bir karamsarlık olduğu gözlemlenmektedir. Hayattan Memnuniyet-KTT 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 66% 67% 33% 32% % 74% 75% 70% 68% 65% 20% 25% 24% 29% 31% 35% % 53% 48% 46% ME MNUN MEMNUN DEĞİL Kıbrıslı Türkler gelecekle ilgili beklentiler konusunda AB 27 ortalaması üzerinde bir iyimserlik sergilemektedir. Genel olarak karamsar bir tutum içerisinde olan Kıbrıslı Türklerin ayni şekilde gelecekle ilgili beklentileri de kötümser sayılabilecek bir durumdadır. 70 çalışmasına kıyasla beklentilerde bir iyileşme gözlemlenmiş olmasına rağmen bu iyimserliğin daha önceki çalışmalara kıyasla daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Yine de Kıbrıslı Türklerin gelecekle ilgili beklentiler konusunda AB 27 ortalaması üzerinde bir iyimserlik sergiledikleri gözden kaçmamaktadır. Kıbrıslı Türkler kendi hayatları ve AB ekonomisi hakkında iyimser bir beklenti içerisinde olmalarına rağmen Kıbrıs Türk Toplumu ve dünyadaki ekonomik durum ile ilgili kötümser bir tavır ortaya koymaktadırlar. Daha İyi Daha Kötü Ayni Genel Olarak Hayat 36% 25% 30% KTT'unda Ekonomik Durum 27% 41% 25% 2

3 Evin Mali Durumu 28% 25% 37% KTT'unda İstihdam Durumu 21% 39% 27% Kişisel İstihdam Durumu 28% 20% 38% AB'de Ekonomik Durum 32% 26% 23% Dünyada Ekonomik Durum 29% 33% 21% Kıbrıslı Türklere göre KTT önündeki en önemli iki sorun ekonomik durum ve işsizliktir. Yaptıkları genel durum değerlendirmesinde Kıbrıslı Türkler ekonomik durumun toplum önündeki en önemli sorun olduğunu ortaya koymaktadırlar. İkinci en önemli sorun olarak ise işsizlik dikkat çekmektedir. Kıbrıs Konusu ise %27 oranıyla ancak 3. sırada yer bulabilmiştir. Genel olarak Kıbrıslı Türklerin en önemli sorun olarak ortaya koymakta olduğu Kıbrıs Konusunun 70 ve 71 çalışmalarında önem kaybetmekte olduğu gözlemlenmektedir. 70 çalışmasında ekonomik durumun ardından 2. sırada sunulan Kıbrıs Konusu, 71 çalışmasıyla birlikte 3. sıraya düşmüştür. Kıbrıs Türk Toplumundaki ekonomik durum konusunda kötümser olan Kıbrıslı Türkler, toplum olarak önlerindeki en önemli sorunun da ekonomik durum olduğunu belirtmektedirler. Kıbrıslı Türklere göre KTT da işler yanlış yönde gidiyor. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece %16 sı Kıbrıs Türk Toplumunda işlerin iyi yönda gittiğini ortaya koymuştur. 69 da %21 olan bu oranın sürekli bir düşüş trendinde olması Kıbrıslı Türklerin Kıbrıs Türk Toplumunda işlerin gidişi ile ilgili kötümser olduğunu ve bu kötümserliğin giderek artmakta olduğunu göstermektedir. Buna karşılık AB de işlerin iyi yönde gittiğine inanan Kıbrıslı Türklerin oranı %30 dur. Bu konuda %38 oranında fikir belirtmeyen bir kesim olduğu düşünülürse Kıbrıslı Türklerin AB de olanlar konusunda çok fazla bilgi sahibi olmadığı ortaya çıkmaktadır. Günü gününe yaşıyoruz Kıbrıslı Türklerin %48 i günü gününe yaşamakta olduğunu ve şu anki durumunun gelecek için herhangi bir plan yapmasına izin vermediğini ortaya koymuştur. Bu oran AB 27 genelinde %35 tir. Şu anki durumunuz sizin gelecek için herhangi bir plan yapmanıza izin vermiyor. Günü gününe yaşıyorsunuz Önümüzdeki altı ay içinde ne yapacağınızı biliyorsunuz Önümüzdeki 1-2 yıl içerisinde hanenizin durumunun ne olacağı yönünde uzun vadeli bir bakış açısına sahipsiniz AB 27 KTT 35% 48% 29% 18% 31% 18% Kıbrıslı Türklere göre Kıbrıs Türk Toplumunda yüksek vasıflarla bile iş bulmak zordur. Ekonomik sorunlar yanında işsizliği en önemli sorun olarak sıralayan Kıbrıslı Türk katılımcıların %68 i Kıbrıs Türk Toplumunda yüksek vasıflarla bile iş bulmanın zor olduğunu belirtmiştir. Buna karşılık %20 lik bir kesim buna karşıt bir görüş ortaya koymuştur. 3

4 2030 yılında da iş bulma konusunda çok fazla iyimser olmayan Kıbrıslı Türkler %60 oranında bu yılda da yüksek vasıflarla bile iş bulmanın zor olacağını öngörmektedirler. AB 27 genelinde ise gelecekteki istihdam olanakları ile ilgili daha iyimser bir beklenti olduğu görülmektedir. AB vatandaşlarının sadece %54 ü 2030 yılında yüksek vasıflarla bile iş bulmanın zor olacağını öngörmektedir. Ekonominin durumu iyi Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %50 si KT ekonomisinin iyi durumda olduğunu belirtmiştir. 70 çalışmasına kıyasla Kıbrıslı Türkler KT ekonomisinin durumunu daha iyi bulmaktadırlar. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler, hanehalkının finansal durumunun (%54) ve kişisel istihdam durumunun (%54) iyi olduğunu belirtmişler, bunun yanında dünya ekonomisinin AB ekonomisine kıyasla daha kötü durumda olduğunu ortaya koymuşlardır. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %67 si KT ekonomisinin küresel krizden etkilendiğini belirtmiştir. Kıbrıslı Türkler kürezel krize karşı en etkin tedbirleri ABD ve AB nin alabileceğini düşünmektedir. Kıbrıslı Türkler krizin etkileri karşısında en etkin tedbirleri sırasıyla ABD (%21) ve AB nin (%20) alabileceğini düşünmektedirler. Buna karşılık %14 lük bir kesim ulusal hükümetlerin çözüm üretmekte diğer alternatiflere kıyasla daha etkin olabileceğini düşünmektedir. AB genelinde ise AB nin küresel krize çare üretmekte ABD ye ve ulusal hükümetlere kıyasla daha etkin olduğu inancı ortaya çıkmaktadır. Ayrıca AB 27 genelinde G20 nin krize etkin çözüm bulabileceğine dair inanış Kıbrıslı Türklere kıyasla daha yüksektir. Kıbrıslı Türkler sosyal yardım sisteminin yeteri kadar geniş kapsamda hizmet vermediğini düşünmektedirler. Kıbrıslı Türkler, Kıbrıs Türk Toplumunda sosyal yardım sisteminin yeteri kadar geniş kapsamda hizmet vermediğini (%66) ve Kıbrıs Türk Toplumu için fazlasıyla pahalı olduğunu (%50) buna karşılık başka ülkeler için bir model oluşturabileceğini (%50) ortaya koymuşlardır. Sosyal yardımın 2030 yılındaki durumu ile ilgili beklentileri sorulduğu zaman Kıbrıslı Türkler iyimser görüşler ortaya koymamışlardır. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %45i 2030 yılında da sosyal yardım sisteminin yeteri kadar geniş kapsamda hizmet vermeyeceğini, %57si ise bu sistemin Kıbrıs Türk Toplumu için fazlasıyla pahalı olmaya devam edeceğini belirtmiştir. Siyasi partilere güven oranlarında %2 lik bir artış söz konusudur. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %69 u siyasi partilere güvenmediğini belirtmiştir. Buna paralel olarak AB 27 genelinde siyasi partilere güvensizlik %76 dır. Çalışmanın yapıldığı dönem itibarıyle, yakın bir geçmişte bir genel seçim geçirmiş olan Kıbrıs Türk Toplumunda siyasi partilere güven 70 çalışmasına kıyasla %2 oranında bir artış göstermiştir. Buna karşılık AB 27 genelinde bu oranda %1 lik bir düşüş yaşanmıştır. Değerler... AB 27 genelinde vatandaşlar devletin hayatlarına çok fazla müdahale ettiğini savunurken (%61) çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin yarısı (%50) bu cümleye katılmadığını ortaya koymuştur. 4

5 Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %70 i serbest rekabetin ekonomik refah için en ideal yol olduğunu ortaya koymuştur. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler in %44 ü gelecekte paraya daha az önem verilmesinin iyi bir şey olacağını ortaya koymuştur. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler teknolojinin gelişimini desteklemektedir. (%77) Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler, küresel zorluklarla mücadelede en fazla sosyal eşitlik ilkesine önem verilmesi gerektiğini ortaya koymuşlardır. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler değişim getirecek adımların nasıl olması gerektiği konusunda ikiye bölünmüş durumdadırlar. Yarıya yakın Kıbrıslı Türk katılımcı değişimin azar azar gerçekleştirilmesi gerektiğini savunurken katılımcıların diğer yarısı ise değişimin hızlı bir şekilde yapılması gerektiğini ortaya koymuştur. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler mali olarak şu anda en büyük önceliklerinin faturaları (%56) ve borçlarını (%52) ödemek olduğunu dile getirmiştir. Kıbrıslı Türklerin Avrupa Birliğine güven oranlarında ciddi bir azalma söz konusudur. AB ye güven oranlarında 70 çalışmasına kıyasla %12 lik bir düşüş olan Kıbrıslı Türkler Macaristan ve Birleşik Krallığın ardından AB ne en az güvenen topluluk olarak dikkat çekmektedirler. Özellikle 69 çalışmasında AB ye güven konusunda ciddi bir iyimserlik ortaya koyan Kıbrıslı Türklerin bu yaklaşımı 1 sene sonrasında yerini güvensizliğe bırakmıştır. KTT'da güven BM'ye Güven AB'ye güven AB ye güven konusunda genellikle AB 27 ortalaması üzerinde bir tutum sergileyen Kıbrıslı Türkler bu çalışmada AB ortalamasının altında kalmıştır. Bu çalışmada Kıbrıslı Türkler Türkiye ve Birleşik Krallıktan sonra Avrupa Parlamentosuna en az güvenen topluluk olarak dikkat çekmişlerdir. 5

6 Geçmiş çalışmalara kıyasla KTT unda AB kurumlarına güven konusunda ciddi bir azalma görülmektedir. Bunun yanında Kıbrıslı Türkler arasında en fazla bilinen kurum olan Avrupa Parlamentosu (%34) Kıbrıslı Türklerin en fazla güven duyduğu AB kurumu olarak dikkat çekmektedir. Avrupa Komisyonuna Kıbrıslı Türklerin duyduğu güven %30 ile sınırlı kalırken bu oran Avrupa Merkez Bankası için %29 dur. AB 27 genelinde sırasıyla Avrupa Parlamentosu, Komisyon ve Avrupa Merkez Bankasına duyulan güven oranları şöyledir: %48, %44 ve %44. KTT'unda AB Kurumlarına Güven Güvenmiyorum 24% 42% 37% Güveniyorum Güvenmiyorum Güveniyorum 55% 42% 46% 45% 34% 30% 29% 39% 40% Avrupa Parlamentosu Avrupa Komisyonu Avrupa Merkez Bankası 0% 50% 100% 150% 70 çalışmasında Avrupa Parlamentosuna güvenmediğini belirten Kıbrıslı Türklerin oranı %24 iken bu oran 71 çalışmasında %46 ya çıkmıştır. Yine ayni şekilde Komisyona güvenen Kıbrıslı Türklerin oranı %42 den %30 a, Avrupa Merkez Bankasına güvenenlerin oranı ise %39 dan %29 a gerilemiştir. Kıbrıslı Türklerin sadece %45 i AB üyeliğinin iyi birşey olduğuna inanmaktadır. Kıbrıslı Türklerin sadece %45 i AB üyeliğinin iyi birşey olduğuna inanmaktadır. Bu oran AB 27 ortalamasının altındadır (%53). Geçmiş çalışmalara bakıldığı zaman Kıbrıslı Türklerin genellikle AB üyeliği konusunda AB ortalaması üzerinde bir iyimserlik sergilemekte olduğu gözlemlenebilir. Bu çalışmada ise bu geleneğin tersi bir görüş ortaya konmuştur. 69 çalışmasında AB üyeliği konusunda yüksek bir beklenti (%56) ortaya koyan Kıbrıslı Türkler, 70 ve 71 çalışmalarında AB üyeliğine yönelik iyimserlik konusunda bir düşüş trendine girmişlerdir. 70 çalışmasına kıyasla, Kıbrıs Türk Toplumunda AB müktesebatının tam olarak uygulanması konusunda iyimserlik bir azalma göstermiştir. 69 çalışmasının yaklaşık 1 sene sonrasında ise bu iyimserlik %11 oranında bir azalma göstermiş ve 68 seviyesinin de altına düşmüştür. Kıbrıslı Türkler AB müktesebatının Kıbrıs Türk Toplumunda tam olarak uygulanmasının faydalı olacağına (%57) inanmaktadır. Buna karşılık Kıbrıslı Türkler hala daha AB müktesebatının Kıbrıs Türk Toplumunda tam olarak uygulanmasının faydalı olacağına (%57) inanmaktadır. 6

7 Bu oran 70 çalışmasına kıyasla sadece %1 oranında bir gerileme sergilemiştir. AB nin olumlu bir imajı olduğuna inanan Kıbrıslı Türklerin oranı 70 çalışmasında % 51 iken bu çalışmada bu %9 oranında gerilemiştir. AB 27 genelinde bu oran geçmiş çalışma ile ayni kalmıştır (%45). Diğer güven konularında olduğu gibi Kıbrıslı Türkler arasında AB imajı ilk kez AB 27 ortalamasının altına düşmüştür. AB Kıbrıslı Türkler için ekonomik refah (%39) ve sosyal koruma anlamına gelmektedir. Buna karşılık AB 27 genelinde AB nin anlamı serbest seyahat, çalışma vs (%42) ve Euro (%%33) olarak ortaya çıkmaktadır. Kıbrıslı Türkler seslerinin AB de dikkate alınmadığını düşünmektedirler. Kıbrıslı Türklerin sadece %21 I sesinin AB de dikkate alındığını düşünmektedir. Buna karşılık Kıbrıs Türk Toplumunun sesinin AB de dikkate alındığını düşünen Kıbrıslı Türklerin oranı (%17) daha da düşüktür. 71 Katılıyorum Katılmıyorum Sesim AB de dikkate alınıyor Sesim KTT da dikkate alınıyor AB nin nasıl işlediğini anlıyorum KTT un sesi AB de dikkate alınıyor 21% 68% 34% 57% 37% 39% 17% 70% Kıbrıslı Türklerin sadece %37 si AB nin nasıl işlediğini anladığını belirtmiştir. Bu çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece %34 ü sesinin Kıbrıs Türk Toplumunda dikkate alındığını belirtmiştir. Kıbrıslı Türklerin Avrupa Birliği içerisinde en fazla haberdar olduğu kurum Avrupa Parlamentosudur (%75). Evet Hayır Avrupa Parlamentosu 75% 18% Avrupa Komisyonu 73% 19% Avrupa Bankası Merkez 65% 23% Kıbrıslı Türklerin %59 u Euro yu desteklemektedir. Ayni şekilde Kıbrıslı Türkler arasında AB nin daha fazla genişlemesi % 62 oranında destek bulmuştur. Farklı hızlarda AB görüşüne ise çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler çok fazla destek belirtmemiştir (%43). %20 oranında Kıbrıslı Türk katılımcının bu soruda görüş belirtmemiş olması da Kıbrıslı Türklerin bu konuya ne denli uzak olduğunu ortaya koymaktadır. 7

8 Kıbrıslı Türklerin %55 i küreselleşmeyi ekonomik büyüme için bir fırsat olarak gördüğünü belirtmiştir. Buna karşılık çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %52 si küreselleşmenin sosyal eşitsizliği artırdığını belirtmiştir. Kıbrıslı Türklerin %67 si küreselleşmenin küresel kurallarla düzenlenmesi gerektiğine inanmaktadır. Kıbrıslı Türkler AB nin öncelikli olarak ekonomik ve sosyal haklar (%40) ve insan ticareti ile mücadele (%32) konusunda çalışmasını istediklerini belirtmişlerdir. Kıbrıslı Türkler AB 27 ortalaması ile paralel olarak AB nin insan haklarını koruma çabalarını yetersiz bulmaktadır. Kıbrıslı Türkler AB nin insan haklarını koruma çalışmalarından yeterli derecede bilgi sahibi olmadıklarını (%62) ortaya koymuşlardır. Bu şikayet AB 27 genelinde de görülmektedir (%70). Kıbrıslı Türkler AB 27 ortalaması ile paralel olarak AB kimliğini oluşturan en önemli etkenlerin demokratik değerler ve coğrafya olduğunu ortaya koymuştur. Kıbrıslı Türkler kendilerini Avrupalı hissetmemektedir. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin sadece %26 sı kendisini Avrupalı hissettiğini ortaya koymuştur. AB 27 KTT Avrupalı 75% 26% Kıbrıslı Türk 94% 88% Bölgemin İnsanı 91% 82% Dünya Vatandaşı 64% 70% Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türkler %54 oranında Avrupa Birliğinin geleceği konusunda iyimser olduklarını ortaya koymuşlardır. Çalışmaya katılan Kıbrıslı Türklerin %36sı 2030 yılında AB vatandaşlarının hayatının daha zor olacağını öngörürken %35i ise daha kolay olacağını öngörmektedir. 8