Bir Ýlköðretim Okulundaki Öðrencilerde Süt Tüketim Durumu Milk Consumption Status in the Students of a Primary School
|
|
- Aygül Gökçen
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Bir Ýlköðretim Okulundaki Öðrencilerde Süt Tüketim Durumu Milk Consumption Status in the Students of a Primary School Dr. Nursen Ö. Nahcivan* Öz Bu çalýþmanýn amacý, bir ilköðretim okulunda öðrenim gören bir grup okul çaðý çocuðunda süt tüketim sýklýðý ve iliþkili etmenleri incelemektir. Çalýþma, Ýstanbul-Mecidiyeköy Saðlýk Ocaðý bölgesindeki bir ilköðretim okulunda 6-14 yaþ grubundaki 239 çocukta yürütülmüþ tanýmlayýcýkesitsel tipte bir araþtýrmadýr. Çocuk ve ebeveynlere iliþkin bilgiler anket formu ile toplanmýþtýr. Boy ve kilo ölçümünde standart tartý ve metre kullanýlmýþtýr. Süt tüketiminin deðerlendirilmesinde günde en az iki su bardaðý ve üstü süt içenler "yeterli", iki su bardaðý altýnda süt içenler "yetersiz" olarak deðerlendirilmiþtir. Çalýþma bulgularý, çocuklarýn çoðunluðunun kahvaltý yaptýðýný (%89), süt içmekten hoþlandýðýný (%91),sýcak süt içtiðini (%62) ve evde her zaman süt bulabildiklerini (%83) göstermiþtir. Çocuklarýn boya göre aðýrlýk incelemelerinde %4.2'sinin zayýf, %4.6' sýnýn þiþman olduðu bulunmuþtur. Pastorize/uzun ömürlü süt kullanýmý yüksek (%95.4), çocuklarda yeterli süt tüketme oraný ise oldukça düþüktür(%20). Ýncelenen deðiþkenlerden yalnýzca yaþ, kahvaltý yapma ve evde her zaman süt bulunma durumu ile süt tüketimi arasýnda anlamlý iliþki bulunmuþtur. Lojistik regresyon analizine göre yaþ grubundaki çocuklarda yetersiz süt tüketme riski 6-9 yaþ grubuna göre 2.5 kat daha fazla bulunmuþtur (OR=2.50 %95 GA= , p=0.007). Sonuç olarak, süt tüketiminde en önemli belirleyici etmenin yaþ olduðu, çocuklarýn süte ulaþabilirliðinin önemli olduðu bulunmuþtur. Birinci basamakta okul saðlýðý hizmetlerine önem verilmeli, saðlýklý beslenme kapsamýnda süt tüketimini etkileyen etmenler ve alýnmasý gereken önlemler hakkýnda çocuk ve ebeveynlere saðlýk eðitimi ve danýþmanlýk yapýlmalýdýr. Çocuklarýn evde ya da okulda süte ulaþmalarýný ve süt içme alýþkanlýðý kazanmalarýný saðlayacak uygulamalara ve politika geliþtirmeye gereksinim vardýr. Anahtar Sözcükler: Süt tüketimi, okul saðlýðý, okul çaðý çocuklar. Giriþ Süt, insan organizmasý için gerekli pek çok besin öðesini bileþiminde bulunduran önemli bir besindir (1). En temel kalsiyum kaynaðý olarak bilinen süt ve süt ürünlerinin yetersiz düzeyde tüketilmesinin, günümüz gençliðinin gelecekte kemik saðlýðý üzerine uzun süreli, ciddi ve zararlý etkiler oluþturmasý kaçýnýlmazdýr (2,3). Özellikle büyüme ve Abstract The purpose of this study was to examine the prevalence of milk consumption and associated factors in a group of children currently studying in a primary school. This descriptive cross-sectional study was performed among 239 children, aged 6 to 14 years in a primary school in Ýstanbul, Mecidiyeköy Health Center district. Information about children and their parents were obtained by a questionnaire form. Standart weighing tool and meter were used to measure body weight and height. Milk intake of at least two glasses or more per day was evaluated as "adequate", and less intake as "inadequate". The results showed that the majority of children have breakfast (89%), enjoy drinking milk (91%), drink hot milk (62%), and always find milk to drink at home (83%). The evaluation of weights of children with respect to their heights revealed that 4.2 % of them had wasting, and 4.6% were obese/overweight. Ratio of drinking pastorized/long-lasting milk was high (95.4%), whereas adequate milk consumption was very low among children (20%). Milk consumption was significantly associated with only age, having breakfast and always finding milk to drink at home. According to logistic regression analysis, year-old children were 2.5 times more likely to drink inadequate milk than 6-9-year-old children (OR= % GA= , p=0.007). In conclusion, it was found that the strongest predictor of milk consumption is age, and the availability of milk is important. In primary health care, health services in schools must be cared for; children and parents must be educated and given guidance about factors affecting milk consumption and precautions that are necessary to be taken. It is required to develop activities and policies that will enable children to access milk and make them acquire the habit of drinking milk. Key Words: Milk consumption, school health, school-aged children. geliþme dönemindeki okul çocuklarýnýn beslenmesinde gerekli olan kalsiyumun büyük bir bölümü süt ve süt ürünleri ile karþýlanabilir (1,4,5). Bu nedenle büyüme çaðýndaki çocuk ve gençlerin günde en az 500 g (yaklaþýk iki su bardaðý) süt ya da ona eþdeðer yoðurt tüketmesi önerilir (6,7). Okul çaðý çocuklarýnda süt tüketimini gösteren ulusal düzeyde veriler sýnýrlýdýr. *Doç.; Ýstanbul Ü. Florence Nightingale Hem. YO. Halk Saðlýðý Hem. AD., Ýstanbul 2006 cilt 15 sayý 3 38
2 Ankara Tabip Odasý verileri, Türkiye'de kiþi baþýna düþen iþlenmiþ ve ambalajlanmýþ süt tüketiminin yýlda 6 litre ile Avrupa ülkelerinin oldukça gerisinde yer aldýðýný göstermektedir (6). Yine Türkiye'de çocuk ve adölesanlarda süt ve ayran tüketimi (%10-25) oldukça düþük oranlardadýr (1,8). Vitamin yetersizliði olan öðrencilerin oraný ise (%60-85) oldukça yüksek olup kalsiyum ve riboflavin yetersizliðinin temel nedeni olarak özellikle süt ve süt ürünlerinin yetersiz düzeyde tüketilmesi gösterilmektedir (8,9). Çeþitli araþtýrmalarda, çocukluk ve gençlik dönemindeki yetersiz süt tüketiminin saðlýk algýlarý, beslenme eðitiminin olmayýþý, farklý içecek seçeneklerinin bulunmasý, süt tipi ve ýsýsý, ebeveyn ve akranýn olumsuz rol model olmasý gibi nedenler ile iliþkili olduðu ileri sürülmektedir (2,10). Türkiye'de ise baþta süt üretimindeki yetersizlik olmak üzere, açýk süt kullanýmý, pastörize sütlerin daha pahalý olduðu inancý ve sütün satýn alýnmasýnda ekonomik kaygýlarýn halen yaygýn olmasý süt tüketimini azaltan diðer nedenler arasýnda sayýlabilir (1,6,9,11). Çocukluk yýllarýnda yeterli süt tüketimi, büyüme ile ilgili olduðu kadar yaþam boyu saðlýklý yeme alýþkanlýklarý kazanma ve saðlýðý geliþtirme ile de ilgilidir. Çocukluk ve gençlik yýllarý süt içme alýþkanlýðýnýn kazandýrýlmasýnda ve doðru beslenme davranýþlarýnýn geliþtirilmesinde kritik öneme sahiptir (1,10). Çocukluk ve gençlik yýllarýnda süt içme gibi koruyucu önlemlerin saðlýk yönünden önemine inanan ülkelerdeki uygulama örnekleri, beslenme sorunlarýna yönelik nedenlerin incelenerek önceliklerin belirlenmesi, etkin politikalarýn oluþturulmasý, uygulanmasý, izlem ve deðerlendirmelerin yapýlmasýnýn gereðine iþaret etmektedir (1). Süt tüketim alýþkanlýðýnýn istenen oranlara ulaþtýrýlmasý, süt içmeyi etkileyen etmenlerin belirlenerek çözüm yollarý üretilmesi ve süt tüketim kültürünün geliþtirilmesi ile olanaklý olabilir. Bu konuya yönelik olarak uygulanan stratejiler arasýnda en belirgin olaný ve pek çok ülkede olduðu gibi ülkemizde de denenmiþ olan "Okul Sütü" programlarýdýr (1,5). Bu programlarýn uygulama biçimi sistemli olmamakla birlikte zaman içinde yaþama geçirilen pilot uygulamalar sonucunda okul çocuklarýnýn beslenmesinde önemli bir destek olduðu belirtilmektedir (1,5,8). Temel hedefleri toplumun saðlýðýný korumak ve geliþtirmek olan birinci basamakta çalýþan saðlýk profesyonellerinin, ihmal edilen okul çaðý çocuklarýnýn saðlýðýný koruyan ve geliþtiren hizmetlerde önemli sorumluluklarý vardýr (12). Ne yazýk ki ülkemizde, birinci basamak saðlýk hizmetleri çerçevesinde yürütülmesi beklenen (13) okul çaðý dönemindeki çocuklarýn saðlýðýnýn korunmasý ve geliþtirilmesine yönelik okul saðlýðý hizmetleri oldukça yetersizdir. Birinci basamakla baðlantýlý sürdürülen baðýþýklama hizmetlerinin yaný sýra sistemli olmayan, kayýt ve raporlandýrmadan öte gidemeyen saðlýk taramalarý ve saðlýk eðitimleri gibi hizmetlerin sistemli uygulanabilmesi için ulusal çözümlere gereksinim vardýr. Bu çalýþmada bir ilköðretim okulunda öðrenim gören bir grup okul çaðý çocuðunda süt tüketim sýklýðý ve iliþkili etmenleri incelemek amaçlanmýþtýr. Bu kapsamda incelenen araþtýrma sorularý þunlardýr; 1. Okul çaðý çocuklarýnda süt tüketim sýklýðý nedir? 2. Okul çaðý çocuklarýnda süt tüketimi ile iliþkili etmenler nelerdir? Gereç ve Yöntem Bu çalýþma, Ýstanbul'da Mecidiyeköy Saðlýk Ocaðý Bölgesinde bir ilköðretim okulundaki öðrencilerde planlanmýþ, tanýmlayýcý-kesitsel tipte bir araþtýrmadýr. Adý geçen bölge ayný zamanda bir Hemþirelik Yüksekokulu'nun Halk Saðlýðý Hemþireliði uygulamalarý ile ilgili eðitim-araþtýrma bölgesi olup, çalýþma öðretim yýlýnýn güz yarýyýlýnda devam eden okul saðlýðý hemþireliði faaliyetleri kapsamýnda yürütülmüþtür. Örneklem büyüklüðü Türkiye'de süt içme alýþkanlýðýnýn sýklýðý %20 kabul edilerek 0.05 sapma ve %95 güven düzeyinde evren büyüklüðü bilinen formüle göre hesaplanmýþtýr (14). Araþtýrma örneklemini, ilköðretim 1. ile 8. sýnýflarda okuyan 1404 öðrenci arasýndan sýnýf ve cinsiyete göre tabakalý örnekleme yöntemi ile seçilen 239 öðrenci oluþturmuþtur. Çalýþmanýn yapýlabilmesi için gerekli olan izinler Ýl Milli Eðitim Müdürlüðü ve okul yönetiminden alýnmýþtýr. Veriler öðrenci ve ebeveyne ait olmak üzere iki ayrý anket formu ile toplanmýþtýr. Çalýþmanýn amacý öðrencilere sözel, velilere yazýlý olarak açýklanmýþ ve anket formunu doldurmalarý istenmiþtir. Yalnýzca birinci sýnýf öðrencilerine ait veriler okuma cilt 15 sayý 3 39
3 yazmadaki sýnýrlýlýklarýndan dolayý görüþme yöntemi kullanýlarak toplanmýþtýr. Belirlenen örneklemin tamamýna ulaþýlmýþtýr. Anket formu öðrenci ve velinin sosyodemografik özellikleri, süt tüketim alýþkanlýklarý ve süt tüketimi ile iliþkili bazý deðiþkenleri belirlemeye yönelik sorulardan oluþmuþtur. Süt tüketiminin deðerlendirilmesinde günde en az iki su bardaðý ve üstü süt içenler "yeterli", iki su bardaðý altýnda süt içenler "yetersiz" olarak deðerlendirilmiþtir. Vücut aðýrlýðý ve boy uzunluðu, standart tartý (yer baskülü) ve metre (duvara sabitlenmiþ þerit metre) kullanýlarak, okulda ölçüm için düzenlenmiþ ayrý bir odada, ayakta ve hafif giysili olarak ölçülmüþtür. Beslenme durumunun deðerlendirilmesinde çocuklarýn yaþ ve cinsiyeti dikkate alýnarak boya göre aðýrlýk indeksleri (z skor) hesaplanmýþ ve -2 standart sapma ile +2 standart sapma sýnýr deðerler olarak alýnmýþtýr (-2 SD'nin altý zayýf, +2 SD'nin üstü þiþman, -2 SD ile +2 SD arasý normal kilolu). Aylýk gelir algýsý 1'den 5'e kadar puanlanan ve "çok kötü" ile "çok iyi" arasýnda deðiþen yanýt seçenekleri olan, "Aylýk gelir durumunuzu nasýl tanýmlarsýnýz?" sorusunun ebeveyne sorulmasý ile ölçülmüþtür. Süt içmenin önemine iliþkin algý ise yine 1'den 5'e kadar puanlanan tek soru ile ölçülmüþtür. "Sizce bir çocuðun her gün süt içmesi ne kadar önemlidir?" sorusu hem çocuk hem de ebeveyne sorulmuþ ve "hiç önemli deðil" ile "çok önemli" arasýnda deðiþen yanýt seçeneklerinden birini iþaretlemeleri istenmiþtir. Verilerin analizi bilgisayarda SPSS 11.0 paket programý kullanýlarak yapýlmýþtýr. Tanýmlayýcý özellikler için sayý, yüzdelik ve ortalama; süt tüketimi ile iliþkili etmenlerin incelenmesinde χ², t-testi ve lojistik regresyon analizi kullanýlmýþtýr. Anlamlýlýk düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiþtir. Bulgular Araþtýrma kapsamýndaki 6-14 yaþ arasýndaki toplam 239 öðrencinin %40.6'sý 6-9 yaþ grubunda,%59.4'ü yaþ grubunda olup, %50.2'si kýz, %49.8'i erkektir. Boya göre aðýrlýk deðerlendirmelerinde çocuklarýn %91.2'si normal aðýrlýkta, %4.2'si zayýf, %4.6'sý þiþmandýr. Çocuklarýn %51.9'u bir, %25.1'i iki ve daha fazla sayýda kardeþe sahip, %58.4'nün annesi 0-8 yýl, %52'sinin babasý 9 yýl ve üstü eðitimlidir. Babalarýn %93.7'si, Tablo 1. Çocuklarda süt tüketim sýklýðý(n=239) Süt Tüketimi n (%) Hiç içmeyen 7 (2.9) Arada sýrada içen 76 (31.8) Her gün 1 su bardaðý 108 (45.2) Her gün 2 su bardaðý ve üstü 48 (20.1) annelerin %34.7'si gelir getiren herhangi bir iþte çalýþmaktadýr. Ankete yanýt veren velilerin çoðunluðunu (%72) anneler oluþturmuþ olup, aylýk gelir durumlarýný "orta" (%50.2) ve "iyi" (%39.3) olarak ifade etmiþlerdir. Aylýk gelir durumu algý puan ortalamasý 'dur. Süt tüketimi ve iliþkili etmenler: Çalýþmadaki çocuklarýn günlük süt tüketim alýþkanlýklarý Tablo 1'de gösterilmiþtir. Buna göre, çocuklarýn %31.8'i arada sýrada, %45.2'si her gün bir su bardaðý süt içtiðini belirtirken, yalnýzca %20.1'inin her gün iki su bardaðý ve üstü süt tükettiði bulunmuþtur. Süt içmekten hoþlananlarýn oraný %91.2 olup, hoþlanmama nedeni olarak çoðunlukla sütün tadýný (11 kiþi) ya da kokusunu beðenmeme (7 kiþi) belirtilmiþtir. Süt içenlerin %61.1'inin sütü genellikle "sýcak" %36.8'inin ise "soðuk" içtiði, çocuklarýn %89.1'inin her gün kahvaltý yaptýðý bulunmuþtur. (Çocuklarýn %43,5 i günde en az bir su bardaðý süt içmeleri gerektiðini ifade etmiþlerdir). Bir çocuðun her gün süt içmesinin ne kadar önemli olduðuna iliþkin saðlýk algýlarý incelendiðinde, hem çocuklarýn (%97.5) hem de velilerin (%98.7) tamamýna yakýný "önemli-çok önemli" seçeneðini iþaretlemiþlerdir. Süt içmenin önemine iliþkin saðlýk algý puan ortalamasý çocuklar için 4.76±0.57, veliler için 4.78±0.57 olarak bulunmuþtur. Evde her zaman süt bulabildiklerini belirten çocuklarýn oraný ise %88.3'tür. Çocuklarýn günlük içmesi gereken süt miktarý hakkýnda ebeveynlerin bilgisi sorulduðunda, ebeveynlerin %39.7'si bir su bardaðý, %46.4'ü iki su bardaðý, %12.5'i üç ve daha fazla su bardaðý süt içmeleri gerektiðini ifade etmiþlerdir. Eve alýnan süt türü arasýnda ilk sýrada %95.4 ile pastörize/uzun ömürlü süt olup, hijyenik sütün tercih nedeni olarak, saðlýklý ve güvenilir olmasý (%86) belirtilmiþtir. Çocuklarda süt tüketme durumu ile çocuk ve ebeveyne ait seçilmiþ bazý sosyodemografik özellikler arasýndaki iliþki Tablo 2'de gösterilmiþtir. Cinsiyet, boya göre aðýrlýk, süt içmekten hoþlanma ve sütü sýcak ya da 2006 cilt 15 sayý 3 40
4 Tablo 2. Süt tüketimine göre Sosyo-demografik ve süte iliþkin özellikler (N=239) Sosyo-demografik ve süte Günlük süt içme miktarý iliþkin özellikler Yetersiz n(%) Yeterli n(%) istatistik Cinsiyet χ²= Kýz 99 (82.5) 21 (17.5) Erkek 92 (77.3) 27 (22.7) p= Yaþ grubu χ²= yaþ 67 (69.1) 30 (30.9) yaþ 124 (87.3) 18 (12.7) p= Boya göre aðýrlýk Zayýf 7(70.0) 3 (30.0) χ²= 1.44 Normal 174 (79.8) 44 (20.2) Þiþman 10 (90.9) 1 (9.1) p= Süt içme χ²= 1.60 Hoþlanan 172 (78.9) 46 (21.1) Hoþlanmayan 19 (90.5) 2 (9.5) p= Süt içme þekli (n=234) χ²= 0.00 Sýcak 116 (79.5) 30 (20.5) Soðuk 70 (79.5) 18 (20.5) p= 0.99 Kahvaltý yapma χ²= Yapan 165 (77.5) 48 (22.5) Yapmayan 26 (100.0) 0 (0) p= Anne eðitimi χ²= yýl 100 (77.5) 29 (22.5) 9 yýl ve üstü 74 (80.4) 18 (19.6) p= Baba eðitimi χ²= yýl 71 (78.0) 20 (22.0) 9 yýl ve üstü 76 (76.8) 23 (23.2) p= Ailedeki çocuk sayýsý 1 çocuk 42 (76.4) 13 (23.6) χ²= çocuk 102 (82.3) 22 (17.7) 3 çocuk ve üstü 47 (78.3) 13 (21.7) p= Evde süt bulunma χ²= 5.39 Bulunan 164 (77.7) 47 (22.3) Bulunmayan 27 (96.4) 1 (3.6) p= 0.02 Eve alýnan süt türü χ²= Açýk süt 8 (72.7) 3 (27.3) Pastorize/uzun ömürlü 183 (80.3) 45 (19.7) p=0,542 Gelir algýsý (n=235) Kötü 12(80.0) 3 (20.0) χ²=0.401 Orta 94(78.3) 26 (21.7) Ýyi 85(81.7) 19 (18.3) p = Süt içmenin önemini t= 1.38 algýlama puan ortalamasý* (çocuk) p = Süt içmenin önemini t= algýlama puan ortalamasý* (ebeveyn) p = *ort+ss 2006 cilt 15 sayý 3 41
5 soðuk içme durumu ve süt içmenin önemini algýlama, puan ortalamasýna göre süt tüketimi sonuçlarý arasýnda anlamlý iliþki saptanmamýþtýr (p>0.05). Yeterli süt tüketenler ile karþýlaþtýrýldýðýnda, yetersiz süt tüketen öðrenciler arasýnda yaþ grubunda olanlarýn, kahvaltý yapanlarýn ve evde her zaman süt bulunduðunu belirtenlerin oraný yüksek bulunmuþ olup fark istatistiksel olarak anlamlýdýr (p<0.05). Süt tüketimi ile ebeveyne iliþkin bazý özellikler incelendiðinde, süt tüketimi ile annebabanýn eðitimi, evdeki çocuk sayýsý, eve alýnan süt türü, gelir algýsý ve süt içmenin önemini algýlama puan ortalamasý arasýnda istatistiksel olarak anlamlý bir iliþki bulunmamýþtýr (p>0.05) (Tablo 2). Lojistik regresyon analizine göre, modele giren deðiþkenlerden yalnýzca yaþ etmeninin süt tüketiminde anlamlý etkisi olduðu bulunmuþtur (Tablo 3) yaþ grubundaki çocuklarda yetersiz süt tüketme durumu 6-9 yaþ grubuna göre 2.5 kat daha fazla bulunmuþtur (OR=2.50 %95 GA= , p=0.007). Tartýþma Bu çalýþma sosyoekonomik düzeyi orta olan bir ilköðretim okulundaki öðrencilerde süt tüketim sýklýðýný ve iliþkili etmenleri tanýmlamaktadýr. Çalýþma bulgularý, büyüme ve geliþme dönemini henüz tamamlamamýþ bir grup ilköðretim öðrencisinde önemli bir besin grubu olan sütün yetersiz tüketildiðini göstermektedir. Çalýþmada çocuklar arasýnda yeterli süt tüketim düzeyini gösteren iki su bardaðý ve üstü süt içenlerin oraný yalnýzca %20 olarak bulunmuþtur. Okul çaðý çocuklarýnda süt tüketimine iliþkin çalýþmalar sýnýrlý olmakla birlikte bu oran, farklý yaþ gruplarýnda yapýlmýþ olan ve süt tüketim yetersizliðini vurgulayan diðer ulusal veriler ile uyumludur (1,9,11). Süt tüketimi ile ilgili çeþitli ülkelere ait araþtýrma raporlarýnda ise farklý prevelans oranlarý belirtilmekle birlikte süt tüketiminin arzu edilen düzeylerin altýnda olduðu belirtilmektedir (2,4,15,16,17). Çalýþmadaki çocuklarýn süt içmenin önemine iliþkin saðlýk algýlarýnda ve süt içmekten hoþlananlarýn oranýndaki yüksekliðe karþýn süt tüketim oranlarýndaki düþüklük dikkat çekicidir. Bunun yaný sýra çocuklarýn günlük içmeleri gereken süt miktarýný bilme durumlarý incelendiðinde, hem ebeveynlerin (%41) hem de çocuklarýn (%46.8) yaklaþýk yarýya yakýný bir su bardaðý ve daha az süt miktarýný belirtmiþlerdir. Bulgular çocuklarda süt içmenin önemine iliþkin bilgi ve görüþlerin içselleþtirilmediðini ve yeterli süt tüketimi konusunda hem çocuklarýn hem de ailelerin bilgilendirilme gereksiniminde olduklarýný ve bu konuya iliþkin çok yönlü nedenlerin incelenmesi gereðini ortaya koymaktadýr. Nicklas, çocuklarda kahvaltý yapma alýþkanlýðýnýn süt içme davranýþýný olumlu yönde etkilediðini ileri sürmektedir (2). Çalýþmada her gün kahvaltý yaptýðýný belirten çocuklarýn oraný (%89) oldukça yüksek bulunmuþtur. Bu bulgu Türkiye'de okul çocuklarýnda düzenli kahvaltý yapma alýþkanlýðýnýn düþük olduðunu gösteren raporlarda (1,18) belirtilen oranlara göre yüksek olup, yapýlacak bilinçlendirme eðitimleri ve süt desteði ile daha iyi süt tüketim oranlarýna ulaþýlabilecek bir grupla karþý karþýya olduðumuzu düþündürmektedir. Ayrýca kahvaltý yapanlarda yeterli süt tüketiminin anlamlý olarak yüksek bulunmuþ olmasý, kahvaltý yapmanýn beslenme davranýþý ve süt içme alýþkanlýðýný geliþtirmede önemini koruduðunu göstermektedir. Çeþitli araþtýrma raporlarýnda süt tüketim alýþkanlýklarýnýn bazý demografik özelliklere göre farklýlýk gösterebileceði ileri sürülmektedir (10,17,19). Literatürün aksine bu çalýþmada, süt tüketimi ile cinsiyet arasýnda anlamlý bir iliþki bulunmamýþtýr yaþ arasý Asyalý, Hispanik ve beyaz ýrka sahip çocuklarda yapýlan bir çalýþmada (20) yeterli kalsiyum alýmýnda süt tüketiminin önemli bir etmen olduðu, Asyalýlar da ve kýzlarda kalsiyumun Tablo 3. Süt içmede etkili olan deðiþkenler ß Standart Wald p Odds oraný (95 %) hata Güven aralýðý) Yaþ Evde süt bulunma durumu Kahvaltý yapma durumu 7,460 19, , E+19 Constant -9,008 19, ,643 Model ki - kare=21.617, df=3, p= cilt 15 sayý 3 42
6 yeterli düzeyde alýnmadýðý belirtilmektedir. Tam yaðlý, az yaðlý (light) ya da soya sütü gibi süt tercihlerinin çocuklara sunulduðu ve satýn alma koþullarýnýn daha iyi olduðu ülkelerde yapýlan bazý çalýþmalarda ise yaðý azaltýlmýþ sütlerin daha çok kadýnlar tarafýndan tercih edildiði ileri sürülmektedir (20,22). Çalýþma kapsamýndaki çocuklarýn büyük çoðunluðu (%91.2) normal aðýrlýktadýr. Normal kilolu, zayýf ve þiþman çocuklar arasýnda süt tüketimi yönünden anlamlý bir fark bulunmamýþtýr. Bu kesitsel çalýþmada boya göre aðýrlýk deðerlendirmesi çocuklarýn araþtýrma dönemindeki durumunu yansýtmakta olup, süt tüketiminin büyümegeliþmeyle olan iliþkilerinin incelenmesi için ileri araþtýrmalara gereksinim vardýr. Çocuklarda süt tüketimini inceleyen çalýþmalarda çocukluktan adölesan dönemine geçiþ sürecinde olan yaþlarda günlük süt tüketiminde giderek azalma olduðu ve bu azalmada gazlý içecek tercihinin önemli rolü olduðu vurgulanmaktadýr (3,19,20,21,22). Bu çalýþmada yaþ grubundaki çocuklarda yetersiz süt tüketme durumu 6-9 yaþ grubuna göre 2.5 kat daha fazla bulunmuþtur. Bu durum ilkokuldan ortaokula geçiþ dönemindeki çocuklarýn yetersiz süt tüketimi yönünden riskli olduklarýný göstermektedir. Çocuklarda süt tüketim davranýþlarýnýn incelendiði bir çalýþmada (10) soðuk sütün çocuklar tarafýndan daha fazla arzu edildiði, farklý tat ve renkte paketlenen sütlerin çocuklar arasýnda ilgiyi artýrdýðý rapor edilmiþtir. Bu çalýþmada süt tüketimi ile sütten hoþlanma, sütün sýcak/soðuk içilmesi ve eve alýnan süt türünün anlamlý bir fark yaratmadýðý bulunmuþtur. Kuzey Amerika'da okul sütü programlarýnýn deðerlendirildiði bir raporda, süt ýsýsý ve süt tiplerinin çocuklarýn tercihlerine uygun olmamasý, tüketimi etkileyen baþlýca nedenler arasýnda belirtilmiþtir (2). Çocuklarda süt tüketimini artýrmaya yönelik giriþimsel bazý çalýþmalarda ise çikolata, kakao vb. aromalar ile tatlandýrýlmýþ sütlerin evde ve okulda çocuklar tarafýndan daha fazla kabul göreceði (2,3); çocuklarýn diyetlerinde olumsuz etkiye sahip olan meþrubat tüketimini azaltmada farklý tattaki sütlerin önemli rol oynayabileceði ileri sürülmektedir (3). Süt, içerdiði besin öðeleri nedeniyle mikroorganizmalarýn da vazgeçemediði bir besin kaynaðý olup, hijyenik tüketilmediðinde saðlýk yönünden risk oluþturur (1). Türkiye'de tüketilen sütlerin %62'sini hijyenik olmayan sokak sütleri oluþturmaktadýr (5). Meseri'nin çalýþma bulgularýna (11) benzer biçimde bu çalýþmadaki çocuklarýn evlerinde büyük çoðunlukla saðlýklý ve güvenilir (%86) olduðu için pastörize ya da uzun ömürlü sütün (%95.4) tercih ediliyor olmasý sevindirici bir durum olup, hijyenik sütün önemi konusunda ebeveyn farkýndalýðýnýn olumlu olduðu yönünde yorumlanmýþtýr. Bazý çalýþmalarda süt tüketiminin akran ve ebeveynlerin rol model davranýþlarýndan etkilendiðinin (10) ve özellikle annelerin çocuklarýnýn süte alýþmalarýnda etkili olabileceklerinin (2) ileri sürülmesi, süt içme alýþkanlýðý kazandýrmada ebeveynlerin rollerinin önemine iþaret etmektedir. Velilerde süt içmenin önemine iliþkin saðlýk algýsýndaki yüksekliðin, ebeveynlerin hijyenik süt tercihinde ve evde her zaman süt bulundurmada etkili olduðu düþünülmüþtür. Türkiye gibi geliþmekte olan ülkelerde süt tüketiminde ekonomik nedenlerin ve kaygýlarýn da payýný dikkate almak gerekmektedir. Beklenenin aksine süt tüketimi ile anne-baba eðitimi ve gelir algýsý arasýnda anlamlý bir iliþki bulunmamýþtýr. Velilerin büyük çoðunluðunun gelir algý puan ortalamasý orta ve ortanýn üstünde olup okulun sosyoekonomik profili ile uyumludur. Ebeveynlerin gelir algýsý ile çocuklardaki süt tüketimi arasýnda iliþkinin bulunmamasý, ailelerin benzer gelir yapýlarýna sahip olmalarýna baðlanabilir. Bu çalýþmanýn aksine okul öncesi çocuklarý kapsayan bir çalýþmada (11) gelir düzeyi arttýkça süt tüketiminin arttýðý; süte iliþkin bilginin lise ve üstü eðitim almýþ annelerde anlamlý olarak daha yüksek olduðu bulunmuþtur. Çalýþmadaki çocuklarýn yalnýzca tek bir coðrafi bölgedeki bir ilköðretim okulundan seçilmiþ olmasý, kesitsel araþtýrma tasarým tipinin kullanýlmasý, ebeveynlerin süt içme alýþkanlýklarýnýn incelenmemesi ve süt tüketimi ile ilgili bilgilerin çocuk ve ebeveynlerin bildirimlerine dayalý olarak belirlenmesi, çalýþmanýn sýnýrlýlýklarý olup bu çalýþma bulgularýnýn dikkatli yorumlanmasýný gerektirmektedir. Ancak tüm bu sýnýrlýlýklara karþýn, çalýþma bulgularý sosyoekonomik düzeyi orta olan bir grup okul çocuðunda günlük süt tüketim alýþkanlýklarýndaki yetersizliðe dikkat çekmektedir. Bu konuda 2006 cilt 15 sayý 3 43
7 geniþ ölçekli araþtýrmalara gereksinim olmakla birlikte, bulgular süt tüketimini etkileyen bireysel ve çevresel etmenlerin incelenmesi ve süt içme alýþkanlýðý kazandýracak eðitim stratejilerinin geliþtirilmesine katký saðlayacak ipuçlarý verebilir. Bu baðlamda; - Toplum temelli okul saðlýðý çalýþmalarýna önem verilmelidir. - Süt tüketimini etkileyen etmenler ve koruyucu önlemler hakkýnda ebeveyn ve öðretmenler bilgilendirilmelidir. Ebeveynlere, çocuklarýna model olarak süt içme davranýþýna katký yapabilecekleri; çocuklarýna sütün önemini ve süt içmeleri gerektiðini anýmsatma gibi davranýþlarla destekleyici çevre oluþturmada önemli rolleri olduðu konusunda eðitim ve rehberlik yapýlmalýdýr. - Okul sütü programlarý tek baþýna süt içme alýþkanlýðý kazandýrmada yeterli olmasa da bu tür destek programlarýn devamý saðlanmalýdýr. Teþekkür: Yazar araþtýrma verilerinin toplanmasýndaki katkýlarýndan dolayý stajyer hemþire Saliha Hançerigüzel, Betül Sönmez, Emine Karanýn ve Kader Baþaran'a teþekkür eder. Ýletiþim: Dr. Nursen Ö. Nahcivan E-posta: nursen@istanbul.edu.tr Kaynaklar 1- Arslan P. Okul sütü ve okul beslenme programlarýnýn önemi. Eriþim adresi: saglikvakfi.org.tr/ k2a.asp.newsid. Eriþme tarihi: Nicklas TA. Calcium intake trends and health consequences from childhood through adulthood. J Am Coll Nutr 2003; 22 (5): Johnson RK, Frary C, Wang MQ. The nutritional consequences of flavored-milk consumption by school-aged children and adolescents in the United States. J Am Diet Assoc 2002;102(6): Kersting M, Alexy U, Sichert-Hellert W. Dietary intake and food sources of minerals in 1 to 18 year old German children and adolescents. Nutr Res 2001;21: Güvenli süt tüketimi raporu. Eriþme adresi: Eriþme tarihi: Beslenme: Süt ve yoðurt. Ankara Tabip Odasý Toplum ve Saðlýk Sayfalarý. Eriþim adresi: saglik/beslenme/beslenme_sagligi_sut_yogurt. shtml. Eriþme tarihi: Türkiye'ye Özgü Beslenme Rehberi. Yeterli ve Dengeli Beslenme. TC. Saðlýk Bakanlýðý, Temel Saðlýk Hizmetleri Genel Müdürlüðü, Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara, Pekcan G. Türkiye'de beslenme sorunlarý ve boyutlarý:besin ve beslenme politikalarý ve önemi.eriþim adresi: Eriþme tarihi: Ulusal Gýda ve Beslenme Strateji Çalýþma Grubu Raporu (Ulusal gýda ve beslenme eylem planý I.aþama çalýþmasý eki ile). Devlet Planlama Teþkilatý Müsteþarlýðý Ýktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüðü,Yayýn No DPT:2670, Ankara, Connors P, Bednar C, Klammer S. Cafeteria factors that influence milk-drinking behaviors of elementary school children: grounded theory approach. J Nutr Educ 2001;33 (11): Meseri R. Narlýdere saðlýk ocaðý bölgesinde 1-4 yaþýndaki çocuklarýn süt ve yoðurt tüketimleri ve etkileyen etmenler. Dokuz Eylül Üniversitesi Halk Saðlýðý Ana Bilim Dalý, Yüksek Lisans Tezi, Ýzmir, Juszcak L. Okul temelli saðlýk hizmetleri. Okul Saðlýðý Kongresi Özet Kitabý,13-17 Ekim, Ýstanbul, Saðlýk hizmetlerinin yürütülmesi hakkýnda yönerge. TC. Saðlýk Bakanlýðý Temel Saðlýk Hizmetleri Genel Müdürlüðü, Ankara, Sümbüloðlu K, Sümbüloðlu V. Biyoistatistik. 9.baský, Ankara:Hatiboðlu yayýnevi, Wilson DB, Nietert PJ. Patterns of fruit, vegetable, and milk consumption among smoking and nonsmoking female teens. Am J Prev Med 2002;22 (4): Greene-Finestone LS, Campbell MK, Gutmanis IA, Evers SE. Dietary intake among young adolescents in Ontario: associations with vegetarian status and attitude toward health. Prev Med 2005;40: Klesges RC, Harmon-Clayton K, Ward KD, Kaufman EM, Haddock K, Talcott W, Lando HA. Predictors of milk consumption in a population of 17-to 35-year-old military personel. J Am Diet Assoc 1999; 99(7): Merdol T. Okul çocuðunun beslenmesi. Okul Saðlýðý Kongresi Özet Kitabý,13-17 Ekim, Ýstanbul, Bus AEM, Worsley A.Consumers' health perceptions of three types of milk: asurvey in Australia. Appetite 2003;40: Novotny R, Boushey C, Bock MA, Peck L, Auld G, Bruhn CM, Gustafson D, Gabel K, Jensen JK, Misner S, Read M. Calcium intake of asian, hispanic and white youth. J Am Coll Nutr 2003; 22 (1): Harnack L, Stang J, Story M.Soft drink consumption among US children and adolecents: nutritional consequences. J Am Diet Assoc 1999; 99(4): Rampersaud GC, Bailey LB, Kauwell GP. National survey beverage consumption data for children and adolescents indicate the need to encourage a shift toward more nutritive beverages. J Am Diet Assoc 2003; 103 (1): cilt 15 sayý 3 44
Dr. Seval Akgün*, Dr. Coþkun Bakar**, Dr. Altuð Kut***, Dr. Sibel Tulgar Kýnýk****
Baþkent Üniversitesi Hastanesi Pediatri Polikliniklerine Baþvuran Beþ Yaþ Altý Çocuklarda Obezite Görülme Sýklýðý ve Etkileyen Faktörler Obesity Obesity Prevalence and the Factors Affecting Obesity Among
DetaylıOkul Öncesi (5-6 Yaş) Cimnastik Çalışmasının Esneklik, Denge Ve Koordinasyon Üzerine Etkisi
Okul Öncesi (5-6 Yaş) Cimnastik Çalışmasının Esneklik, Denge Ve Koordinasyon Üzerine Etkisi Kadir KOYUNCUOĞLU, Onsekiz Mart Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Çanakkale, Türkiye. koyuncuoglu45@gmail.com
DetaylıBİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ
TAF Preventive Medicine Bulletin, 2006: 5 (6) ARAŞTIRMA RESEARCH ARTICLE BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ Atilla Senih MAYDA*, Türker ACEHAN**, Suat ALTIN**, Mehmet ARICAN**,
DetaylıKAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *
Abant Ýzzet Baysal Üniversitesi Eðitim Fakültesi Dergisi Cilt: 8, Sayý: 1, Yýl: 8, Haziran 2008 KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıOKUMA ALIŞKANLIKLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU ÖRNEĞİ
OKUMA ALIŞKANLIKLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU ÖRNEĞİ Pınar ŞANLIBABA 1, Eda GÜMÜŞ 2 Özet Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıklarına
DetaylıKDVWDQHGH SROLNOLQLN V QQHWoL g UHQFLQLQV QQHWLQLQ\DSÕOGÕ Õ\HU 6 QQHWLoLQúXDQ QHULOHQ\HU
Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2003; 46: 114-118 Orijinal Makale Gaziantep bölgesindeki anne ve babalarýn sünnet ile ilgili bilgi, tutum ve davranýþlarý Ercan Sivaslý 1, Ali Ýhsan Bozkurt 2, Haluk
DetaylıAydýn Ýli 1 Nolu AÇSAP Merkezi Aile Planlamasý Hizmetlerinin Deðerlendirilmesi Evaluating The Family Planning Services: Child Health Center
Aydýn Ýli 1 Nolu AÇSAP Merkezi Aile Planlamasý Hizmetlerinin Deðerlendirilmesi Evaluating The Family Planning Services: Child Health Center Dr. Ayfer Fýrat Gemalmaz*, Dr. Pýnar Okyay**, Dr. Eyüp Doyuran***,
DetaylıDr. Nilgün Çöl Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları AD. Sosyal Pediatri BD.
A N N E L E R İ N Ç A L I Ş M A D U R U M U N U N S Ü T Ç O C U K L U Ğ U D Ö N E M İ N D E B E S L E N M E M O D E L İ, H E M O G L O B İ N / H E M A T O K R İ T D E Ğ E R L E R İ V E V İ TA M İ N K U
DetaylıTÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
Detaylı15 49 Yaş Grubu Kadınlarda Sağlığı Geliştirme Davranışları ve Etkileyen Faktörler
Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2009; 8(5):421-426 15 49 Yaş Grubu Kadınlarda Sağlığı Geliştirme Davranışları ve Etkileyen Faktörler [The Healthy Lifestyle Behaviors of 15 49 Age Group Women
DetaylıHAK ARAMA SÜRECÝNDE YASAL UYGULAMALAR HAKKINDA TUTUMLARI ARAÞTIRMASI. Giriþ. Örneklem ve Yöntem
Giriþ Bu yazýda TODAÝE KYUP (Türkiye ve Ortadoðu Amme Ýdaresi Enstitüsü Kamu Yönetimi Lisans Üstü Uzmanlýk Programý) gereðince hazýrlanan Bireysel Ýþ Uyuþmazlýklarýnda Hak Arama baþlýklý tez de yer alan
DetaylıABSTRACT $WWLWXGHV 7RZDUGV )DPLO\ 3ODQQLQJ RI :RPHQ $QG $IIHFWLQJ )DFWRUV
ÖZET Amaç: Araştırma, Aile Planlaması (AP) polikliniğine başvuran kadınların AP ye ilişkin tutumlarını ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma
DetaylıANKARA ili YAŞ GRUBU
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofspor! Sciences 2005, 16 (1), 19-29 ANKARA ili 11-12 YAŞ GRUBU ÇOCUKLARıN FiziKSEL AKTiviTE VE BAZI BESLENME ALıŞKANLıKLARı Dr. savaş KUDAŞ*, Dr. Bülent ÜLKAR**, Dr.Ali
DetaylıTHE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT
THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT The purpose of the study is to investigate the impact of autonomous learning on graduate students
DetaylıÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ Doç. Dr. Deniz Beste Çevik Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı beste@balikesir.edu.tr
DetaylıANAOKULU ÇOCUKLARlNDA LOKOMOTOR. BECERiLERE ETKisi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2004, 15 (2), 76-90 GELişTiRiLMiş OYUN-EGZERSiZ PROGRAMıNıN ANAOKULU ÇOCUKLARlNDA LOKOMOTOR. BECERiLERE ETKisi Fabna KERKEZ ÖZET Bu çalışmanın amacı
DetaylıFarklı sosyoekonomik düzeye sahip iki ilköğretim okulunda öğrencilerin büyümelerinin değerlendirilmesi
DAHİLİ BİLİMLER / MEDICAL SCIENCES Araştırma Yazısı / Original Article Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2005; 58:23-29 Farklı sosyoekonomik düzeye sahip iki ilköğretim okulunda öğrencilerin büyümelerinin
Detaylı0-24 Aylık Çocuklarda Malnütrisyon Prevelansı ve Etkileyen Faktörler
ÇOCUK/SAGLIK 0-24 Aylık Çocuklarda Malnütrisyon Prevelansı ve Etkileyen Faktörler Dr.Handan ALP* Dr.Sevin ALTINKAYNAK* Dr.Muzaffer KÜRKÇÜOĞLU* ÖZET Bu araştırmada Erzurum (merkez), Aşkale, Pasinler ilçeleri
Detaylıdaha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.
ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler
DetaylıHemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge
DetaylıÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT
Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Güz 2001 Sayı 5 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET Erdoğan GAVCAR * Meltem ÜLKÜ
Detaylı$5$ù7,50$ (%(/ø. gö5(1&ø/(5ø1ø1 *g5(9 7$1,0/$5, 9( <(7(5/ø/ø. $/$1/$5,1$ *g5(.(1'ø/(5ø1ø '(ö(5/(1'ø50(/(5ø g]hq (VUD.$5$0$1 + O\D 2.
ÖZET Amaç: Bu araştırma, Sağlık Yüksekokulları Ebelik Bölümü son sınıf öğrencilerinin, ebelerin Sağlık Bakanlığı görev tanımları ve Uluslararası Ebeler Konfederasyonu yeterlilik alanlarına göre kendilerini
DetaylıIsparta Ýl Merkezinde 0-5 Yaþ Grubu Çocuklarýn Beslenme ve Malnütrisyon Durumu
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Isparta Ýl Merkezinde 0-5 Yaþ Grubu Çocuklarýn Beslenme ve Malnütrisyon Durumu Malnutrition prevalence and nutritional status of children aged 0-5 in the province of Isparta*
DetaylıÖNSÖZ. beni motive eden tez danışmanım sayın Doç. Dr. Zehra Özçınar a sonsuz
i ÖNSÖZ Bu çalışma uzun ve zor, ancak bir o kadar da kazançlı bir sürecin ürünüdür. Öncelikle; bilgi ve deneyimleri ile bu süreçte bana yol gösteren, anlayışlı tutumuyla beni motive eden tez danışmanım
DetaylıAYDINÕDA SOKAKTA ALIÞAN OCUKLARDA SU LULUK Delinquency among children working on the street in AydÝn
AYDINÕDA SOKAKTA ALIÞAN OCUKLARDA SU LULUK Delinquency among children working on the street in AydÝn zlem EREL *, Mustafa Selim ZK K **, Ufuk KATKICI *** Erel, zkšk M S, KatkÝcÝ U. AydÝnÕda sokakta alýßan
DetaylıSAĞLIK HİZMETLERİ MESLEKİ EĞİTİMİNDE SINAVSIZ GEÇİŞ SORUN MU? *
SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEKİ EĞİTİMİNDE SINAVSIZ GEÇİŞ SORUN MU? * Is Entrance Without Exam a Problem in Vocational Training in Health Service? Öğr. Gör. Sedat BOSTAN 1 ÖZET Amaç: Ön lisans düzeyinde sağlık
DetaylıÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞÜN DÜZENLERİ Yahya ÖZDOĞAN 1 Hülya YARDIMCI 2 Ayşe Özfer ÖZÇELİK 3 Metin Saip SÜRÜCÜOĞLU 4
66 2012 Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı: 29, s.66-74 ÖZET ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞÜN DÜZENLERİ Yahya ÖZDOĞAN 1 Hülya YARDIMCI 2 Ayşe Özfer ÖZÇELİK 3 Metin Saip
DetaylıÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ
M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl : 2005, Sayı 22, Sayfa : 171-184 ÖĞRETMENLERE GÖRE MESLEK LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN REHBERLİK GEREKSİNİMLERİ ÖZET M. Hülya KARAGÜVEN * Sibel CENGİZHAN
Detaylı19-40 YAŞ ARASıNDAKi SEDANTER VE DÜZENli SPOR YAPAN BAYANLARıN KEMiK MiNERAL YOGUNLUKLARI ile FiziKSEL AKTiViTE SEViYELERi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofspor! Sciences 200J, J2 (2), 3-8 19-40 YAŞ ARASıNDAKi SEDANTER VE DÜZENli SPOR YAPAN BAYANLARıN KEMiK MiNERAL YOGUNLUKLARI ile FiziKSEL AKTiViTE SEViYELERi ARASıNDAKi
DetaylıISSN: Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: Araştırma Makalesi Research Article
VII. Bahçe Ürünlerinde Muhafaza ve Pazarlama Sempozyumu, 04-07 Ekim 2016 ISSN: 2148-0036 Yıl /Year: 2017 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 1(Özel) Sayfa/Page: 173-180 Araştırma Makalesi Research Article Akdeniz
DetaylıPARK SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDEKİ BİR İLKOKULDA DİŞ ÇÜRÜKLERİ ve ETKİLİ FAKTÖRLER
ANKARA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ MECMUASI Cilt 52, Sayı 2, 1999 77-82 PARK SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDEKİ BİR İLKOKULDA DİŞ ÇÜRÜKLERİ ve ETKİLİ FAKTÖRLER Deniz Çalışkan** Aysel Işık** Füsun Yaşar** Nazife
DetaylıMELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı
ATATÜRK SAGLIK MESLEK LİsESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ SON SINIF ÖGRENCİLERİNİN DİABETES MELLİTUS HASTALIGI VE HEMŞİRELİK BAKıMı HAKKINDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Sibel KARA CA * ÖZET Bu araştırma İzmir
DetaylıKKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 14-17 YAŞ ARASINDAKİ GENÇLERİN FİZİKSEL UYGUNLUKLARININ VE GÜNLÜK AKTİVİTE DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Coşkun ULUSOY BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR PROGRAMI
DetaylıWiNGATE ANAEROBiK PERFORMANS PROFiLi VE CiNSiYET FARKLıLıKLARı
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofspor! Sciences 2004, 15 (1), 25-38 üniversite ÖGRENCiLERiNiN WiNGATE ANAEROBiK PERFORMANS PROFiLi VE CiNSiYET FARKLıLıKLARı Ş. Nazan KOŞAR*, Ayşe KIN IŞLER** Hacettepe
DetaylıBEDEN EGITIMI ÖGRETMENI ADAYLARıNIN SINIF ORGANIZASYONU VE DERS ZAMANI KULLANIMI DAVRANıŞLARlNIN ANALIzI
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004, 15 (4), 207-218 BEDEN EGITIMI ÖGRETMENI ADAYLARıNIN SINIF ORGANIZASYONU VE DERS ZAMANI KULLANIMI DAVRANıŞLARlNIN ANALIzI Şeref ÇiÇEK, Levent M.
Detaylıwww.tukcev.org.tr www.tupadem.hacettepe.edu.tr Editörler: Prof. Dr. Müberra Babaoðul Araþ. Gör. Uzm. E. Betül Sürgit
Sanayi ve Ticaret Bakanlýðý nýn katkýlarý ile Tüketici ve Çevre Eðitim Vakfý (TÜKÇEV) ve Hacettepe Üniversitesi, Tüketici - Pazar - Araþtýrma - Danýþma - Test ve Eðitim Merkezi (TÜPADEM) ortak çalýþmasý
DetaylıAnahtar kelimeler: Hemþire, kendi kendine meme muayenesi, saðlýk eðitimi. Summary Determination of the knowledge and
Gülhane Týp Dergisi 2006; 48: 200-204 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2006 ARAÞTIRMA Kendi kendine meme muayenesi bilgi ve uygulamasýnýn GATA Eðitim Hastanesinde görevli hemþire, hemþirelik öðrencileri ve
DetaylıAKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018
AKUT LENFOBLASTİK LÖSEMİ TANILI ÇOCUKLARIN İDAME TEDAVİSİNDE VE SONRASINDA YAŞAM KALİTELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dr. Emine Zengin 4 mayıs 2018 Lösemiye bağlı Psikososyal Geç Etkiler Fiziksel Görünüm (Saç
DetaylıATATÜRK ÜNÝVERSÝTESÝ DÝÞ HEKÝMLÝÐÝ FAKÜLTESÝNDE ÇALIÞAN DÝÞ HEKÝMLERÝ VE HEMÞÝRELERÝNÝN MESLEKÝ DURUM DEÐERLENDÝRMESÝ, BÖLÜM I: ÝÞ DOYUMU
ATATÜRK ÜNÝVERSÝTESÝ DÝÞ HEKÝMLÝÐÝ FAKÜLTESÝNDE ÇALIÞAN DÝÞ HEKÝMLERÝ VE HEMÞÝRELERÝNÝN MESLEKÝ DURUM DEÐERLENDÝRMESÝ, BÖLÜM I: ÝÞ DOYUMU Yard. Doç. Dr. Saip DENÝZOÐLU* Araþ. Gör. Dt. Baykal YILMAZ***
DetaylıTüberkülin Testi Sonuçlarýnýn Yorumlanmasý Ülkemiz Standartlarý ve Yeni Gereksinimler
ARAÞTIRMALAR Tüberkülin Testi Sonuçlarýnýn Yorumlanmasý Ülkemiz Standartlarý ve Yeni Gereksinimler E.S. Uçan 1, C. Sevinç 1, Ö. Abado lu 2, S. Arpaz 3, H. Ellidokuz 4 1 Dokuz Eylül Üniv. Týp Fak. Göðüs
DetaylıHACETTEPE ÜNivERSiTESi SPOR BiLiMLERi VE TEKNOLOJiSi YÜKSEK OKULU'NA GiRişTE YAPILAN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofspor! Sciences 2002,13 (1), 3-15 HACETTEPE ÜNivERSiTESi SPOR BiLiMLERi VE TEKNOLOJiSi YÜKSEK OKULU'NA GiRişTE YAPILAN SıNAVLARıN GEÇERLiK ÇALIŞMASI selahattin GELBAL",
DetaylıPostmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi
Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal
DetaylıARAŞTIRMA (Research Report)
ARAŞTIRMA (Research Report) Kılıç N, Ek NH ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK YÜKSEKOKULU VE SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SİGARAYA YÖNELİK, BİLGİ, TUTUM VE DAVRANIŞLARI* Knowledge,
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıMESLEK YÜKSEKOKULLARINDAKİ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENİM GÖRDÜKLERİ BÖLÜMÜ SEÇİMİNDEKİ ETKİLİ FAKTÖRLER
MESLEK YÜKSEKOKULLARINDAKİ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENİM GÖRDÜKLERİ BÖLÜMÜ SEÇİMİNDEKİ ETKİLİ FAKTÖRLER Öğr. Gör. Şeyda İldan Selçuk Üniversitesi Akören Ali Rıza Ercan Meslek Yüksekokulu seydaildan@selcuk.edu.tr
DetaylıKANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI UZMANLIK
DetaylıT.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA
T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA DOKTORA TEZİ Cafer Şafak EYEL İşletme Ana Bilim Dalı İşletme
DetaylıKırıkkale İl Merkezi İlköğretim ve Lise Öğrencilerinde Sigara ve Alkol Alışkanlıkları ve Etkileyen Faktörler
Özgün Araştırma Original Article Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi Turkish Journal of Pediatric Disease Kırıkkale İl Merkezi İlköğretim ve Lise Öğrencilerinde Sigara ve Alkol Alışkanlıkları ve Etkileyen
DetaylıDr. Serpil Velipaþaoðlu**, Dr. Bülent Kýlýç***, Dr. Gazanfer Aksakoðlu****
Urla Saðlýk Grup Baþkanlýðý Bölgesi nde Birinci Basamak Saðlýk Personelinin Hizmet Ýçi Eðitimleri ve Etkileyen Etmenler* In-Service Education of Primary Health Care Staff and Influencing Factors in Urla
DetaylıPratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi
Pratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi Dr. Ahmet Akýcý*, Dr. M. Ümit Uðurlu*, Dr. Narin Gönüllü*, Dr. Þule Oktay*, Sibel Kalaça** Akýlcý olmayan ilaç
DetaylıDETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY *
* DETERMINING THE CURRENT AND FUTURE OPINIONS OF THE STUDENTS IN SECONDARY EDUCATION ON NANOBIOTECHNOLOGY * KARATAY yunussevis1907@hotmail.com, fatihdogan@comu.edu.tr, ramazankaratay@gmail.com ÖZET i (n=273)
DetaylıT. C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU
T. C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJESİ KESİN RAPORU Öğretmenlerin Ve Anne-Babaların Öz-Yetkinlik İnançları, Tükenmişlik Algıları Ve Çocukların Problem Davranışları Proje Yürütücüsü: Prof.
DetaylıHealth District, Konya, Turkey. Özet. Abstract. Erciyes Tıp Dergisi (Erciyes Medical Journal) 27 (2)64-69, 2005
Konya ili Hasanköy Sağlık Ocağı Bölgesinde İlköğretim Okulu 1. Sınıf öğrencilerinde ARAŞTIRMALAR kronik malnütrisyon (Research prevalansı Reports) KONYA İLİ HASANKÖY SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE İLKÖĞRETİM
DetaylıAfyon da Lise Öğretmenlerinin Sigara İçme Alışkanlığı ve Sigaraya Karşı Tutumları
Afyon da Lise Öğretmenlerinin Sigara İçme Alışkanlığı ve Sigaraya Karşı Tutumları Mehmet ÜNLÜ*, Ayşe ORMAN*, Murat CİRİT*, Reha DEMİREL** * Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
DetaylıÜZERiNE ETKiSi. performansı etkilemediğini göstermektedir. Anahtar Kelime/er: Kreatin, kreatin fosfat, futbol, slalom koşusu, performans.
Spor Bilimleli Dergisi Hacettepe f. ofsport SCİences 2000, 11 (1-2-3-4), 56-63 KREATiN YÜKLEMENiN DÜZ VE SLALOM KOŞULARıNDA, SPRiNT PERFORMANSı ÜZERiNE ETKiSi Asaf ÖZKARA *, Rüştü GÜNER**Burak KUNDURACIOGlU*
DetaylıNarlýdere Bölgesi Saðlýk Ocaklarýnda Verilen Ýþe Giriþ Raporlarý*
Narlýdere Bölgesi Saðlýk Ocaklarýnda Verilen Ýþe Giriþ Raporlarý* Dr. Bülent Kýlýç**, Dr. Serap K. Konakçý***, Dr. Pembe Keskinoðlu***, Dr. Alp Ergör**, Dr. Fatma Ö. Boya****, Dr. Gül Gürsoy****, Dr. Metin
DetaylıHastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi
Hastane çalışanlarında hasta bina sendromu ile iç ortam hava kalitesinin ilişkisi İnci Arıkan 1, Ömer Faruk Tekin 1, Oğuzhan Erbaş 2 1 Dumlupınar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı 2 Dumlupınar Üniversitesi
DetaylıPýnar OKYAY, Reyhan UÇKU
ADÜ Týp Fakültesi Dergisi 00; 3(3) :5- Klinik Araþtýrma ÝZMÝR'DE KENTSEL BÝR BÖLGEDEKÝ DOÐURGAN ÇAÐDAKÝ KADINLARDA ÞÝÞMANLIK PREVALANSI VE RÝSK FAKTÖRLERÝ Pýnar OKYAY, Reyhan UÇKU ÖZET Amaç: Osmangazi
DetaylıÝsmet UYSAL Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, ÇANAKKALE,
ARAÞTIRMA MAKALESÝ Çanakkale'de 1991-21 Yýllarý Arasýnda Hava Kirliliði Sorunu Ýsmet UYSAL Çanakkale Onsekiz Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, ÇANAKKALE, Cilt:11 Sayý:45 (22), 18-23
DetaylıEĞİTİM DÜZEYİNİN BENLİK SAYGISI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ
EĞİTİM DÜZEYİNİN BENLİK SAYGISI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Gizem Saygılı Süleyman Demirel Üniversitesi Eğitim Fakültesi gizemsaygili@sdu.edu.tr Prof. Dr. Teoman İsmail Kesecioğlu Dokuz
DetaylıEmin Süel* İbrahim Şahin* Cihat Korkmaz** Neslihan Süel *** Önder Dağlıoğlu**** Cilt:6 Sayı:2 Yıl:2009
Cilt:6 Sayı:2 Yıl:2009 Türkiye genç erkek basketbol grup müsabakalarında oynayan basketbolcular ile aynı yaş grubu sedanter gençlerin beslenme bilgileri ve alışkanlıklarının karşılaştırılması Emin Süel*
DetaylıAYDIN İLİNDEKİ OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA OBEZİTE VE AŞIRI KİLOLULUK PREVELANSI 1
Ocak-Şubat-Mart 2012 Sayısı Sayı: 2 / Cilt: 2 Shoo January- February- March 2012 Volume:02 Issue:02 Jel Kodu: JEL M AYDIN İLİNDEKİ OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA OBEZİTE VE AŞIRI KİLOLULUK PREVELANSI 1 Gonca KARAYAĞIZ
DetaylıCage Testi ile Alkol Kullanýmý Üzerine Epidemiyolojik Bir Çalýþma #
Cage Testi ile Alkol Kullanýmý Üzerine Epidemiyolojik Bir Çalýþma # Metin TURAN*, Ali S. ÇÝLLÝ**, Rüstem AÞKIN***, Hasan HERKEN ##, Metin TELCÝOÐLU # *, Rahim KUCUR # ** ÖZET Alkol kullanýmý ve buna baðlý
Detaylı12-15 YAŞ ARASI ANTRENMANLI ÇOCUKLARDA CiNSiYET VE YAŞıN LAKTAT VE KALP ATIM HIZI CEVAPLARINA ETKisi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2005,16 (1),1-18 12-15 YAŞ ARASI ANTRENMANLI ÇOCUKLARDA CiNSiYET VE YAŞıN LAKTAT VE KALP ATIM HIZI CEVAPLARINA ETKisi Alper GÜVENÇ, Rıdvan ÇOLAK, Caner
DetaylıT.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı
T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı X, Y, Z KUŞAĞI TÜKETİCİLERİNİN YENİDEN SATIN ALMA KARARI ÜZERİNDE ALGILANAN MARKA DENKLİĞİ ÖĞELERİNİN ETKİ DÜZEYİ FARKLILIKLARININ
DetaylıOOGA SPORLARINA ilişkin RisKiN ALGıLANMASı
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sciences 2003, 14 (1), 1-13 OOGA SPORLARINA ilişkin RisKiN ALGıLANMASı Gıyasettin DEMIRHAN Hacettepe Üniversitesi, Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu
DetaylıSINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BONA YAPMA BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BONA YAPMA BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Yrd. Doç. Dr. Şehriban Koca Mersin Üniversitesi İlköğretim Bölümü Okul Öncesi Öğretmenliği Anabilim Dalı sehriban.koca@mersin.edu.tr
DetaylıGelişimsel Endişeler ve Kaçırılmış Fırsatlar. Tuba Çelen Yoldaş, Elif Nursel Özmert, Yıldırım Beyazıt, Bilge Tanrıkulu, Hasan Yetim, Banu Çakır
Gelişimsel Endişeler ve Kaçırılmış Fırsatlar Tuba Çelen Yoldaş, Elif Nursel Özmert, Yıldırım Beyazıt, Bilge Tanrıkulu, Hasan Yetim, Banu Çakır Giriş Gelişimsel sorunlar bütün uluslarda önemli bir çocukluk
DetaylıSivas İl Merkezinde Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Genel Beslenme ve Sporcu Beslenmesi ile İlgili Bilgi Düzeyleri
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Sivas İl Merkezinde Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Genel Beslenme ve Sporcu Beslenmesi ile İlgili Bilgi Düzeyleri Levels of Knowledge About Nutrition Among Physical
DetaylıÖzel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması
Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde
Detaylıkarşıt görüş Atriyal fibrilasyonun doğal seyrini durdurmak için erken dönemde ablasyon gerekir
karşıt görüş Atriyal fibrilasyonun doğal seyrini durdurmak için erken dönemde ablasyon gerekir Özgür Aslan Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji A.D. İzmir AF Zirvesi 2013, K.K.T.C AF için
DetaylıGenç erişkin erkeklerde alkolsüz içecek tüketim alışkanlıklarının ve etki eden faktörlerin araştırılması
Genç erişkin erkeklerde alkolsüz içecek tüketim alışkanlıklarının ve etki eden faktörlerin araştırılması Mustafa Alparslan Babayiğit, Recai Oğur, Ömer Faruk Tekbaş, Metin Hasde Gülhane Askeri Tıp Akademisi
Detaylı15 YAŞ ÜZERİ KADINLARDA ANKSİYETE SIKLIĞI VE GELİŞİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
2005; Cilt: 2 Sayı: 2 Sayfa: 92-97 15 YAŞ ÜZERİ KADINLARDA ANKSİYETE SIKLIĞI VE GELİŞİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER I.Irem BUDAKOGLU*, Işıl MARAL*, Behçet COŞAR**, Aydan BİRİ***, M.Ali BUMİN* * Gazi Universitesi,
DetaylıTemel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi
Okmeydanı Tıp Dergisi 28(3):146-15, 12 doi:.5222/otd.12.146 Araştırma Temel Hemşirelik Uygulamalarına İlişkin Hizmet İçi Eğitimin Değerlendirilmesi Hacer Özkul Özel *, Demet Yurtsever **, Sevginaz Mutlu
DetaylıSüleyman Demirel Üniversitesi öðrencilerinin tütün mamullerialkol kullaným durumlarý ve sigaraya yaklaþýmlarý
ARAÞTIRMA 34 Süleyman Demirel Üniversitesi öðrencilerinin tütün mamullerialkol kullaným durumlarý ve sigaraya yaklaþýmlarý Medet Korkmaz*, Sýddýka Ersoy**, Þükran Özkahraman***, Emel Taþçý Duran****, Esin
Detaylıilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. ofsport Sciences 2003, 14 (2), 67-82 ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM ÖıÇEGiNiN ADAPTASYONU ÖZET Dilara ÖZER, Abdurrahman AKTOP
DetaylıDANIÞMANLIK TEDBÝRÝ KARARLARININ UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA TEBLÝÐ Perþembe, 30 Ekim 2008
DANIÞMANLIK TEDBÝRÝ KARARLARININ UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA TEBLÝÐ Perþembe, 30 Ekim 2008 25 Ekim 2008 CUMARTESÝ Resmî Gazete Sayý : 27035 TEBLÝÐ Taþpýnar Muhasebe Devlet Bakanlýðý, Milli Eðitim
DetaylıGrundtvig Öğrenme Ortaklığı Projesi CRISTAL Common References in Sustainable Training in Adult Learning 2011-2013
Grundtvig Öğrenme Ortaklığı Projesi CRISTAL Common References in Sustainable Training in Adult Learning 2011-2013 Bu proje Avrupa Komisyonu tarafından finanse edilmektedir. İletişim: Afyonkarahisar İl
DetaylıT.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ
T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ AnkilozanSpondilitli hastalarda sigara kullanımı ve radyografik progresyon arasındaki ilişkinin gözden
DetaylıImplementing Benchmarking in School Improvement
Implementing Benchmarking in School Improvement "Bu proje T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı, AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığınca (Türkiye Ulusal Ajansı, http://www.ua.gov.tr) yürütülen Erasmus+
DetaylıÜniversite öğrencilerinin sigara ve alkol kullanma durumunun besin çeşitliliğine ve beslenme durumuna etkisinin incelenmesi
Üniversite öğrencilerinin sigara ve alkol kullanma durumunun besin çeşitliliğine ve beslenme durumuna etkisinin incelenmesi Rüveyda Esra ERÇİM, Ayla Gülden PEKCAN ÖZET Amaç: Türkiye nin değişik üniversitelerinde
DetaylıObeziteye Karşı El Ele
Obeziteye Karşı El Ele Mayıs 2013, İstanbul 1 Obeziteye Karşı El Ele Projesi İstanbul Maltepe Üniversitesi ÖNSÖZ Obeziteye Karşı El Ele projesi, Yrd.Doç.Dr Seher YURT un doktora çalışmasında edindiği
DetaylıKocaeli Bölgesindeki Halkla Ýliþkiler Uzmanlarýnýn Profiline Yönelik Bir Araþtýrma
Kocaeli Bölgesindeki Halkla Ýliþkiler Uzmanlarýnýn Profiline Yönelik Bir Araþtýrma Öðr. Gör. Tümay CÝÐERDELEN Kocaeli Üniversitesi Ýletiþim Fakültesi ÖZET Günümüzde iþletmeler için halkla iliþkiler departmanlarý
DetaylıSema. anka. fay. etmektedirler. En az faydayi barkod ve rfid uygulamalarindan ile elde ett Anahtar kelimeler:
EFFECTIVENESS OF INFORMATION TECHNOLOGIES USED IN LOGISTICS INFORMATION SYSTEMS OF THE CHAIN STORES Yazar / Author: Cengiz Duran i Sema ii Abstract This study aims to analyze the effectiveness of logistics
Detaylı10 KLÝNÝK ÇALIÞMA Alt Sosyoekonomik Düzeyde Yer Alan Çocuklarda Aþýrý Kiloluðun ve Obezitenin Yaygýnlýðý The Prevalence of Obesity and Overweight among Children from Lower Socioeconomic Status Öðr. Gör.
DetaylıADÖLESAN ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARIN - VELİLERİN VE ÖĞRETMENLERİN OBEZİTE DURUMLARI İLE BESLENME ALIŞKANLIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
2015 ADÖLESAN ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARIN - VELİLERİN VE ÖĞRETMENLERİN OBEZİTE DURUMLARI İLE BESLENME ALIŞKANLIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 31.03.2014 İçindekiler YÖNETİCİ ÖZETİ... 5 1. BÖLÜM: ADÖLESAN ÇAĞINDAKİ
DetaylıBir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi
186 Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Ve Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi Filiz Kantek, Akdeniz Üniversitesi Antalya Sağlık Yüksekokulu, Antalya,Türkiye, fkantek@akdeniz.edu.tr
DetaylıGİRNE DE YAŞAYAN 19-65 YAŞ YETİŞKİN BİREYLERİN DİYET KALİTE İNDEKSİ BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA
K.K.T.C. YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ GİRNE DE YAŞAYAN 19-65 YAŞ YETİŞKİN BİREYLERİN DİYET KALİTE İNDEKSİ BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA Dyt. Ayşe OKAN TIBBI BESLENME TEDAVISI PROGRAMI
DetaylıEK-6 ÖZGEÇMİŞ (ÖRNEK FORM) 3. Unvanı: SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR DAİRE BAŞKANI BESYO REKREASYON BÖLÜM BAŞKANI 4. Öğrenim Durumu:
EK-6 1. Adı Soyadı: HAKAN ATAMTÜRK 2. Doğum Tarihi: 16.04.1968 ÖZGEÇMİŞ (ÖRNEK FORM) 3. Unvanı: SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR DAİRE BAŞKANI BESYO REKREASYON BÖLÜM BAŞKANI 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite
DetaylıBilim Uzmanı İbrahim BARIN
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ HASTANELERİNDE YATAN HASTALARIN HASTANE HİZMET KALİTESİNİ DEĞERLENDİRMELERİ Bilim Uzmanı İbrahim BARIN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri AMAÇ Hasta memnuniyeti verilen
DetaylıTEKSTÝL FABRÝKALARINDA GÜRÜLTÜ DÜZEYÝ VE ETKÝLERÝ*
Öðr. Gör. Fikri EGE Arþ. Gör. Ç.Ü. Mühendislik ve Mimarlýk Fak. Endüstri Müh. Bölümü Sarp Korkut SÜMER Öðr. Gör. Ç.Ü. Mühendislik ve Mimarlýk Fak. Endüstri Müh. Alaettin SABANCI Prof., Ziraat Fak. Tarým
Detaylıhealth and safety in the work places.
Dr. Alparslan TÜRKKAN Doktora Öðr. Uludað Üniversitesi Týp Fakültesi Halk Saðlýðý AD. Dr. Seher NACARKÜÇÜK Arþ. Gör. Uludað Üniversitesi Týp Fakültesi Halk Saðlýðý AD. Dr. Kayýhan PALA Yrd. Doç. Uludað
DetaylıDerece Alan Üniversite Yıl
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Uzm. Dyt. Nesli ERSOY 2. Doğum Tarihi :29.06.1984 3. Unvanı : Uzman diyetisyen 4. Öğrenim Durumu : Yüksek lisans Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Beslenme ve Diyetetik Hacettepe
DetaylıTürk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi
Türk Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(6): 453-458, 015 Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi www.agrifoodscience.com Türk Bilim ve Teknolojisi Ankara İli Merkez İlçede Bireylerin Gazlı İçecek
DetaylıBeden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri. Merve Güçlü
Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Kişisel ve Mesleki Gelişim Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri Merve Güçlü GİRİŞ Öğretme evrensel bir uğraştır. Anne babalar çocuklarına, işverenler işçilerine, antrenörler
DetaylıKARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN YAŞLILARIN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİ, DEMOGRAFİK VE MEDİKAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN YAŞLILARIN BAĞIMLILIK DÜZEYLERİ, DEMOGRAFİK VE MEDİKAL ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Dilek CİNGİL* Said BODUR** Kabul Tarihi:25/06/2007 ÖZET Çalışma Karaman da yaşayan 65 yaş
DetaylıThe Study of Relationship Between the Variables Influencing The Success of the Students of Music Educational Department
71 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17, Haziran 2009, 71-76 Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarılarına Etki Eden Değişkenler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
DetaylıHEDEF BELiRLENEN ENGELLi OLAN VE OLMAYAN ÖGRENCILERDE ANTRENMANIN PERFORMANS VE DUYGUSAL DURUMLAR ÜZERiNE ETKisi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe f. ofsport Sciences 200{ 15 (3), 137-154 HEDEF BELiRLENEN ENGELLi OLAN VE OLMAYAN ÖGRENCILERDE ANTRENMANIN PERFORMANS VE DUYGUSAL DURUMLAR ÜZERiNE ETKisi Ferda GÜRSEL*,
DetaylıTÜRKİYE'DE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ
TÜRKİYE'DE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ Elif ÜSTÜN, Semra ERKAN, Berrin AKMAN Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi GİRİŞ Öğretmenlik
Detaylı