Çalışma yaşamında sağlık ve güvenlik arasındaki ilişki nedir? Çalışma yaşamında sağlık ve mühendislik uygulamaları nelerdir?

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Çalışma yaşamında sağlık ve güvenlik arasındaki ilişki nedir? Çalışma yaşamında sağlık ve mühendislik uygulamaları nelerdir?"

Aydin Tansel
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İSG 5003 Çalışma yaşamında sağlık ve güvenlik arasındaki ilişki nedir? Çalışma yaşamında sağlık ve mühendislik uygulamaları nelerdir? Güz 2014 Prof.Dr.O.Alp ERGÖR DEÜ Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı AD DEÜ İş Sağlığı Araştırma ve Uygulama Merkezi İSAMER DEÜ Hastanesi Çalışan Sağlığı Birimi

Alp ERGÖR DEÜ Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı AD DEÜ İş Sağlığı Araştırma ve Uygulama

6 A Ergör

7 B Kılıç

8 A Ergör

9 A Ergör

10 A Ergör

11 A Ergör

12 T Durmaz

13 Tehlikeler (risk etmenleri) ile ilgili korunmasavaşım süreçlerinde göz önüne alınması gereken İSAGÜ uygulamaları Ortam izlemi Çalışanın izlemi Değerlendirme Girişim Eğitim Düzenleme

14 Ev ödevlerini anımsayalım: İzleyen 4 slaytta görünen işyerlerinde, verilen bilgilerden de yararlanarak sağlığı etkileyeceğini düşündüğünüz etmenleri belirleyin, gruplayın

15 Mobilya boya-cila atölyesi 2 çıraklarla birlikte toplam 6 çalışan var Fotoğrafta görülen çocuk 15 yaşında ve 6 aydır bu işyerinde çırak olarak çalışıyor. Çırak genel olarak zımpara işine yardım ediyor, getirgötür ve temizlik işlerini üstleniyor, malzemeleri taşıyor. Haftada 1 kez Çarşamba günleri çıraklık okuluna devam ediyor. * Gözlediğiniz ergonomik risk etmenleri hakkında kısaca bilgi veriniz. (Temel özellikleri, sık kullanıldıkları iş kolları, organizmaya girişi, olası sonuçları, korunma yöntemleri,vb.) A Ergör

Çırak genel olarak zımpara işine yardım ediyor, getirgötür ve temizlik işlerini üstleniyor, malzemeleri taşıyor.

16 ÖNERİLER DEÜH Çalışan Sağlığı Birimi Birim için ayrılan ofis toplam 12 metrekare 5 kişi bu alanda raporlama, risk değerlendirme toplantıları gibi çalışmaları yürütmek zorunda * Gözlediğiniz ergonomik risk etmenleri hakkında kısaca bilgi veriniz. (Temel özellikleri, sık kullanıldıkları iş kolları, organizmaya girişi, olası sonuçları, korunma yöntemleri,vb.) DEÜH ÇSB

Gözlediğiniz ergonomik risk etmenleri hakkında kısaca bilgi veriniz.

17 Ameliyathane 4 kişilik ekip dışında zaman zaman giren çıkanlar da var * Gözlediğiniz ergonomik ve biyolojik risk etmenleri hakkında kısaca bilgi veriniz. (Temel özellikleri, sık kullanıldıkları iş kolları, organizmaya girişi, olası sonuçları, korunma yöntemleri,vb.)

18 Künk üretimi Özel sektör İşyeri hekimi çalışıyor ve işyeri sağlık birimi var Sendika yok 1. Fotoğraf ve veriler ışığında size sunulan kesiti çalışma yaşamının temel bileşenleri açısından değerlendirin. 2. Gözlediğiniz fiziksel etmenleri çok kısaca açıklayın. (Temel özellikleri, sık kullanıldıkları iş kolları, organizmayla karşılaşma yolu-alınma yolu, olası sonuçları, korunma yöntemleri,vb.) B Kılıç

değerlendirin. 2. Gözlediğiniz fiziksel etmenleri çok kısaca açıklayın.

19 TMMOB tarafından düzenlenen İSAGÜ etkinlikleri - TMMOB Makine Müh Od. IV. İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi, Adana Düzenli - İnşaat Müh Od. Ankara İSG Sempozymu İlk kez Ekim 07 - Çevre Müh. Od. Ulusal Çevre Müh Kongresi

20 İş sağlığını nasıl tanımlarız?

21 Çalışma Yaşamı ve Sağlık İlişkisi Çalışma Ortamı fiziksel kimyasal biyolojik ergonomik psikososyal Çalışma Koşulları Süre Ücret Vardiya Gece Çalışma İlişkileri Örgütlenme İş güvencesi İstihdam biçimi SAĞLIK Bireysel Özellikler Yaşanan Çevre

22 Duffus & Worth, IUPAC Acute Toxicity, 2001

23 Duffus & Worth, IUPAC Acute Toxicity, 2001

24 İSAGÜ İlkeleri İşveren sorumluluğu Koruma Risk yönetimi Bilgilendirme, eğitme, gözlem Çalışan sorumluluğu

25 Çalışan Sağlığına Yönelik Korumanın Basamakları 1. Durum saptama - Risklerin belirlenmesi 2. Risk sağlık ilişkisinin tanımlanması (Etkilenim, doz, yol, sınırlar vb.) 3. Risk altındaki grupların belirlenmesi 4. Korunma sistemlerinin, yöntemlerinin ve araçlarının değerlendirilmesi 5. Çözümleme - değerlendirme 6. Sürecin izlenmesi

26 Risk Etmenleri, Zararları, Korunma Önlemleri Önlemler: etmenin değiştirilmesi yalıtım-kapalı çalışma havalandırma, otomasyon genel temizlik kişisel koruma izlem

27 Güvenlik Sağlık Ayrılabilir mi? Neden iş kazası/güvenlik daha ön planda?

28 1935, AMERICAN JOURNAL OF PUBLIC HEALTH

29 1935, AMERICAN JOURNAL OF PUBLIC HEALTH

30 Çalışma yaşamının yakın dönemdeki evrimi ve sağlıkla ilgili olarak bir mühendisin göz önünde bulundurması gerekenler Fiziksel Kimyasal Psikolojik etmenler Bilgiye dayalı ve yoğun iş Allerjiler Enfeksiyon Ağır iş yükü Geleneksel iş stresi GELENEKSEL ETMENLER GEÇİŞ SÜRECİ Yeni TEHLİKELER Yeni RİSKLER Psikososyal stres Stres ile ilişkili hastalıklar Çalışma?? İş kazası Meslek hastalıkları Manufaktür BT 20. yy 21. yy (Uyarlama Rantannen 2000) Y.Demiral

33 Güvenlik ve Sağlık Ayrışmasının Nedenleri ve Sakıncaları (!?) Güvenlik / genellikle Veri daha yeterlidir Riskler açık ve ivedidir Zarar gözle görülebilir Girişim, sıklıkla çabuk sonuç verir Neden-sonuç ilişkisi açıktır Bireylerin tıbbi öyküleri ile ilişkisi zayıftır Bireyle ilişkisi daha kolay kurulur Denetim olaya yönelik yapılır Sağlık / genellikle Veri yetersizdir Riskler daha geç sonuç verir Zarar daha saklıdır Girişim, orta-uzun erimde sonuç verir Neden sonuç ilişkisi (göreli) gizlidir Bireysel farklılıklar ön plana çıkar, nedensel ilişki güç kurulur, bu nedenle tazmin her zaman hızlı ve kolay olmaz Bireyin iş öyküsü önemlidir Denetim nedensellik ilişkisi üzerinden yürür

34 Çalışma yaşamında Sağlık ve Güvenlik Farklılıkları GÜVENLİK SAĞLIK Veri Yeterli Yetersiz Risk Açık ve ivedi Gizli, sıklıkla orta uzun erim Zarar Açık Gizli Girişim ve Sonuç Hızlı Çok yavaş Nedensellik Açık Kanıtlanması güç Bireysel öykü İlişkisiz İlişkili Denetim Olaya yönelik Nedenselliğe yönelik

35 İSAGÜ Açısından Mühendislik Girişimleri ve İlişkili Sonuçlar Aydınlatma Havalandırma İklimlendirme Titreşim Ses Barınma Sosyal olanaklar MİK Etmenlerin 3 yolla vücuda girişinin önlenmesi Kas iskelet sistemi hastalıkları Stres

36 Çalışma yaşamında sağlığın bileşenleri ÖNLEM GİRİŞİMLER İZLEM Doktor + Mühendis Bozulan sağlık MESLEK HASTALIĞI TANI - algılama öncelikle doktor

37 Çalışma Yaşamında Sağlığın Yönetimi Girişim Süreci İşveren Hekim Mühendis Kişisel özellikler Ç koşulları Çalışma Yaşamında Sağlık Ç ortamı Çevretoplum Ç ilişkileri

38 İşveren Hekim Mühendis Kişisel özellikler Ç koşulları Çalışma Yaşamında Sağlık Ç ortamı Çevretoplum Ç ilişkileri

39 Union Carbide Plant MIC salınımı 2500 ani toplam 6000 ölüm Yaklaşık kronik etkilenim Bophal nüfusu (1984) Ekzotermik reaksiyon (su) MIC + HCN + CO + NOx Fotoraflar: DHARA RV, GASSERT TH. The Bhopal Syndrome: Persistent Questions about Acute Toxicity and Management of Gas Victims. INT J OCCUP ENVIRON HEALTH 8: ; 2002.

40 Cevher ayrıştırma sürecine taşıyıcı bantlarla aktarılıyor, boşaltma noktasına tozun engellenebilmesi için yapılan girişime dikkat ediniz.

41 Journal of Occupational Rehabilitation, Vol. 14, No. 4, December 2004

42 Journal of Occupational Rehabilitation, Vol. 14, No. 4, December 2004

43 Journal of Occupational Rehabilitation, Vol. 14, No. 4, December 2004

44 Çok önemli bir hekim mühendis işbirliği örneği British Coal Akciğer filmi ile saptanan pnömokonyoz sıklığı % % 0.4 Bulgu girişim: İşyeri Sağlık Birimi + Endüstriyel Hijyen» ISLAK ÇALIŞMA vd Sonuç: YASAL DÜZENLEME ve uygulama DEĞİŞİKLİĞİ! Her yıl tüm işçiler için çekilen akciğer filmi yerine ortamın düzenli izlemi yerleştirilmiş. Yıllık film sıklığı en az 2 yılda bire çıkarılmış, işçilerin bireysel karşılaşmaları ve akciğer bulgularına göre sıklık sağlık birimi tarafından belirlenmeye başlamış! S.Afacan, 1994

45 İş güvenliği uzmanlarının görevleri Danışmanlık ve yol gösterme (çalışmalar, değişikliklerle, tasarım, bakım-onarım, seçim, planlama, yürütüm) Risk değerlendirme Çalışma ortamı gözetimi (İSAGÜ bakım, kontrol, ölçüm planlama, uygulama, kontrol) Kaza, yangın veya patlamaların önlenmesi, korunma sürecinin planlanması, uygulanması Eğitim, bilgilendirme ve kayıt İşyeri hekimi ile işbirliği ve eşgüdüm (iş kazaları, meslek hastalıkları değerlendirmesi, tehlike tanımı, inceleme ve araştırma, koruma stratejileri, önlem etkinlikleri, Yıllık Çalışma Planı oluşturulması) Madde 7. İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK RG: ; 27768

48 İş Sağlığı ve bileşenleri Çalışma yaşamında güvenlik sağlık ilişkisi Meslek hastalıkları

49 TEŞEKKÜRLER

Benzer belgeler

İSG 5003 İş ve Sağlık İlişkisinde Temel Kavramlar

İSG 5003 İş ve Sağlık İlişkisinde Temel Kavramlar Güz 2014 Prof.Dr.O.Alp ERGÖR DEÜ Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı AD DEÜ İş Sağlığı Araştırma ve Uygulama Merkezi İSAMER DEÜ Hastanesi Çalışan Sağlığı Birimi