Microsoft Özel Bulutu

Transkript

1 IT Microsoft Özel Bulutu- Microsoft Özel Bulutu

2 Telif Hakkı 2012 Microsoft Corporation. Tüm hakları saklıdır. Bu belge olduğu gibi sunulmaktadır. URL ler ve diğer İnternet Sayfası referansları dahil olmak üzere bu belge içerisinde sunulan bilgi ve düşünceler haber vermeksizin değişebilir. Kullanımı ile ilgili riskler size aittir. Bu belge size herhangi bir Microsoft ürününe ait herhangi bir fikri mülkiyetle ilgili herhangi bir yasal hak sunmaz. Bu belgeyi kendi içinizde referans amacıyla kopyalayıp kullanabilirsiniz. Bu belgeyi kendi içinizde referans amacıyla değiştirebilirsiniz Microsoft Özel Bulutu

3 Gelecek için Oluşturuldu. Şimdi Hazır. Tüm dünyadaki BT departmanlarının temel hedefi, işletme ihtiyaçlarına yönelik teknoloji çözümlerini maliyet etkin yöntemlerle sunmaktır. İşletmeler büyüdükçe ve değişen pazarlara adapte oldukça gereken çeviklik ve desteği sunmak BT departmanlarının sorumluluğudur. İşletme kullanıcıları, sürekli değişen ihtiyaçlarına BT'nin cevap vermesini ve aynı zamanda "sürekli hizmet" sunmasını beklemektedir. İşletmeler geleneksel yaklaşımlarını dönüştürmek için bulut çözümleriyle ilgilenmektedir. IDC'ye göre yeni tamamlanmış bir araştırmaya katılan müşterilerin % 69'u ya bulut çözümlerini uygulamaya başlamış ya da 2012 yılında başlamayı hedeflemektedir. Microsoft System Center 2012 ve Microsoft Windows Server 2012'yi temel alan Microsoft özel bulut çözümü, BT organizasyonlarının günümüzün işletme ihtiyaçlarını ve geleceğin artan taleplerini sürekli hizmet anlayışıyla karşılaması için yardımcı olur. Bu yazıda, işletmelerin özel bulut çözümünden yararlanmaları için Microsoft tarafından sunulan temel bileşen ve teknolojiler anlatılmaktadır. Özel Bulut sayesinde işletmeler mevcut veri merkezi kaynaklarını bir havuzda toplayabilir ve bu kaynakları etkin bir şekilde yöneterek standart BT hizmet sunumu yeteneklerini geliştirebilir. Artık BT ekipleri işletmelerine daha yüksek çeviklik, maliyet etkinliği ve daha yüksek seviyede tepkisellik sağlayacak duruma gelmiştir. Özel Bulut Birçok modern veri merkezinin mimarisi ve fonksiyonları hizmet sundukları ana kurumun büyüme hızını yansıtır. İster sabit bir organik büyüme ister şirket birleşmeleri veya satın almalar yoluyla hızlı büyümeden kaynaklansın bunlar en iyi çözümlerle oluşturulmuş karma ortamlardır. Ayrıca farklı seviyelerde standartlaşma ve belirli işletme gruplarının taleplerini karşılamak üzere oluşturulmuş izole ortamlardan oluşmaktadır. Bu tür bir ortamı yönetmek kolay olmayabilir ve çeşitli işletme birimlerinin çevikliğine de zarar verebilir. Yeni bir uygulama veya hizmet için ne zaman bir talep yapılsa merkezi BT fonksiyonu bu talebi yerine talebe uygun bir şekilde yerine getirmek durumunda kalmaktadır. Uygulamalar yüksek talebi karşılayabilecek şekilde oluşturulmakta ve ardından bu talebe uygun olarak sağlanan altyapı kaynakları yoğun kullanımın olmadığı zamanlarda yeterli ölçüde kullanılamamaktadır. Genel bulut hizmetlerinin başarısına dayanarak oluşturulmuş Microsoft özel bulut çözümü, BT hizmetlerini otomatik ve verimli bir şekilde talep üzerine sunmayı ve ilgili hizmetleri talebe göre ölçeklendirmeyi amaçlamaktadır. Özel Bulut, Genel Bulut bilişimin pek çok karakteristik özelliğini paylaşmaktadır. Bunlar arasında kaynakların havuzda toplanması, kendi kendine hizmet alma, elastiklik ve kullandıkça öde özellikleri yer alır. Fakat bunlar için kuruluşların kendi veri ve süreçlerini tam olarak kontrol altında tutabileceği adanmış fiziksel kaynaklar kullanılır. Şekil 1: Özel bulut, bulut bilişimin yararlarını geniş çaplı bir şekilde fakat daha yüksek kontrol ve özelleştirme imkânlarıyla sunuyor. Microsoft Özel Bulutu

4 Kaynakların havuzda toplanması kavramı tüm bilişim ağının ve depolama yatırımlarının bir araya getirilerek kurum içerisinde dağıtılabileceği ortak bir grubun oluşturulması anlamına gelmektedir. Bu günümüzde kullanılan ve uygulama sahibinin uygulamanın fiziksel olarak bulunduğu donanımı kesin olarak bildiği (ve muhtemelen ücretini ödediği) modelden farklılaşmaktadır. Özel bulut ortamında uygulama sahibi sadece uygulamayı çalıştırmak için gereken yeterli kapasitenin doğru olarak kendisine atanması ile ilgilenir. Veri merkezi yöneticisi ise daha fazla vaktini kaynak kullanımını en iyi hale getirmek için kullanabilecek ve kurum için daha yüksek değer sağlayacak olan aktivitelere odaklanabilecektir. Standartlaştırılmış hizmetlerin yayınlandığı kendi kendine hizmet alınabilen bir arabirim sayesinde uygulama sahipleri ve diğer iç müşteriler kaynakları gerektiği zamanlarda seçtikleri hizmet seviyesi ve maliyetlerle kolayca hazırlayabilmektedir. Hemen kullanılabilir olan bu hizmetler bulut bilişim kavramının temelinde yer almaktadır. Standart hizmetler özel taleplerin mümkün olmayacağı anlamına da gelmemektedir. Aslında özel bulutun genel bulut karşısındaki en önemli avantajlarından birisi daha yüksek esneklik elde edilebilir olmasıdır. Buna karşın standart hizmetler ve özel hizmetler arasındaki fark bir işi dakikalar içerisinde veya günler ve haftalar içerisinde tamamlama anlamına gelmektedir. Hizmetler dağıtıldıktan sonra isteğe göre yukarı veya aşağı yönde ölçeklendirilebilmektedir. Dağıtılan hizmetler içerisine bu yeteneği ilave edildiğinde merkezi BT artık altyapı kapasitesini potansiyel ani kapasite kullanımı artışlarını düşünerek gereğinden daha fazla bir kapasite ile hazırlamak zorunda kalmayacaktır. Veri merkezi yöneticisi ve uygulama sahibi, kendilerine sağlanan kapasite ile ilişkili kaynak kullanımını, ortaya çıkabilecek ücretleri ve ücretlendirme bilgilerini görebilmektedir. Özel bulut dağıtımı tüm bu karakteristikleri kullanmakta ve işletmelerin uygulama ve verileri üzerinde tam bir kontrol elde etmelerine ve ayrıca dağıtılmış kaynakları özelleştirme yeteneği kazanmalarına imkân vermektedir. Bu iki alan da genel bulut çözümleriyle ilgilenen işletmeler için engelleyici konumdadır. Bir bütün halinde bakıldığında çoğu müşteri işletmelerinin belli bölümlerinin özel bulut içerisinde ve diğer kısımlarının da genel bulut içerisinde en iyi performansı sunacağını düşünecektir. Dünya öngörülebilir gelecekte hibrit bir durumda olacak ve bu yüzden işletmelerin özel ihtiyaçlarını değerlendirerek en iyi kombinasyon üzerinde karar vermeleri önemli. Hem özel hem de genel bulut alanında bir lider olan Microsoft işletmelerin bulut bilişimle ilişkili bu vizyonu gerçekleştirmelerine yardımcı olacak şekilde konumlanmıştır. Neden Microsoft? Microsoft, son 20 yılda dünyanın en büyük veri merkezlerinden bazılarını inşa etmiştir ve bu veri merkezleri dünyanın en büyük bulut tabanlı hizmetlerini çalıştırmaktadır. Bu çok büyük veri merkezlerini verimli bir şekilde çalıştırarak elde edilen deneyim Microsoft özel bulut çözümünün temelini oluşturmaktadır. System Center 2012 ve Windows Server 2012 üzerine kurulan bir Microsoft özel bulutu, veri merkezi yöneticilerinin, günlük görevleri daha kolay hale getirmeleri ve sunucuların tek tek durumu yerine uygulamaları hizmet seviyesinde yönetmeleri için tasarlanmış esnek ve duyarlı bir altyapı dağıtmalarına izin verir. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 5

5 Şekil 2: Microsoft 3 kıtada yer alan veri merkezlerinden 200'ün üstünde çevrimiçi hizmetlerini ve internet portallerini sunmaktadır. System Center 2012 bugün, müşterilerin dağıtılmış BT yatırımlarından yararlanarak ve gelecek için bir altyapı oluşturarak özel bulutlar hazırlamasını kolaylaştırmaktadır. Bu kapsamlı çözüm aşağıdaki prensipler çerçevesinde tasarlanmıştır. Tamamen uygulamalar için: Uygulamaları daha hızlı, daha güvenilir ve daha yüksek bir şeffaflıkla sunma çevikliği - işletmeler her şeyin ötesinde uygulamalardan güç alır. Platformlar arası destek: Teknolojiye yapmış olduğunuz yatırımları da kullanarak heterojen BT ortamınızı kapsamlı bir şekilde yönetme esnekliği. Gelecek için bir altyapı: İşletmeniz büyüdükçe büyüyeceğini bildiğiniz kurumsal ölçekte bir platform ile gerçek bulut bilişim yeteneklerinden yararlanarak yenilikleri kullanma gücü. Sizin koşullarınıza uygun bir bulut: İşletmenize özgü şartlara en yüksek değeri sunacak doğru özel ve genel bulut seçeneklerinin bir karışımını seçme özgürlüğü. Bu prensipler System Center 2012 ve Windows Server 2012'nin temel yetenekleri içerisinde yer almakta ve veri merkezi yöneticilerinin ve uygulama sahiplerinin BT hizmetlerine bu özel bulutlar üzerinden erişmesine ve kullanmasına izin vermektedir. Bu yazının geri kalanında System Center 2012 tarafından sunulan özel bulut yetenekleri anlatılmaktadır. Konular arasında bir veri merkezi yöneticisi için altyapı yönetimi, hizmet sunumu ve otomasyon konuları yer almaktadır. Uygulama sahipleri veya işletme birimlerinin BT profesyonelleri içinse bu konular arasında uygulama yönetimi, izleme ve raporlama yer almaktadır. Şekil 3'te sunulan tablo bu yetenekleri göstermekte, sektör kavramları ve System Center ile ilişkisini anlatmaktadır. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 6

6 Şekil 3: Sektördeki bulut bilişim kavramlarının System Center 2012 ürün ve özellikleriyle eşleşmesi. System Center 2012 nin yetenekleri Altyapı Yönetimi İsmine rağmen bulut bilişim havada kalan bir kavram değildir. Özel bulutun temeli çok güvenilir ve kullanılabilir fiziksel bir altyapıdan oluşmaktadır. Bulutun başarısının temel dayanaklarından birisi uygun altyapı yönetimidir. Yönetim ile ilgili detaylara daha derinlemesine girmeden önce özel bulutun iki temel altyapı yaklaşımı çevresinde oluşturulduğunu bilmek önemlidir; fiziksel ve sanal altyapılar. Şekil 4: Özel Bulutlar mantıksal kaynak havuzlarına dönüştürülen heterojen altyapı üzerine kuruludur. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 7

7 Birbirinden Farklı Altyapılar Altyapı bileşenleri katmanı fizikseli temsil eder; yani özel bulutun üzerinde yer alacağı sunucular, depolama, ağ iletişimi ve sanallaştırma katmanları. Günümüzün veri merkezi de budur. System Center 2012 Virtual Machine Manager, bir veri merkezi yöneticisinin bu çok çeşitli bileşenleri birleşik bir yönetim kontrolü altında toplamasına imkân verir. Bulut bilişimin temel özelliklerinden birisi esnekliktir. Hem Virtual Machine Manager hem de Operations Manager detaylı kapasite kullanım raporları sunar ve bu raporlarla büyümenin karşısındaki engeller erkenden görülerek yeni donanımların hazırlanmasını mümkün hale getirir. Virtual Machine Manager kullanılarak ilave fiziksel kaynaklar Microsoft özel bulutuna üretim hizmetlerinde herhangi bir aksama olmadan ilave edilebilir. Yüksek kullanılabilirlik uygulama sahipleri ve son kullanıcıları için kritik bir öneme sahiptir. Fiziksel katmandaki bir hata bulut tabanlı uygulamaların çökmesine sebep olmamalıdır. Uygulamalar birbirinden farklı bir dizi fiziksel makine üzerinde çalışmak zorundadır. Çalışan bir uygulamayı üzerinde bulunduğu fiziksel donanımdan soyutlama yeteneği sadece yüksek kullanılabilirlik ve hata toleransı imkânlarını getirmez; aynı zamanda, yeni fiziksel donanımların oluşturulması gereksinimi yerine iş yüklerinin çoğu durumda mevcut kaynaklardan oluşan bir mantıksal havuz içerisinde yer alması sayesinde esneklik de getirir. Windows Server içerisinde yer alan Yük Devretme Kümeleri bu ihtiyacın karşılanmasında temel bir yapı taşıdır; Virtual Machine Manager artık Hyper- V kümelerinin oluşturulması ve bilişim havuzuna dahil edilmesi için basit bir sihirbaz tabanlı bir arabirime sahiptir; bu sayede bir zamanlar çok zorlu olan bir iş çok daha basit bir hale gelmiştir. Sadece Virtual Machine Manager sadece bir yük devretme kümesi oluşturmakla kalmaz aynı zamanda gerektiğinde depolamayı sunucular için maskeleyebilmektedir. Veri merkezi yöneticisi Citrix XenServer ve VMware vsphere havuzlarını Virtual Machine Manager konak grupları içerisinde yöneterek mevcut yatırımlardan da yararlanabilir. System Center 2012 içerisindeki depolama sınıflandırması Virtual Machine Manager'ın SAN düzenlerini tespit etme ve iletişim kurma yeteneği sayesinde veri merkezi yöneticilerinin özel bulutları içerisinde depolamayı daha iyi kullanmalarına yardımcı olmaktadır. Veri merkezi yöneticileri özel bulutlarının daha iyi yönetilebilmesi için ortak depolama görevlerini hızla yerine getirebilmektedir. Bu yetenek mantıksal birim numaralarının (LUN) oluşturulabilmesine ve ardından depoların konaklara ve kümelere tekli LUN'lar halinde veya kümelenmiş paylaşılan birimler halinde atanmasına imkân vermektedir. Virtual Machine Manager sektör standardı Depolama Yönetimi Girişimi - Spesifikasyonu (SMI-S) ile üçüncü tarafların depolama aygıtlarıyla iletişim kurabilmektedir. Şimdi de ağ kaynağı ihtiyaçlarını değerlendireceğiz. Yüksek kullanılabilirliğe sahip ve esnek bir şekilde ölçeklendirilebilir uygulamaların temelinde System Center 2012 içerisinde yer alan ağ yük devretme için kapsamlı destek yer alır. Ayrıca Microsoft Windows Network Load Balancing, donanım yük dengeleyicilerine sahip Virtual Machine Manager arabirimleri ve F5, Brocade ve Citrix gibi birçok satıcının diğer ağ aygıtları için de yerel destek sağlanır. Bu altyapı bileşenleri bir kez dağıtılıp yapılandırıldıktan sonra veri merkezi yöneticisinin bunların açık ve çalışır durumda olmasını sağlaması gerekir. Operations Manager'ı kullanan yöneticiler kaynak kullanımını proaktif olarak izleyebilir ve problemleri daha oluşmadan önce çözer. Fiziksel donanımdaki bir hatadan dolayı bir hizmetin kullanılmaması halinde veya hizmet seviyesinin düşmesi durumunda Operations Manager tarafından sunulan organizasyonel bilgiler sistemin tekrar çalıştırılması ve verimli bir şekilde kullanılmaya başlaması için gereken sürenin azaltılmasına yardımcı olur. Standartlaşma Birçok işletme donanımlarını farklı satıcılardan satın alır. İşletmelerin farklı işlemci türleri, farklı sınıf veya Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 8

8 satıcılardan alınan fiber kanal ve iscsi SAN depoları ve çok çeşitli ağ iletişimi aygıtlarına sahip olması çok muhtemeldir. Özel bulut altyapısı bu fiziksel altyapı bileşenlerinin mantıksal kaynaklar halinde bir araya getirilmesinden ve birbirinden soyutlanmasından oluşur. Bilişim, ağ iletişimi ve depolama için kullanılan bu mantıksal kaynaklar ya adanmış olarak yada kapasitelerini paylaşarak kullanılır ve bu şekilde bulut ortamları oluşturulur. Veri merkezi yöneticisinin uygulama sahibine verebileceği bulut kaynakları da bunlardır. Uygulama sahipleri uygulamalarını kendilerine adanan bulut kaynakları içerisine dağıtır. Özel bulut altyapısı heterojen kaynaklardan oluşabildiğinden veri merkezi yöneticileri bir özel bulut hazırlarken ayırma ve değiştirme yaklaşımını kullanmak zorunda kalmadan yeni kaynakları daha basit bir şekilde devreye sokabilir. Veri merkezi yöneticileri Virtual Machine Manager ın altyapı bileşenlerini soyutlama gücünden yararlanarak mevcut fiziksel veri merkezi bileşenlerinin çoğunu yeni bir özel bulut içerisine dağıtabilir ve yeni teknoloji eğilimlerinden yararlanmaya devam edebilir. Bulutta Soyutlama Microsoft özel bulut altyapısı veri merkezi yöneticilerinin, fiziksel donanımlar ve sanallaştırma şirketlerinin heterojen veri merkezi kaynaklarını mevcut mantıksal havuzlar içerisine yerleştirmelerine imkân verir. Bu mantıksal kaynaklar özel bulut içerisinde birbiriyle değiştirilebilir hale gelir. System Center 2012'nin gerçekten ölçeklendirilebilir, esnek ve son derece kullanılabilir bir bulut oluşturmasına izin veren şey de heterojen fiziksel kaynakların mantıksal kaynak havuzlarına dönüştürülmesi imkânıdır. İş yüklerini dinamik olarak tahsis edilmesi ve kapasitenin delege edilmesine ve aynı anda kaynak kullanımı üzerinde ayrıntılı kontrol elde edilmesine imkân sunar. Havuzda toplanan kaynakların önemli bir karakteristik özelliği üzerinde yer aldığı fiziksel altyapının birden çok özel bulut tarafından paylaşılabilmesidir. Fakat bu sayede elde edilen arttırılmış ölçeklendirilebilirlik ve esneklik genel verimlilik açısından sorun yaratır. Bu bulutlar üzerinde çalışan hizmetlerin ihtiyaç duyduğu kaynaklara erişebilmesi için Virtual Machine Manager dinamik optimizasyon adında bir özellik sunar. Bu özellik sayesinde sanal makineler fiziksel kaynakların en iyi şekilde kullanılabilmesini sağlamak ve iş yüklerini dengelemek için bir küme içerisindeki konaklar arasında taşınabilir. Virtual Machine Manager, iş yüklerini belli düğümlerden alarak ve bu düğümleri kullanılmadığı zamanlarda kapatarak ve aktivite taleplerinin arttığı zamanlarda tekrar açarak güç kullanımını en iyi hale getirecek şekilde de yapılandırılabilir. Birçok işletme farklı veri merkezleri üzerinde yer alan birden çok VLAN'larla son derece karmaşık ağ ortamlarına sahiptir. Birçok iş hattı uygulaması birden çok katman üzerinde yer alır ve bu yüzden de son derece karmaşık ağ iletişim gereksinimlerine sahip olur. Virtual Machine Manager, mantıksal bir ağı fiziksel ağ kaynaklarından ayırarak ağ altyapının karmaşıklığını azaltır ve veri merkezi yöneticilerinin ağ altyapısını mantıksal ve standart bir şekilde gösterebilmesine imkân verir. Kapasite Delegasyonu Veri merkezi yöneticileri, belli bir grup için ayrılan fiziksel kaynaklar tarafından sınırlandırılmadan bulut kapasitesini uygulama sahiplerinin ihtiyaçlarına, uygulama boyutuna veya diğer gereksinimlere göre ayırabilir. Özel bulutlar içerisinde yer alan kapasite delegasyonu özelliği basit bir şekilde bilgi işlem, depolama ve belleğin belli bir kullanıcıya veya gruba ayrılmasıdır. Veri merkezi yöneticileri Virtual Machine Manager'ı her bir bulutun genel kapasitesini belirlemek ve ardından kullanıcılara (veya gruplara) kotalar sağlamak için kullanır. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 9

9 Sanal CPU lar Bellek Depolama Sanal Makine Sayısı Özel kota puanları Kota hem rol seviyesinde hem de üye seviyesinde yapılandırılabilir. Rol seviyesindeki kota o rolün tüm üyeleri tarafından kullanılabilecek olan toplam kaynak seviyesini tanımlamaktadır. Üye seviyesindeki kota o rolün bir üyesi tarafından kullanılabilecek olan toplam kaynak seviyesini tanımlamaktadır. Standartlaştırılmış Hizmetler Veri merkezi yöneticileri, ister Hyper-V platformunun olsun ister Citrix XenServer veya VMware vsphare gibi bir başka platformun olsun, bir hipervizörün sanal disk bileşenlerinden yararlanarak sanal makine şablonları oluşturabilir. Ardından dağıtılmak üzere hazır hale getirilmesi amacıyla işletim sistemini ve uygulama bilgilerini bir şablona yükler. Server Application Virtualization (Server App-V) kullanımının diğer bir yolu da bir uygulamanın yapılandırılmasının ve durum bilgilerinin sanallaştırılmasıdır. Bu şekilde yerel disk, Windows hizmetleri, kayıt defteri ayarları ve diğer başka ayarlar paketlenip taşınabilir ve bu sayede sunucu tabanlı uygulamaların kurulum ve güncelleme yönetimi basitleştirilebilir. Server App-V hizmet şablonları ile birlikte kapsamlı uygulama yönetilebilirliği sunar. Bir uygulamanın tüm durumu kaydedilebilir ve yüklenmiş sanal makinelere tekrar uygulanabilir. Şekil 5: System Center 2012 Virtual Machine Manager Örnek Çok Katmanlı Hizmet Şablonu. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 10

10 Virtual Machine Manager ın hizmet şablonu tasarımcısı üzerinden veri merkezi yöneticileri bir uygulamanın hem iş hem de BT şartlarını tek bir hizmet şablonu üzerinden belirleyebilir. Bu sayede uygulama ve hizmetlerin standart bir şekilde tekrar tekrar dağıtılması mümkün olur. Hizmet şablonlarını kopyalama ve değiştirme bulut içerisinde yer alan mevcut hizmetlerin terfi edilmesine ve aynı zamanda herhangi bir yeni dağıtımda en son sürümü kullanmaya imkân verir. Bu sayede bir işletme, tutarlı ve kontrollü olarak özel bulut içerisinde kendi kendine hizmetten yararlanabilir. Uygulama sahipleri bulut hizmetleri platformlarının nasıl olacağını kontrol edebilir ve aynı zamanda veri merkezi yöneticilerinin altyapının, hizmetleri otomatik olarak ölçeklendirme dahil olmak üzere, tüm yönlerini yönetmelerine izin verebilir. Hizmet Sunumu ve Otomasyon System Center 2012 veri merkezi yöneticilerinin standartlaştırılmış BT hizmetlerini kendi kendine hizmet deneyimi üzerinden sunmasına ve ölçeklendirme için otomasyondan yararlanmasına imkân verir. BT kuruluşları, sistematik olarak ve çoğu durumda otomatik bir şekilde hizmet sunumu süreçlerini hazırlayarak ve yöneterek müşterilerin bir bulut ortamında beklediği tekrar edilebilir ve verimli hizmet sunumunu mümkün hale getirir. System Center 2012 Service Manager ve Orchestrator bileşenlerini kullanan veri merkezi yöneticileri bu hizmetleri yapılandırılmış ve tekrarlanabilir bir yöntemle sunabilir ve bu sayede: Hizmet kataloğu üzerinden hizmetlerin kendi kendine hizmet ve standart bir şekilde sunulabilmesi Kurum içerisinde hizmet sunumunun otomatik hale getirilmesi Veri merkezi ve özel bulut teknolojilerinin entegrasyonu Kalitenin sağlanması ve potansiyel kapasite azalmalarının önceden tanımlanması için raporlama mümkün hale gelir. Hizmet kataloğu üzerinden hizmetlerin kendi kendine hizmet ile ve standart bir şekilde sunulabilmesi Özel bulut ile kendi kendine hizmet deneyimini sunmak için ilk olarak standart hizmetlerin neler olacağına karar verilmesi gerekir. Teklif edilen her bir hizmet için iş hattı uygulamalarının sahipleri ve kurum içerisindeki BT taleplerin yerine getirilmesi için hangi bilgilerin gerekeceği, bu bilgilerin nereden geleceği, bu tür talepleri kimin onaylayacağı ve hizmet için beklenen performans seviyelerinin ne olması gerektiği üzerinde karar verir. BT ardından otomasyon ile taleplerin en iyi nasıl karşılanabileceğine karar verir. Service Manager ve Orchestrator, yukarıdaki bilgileri depolayarak ve hizmet sunumu ve otomasyon sürecinde bu bilgileri kullanarak veri merkezi yöneticisinin standart hizmetler sağlamasına imkân sunar. Yukarıdaki süreçlerin ilk arabirimi Service Manager hizmet kataloğu üzerinden kullanılır. Hizmet kataloğu Microsoft Silverlight ve Microsoft SharePoint'e dayanmaktadır. Yani müşteriler standart SharePoint araçlarını kullanarak portalın görünüm ve durumunu adapte edebilir. 1 System Center 2012 Service Manager hizmet kataloğu için asgari olarak SharePoint 2010 Foundation'a ihtiyaç duyar. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 11

11 Şekil 6: System Center 2012 Hizmet Kataloğu ve Hizmet Talebi Portalinin Örnek Görünümü Müşteriler hizmet kataloğu üzerinden BT tarafından sunulan hizmetleri belirleyebilir ve talep edebilir. Kullanıcılar işe sunulan hizmeti seçerek başlar. Burada talep edilebilecek her şeyi kapsayan üst düzey bir liste sunulur. Örneğin en üst seviyede sunulanlar Bulut Hizmetleri, Masaüstü Hizmetleri ve diğerleri olabilir. Hizmetlerin işletme çapında tutarlılığı ve ölçeklendirilebilirliği Müşteriler bir veri merkezi yöneticisinin tanımladığı sunulan her bir hizmet içerisinden bir veya birden çok talep yapabilir. Talepler, BT'nin işletmeye sunduğu hizmetlerle alakalı belirli detayları içerir. Her bir talep içerisinde, talep eden tarafın, örnek olarak uygulama sahiplerinin, talep süreci içerisinde hazırladığı kullanıcı girişleri ile maliyet, SLA detayları, bilgi makaleleri ve gibi bilgiler yer alır. Daha fazla tutarlılık elde etmek için hizmet talepleri bir şablon üzerinden oluşturulabilir ve işletmenin talepler için uyulacak genel kuralları ve veri toplama standartlarını belirlemesini sağlayabilir. Şablonlar veri merkezi yöneticilerinin, talebi doğru ve verimli bir şekilde yerine getirebilmek için, doğru bilgileri almalarına ve ilgili işlemleri belirleyebilmelerine imkân sağlar. Taleplerin yerine getirilmesi süreci System Center 2012'nin Service Manager ve Orchestrator bileşenleri tarafından yönetilir. Service Manager süreç, bilgilendirme ve onaylama ile ilişkili etkinlikleri kolaylaştırır. Orchestrator, bir Orchestrator RunBook ile sürecin tamamlanması için gereken teknik sistem işlemlerini başlatır ve yönetir. Bu uçtan uca otomasyon yaklaşımı sayesinde bir kullanıcı System Center 2012'nin talebini zamanında yöneteceğini ve çalıştıracağını bilerek bir hizmet talebi oluşturmasını sağlar ve bu sayede BT doğru kontrollerin ve işletme kurallarının yerli yerinde olduğunu bilir. Özel bulut içerisinde talep işlemlerinin maliyet etkin bir şekilde yerine getirilebilmesi için birçok BT sistemleri ve veri kaynakları içerisinde otomasyon ve entegrasyon şarttır. System Center 2012, Service Manager bağlayıcıları ve Orchestrator entegrasyon paketleri ile entegrasyon yeteneği sunar. Karmaşıklığı azaltmak için özel bulut teknolojilerinin birbirine entegrasyonu BT altyapısının, bileşenlerinin ve karmaşık iç ilişkilerinin doğru bir şekilde temsil edilmesi birçok kurum için zorlu bir iştir ve aynı zamanda bunun sağlanması tutarlı hizmet sunumu için temel gereksinimlerden birisidir. Service Manager, BT organizasyonlarında tek bir referans noktasının oluşturulmasını kolaylaştırmak amacıyla yapılandırma yönetimi veri tabanının (CMDB) doldurulması için bağlayıcılar kullanır. Yapılandırma için hemen kullanılabilecek bağlayıcılar Manager, Operations Manager, Active Directory, Virtual Machine Manager ve Orchestrator CMDB'yi doldurur ve günceller. Service Manager bu bilgileri otomatik olarak uyarlar ve BT hizmetlerinin doğru bir şekilde anlaşılabilmesi için tek bir referans noktası oluşturur. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 12

12 Özel bulut ve veri merkezi altyapısı içerisindeki süreçlerin ve sistem çalışmalarının otomasyonu için Orchestrator içerisinde entegrasyon paketleri kullanılır. Orchestrator bu entegrasyon paketleri sayesinde hizmet talepleri ile ilişkili gelen eylemleri System Center'ın diğer bileşenleri, iş hattı uygulamaları ve üçüncü taraflara ait yönetim araçları üzerinde çalıştırabilir. Özel bulut talebi arttıkça otomasyon gereksinimi de artmaktadır. Bulut bilişimin ekonomik yararları, genel kapasite artarken kapasite birimi başına (örn. sanal makine başına) operasyonel maliyetlerin azaldığı ölçek ekonomisi sayesinde elde edilir. Bunu başarmanın en önemli yollarından birisi de otomasyon kullanmaktır. Şekil 1 Bir Sanal Makinenin Hazırlanması için Örnek Orchestrator Runbook İşlemlerin ve sitemlerin otomasyonu en iyi uygulamaların sürekli olarak sunulmasına, operasyonel ROI'nin sürdürülmesine ve şirket ve sektör yönetmeliklerine uygunluğun sağlanmasına imkân verir. System Center 2012 bu gelişmiş otomasyon yeteneklerini özel bulut dağıtımlarına sunar. BT hizmet raporlaması System Center 2012, özel bulut hizmetleriyle ilişkili tüm hazırlama ve işletme süreçlerini yöneterek genel BT hizmet sunumu ve üzerinde anlaşılan hizmet seviyelerine uygunluğu konusunda zengin bilgiler elde edebilmektedir. Herhangi bir veri merkezindeki geleneksel zorluklardan birisi birden çok ve farklı sisteme ilişkin raporları bir araya getirerek BT hakkında kapsamlı bir görünüm sunmaktır. Service Manager, tüm dağıtılmış ve entegre edilmiş System Center ürünlerinden gelen bilgilerle zengin bir veri ambarı oluşturur. Bu veri ambarı ayrıca active directory ve diğer Microsoft SQL tabanlı veri ambarları da dahil olmak üzere çeşitli başka kaynaklardan da bilgiler toplayabilir. Bu bilgiler daha sonra hem işletme hem de BT kullanıcılarına Excel pivot tabloları ve SharePoint tabanlı panolar gibi kullanıcıların bildikleri araçlar ile sunulur. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 13

13 Şekil 7: Excel'deki Pivot Tablolar Kullanılarak Service Manager Data Warehouse ile Hazırlanan Örnek Analiz Raporu Uygulama Yönetimi Microsoft özel bulutunun bir hedefi de yüksek derecede üretken uygulama ve hizmet deneyimini uygulama sahiplerine sunmaktır. Microsoft, System Center'ın veri merkezi uygulama yönetim ve izleme yeteneklerini bunu gerçekleştirebilmek için daha da geliştirmiştir. Özel bulut bağlamında "uygulama" ve "hizmet" terimlerinin nasıl tanımlandığını anlamak önemlidir. Bir Microsoft özel bulutunda bir "hizmet" ilgili yapılandırma parametreleri ve sanal altyapı ile birlikte bir uygulamanın dağıtılmış bir örneğidir. Bu bağlamda Microsoft'un "uygulamalar" hakkında konuştuğunu görecek fakat bunları "hizmet" olarak yönettiğini fark edeceksiniz. System Center 2012'yi Windows Server 2012 ile birlikte kullanmak üç ana özel bulut yeteneği üzerinde uygulama yönetimi sunar: Uygulamalarda Kendi Kendine Hizmet Uygulama Performansının İzlenmesi Bulutlar Arasında Yönetim Uygulamalarda Kendi Kendine Hizmet İlk bakışta kendi kendine hizmet son kullanıcıların rahatlığını dikkate almadan veri merkezi yöneticilerinin yönetim işlerinin yapılmasını sağlamak amacını taşıyor gibi görünebilir. Fakat durum böyle değildir. Uygulamalarda kendi kendine hizmet almak uygulama sahiplerinin kendilerine delege edilmiş bulut imkânları içerisinde yeni uygulamaları daha fazla özgürlük içerisinde düzenlemelerine imkân verir. Veri merkezi yöneticileri kapasiteyi uygulama sahiplerine delege ederek uygulama sahiplerinin bu kapasite ile, aynı özel bulut içerisindeki diğer uygulama sahiplerinin işlemlerine etki etmeden, uygulamaları dağıtmalarına ve çalıştırmalarına imkân sunar. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 14

14 System Center 2012 özel bulutun, hizmet ve hizmet şablonları kavramlarını kullanarak uygulamalarda kendi kendine hizmet modelinin elde edilmesine imkân sağlar. Hizmet şablonunu veri merkezi yöneticisi ve uygulama sahibi arasındaki bir anlaşma olarak da görebilirsiniz. Bu hizmet şablonu içerisine işletme ve BT gereksinimleri yerleştirilir ve bunun sonucunda yapılandırma profilleri oluşturulur. Bu sadece bir uygulama için değil hizmeti barındıran ağ iletişimi, depolama, bilişim kaynakları, işletim sistemleri ve veri tabanları gibi altyapılar içindir. Uygulama sahibi şartları sunar; uygulamanın yapısını, gereken kaynakları ve uygun hizmet seviyelerinin sağlanması için gereken performans profillerini tanımlar. Bu şartlara dayanarak veri merkezi yöneticisi bir hizmet şablonu oluşturur, fonksiyonel testleri yapar ve ardından hakları dağıtım amacıyla uygulama sahibine geri verir. Bu hizmet şablonunu kullanarak uygulama hizmetleri uygulama sahibi tarafından tek bir birim halinde delege edilmiş özel bulut kaynakları içerisine dağıtılır. Uygulama sahipleri, kendilerine sunulan kapasiteleriyle ilişkili sınırlar içerisinde uygulamalarını istedikleri şekilde dağıtır ve ölçeklendirir. Uygulamalar hizmet şablonunun yeni sürümlerinin oluşturulması ve delege edilmesiyle güncellenebilir. Bu değişimlerin zamanı ya acil güvenlik güncellemelerinin gerekmesi durumunda veri merkezi yöneticisi tarafından belirlenir ya da uygulama sahibine, kendi işletme ihtiyaçlarına en uygun zamanda uygulanmak üzere delege edilir. System Center 2012 App Controller üzerinden uygulama sahibi uygulamasını dağıtmak için kendi kendine hizmet deneyiminden yararlanarak uygulamasının örneklerini durdurur ve başlatır ve işletme ihtiyaçlarına uygun olarak başka değişiklikler yapar. Uygulamalarda kendi kendine hizmet veri merkezi yöneticisinin direkt bir müdahalesi olmadan kullanılabilir çünkü uygulama zaten önceden üzerinde anlaşılmış hizmet şablonunu temel almaktadır ve BT sağlayıcısı halen daha genel kontrole sahiptir. Şekil 8: System Center 2012 App Controller uygulama sahiplerinin hizmetlere ve sanal makinelere kendi kendilerine bağlanmalarına imkân vermektedir Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 15

15 Sanal makineler Microsoft özel bulutunun temelinde yer alır. Sanal makineler, tek bir sanal makinenin dağıtılması için tutarlı bir model sunan sanal makine şablonları kullanılarak oluşturulur. Sanal makine şablonları donanım spesifikasyonları, işletim sistemi yapılandırmaları ve Windows Server rol ve özellikleri için dinamik yapılandırmalar sunmaktadır. Ayrıca şablonlar, Microsoft SQL Server ve ilgili yapılandırmalar gibi uygulama paketleri de içerebilir. Bir sonraki seviyede ise tek katmanlı hizmet şablonları yer alır. Bu şablonlar bir sanal makinenin yapabileceği her şeyi yapabilmenize fakat aynı zamanda ölçeklendirilebilir birimler ve yükseltme etki alanları tanımlamak için "bulut türü" karakteristikler elde etmenize imkân sağlar. Yükseltme etki alanları, şablonların uygulamanın hangi bölümlerinin bağımsız olarak yükseltilebileceğini belirtmesine imkân sağlar; bu sayede mimarisi uygun bir şekilde oluşturulmuş uygulamalar hiçbir aksama süresi olmadan yükseltilebilir. Son olarak, bir uygulamanın tüm bileşenlerine sahip ve bu sayede veri tabanından internet alanına bir hizmet olarak sunulabilecek çok katmanlı bir hizmet şablonu bulunmaktadır. Çok katmanlı bir hizmet şablonunun kullanılması tüm uygulama içerisinde tutarlılık sağlar ve uygulamanın tek bir varlık olarak ilişkilendirilmesine imkân verir. Bunun anlamı uygulama performansının istenilen hizmet seviyeleri karşısında bir bütün olarak ölçülebilecek olmasıdır. Ö ze l B u l ut Uy g ul am a l ar ın da P er f orman s İ zl em e System Center 2012, hem altyapıyı hem de uygulamanın tüm özelliklerini kapsayan eksiksiz bir izleme çözümü sunmaktadır. System Center 2012 bir uygulamanın performansını aşağıdakileri takip ederek izler: Uygulamayı barındıran altyapı - ağ ve depolama gibi fiziksel bileşenler, platformlar ve işletim sistemleri gibi sanal bileşenler. Uygulamanın sunucu tarafındaki bileşenleri - uygulamanın hizmet şablonu içerisindeki çalışma performansı. Uygulamanın istemci tarafındaki bileşenleri - son kullanıcı deneyimi. Belli durumlarda başka şekilde bulunamayan hataları ortaya çıkarabilecek bir dizi sentetik iş yükü. Bu bilginin toplanması sayesinde veri merkezi yöneticisi zengin panolar ve görseller oluşturabilir ve bu sayede uygulamaların belirlenen hizmet seviyelerine kıyasla nasıl performans gösterdiği görülebilir. Bu panolar uygulama sahiplerine ve operatörlere delege edilebilir ve bu şekilde uygulama performansı ve kullanılabilirlik konusunda zengin ve hızlı bir görünüm elde etmeleri sağlanır. Microsoft, System Center 2012 ile uygulamalar hakkında derinlemesine bilgi ve Operations Manager üzerinden de tanılama imkânı sunmaktadır. Bu sayede performans ile ilgili uyarılar hakkında sorunu yaratan kod seviyesinde derinlemesine bilgi elde edilir. Service Manager ve Visual Studio Team Foundation Server 2010 ile entegrasyon bu zengin bilgilerin iş sahibine, destek ekibine ve koda izin vermiş olan geliştiriciye aktarılabilmesi anlamına gelir. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 16

16 Şekil 10: System Center 2012 Operations Manager'dan Örnek Uygulama Performans İzleyicisi Etkinliği B u l u t l a r A r a s ı n d a U y g u l a m a Y ö n e t i m i Uygulama ve hizmetleri özel bulut içerisinde kontrol etme ve yönetme imkânı kritik öneme sahiptir. İşletmeler hibrit uygulamalar kullanmaya başladığından diğer bulutlarda yer alan hizmetlere bağlanabilme ve tek bir yönetim deneyimi ile yönetebilme önemli bir gereksinim haline gelecektir. Şekil 11: System Center 2012 hem genel hem de özel bulut ortamları üzerinde yönetim imkânı sağlamaktadır System Center 2012 uygulama sahiplerinin kendi uygulamalarını hem özel hem de Windows Azure gibi diğer genel hizmet sağlayıcılarının bulutlarında yönetmelerine imkân vermektedir. Birleşik görünüm sayesinde bir uygulama sahibi uygulamalarını kurulduğu fiziksel konumundan bağımsız olarak yönetebilmektedir. Bu genel model uygulama yapılarının görüntülenmesi ve ayrıca yeni hizmetlerin ve Azure uygulamalarının yapılandırılması ve dağıtılması için tutarlı bir yöntem sunmaktadır. App Controller uygulamanın dağıtım yerinden Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 17

17 bağımsız olarak genel bir dağıtım süreci kullanmaktadır. Uygulama sahipleri kendilerine delege edilmiş kota kapsamında tam bir görünüm elde etmekte ve yeni dağıtımın mevcut kapasitelerini nasıl azaltacağını belirleyebilmektedir. Sadece özel bulut uygulamalarını değil aynı zamanda genel bulut üzerindekileri yönetme yeteneği birçok kuruluş, uygulamalarını bulut üzerinde işletmelerinin gereksinimlerine göre çalıştırma özgürlüğüne sahip olmaları açısından için kritik bir ihtiyaçtır. Peki ya Windows Server 2012? Windows Server'ın bir sonraki sürümü olan Windows Server 2012'de sunulan yetenekler sayesinde daha ölçeklendirilebilir, güçlü ve adapte edilebilir uygulama ve hizmetler kullanılabilir hale gelecektir. Hyper-V'nin yeni ve geliştirilmiş özellikler çok daha yüksek performans ve ölçeklendirilebilirlik sunmakta ve ayrıca işletme kullanıcılarının taleplerini karşılamakta, SLA'ları desteklemekte ve kullanım ile oluşacak ücretlendirme bilgilerinin önceden gösterilmesini desteklemektedir. Veri merkezi yöneticileri yazılım tabanlı ilke kontrolleri ile sistem otomasyonu için daha iyi araçlara sahip olacak ve bulut ortamlarının genel masraflarını daha da azaltmaya yardımcı olmak için Hyper-V fonksiyonlarını kullanabilecektir. Windows Server 2012 bu hedefleri aşağıdaki yöntemlerle yerine getirmenize yardımcı olur: Ek s iksiz b ir s an al la şt ırma pl at f ormu. Yeni Hyper-V izole ve çok müşterili bir ortam sunar; bu sayede mevcut ağ altyapısını kullanarak sınırsız özel ağın oluşturulmasına yardımcı olur. Dünyanın her köşesinden sanal makineleri sanki aynı sunucu dolabındaymışcasına birbirine bağlayabilirsiniz. Güvenliği arttırmak için her bir müşterinin sanal makineleri, aynı Hyper-V konağı üzerinde çalışan diğer müşterilerinkinden izole edilir. Ayrıca SLA'ların desteklenmesi, kullanım tabanlı faturalandırmada önceden kullanım ücretlerinin bildirilmesi ve kendi kendine hizmet sunumunu da destekleyecek araçlar mevcuttur. Daha yüksek ölçeklenebilirlik ve performans. Windows Server 2012 içerisinde yer alan Hyper-V, müşterinin ihtiyaçlarına uygun en iyi performansı sunabilecek şekilde en iyi hale getirilebilen ve sanal makineleri kolayca taşıma ve yüksek performanslı donanım teknolojisinden yararlanma gibi özelliklerden yararlanılabilen yüksek yoğunluklu, son derece ölçeklendirilebilir bir ortam sunar. Bulut hizmetlerine bağlanma. Windows Server 2012, insanların, ihtiyaç duydukları uygulama ve hizmetler ister kurum içerisinde olsun ister bulut üzerinde olsun, daha verimli bir şekilde çalışmasına ve işbirliği yapmasına yardımcı olmak için kurumlar arasında daha güvenli ve güvenilir bağlantı elde etmek amacıyla genel bir kimlik ve yönetim çerçevesini kullanır. Windows Server 2012 ile bir yandan kullanımın süresini arttırıp bir yandan da hataları ve aksama sürelerini azaltırken bulut altyapınızı verimli bir şekilde yönetebilecek ve mevcut özel bulut çözümünüzü daha da güçlendireceksiniz. Windows Server 2012 maliyet etkin bir çözümdür ve yüksek kullanılabilirlik ve yönetimi kolay çoklu sunucu platformunu çığır açan bir verimlilik ve geniş kapsamlı otomasyon ile bir araya getirmektedir. Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 18

18 Şimdi nereye? Tüm dünyadaki BT departmanlarının temel hedefi, işletme ihtiyaçlarına yönelik teknoloji çözümlerini maliyet etkin yöntemlerle sunmaktır. İşletmeler büyüdükçe ve değişen pazarlara uyum sağladıkça beklentiler de artmaya devam ediyor; işletme kullanıcılar BT'den sürekli değişen taleplerine hızla cevap vermesini ve bir yandan da her zaman kullanılabilir olan "sürekli hizmetler" sunmalarını istiyor. System Center 2012 ve Windows Server 2012yi temel alan Microsoft özel bulut çözümü BT organizasyonlarının günümüzün işletme ihtiyaçlarını ve geleceğin artan taleplerini sürekli hizmet anlayışıyla karşılaması için yardımcı olur. Bir Microsoft özel bulut çözümünün uygulanması farklı kurumların iş hakkındaki farklı sorunlarını çözmek için kullanılmıştır. IDC kısa bir süre önce Microsoft System Center 2012 ile Bugün Özel Bulutların Sunumu adlı bir makale yayınlamıştır. Makalede Microsoft özel bulut Teknoloji Adaptasyon Programına (TAP) katılan müşterilerle mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Makalede bu müşterilerin System Center 2012 ve Windows Server 2012yi BT organizasyonlarında nasıl uyguladıkları ve işletmeleri için ne gibi faydalar elde ettikleri anlatılmaktadır. Özel bir bulut kullanarak elde ettikleri yararlardan bazıları şunlardır: Uygulama izleme ve iş yükü taşıma yoluyla daha yüksek kullanım sayesinde enerji maliyetlerinde % 33 azalma. Manuel işlerin otomatik hale getirilmesi sayesinde tek bir firmada USD'den daha fazla tasarruf. Hazırlama, yamalar ve kapasite düzenlemelerinin otomasyonu sayesinde elde edilen daha iyi kapasite kullanımı ile hizmet masası başvurularında % 75 azalma. Burada farklı sektörlerden belli sayıda şirketin elde ettiği sonuçlara ilişkin örnekler verilmektedir. sayfasını ziyaret ederek Microsoft özel bulut çözümünün işletmenizi bugün ve gelecekte nasıl dönüştürebileceği konusunda bir değerlendirme yapın veya özel buluta geçiş deneyimi konusunda Microsoft temsilcinizle görüşün! Eğitim Private Cloud Solution Hub, Microsoft TechNet ve Microsoft Virtual Academy'den elde edeceğiniz kaynaklarla özel bulut hakkında bilgiler alın. Sertifikalandırma Microsoft Learning in MCSE'deki özel bulut hakkındaki güncellemelerini inceleyin ve sertifikanızı güncelleyin. BT Profesyonelleri için Kaynaklar Burada özel bulutunuzu planlamak, tasarlamak ve oluşturmak için size yardımcı olabilecek bazı kaynaklar listelenmektedir: Özel Bulut Çözüm Merkezi Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 19

19 Microsoft özel bulutu Referans Modeli Microsoft özel bulutu Microsoft System Center Microsoft System Center 2012 TechNet Windows Server 2008 R2 Hyper-V Microsoft Virtual Academy eğitim kursları ve değerlendirmelerini tamamlayarak Microsoft un özel bulut teknolojileri hakkında bilgi alın Donanım, Microsoft yazılımları ve Microsoft özel bulutunun en iyi uygulamalarıyla önceden yapılandırılmış özel bulut çözümlerini satın alın System Center 2012 Unified Installer Microsoft Özel Bulutu: Gerçeğe Dönüşüyor Page 20