T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EGE İ.Ö.O YILLIK PROJE ÇALIŞMASI EROZYON VE EROZYONLA MÜCADELE

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EGE İ.Ö.O YILLIK PROJE ÇALIŞMASI EROZYON VE EROZYONLA MÜCADELE"

Transkript

1 T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖZEL EGE İ.Ö.O YILLIK PROJE ÇALIŞMASI EROZYON VE EROZYONLA MÜCADELE Hazırlayanlar Cemre ÇOBANLI Çisem BİLSEV Engin YAZAR Melis İRGİ Rehber Öğretmen: Müjgan DEMİR MART, 2003/ İZMİR

2 TEŞEKKÜR Bu projeyi hazırlamamıza olanak sağlayan Özel Ege İlköğretim Okulu na,rehber öğretmenimiz Müjgan Demir e ve ailelerimize teşekkür ederiz. 1

3 ÖNSÖZ Orman Bakanlığı nın bir broşüründe Türkiye de erozyon problemi var olmak ya da yok davasıdır. deniyor ve şöyle devam ediyor: Eğer ormanları tahrip edilmiş,halen erozyonun devam ettiği dağlık bölgelerde yeniden orman yetiştiremezsek,eğer halen tarım yapılan mutlak mera sahasında tarıma son verip,buralarda yeniden mera tesisetmez ve otlamayı düzenlemezsek, eğer tarım arazilerinde toprağı koruyucu tedbirleri milletçe almazsak,gelecek nesillere barınılmaz bir yurt bırakacağız demektir.türkiye nin tabiatını koruyalım,en büyük tehlike olan erozyona karşı milletçe savaşalım. Bu cennet vatanın hayat fışkıran topraklarının sellerle aşınıp, taşınmasına, göllere, denizlere gitmesine seyirci kalmayalım. 2

4 EROZYON Toprağın rüzgar ve su etkisiyle aşınıp sürüklenmesine erozyon denir. Erozyon genellikle toprağın s tarafından aşındırılması,özellikle eğimli ve bitki örtüsünün olmadığı yamaçlarda kendini göst Rüzgar erozyonu,kurak bölgelerdeki düzlüklerde olur. Yine bitki örtüsünden yoksun olan ve topra kuru,taneli olduğu yerlerde görülür. Bitki örtüsü,yağışların doğrudan doğruya toprağa çarparak,toprağın parçacıklar halinde dağılmasın toprağı aşındırıp sürüklenmesini önler. Ayrıca,bitki örtüsünün olmadığı yerlerde yağmur suları top balçıklaştırır. Bu nedenle toprak suyu ememez ve akan sularla toprak da sürüklenir. Bitki örtüsü gür olduğu yerlerde;eğim fazla,rüzgar ve yağış etkisi kuvvetli de olsa erozyon oluşmaz. Çünkü örtüsü, toprağı erozyondan korur. Erozyon buzul aşındırması sonucunda da gerçekleşme.yüksek dağlarda ve yamaçlarda görülen toprak aşındırması buzulların etkisiyle olabilir. An ülkemizde erozyona neden olan etkenler su ve rüzgardır. Ülkemizin bütün bölgelerinde erozyon görülmektedir. Türkiye nin dörtte biri çok şiddetli erozyo etkisindedir.bu yerler daha çok dağlık engebeli alanlardır. Gerekli önlemler alınmazsa yurdumuz,yakın bir gelecekte çöl olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Erozyonun sonuçları gerçekten büyük. Erozyonla kaybedilen toprak örtüsünün yeniden oluşması binlerce yıl geçmesi gerekmektedir. Toprakla birlikte doğal besin maddeleri de sürüklenmekte,tarım verim düşmektedir. Erozyon doğal dengeyi de bozarak bitki ve hayvan türlerinin yok olmasına ne olmaktadır. Uzun süre erozyona uğrayan bölgelerde, kıtlık,açlık,işsizlik olabilmektedir. Ayrıca durum,kırsal kesimde kentlere olan göçü de hızlandırabilmektedir. EROZYONLA BİR YILDA NELER KAYBETTİK Bir yıl içinde 500 milyon ton bereketli toprağımız barajlara,göllere dolup,denizlere akıp gitti. Ülkemiz, cumhuriyetin ilanından bu yana Misak-i Milli hudutlarından bir şey kaybetmedi. Ama yetmiş yıl içinde uğruna kanımızı,canımızı verdiğimiz toplam otuz beş milyar ton bereketli vatan toprağımızı kaybettik. Yine bu yıl tarımda yanlış uygulamalar,kullanmalar devam etti. Yine anızlar yakıldı,yine eğrimlere dik sürümlerle erozyon pekişti,yine Ziraat Bankası bunu yapanlara kredi verdi. Bu yıl içinde meralarımız aşırı otlatma yüzünden fakirleşmeye devam etti. Ayrıca erozyonla mücadele ve ağaçlandırma için son derece yetersiz bir ödenek ayrıldı. Buna karşılık vergilerimizle devlet fidanlıklarında yetiştirilmiş ve ödenek verilmediği için dikim yaşı geçmiş yüz otuz milyon fidan imha edilmiştir. Barajlara bu yıl yine yüz milyon ton sediment çöktü. Ormanların özelleştirilmesi gündeme geldi. Bu tabi ki talihsiz bir olaydır. Çünkü ormanlar ülkelere,devletlere,insanlara ait değildir. Ormanlar tüm canlıların yaşamını sağlayan değerli 3

5 birer organizmalardır. Bunun yanı sıra ülkemizin hayati bir doğal değeri olan biyolojik çeşitlilik gündeme gelememiştir. Bugün başta İstanbul da yaşanan su sıkıntısı büyük felaketlerin habercisidir. Melen Irmağı nın suyu ile İstanbul un 2040 yılında susuz kalacağı meçhuldür. Bunun yanı sıra bugün tarihi bentleri örnek gösterecek olursak,istanbul un hemen kenarındaki su bentleri halen hizmete devam etmektedir. Bunun nedeni de çevresinin ormanlarla ve bitki örtüsüyle kaplı olmasıdır. EROZYONUN ZARARLARI DEHŞET VERİCİDİR. Erozyonun verdiği en büyük zarar yeniden oluşması için binlerce yıl geçen örtü toprağımızın elden çıkmasıdır. Her yıl 4-5 trilyon destek vererek toprağa attığımız suni gübreden daha fazla doğal besin maddesi erozyonla kaybolan topraklar içinde elimizden çıkmaktadır. Toprakları erozyonla verimsizleştiren,giderek yok olan tarım arazileri,hızla artan nüfusu besleyemez olmuş ve kırdan kente göç hızlanmıştır. Göçler şüphesiz ekonomide çok ağır yükler sıkıntılar yaratmıştır. Kaybettiğimiz toprakların barajları doldurması ve ömürlerini kısaltmasının milli ekonomimizde yarattığı zararlar çok büyüktür li yıllarda suyun petrol kadar,belki daha önemli bir meta olacağı kesinleşmiştir. Bitki örtüsü ve toprak olmadan kar ve yağmur sularının boşa gitmesi önlenerek rezervlere indirilmesi,depolanması ve su kaynaklarının düzenli ve sürekli beslenmesi mümkün değildir. Bitki örtüsünün kalkması erozyona başlıca sebep teşkil ederken toprak kaymaları,taşkınlar,sel ve çığ felaketlerine ve korkunç zararlara yol açmaktadır. Toprağın kaybı ile daha yerine koyamadığımız orman varlığımızın milli ekonomideki yerini değerlendirmek için bir ağacın ömrü boyunca ürettiği fonksiyonel değerlerin toplamının odun değerinin 2000 katı olduğunu dikkate almak yeter. DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU DA EROZYON Fırat Nehri tek başına ;Gediz,Büyük Menderes, Küçük Menderes, Sakarya, Yeşil Irmak ve Seyhan nehirlerini taşıdığı ince materyali taşımaktadır. 4

6 Bir ülkeyi vatan yapan,ne o ülkenin coğrafi konumu ve genişliği,ne de denizleri,gölleri, akarsuları ve dağlarıdır. Onu yurt yapan doğal kaynakları ve bunun dışında da üretime elverişli topraklarıdır. Bitkisel ve hayvansal üretim ile su,enerji ve endüstri üretimi her şeyden önce toprak varlığına ve toprakların kültürüne bağlıdır.politik bağımsızlığın temelinde ekonomik bağımsızlık,ekonomik bağımsızlığın temelinde de yetiştirilen ürünler ve ülke halkının ulaştığı refah yatar. Savaşlar genelde toprak kazanma amacını taşır. Eğer bu topraklar nehir,ova,maden,petrol,orman gibi doğal kaynakları da içeriyorsa bir anlam savunulmuştur. Ülkeler başka ülkelere karşı her türlü özveriyi kullanarak topraklarını savunmaktadırlar. Oysa erozyon canavarı bu toprakları sessiz sedasız alıp götürebilmektedir. Erozyon doğanın yanlış kullanılması sonucu ortaya çıkan bir olgudur. Yanlış kullanım sonucu doğal denge bozulmakta,böyle olunca da doğal dengenin vazgeçilmez öğelerinden olan su ve rüzgar arazi eğimini ve dereleri kullanarak yıkıcı bir güç konumuna gelmektedir. Bu kez savaş varlığına her zaman gereksinme duyulan doğal olaylara karşı verilmektedir. Erozyonla karşılaşmayan,onu tanımayan ülke yoktur. Ancak erozyonla savaşarak sorunu çözmüş ülkelerin yanında,çözmeye çalışmış ülkeler de vardır. Bir de erozyon sorununu çözmeye çalıştığı halde sorunu giderek büyüyen ülkeler vardır ki yurdumuz bunlardan biridir. Doğu ve Güneydoğu ülkemizin en çok erozyona uğrayan bölgeleridir. Bu demektir ki,doğa en kötü biçimde bu bölgelerde kullanılmıştır. Gerçekten de sayılar bunu göstermektedir. Bölge su potansiyeli açısından yurdumuzun 1/3 ünü taşımaktadır. Yurdumuzun büyük nehirlerinden ikisi Dicle ve Fırat ve bunların kolları bölgeyi ağ gibi kaplamaktadır. Doğal bitki örtüsünden arındırılmış ormanlık yerlerde ise,yaprak ve dal faydalanması nedeniyle humus tabakası olmayan topraklar üzerinde erozyon son derece şiddetli seyretmektedir. Bölge alnının,birinci sınıf ile ikinci sınıf tarım alanlarının bir bölümünün dışında kalan tüm arazide çeşitli derecelerde erozyon sürmektedir. Örneğin işlemeli tarıma uygun olmadığı halde tarım yapılan 3,5 milyon ha alanda şiddetli, 3.1 milyon ha alanda ise çok şiddetli erozyon sürmektedir. Buna yaklaşık 1.5 milyon bozuk orman da eklendiğinde 8.1 milyon ha alanda şiddetli ve çok şiddetli erozyon olduğu görülür. 2 milyon ha alanda ise orta derecede erozyon vardır. Tüm alanı 12.2 milyon ha olan bu bölgenin toplam 10.1 milyon ha da erozyon vardır ki bu da genel toplamın %83 üdür lı yıllarda Tarman ın yaptığı araştırmaya göre Fırat, yılda m³ Dicle ise m³ ince toprak taşımaktadır. Fırat Nehri tek başına;gediz,büyük Menderes,Küçük Menderes,Sakarya,Yeşil Irmak ve Seyhan nehirlerinin taşıdığı ince materyali taşımaktadır. Bu rakamların 20 yıl öncesine ilişkin ve doğanın en çok son yılda yıkıma uğratıldığı düşünülürse, rakamın daha da ürpertici boyutlara ulaştığını söylemek yanıltıcı olmaz. Bir yandan toprak parçasının yok oluşu, diğer yandan da alanında kalitesinin düşmesi sonucunu doğuran erozyon,bölgenin en önemli sorununu oluşturmaktadır. Bölgede yapılması gereken tüm tarım,ormancılık ve meracılık çalışmaları birinci derecede bu olgunun yok edilmesi amacını taşımak zorundadır. Pek çok yerde ipin ucunun kaçırılmış olmasına karşın doğal dengenin yeniden oluşturabileceği geniş alanlarda bulunmaktadır. 5

7 Bu süreç böyle devam ederse geri dönülemeyecek noktalara gelmenin zamanı yaklaşmış gibi görünmektedir. Nitekim Bölgede ha çıplak kayalık bulunmaktadır. Bu rakamın da giderek büyüdüğü kesindir. Çünkü yağış sularının doğrudan yüzeysel akışa geçiren bu tip yerler en fazla tahribatı hemen bitişiğindeki sığ topraklı alanlarda yapmaktadır. Dağların yüksek noktaları,güneydoğu Toroslar ın en güneyinde uzanan dağ silsileleri ile yer yer çok tahrip gören yerlerde ortaya çıkan bu kayalıklarda,artık alınabilecek herhangi bir önlem kalmamıştır. Orman ve tarım alanlarımızı bir ölçüde yanlış kullanıp tahribine neden olabilirsiniz. Denizleri ve gölleri kirletebilirsiniz. Belki de buna zorunlu kalabilirsiniz. Yeri geldiğinde tahrip faktörlerini kaldırarak uzun zaman ve paralar harcayarak bu yerlerde doğal dengeyi yeniden yaratabilirsiniz. Ama ana yakasının ortaya çıkardığınız bu yerlerde para da harcasanız yapabileceğiniz hiçbir şey yoktur. Hiçbir ekonomik etkinliğin yürütülebileceği bu yerlerin size verebileceği şeyler ise sel ve molozdur. DÜNYADA EROZYON Dünyamızın yüzeyine yerkabuğu denmesi bir rastlantı değildir. Gezegenin üzerindeki bütün hayat, kıtaları kaplayan incecik ve hassas toprak kabuğuna bağlıdır. Bu kabuk olmasa, yaşam okyanuslardan karalara atlayamazdı. Bitkiler,ekinler,ormanlar, hayvanlar ve tabii ki insanlar olmayacaktı. Gezegenimizin eti olan bu değerli kabuk son derece yavaş meydana gelmesine karşılık son derece süratle ortadan kalkabilir. Bir parmak derinliğinde bir toprak tabakasının oluşması için, asırlar geçmesi gerekmektedir. Olumsuz şartlar bir iki mevsimde bu tabakayı yok edip okyanuslara taşıyabilir. Topraktan oluşmuş yerkabuğu, kendisini oluşturan bu tabakayı süratle kaybetmektedir. Son yirmi sene içerisinde ABD'deki bütün ekili alanı kaplayacak kadar toprak kaybolup gitmiştir. Olay gittikçe vahimleşmektedir. Bu kriz, özellikle dünya üzerindeki kararların üçte birinden fazlasını kaplayan kurak alanlarda ortaya çıkmaktadır. Çölleşme, toprak tabakasının son derece hassas, bitki tabakasının son derece ince ve iklimin son derece sert olduğu bu bölgelerde kendini hissettirmektedir. Toprak her yerde bozulabilir ama kuru iklimdeki bozulmaya çölleşme adı verilmektedir. Dünya üzerindeki hektarlık tarımda kullanılan kurak alanların %70'i özelliklerini yitirmiştir. Dolayısıyla çölleşme, toplam kara alanının %30'una zarar vermektedir. Afrika'da kurak alanların %73'ünü kapsayan bir milyon hektarın üzerinde arazi, orta derecede veya ciddi bir çölleşme tehlikesi ile karşı karşıyadır. Asya'da 1.4 milyon hektar aynı şeklide etkilenmektedir. Fakat, bu problem sadece kalkınmakta olan ülkelere mahsus değildir. Ciddi bir şekilde veya orta derecede çölleşmiş kurak alanların en fazla bulunduğu kıta %74 ile Kuzey Amerika'dır. Avrupa Birliği'ndeki ülkelerin beş tanesinde çölleşme sorunları mevcuttur. Asya'da en fazla etkilenen bölgeler eski Sovyetler Birliği'nde yer almaktadır. 6

8 Genel olarak bakılırsa, çölleşme tehlikesi ile karşı karşıya olan kurak alana sahip 110 ülke olduğu görülür. Birleşmiş Milletler Çevre Programı çölleşmenin genel maliyetinin senede 42 milyar dolar olduğunu hesaplamıştır. Sadece Afrika'nın yıllık kaybı 9 milyar dolardır. Topraklarını yitirmiş olanlar, rüzgârın kendilerini götürdüğü yerlerde tekrar kök salmaya çalışmaktalarsa da uzaktaki ülkeler, bu göçten etkilenmektedir. Meksikalı göçmenleri, ABD'ne iten unsurlardan bir tanesi de çölleşmedir. Senegal Vadisi'nin yüksek ve orta bölgelerinde yaşayanların beşte ikisi şimdiden göç etmiştir. Fransa'daki Bakel bölgesindeki nüfusu, köylerini geride bırakıp buraya göç etmiş insanların çoğunluğu oluşturmaktadır. Ama bir imkan bulunabilseydi, bu insanlar kendi memleketlerinde kalmayı tercih ederdi. Kuraklık, genellikle çölleşmeyi başlatır veya daha kötüleşmesine sebep olur, Ancak, insanların dört faaliyeti genellikle çok daha etkili olmaktadır. Yanlış tarım uygulamaları toprağı tüketmektedir. Aşırı otlatma, toprağı erozyondan koruyan bitki tabakasını ortadan kaldırmaktadır. Ormanların tahrip edilmesi, araziyi toprak yapan ve bu ikisini birbirine bağlayan imkânı yok etmektedir. Yanlış sulama, tarım yapılan araziyi tuzlu bir halde bırakmakta ve her sene hektarı çölleştirmektedir. Bu miktar, her yeni sulamaya açılan alana eşittir. Eskiden kurak alanlarda yaşamakta olanlar, kendi topraklarını haddinden fazla işlemek ve mevcut ağaçları tahrip etmekle suçlanırlardı. Fakat anlaşmanın da kabul ettiği gibi, bu uygulamanın altında insanların başka türlü hareket etmelerine imkan bırakmayan sebepler yatmaktadır. Yoksulluk, bu sebeplerin başında gelmektedir. Son derece fakir olan bu insanlar, kendi geleceklerini ipotek altına almakta olduklarının farkında olmalarına rağmen ailelerini bugün besleyebilmek için ellerindeki topraktan mümkün olduğu kadar istifade etmek zorunda kalmaktadır. Nüfus ve tarımsal ürünlere olan talep arttıkça topraktan yararlanmanın klasik yöntemlerinin yetersiz kaldığı gözlenmektedir. Tek tip tarım gibi yeni uygulamalar bu durumu daha vahim bir hale getirmektedir. Koruma ilkelerine hiç önem vermeden gittikçe daha fazla toprağın devreye sokulması sonucunda yoksul çiftçilerle hayvan yetiştiricileri randıman alamayacakları arazilere doğru itilmektedir. Geçmişte kalkınmayı planlayanlar, kurak alanlarda yaşamakta olan insanları gözardı etmişlerdir. Ancak bu insanlar uzun bir süreden beri kendilerini besleme imkanlarını yarattıkları bu toprakları ve ekosistemi herkesten daha iyi tanımaktadır. Çölleşmeyi önlemede bu insanlardan yararlanmak gerekir TÜRKİYE'DE EROZYON Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de toprak kaybı sürecinin en önemli etkeni erozyondur. Arazi eğimi, iklim, bitki örtüsü ve toprak özelliklerinin etkileşimi sonucu oluşan doğal erozyonun yanı sıra, insanın doğaya müdahalesi temeline dayanan bir dizi yapay etken, erozyonu bir afet niteliğine dönüştürmektedir. Türkiye kara yüzeyinin %90 ında çeşitli şiddetlerde erozyon cereyan etmektedir. Arazinin %63'ü çok şiddetli ve şiddetli, %20'si ise orta şiddetli erozyonla karşı karşıyadır. Ülke genelinde yaklaşık 67 milyon hektarlık bir arazide toprak giderek yok olmaktadır. Erozyon büyük ölçüde tarım alanlarında yaşanmaktadır. 7

9 TEMA VAKFI EROZYONU ÖNLEME ÇALIŞMALARI Tema Vakfı,erozyonla mücadelede başarılı olabilmek için, alternatif geçim kaynakları sunularak kırsal alanda yaşayan insanların sosyal ve ekonomik yönden kalkındırılmaları gerektiğine inanmaktadır. Bu nedenle örnek olarak kırsal kalkınma amaçlı erozyon önleme projeleri,mera ıslah projeleri ve ıslah projeleri geliştirerek uygulamaya geçmiştir. TEMA VAKFI Tema 12 Ekim 1992 tarihinde,karaca Arboretum un kurucusu,bm Çevre Ödülü sahibi Hayrettin Karaca ve Tekfen Holding kurucu ortaklarından,türk B.D.T. İş Konseyleri Başkanı Nihat Gökyiğit tarafından kurulmuştur yılında Hayrettin Karaca nın Türkiye nin ilk özel arboretumunu kurması aynı zamanda Tema düşüncesinin de başlangıcı olmuştur. Bitki toplamak amacıyla Türkiye yi karış karış dolaşan Hayrettin Karaca,erozyon sorunlarının boyutlarını görünce,sorunun önemini herkese anlatmak ve kavratmak gerektiğine karar verir.5 Ağustos 1992 tarihinde Cumhuriyet Gazetesi nde yayınlanan bir röportajında Hayrettin Karaca,şunları söylemiştir: Türkiye nin denizlere,derelere,barajlara akıttığı toprağın içindeki değerler,madensel değerler ve gübrenin değeri Türkiye nin bütçesine eşit belki de. Eğer denizlere akıttığımız bu toprağı hesap edecek olursak,türkiye yi yeniden ihya ederiz. Bu kadar büyük bir toprak kaybı vardır. Türkiye nin,fakat biz bunu kayıp olarak hesap etmeyiz. Toprak için ölürüz,bir karış toprağı kimseye vermeyiz deriz,karışla vermeyiz ama kepçeyle veririz. Bugün Yeşil ırmak,kızılırmak,doğu Karadeniz deki bütün dereler bulanık değil çamur olarak akıyor. Çoruh a dökülen bütün çaylar,çoruh kayalarının üzerinden toprağı sökerek akıyor. Bu toprak benim değil artık,rus toprağı. Batum bu giden topraklar yüzünden denizden 2.5 kilometre geride kalmış durumda. Kayalar bizim. toprak bizim değil. TEMA VAKFI NIN AMAÇLARI Ülkemizdeki doğal varlıkların ve çevre sağlığın korunması,erozyonla mücadele,toprak örtüsü ve toprağın korunması ve ağaçlandırmanın önemi hakkında kamuoyunu eğitmek ve biçimlendirmek. Erozyon felaketinin doğuracağı sonuçlar,alınacak önemler konusunda halkımızı bilgilendirmek,bilinçlendirmek ve böylece oluşturacak bilinçli ne kamu oyunu desteği ile 8

10 hükümetleri erozyonla mücadele,gerçekçi ve uygulanabilir politikalar üretme ve uygulamaya teşvik etmek. Biyo çeşitlilik toprak,su ve doğal çevrenin korunmasına ilişkin milli politikaların oluşturulmasına yardımcı olmak ve bu esaslardan ödün verilmemesi için mücadele etmek. Ağaç ve orman sevgisini topluma mal etmek. Hayvancılığın temeli olan çayır ve meraları,geliştirmek Doğal zenginlilerimizin bilinçsizce kullanıp,geri dönüşümsüz bir şekilde yok olmasına izin vermeyerek,korumak,geliştirmek ve Türkiye nin geleceğini güvenceye almak. Çölleşmeyle mücadelede dünyaya örnek bir hareketi Türkiye den başlatmak. Doğal varlıkların, insan sağlığının, yeşil alanların,toprak ve bitki örtüsünün,ormanların meraların korunması,geliştirmesi ve yenilerinin teşkil edilmesini sağlamak için gerekli teşkilatın oluşturulmasını yasanın çıkmasını sağlamak ve gönüllü kuruluşların öncülüğünde toplumun bütün kesimlerinin desteği ile erozyonla mücadelenin ikinci bir İstiklal Savaşı kabul edilerek erozyon tehlikesi ile mücadele edilmesi. TEMA VAKFININ EGE BÖLGESİNDEKİ FAALİYETLERİ Geçtiğimiz 1999 yılı boyunca İzmir Tema Gönüllü Temsilcileri eğitim çalışmalarına yoğun olarak devam etmişlerdir. Gülder Yaz Okulu ve English Academy Yaz Kampında yaşları 10 ile 16 arasında olan öğrencilere Tema konulu konferans verildi. Kanal 1.2 de yayınlanan Kadının Adı Var isimli programa konuk olarak katılım sağlanarak İzmir deki Tema çalışmaları ile ilgili sorular cevaplandırılmıştır. Ege Bölgesi 5.Koordinasyon Toplantısı Kütahya nın Simav İlçesinde Simav Tema Gönüllü Temsilciliğinin ev sahipliğini yapmıştır. Simav Belediye Başkanı ile Simav Kaymakamının da katıldığı toplantıda Meşe Projesi Koordinatörlüğü tanıtılmış ve Meşe Kampanyasında bu yıl yapılacak yeniliklerle ilgili bilgi verilmiştir. Kütahya Tema Gönüllü Temsilciliğine Çevre Haftası kapsamında şöleni düzenlenmiş Tema gönüllülerinin ve üyelerin katıldığı şenlikte doğa yürüyüşü ve çevre temizliği etkinlikleri yapılmıştır. Kütahyalı gönüllüler 55 kişilik bir grupla Karaca Arboretumuna bir doğa gezisi düzenleyerek incelemelerde bulunmuşlardır. Ödemiş Tema Gönüllü Temsilciliğine tamamı bölgesel organizasyonlar sayesinde 25 hektar alana fıstık çamı,akasya ve mavi selvi fidanları dikilmiştir. Yine geçtiğimiz yıl 6-9 Eylül tarihleri arasında Silahlı Kuvvetler-Tema işbirliği çerçevesinde planlanan Eğitim semineri Hava Kuvvetleri Komutanlığı koordinatörlüğünde İzmir-Hava Lisan Okulu nda gerçekleştirilmiştir. 9

11 ÇEKÜL Çekül, ülkemizin doğal ve kültürel mirasını korumak amacıyla 1990 yılında vakıf statüsünde kurulmuş, bir sivil toplum kuruluşudur. "Doğal kaynakları", "kültürel mirası" ve "insan"ı bir bütün olarak ele alan Çekül, doğal ve kültürel çevreyi korumak için "kent-havza-bölge-ülke" ölçeğinde projeler geliştirmektedir. Çekül'ün "koruma-değerlendirme-yaşatma" amaçlı projelerinin hayata geçirilebilmesi ve sonuç alınabilmesi için benimsenen strateji "kamu-yerel-sivil-özel birlikteliği"ne öncelik verilmesidir. Toplumun kendini diri tutan tüm kesimlerinin ortak amaca yönelmesi, böylece sağlanır. Çekül, doğal ve kültürel varlıkların sürekliliğini ülke gündemine taşımak için umut ve özveriyle güçlenen, bilgi ve katılımla beslenen, "gönüllülük" esasına dayalı sivil girişimlerini, "doğa", "kültür", "eğitim", "tanıtım", "örgütlenme" ana başlıkları altında sürdürmektedir. KURUCULARIMIZ 50'li yıllardan bu yana, bazen yalnız, bazen gruplaşarak, Türkiye'nin dünya uygarlık tarihindeki özel konumuna uygun bir kimlikle varlığını kanıtlayabilmesi için bir grup aydın, yoğun çabalar harcıyordu. Geçmişten günümüze ve geleceğe akan değerlere sahip çıkmak için çalışan bu grup, ülkenin kültürel kimlik bunalımının yanı sıra, çevre sorunları altında da ezilmeye başlaması üzerine örgütlenmeye ve "çevre ve kültür" ağırlıklı olarak Türkiye'nin gündemini değiştirmeye karar verdi. Bunların içinden 25 gönüllü insan, 1990 yılında Prof. Dr. Metin Sözen öncülüğünde Çekül'ü kurdu. Kurucular, daha sonra kendi içlerinde işbölümü yaparak yönetim organlarını, danışma kurullarını seçtiler ve günümüze kadar gelen Çekül çizgisi böylece şekillenmeye başladı. 10

12 SONUÇ Ülkemizin erozyonla karşılaştığı tehlikeye dikkatleri çekmek, mümkün olduğunca ormanları korumak ve geliştirmek amacıyla bu projeyi seçtik. Bir ağacın 20 ile 100 yıl süren büyüme aşamasını toprak, hava, su ve güneşe tesirlerini, erozyona ve hava kirliliğine karşı etkilerini, hayvanlara ev sahipliği yaptığını dikkate almazsak ormanlar yok olur. Umarız, yenilenebilir doğal zenginlik kaynaklarımızdan olan ormanlarımızı koruma ve geliştirmenin hepimize düşen görevlerin başında geleceği bilincine varırız. 11

13 KAYNAKÇA 1) İnternet: 2) Orman,ormanlaşma,toprak Erozyon (Günay.T) 3) Sosyal Bilgiler 4-5 komisyon ( )2. baskıya ek 4) Tabiat ve İnsan (Aydoğan. S) 5) İnternet: 12

Ulusal Felaket: EROZYON

Ulusal Felaket: EROZYON Ulusal Felaket: EROZYON Toprak; kayaların ve organik maddelerin çeşitli derecedeki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar topluluğu barındıran, bitkilere durak yeri ve besin kaynağı

Detaylı

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı,

Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, GELECEĞİN SORUNLARI SU Su, evrende varolan canlı varlıkların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için gerekli olan en temel öğedir. İnsan kullanımı, ekosistem kullanımı, ekonomik kalkınma, enerji üretimi,

Detaylı

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır.

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER BÖLGEMİZİ TANIYALIM TESTİ. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. 1- VADİ: Akarsuların yataklarını derinleştirerek oluşturdukları uzun yarıklardır. PLATO: Çevresine göre yüksekte kalmış, akarsular tarafından derince yarılmış geniş düzlüklerdir. ADA: Dört tarafı karayla

Detaylı

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3

DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar

Detaylı

SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURAKLIK YÖNETİMİ İHTİSAS HEYETİ 2.TOPLANTISI

SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURAKLIK YÖNETİMİ İHTİSAS HEYETİ 2.TOPLANTISI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURAKLIK YÖNETİMİ İHTİSAS HEYETİ 2.TOPLANTISI TOPRAK MUHAFAZA VE HAVZA ISLAHI DAİRESİ BAŞKANLIĞI FAALİYETLERİ DR.HAVVA KAPTAN ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOPRAK MUHAFAZA VE HAVZA

Detaylı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı ARAZİ BOZULUMU LAND DEGRADATİON Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı LAND DEGRADATİON ( ARAZİ BOZULUMU) SOİL DEGRADATİON (TOPRAK BOZULUMU) DESERTİFİCATİON (ÇÖLLEŞME) Arazi Bozulumu Nedir - Su ve rüzgar

Detaylı

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI METEOROLOJI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 Aylık Bülten www.mgm.gov.tr METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 YAĞIŞ

Detaylı

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3 Dünyadaki toplam su miktarı 1,4 milyar km3 tür. Bu suyun % 97'si denizlerde ve okyanuslardaki tuzlu sulardan oluşmaktadır. Geriye kalan yalnızca % 2'si tatlı su kaynağı olup çeşitli amaçlar için kullanılabilir

Detaylı

ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI BURSA ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ

ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI BURSA ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI BURSA ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ EĞİMLİ ARAZİLERDE TERASLAMA TEKNİĞİ BUROR HENDEKLİ TERAS BUROR ÇUKURLU SEKİ TERAS (BUROR : Bursa Orman Terası) 2009 Arazi Yetenek Sınıfları ve Bu

Detaylı

Türkiye'de Tarım. İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir.

Türkiye'de Tarım. İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. Türkiye de Tarım Türkiye'de Tarım İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. Türkiye Topraklarından Yaralanma Oranları Topraklarımızdan faydalanma

Detaylı

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar

Detaylı

HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ

HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi Başkanı Havza? Hidrolojik olarak; Bir akarsu tarafından parçalanan, kendine

Detaylı

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. Su Kaynaklarının

Detaylı

ORMANCILIĞIMIZ (TOHUM-FİDAN-AĞAÇLANDIRMA)

ORMANCILIĞIMIZ (TOHUM-FİDAN-AĞAÇLANDIRMA) ORMANCILIĞIMIZ (TOHUM-FİDAN-AĞAÇLANDIRMA) Prof. Dr. İbrahim TURNA Orman Nedir? Orman, sadece ağaç ve ağaççık toplulukları değildir. Orman canlı ve büyük bir sistemdir. Bu sistem; ağaçlar, çalılar, otlar,

Detaylı

1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir?

1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir? 1- Çevresine göre alçakta kalmış ve vadilerle derin yarılmamış düzlüklere ne denir? a. Ova b. Vadi c. Plato d. Delta 2- Coğrafi bölgelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Coğrafi özellikleri

Detaylı

ÇYDD: su, değeri artan stratejik bir nitelik kazanacaktır.

ÇYDD: su, değeri artan stratejik bir nitelik kazanacaktır. ÇYDD: su, değeri artan stratejik bir nitelik kazanacaktır. 2017 Dünya Su Günü Bildirisi 2016 yılı, ilk kayıtların tutulduğu 1880 yılından bu yana en sıcak yıl olarak kayda geçti. 2 yüzyıl, dünya ortalama

Detaylı

BİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA

BİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA BİYOMLAR KARASAL BİYOMLAR SELİN HOCA EKOSİSTEM İLE BİYOM ARASINDA İLİŞKİ Canlıların yeryüzünde dağılışını etkileyen abiyotik ve biyotik faktörlere bağlı olarak bitki ve hayvan topluluklarını barındıran

Detaylı

Ülkemizde Yaşanan Doğal Afetler

Ülkemizde Yaşanan Doğal Afetler On5yirmi5.com Ülkemizde Yaşanan Doğal Afetler Ülkemizde Yaşanan Doğal Afetler Nelerdir? Yayın Tarihi : 14 Kasım 2012 Çarşamba (oluşturma : 1/30/2019) Çevre sorunları, insanların yaşadıkları doğal ortamı

Detaylı

DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN

DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN Heyelan ya da toprak kayması, zemini kaya veya yapay dolgu malzemesinden oluşan bir yamacın yerçekimi, eğim, su ve benzeri diğer kuvvetlerin etkisiyle aşağı ve dışa doğru

Detaylı

ÇIĞLARIN OLUŞUM NEDENLERİ:

ÇIĞLARIN OLUŞUM NEDENLERİ: ÇIĞ Genellikle boylu bitki örtüsü (orman) çok seyrek veya bulunmayan engebeli, dağlık ve eğimli arazilerde tabakalar halinde birikmiş olan kar kütlesinin iç ve dış kuvvetler etkisi ile başlayan bir ilk

Detaylı

ÇÖLLEŞME/ARAZİ BOZULUMU İLE MÜCADELE RAPORU

ÇÖLLEŞME/ARAZİ BOZULUMU İLE MÜCADELE RAPORU ÇÖLLEŞME/ARAZİ BOZULUMU İLE MÜCADELE RAPORU Çölleşme: Kurak, yarı kurak ve yarı nemli alanlarda iklim değişiklikleri ve insan faaliyetleri de dâhil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanan arazi bozulumu

Detaylı

Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler

Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler Nüfusun Dağılışında Etkili Faktörler Nüfus Dağılışını Etkileyen Faktörler İkiye Ayrılır: 1-Doğal Faktörler 2-Beşeri Faktörler 1-Doğal Faktörler: 1.İklim : Çok sıcak ve çok soğuk iklimler seyrek nüfusludur.

Detaylı

T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi

T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI-3 COĞRAFYA-1 TESTİ 26 HAZİRAN 2016 PAZAR Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının

Detaylı

COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701

COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 COĞRAFYA ARAZİ KULLANIMI VE ETKİLERİ ASLIHAN TORUK 11/F-1701 Türkiye de Arazi Kullanımı Türkiye yüzey şekilleri bakımından çok farklı özelliklere sahiptir. Ülkemizde oluşum özellikleri birbirinden farklı

Detaylı

TÜRKİYE DE TARIM ve HAYVANCILIK: SORUNLAR VE ÖNERİLER DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ

TÜRKİYE DE TARIM ve HAYVANCILIK: SORUNLAR VE ÖNERİLER DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ TÜRKİYE DE TARIM ve HAYVANCILIK: SORUNLAR VE ÖNERİLER DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ Tarım İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetidir. Türkiye nüfusunun yaklaşık %48.4

Detaylı

3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU. Sıtkı ERAYDIN Dağlık Alan Yönetimi Şube Müdürlüğü sitkieraydin@ogm.gov.tr

3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU. Sıtkı ERAYDIN Dağlık Alan Yönetimi Şube Müdürlüğü sitkieraydin@ogm.gov.tr 3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU Sıtkı ERAYDIN Dağlık Alan Yönetimi Şube Müdürlüğü sitkieraydin@ogm.gov.tr İSTANBUL- NİSAN 2013 TAŞKIN VE SEL KORUMADA YUKARI HAVZADA ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARAFINDAN YAPILAN

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Ülkemizin güney doğusunda yer alan bölge nüfus ve yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Akdeniz, Doğu Anadolu Bölgeleriyle, Suriye ve Irak Devletleriyle

Detaylı

ÇAKÜ Orman Fakültesi Havza Yönetimi ABD 1

ÇAKÜ Orman Fakültesi Havza Yönetimi ABD 1 Uymanız gereken zorunluluklar ÇEVRE KORUMA Dr. Semih EDİŞ Uymanız gereken zorunluluklar Neden bu dersteyiz? Orman Mühendisi adayı olarak çevre konusunda bilgi sahibi olmak Merak etmek Mezun olmak için

Detaylı

IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU

IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Rapor No. :1 Tarihi: 04/12/2012 IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Projenin Adı: Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır İli Aralık İlçesinde

Detaylı

ÖSYM. Diğer sayfaya geçiniz KPSS / GYGK-CS

ÖSYM. Diğer sayfaya geçiniz KPSS / GYGK-CS 31. 32. Televizyonda hava durumunu aktaran sunucu, Türkiye kıyılarında rüzgârın karayel ve poyrazdan saatte 50-60 kilometre hızla estiğini söylemiştir. Buna göre, haritada numaralanmış rüzgârlardan hangisinin

Detaylı

BUROR TERAS BUROR HENDEKLİ TERAS BUROR ÇUKURLU SEKİ TERAS

BUROR TERAS BUROR HENDEKLİ TERAS BUROR ÇUKURLU SEKİ TERAS BUROR TERAS BUROR HENDEKLİ TERAS BUROR ÇUKURLU SEKİ TERAS Arazi Yetenek Sınıfları ve Bu Sınıfların Kullanım Biçimleri * Özel sınıf olarak belirtilen böyle araziler, daha detaylı araştırmalara dayalı ıslah

Detaylı

COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 KPSS BAYRAM MERAL

COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 KPSS BAYRAM MERAL COĞRAFYANIN PUSULASI HARİTALARLA COĞRAFYA 2018 BAYRAM MERAL 1 Genel Yetenek - Cihan URAL Yazar Bayram MERAL ISBN 978-605-9459-31-0 Yayın ve Dağıtım Dizgi Tasarım Kapak Tasarımı Yayın Sertifika No. Baskı

Detaylı

BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA

BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA BİYOMLAR SUCUL BİYOMLAR SELİN HOCA SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tuzlu su ve tatlı su biyomları olmak üzere iki kısımda incelenir.

Detaylı

KENTLERDE SU YÖNETİMİ İLE UYUM POLİTİKALARI. Dr. Tuğba Ağaçayak

KENTLERDE SU YÖNETİMİ İLE UYUM POLİTİKALARI. Dr. Tuğba Ağaçayak KENTLERDE SU YÖNETİMİ İLE UYUM POLİTİKALARI Dr. Tuğba Ağaçayak İÇERİK Türkiye Ortalama Sıcaklık, Yağış Değerleri İklim Değişikliği ve Su Sorunları Kentler ve İklim Değişikliği Türkiye de Su Kaynakları

Detaylı

İNSAN VE ÇEVRE A. DOĞADAN NASIL YARARLANIYORUZ? B. DOĞAYI KONTROL EDEBİLİYOR MUYUZ? C. İNSANIN DOĞAYA ETKİSİ

İNSAN VE ÇEVRE A. DOĞADAN NASIL YARARLANIYORUZ? B. DOĞAYI KONTROL EDEBİLİYOR MUYUZ? C. İNSANIN DOĞAYA ETKİSİ İNSAN VE ÇEVRE A. DOĞADAN NASIL YARARLANIYORUZ? B. DOĞAYI KONTROL EDEBİLİYOR MUYUZ? C. İNSANIN DOĞAYA ETKİSİ A. DOĞADAN NASIL YARARLANIYORUZ? Canlıların hareket etme, büyüme ve yaşamlarını sürdürebilmeleri

Detaylı

10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar

10. SINIF KONU ANLATIMI. 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar 10. SINIF KONU ANLATIMI 48 EKOLOJİ 10 BİYOMLAR Sucul Biyomlar SUCUL BİYOMLAR Sucul biyomlar, biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre tatlı su ve tuzlu su biyomları

Detaylı

KONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA

KONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA GÜNÜMÜZDE ve GAP KONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA Türkiye nüfusunun yaklaşık %48.4

Detaylı

Deprem, yerkabuğunun içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamı ve yeryüzünü

Deprem, yerkabuğunun içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamı ve yeryüzünü Deprem, yerkabuğunun içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamı ve yeryüzünü sarsma olayıdır. Bir deprem planı hazırlamalıyız. Bu planda

Detaylı

SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER ve TÜRKİYE. Rifat Ünal Sayman Direktör, REC Türkiye SBE16 Swissotel, İstanbul 14 Ekim 2016

SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER ve TÜRKİYE. Rifat Ünal Sayman Direktör, REC Türkiye SBE16 Swissotel, İstanbul 14 Ekim 2016 SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER ve TÜRKİYE Rifat Ünal Sayman Direktör, REC Türkiye SBE16 Swissotel, İstanbul 14 Ekim 2016 Bölgesel Çevre Merkezi (REC) Ø Bağımsız, tarafsız ve kâr amacı gütmeyen uluslararası bir

Detaylı

Fonksiyonlar. Fonksiyon tanımı. Fonksiyon belirlemede kullanılan ÖLÇÜTLER. Fonksiyon belirlemede kullanılan GÖSTERGELER

Fonksiyonlar. Fonksiyon tanımı. Fonksiyon belirlemede kullanılan ÖLÇÜTLER. Fonksiyon belirlemede kullanılan GÖSTERGELER Fonksiyonlar Fonksiyon tanımı Fonksiyon belirlemede kullanılan ÖLÇÜTLER Fonksiyon belirlemede kullanılan GÖSTERGELER Fonksiyona uygulanacak Silvikültürel MÜDAHALELER 2) ETÇAP Planlarının Düzenlenmesine

Detaylı

Tarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar

Tarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar Tarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar Tarım, yeryüzünde en yaygın olan faaliyetlerden olup, gıda maddeleri ve giyim eşyası için gerekli olan hammaddelerin büyük bölümü

Detaylı

Dağlık alanda yaşayan insanlar ve yaşadıkları çevreler için birlikte çalışmak

Dağlık alanda yaşayan insanlar ve yaşadıkları çevreler için birlikte çalışmak Dağlık alanda yaşayan insanlar ve yaşadıkları çevreler için birlikte çalışmak BİZ KİMİZ? Dağ Ortaklığı bir Birleşmiş Milletler gönüllü ittifakı olup, üyelerini ortak hedef doğrultusunda bir araya getirir.

Detaylı

5. SINIF FEN BİLİMLERİ YER KABUĞUNUN GİZEMİ TESTİ

5. SINIF FEN BİLİMLERİ YER KABUĞUNUN GİZEMİ TESTİ 1) Aşağıdaki anıtlardan hangisi diğerlerinden farklıdır? A) B) C) D) 2) I Arazide daha önce olmayan, kaynak suların, suya doygun alanların ve su sızıntılarının oluşması. II Bina temelleri altında çatlama,

Detaylı

T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ. Dr. ġevki DANACIOĞLU

T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ. Dr. ġevki DANACIOĞLU T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ Dr. ġevki DANACIOĞLU Dersin içeriği Havza ve havza yönetimi tanımı, tarihsel gelişimi ve coğrafya bilimiyle ilişkisi

Detaylı

Normal (%) 74 59 78 73 60. Bozuk (%) 26 41 22 27 40. Toplam (Ha) 889.817 192.163 354.526 1.436.506 17.260.592. Normal (%) - - - - 29

Normal (%) 74 59 78 73 60. Bozuk (%) 26 41 22 27 40. Toplam (Ha) 889.817 192.163 354.526 1.436.506 17.260.592. Normal (%) - - - - 29 1.1. Orman ve Ormancılık Türkiye yaklaşık olarak 80 milyon hektar (ha) yüzölçümüyle dağlık ve eko-coğrafya bakımından zengin bir çeşitliliğe sahiptir. Bu ekolojik zenginliğe paralel olarak ormanlar da

Detaylı

Ağaç Nedir? Bir ağacın yaşayıp gelişebilmesi için; ışık, sıcaklık, CO 2, O 2, su ve mineral madde gereklidir.

Ağaç Nedir? Bir ağacın yaşayıp gelişebilmesi için; ışık, sıcaklık, CO 2, O 2, su ve mineral madde gereklidir. AĞAÇ NEDĠR? Ağaç Nedir? Boyu en az 5 metre, çapı da 10 cm'den aşağı olmayan, dal sürgün ve yapraklarının oluşturduğu tepe tacını tek bir gövde üzerinde taşıyan, her yıl çap artımı yaparak kalınlaşan, sürgün

Detaylı

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi TARIMSAL FAALİYETİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİSİ Toprak işleme (Organik madde miktarında azalma) Sulama (Taban suyu yükselmesi

Detaylı

DÜNYADA NÜFUS VE EKONOMİK FAALİYETLER

DÜNYADA NÜFUS VE EKONOMİK FAALİYETLER DÜNYADA NÜFUS VE EKONOMİK FAALİYETLER Dünyanın bazı yerlerinde nüfus yoğunken bazı yerlerinde seyrektir. Bu durumu etkileyen iklim, yeryüzü şekilleri, su kaynaklarını yakınlık, bitki örtüsü, sanayi, tarım,

Detaylı

YUKARI HAVZA SEL KONTROLU EYLEM PLANI VE UYGULAMALARI

YUKARI HAVZA SEL KONTROLU EYLEM PLANI VE UYGULAMALARI YUKARI HAVZA SEL KONTROLU EYLEM PLANI VE UYGULAMALARI SEL NEDİR? Sel; Şiddetli yağışların ardından yan derelerden gelen ve fazla miktarda katı ve iri materyal içeren büyük su kitlesidir. Isparta-Senirkent,

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 6 : İNSAN VE ÇEVRE

ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 6 : İNSAN VE ÇEVRE ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 6 : İNSAN VE ÇEVRE C ÇEVRE SORUNLARI VE ETKİLERİ (5 SAAT) 1 Ekosistemlerin Bozulma Nedenleri (Çevre Sorunları) 2 Çevre Kirliliğine Neden Olan (İnsan Kaynaklı) Faktörler

Detaylı

128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ AÇIKLAMA RAPORU

128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ AÇIKLAMA RAPORU AKÇAKALE KÖYÜ (MERKEZ/GÜMÜŞHANE) 128 ADA 27 VE 32 PARSEL NUMARALI TAŞINMAZLARA YÖNELİK 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU 2016 AKÇAKALE KÖYÜ-MERKEZ/GÜMÜŞHANE 128 ADA 27 VE 32 NUMARALI PARSELLERE

Detaylı

Türkiye 20,2 milyon hektar genişliğinde bir orman varlığına sahiptir.bu ülke alanının yaklaşık %26 sına karşılık gelir.fakat bu oran ülkemiz

Türkiye 20,2 milyon hektar genişliğinde bir orman varlığına sahiptir.bu ülke alanının yaklaşık %26 sına karşılık gelir.fakat bu oran ülkemiz Türkiye 20,2 milyon hektar genişliğinde bir orman varlığına sahiptir.bu ülke alanının yaklaşık %26 sına karşılık gelir.fakat bu oran ülkemiz koşulları için yeterli olmayıp,%30-35 civarında bir orman varlığına

Detaylı

Turkey; has different ecosystems due to her climate, topography and soil characteristics

Turkey; has different ecosystems due to her climate, topography and soil characteristics 1 Turkey; has different ecosystems due to her climate, topography and soil characteristics Average Altitude: 1132 meter 62.5% of the country has slope more than 15% 29% of the country is mid-high mountainous

Detaylı

ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ

ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ ULUSAL HAVZA YÖNETİM STRATEJİSİ Bayram HOPUR Entegre Projeler Uygulama Şube Müdürü Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü www.cem.gov.tr 3. Ulusal Taşkın Sempozyumu- 29.04.2013 İstanbul ULUSAL

Detaylı

ANKARA İLİ T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ANKARA İL MÜDÜRLÜĞÜ. Ankara da bilinçli. Çevre Gönüllüleri Yetişiyor

ANKARA İLİ T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ANKARA İL MÜDÜRLÜĞÜ. Ankara da bilinçli. Çevre Gönüllüleri Yetişiyor ANKARA İLİ T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ANKARA İL MÜDÜRLÜĞÜ 1923 Ankara da bilinçli Çevre Gönüllüleri Yetişiyor BOYAMA KİTABI İdris GÜLLÜCE Çevre ve Şehircilik Bakanı Çevreye yapılan yatırımın aslında

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA Ülkemizde Tarımsal Ormancılık Çalışmaları Ülkemizde tarımsal ormancılık çalışmalarını anlayabilmek için ülkemiz topraklarının yetişme ortamı özellikleri

Detaylı

TARIM ve GIDA GÜVENLİĞİ ve GÜVENCESİ - 1. Prof. Dr. Hami Alpas ODTÜ- Gıda Mühendisliği Bölümü-Ankara

TARIM ve GIDA GÜVENLİĞİ ve GÜVENCESİ - 1. Prof. Dr. Hami Alpas ODTÜ- Gıda Mühendisliği Bölümü-Ankara TARIM ve GIDA GÜVENLİĞİ ve GÜVENCESİ - 1 Prof. Dr. Hami Alpas ODTÜ- Gıda Mühendisliği Bölümü-Ankara Türkiye Tarımına Gıda Güvenliği Penceresinden Genel Bakış Prof. Dr. Hami Alpas Tarımda Gelişmeler 2015

Detaylı

COĞRAFYA YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ 1.JEOLOJİK ZAMANDA OLUŞAN YERLER BU ALANLAR 1. JEOLOJİK ZAMANDA OLUŞTUĞU İÇİN DEPREM RİSKİ EN AZ OLAN YERLERDİR.

COĞRAFYA YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ 1.JEOLOJİK ZAMANDA OLUŞAN YERLER BU ALANLAR 1. JEOLOJİK ZAMANDA OLUŞTUĞU İÇİN DEPREM RİSKİ EN AZ OLAN YERLERDİR. COĞRAFYA YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ 1.JEOLOJİK ZAMANDA OLUŞAN YERLER TRAKYADA YILDIZ DAĞLARI MASİFİ İÇ ANADOLUDA KIRŞEHİR MASİFİ DOĞU ANADOLUDA BİTLİS MASİFİ EGEDE SARUHAN MENTEŞE MASİFİ KASTAMONUDA DADAY-DEVREKANİ

Detaylı

KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ

KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE NEDİR? İçinde bulunduğumuz canlı, cansız tüm varlıkların birbirleri ile ilişkilerini içine alan ortam. Çevrenin doğal yapısını ve bileşiminin bozulmasını,

Detaylı

12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA

12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA 12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA TOPRAK EROZYONU Toprakların bulunduğu yada oluştuğu yerden çeşitli doğa kuvvetlerinin (rüzgar, su, buz, yerçekimi) etkisi ile taşınmasıdır. Doğal koşullarda oluşan

Detaylı

Oluşumuna ve etkenlerine göre erozyon çeşitleri. Erozyon ve Toprak Korunması

Oluşumuna ve etkenlerine göre erozyon çeşitleri. Erozyon ve Toprak Korunması DERS 5 Su Erozyonu Oluşumuna ve etkenlerine göre erozyon çeşitleri Oluşumuna ve etkenlerine göre erozyon çeşitleri Erozyonun meydana gelmesine sebep olan aktif faktörler su ve rüzgar dır. Etki dereceleri

Detaylı

COĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİ:

COĞRAFİ YAPISI VE İKLİMİ: TARİHİ : Batı Toroslar ın zirvesinde 1288 yılında kurulan Akseki İlçesi nin tarihi, Roma İmparatorluğu dönemlerine kadar uzanmaktadır. O devirlerde Marla ( Marulya) gibi isimlerle adlandırılan İlçe, 1872

Detaylı

Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolu Genel Müdürlüğü (AGM)

Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolu Genel Müdürlüğü (AGM) Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolu Genel Müdürlüğü (AGM) 30 Kasım 2004 Türkiye de Erozyon Problemi ve Erozyon Kontrolu Çalışmaları İsmail BELEN Orm. Yük. Müh. AGM Planlama Dairesi Başkanı SUNUŞ Önce toprak

Detaylı

COĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir.

COĞRAFYA-2 TESTİ. eşittir. B) Gölün alanının ölçek yardımıyla hesaplanabileceğine B) Yerel saati en ileri olan merkez L dir. 2012 LYS4 / COĞ-2 COĞRAFYA-2 TESTİ 2. M 1. Yukarıdaki Dünya haritasında K, L, M ve N merkezleriyle bu merkezlerden geçen meridyen değerleri verilmiştir. Yukarıda volkanik bir alana ait topoğrafya haritası

Detaylı

09/TOHUM_F%C4%B0DANLIK_VE_KURAK_ALAN_A%C4%9EA%C3%87LANDIRMASI_TEKN%C 4%B0KLER%C4%B0_ULUSLARARASI_E%C4%9E%C4%B0T%C4%B0M%C4%B0_BA%C5%9EL

09/TOHUM_F%C4%B0DANLIK_VE_KURAK_ALAN_A%C4%9EA%C3%87LANDIRMASI_TEKN%C 4%B0KLER%C4%B0_ULUSLARARASI_E%C4%9E%C4%B0T%C4%B0M%C4%B0_BA%C5%9EL http://www.cem.gov.tr/erozyon/anasayfa/resimlihaber/14-04- 09/TOHUM_F%C4%B0DANLIK_VE_KURAK_ALAN_A%C4%9EA%C3%87LANDIRMASI_TEKN%C 4%B0KLER%C4%B0_ULUSLARARASI_E%C4%9E%C4%B0T%C4%B0M%C4%B0_BA%C5%9EL ADI%E2%80%A6.aspx?sflang=tr

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA 6.3.2.4. Akdeniz Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Akdeniz kıyıları boyunca uzanan Toros

Detaylı

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:

Detaylı

ORMAN KORUMA AÇMACILIK

ORMAN KORUMA AÇMACILIK ORMAN KORUMA AÇMACILIK AÇMACILIK Orman alanlarının azalmasına neden olan açmalar, ormandan arazi kazanmak amacıyla yapılır. Açmacılık, yeni tarlalar ve otlak alanları elde etmek için ormanı kısmen veya

Detaylı

BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ

BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ BAŞLICA TOPRAK TİPLERİ Topraklar zonal, intrazonal ve azonal topraklar olmak üzere üçe ayrılır. 1. Zonal (Yerli) Topraklar iklim ve bitki örtüsüne bağlı olarak oluşan ve bütün katmanların(horizonların)

Detaylı

Seller çoğu durumlarda şiddetli sağanak yağışlar sırasında toprağın infiltrasyon kapasitesinin aşılması sonucunda oluşmaktadır.

Seller çoğu durumlarda şiddetli sağanak yağışlar sırasında toprağın infiltrasyon kapasitesinin aşılması sonucunda oluşmaktadır. SEL VE TAŞKIN Sel terimi; çoğunlukla şiddetli yağışların ardından yan derelerden ani olarak gelen ve fazla miktarda katı materyal (asılı yük ve yatak yükü halinde taşıntı) içeren büyük su kitlesini ifade

Detaylı

Harita 12 - Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası

Harita 12 - Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası AFET YÖNETİMİ Kütahya ve çevresi illeri yoğun deprem kuşağında olan illerdir. Bu çevrede tarih boyunca büyük depremler görülmüştür. Kütahya ve çevre iller doğal afet riski taşıyan jeolojik ve topografik

Detaylı

TÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. Ankara

TÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. Ankara TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1 Ankara Ülke Ekonomisinde Etkili Olan Faktörler Tarih Doğal Kaynaklar Coğrafi yer Büyüklük Arazi şekilleri

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI. Gökhan BAŞOĞLU

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI. Gökhan BAŞOĞLU YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI İÇERİK 1. DÜNYADAKİ VE ÜLKEMİZDEKİ ENERJİ KAYNAKLARI VE KULLANIMI 1.1 GİRİŞ 1.2 ENERJİ KAYNAKLARI 1.3 TÜRKİYE VE DÜNYADAKİ ENERJİ POTANSİYELİ 2. YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA Doğu Anadolu Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Ülkemizin en yüksek ve engebeli bölgesidir.

Detaylı

Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal

Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal kaynaklı kirlilik azaltılacak, Marjinal alanlar üzerindeki

Detaylı

Dünyada 3,2 milyon tona, ülkemizde ise 40 bin tona ulaşan pestisit tüketimi bunun en önemli göstergesidir. Pestisit kullanılmaksızın üretim yapılması

Dünyada 3,2 milyon tona, ülkemizde ise 40 bin tona ulaşan pestisit tüketimi bunun en önemli göstergesidir. Pestisit kullanılmaksızın üretim yapılması Pestisit; herhangi bir istenmeyen canlının (zararlı organizma), yayılmasını engelleyen, uzaklaştıran ya da ondan koruyan her türlü bileşik ya da bileşikler karışımıdır. Tarımda pestisitler, zararlı organizmaları

Detaylı

Bölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi)

Bölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi) YERYÜZÜNDEKİ BAŞLICA İKLİM TİPLERİ Matematik ve özel konum özelliklerinin etkisiyle Dünya nın çeşitli alanlarında farklı iklimler ortaya çıkmaktadır. Makroklima: Çok geniş alanlarda etkili olan iklim tiplerine

Detaylı

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI. Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 15 Ekim 2016

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI. Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 15 Ekim 2016 İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 16 Ekim Dünya Gıda Günü Herkesin gıda güvenliğine ve besleyici gıdaya ulaşma

Detaylı

DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma

DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma Demografi (nüfus bilimi), sınırları belli olan bir coğrafyanın nüfus yapısını, özelliklerini ve değişimlerini incelemektedir. Doğum, ölümün yanı sıra göç gibi dinamikleri

Detaylı

Çaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir.

Çaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir. Çaldıran Tarihçesi: İlçe birçok tarihi medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Medler, Bizanslılar, Urartular, İranlılar ve son olarak Osmanlı devleti bu ilçede hâkimiyet sürmüşlerdir. İlçenin tarih içerisindeki

Detaylı

Çevre Sorunlarının Nedenleri. Nüfus Sanayileşme Kentleşme Tarımsal faaliyet

Çevre Sorunlarının Nedenleri. Nüfus Sanayileşme Kentleşme Tarımsal faaliyet Çevre Sorunlarının Nedenleri Nüfus Sanayileşme Kentleşme Tarımsal faaliyet Başlıca çevre sorunları Hava kirliliği Su kirliliği Toprak kirliliği Gürültü kirliliği Katı atıkların oluşturdukları kirlilikler

Detaylı

Akdeniz iklimi / Roma. Okyanusal iklim / Arjantin

Akdeniz iklimi / Roma. Okyanusal iklim / Arjantin Akdeniz iklimi / Roma Okyanusal iklim / Arjantin Savan iklimi/ Meksika Savan iklimi/ Brezilya Okyanusal iklim / Londra Muson iklimi/ Calcutta-Hindistan 3 3 Kutup iklimi/ Grönland - - - - - - -3-4 -4 -

Detaylı

EDİRNE UZUNKÖPRÜ DOĞAL ORTAMI TEMİZ HAVASI İLE SÜPER BİR YAŞAM BURADA UZUNKÖPRÜ DE. MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI İSTER YATIRIM YAPIN KAZANIN

EDİRNE UZUNKÖPRÜ DOĞAL ORTAMI TEMİZ HAVASI İLE SÜPER BİR YAŞAM BURADA UZUNKÖPRÜ DE. MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI İSTER YATIRIM YAPIN KAZANIN EDİRNE UZUNKÖPRÜ MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI Yunanistan sınırına 6 kilometre uzaklıkta yer alan Edirne nin Uzunköprü ilçesi, Osmanlı İmparatorluğu nun Trakya daki ilk yerleşimlerinden biri. Ergene

Detaylı

ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞ NÜN

ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞ NÜN www.ogm.gov.tr AĞAÇLANDIRMA VE SİLVİKÜLTÜR ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞ NÜN SİLVİKÜLTÜR, AĞAÇLANDIRMA, EROZYON KONTROL VE TOPRAK MUHAFAZA, FİDANLIK ve TOHUM İŞLERİ DAİRE BAŞKANLIKLARININ TAŞRADAKİ

Detaylı

YGS COĞRAFYA HIZLI ÖĞRETİM İÇİNDEKİLER EDİTÖR ISBN / TARİH. Sertifika No: KAPAK TASARIMI SAYFA TASARIMI BASKI VE CİLT İLETİŞİM. Doğa ve İnsan...

YGS COĞRAFYA HIZLI ÖĞRETİM İÇİNDEKİLER EDİTÖR ISBN / TARİH. Sertifika No: KAPAK TASARIMI SAYFA TASARIMI BASKI VE CİLT İLETİŞİM. Doğa ve İnsan... YGS COĞRAFYA HIZLI ÖĞRETİM EDİTÖR Turgut MEŞE Bütün hakları Editör Yayınevine aittir. Yayıncının izni olmaksızın kitabın tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik ya da fotokopi yoluyla basımı, çoğaltılması

Detaylı

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla

Detaylı

2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip

2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip 2. Karışımın Ağaç Türleri Meşcere karışımında çok değişik ağaç türleri bulunur. Önemli olan, ağaçların o yetişme ortamı özelliklerine uyum gösterip karışıma katılabilmeleridir. Karışımdaki ağaç türleri

Detaylı

Su Yapıları II. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü

Su Yapıları II. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü Su Yapıları II Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. 1 Dünya Su Kaynakları Tuzlu Sular; 97,20%

Detaylı

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE SÖZLEŞMESİ 12. TARAFLAR KONFERANSI (COP12)

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE SÖZLEŞMESİ 12. TARAFLAR KONFERANSI (COP12) BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE SÖZLEŞMESİ 12. TARAFLAR KONFERANSI (COP12) Çölleşme; kurak, yarı-kurak ve yarı nemli alanlarda, iklim değişiklikleri ve insan faaliyetleri de dahil olmak üzere

Detaylı

BÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ

BÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ BÖLGE KAVRAMI VE TÜRLERİ Doğal, beşerî ve ekonomik özellikler bakımından çevresinden farklı; kendi içinde benzerlik gösteren alanlara bölge denir. Bölgeler, kullanım amaçlarına göre birbirine benzeyen

Detaylı

Doğu Karadeniz Bölgesi nde olduğu gibi yüksek eğim gruplarına sahip alanlar, ancak yoğun ve koruyucu orman örtüsü ile kaplı olduklarında heyelanların (toprak göçükleri) meydana gelme olasılıkları düşük

Detaylı

Çevre Yüzyılı. Dünyada Çevre

Çevre Yüzyılı. Dünyada Çevre Çevre Yüzyılı Çevre; canlıların yaşamı boyunca ilişkilerini sürdürdüğü dış ortamdır. Hava, su ve toprak bu çevrenin fizikî unsurlarını; insan, hayvan, bitki ve diğer mikroorganizmalar ise, biyolojik unsurlarını

Detaylı

Kuraklıkta Son Durum. Esin ERTEK TSKB Ekonomik Araştırmalar erteke@tskb.com.tr

Kuraklıkta Son Durum. Esin ERTEK TSKB Ekonomik Araştırmalar erteke@tskb.com.tr Esin ERTEK TSKB Ekonomik Araştırmalar erteke@tskb.com.tr Ağustos 2014 2013-2014 kış döneminde ülke genelinde etkisi hissedilen meteorolojik kuraklık, 2014 ün ilk yarısında bölgesel olarak devam etti. Türkiye

Detaylı

Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU

Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde uygun jeolojik şartlarda doğal olarak oluşan,

Detaylı

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER TOPLUM İÇİN ÇALIŞANLAR TESİ. Yukarıda aşağıdaki bakanlıklardan hangisinin görevlerinden bahsedilmiştir?

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER TOPLUM İÇİN ÇALIŞANLAR TESİ. Yukarıda aşağıdaki bakanlıklardan hangisinin görevlerinden bahsedilmiştir? 1- - Eğitim sisteminin belirlenmesi - Eğitime ilişkin planların yapılması - Okullarda okutulacak derslerin hazırlanıp uygulanması - Okul yapmak ve yaptırmak Yukarıda aşağıdaki bakanlıklardan hangisinin

Detaylı

1. Yer kabuðunun yapý gereði olan bir veya birkaç mineralden oluþan kütlelere ne ad verilir?

1. Yer kabuðunun yapý gereði olan bir veya birkaç mineralden oluþan kütlelere ne ad verilir? Soru - Yanýt 15 1. Yer kabuðunun yapý gereði olan bir veya birkaç mineralden oluþan kütlelere ne ad verilir? Yanýt: Yer kabuðunun yapý gereði olan bir veya birkaç mineralden oluþan kütlelere kayaç denir.

Detaylı

4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI

4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI 4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI 1. Dünya mızın şekli neye benzer? Dünyamızın şekli küreye benzer. 2. Dünya mızın şekli ile ilgili örnekler veriniz.

Detaylı

ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM

ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM Rehber Öğretmen : Şule Yıldız Hazırlayanlar : Bartu Çetin Burak Demiral Nilüfer İduğ Esra Tuncer Ege Uludağ Meriç Tekin 2000-2001 İZMİR TEŞEKKÜR Bize bu projede yardımda bulunan başta

Detaylı

WORLD FOOD DAY 2010 UNITED AGAINST HUNGER

WORLD FOOD DAY 2010 UNITED AGAINST HUNGER DUNYA GIDA GUNU ACLIGA KARSI BIRLESELIM Dr Aysegul AKIN FAO Turkiye Temsilci Yardimcisi 15 Ekim 2010 Istanbul Bu yılki kutlamanın teması, ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde dünyadaki açlıkla mücadele

Detaylı

YERKÜRE VE YAPISI. Çekirdek (Ağır Küre) Manto (Ateş Küre (Magma)) Yer Kabuğu (Taş Küre) Hidrosfer (Su Küre) Atmosfer (Hava Küre)

YERKÜRE VE YAPISI. Çekirdek (Ağır Küre) Manto (Ateş Küre (Magma)) Yer Kabuğu (Taş Küre) Hidrosfer (Su Küre) Atmosfer (Hava Küre) YERKÜRE VE YAPISI Dünya iç içe kürelerden meydana gelmiştir. Bu katmanların kalınlıkları, yoğunlukları ve bileşimleri birbirinden çok farklıdır. Yoğunlukları dışarıdan Dünya nın merkezine doğru artar.

Detaylı