Yrd.Doç.Dr.Ebru Z.BOYACIOĞLU Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi

Transkript

1 Yrd.Doç.Dr.Ebru Z.BOYACIOĞLU Kadın Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi

2 Kadın erkek eşit haklara sahiptir. Devlet,kadın erkek eşitliğinin yaşama geçirilmesinde yükümlüdür.

3

4 kadın ve erkeğe yüklenen roller, davranışlar ve haklarda ve uygulamada eşitliği ifade eder. Bu eşitlik ; Fırsatların ve kaynakların kullanımında, hizmetlere ulaşmada, haklarda bireyin cinsiyeti nedeni ile ayrımcılığa maruz kalmaması yani ayrımcılık yapılmamasıdır

5 Bu amaç için; Ekonomik, sosyal ve kültürel yapının değiştirilmesi ve geliştirilmesi gerekmektedir. Kalkınma; gelişme ve modernleşme sürecidir.

6

7

8 Kadınların girişimci yeteneklerini ekonomiye yansıtamadığımız sürece gerçek anlamda kalkınma sağlayamayız. Kadınların eğitim düzeyi arttığında, işgücüne katılım oranları da artmaktadır. 8

9 Ülkelerin İnsani kalkınma Endeksleri ile Kadın İstihdam ve Erken Çocukluk Okullaşma Oranları Arasında Paralellik Görülmektedir 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Cezayir Mısır Türkiye Yunanistan Macaristan Polonya Slovakya Lüksemburg _spanya Belçika Çek Cumhuriyeti Fransa Japonya Almanya Avusturya Avusturalya _ngiltere Hollanda Yeni Zelanda _sveç Danimarka _sviçre Norveç _zlanda Erken Ço cukluk Okulla_ma Oranı Kadın _stihdam Oranı _nsani Kalkınma Endeksi Kaynak: United Nations Human Development Report, UNESCO Education for All Global Monitoring Report

10 Kadın nüfus Çalışabilir kadın nüfus 26.7 milyon Sadece 8.1 milyon kadın çalışıyor. Yani 18.6 milyondan fazla kadın istihdam dışı

11 Dünyada ve AB Ülkelerinde Kadınların İşgücüne Katılım Oranı *!" )!" (!" '!" AB (% 59) &!" %!" $!" #!"!" TR (%27) +,-./0,1./ /72 +, :1,/. 11

12 Kadınlar Türkiye nin kullanılmayan önemli ekonomik potansiyeli... Kadın istihdamının arttırılması, ekonomik büyümeyi artırıp yoksulluğu azaltabilecektir. Tam zamanlı çalışan kadınların payının Sadece % 5 artması ; % 7 gelir artışı ve % 15 yoksulluğu azaltabilir.

13 2012 de TOBB bağlı 1 milyon 420 bin girişimci varken, Sadece 90 bin kadın girişimci bulunuyor.(% 6.5) Kadınların girişimci yeteneklerini ekonomiye yansıtamadığımız sürece gerçek anlamda kalkınma sağlayamayız.

14 Kadınların Toplam Girişimcilere Oranı Kadınların İşgücüne Katılım Oranları ABD AB TÜRKİYE 6,5 27

15 üniversitelerde kadın öğretim elemanı oranı yaklaşık % Profesörlerin % 27.8 si Doçentlerin %31.6 si Mimarların % 38 si, avukatların ise %37 si ve bankacıların %50,2 si kadındır.

16 Ancak Türkiye nin durumu çok vahim. 136 ülke arasında Türkiye 120. sırada...

17 Kadın haklarının yasal çerçevesini ilk oluşturan ülkelerden olan Türkiye, ne yazık ki kadınlara yasal zeminde vermiş olduğu haklara, fiili durumda işlerlik kazandırmayı sağlayamamıştır.

18 Hem Dünya da hem Türkiye de 1. Devlet ve kamu kuruluşları 2. Özel sektör 3. Sivil toplum kuruluşları 4. Uluslararası kuruluşlar ve sivil toplum kuruluşları Kadın girişimciliğinin geliştirilmesi için kurumsal çalışmalar yapıyor.

19 Türkiye gibi kadınların işgücü piyasasına katılımlarının çok düşük olduğu ülkelerde onları girişimciliğe teşvik ederek piyasaya katılımlarının arttırılması hedeflenmektedir. Örneğin İŞKUR un Aktif İşgücü Piyasası Yeni Fırsatlar Projesi bağlamında desteklediği projeler bu gruba dahil edilebilir.

20 Mikro kredi veya mikro finansman yaklaşımı yeni olmamakla birlikte, sözü edilen yoksulluk ile mücadele sürecinde KADINLARI işgücü piyasalarına dahil etmek ve üretken hale getirerek ekonomik ve sosyal statülerini geliştirmek ve yükseltmenin bir aracıdır.

21 Kadını güçlendirir, özgüven sağlar. Kadına ekonomik kaynak; karar verici rol; sosyal katılım sağlar. Ata-erkil kültür öğelerini zayıflatır.

22 1990 lardan itibaren KURUMSALLAŞMA başlıyor. Plan ve programlarda kadın girişimciliğinin desteklenmesi politika olarak benimseniyor. KSGM, KOSGEB kuruluyor.

23 Kadın girişimciliği ile ilgilenen kurumların sayısı artıyor. Bu alana aktarılan kaynaklar artıyor ( Örnek: İŞKUR ve SRAP ) Özel sektör devreye giriyor. Kadın örgütlerinin ilgisi artıyor ve projeler ile kadınları girişimciliğe teşvik ediyorlar.

24 Meslek ve beceri kazandırma için eğitim: Girisimciliğe teşvik için eğitim vermek ve beceri kazanmalarını sağlamak. Kadının insan hakları ve özgüven eğitimi Girişimcilik eğitimi KOSGEB, Üniversiteler Finansal destek: Mikro kredi sağlamak. (KEDV, SRAP, GRAMEEN BANK, Kalkınma Ajansları)

25 Kurumsal destek: Başvurabilecekleri kurumlar oluşturmak: KOSGEB, ABİGEM ler gibi, TESK in açtığı girişimcilik merkezleri İşletme sahiplerine destek, danışmanlık : KOSGEB İş geliştirme merkezleri/tobb, AB projeleri İş Geliştirme merkezleri İşbirlik için ağlar: Kadın girişimciler arası iletişim için sosyal ağları geliştirmek. KAGİDER

26 Türkiye nin genc nüfus oranı çok yuksek ve buna paralel olarak çalışmak isteyen genç kadın potansiyeli de yüksek. Eğitimde Kız ve erkek öğrenci oranları henüz dengelenmiş değil. Buna karşılık bu okullara devam edebilenler arasında kız öğrencilerin daha başarılı oldukları da araştırmalar tarafından saptanıyor. Yani eğitime erişen kızların girişimci olma yönünde motivasyonları yüksek. Kanun yapıcılar ve uygulayıcılar, kadının işgücüne katılımın düşüklüğünün önemli bir sorun olduğunun farkında.

27 Toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı bir çevre/iklim: Toplumsal cinsiyet eşitliğinin tartışıldığı, kalkınma plan ve programlarında yer aldığı, kurumların toplumsal cinsiyeti ana akımlaştırma ( gender mainstreaming) fikrini benimsedikleri ve bunun için kendi bünyelerinde girişimlerde bulundukları bir ortam var. Kadının insan hakları ile ilgili kurumsal gelişmeler: TBMM Kadın Erkek Eşitliği Komisyonu gibi Küçümsenmeyecek ölçüde bir kurumsal destek ve potansiyel destek var: Kadınların girişimci olmasında onlara destek verebilecek kurum sayısı çok. KOSGEB, İŞKUR, KSGM, BÖLGE KALKINMA AJANSLARI, ILO, SİVİL KADIN KURULUŞLARI, ÜNİVERSİTELER

28 En önemli sorunlardan biri! Projeler Kısa ömürlü Projeler sona erdikten sonra kadınların desteklenmesi de son buluyor.

29 Her mikro kredi projesinin ve girişimcilikle ilgili diğer desteklerin, doğrudan kadın girişimcilerin başarılı olmalarını sağladığı düşünülemez; Finansal destekler TOPLUMSAL CİNSİYET KÖRÜ ise kadınların durumunda bir iyileşme yaratmaz. Hatta böyle uygulamalar kadınları güçsüzleştirebilir ve eşitsizliği artırabilir.

30 Toplumsal cinsiyet, projelerin tasarlanmaya başlamasından itibaren dikkate alınmalıdır. Kadınlarla ilgili her düzenlemenin ve desteğin toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamayı dikkate alması ve bu konuda çaba sarfetmesi gereklidir.

31 Kadın girişimciliği konusunda genel BİR KAMU POLİTİKASI oluşturulmalı. Bu politika kamu kuruluşlarının, özel sektörün ve sivil toplum kuruluşlarının faaliyet göstermesine elverişli bir siyasal ve kurumsal ortam sağlamalı. KOORDİNASYON: Kadın girişimciliğine yönelik her türlü faaliyeti koordine edebilecek bir düzenleme geliştirilmeli.

32 Kadının ekonomiye katkısının ülkelerin gelişmişlik düzeyi üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kalkınma için Kadın Eğitimi ve Kadının İşgücündeki payının Artışının sağlanması gereklidir.

33 Trakya Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46 Toplumsal Cinsiyet EşitliE itliğin in Sağlanmas lanması Bireylerin gelişimi ve esenliği için, Toplumun kalkınması için, İnsan Hakkı olduğu için en önemli gündem maddelerimizden biridir. Ve olmaya devam edecektir. 46

47 Toplumsal kalkınma kadın erkek birlikte gerçekleştirilebilir. Kadınlarını geri bırakan toplumlar geri kalmaya mahkumdur Mustafa Kemal Atatürk Ağustos 1928

48 TEŞEKKÜRLER