TAHİR KEMAL ŞAHİN, YASEMİN DURDURAN,

Transkript

1 Image not found Ders Adı : HALK SAĞLIĞI Ders No : Teorik : 10 Pratik : 0 Kredi : 10 ECTS : 11 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim Tipi Zorunlu Türkçe Yüz-Yüze Ön Koşul Dersleri Dersi Verenler TAHİR KEMAL ŞAHİN, YASEMİN DURDURAN, Genel Bilgiler Dersin Amaçları 1.Halk sağlığı anlayışı ve temel kavramların öğretilmesi. 2.Türkiye de ve Dünya da Halk Sağlığı sorunlarının kavratılması. 3.Türkiye de sağlık örgütlenme yapısının öğretilmesi. 4.Anne ve çocuk sağlığı konularında bilgi sahibi olunmasının sağlanması. 5.İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin tanıtılması, mevzuatın gözden geçirilmesi. 6.Toplumda sık görülen hastalıklar epidemiyolojisinin tartışılmasının sağlanması. 7.Sürveyans ve sağlık enformasyon sistemi konularında bilgi sahibi edilmesi. 8.Toplumun sağlık sorunlarının epidemiyolojik yöntemler kullanılarak tanınmasının sağlanması. 9.Araştırma planlama ve uygulama yöntemlerinin kavratılması. 10.Çevre sağlığı konularında bilincin artırılması. 11.Sağlık eğitimi ilkelerine yönelik temel yaklaşımların benimsetilmesi ve uygulatılması. 12.Bilimsel araştırma temeline yönelik çalışmalar yapma becerisinin kazandırılması. Dersin İçeriği

2 Günümüzde halk sağlığı anlayışının temel kavramları, Türkiye de ve Dünya da Halk Sağlığı sorunları, Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinin tanıtımı, TSM Yönergesinin tanıtımı, Sağlık personelinin özlük hakları, disiplin, sicil, soruşturma, Türkiye de sağlık örgütlenmesi, İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri mevzuatı, İş kazaları ve meslek hastalıkları, Dünya da ve Türkiye de anne/bebek ölümleri ve önlenmesi, Sağlıklı gebe-lohusa izlemleri, Sağlam bebekçocuk izlem ilkeleri, Anne sütü: Uygulamalar, Aile Planlaması Uygulamaları ve Göstergeleri, Birinci basamakta örneklerle salgın yönetimi, Eliminasyon, eradikasyon ve aşı ile önlenebilir hastalık epidemiyolojisi, Sosyal hastalık kavramı, kapsamı ve toplumsal önlemler, GBP da ana ilkeler ve rutin aşı takvimi, Atık yönetimi ve güncel uygulamalar, Su kirliliği, içme suyunun özellikleri, su numunesi alma/değerlendirme, Afet yönetimi ve uygulamaları, Obezite epidemiyolojisi ve kamusal önlemler, Toplumda beslenmeye bağlı sağlık sorunları, Yaşlıların sağlık sorunlarına halk sağlığı yaklaşımı, Kanser epidemiyolojisi ve taramalar, Koroner hastalıklar/diyabet/hipertansiyon epidemiyolojisi ve koruma, Yetişkin eğitiminde temel özellikler ve sağlık eğitimi teknikleri, Anket hazırlama kuralları, Literatür tarama, alıntı yapma, kaynakça yazma, Epidemiyolojide temel kavramlar ve halk sağlığında kullanımı, Bulaşıcı hastalıkların epidemiyolojisi ve sürveyans, Sürveyans sistemi ve filyasyon raporu örnekleri, Su ve besinlerle bulaşan hastalıklar, Sağlık göstergelerini belirlemede epidemiyolojik ölçütler, Betimleyici epidemiyoloji, Kohort araştırmaları, Müdahale araştırmaları, Kesitsel araştırmalar, Vaka-kontrol araştırmaları, Örneklem yöntemleri, Araştırma Projesi planlama, Proje Sunumları. Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; # Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; 1 Etik değerleri gözetmeli, toplumun sağlık sorunlarını sosyal özelliklerini algılayarak değerlendirebilmeli, bu sağlık sorunlarına halk sağlığı bakışını yansıtabilmeli. 2 Birinci basamaktaki hekimlik uygulamalarının gerektirdiği bilgi ve becerileri edinmeli. 3 Halk sağlığını ve alanlarını tanımlayabilmeli. 4 Halk sağlığı sorunlarını tartışabilmeli, sağlığa etki eden politika ve uygulamaların toplum sağlığına olası etkilerini değerlendirebilmeli. 5 Türkiye de sağlık örgütlenmesi konusunda genel bilgi sahibi olmalı. 6 Anne ve çocuk sağlığı uygulamaları konusunda genel bilgi sahibi olmalı. 7 Sağlıklı bebek-çocuk-gebe-lohusa takiplerini bilmeli, aile planlaması konusunda ailelere danışmanlık verebilmeli. 8 Rutin aşı takvimini ve aşı uygulamasını bilmeli. 9 İş sağlığı ve güvenliği konusunda genel bilgi sahibi olmalı. 10 Toplumda sık görülen hastalıkların epidemiyolojisi hakkında genel bilgi sahibi olmalı. 11 Afet yönetimi, salgın yönetimi konusunda genel bilgi sahibi olmalı. 12 Sürveyans, bulaşıcı hastalıklar bildirim sistemini bilmeli. 13 Epidemiyolojik araştırma yöntemleri hakkında genel bilgi sahibi olmalı. 14 Kanıta dayalı tıp uygulamalarını bilmeli, bilgiye erişim becerisine sahip olmalı. 15 Araştırma projesi planlayabilmeli. 16 Toplumun sağlık sorunlarını epidemiyolojik yöntemleri kullanarak tanımlayabilmeli. 17 Saptanan sorunlara sağlık eğitimi stratejilerini kullanarak müdahale edebilmeyi öğrenmeli. 18 Sağlık eğitimi planlama ve sağlık eğitim alanları konusunda genel bilgi sahibi olmalı. 19 Atık yönetimi ve uygulamaları konusunda genel bilgi sahibi olmalı.

3 # Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; 20 Birinci basamakta gerekli olan kayıt sistemini bilmeli. Ders Akışı Hafta Konu Ön Hazırlık Öğretme Metodu Teorik : TSH kavramı, Alma Ata bildirgesi ve 224 sayılı yasa, Günümüzde halk sağlığı anlayışının temel kavramları, Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinin tanıtımı, TSM Yönergesinin tanıtımı,sağlık personelinin özlük hakları, disiplin, sicil, soruşturma, Sağlık 21 hedefleri ve Alma Ata bildirgesi ile karşılaştırılması, Türkiye de ve Dünya da Halk Sağlığı sorunları, Sağlık göstergelerini belirlemede epidemiyolojik ölçütler, Epidemiyolojide temel kavramlar ve halk sağlığında kullanımı Pratik : Aile sağlığı merkezi Toplum Sağlığı Merkezi. Teorik : İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği tanıtımı, Türkiye de sağlık örgütlenmesi (663), Betimleyici epidemiyoloji Kesitsel araştırmalar, Koroner hastalıklar/ hipertansiyon epidemiyolojisi ve koruma,bulaşıcı hastalıkların epidemiyolojisi Pratik : Aile Sağlığı Merkezi, GDSHM Teorik : Vaka kontrol araştırmaları,kohort araştırmaları,birinci basamakta örneklerle salgın yönetimi, Dünya da ve Türkiye de anne/bebek ölümleri ve önlenmesi, Müdahele araştırmaları, Sosyal hastalık kavramı, kapsamı ve toplumsal önlemler,araştırma Projesi planlama,örneklem yöntemleri. Pratik : Aile Sağlığı Merkezi Toplum Sağlığı Merkezi. Teorik : Literatür tarama, alıntı yapma, kaynakça yazma,diyabet epidemiyolojisi,gbp da ana ilkeler ve rutin aşı takvimi,obezite Epidemiyolojisi ve Kamusal Önlemler, Eliminasyon, eradikasyon ve aşı ile önlenebilir hastalık epidemiyolojisi, Yetişkin eğitiminde temel özellikler ve sağlık eğitimi teknikleri, Atık yönetimi ve güncel uygulamalar. Pratik : Aile Sağlığı Merkezi, AÇSAP Merkezi Proje planlama, Araştırma tipine karar verme, Araştırma konusu seçimi. Teorik : Sağlıklı gebe-lohusa izlemleri,toplumda beslenmeye bağlı sağlık sorunları, Sağlam bebek- çocuk izlem ilkeleri, Sık Görülen Zoonozlar ve Korunma, Afet yönetimi ve uygulamaları, Su kirliliği, içme suyunun özellikleri, su numunesi alma/değerlendirme, Anne sütü: Uygulamalar, Aile Planlaması Uygulamaları ve Göstergeleri, Yaşlıların sağlık sorunlarına halk sağlığı yaklaşımı. Pratik : Aile Sağlığı Merkezi, Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu hizmetleri.

4 Hafta Konu Ön Hazırlık Öğretme Metodu Teorik : Kanser Epidemiyolojisi ve Taramalar, Sürveyans- Filyasyon Raporları Örnekleri. Pratik : Aile Sağlığı Merkezi, KOSKİ İçme Suyu Arıtma Tesisi,Araştırma Projesi Hazırlama. Teorik : Araştırma projesi sunumları. Pratik : Aile Sağlığı Merkezi, KETEM. Teorik : Araştırma projesi sunumları. Pratik : Aile Sağlığı Merkezi, Halk Sağlığı Müdürlüğü. Kaynaklar Ders için gerekli kaynaklar 1- Maxcy-Rosenau-Last: Public Health and Preventive Medicine. Eds. Wallace RB, Doebbeling BN. 14th Eddition, Appleton & Lange, Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Güler Ç, Akın L (Ed.). Hacettepe Üniversitesi Yayınları. Ankara, Tezcan S. Epidemiyoloji Tıbbi Araştırmaların Yöntem Bilimi. Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı, Ankara, Gordis L. Epidemiology. 5th Edition. Elsevier/Saunders Company, Basic Epidemiology. Bonita R, Beaglehole R, Kjellström T. 2nd Edition. World Health Organisation, Sağlık Hizmetleri El Kitabı. Hayran O, Sur H. (Ed.) Çevik Matbaası, İstanbul, Özatalay N. Bulaşıcı Hastalıklar ve Epidemiyoloji, Hatipoğlu Yayınevi, Ankara, Baysal A. Beslenme. 9. Baskı. Hatipoğlu Yayınevi, Ankara, Tabak SR. Sağlık Eğitimi. Somgür Yayıncılık, Ankara, Ders için önerilen kaynaklar Değerlendirme Metodu Yarıyıl Çalışmaları Adet Yüzde Arasınav 0 0 Devamsızlık 0 0 Quiz 0 0 Ödev 0 0 Proje 0 0 Saha Çalışması 0 0 Sunum/Seminer 0 0 Uygulama Çalışmaları (Laboratuar, Stüdyo Çalışmaları vb) 0 0 Diğer (Staj vb) 0 0 Toplam 0 0 Yarıyıl Çalışmaları Yüzde Yıl içinin Başarıya Oranı 0 Finalin Başarıya Oranı 0 Toplam 0 Öğrenme Kazanımlarına Katkı No Öğrenme Kazanımları Katkı Seviyesi En Az 1, En çok 5

5 Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim bu program çıktılarında ayrıntıları ile tanımlanan, sağlık alanındaki temel ve güncel bilgilere, bu bilgileri bilimsel ve kanıta dayalı uygulama becerisine, bağımsız çalışabilme ve sorumluluk alabilme yetkinliğine, bilimsel araştırma yapma ve değerlendirilebilme becerilerine sahip olur. 2- Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim sahip olduğu donanımla güncel hekimlik anlayışının gerektirdiği şekilde hastayı değerlendirir. -Öykü alır, -fizik muayene yapar, -klinik yargıda bulunur ve karar verir, -açıklamalar yapar, -nerilerde bulunur, -hastaya hastalığının her aşamasında yanında olacağı güvencesini verip, destek sağlar, -hastanın akıl sağlığını değerlendirir. 3- Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim klinik değerlendirme yapar, tetkik ister, ayırıcı tanı yapar ve tedavi planı oluşturur. - Klinik bulguları tanır ve ciddiyetine karar verir,- uygun tetkikleri ister ve sonuçlarını değerlendirir, -ayırıcı tanı yapar, -hasta ve hastaya bakım verenlerle uygun tedavi planını paylaşır. 4- Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim ilk yardım ve resüsitasyonu da içeren acil sağlık hizmeti verir. -Tıbbi acilleri tanır ve değerlendirir, -temel ilkyardım yapar, -güncel kılavuzlara göre temel yaşam desteği ve kardiyopulmoner resüsitasyon yapar, -tıbbi acilleri tedavi eder, - güncel kılavuzlara göre ileri yaşam desteği verir, -güncel kılavuzlara göre travma bakımı sağlar, 5- Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim reçete yazar. -Açık ve doğru reçete yazar, -klinik duruma uygun ilaçları seçer, - tedavinin uygunluğunu, gözden geçirip, olası fayda-zarar değerlendirmesi yapar, -ağrıyı ve ızdırabı dindirici ilaç düzenlemesi yapar. 6-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim mesleki becerilere sahiptir. -Kan basıncı ölçer, -damardan kan alır, damara kanül yerleştirir, -intravenöz tedavi uygular ve infüzyon malzemelerini kullanır, - subkutan ve intramuskuler enjeksiyon yapar, -oksijen uygular, -hasta tutmayı ve taşımayı bilir, -dikiş atar, -kan transfüzyonu yapar, -mesane kateteri takar, -idrar analizi yapar, -elektrokardiyografi (EKG) çeker ve değerlendirir, -temel solunum fonksiyon testlerini yapar ve değerlendirir. 7-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim etkin tıbbi iletişim becerilerine sahiptir. -Hastalarla iletişim kurar, -meslektaşları ile iletişim kurar, -kötü haberi iyi bir iletişimle verebilir, -hasta yakınlarıyla iletişim kurar, -engelli kişilerle iletişim kurar, -aydınlatılmış onam için iletişim kurar, -tıbbi yazışmaları yapabilir, -saldırganlıkla baş edebilir, -iletişim, teknolojilerini kullanabilir, -gerektiğinde tercüman aracılığıyla iletişim kurabilir. 8-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim mesleğini uygularken etik ve yasal kurallara uyar. -Hasta mahremiyetini korur, - hasta bakımında etik değerlerin gereğini yerine getirir, -aydınlatılmış onam alır ve kaydeder, -ölümü belgelendirir, -otopsi isteminde bulunur, -klinik uygulamalarında ulusal ve uluslar arası kural ve yasalara uyar

6 Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim hastalığın psikolojik ve sosyal etkilerini değerlendirir. -Hastalığın bulguları ve etkisi üzerindeki psikolojik etkenleri değerlendirir, -hastalığın bulguları ve etkisi üzerindeki sosyal etkenleri değerlendirir, -hastalıkla ilişkili stresi saptar, -alkol ve madde kötüye kullanım ve bağımlılığını saptar. 10-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim mesleğini uygularken kanıta dayalı tıp ilkelerini, becerilerini ve bilgisini kullanır. - Meslek pratiğinde kanıt kullanır, -uygun literatürü belirleyip tarar, -tıp literatürünü eleştirel olarak değerlendirir. 11-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim mesleğini uygularken bilgi teknolojilerini etkin olarak kullanır. -Klinik kayıtları doğru ve eksiksiz tutar, -bilgisayar kullanır, -bilgi kaynaklarına ulaşır, -bilgiyi arşivler ve gerektiğinde ulaşır. 12-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim bilimsel ilkeleri,bilgi ve yöntemleri mesleki uygulamalarında ve araştırmalarında kullanır 13-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim sağlığı geliştirir, toplum sağlığı ile ilgilenir ve sağlık sistemi içinde etkin olarak çalışır. -Hastaya en zararsız sağlık hizmetini sunar, -enfeksiyonun yayılımını engellemek için gerekli önlemleri alır, -çalışan sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilgiye sahiptir, -kalite yönetimi süreçlerine uygun davranır ve bu süreçlere katılır, -sağlık alanında toplum ve dünya gündemindeki olayları izler ve bunlarla ilgili görüşlerini paylaşır, -kendi sağlık ihtiyaçlarının farkındadır ve sağlığının profesyonel sorumluluklarını engellememesini sağlar, -mesleki kurallara ve yetkilendirme koşullarına uyar (sertifikalandırılmış eğitimler/beceriler için), -karşılıklı olarak mesleki uygulamalara ilişkin olarak değerlendirmelerde bulunur, -bilinçli kariyer seçiminde bulunur. 14-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim tıp mesleğinin gerektirdiği profesyonellik özelliklerine sahiptir. -Dürüst, -erdemli, - özverili ve etik kurallara bağlıdır, -iyi hekimlik uygulamalarına bağlıdır, -kalite endişesi taşır, -değerlendirme ve öz-değerlendirme, -yansıtma yapma becerilerine sahiptir, -empati kurar, -yaratıcıdır, -girişimci ve başarılıdır, - kişilerarası iletişim becerilerine sahiptir. 15-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim mesleğini uygularken profesyonel çalışma becerisine sahiptir. -Kendi sınırlarını bilir ve yardım isteyebilir, -gerektiğinde otonom çalışabilir, -problem çözme becerisine sahiptir, -karar alma becerisine sahiptir, -multidisipliner bir takımda çalışabilir, -başka disiplinlerin uzmanlarıyla iletişim kurabilir, -liderlik becerilerine sahiptir, -yeni durumlara uyum gösterebilir, -zaman yönetimi gibi organizasyon ve planlama becerilerine sahiptir. 16-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim akademik çalışmayı bilir. -Analiz ve sentez kapasitesine sahiptir, -yaşam boyu öğrenme ve kendini geliştirme kapasitesine sahiptir, -eğiticilik becerisine sahiptir, -araştırma yapma becerilerine sahiptir

7 17 17-Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi mezunu bir hekim evrenseldir. -Farklılığı ve farklı kültürleri değerlendirebilir, -başka ülkelerin alışkanlıklarını ve kültürlerini anlar, -uluslararası bağlamda çalışabilir, -ikinci bir dil bilir, -tıp dışı genel bilgiye sahiptir ECTS / Öğrenci İş Yükü Aktiviteler Sayısı Saat Toplam Ders Süresi(Hafta) Ders notları ön hazırlanması, kendi kendine çalışma Ödev Sunum/Seminer Quiz Arasınav Proje Saha Çalışması Uygulama Çalışmaları (Laboratuar, Stüdyo Çalışmaları vb) Final Sınavı / Dönem Projesi / Tez Hazırlık Diğer (Staj vb) Toplam İş Yükü 330 Toplam İş Yükü / ECTS 11 Diğer Dersle İlgili Etik Kurallar(Varsa) Değerlendirme Ölçütleri Devam şartını yerine getiren öğrencilere her stajın sonunda staj sınavı yapılır. Staj sınavı dönem sonu genel sınavı niteliğindedir. Staj Başarı Notu; Pratik sınav puanının %60 ı ile teorik sınav puanının %40 ının toplanmasıyla hesaplanır. Stajı başarmak için staj başarı notunun CC(60 puan) olması gerekir.