Türkiye de Sağlık Hizmetine Kolay Erişim Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS)

Transkript

1 Türkiye de Sağlık Hizmetine Kolay Erişim Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) Ülkemizde sağlık hizmeti almak isteyen tüm bireylerin istediği hastaneden tercih ettiği hekime randevu almasına sağlayan Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS); toplamda yaklaşık çalışanıyla; vatandaşların Sağlık Bakanlığına bağlı 2. ve 3. basamak Hastaneler ile Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri için 182 MHRS Çağrı Merkezini arayarak canlı operatörlerden veya web üzerinden kendilerine istedikleri hastane ve hekimden randevu alabilecekleri bir uygulamadır. MHRS Uygulamasından önce pek çok hastane kendi bünyesinde randevu sistemi kullanmakta idi. MHRS ile Kamu Hastanelerindeki randevulu poliklinik hizmetlerinin tek bir merkezden yürütülmesi planlanmıştır. Dünyada bölgesel düzeyde benzer örnekleri bulunmakla beraber, ülke genelinde tek bir merkezden yürütülen ilk hekim randevu sistemidir. MHRS, vatandaşların sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak ve sağlık hizmetleri sunumunda verimi artırmak amacıyla 7/24 esasına göre çalışmaktadır. Vatandaşlarımız Alo182 hattından, mobil cihaz uygulamalarından, hastanelerden, aile hekimlerinden ve web adreslerimiz (www. hastanerandevu.gov.tr, mhrs.gov.tr, e-nabiz.gov.tr) üzerinden istedikleri hastane ve hekime diledikleri zaman muayene randevusu almalarını sağlamaktadır. AB nin kabul ettiği 20 temel kamu hizmetinden biri olan hastane randevu hizmetlerinin Türkiye deki karşılığı olan MHRS, 2009 yılında T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Telekom arasında imzalanan protokolden sonra 2010 yılında Erzurum da kurulan ALO 182 Çağrı Merkezi ile Kayseri ve Erzurum illerindeki kamu hastanelerine randevu verme pilot uygulaması başlatılmıştır. Temmuz 2011 de MHRS Web Portal üzerinden randevu hizmetleri devreye alınmıştır. MHRS Mart 2012 de 81 ildeki bütün kamu hastanelerine hizmet verir hale getirilmiştir itibariyle Adıyaman, Ankara, Bingöl, Bitlis, Edirne ve Erzurum daki ALO 182 Çağrı Merkezi lokasyonlarında yaklaşık operatörüyle vatandaşlara hizmet verilmektedir. MHRS göstergelerine bakıldığında; Poliklinik hizmeti sunan hekimlerin yaklaşık %95 i olan uzman hekimimize, günlük ortalama 296 bin randevu alınmış olup, bunların %78,56 sı gerçekleşmiştir. Alınan randevuların yaklaşık %18 i gerek vatandaşlarımız gerekse hekimlerimiz tarafından iptal edilmiştir. Hekim kaynaklı iptallerde vatandaşlarımız aranarak bilgilendirildikleri gibi istenmesi halinde yeni randevu verilmektedir. Randevulu muayene olma oranı %39 olarak gerçekleşmiştir. Bu anlamda oransal olarak randevulu muayeneyi en çok tercih eden illerimiz İstanbul, İzmir ve Ankara dır. Randevu sayısı en düşük illerimiz ise Ardahan, Bayburt ve Siirt tir. En çok randevu alınan branşlar Diş Hekimliği (Genel Diş), İç Hastalıkları (Dâhiliye) ve Kadın Hastalıkları ve Doğum dur. En az randevu alınan branşlar ise Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp, Çocuk Ürolojisi ve Geriatri dir. Bu tarihler arasında verilen 1,5 milyon civarındaki randevunun %67.65 i ALO 182 hattından, %19 u MHRS Web üzerinden, %9.84 ü mobil cihazlardaki uygulamalardan, %3.51 i diğer randevu alma kanallarından (hastaneler, aile hekimleri ve ALO 171) alınmıştır. SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

2 MHRS de kısa bir süre önce, yüksek riskli gebeler, 65 yaş üstü hastalar ve engelliler için öncelikli randevu uygulaması başlatılmıştır. Mobil kamu hizmetlerinin teşviki çerçevesinde MHRS Web Portal ve Mobil Cihaz uygulamalarının yabancı dil desteği ile kullanımının yaygınlaştırılmasına ve tanıtımına yönelik çalışmalar yapılacaktır. Ses analizi ile daha hızlı ve profesyonel kalite çalışmaları pilot olarak başlamıştır. Sonuç olarak MHRS ye ayrılan muayene kontenjanının artırılması hedeflenmektedir. ALO 182 hattı acil aramalar kapsamında bulunmadığı için, bu hizmetten yararlanan vatandaşlar görüşme süresi kadar kendi operatörlerinin belirlediği miktarda ücret ödemektedir. MHRS nin amaçları : Hastanelerde daha iyi bir kaynak planlanması (iş gücü ve teçhizat kullanımının etkin ve verimli planlanması) yapılarak vatandaş/hasta memnuniyetinin artırılması, hastanelerde kuyrukların azaltılması. Hastanelerde kaynak kullanımının ve dağıtımının ölçülmesi (iş gücü, makine ve teçhizat kullanımının etkin ve verimli uygulanması)suretiyle; sağlık hizmetleri sunumunun, verim ve kalitesinin artırılması. MHRS verileriyle, sağlık politikaları geliştirilmesine yardımcı olunması. MHRS nin Amaçları Sağlık Hizmetlerinin sunumunda kaliteyi arttırmak Vatandaşlarımızın sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak Hastanelerde daha iyi bir iş gücü planlaması yapılarak vatandaş/ hasta memnuniyetini arttırmak MHRS verileri ile izleme değerlendirme kriterleri oluşturmak ve sağlık istatistiklerine katkıda bulunmak Sağlık kurumlarının randevu ile çalışma ve hizmet verme kalitesini arttırmak Hastanelerde bekleme sürelerini kısaltmak, çok erken saatlerde oluşan bekleme sıralarını ortadan kaldırmak H. Ömer TONTUŞ

3 İstatistikler; Tüm zamanlarda toplamda 264 milyon randevu verilmiştir. Tüm zamanlarda randevuların; 4 yılda toplam 83 milyon web randevu Mobil cihazlarla 2 yılda toplam 10 milyon randevu alınması sağlanmıştır. %62.67 si ALO 182 telefon hattı üzerinden, %31,10 u MHRS Web üzerinden, %4.11 i mobil cihazlardaki uygulamalardan, %2,12 si diğer kanallardan oluşturulmuştur. Sosyal medya takibiyle vatandaş memnuniyeti ölçülerek iyileştirme faaliyetleri yapılmaktadır. Her günün her saati sağlık! SAĞLIK KAYITLARIMIZ CEBİMİZDE! Vatandaşların tüm sağlık kayıtlarını kendi istekleri doğrultusunda paylaşabildikleri ve her zaman yanlarında taşıyabildikleri e-nabız Kişisel Sağlık Sistemi hizmeti ülkemizin önemli bir e-devlet projesi olarak hizmet vermektedir. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişimin en fazla hissedildiği sağlık alanında geliştirilen projeler hem hizmet süreçlerinde kalite, hem de sağlık okuryazarlığı seviyelerinde artışı beraberinde getiriyor. Sağlık Bakanlığının son zamanlarda en çok ses getiren projelerinden biri olan e-nabız Kişisel Sağlık Sistemi bu gelişmelerden bir tanesi. Tüm vatandaşların, laboratuvar tahlillerinden radyoloji görüntülerine, hastane ziyaretlerinden randevu geçmişlerine kadar tüm sağlık kayıtlarına erişebilecekleri, bu kayıtları kendi istekleri doğrultusunda paylaşabilecekleri ve kayıtlarını her zaman yanında taşıyabilecekleri bir sistem Sağlık Bakanlığı tarafından geliştirildi. Kişilerin tüm sağlık kayıtlarına zaman ve mekandan bağımsız olarak erişimine imkan sağlayan e-nabız Sistemi, hem yüksek sayıdaki kullanıcı hedef kitlesi, hem de veri büyüklüğü açısından Türkiye deki en önemli e-devlet projelerinden biridir. Sağlık Bakanlığının, tüm sağlık kuruluşlarının bilgi sistemlerini birbirine entegre ettiği e-nabız, vatandaşların kişisel sağlık kayıtlarına, hem kendilerinin hem de yetkileri doğrultusunda ilgili sağlık personelinin erişebileceği bir platform olarak hizmet vermektedir. e-nabız sayesinde sağlık kurum ve kuruluşlarında gerçekleştirilen tüm muayene, tetkik ve operasyonlar tek bir veri tabanına kaydedilmekte ve akabinde vatandaşlarımızın kendileri ile yetki verdikleri ülke genelindeki tüm sağlık kuruluşları, kişisel sağlık kayıtlarına erişebilmektedir. e-nabız, tablet bilgisayarlar ve akıllı telefonlar için geliştirilen mobil uygulama ile kolayca kullanılabilmekte, böylece vatandaşlar kendilerine ait tüm sağlık bilgilerini yanlarında taşıyabilmektedir. SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

4 Sağlığı kişiselleştirmek, kişilerin kendi sağlıklarının yönetimini bizzat kendilerine teslim etmek ve zaman/mekandan bağımsız olarak sağlık verilerine erişimlerini sağlamak için hayata geçirilen e-nabız, tüm bu özellikleriyle kişilerin hayat boyu sağlık kayıtlarını tutabilmelerini mümkün kılan, bu yolla teşhis ve tedavi sürelerinin kalitesini ve hızını artıran, vatandaş ile hekimi arasında güçlü bir iletişim ağının kurulmasını sağlayan bir sistemdir. Tüm sağlık kayıtları tek tık uzaklıkta Kişiler e-nabız profiline girdikleri zaman merkezi hastane randevu sistemine bağlanarak tüm kamu hastanelerinden randevu alabilmekte ve bu randevularının kayıtlarına erişebilmektedir. Gittikleri sağlık tesislerindeki muayene, teşhis ve tedavi verilerinin tamamını profilinden inceleyebilmekte ve bu süreç içinde hangi tetkikler yapıldıysa hepsinin detaylarına ulaşabilmektedir. Raporlarıyla birlikte tüm laboratuvar tetkikleri ve radyoloji görüntüleri, reçeteler, konulan tanılar ve ilaç kullanım detayları gibi sürece ilişkin tüm verilere ulaşılabiliyor olması sistemi özgün kılmaktadır. e-nabız ile entegre çalışan Teletıp Sisteminden alınan tüm radyoloji görüntüleri, kişinin inceleyebilmesine ve bir sonraki muayenesinde dilerse hekimiyle paylaşabilmesine açıktır. Bu sayede tekrarlayan tetkiklerin ve görüntüleme işlemlerinin önüne geçtiği için sağlığın maliyet etkin yönetimini sağlarken bireyi gereksiz işlem stresinden korumaktadır. H. Ömer TONTUŞ

5 Bununla birlikte kişiler, hekimleri tarafından reçete edilen ilaçlarla ilgili mobil uygulamayı kullanarak ilaç hatırlatma alarmı kurabilmekte ve bu sayede tedavilerin öngörüldüğü gibi yapılması sağlanmaktadır. Organ Bağışı Bildirimi e-nabız sistemi üzerinden organ bağışı bildirimi yapılabilmekte ve böylece kişi, e-nabız sisteminde yer alan organ bağışı modülü vasıtasıyla bağışlamak istediği organları seçip ilgili merkeze gerekli prosedürlerin başlatılması için bildirim gönderebilmektedir. Seçim onayından sonra kişi ile bildirdiği bölgeye en yakın Organ Bağış Biriminden iletişim kurulması sağlanmaktadır. SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

6 Güncel sağlık bilgileri her an her yerde kayıt altında Mobil uygulamalar ile her an her yerden erişilebilen e-nabız sistemine adım, nabız, gibi verileri ölçen akıllı bileklikler, bluetooth özellikli tansiyon, şeker ölçüm cihazları ve tüm GSM operatörlerinin sağlıkla ilgili uygulama ve cihazları entegre olabilmektedir. Bu yolla kişiler, tüm bu verileri sistemine kaydedebilmekte ve güncelleyebilmektedir. Sistem, kişilerin tansiyon, şeker, nabız, ağırlık, adım, kalori vb. bilgilerini sisteme dilerse kendisinin ekleyebilmesini, dilerse elektronik mobil sağlık cihazlarından ya da mobil sağlık uygulamalarından otomatik olarak veri gönderebilmesini sağladığı gibi giyilebilir teknolojiler ile yapabildiği veri alış verişi alt yapısı ile kişinin kendisinin belirlediği kriterler sınır içerisinde sağlıklı yaşamın teşviki konusunda kişiye destek olunmaktadır. Acil durumlarda e-nabız Sistemin mobil uygulamasının sunduğu en önemli hizmetlerden bir tanesi de 112 acil butonu özelliğidir. Vatandaşlar, e-nabız sisteminin mobil uygulamasında bulunan 112 acil butonunu kullanarak acil durumlarda kendisinin ya da yakınlarının yaşadığı veya çevresinde gerçekleşen ve acil müdahale gerektiren bir olayda, acil servisi haberdar ederek uygulamanın göndereceği konum bilgisiyle en kısa sürede bölgeye ulaşılmasını sağlayabilmektedir. Kısa süre önce tek başına 112 acil butonunun mobil uygulaması da yayına alındı. Kişisel sağlık bilgilerinin gizliliği ve güvenliği Kişisel veri güvenliği ve gizliliği sistemin en büyük önemi taşıyan, en fazla detaylandırılmış başlığıdır. Kişilerin, e-nabız da paylaşmış olduğu bilgiler, kişilerin onayı dışında ya da yargı kararı ve/veya yasal bir yükümlülük altında bulunmadığı sürece herhangi bir üçüncü şahıs, kurum ve kuruluş ile hiçbir gerekçe ile paylaşıma açık tutulmamaktadır. Yasal düzenlemelerle bu bilgilerin açıklanmasını gerektiren bir durum gerçekleşmediği sürece hiçbir istisna ile bu bilgiler açıklanmamakta, veriler kişiye özgün sahiplik ilkesine göre saklanmaktadır. Ebeveynlerin 15 yaşın altındaki çocuklarının sağlık kayıtlarına erişimi dahi birbirlerinin karşılıklı onayına sunulmaktadır. Öte yandan sistemin kullanımına dair hiçbir vatandaş için bir zorunluluk söz konusu değil. Sağlık verilerine erişim yapmak istemeyen vatandaşlar için sistem kapalı kalmaktadır. Bununla birlikte kişiler dilerlerse sistemde gözükmesini istemedikleri verilerini silme ya da hesabını süreli dondurma yetkisine sahiptir. e-nabız her geçen gün geliştiriliyor İlk 6 ay içerisinde kullanıcı sayısı 2 milyonu aşmış olan e-nabız kullanıcısına her geçen gün yeni özellikler eklenmektedir. Kişilerin e-nabız üzerinden kan bağış işlemleri yapabilmeleri, bulundukları noktaya en yakın kan alma merkezlerini görüntüleyebilmeleri, acil ya da programlı kan bağış kampanyalarına katılım sağlayabilmeleri ve bağışladıkları kanın kullanım bilgisine erişebilmeleri artık sisteme son dönemde eklenen önemli bir özelliktir. Buna ek olarak, çalışmaları devam eden Sporcu Sağlığı Bilgi Sistemi ile sporcuların ilaç-gıda etkileşimleri ve H. Ömer TONTUŞ

7 doping etkisine yol açacak çapraz etkileşim bilgilerine erişmeleri sağlanarak, böylelikle bilinçsiz ilaç kullanımı ve söz konusu ilaç-gıda etkileşimleri kaynaklı doping vakaları öngörülebilecek ve önlenebilecektir. Sporcular için geliştirilen bu özellik, tıpkı 112 acil butonu gibi hem e-nabız içerisinde hem de e-nabız a entegre ayrı bir mobil uygulama olarak kullanılabilecektir. Ayrıca, Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı sağlık ekipleri, hac ve umreye giden vatandaşların izin vermeleri şartıyla, yetkilendirme düzeyine göre sağlık bilgilerine erişim sağlayabilecek ve orada yapılan işlemler e-nabız a gönderilebilecektir. Bütün bunlara ek olarak e-nabız, hamileler için gebelik takibine yönelik bilgilendirme ve hatırlatma mesajları, aşı takip bilgileri ve büyüme eğrileri, hekim randevularına ilişkin bilgilendirme mesajları gibi özelliklerle geliştirilecektir. Hizmete sunulan ve sunulması planlanan tüm bu özellikleriyle e-nabız, tüm vatandaşların sağlık kayıtlarını tek bir platformda toplamakta ve zaman ve mekandan bağımsız olarak vatandaşın erişimine ve kontrolüne sunmaktadır. Bütün bu yönleriyle e-nabız, sağlık hizmet sunumunda maksimum kalite, hız ve performans sağlayarak, Türkiye nin sağlık hizmetinde öncü ülke rolüne katkı sağlayacaktır. SATURK Yayınıdır. Tüm telif hakları saklıdır.

8 e-nabız ve Sağlık Turizmi Sistem sağlık turizmi bağlamında yapılanma sürecindedir. Bu süreç içerisinde öncelikli olarak diaspora sağlık turizmi olarak adlandırılan çift pasaportlu olup yurtdışında yaşayan bireylerin erişimine açık olması sayesinde doğrudan sağlık turizminin parçası olmaktadır. Buna ilaveten ülkemizde özellikle eğitim öğretim amaçlı bulunup geçici T.C. kimlik numarası alan bireylere yönelik bir açılım sağlaması öngörülmektedir. Bunun dışında sistem ile entegre çalışan ios veya Android uygulamaların sistemden bağımsız şekilde vatandaşlık sınırlaması olmadan yüklenebilmesi de mümkün olmaktadır. Süreç içerisinde hazırlanacak olan sağlık turizmi yazılımı ile entegre olması düşünülen e-nabız sistemi sağlık turizmi aracı kurumlar tarafından sağlanan şifreler üzerinden ülkemize tedavi amaçlı gelen bireylere pasaport numaraları ile ilişkilendirilerek verilecek erişim izni ile tüm tedavi süreçlerini kendi ülkelerine döndüklerinden aile hekimlerine açabileceklerdir. H. Ömer TONTUŞ