Türkiye de Toprak Kirliliği ile İlgili Gelişmeler Toprak Kirliliği, toprakların ve kalitesinin korunması açısından çevre koruma yaklaşımları içinde

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Türkiye de Toprak Kirliliği ile İlgili Gelişmeler Toprak Kirliliği, toprakların ve kalitesinin korunması açısından çevre koruma yaklaşımları içinde"

Fidan Günaydın
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Türkiye de Toprak Kirliliği ile İlgili Gelişmeler Toprak Kirliliği, toprakların ve kalitesinin korunması açısından çevre koruma yaklaşımları içinde yadsınamaz önem arz eden bir konudur. 1

Türkiye de Toprak Kirliliği ile İlgili Gelişmeler Bu konuda, ülkemizde 31.5.

2 Türkiye de Toprak Kirliliği ile İlgili Gelişmeler Bu konuda, ülkemizde tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği bulunmakta idi. Çevre ve Orman Bakanlığı, 2006 yılından itibaren yürütülen bir proje sonucunda, 2009 yılı ortalarında bu konuda hazırlanan yeni bir yönetmelik taslağını hazırladı. 2

3 Türkiye de Toprak Kirliliği ile İlgili Gelişmeler Bu taslak incelendiğinde, kapsamın toprak kirliliğinin önlenmesi"nden ziyade kirlenmiş yerlerin temizlenmesine yönelik olduğu anlaşılmakta idi. söz konusu yönetmelik, Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik başlığı ile RG: 27605, 8 Haziran 2010 tarihinde yayımlanmış bulunmaktadır. Bu yönetmelik 2005 tarihli Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ni yürürlükten kaldırmıştır. 3

söz konusu yönetmelik, Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik başlığı

4 Türkiye de Toprak Kirliliği ile İlgili Gelişmeler 2005 tarihli eski yönetmelik Toprak Kirliliğinin Önlenmesi ile ilgili iken 2010 tarihli yönetmelik işletmelerin çalışmakta olduğu endüstriyel faaliyet sahalarındaki toprak kalitesini de kapsam içine almaktadır. 4

2010 tarihli yönetmelik işletmelerin çalışmakta olduğu

5 5

6 Türkiye Mevzuatı ile İlgili Olası İdari ve Teknik Uygulama Sorunları Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmeliğinin kapsamın genişletilmiş olması, iyi gibi görünse de, söz konusu yönetmelik uygulama açısından birtakım sıkıntılar içermektedir. 6

Dair Yönetmeliğinin kapsamın genişletilmiş olması, iyi gibi görünse de,

7 Türkiye Mevzuatı ile İlgili Olası İdari ve Teknik Uygulama Sorunları Bu yönetmelik yürürlüğe konulup uygulanması durumunda; Denetim yükümlülüğü olan İdareye aşırı (ve hatta çevre koruma açısından gereksiz) iş yükü getirecek Laboratuar olanaklarının kısıtlı olması (ve hatta yönetmelikte verilen çoğu kimyasalların mevcut tekniklerle yapılan analiz sonuçlarının sorgulanabilir olma niteliği) nedeniyle ortaya çok sayıda hukuki sorun çıkacaktır ülkemizdeki çevre koruma çabalarını iyileştirme yerine bürokratik çıkmaz a sokma olasılığı bulunmaktadır. 7

hatta yönetmelikte verilen çoğu kimyasalların mevcut tekniklerle yapılan analiz sonuçlarının sorgulanabilir olma niteliği) nedeniyle

8 Türkiye Mevzuatı ile İlgili Olası İdari ve Teknik Uygulama Sorunları Toprak Kirliliğinin Kontrolü konusu, yönetmelik metni ve ilgili rehber dokümanlarla, atık, atık su, ambalaj atıkları, hava kalitesi, vb... türü mevzuat konuları gibi yönetilemeyecek kadar karmaşık bir konudur. Bu nedenledir ki, AB Komisyonunca dahi, 2004 yılından beri, söz konusu yönetmelik türü bir direktif metni hazırlanamamıştır. 8

kalitesi, vb... türü mevzuat konuları gibi yönetilemeyecek kadar karmaşık bir konudur.

9 Genel Görüşler AB de Toprak Koruma ile ilgili mevzuat çalışmaları, 2002 yılında hazırlanan bir bilgi notu (Communication-AB Resmi Gazetesinde yayınlanmamış) ile başlamış olup günümüze kadar henüz sonuçlandırılamamış durumdadır. Söz konusu yönetmelik kapsamında bir yasal düzenleme, henüz AB mevzuatında dahi mevcut değildir tarihinden itibaren AB de üzerinde çalışılmakta olan Soil Directive taslağında dahi söz konusu yönetmelikteki denetim/takip süreci yoktur. 9

durumdadır. Söz konusu yönetmelik kapsamında bir yasal düzenleme, henüz AB mevzuatında dahi mevcut değildir.

10 Genel Görüşler Söz konusu yönetmelik, temel olarak, pratikteki uygulamalarının aşırı hukuki ve ekonomik sorunlar yaratmış olduğu bilinen, ABD deki çok özel bir uygulama olan Superfon (Superfund) yasaları için geliştirilmiş yaklaşımların bir derlemesi niteliğindedir. Karşılaşılan uygulama sorunları nedeni iledir ki, bu tür bir mevzuat yaklaşımı, aşağıdaki nedenlerden dolayı, ABD de dahi sadece çok önemli derecede kirlenmiş terk edilmiş sahalar (SUPERFUND sahaları) için kullanılmak üzere revize edilmiş (sadeleştirilmiş) bulunmaktadır. Aşırı Maliyet Hukuki Sorunlar Fayda/yarar oranının düşük olması Karmaşıklığı nedeni ile geciken çözümler neticesi «toplum huzursuzluğu» 10

Karşılaşılan uygulama sorunları nedeni iledir ki, bu tür bir mevzuat yaklaşımı, aşağıdaki nedenlerden dolayı, ABD de dahi sadece çok önemli derecede kirlenmiş terk

11 Yapılan Öneriler Risk değerlendirme kriterleri ABD standartları üzerine birebir inşa edilmiştir. Bu konunun AB Direktiflerindeki risk değerlendirme kriterlerine uyum açısından irdelenmesinde yarar görülmektedir. Yönetmelik çalışmasında toksikoloji uzmanlarının yer almaması nedeniyle, ileride Sağlık Bakanlığı yetkilileri ve olası dava konularında problem yaratması kuvvetle muhtemeldir. Dolayısı ile, Yönetmelik revizyon çalışmalarının toksikologların da katılacağı, daha geniş bir çalışma grubu ile yapılmasında yarar görülmektedir. AB mevzuatındaki gelişmeler sonuçlanıncaya kadar, yürürlüğe konulmamasında yarar görülmektedir. 11

Yönetmelik çalışmasında toksikoloji uzmanlarının yer almaması nedeniyle, ileride Sağlık Bakanlığı yetkilileri ve olası dava konularında problem yaratması

12 Yeni Yönetmelik Çerçevesinde Yürütülen Projeler 12

Benzer belgeler

SUNUMUN İÇERİĞİ. 3) AB sürecinde Gerçekleştirilen Diğer Çalışmalar. 4) AB Müzakerelerine Hazırlık Çalışmaları ve Son Gelişmeler

SUNUMUN İÇERİĞİ. 3) AB sürecinde Gerçekleştirilen Diğer Çalışmalar. 4) AB Müzakerelerine Hazırlık Çalışmaları ve Son Gelişmeler TÜRKİYE ve AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİ ÇEVRE SEKTÖRÜ Sedat KADIOĞLU Dış İlişkiler ve AB Dairesi Başkanı Tel: 207 54 11 Faks:207 54 54 e-posta: skadioglu@cevreorman.gov.tr SUNUMUN İÇERİĞİ 1) Türkiye AB İlişkileri