GÜNÜMÜZ FIKIH PROBLEMLERİ ÜNİTE 8 TEST 1

Transkript

1 GÜNÜMÜZ FIKIH PROBLEMLERİ ÜNİTE 8 TEST 1 1. İslam toplumunda ekonomik hayat aşağıdakilerden hangisine dayanmaktadır? A) Faizli kredi B) Faizsiz kredi C) Murâbaha D) Mal ve Üretim E) Karz-ı Hasen ilişkisi 2. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) İslam üretimde sermaye sahibinin de emek sahibinin de hem riske hem de kazanca ortak olmasını önermektedir. B) İslam üretimde taraflardan birinin riskten muaf tutularak kârdan pay almasını doğru bulmaz. C) İslam toplumlarında faizli krediler haram kabul edilerek yasaklanmıştır. D) Kapitalist sistem faizli krediyi ekonominin bel kemiği olarak görmektedir. E) Günümüzde üretim ve tüketim kredilerinin faiz kapsamına girip girmediği konusunda bir tartışma söz konusu değildir. 3. İslam toplumlarında son yüzyıllarda faiz yasağı tekrar sorgulanmış ve özellikle faiz, riba, üretim kredisi ve tüketim kredisi gibi ekonomik ürünlerin faiz kapsamında olup olmadığı tartışılır hale gelmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bunun temel nedenlerinden biri olarak gösterilebilir? A) İslam toplumlarında kapitalist ekonomik sistemin yaygın olması B) İslam toplumlarında, faiz-riba kavramı arasında farklı görüşlerin olması C) İslam toplumlarında çağdaş hayatın ekonomik sorunlarına çözüm sunacak sağlıklı ve kurumsal oluşumların geliştirilememesi D) İslam'ın yalnızca murâbaha işlemine izin vermesi E) Kapitalist sistemin tüm ekonomik ürünleri bir şekilde faizle ilişkilendirmesi 4. I. Kendilerini bulundukları toplumlara gerçek manada anlatamamaları, II. Bazı işlemlerin dini duyarlılığı olan kimselerde kuşkuya sebep olması III. Diğer ekonomik kuruluşların olumsuz politikaları Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri Katılım Bankalarının çok fazla rağbet görmemesinin nedenleri arasında sayılabilir? B) Yalnız II C) Yalnız III D) I,II,III E) II ve III 5. Faiz kavramı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Bir ödünç/borç karşılığında alınan nema, kira, fazla miktar, fazlalık demektir. B) Modern iktisatçılar tarafından "paranın belli bir süre kullanılması ve alıkonması sonucu yabancı elin vermekle yükümlü olduğu kullanma fiyatı" olarak tanımlanmıştır. C) İslam faizi borç ve alışveriş faizi olarak ikiye ayırmaktadır. D) Borç alan kimsenin borcu dışında alacaklıya ödemeyi şart koştuğu her E) Takas şeklindeki alışverişlerde aynı cins malların değişiminde şart koşulmuş 6. Cinsleri aynı yada farklı olmasına bakılmaksızın takas işlemi yapılırken konulan vade de... faizi olarak değerlendirilir. Cümlesindeki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Borç faizi B) Akdi faiz C) Alışveriş faizi D) Nakdi faiz E) Gecikme faizi 7. Aşağıdakilerden hangisi riba kavramının Osmanlıcadaki anlamları arasında yer almaz? A) Muamelede olan B) Miktarı meşruu mütecaviz C) Ziyade faiz D) Artma

2 E) Hiçbiri 8. Aşağıdakilerden hangisi riba kavramının modern hukuk sözlüklerindeki anlamlarından biridir? A) Artma B) Çoğalma C) Aşırı faiz D) Tefecinin aldığı faiz 9. I. İslam alimleri ribayı, hem borç hem de alışveriş faizi için bir ad olarak kullanmışlardır. II. Riba ile faiz arasında ayrım yapan düşünürlere göre riba; "borç işleminde cereyan eden gayri kanuni faiz demektir. III. Kredi borçlarında borçlunun ödeyecek olduğu ve kanununen belirlenmiş olan fazlalık faizdir. IV. İslam alimleri ribanın âmm (kapsayıcı, genel) lafız olduğu ve mali mübadelelerde iki taraftan birindeki karşılıksız fazlalık olan her durumu kapsadığı görüşündedirler. Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri doğrudur? B) Yalnız IV C) I,II,III ve IV D) II,III ve IV E) I,II ve IV 10. Riba kavramı ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Murabahacılık ve tefeciliktir. B) Faizin fahiş ve gayri meşru şeklidir. C) Kanunca belirlenen oranın üstündeki D) Her riba faizdir, ancak her faiz riba değildir. E) Haram olan faizdir, riba değildir. 11. Cahiliye döneminde bilinen faiz türü anlamına gelen kavram aşağıdakilerden hangisidir? A) Ribe'l Cahiliyye B) Ribe'n Nesîe C) Cehâletu'l Nesîe D) Cahiliyyetu'r Ribe'l E) Nesîetu'l Cahiliyye 12. Aşağıdakilerden hangisi borç faizi kavramını ifade etmek için kullanılır? A) Ribe'n Nesîe B) Karz-ı Hasen C) Ribe'l Cahiliyye D) Ribe'l Karz E) Karzu'l Murâbaha 13. Cahiliyye ribası ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez? A) Cahiliyye ribası teriminin hangi tür faize ad olarak kullanıldığında fikir birliği yoktur. B) İslam alimleri cahiliyye ribası kavramının borç faizi anlamında kullanıldığını düşünmektedirler. C) Tarihi veriler cahiliyye ribasının borç faizi olarak kullanılmadığını doğrulamaktadır. D) Kimi araştırmacılar cahiliye ribasını yalnızca vadesi olan ödüncü veya borcu, borçlunun ödemesi gereken ek bir meblağ/faiz karşılığı ertlemekten ibaret olarak tarif etmektedir. E) Cahiliyye ribası İslam'ın yasakladığı türde bir faiz çeşididir. 14. Kimi araştırmacılar cahiliyye ribasını yalnızca " vadesi dolan ödüncü veya borcu, borçlunun ödemesi gereken ek bir meblağ/faiz karşılığı ertelemekten ibaret" olarak tarif etmektedirler. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek bir yargıdır? A) Faizli borçlar//krediler cahiliyye ribasına dahildir. B) Faizli borçlar/krediler cahiliyye ribasına dahil değildir. C) Cahiliyye ribası faizsiz ertelemektir. D) Cahiliyye ribası karz-ı hasen olarak değerlendirilmektedir. E) Cahiliyye ribasının faiz ile ilişkisi söz konusu değildir. 15. Faizli borçlar/kredilerin cahiliyye ribası dışında kaldığını savunan görüş sahiplerine göre ; "Araplar parayı faizle satmayı, faizli olarak borç vermeyi bilmezlerdi, onlar... kabilinden borç verirlerdi, borçlu zamanında ödeyemediğinde ona ek bir süre verirler, buna karşılık da borcu faizlendirirlerdi." İşte cahiliyye ribası bu olup İslam'ın yasakladığı faiz de bu tür faiz çeşididir. Paragraftaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Murâbaha B) Tefecilik C) Riba D) Karz

3 E) Karz-ı hasen 16. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Bazı araştırmacılar İslam'ın yasakladığı şeyin riba olduğunu savunmaktadır. B) Bazı araştırmacılar İslam'ın yasakladığı şeyin yalnızca cahiliyye ribası olduğu kanaatindedirler. C) Bazı araştırmacılar faizle ribanın aynı şeyler olmadığı gerekçesiyle faiz yasağının kapsamını daraltmak istemişlerdir. D) Cahiliyye ribası cahiliyye döneminde Arapların Karz-ı hasen kabilinden borç vermesidir. 17. Aşağıdakilerden hangisi ribanın haram olup faizin yasaklanmadığı görüşünü savunanların delilleri arasında yer almaz? A) Faiz terimi ribaya göre daha kapsamlıdır. B) Haram kılınan faizin gayrikanuni faiz, murabaha ve tefecilik olduğunu söylemek en isabetsiz görüştür. C) Yasaklanan faiz sadece tefecilik yoluyla elde edilen fahiş miktarda faizdir. D) Kurandaki riba yasağı sadece cahiliyye ribası ile ilgilidir. E) Ayet ve hadislerde yasaklanan riba ile günümüz ekonomilerinde bilinen şekliyle faiz her zaman aynı şeyler değildir. 18. Ribanın haram olup faizin yasaklanmadığı görüşünü savunanlara göre haram kılınan faiz, gayrikanuni faiz, murabaha ve tefecilik yoluyla elde edilen faizdir. Kuranda açık ve kesin surette yasaklanan riba... kavramı ile ifade edilmektedir. Paragrafta boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Ez'af-ı muzaaf riba B) Riben nesîe C) Ribe'l cahiliyye D) Karzu'l riba E) Fahişetu'r riba 19. Aşağıdakilerden hangisi riba ile faiz arasındaki ilişki ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Haram kılınma açısından aralarında bir fark gözükmemektedir. B) Istılahta riba ile faiz aynı anlamda kullanılmaktadır. C) Kuran'da oranı az olan faiz oranı çok olan faiz arasında bir ayrım yapılmıştır. D) İslam alimleri hileli, ğararlı, fasit bir kısım alışveriş şekillerini bile hoş olmaması, taraflar arasındaki rızayı ihlal etmesi açılarından faize benzeterek hepsine ribalı satış adını vermiştir. E) İslam alimleri tarafından riba kavramının anlam alıanı genişletilmiş ve faiz kavramı daha özel bir kapsama sahipken riba kavramı daha genel bir kapsama sahip kavram halini almıştır. 20. Borç işleminde cereyan eden ve oranı yüksek olan fazlalığa..., düşük olanına ise... deneceği şeklindeki ayrım doğru değildir. Cümlesindeki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirildiğinde cümle doğru olarak tamamlanmış olur? A) faiz - karz-ı hasen B) faiz - riben nesîe C) riba - faiz D) faiz - riba E) ez'af-ı muzaaf riba - faiz 21. Aşağıdakilerden hangisinde faiz/riba kavramının ıstılahtaki tanımı tam ve doğru olarak verilmiştir? A) Bir borç işlemindeki ya da malın mal ile alım satımı şeklindeki alışverişte, şart koşulmuş karşılıksız B) Bir borç işlemindeki ya da malın mal ile alım satımı şeklindeki alışverişte, şart koşulmamış karşılıksız C) Bir malın mal ile alım satımı şeklindeki alışverişte, şart koşulmuş karşılıksız D) Bir borç işlemindeki, şart koşulmuş karşılıksız E) Bir borç işlemindeki, şart koşulmamış karşılıksız 22. Riba kavramını "Faiz diye söylenen ziyade-i mahsusanın ismidir." şeklinde tanımlayan İslam alimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Hayrettin Karaman B) Muhammed Hamdi Yazır C) Yusuf Akçura D) Mehmet Görmez E) Yusuf el Kardavi 23. Modern iktisat literatüründe faiz olarak isimlendirilen sermaye gelirlerinin önemli bir kısmı İslam Hukukun'da... teriminin kapsamında değerlendirilmektedir. Cümlesindeki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

4 A) Karz- hasen B) Nesîe C) Ribel D) Kira E) Borç 24. Çağdaş araştırmacılardan bazıları İslam'ın yasakladığı faizin... amacıyla alınan kredilerle ilgili olduğunu,... amacıyla alınan/verilen kredilerin yasaklanan faiz kapsamında olmadığını iddia etmektedirler. Cümlesindeki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirildiğinde cümle doğru olarak tamamlanmış olur? A) Tüketim - Üretim B) Üretim - Tüketim C) Eğitim - Ticaret D) Ticaret - Eğitim E) Üretim - Ticaret 25. Aşağıdakilerden hangisi tüketim kredisi için kullanılan fıkıh kavramıdır? A) Er Ribâ el istihlâki B) El Kardu'l istihlâki C) El Kardu'l istincâi D) Er Ribâ el istincâi E) Ribe'l İstihlâki 26. Tüketim kredisi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Bir şahsın yaşamı için gerekli ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacıyla aldığı borçtur. B) Vahiy döneminde insanlar genellikle tüketim amaçlı borçlanmışlardır. C) İslam alimlerinin tüketim amaçlı olarak borçlanan kimseye faizli kredi verilmesinin haram olduğunda nerdeyse ittifak vardır. D) Tüketim amacıyla alınan borçtan alınan faize er Ribâ el İstihlâki denir. 27. Aşağıdakilerden hangisi üretim kredisi kavramı için kullanılan fıkıh terimidir? A) El Kardu'l intâci B) Er Ribâ el intâci C) El Kardu'l istihlâki D) Er Ribâ el istihlâki E) Ribe'l intâci 28. Üretim kredisi ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Bir şahsın üretimde kullanmak, yatırım yapmak amacıyla aldığı borçtur. B) Cahiliye üretim amaçlı borç alıp verme işleminin bilinmediği kesindir. C) Bazı İslam alimleri vahiy döneminde üretim amaçlı kredinin bilinmediğini savunarak üretim amaçlı verilen borçtan faiz almanın faiz yasağı kapsamı dışında kaldığını savunmaktadır. D) Tarihi veriler, Mekke eşrafının hem tüketim hem de üretim amaçlı borç verdiğini bize haber vermektedir. E) Vahiy döneminde Hicaz yarımadasında üretim amaçlı kredi kullanımının bilinmemesi imkânsızdır. 29. I.Üretim amaçlı borç alıp verme işlemi cahiliye Arapları arasında bilinmemektedir. Bu nedenle üretim amaçlı kredilerden alınan faiz faiz yasağı dışındadır. II.Üretim yapmak amacıyla alınan faizli borçlarda tarafların farklı olması ve faiz alma/verme amacının değişmiş olması sebebiyle bu tür faiz İslam'ın yasakladığı faiz kapsamına girmez. III.İslam'ın ilk dönemlerinde faiz, yoksuş ve fakir grubun ihtiyaç hallerinin sömürülerek bu ailelerin daha olumsuz koşullara düşmesine neden olurken, günümüzde faizden hem dar gelirli tasarruf sahipleri hemde zenginler yararlanmaktadır. IV. Günümüzde zenginlerin yaptığı tasarruflar fakilerde faizli borç olarak verilmektedir. Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri üretim amaçlı kredilerden faiz alınabileceği görüşünü savunanların delillerinden biri değildir? B) Yalnız II C) Yalnız III D) Yalnız IV E) I,II,III 30. Aşağıdakilerden hangisi üretim amacıyla verilen borçtan faiz almayı İslam'ın yasakladığını savunan araştırmacıların delilleri arasında yer almaz? A) Faiz hem birey hemde sosyal hayata etkisi noktasında fakirler açısından dramatik sahnelerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. B) Üretime katkı sağlamak düşüncesiyle alınan krediler her zaman kazanca dönüştürülemeyebilir bu durumda bireylerin sıkıntıları katlanarak artmaktadır. C) Faizli işlemlerde faizin yasaklanma hikmetlerinden bir kısmının görülmemesi o faizli işlemin helal olduğunu göstermez.

5 D) Üretim amaçlı faizli kredi alanlar küçük tasarruflarını faizli olarak bankaya yatıran fakir ve dar gelirli vatandaşları sömürmekte, toplumun daha da fakirleşmesine neden olmaktadır. E) Üretimin nerde başlayıp nerede bittiği ve hangi noktadan itibaren tüketimden ayrıldığını belirlemek kolaydır.