İsmail Engin Serdar Şahin MALİYE

Transkript

1 İsmail Engin Serdar Şahin MALİYE

2 İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM MALIYE TEORISI I. KAMU MALİYESİNİN TANIMI... 1 II. KAMU MALİYESİNE İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR... 1 A. GELENEKSEL YAKLAŞIMLAR Kurumsal Yaklaşım Yapısal Yaklaşım Değişim Yaklaşımı Refah Yaklaşımı Gelir Yaklaşımı... 3 B. GÜNÜMÜZDEKİ YAKLAŞIMLAR Hukuki Yaklaşım İktisadi Yaklaşım Siyasi Yaklaşım... 4 III. DEVLET FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ YAKLAŞIMLAR... 5 A. MERKANTALİZM... 5 B. FİZYOKRATLAR... 5 C. KLASİK MALİYE YAKLAŞIMI [KLASİK-ORTODOKS MALİYECİLER, MALİ GELENEKÇİLER] Tüketici Devlet Varsayımı Kamu Girişimlerinin Özel Girişimlerden Daha Az Verimli Olduğu Varsayımı Tarafsız Vergi Ve Tarafsız Kamu Harcamaları Varsayımı...6 D. MÜDAHALECİ DEVLET YAKLAŞIMI [MODERN MALİYE ANLAYIŞI]...7 E. İKTİSADİ RASYONALİTE YAKLAŞIMI... 9 F. MUSGRAVE YAKLAŞIMI... 9 G. ANAYASAL İKTİSAT YAKLAŞIMI H. DEVLET GÖRÜŞLERİ Mekanik Devlet Görüşü Organik Devlet Modeli Kamu Hizmetleri Devleti Kalkınmacı Devlet Modeli Refah Devleti Modeli Marksist Devlet Modeli... 12

3 VIII Maliye 7. Günümüzde Devlet [Proaktif Devlet]...12 IV. KAMU SEKTÖRÜNÜN FONKSİYONLARI A. KAYNAK DAĞILIMINDA ETKİNLİĞİN SAĞLANMASI FONKSİYONU...13 B. İKTİSADİ İSTİKRARIN SAĞLANMASI FONKSİYONU...13 C. BÖLÜŞÜMDE ETKİNLİĞİN SAĞLANMASI FONKSİYONU...18 D. İKTİSADİ KALKINMANIN SAĞLANMASI FONKSİYONU...18 E. REGÜLASYON FONKSİYONU Regülasyon Gerekçeleri Regülasyon Biçimleri-Çeşitleri Regülasyon Yöntemleri Regülasyonların Olumsuzlukları...20 V. KAMU KESİMİNİN EKONOMİDEKİ YERİ-ÖZEL SEKTÖR İLİŞKİSİ A. KAMU HARCAMASI-ÖZEL HARCAMA ARASINDAKİ FARKLILIKLAR...21 B. KAMU KESİMİNİN EKONOMİDEKİ GÖRELİ PAYI...21 C. KAMU HİZMETLERİNİN OPTİMUM ÜRETİM MODELLERİ Kısmi Denge Modelleri Genel Denge Modelleri Refah Modelleri D. KAMU KESİMİNDE SİYASAL KARAR ALMA MODELLERİ Oybirliği Kuralı Basit Çoğunluk Oylaması Puanlı Oylama Kuralı Nokta Oylaması Kuralı Oy Ticareti [Logrolling]-Kütük Yuvarlama Downs Modeli Niskanen Modeli Romer-Rosenthal Modeli McKean Yaklaşımı [Görünmez El Teorisi]...37 E. PİYASA BAŞARISIZLIKLARI Statik Piyasa Başarısızlıkları Dinamik Piyasa Başarısızlıkları...38 F. DEVLET BAŞARISIZLIKLARI VI. DIŞSALLIKLAR A. TANIM B. DIŞSALLIK TÜRLERİ Pozitif Dışsallıklar Negatif Dışsallıklar Üretim Dışsallığı Tüketim Dışsallığı... 43

4 İçindekiler IX 5. Marjinal Dışsallık İnfra-Marjinal Dışsallık Parasal Dışsallık Teknolojik Dışsallık C. DIŞSALLIKLARIN ÇÖZÜMÜNDE KULLANILAN YÖNTEMLER Kamusal Çözümler Özel Çözümler İKİNCİ BÖLÜM KAMU HARCAMALARI I. KAMU HARCAMALARININ TANIMI II. KAMU HARCAMALARININ ÖZELLİKLERİ III. KAMU HARCAMALARININ SINIFLANDIRILMASI A. İDARİ SINIFLANDIRMA Organik Sınıflandırma [Kurumsal Sınıflandırma] Fonksiyonel Sınıflandırma B. BİLİMSEL [EKONOMİK] SINIFLANDIRMA Reel [Gerçek] Harcamalar Transfer Harcamaları Cari Harcamalar Yatırım Harcamaları...55 C. DİĞER SINIFLANDIRMA Harcamayı Yapan Birimlere Göre Sınıflandırma Zorunlu Harcamalar İhtiyari Harcamalar Sınıflandırması Olağan [Adi] Harcamalar Olağanüstü [Fevkalade] Harcamalar Sınıflandırması Kamu Harcamalarının Yarattığı Faydaya Göre Sınıflandırılması...61 IV. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ VE SINIRI A. KAMU HARCAMALARININ ETKİLERİ Ekonomik Büyüme Üzerine Etkileri Ekonomik İstikrar Üzerine Etkileri Gelir Dağılımı Üzerine Etkileri Ekonomik Kalkınma Üzerine Etkileri...64 B. KAMU HARCAMALARININ SINIRI V. KAMU HARCAMALARININ ARTIŞ NEDENLERİ A. GÖRÜNÜŞTE ARTIŞ NEDENLERİ B. GERÇEKTE ARTIŞ NEDENLERİ VI. KAMU HARCAMALARINDA ARTIŞI AÇIKLAYAN YAKLAŞIMLAR A. WAGNER KANUNU... 67

5 X Maliye B. PEACOCK-WİSEMAN IN SIÇRAMA HİPOTEZİ...68 C. MUSGRAVE YAKLAŞIMI D. MAKSİMİZASYON YAKLAŞIMI E. SOSYAL REFAHIN ARTIRILMASI YAKLAŞIMI...70 F. ROSTOW YAKLAŞIMI G. BAUMOL YAKLAŞIMI [DENGESİZ VERİMLİLİK YAKLAŞIMI]...70 H. BÜTÇE AÇIĞI VE KAMU HARCAMALARININ ARTIŞI TEZİ...71 I. POLİTİK KISITLAR MODELİ J. LEVIATHAN MODEL K. MALİ YANILSAMA MODELİ L. ODLE NİN POLİTİK AŞAMALAR TEZİ...73 M. KAMU HARCAMALARINDAKİ ARTIŞA İLİŞKİN DİĞER GÖRÜŞLER...73 VII. KAMU KESİMİ TARAFINDAN ÜRETİLEN MAL VE HİZMETLER A. TAM KAMUSAL MAL VE HİZMETLER Tüketimde Rakip Olmama Tüketimden Mahrum Edilmeme...75 B. YARI KAMUSAL MAL VE HİZMETLER...76 C. ERDEMLİ MAL VE HİZMETLER D. KULÜP MALLARI E. YEREL SOSYAL MALLAR F. GLOBAL SOSYAL MALLAR G. ÖZEL MAL VE HİZMETLER VIII. KAMU HİZMETLERİNİN MALİYETİ VE FİYATLAMASI A. MALİYETİ BELİRLEYEN UNSURLAR...81 B. KAMU SEKTÖRÜNDE FİYATLAMA ÇEŞİTLERİ...81 IX. SOSYAL FAYDA MALİYET ANALİZİ A. SOSYAL FAYDA MALİYET ANALİZİ B. GÖLGE FİYAT C. SOSYAL İSKONTO ORANI X. ÖZELLEŞTİRME A. ÖZELLEŞTİRMENİN AMAÇLARI B. ÖZELLEŞTİRME YÖNTEMLERİ ÜÇÜNCÜ BÖLÜM KAMU GELIRLERI (VERGI TEORISI VE VERGILEME TEKNIĞI) I. KAMU GELİRLERİ... 87

6 İçindekiler XI A. KAMU GELİRLERİNİN TANIMI B. KAMU GELİRLERİNİN ÇEŞİTLERİ Vergi Resim Harç Şerefiye Katılma Payı Parafiskal Gelirler Mali Tekeller Para ve Vergi Cezaları Borçlanma Para Politikasından Doğan Gelirler (Emisyon ve Devalüasyon) Fonlar Mülk ve Teşebbüs Gelirleri [Mamelek Gelirleri - Patrimuan Gelirler] Özelleştirme Gelirleri Diğer Kamu Gelirleri C. KAMU GELİRLERİNİN SINIFLANDIRILMASI Cebrilik Unsuru Açısından Sağlandıkları Kaynağın Niteliği Açısından Gelirin Elde Edilmiş Olduğu Kaynağın Sürekliliği Ya Da Gelirin Sürekliliği Açısından II. VERGİ TEORİSİ VE VERGİLEME TEKNİĞİ A. VERGİNİN AMAÇLARI B. VERGİNİN TANIMI VE NİTELİKLERİ...92 C. VERGİNİN TARİHİ GELİŞİMİ D. VERGİYİ AÇIKLAYAN TEORİLER Fayda Teorisi İktidar Teorisi E. VERGİNİN UNSURLARI Verginin Konusu Vergiyi Doğuran Olay Vergi Matrahı Vergi Mükellefi - Vergi Sorumlusu...97 F. VERGİLENDİRME SÜRECİ Verginin Tarhı Verginin Tebliği Verginin Tahakkuku Verginin Tahsili G. VERGİ ALACAĞINI SONA ERDİREN DURUMLAR...101

7 XII Maliye 1. Ödeme Mahsup-Takas Terkin Zamanaşımı Af Uygulamaları Tahakkuktan Vazgeçme Tahsil İmkansızlığı Nedeniyle Vergiden Vazgeçme Vergi Hatalarının Düzeltilmesi Yargı Kararları Mirasın Reddi Uzlaşma Cezalarda İndirim III. VERGİLEME İLKELERİ A. SMİTH İN VERGİLEME İLKELERİ B. WAGNER İN VERGİLEME İLKELERİ Mali İlkeler İktisadi İlkeler Ahlaki İlkeler Teknik ve İdari İlkeler: C. ÇAĞDAŞ VERGİLEME İLKELERİ Genellik İlkesi Adalet İlkesi Eşitlik İlkesi Açıklık İlkesi Belirlilik İlkesi Kesinlik İlkesi Verimlilik [Yeterlilik-Yeterli Gelir] İlkesi İktisadilik İlkesi Uygunluk İlkesi Esneklik İlkesi İstikrar İlkesi İktisadi Etkinlik İlkesi Reel Toplam Hasılanın Yükseltilmesi Ilkesi IV. VERGİ ÖDEME GÜCÜ A. VERGİ TARİFELERİNDEN YARARLANILMASI Sınıf Usulü Artan Oranlı Vergi Tarifesi Dilim Usulü Artan Oranlı Vergi Tarifesi Gizli Artan Oranlılık Tersine Artan Oranlılık

8 İçindekiler XIII 5. Artan Oranlı Vergi Tarifesi Ile Ilgili Çeşitli Kavramlar B. EN AZ GEÇİM İNDİRİMİ UYGULAMASINA YER VERİLMESİ En Az Geçim İndirimi Uygulamasını Savunanların Görüşleri En Az Geçim İndirimi Uygulamasa Karşı Görüşleri En Az Geçim İndirimi Türleri En Az Geçim İndirimi Uygulama Şekilleri C. AYIRMA İLKESİNE YER VERİLMESİ Ayırma İlkesi Uygulamasını Savunan Görüşler Ayırma İlkesi Uygulamasına Karşı Görüşler D. VERGİ İSTİSNA VE MUAFİYETLERİNE YER VERİLMESİ V. VERGİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR Vergiden Kaçınma Vergi Kaçakçılığı Çifte/Mükerrer Vergileme Vergi Planlaması Vergi Maliyeti Vergi Harcaması Vergi Yükü Vergi Kapasitesi Vergi Gayreti Vergi Esnekliği ve Vergi Canlılığı Taksflasyon Mali Tevzin Vergi Uyumlulaştırması Vergi Koordinasyon Vergi Rekabeti Vergi Cenneti Google Vergisi Vergi Göçü Vergi Tatili Vergi Dampingi Vergi Arbitrajı Mali Anestezi [Mali His İptali] Mali Rant Mali Sömürü Vergi Erozyonu Vergileme Sınırı Vergi Fiyatı Asgari Vergi

9 XIV Maliye 29. Mali Aldanma Mali Zorlama Nominal Vergi Çengeli [Soğuk Artan Oranlılık, Mali Sürüklenme] Vergi Tutamağı Vergi Bilinci Vergi Ahlakı Vergi Kaması Vergi Takozu Vergi Alerjisi Vergi Reddi Verginin Gelir Etkisi Verginin İkame Etkisi Verginin Karar Etkisi Verginin Amortismanı Verginin Kapitalizasyonu Verginin Dönüştürülmesi [Telafisi] Tobin Vergisi Ramsey Vergisi VI. VERGİ YANSIMASI A. YANSIMAYI BELIRLEYEN MIKRO EKONOMIK FAKTÖRLER B. YANSIMAYI BELIRLEYEN MAKROEKONOMIK FAKTÖRLER C. VERGI YANSIMASINI ETKILEYEN FAKTÖRLERİN AYRINTILI ANALİZİ Arz ve Talep Esneklikleri Açısından Diğer Faktörler Açısından D. VERGİ YANSIMASI ŞEKILLERI İleriye-Geriye Yansıma Sınırlı-Sınırsız Yansıma Kanuni Yansıma-Fiili Yansıma Biçimsel Yansıma-Efektif Yansıma Tam Yansıma-Kısmi Yansıma Mutlak Yansıma-Diferansiyel Yansıma Çapraz Yansıma Çift Yansıma Tek Dereceli-Çok Dereceli Yansıma VII. VERGİLERİN SINIFLANDIRILMASI A. KONULARINA GÖRE B. DOLAYLI-DOLAYSIZ VERGİLER Vergi Konusunun Sürekliliği ve vergiyi Doğuran Olay Kriteri Yansıma Kriteri

10 İçindekiler XV C. AYNİ, BEDENİ VE NAKDİ VERGİLER D. OBJEKTİF VERGİLER-SUBJEKTİF VERGİLER E. ŞAHSİ VERGİLER-MAL VERGİLERİ F. DAĞITMA [TEVZİİ] VERGİLER-NİSPET VERGİLERİ G. ADVALOREM VERGİ-SPESİFİK VERGİ H. UYGULAMA SÜRELERİ AÇISINDAN I. TARİFELERİ AÇISINDAN J. KAPSAMLARI AÇISINDAN K. TAHSİLATI YAPAN BİRİMLER AÇISINDAN VIII. TEK VERGİ UYGULAMASI A. ARAZİDEN VERGİ ALINMASI B. HAMMADDE ÜZERİNDEN VERGİ ALINMASI C. GELİR ÜZERİNDEN VERGİ ALINMASI D. ARAZİDEKİ DEĞER ARTIŞINDAN VERGİ ALINMASI E. ENERJİDEN VERGİ ALINMASI F. SERMAYEDEN VERGİ ALINMASI G. HARCAMALAR ÜZERINDEN VERGI ALINMASI Yayılı Muamele Vergisi Toplu Muamele Vergisi Katma Değer Vergisi DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DEVLET BORÇLANMASI I. DEVLET BORCUNUN TANIMI II. BORÇLANMA İLE VERGİ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR III. KAMU BORCU İLE ÖZEL BORÇ ARASINDAKİ FARKLILIKLAR IV. DEVLETİN BORÇLANMA NEDENLERİ V. KAMU AÇIKLARININ GELİŞİMİ VE TÜRLERİ A. KAPSAM AÇISINDAN KAMU AÇIKLARININ TÜRLERİ Dar Anlamda Kamu Sektörü Açığı Geniş Anlamda Kamu Açığı Konsolide Kamu Sektörü Açığı B. İŞLEVSELLİĞİ AÇISINDAN KAMU AÇIKLARININ TÜRLERİ Geleneksel Açık Birincil Açık [Faiz Dışı Açık] Operasyonel Açık [İşlemsel Açık] Cari Açık - Sermaye Açığı...150

11 XVI Maliye 5. Nakit Açığı Tahakkuk Bazında Açık Yapısal Açık Konjonktürel Açık VI. BORÇLANMA YETKİSİ A. BORÇLANMA YETKİSİNİN GELİŞİMİ B. BORÇLANMA LİMİTİ C. BORÇLANMA SINIRI VII. İÇ DIŞ BORÇ AYRIMINDA KULLANILAN KRİTERLER VIII. İÇ BORÇLARIN KAYNAKLARI IX. İÇ BORÇLARIN SINIFLANDIRILMASI A. VADELERİ AÇISINDAN Kısa Vadeli Borçlar Uzun Vadeli Borçlar B. GÖNÜLLÜ OLUP OLMADIKLARI AÇISINDAN X. İÇ BORÇLANMADA KULLANILAN ARAÇLAR A. HAZİNE BONOSU [PLASMAN BONOLARI] B. DEVLET TAHVİLİ Bütçe Açığının Finansmanı Amacıyla İhraç Edilen Devlet Tahvilleri Özel Tertip Devlet Tahvilleri Devlet İç Borçlanma Senetlerinin İhraç Yöntemleri C. KISA VADELİ AVANSLAR D. HAZİNE KEFALETİNİ HAİZ BONOLAR E. GELİR ORTAKLIĞI SENETLERİ F. GELİRE ENDEKSLİ SENETLER G. KİRA SERTİFİKASI [SUKUK] H. MÜTEAHHİTLİK BONOLARI I. EMANETLER XI. İÇ BORÇLARIN EKONOMİK ETKİLERİ A. ENFLASYONİST ETKİLER B. YATIRIMLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLER Kamu Yatırımları Üzerindeki Etkileri Özel Yatırımlar Üzerindeki Etkileri C. ÖDEMELER DENGESİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ D. GELİR DAĞILIMI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ XII. TÜRKİYE DE İÇ BORÇLANMA XIII. TAHVİL SAHİPLERİNE SAĞLANAN ÇIKARLAR XIV. DIŞ BORÇLANMA A. DIŞ BORÇLANMAYA BAŞVURMA NEDENLERİ B. DIŞ BORÇLARIN SINIFLANDIRILMASI...177

12 İçindekiler XVII 1. Kullanılış Biçimlerine Göre Sınıflandırma Borçların Kaynaklarına Göre Sınıflandırma Borcu Alanın Statüsüne Göre Sınıflandırma Geri Ödeme Şekline Göre Sınıflandırma Vadelerine Göre Sınıflandırma XV. DIŞ BORÇLARIN İKTİSADİ ETKİLERİ A. İKTİSADİ İSTİKRAR AÇISINDAN B. İKTİSADİ BÜYÜME AÇISINDAN C. GELİR DAĞILIMI AÇISINDAN XVI. TÜRKİYE DE DIŞ BORÇLARIN GELİŞİMİ XVII. BORÇ YÖNETİMİNİN TANIMI XVIII. BORÇ YÖNETİMİNİN AMAÇLARI XIX. İÇ BORÇ YÖNETİMİ A. OLAĞAN İÇ BORÇ YÖNETİMİ B. OLAĞANÜSTÜ [İSTİSNAİ] İÇ BORÇ YÖNETİMİ Borcun Reddi/Silinmesi Konsolidasyon [Tahkim][Erteleme] Konversiyon [Borç Değiştirme] Büyümeye Endeksli Tahviller Monetizasyon Özelleştirme Olağanüstü Vergileme Borç Swapı XX. DIŞ BORÇ YÖNETİMİ A. OLAĞAN DIŞ BORÇ YÖNETİMİ B. OLAĞANÜSTÜ [İSTİSNAİ] DIŞ BORÇ YÖNETİMİ Geçmişte Uygulanan Borç İndirim İşlemleri Borç-Özsermaye Değişimi Borç Azaltma Kolaylığı/Borçların Geri Satın Alınması Borç Doğa/Çocuk Değişimi BEŞİNCİ BÖLÜM KAMU BÜTÇESI I. KAMU BÜTÇESİNİN TANIMI VE GELİŞİMİ A. BÜTÇE KAVRAMI B. ÜLKEMİZDE BÜTÇENİN GELİŞİMİ II. BÜTÇENİN FONKSİYONLARI

13 XVIII Maliye III. BÜTÇE DENKLIĞI TEORILERI IV. BÜTÇE İLKELERİ A. KLASİK BÜTÇE İLKELERİ Genellik İlkesi Birlik İlkesi Açıklık ve Alenilik İlkesi Doğruluk İlkesi (Objektif Doğruluk İlkesi) Samimilik İlkesi (Sübjektif Doğruluk İlkesi) Önceden İzin İlkesi Giderlerin Gelirlerden Önceliği İlkesi Giderlerde Tahsis [Ayrım] İlkesi Denklik İlkesi Tasarruf İlkesi Yıllık Olma İlkesi B. ÇAĞDAŞ BÜTÇE İLKELERİ [5018 SAYILI KANUNA GÖRE BÜTÇE İLKELERI] Makroekonomik istikrar İlkesi Performans ve Mali Kontrol İlkesi Planlama İlkesi Uluslararası standartlara uygunluk V. BÜTÇE SİSTEMLERİ [BÜTÇELEME TEKNİKLERİ] A. TORBA [LUMP - SUM] BÜTÇE B. GELENEKSEL [KLASİK - ÖRGÜT] BÜTÇE SİSTEMİ C. PERFORMANS BÜTÇE [İCRAAT BÜTÇESİ] SİSTEMİ D. PROGRAM BÜTÇE SİSTEMİ E. PLANLAMA PROGRAMLAMA BÜTÇELEME SİSTEMİ [PPBS] F. SIFIR TABANLI BÜTÇELEME SİSTEMİ G. STRATEJİK PLANLARA BAĞLI PERFORMANS ESASLI BÜTÇE SİSTEMİ VI. BÜTÇE ÇEŞİTLERİ A. YÜKSEKÖĞRETİM KURULU, ÜNİVERSİTELER VE YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜLERİ B. ÖZEL BÜTÇELİ DİĞER İDARELER VII. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ HAZIRLANMASI A. GELİR BÜTÇESİNİN HAZIRLANMA YÖNTEMLERİ Otomatik Tahmin Yöntemi Serbest Tahmin Yöntemi B. BÜTÇE KANUNUNA EKLI BELGELER C. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUNU NUN HAZIRLANMA SÜRECI D. GEÇİCİ BÜTÇE

14 İçindekiler XIX VIII. BÜTÇENİN UYGULANMASI A. HARCAMALARIN YAPILMASI Ödeneklerin Serbest Bırakılması; Vize Yapılması Gerekliliği; B. HARCAMA SÜRECİNDEKİ GÖREVLİLER Üst Yöneticiler Harcama Yetkilisi Gider Gerçekleştirme Görevlileri Muhasebe Yetkilisi C. HARCAMALARIN YAPILMA AŞAMALARI Yüklenmeye Girişme Harcama Talimatı Giderin Gerçekleştirilmesi D. ÖDENMEYEN GİDERLER VE BÜTÇELEŞTİRİLMİŞ BORÇLAR E. ÖDENEK İŞLEMLERI Ön Ödeme Yedek Ödenek Ek Ödenek Örtülü Ödenek Olağanüstü Ödenek Ödenek Aktarması IX. BÜTÇE KAPATMA USULLERI A. EGZERSİZ [HESAP DÖNEMİ] YÖNTEMİ B. JESTİYON [ZAMAN-I İDARE, YÖNETİM DÖNEMİ, SAYMAN DÖNEMİ] YÖNTEMİ X. DEVLET MUHASEBE SİSTEMLERİ XI. BÜTÇENİN DENETİMİ Altıncı Bölüm MALIYE POLITIKASI I. MALİYE POLİTİKASININ DOĞUŞU II. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI III. MALİYE POLİTİKASININ ARAÇLARI IV. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI ARASINDAKİ ÇATIŞMALAR A. FİYAT İSTİKRARI İLE TAM ÇALIŞMA ARASINDAKİ ÇATIŞMA...236

15 XX Maliye B. GELİR DAĞILIMINDA ADALET [BELİRLİ BİR TÜKETİM/REFAH DÜZEYİNE ULAŞILMASI] İLE İKTİSADİ KALKINMANIN SAĞLANMASI ARASINDAKİ ÇATIŞMA C. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI İLE EKONOMİK VE SOSYAL HAKLAR ARASINDAKİ ÇATIŞMA D. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI İLE MALİYE POLİTİKASI ARAÇLARININ AMAÇLARI ARASINDAKİ ÇATIŞMA V. MALİYE POLİTİKASININ SINIRLARI A. İŞLEMSEL SINIRLAMALAR B. POLİTİK SINIRLAMALAR C. YAPISAL SINIRLAMALAR VI. MALİYE POLİTİKASI YÜRÜTME KOŞULLARI VII. MALİYE POLİTİKASI VE İKTİSADİ YAKLAŞIMLAR A. MERKANTALİZM B. FİZYOKRASİ C. KLASİK İKTİSAT YAKLAŞIMI D. KEYNESYEN YAKLAŞIM E. MONETARİST YAKLAŞIM F. RASYONEL BEKLENTİLER YAKLAŞIMI [HİPOTEZİ] G. ARZ YÖNLÜ İKTİSAT YAKLAŞIMI H. POST KEYNESYEN YAKLAŞIM I. YENİ KEYNESYEN YAKLAŞIM J. ÇAĞDAŞ KEYNESYENLER K. ANAYASAL İKTİSAT YAKLAŞIMI L. YAPISALCI YAKLAŞIM VIII. MALİYE POLİTİKASI ÇEŞİTLERİ A. İHTİYARİ MALİYE POLİTİKASI B. OTOMATİK STABİLİZATÖRLERE DAYALI MALİYE POLİTİKASI [Artan Oranlı] [Kişisel] Gelir Vergisi İşsizlik Yardımları ve İşsizlik Sigortası Kesintileri Tarımsal Destekleme Alımları Kurumların, Bireylerin, Ailelerin Tasarrufları ve Şirketlerin Kar Dağıtım Politikaları Kendiliğinden Meydana Gelen Bütçe Açık ve Fazlaları Kurumlar Vergisi Stoklarda Meydana Gelen Artış ve Azalışlar C. FORMÜL ESNEKLİĞİ YÖNTEMİ D. KURALLI MALİYE POLİTİKASI IX. MALİYE POLİTİKASI UYGULAMASI VE MİLLİ GELİR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

16 İçindekiler XXI A. ÇOĞALTAN ETKISI B. HIZLANDIRAN ETKISI X. ENFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI A. ENFLASYONUN ETKİLERİ B. ENFLASYONLA MÜCADELE STRATEJİSİ Enflasyonla Mücadelede Kamu Harcama Politikası Enflasyonla Mücadelede Vergi Politikası Enflasyonla Mücadelede Borçlanma Politikası XI. DEFLASYONLA [DURGUNLUKLA] MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI A. DEFLASYONLA MÜCADELEDE KAMU HARCAMA POLİTİKASI B. DEFLASYONLA MÜCADELEDE VERGİ POLİTİKASI C. DEFLASYONLA MÜCADELEDE BORÇLANMA POLİTİKASI XII. STAGFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI A. GELIRLER POLITIKASI B. VERGI TEMELLI GELIRLER POLITIKASI C. ENDEKSLEME D. ÜRETIM TEŞVIKLERI VE SUBVANSIYONLAR XIII. EKONOMİK KALKINMA VE MALİYE POLİTİKASI XIV. GELİR DAĞILIMI VE MALİYE POLİTİKASI XV. İSTİKRAR PROGRAMLARI XVI. PARA VE MALİYE POLİTİKALARININ ETKİNLİĞİ A. DIŞA KAPALI EKONOMİ B. DIŞA AÇIK EKONOMİ Sabit Kur Rejimi-Sermaye Hareketleri Serbest Esnek Kur Rejimi-Sermaye Hareketleri Serbest YEDİNCİ BÖLÜM VERGI HUKUKU I. VERGI HUKUKU HAKKINDA GENEL BILGILER A. MALIYE BILIMININ HUKUKI BOYUTU Mali Hukuk Vergi Hukuku Vergi Hukukuna İlişkin Ayrımlar B. VERGİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ C. VERGİLENDİRME YETKİSİ II. VERGİ HUKUKUNDA TARAFLAR

17 XXII Maliye A. VERGİ ALACAKLISI [DEVLET] B. VERGİ BORÇLUSU [MÜKELLEF] C. ARACI MÜKELLEF D. FIILI MÜKELLEF E. VERGI SORUMLUSU Mükellefin Temsilcisinin Sorumluluğu Vergi Kesenlerin Sorumluluğu Meslek Mensuplarının Sorumluluğu Mirasçıların Sorumluluğu Dar Mükelleflerde Vergi Sorumluluğu III. VERGİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI A. YASAMA ORGANINDAN DOĞAN KAYNAKLAR Anayasa Uluslararası Vergi Anlaşmaları Kanunlar B. YÜRÜTME ORGANINDAN DOĞAN KAYNAKLAR Kanun Hükmünde Kararname Bakanlar Kurulu Kararları Tüzük Yönetmelik Genel Tebliğ Özelge [Mukteza] Sirküler Genelge C. YARGI ORGANINDAN DOĞAN KAYNAKLAR Anayasa Mahkemesi Kararları İçtihadı Birleştirme Kararları D. DİĞER KAYNAKLAR Bilimsel Öğreti Örf ve Adet Kuralları IV. KANUNLARIN UYGULANMASI A. YER BAKIMINDAN UYGULANMASI B. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI Vergi Kanunlarının Yürürlüğe Girmesi Vergi Kanunlarının Yürürlükten Kaldırılması Vergi Kanunlarının Geriye Yürümesi [Makabline Şamil Olmama] C. ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI [YORUM] Yorum Kavramı ve Türleri Yorum Yöntemleri

18 İçindekiler XXIII 3. Yorumda Kullanılan Mantık Kuralları Vergi Hukukunda Yorum Kuralları V. VERGİ HUKUKUNDA SÜRELER A. ORGANİK TASNİF Kanuni Süreler İdari Süreler Yargısal Süreler B. HUKUKİ NİTELİKLERİNE GÖRE TASNİF Hak Düşürücü Süreler Vergi Ödevleri ile İlgili Süreler Müsamaha Süreleri Uyarıcı ya da Düzenleyici Süreler Zamanaşımı Süreleri C. SÜRELERİN HESAPLANMASI D. SÜRELERİN UZAMASI [İDARI SÜRELERIN UZAMASI] Mücbir Sebepler Zor Durum Hali Ölüm Halinde Sürelerin Uzaması VI. MÜKELLEFİN ÖDEVLERİ A. MÜKELLEFIN MADDI ÖDEVI B. MÜKELLEFIN ŞEKLI ÖDEVLERI Bildirim Ödevleri Kayıt Nizamına Yönelik Ödevler Belge Düzenleme, Verme ve Saklama Ödevi Defter Tasdiki Ödevi Defter Tutma Ödevi Beyanname Verme ve Ödeme Sürelerine İlişkin Ödevler Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanma Ödevi Banka Aracılığıyla Ödeme Yapma Ödevi Vergi İncelemesinde Yetkililere Yardım Ödevi Bilgi Verme Ödevi Vergi Kimlik Numarası Kullanma Ödevi VII. VERGİ İDARESİNİN BİLGİ EDİNME YOLLARI A. YOKLAMA B. VERGİ İNCELEMESİ C. ARAMA D. BİLGİ TOPLAMA E. İSTİHBARAT ARŞİVİ VIII. VERGİ SUÇ VE CEZALARI

19 XXIV Maliye A. VERGİ SUÇ VE CEZASI KAVRAMI B. VERGİ SUÇLARININ ÇEŞİTLERİ Kabahatler Suçlar [Cürümler] C. VERGI SUÇ VE CEZALARIYLA İLGILI ORTAK HÜKÜMLER Vergi Suç ve Cezalarından Kurtulma Yolları Vergi Suçlarında Cezaların Artması Hali [Tekerrür Hali] Vergi Suç ve Cezalarında İştirak Vergi Suçlarında Birleşme IX. VERGİ UYUŞMALIKLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI A. VERGI UYUŞMAZLIĞI KAVRAMI B. VERGI UYUŞMAZLIKLARININ İDARI AŞAMADA ÇÖZÜM YOLLARI Pişmanlık ve Islah Vergi Cezalarında İndirim Uygulaması Uzlaşma Vergi hatalarının düzeltilmesi C. VERGI UYUŞMAZLIKLARININ YARGI AŞAMASINDA ÇÖZÜMÜ Vergi Davalarına Bakmakla Görevli Mahkemeler Vergi Yargısının İşleyişi X. KAMU ALACAĞININ KORUNMASI A. KAMU ALACAĞININ GÜVENCE ALTINA ALINMASI Teminat İhtiyati Tahakkuk İhtiyati Haciz Yurtdışına Çıkış Yasağı B. VERGI ALACAĞININ DEĞERININ KORUNMASI C. KAMU ALACAKLARININ ZORLA TAHSILI Ödeme Emri Haciz D. ZAMANAŞIMI Tahakkuk [tarh] zamanaşımını durduran haller Tahsil Zamanaşımını Durduran Haller Tahsil Zamanaşımını Kesen Haller E. TECIL

20 İçindekiler XXV SEKİZİNCİ BÖLÜM TÜRK VERGI SISTEMI I. VERGİ SİSTEMİ KAVRAMI VE TÜRK VERGİ SİSTEMİ II. GELİR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER A. GELİR VERGİSİ Gelir Vergisinin Tarihi Gelişimi Gelir Kavramı Gelir Vergisi Türleri sayılı Gelir Vergisi Kanununa Göre Gelirin Özellikleri Gelir Vergisinin Konusu ve Mükellefi Gelir Vergisinde Mükellefiyet ve Mükellefiyet Şekilleri Gelir Unsurları ve Gelirin tespiti Gelir Vergisinin Beyanı ve Ödenmesi Gelirin Toplanması ve Zararların Mahsubu Geçici Vergi B. KURUMLAR VERGISI Kurumlar Vergisinin Mükellefleri ve mükellefiyet şekilleri Kurumlar Vergisinde Mükellefiyet Türleri Kurumlar Vergisinde Matrah Tespiti C. KURUMLAR VERGISINDE YER ALAN MUAFIYET VE İSTISNALAR Tasfiye Birleşme Devir Şekil Değiştirme ve Bölünme Kurumlar Vergisinde Kazancın Bildirimi III. SERVET VE SERVET TRANSFERİ ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER A. EMLAK VERGİSİ Bina vergisi Arazi Vergisi Verginin Matrahı, Oranı ve Beyanı B. MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ C. VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ Tarihi süreç içerisinde Veraset ve İntikal vergisi Veraset ve İntikal Vergisi Veraset ve İntikal Vergisinin Matrahı, Oranı ve Beyanı IV. HARCAMALAR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER A. KATMA DEĞER VERGİSİ Katma Değer Vergisinde Teslim ve Teslim Sayılan Haller Katma Değer Vergisinde İstisnalar Katma Değer Vergisin Oranı ve Vergilendirilmesi B. ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ

21 XXVI Maliye C. BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ D. DAMGA VERGİSİ E. GÜMRÜK VERGİSİ F. ŞANS OYUNLARI VERGİSİ KAYNAKÇA