Sosyal Web te Yeni Eğilimler: Kurumlar İçin Dışa Dönük Sosyal Yazılımlar

Transkript

1 XVI. Türkiye'de İnternet Konferansı 30 Kasım-2 Aralık 2011 Ege Üniversitesi İzmir Sosyal Web te Yeni Eğilimler: Kurumlar İçin Dışa Dönük Sosyal Yazılımlar Serhat Safyürek 1, Oğuz Uz 1, Ahmet Melih Özcan 1, Rıza Cenk Erdur 1, Oğuz Dikenelli 1 1 Ege Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, İzmir serhat.safyurek@gmail.com, uzoguz@hotmail.com, melih.ozcan89@gmail.com, cenk.erdur@ege.edu.tr, oguz.dikenelli@ege.edu.tr Özet: Günümüzde farklı uygulamalar kapsamında çeşitli amaçlarla yoğun bir biçimde kullanılan sosyal medya, şirketler tarafından özellikle müşterileri ile olan iletişimlerini artırmak için kullanılmaktadır. Bu konudaki son eğilimler artık şirketlerin web siteleri veya çok bilinen sosyal medya portalları yerine şirketin kendisi ve/veya faaliyet alanı için özel olarak geliştirilmiş olan ve dışa dönük sosyal yazılım (DDSY) (externally facing social software) olarak adlandırılan sosyal yazılımların kullanılması yönündedir. Bu sayede, şirketler müşterileri ile olan iletişiminin gücünü artırarak aldıkları olumlu ya da olumsuz geri dönüşler ile şirket politikalarını yeniden gözden geçirme olanağı bulmaktadırlar. Bu yazılımlar, aynı zamanda müşteriye daha iyi hizmetin sunulmasını sağlarken bu tür yazılımları geliştiren firmaların yer aldığı yeni bir alt sektör oluşumuna da neden olmuştur. Bu çalışmada DDSY çerçevelerinin genel özellikleri tartışılmakta ve piyasada yer alan çeşitli DDSY araçları incelenmektedir. Anahtar Sözcükler: Sosyal Web, Dışa Dönük Sosyal Yazılım Abstract: Social media, which is heavily used for various purposes within the scope of different applications today, is especially used by companies to enhance their communications with customers. Recent trends in this regard is using externally facing social software (EFSS) that has been specifically developed for the company itself and/or its field of activity, instead of using well-known social media portals or corporate web sites. This way, companies increase power of communication with customers and review their policies based on positive or negative returns. Besides offering better customer service, EFSS also led to the emergence of a new sub-sector including those firms which produce this kind of software. In this study, we discuss general characteristics of the EFSS frameworks and introduce the most popular EFSS tools. 1.Giriş Sosyal medya, gelişen iletişim teknolojileriyle kişilerin video, resim, ses dosyaları gibi sayısal varlıklarını, yazılarını, çeşitli alanlardaki eserlerini veya görüşlerini paylaşmasına olanak sağlayan sanal ortamın bütünüdür. Nasıl ki bugün bir televizyon kanalı veya bir radyo kanalı, bir medya 269 organı ve yayıncı kuruluş ise bizler de sosyal medya içerisinde birer yayıncı, birer medya organıyız. Sosyal medya olarak adlandırılan bu sanal ortam, kullanıcı tabanlı olmasının yanında kitleleri ve insanları bir araya getirmesi ve aralarındaki etkileşimi arttırması bakımından büyük önem taşımaktadır [3].

2 Sosyal Web te Yeni Eğilimler: Kurumlar İçin Dışa Dönük Sosyal Yazılımlar Serhat Safyürek, Oğuz Uz, Ahmet Melih Özcan, Rıza Cenk Erdur, Oğuz Dikenelli Sosyal medya şirketler tarafından özellikle müşteri ile olan iletişimlerini artırarak müşteriye daha iyi bir hizmet sunabilme amacı ile kullanılmaktadır. Bu konudaki son eğilimler artık şirketlerin web siteleri veya çok bilinen sosyal medya portalları yerine şirketin kendisi ve/veya faaliyet alanı için özel olarak geliştirilmiş olan ve dışa dönük sosyal yazılım (DDSY) (externally facing social software) olarak adlandırılan sosyal yazılımların kullanılması yönündedir. Bu eğilim doğrultusunda, bu bildiri kapsamında DDSY çerçevelerinin genel özelliklerinin tartışılması ve piyasada yer alan çeşitli DDSY araçlarının tanıtılması amaçlanmaktadır. milyon kişi ile Avrupa nın en kalabalık yedinci internet popülasyonuna sahip bir ülkeyiz. Türk internet kullanıcıları Avrupa da en fazla sosyal ağ profiline sahip sekizinci popülasyondur. Dünya ortalamasının üstünde bir oranda sosyal ağ profiline sahip bir toplumuz. En çok ziyaret edilen siteler arasında, 12,8 milyon tekil ziyaretçiyi kendine çekmiş ve sosyal medyaya büyük bir ivme kazandırmış olan Facebook yer almaktadır. Yine aynı tarih itibariyle Türk kullanıcılarının %45,51 i en az bir kez internet ortamına bir video yüklemiştir. 4,1 milyon kişinin, bir sosyal medya sitesinde yaratılmış profilleri bulunmaktadır [1]. 2.Sosyal Medya Yazılımlarının Günümüzde Ulaştığı Nokta Sosyal medyanın tarihi gelişimi incelendiğinde; 1970 lerde başlayan ve 1990 lardan sonra hızla devam eden internet kullanımının, web siteleri ve portalların yaygınlaşmasıyla kullanıcı sayısını artırdığı, 2000 li yıllarda sosyal medyanın işlerlik kazanmasıyla her kesimden insanı ilgilendirecek noktalara ulaştığı görülmüştür [3]. Yakın geçmişle ilgili şu istatistiksel rakamlar sosyal medyanın günümüzde hangi noktaya geldiğine dair bilgi verme konusunda bizlere yardımcı olacaktır: Google Arama Trendleri ile yapılan testlere göre dünya üzerinde 2009 yılı başında internet kullanıcılarının sosyal medya kavramını arama oranları %20 iken 2011 yılının ilk çeyreğinde bu oran %99 u aşmıştır. Türkiye de ise aynı istatistik 2009 yılı ortasında %0 ile ifade edilirken 2011 yılının ortasından itibaren %90 oranını aşmıştır [5]. Konu rakamlar üzerinden tartışılmaya devam edilecek olursa, [1] numaralı kaynaktan alınarak aşağıda sunulan bilgiler daha net fikir sahibi olunmasını sağlayacaktır: Nisan 2009 comscore World Metrix ölçümlerine göre 15 yaş üzeri 17 milyon internet kullanıcısı haftalık ortalama 32 saatini internet başında geçirmiştir. Yine Günümüzde Kullanılan Popüler Sosyal Medya Araçlarına ve Bu Araçların Kullanımına Dair Örnekler Dünya üzerinde bulunan birçok sosyal medya portalı, sosyal medyanın gücüne güç katmıştır. Bunlardan bir tanesi hepimizin yakından tanıdığı eski arkadaşlarımızı bulma fikrinden yola çıkarak günümüz itibariyle dünya üzerinde yaklaşık milyon kullanıcıya sahip olan Facebook tur. Facebook sosyal medyaya getirdiği sosyal ağ anlayışı ile sosyal medya dünyasının farklı bir rengi ve aynı zamanda güçlü bir kolu olmuştur. Sosyal ağ, bireyler arasındaki kişisel veya profesyonel ilişkilerin oluşturduğu ağdır [4]. Sosyal ağdan önce sosyal medyadaki misyonunu başarıyla yerine getiren forumlar artık sosyal medyaki yeni yönelimlerle birlikte yerlerini sosyal ağlara bırakmaktadırlar. Sosyal medyaya yine güç katan başka bir portal Twitter dır. Özellikle Twitter ın getirdiği bireysel yayıncılık anlayışı bu portalı kullanan her bir kullanıcının sosyal medya içerisinde adeta bir haber kaynağı olma niteliğini beraberinde getirmiştir. Bu sayede her bir kullanıcı kendisine dair ya da ilgilendiği konularla ilgili paylaşımlarını bu portal üzerinden kendi takipçilerine yayımlayabilmektedir.

3 XVI. Türkiye'de İnternet Konferansı 30 Kasım-2 Aralık 2011 Ege Üniversitesi İzmir Günümüzde bir diğer önemli sosyal medya aracı ise Youtube dur. Kullanıcısına video yükleme, video yayımlama, kullanıcının kendisine ait kanal kurmasına izin verme gibi özellikler sağlayan video portalı Youtube günümüzdeki en önemli sosyal medya araçlarından biri halindedir. Sosyal medyanın son zamanlardaki kullanımının önemini vurgulamak açısından Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Barack Obama çok önemli bir örnektir. Buna ilşkin olarak Bulduk [2] tarafından verilen bilgiler aşağıda yer almaktadır. ABD başkanı Obama nın seçim kampanyasının büyük bir kısmını internet üzerinden yürütmesi ve bu süreçte kendisine danışmanlık yapması için bir CTO (Chief Technology Officer) görevlendirmesi; sosyal medya araçlarına ne kadar önem verildiğinin bir göstergesidir. Obama; televizyon seyretmek yerine YouTube seyreden, gazete - dergi okumak yerine blogları takip eden ve arkadaşlarıyla Facebook ta buluşan kitleye internet üzerinden ulaştı. Seçim videolarını YouTube üzerinden paylaştı, fotoğraflarını Flickr a yükledi. Twitter üzerinden hedef kitlesiyle konuştu. Kendi bloğunu açarak, seçim kampanyasının perde arkasını seçmenleriyle paylaştı. Aslında birçok kişinin ulaşmak isteyip de ulaşamadığı kitleye bu sosyal ağlar üzerinden ulaşmış oldu [2]. 4.Dışa Dönük Sosyal Yazılımların Doğuşu ve Dışa Dönük Sosyal Yazılımlara Duyulan İhtiyaç Sosyal medya portallarının milyonlarca kullanıcıya ulaşması sosyal medyaya dair milyarlarca dolarlık rantın sağlanabileceği yeni sektörlerin oluşmasına olanak sağlamıştır. Aynı zamanda toplumların davranışlarını belirli bir istatistik bütünlük içersinde ölçmek açısından da önemli faydalar sağlamıştır. Bugün 1950 li yıllarda yaşanmış olan önemli bir siyasal, sosyal, ekonomik veya spor olayını değerlendirmek istersek o döneme ait yaşayan kişileri bulup bu kişilerin bu olayla ilgili görüşlerini dinlememiz gerekir. Fakat günümüzde birçok şirket oluşturduğu yazılımlar ile sosyal medya üzerinden toplumun herhangi bir olay karşısındaki tepkisini ölçümleyebilmektedir yılındaki herhangi bir günde herhangi bir ülkede yaşanmış önemli bir olayı yapılan gönderimlere göre Twitter üzerinden analiz edip bu konuda bir rapor sunan yapay zeka yazılımı bu konuya dair güzel bir örnek teşkil etmektedir. Bundan yıllar sonra insanlar geçmiş yıllara dair araştırma yapmak istediğinde sosyal medyayı güvenilir bir araç olarak kullanabilecek, belki de sayısal arkeoloji olarak adlandırılan bir yeni bilim dalını ortaya çıkaracaktır. Bu konuda verebileceğimiz bir diğer örnek ise belirli düzeye gelmiş blog yazarlarının İtalya da gazeteci olarak akredite edilebilmesidir. Yine birçok sosyal medya aracının anlık mesajlaşmaya olanak sağlaması ve mobil cihazların da günümüzde çok kullanılmasıyla birlikte kullanıcıların sosyal medya üzerinden iletişim kurma oranını gözle görülür şekilde büyümüştür. Bu çarpıcı örnekler aslında sosyal medyanın günümüzdeki gücünü açıkça gözler önüne sermektedir. 271 Sosyal medyadaki bu milyar dolarlık rant bu tip amaçlar için kullanıldığı gibi büyük şirketler tarafından müşterileri ile iletişimini artırmak için de kullanılmaktadır. Şirketler artık web siteleri yerine kendilerine ait dışa dönük sosyal yazılımlara (DDSY) (Externally Facing Social Software) ve Müşteri İlişkileri Yönetimi (Customer Relationship Management) yazılımlarına sahip olmayı tercih etmektedirler. Bu sayede şirketler müşterileri ile iletişim gücünü artırarak aldıkları olumlu ya da olumsuz geri dönüşler ile şirket politikalarını yeniden gözden geçirmektedirler [6]. Bu hizmet şirkete fayda sağlarken aynı zamanda müşteriye daha iyi

4 Sosyal Web te Yeni Eğilimler: Kurumlar İçin Dışa Dönük Sosyal Yazılımlar Serhat Safyürek, Oğuz Uz, Ahmet Melih Özcan, Rıza Cenk Erdur, Oğuz Dikenelli hizmetin sunulmasını da beraberinde getirecektir. Diğer taraftan bu yazılımları sağlayan geliştiricilere, danışmanlara ve destek ekiplerine ise yeni bir kazanç kaynağı oluşturmaktadır. 5. Dışa Dönük Sosyal Yazılımların Sağladığı Önemli Katkılar Kurumlar son zamanlarda yapılan araştırmalara göre gördüler ki gerek hizmet pazarlamasında gerekse ürün pazarlamasında tüketici ile olan iletişimin kuvvetliliği pazarlama stratejilerinin efektif bir şekilde belirlenmesinde önemli bir faktör oluşturmaktadır. Bunun üzerine birçok kurum birçok sosyal medya aracında veya popüler Web sitelerinde reklamını yayınlamanın yanında Facebook gibi popüler sosyal ağlarda kurum adına açılan sayfalarla tüketicilerle olan iletişimi artırmak istemiştir. Bununla da yetinmeyen bazı kurumlar artık kendilerine ait sosyal medya yazılımlarına sahiptirler [6]. Günümüzde artık şirketler sahip oldukları sosyal medya yazılımları sayesinde sağladıkları hizmet veya sattıkları ürünler hakkında sosyal medya yazılımlarının sahip oldukları puanlama, anket, eleştiri sahaları gibi özellikleriyle ürün ve hizmetin satışı hakkında daha net fikir edinirken yine bu sosyal medya yazılımları sayesinde pazarlanan ürünün tüketici profilini çıkarmak adına da önemli faydalar sağlamaktadırlar. Ayrıca kurumlar tüketiciden gelebilecek inovatif fikirler sayesinde de ürün ve hizmetlerinde yeniliklere gidebilmektedirler. Kullanıcıya ait reklam uygulaması da sosyal medya yazılımlarının önemli özelliklerinden biridir. Örneğin siz kurumun sahip olduğu sosyal medya yazılımı üzerinden konumunuzu kayıt (check-in) etme işlemini gerçekleştirdiniz. Konumunuzu girdiğiniz alanda o kuruma dair ürünler satılmaktaysa bu ürünlerin size o an için kayıt işlemini yaptığınız cihazdan yansıması kullanıcıya ait reklam uygulamalarının en önemli özelliklerinden biridir. Yine kuruma ait bir sosyal medya yazılımından o kurumun satışa 272 sunduğu bazı ürünleri takip edip bunlarla ilgili düzenli olarak kampanya vb. bilgi akışını sağlamak da pazarlama açısından büyük önem arz etmektedir. Kurumun sosyal medya yazılımını kullanan tüketiciler, kurumdan temin edecekleri ürün veya hizmet konusunda yapılan yorumlar, değerlendirme ve eleştiriler sayesinde ürün alırken daha net karar verebilme yeteneğine kavuşacaklardır. Kurumların sahip oldukları sosyal medya yazılımlarına tüketici açısından bakışla uç bir örnek vermek istersek, bugün bazı kurumlar sosyal medya yazılımlarını açık kaynak kodlu olarak gerçekleştirerek uç kullanıcının da sosyal medya yazılımı üzerinde teknik değişikler gerçekleştirmesine veya arayüz üzerinde değişiklikler gerçekleştirmesine olanak sağlamaktadırlar. Bu sayede kurum açısından bakışla kullanıcıya aidiyet duygusu verilmekte ayrıca kullanıcıya kendi açısından daha rahat kullanabileceği bir sosyal medya yazılımı sağlanmaktadır. 6. Günümüzün Popüler Dışa Dönük Sosyal Medya Yazılımları ve Bu Yazılımların güçlü Yanları Bu bölümde günümüzde DDSY olarak adlandırlan sosyal yazılımların en popüler olanları tanıtılmaktadır. Her yazılım hakkında kısa bilgi verildikten sonra güçlü yönleri tartışılmaktadır. DAY SOFTWARE Bu sosyal yazılım, şirketlerin genel Web deneyimleri ile ilgili platformdur. Bu yazılımın yarattığı fark mobil telefonlar, tabletler gibi alternatif aygıtlara destek sağlamasıdır [6][7]. Bu yazılım daha geniş alana ulaşmak için OpenID, OpenSocial, Shindig ve JSR286 gibi standartları kullanır [6][7]. Mimarisi yüksek derecede

5 XVI. Türkiye'de İnternet Konferansı 30 Kasım-2 Aralık 2011 Ege Üniversitesi İzmir ölçeklenebilirdir. Web-sınıfları kullanım durumlarında ya yerinde ya da bulut dağıtımı üzerinden destek vermek amacıyla tasarlanmıştır [6][7]. Bu yazılım uzun bir özellik listesi sunar. Paylaşılan ve yayınlanan takvim, çoklu moderasyon modları, zengin medya, doküman paylaşımı, reytingler ve eleştiriler, gadget lar ve kullanıcı profilleri bu özellikler arasındadır [6][7]. DRUPAL-ACQUIA paylaşılan bir alan içerisinde yönetmek içindir [6][9]. Üçüncü şahıslara ait birçok widget tarafından Youtube, Flickr, Facebook un da dahil olduğu sitelere yönlendirme sağlar. Ayrıca Facebook gibi sosyal medya siteleri ile çift yönlü entegrasyonu sağlar [6][9]. Ektron Exchange, 7000 kayıtlı üyenin olduğu ve bunların son 3 ay içerisinde aktif olduğu Ektron çalışanlarının, müşterilerinin ve partnerlerinin eklenti, kod ve widget paylaştığı sitedir [6][9]. Acquia, popüler açık kaynak kodlu ticari destek ve kurumsal servisler ile Web içerik yönetim platformu Drupal ın tamamlayıcısı niteliğindedir [6][8]. Drupal ın geniş yüksek-profil dağılımı kanıtlanmışır aktif üye, açık kaynak kodlu çekirdek etrafında toplanan geliştirici topluluğu, destek topluluğu kayıtları ve servis sağlayıcılarının geliştirdiği bir ekosistem bulunmaktadır [6][8]. Drupal ın güçlü içerik odağı, topluluk ve Web uygulama temeli yüzlerce modül ile artırılmaktadır. Bu modüllerin birçoğu sosyal etkileşim desteği içindir [6][8]. EKTRON Ektron sosyal yazılım paketi, web içerik yönetim platformunun bir uzantısı olarak inşa edilmiş ve bu platformdan ayrı olarak lisanslanmamış bir sosyal yazılım aracıdır.[6][9] Ektron sosyal yazılım suiti, bir Web içerik yönetim temeli üzerine kurulana kadar, şirketin kendine ait web sitesini ve müşteri topluluklarını şirketin tek bir platformdan yönetmesine izin veriyordu. Ektro nun sunduğu servisler ise doküman ve içerikleri 273 EPiServer Bu yazılım kullanıcı tarafından oluşturulan içerikleri yönetmeye odaklanmıştır. Örneğin tek başına bir topluluk oluşturmaya ve bu topluluğu yönetmeye yarayan bir yazılımdır [6][10]. Yazılımın gadget mimarisi, temel platform üzerinde yeni özelliklerin girişinin hızlı bir şekilde olmasını sağlar. Standart gadgetların bazıları; moderasyon, topluluk aktiviteleri, suistimal raporlamadır [6][10]. Avrupa da gerçekleştirimci paydaşlar arasında yeni gelişmelerin paylaşıldığı açık kaynak kodlu bir model sunmaktadır [6][10]. Yazılımın özellikleri pazarlamacılar, topluluk yöneticileri, web site geliştiricileri için çekicidir [6][10]. INgage Networks Bu yazılımın en güçlü yönü dışarıdan müşteri topluluklarına uzanabiliyor olmasıdır. Fakat şirket bu yazılımda çalışanlara ve paydaşlara da bağlanabilmek için gerekli yetkilere ve daha geniş çözümlere sahiptir [6][11]. Bu yazılım, temel bir veri ambarı, raporlama, online analiz işleme mühendisliği ile güçlü bir analiz sistemine sahiptir [6][11].

6 Sosyal Web te Yeni Eğilimler: Kurumlar İçin Dışa Dönük Sosyal Yazılımlar Serhat Safyürek, Oğuz Uz, Ahmet Melih Özcan, Rıza Cenk Erdur, Oğuz Dikenelli Bir topluluk stratejisi tasarımlamak ve gerçekleştirmek için servisler sunar [6][11]. Mobil bilgi işlem için güçlü bir destek sunar [6][11]. Jive Software Jive Social Business Software in platformunun çekirdeği ya kendileri üzerinden ya da SaaS (Software as a Service) seçenekli bir tekil host tarafından dağıtılır. Düşük uç Jive Express ürünü bulut dağıtımı gibi teknolojiler için uygundur [6][12]. Jive, 250 çalışanı, 15 milyon dahili ve harici kullanıcıları, 2009 da elde ettikleri 30 milyon dolar geliri ile en büyük sosyal yazılım satıcılarından bir tanesidir [6][12]. Şirket, yazılım şirketlerini ölçmekte, doğru pazarlama stratejilerine odaklanmakta, sosyal yazılım ve sosyal iş işlemede perspektif sahibi güçlü ve deneyimli bir yönetici takımına sahiptir [6][12]. Jive aktif olarak OpenSocial standartları ve sosyal yazılım satıcıları arasında yer alan birlikte çalışmayı destekleyen standartların gelişimini desteklemiştir [6][12]. KickApps Bu yazılım, müşteri topluluğuna iş için ileri düzeyde yapılandırma, gerçekleştirim için hız ve esnek yaklaşım sağlar [6][13]. almaktadır. Bu yüzden Kick Apps, Facebook uygulama içerici gibi hareket edebilir ve uygun kullanıcılar widget ve uygulamalar yaratarak Facebook üzerinden yayınlayabilirler [6][13]. Referans müşteriler, KickApps in desteğinden ve gücü olarak fiyatlandırmasından bahsetmektedirler [6][13]. Leverage Yazılım Leverage Yazılım, bloglar ve wikiler gibi sosyal ağlar için çeşitli SaaS bileşenleri sağlar. Hem çalışanı hem de müşteriyi hedefleyen yazılımlar sunar [6][14]. Leverage ın geniş bir fonksiyon çeşitliliği vardır ama hala nispeten küçük olarak nitelendirilebilecektir. Bu markette kapasitelerini genişletmek veya çabuk bir yapı kurmayı arayan büyük sağlayıcılar için potensiyel bir kazanç edinme hedefi haline gelmektedirler [6][14]. Müşteriler, Leverage ın sosyal platform ile kullanıcı ilişkisi hakkında geniş kapsamda öneriler sunduklarını belirttiler [6][14]. Kullanım kolaylığı ve SaaS, kullanıcıların kullanmaya başlamayı ve kullanımı sürdürmeyi hızlı bir şekilde yapmasını sağlıyor [6][14]. Müşteriler, hem iş hem de teknik konulardaki destek hakkında olumlu tepkiler veriyorlar. Leverage ürün geliştirimi için olan öneri ve fikirlere önemli bir ilgi gösteriyorlar [6][14]. Geliri 2009 yılında 6 milyon dolardan 7 milyon dolara yükselmiştir. 90 çalışana ve 10 milyondan oluşan aktif üye topluluğuna sahiptir [6][13]. KickApps in stratejisi ileri düzeyde esnek, gerçekleştirimi hızlı bir topluluk platformu sağlamaktır için yol haritasında Facebook içerici (container) kodu eklemek için yer alan yetenek de yer 274 Liferay Liferay, açık kaynak Liferay Portalın popularitesini kullanmaktadır [6][15]. Liferay, esnek bir çevrede sosyal etkileşim ve topluluk desteği entegre eden ve

7 XVI. Türkiye'de İnternet Konferansı 30 Kasım-2 Aralık 2011 Ege Üniversitesi İzmir gelistiren bir portal merkezli platform sunar [6][15]. Liferay in hatasız bir geliştiricisi ve ortak ekosistemi vardır [6][15]. Liferay in temeli, ürünleri çok esnek ve genişletmesi kolay olan açık kaynak bir proje olmasıdır [6][15]. Lithium Teknolojileri Lithium, şirket-şirket ve şirket-kullanıcı organizasyonları için özel etiketli sosyal ağ hostları sağlar [6][16]. Lithium 2008 e göre 2009 da 100% ün üstünde büyümüştür. Gartner yıllık gelirini 20 milyon dolar olarak tahmin etmiştir. Bu yeni yönetim yeteneklerini etkilemektedir [6][16]. Lithium, video oyun endüstrisinde ve ileri teknoloji endüstrisi için olan topluluk tabanlı müşteri servislerinde güçlüdür. Tüketici ürünlerinde, telekomünikasyonda ve diğer sektörlerde genişlemektedir [6][16]. Lithium ROI ölçümünde ve sosyal ağın sağlılığında en güçlü durumdadır. Çalışmalar ve müşteriler bu sonuçları göstermektedir [6][16]. Microsoft Microsoft, dahili kullanıcılar ve harici topluluklar için tek işbirliği platformu inşa etmekte ve bu platformu Exchange, Office ve Office iletişim sunucularına bağlamaktadır. SharePoint 2010 yatırımcıların sosyal etkileşimi kolaylaştırabildiği ve resmi olmayan toplulukların büyümesini yönetebildiği geniş bir işbirliği platformudur [6][17]. derin geliştirici ekosistemi ve sistem entegratörleri sayesinde SharePoint, DDSY marketinde pozisyonunu güçlendirmektedir [6][17]. Birçok DDSY aracı müşterisi SharePoint in diğer Microsoft ürünleri ile entegrasyonunun avantajlarından yararlanmaktadır [6][17]. Mzinga Mzinga, tüketici ürünleri, perakende satış, sağlık hizmetleri ve ileri teknoloji gibi sektörlerde bir topluluk yönetmeye ve barındırmaya (hosting) yarayan bir platform ve uygulamalar sağlar [6][18]. Mzinga nın OmniSocial ürünleri 160 ülkede, toplulukta, 40 milyon kullanıcı tarafından kullanılıyor. Kullanım durumlarının 60% tan fazlası satış, pazarlama ve müşteri servis rolleri içindir [6][18]. OmniSocial orta ölçekli ve yatırımcı işleri ve diğer birçok yapıtaşı ile kişiler arasında sıkı bağlar kurulmasına olanak sağlar. Mzinga diğer benzer sağlayıcılardan farklı olarak daha geniş bir kapasitesiye sahiptir. Bunların içinde 30 uygulama, 40 parçacık ve çoklu gösterge tablosu raporları ile değerlendirme deneyleri vardır. Uygulamalar blogları, tartışmaları, yorumları, değerlendirmeleri, oylamaları, anketleri, chat yapmaları, sosyal profilleri, mobil desteğini, video ve etkinlik yönetimini kapsamaktadır [6][18]. Mzinga blog ve tartışma ortamlarını Facebook ve Microsoft Sharepoint ile birlikte çalışmaları için entegre etmeye başlamıştır [6][18]. Open Text SharePoint, bu Magic Quadrant taki uyum sağlayan şirket sayısı açısından en geniş market oranına sahiptir [6][17]. Microsoft platformunun geniş ve 275 Open Text web kampanya yönetimi, web optimizasyonu ve içerik analitiği alanlarını kapsamaktadır. Open Text öncelikle sayısal medya içeriklerini harici ve dahili kullanıcılara mümkün kılarak sosyal uygulamalara olanak verir [6][19].

8 Sosyal Web te Yeni Eğilimler: Kurumlar İçin Dışa Dönük Sosyal Yazılımlar Serhat Safyürek, Oğuz Uz, Ahmet Melih Özcan, Rıza Cenk Erdur, Oğuz Dikenelli Open Text, DDSY uygulamalarını etkinleştirmede önemli bir rol oynayan iyi tanımlanmış bir ECM(ENTERPRISE CONTENT MANAGEMENT)kurumsal içerik yönetim protokolüdür. Open Text içeriği etiketleme, yorumlama, rating ve arama tavsiyesi yetenekleriyle daha kullanışlı ve ulaşılabilir hale getirebilir [6][19]. Open Text kurumsal dijital varlıklarındaki yatırımlarını DDSY uygulamaları için genişletebilen geniş bir temele sahiptir [6][19]. Vignette platformu geniş bir sosyal medya yeteneği içerir. Vignette bağımsız bir ürün olmasına rağmen, Open Text onu ECM sistemlerini kullanarak dijital içerikle entegre etmektedir. Open Text geniş dengeli bir yazılım sağlayıcısıdır [6][19]. Sparta Sosyal Ağları Sparta sosyal ağ parçacıklarını hazırda bulunan web sitelerine entegre ederek diğer DDSY araçları sağlayıcılarından farklılaşır. Bu parçacıklar anket, özel mesajlaşma, yorum yapma ve rating gibi özellikler ekler. Altyapısı sayesinde topluluk ile ilgili sosyal medya araçlarına yeni özellikler kazandırabilir.[6][20]. Parçacıklar web sitelerine DDSY özellikleri eklemede kolay ve kullanışlı bir yol sağlar [6][20]. Sparta tanımış bir sosyal ürün markası yaratmaktan çok müşteriler için teknoloji geliştirmeye çalışır [6][20]. Sparta temel topluluk platformu tarafından desteklenen geniş bir parçacık desteği sağlar [6][20]. Şirket güçlü sosyal analitikler içeren geniş kapsamlı özelikler grubu öneren topluluk siteleri yapmayı başarmıştır [6][21]. Telligent topluluklara ve işgücü uygulamalarını yönelmiş sosyal teknoloji ürünleri vardır [6][21]. Telligent esnek lisanlı seçenekler sunar [6][21]. 7. Dışa Dönük Sosyal Yazılımların Sahip Olması Gereken Özellikler Popüler DDSY araçlarının tanıtımından sonra bu bölümde DDSYaraçlarının sahip olması gereken temel özellikler ortaya konacaktır. Bu özellikler [6] numaralı kaynağa dayanarak listelenmiştir. Bulut dağıtım teknoloji üzerinden destek verebilmelidir [6]. Yazılımın daha geniş alanlara ulaşması için OpenID, OpenSocial, JSR286 gibi popüler standartlar kullanılmalıdır [6]. Yazılımın mimarisi ölçeklenebilir nitelikte olmalıdır [6]. Modüler yapıda olması önemli bir artı getirir. Modüler yapı sayesinde, yeni modüller ile desteklenerek topluluk içerisinde sosyal etkileşim artırılmalıdır [6]. Doküman ve içerikler paylaşılan bir alan içerisinde yönetilmelidir [6]. Facebook vb. önemli soysal ağlarla çift yönlü entegrasyona izin vermelidir [6]. Eklenti, kod, widget vb. yapıların çalışanlar, müşteriler ve paydaşlar tarafından paylaşılabileceği bir yapı oluşturulmalıdır [6]. Telligent Telligent şirketlerin içinde ve dışında topluluklar inşa etmeyi hedeflemiştir [6][21]. 276 Yazılım; pazarlamacıların, topluluk yöneticilerinin, Web sitesi geliştiricilerinin ilgisini çeker nitelikte olmalıdır [6]. Yaşanan yeni gelişmeler, açık kaynak kodlu model içerisinde paylaşılmalıdır [6].

9 XVI. Türkiye'de İnternet Konferansı 30 Kasım-2 Aralık 2011 Ege Üniversitesi İzmir Mobil bilgi işleme de uyumlu olmalı ve güçlü bir destek sunmalıdır [6]. Geliştirilecek sistemin veri ambarı, raporlama, online analiz işleme mühendisliği vb. özellikler ile analiz sistemi güçlü tutulmalıdır [6]. Yazılım ileri düzeyde esnek, yazılımın gerçekleştirimi hızlı olmalıdır [6]. Yazılım. paylaşılan ve yayınlanan takvim, çoklu moderasyon modları, zengin medya, doküman paylaşımı, reytingler ve eleştiriler, gadgetlar ve kullanıcı profilleri gibi çeşitli fonksiyonlar sağlamalıdır [6]. Kullanıcıların davranışları gözlenmeli, ihtiyaçları incelenmeli, kullanıcı anlamaya çalışılarak yazılımın hedefinde kullanıcı olmalıdır [6]. Sosyal platformun kullanımı hakkında kullanıcı için öneriler ve destek olmalıdır [6]. Anlaması ve kullanımı kolay olmalıdır [6]. Sosyal ağ, güvenli ve sağlıklı olmalıdır [6]. 8.Sonuç 9.Kaynakça [1] Hatipoğlu, H. Burak, Sosyal Medya ve Ticaret Hayatına Etkileri (1), Ticaret_Eylul_09.pdf Son erişim tarihi : [2] Bulduk, B., Sosyal Medya Krallığı, Son erişim tarihi : [3] Vural, Z. B. A. ve Bat M., Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma, Journal of Yasar University, 20(5) , [4] Onat, F. ve Aşman, A. Ö., Sosyal Ağ Sitelerinin Reklam ve Halkla İlişkiler Ortamları Olarak Değerlendirmesi, Journal of Yasar University, 3(9), , [5] Sosyal medya kavramı istatistikleri: [6] Mann, J., Sarner, A., Rozwell, C., Drakos, N., Austin, T., Fletcher C., Thompson, E., Magic Quadrant for Externally Facing Social Software, Gartner, Inc., Web dünyasında son zamanlarda gelişen ve popüler hale gelen eğilimlerin başında sosyal medya yazılımları gelmektedir. Sosyal medya; fikirlerinizin, düşüncelerinizin, yazılarınızın, sayısal varlıklarınızın, markanızın, ürününüzün, sunduğunuz fırsatların konuşulduğu, tartışıldığı, övüldüğü, eleştirildiği kocaman bir oyun alanıdır. [1]. Bu oyun alanından tüketicilere ulaşmak amacıyla büyük ölçüde faydalanan ve faydalanacak olan kurumlar bu alana dışa dönük sosyal medya yazılımları ile dahil olmuşlarıdır. Bu bildiri kurumların kendilerine ait olan sosyal medya araçlarını tanıtmak, dışa dönük sosyal medya aracı dediğimiz bu ürünlerin önemini ve özelliklerini belirtmek amacıyla hazırlanmıştır. 277 [7] Day Software yazılım destek ile ilgili bilgiler : [8] Drupal-Acquia yazılım destek ile ilgili bilgiler : [9] Ektron yazılım destek ile ilgili bilgiler : [10] EPIserver yazılım destek ile ilgili bilgiler : [11] INgage Networks yazılım destek ile ilgili bilgiler : [12] Jive Software yazılım destek ile ilgili bilgiler :

10 Sosyal Web te Yeni Eğilimler: Kurumlar İçin Dışa Dönük Sosyal Yazılımlar Serhat Safyürek, Oğuz Uz, Ahmet Melih Özcan, Rıza Cenk Erdur, Oğuz Dikenelli [13] KickApps yazılım destek ile ilgili bilgiler : [14] Leverage yazılım destek ile ilgili bilgiler : [15] Liferay yazılım destek ile ilgili bilgiler : [16] Lithium Technologies yazılım destek ile ilgili bilgiler : [17] Microsoft yazılım destek ile ilgili bilgiler : [18] Mzinga yazılım destek ile ilgili bilgiler : [19] Open Text yazılım destek ile ilgili bilgiler : [20] Sparta Social Networks yazılım destek ile ilgili bilgiler : [21] Telligent yazılım destek ile ilgili bilgiler : 278