ÜNİTE 3 CÜMLENİN ÖGELERİ. Türk Dili Okt. Kürşad KARA İÇİNDEKİLER HEDEFLER
|
|
- Can Veli
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 CÜMLENİN ÖGELERİ İÇİNDEKİLER Cümle Nedir Cümlenin Unsurları Özne Nesne Tümleç a. Dolaylı Tümleç b. Zarf Tümleci Yüklem Cümle Dışı Ögeler BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ HEDEFLER Türk Dili Okt. Kürşad KARA Bu ünitede amaçlanan kazımlar; Cümleyi tanıma Cümle ögelerini kavrama Doğru bir şekilde cümle ögelerini ayırabilme ÜNİTE 3
2 CÜMLE Cümle; bir duyguyu, bir düşünceyi, bir hayali, bir olayı, bir isteği, bir hükmü tam olarak bildiren kelime veya kelime topluluğuna denir. Cümlenin yapısında bir veya birden çok kelime bulunabilir. Cümledeki kelime sayısı anlatımı yapılacak duygu ve düşüncenin kapsamına bağlıdır. Bir cümlenin varlığı için ilk, temel ve yeterli şart, bir çekimli fiilin olması veya ek fiil almış ve hüküm bildiren bir sözcüğün bulunmasıdır. Cümleler gücünü kelimelerden alır. 1. Cümlenin Öğeleri Gördüm. Hava güzeldir Bu uğursuz derede düşmanlar Himmet çocuğu yakalamışlar. Boz keçi ve koyun sürüsü çocukların önünde ilerliyordu. Öge, cümleyi meydana getiren tek veya çok kelimelik parçadır. Öge kavramının kapsamında kendi içinde bütünlük ifadesi vardır. Öge bir birimdir, bir ünitedir. Ünite kelimesi burada cümleyi meydana getiren ve kendi içinde bir bütün oluşturmuş parça anlamındadır. Cümleyi meydana getiren geler şunlardır: 1. Yüklem 2. Özne 3. Nesne 4. Tümleç (Dolaylı Tümleç, Zarf Tümleci) Bu ögelerden özne ve yüklem temel ögeler; nesne ve tümleç de yardımcı ögeler dir. Türkçe cümle yapısının genel özelliği hüküm bildiren ögenin sonda yer almasıdır. Hükmü bildiren öge de yüklemdir. Bu durumda Türkçede yüklem sonda yer alır. Diğer yardımcı ve açıklayıcı ögeler onu yer, zaman, tarz bakımından tamamlar Yüklem Cümlede hükmü üzerinde taşıyan kelime veya kelime grubudur. Yüklem cümlenin omurgasıdır; diğer ögeler hükmün niteliklerini açıklayan, hükmün oluşmasını etkileyen parçalardır. Bir kelime grubunun cümle özelliği taşıyabilmesi yüklemin varlığına bağlıdır. Çekimli fiiller aldığı kip ekleriyle eylemin zamanını; aldığı şahıs ekleriyle de eylemin kim tarafından yapıldığını gösterir. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 2
3 Ben öğretmenim. Hayatta karşılaşacağımız acılara dayanabilmeliyiz. Bizim Ali / nazlı bir şehir çocuğu idi. Başarı çalışmanın bedelidir. Hava kirliliği modern zamanların en önemli problemidir. Günlük yazmaya yedi yaşımda başladım. Özellikleri: a) Yüklem, genellikle sonda bulunur. Ancak anlatımı güçlendirmek, okuyucunun dikkatini farklı bir yöne çekmek ya da şiirsel anlatıma ahenk katmak için yüklem cümlenin farklı yerlerinde bulunabilir. Düşmez bir damla yağmur, kavrulur toprak. Köpek durmadan yiyordu, insanlarla paylaştığı ekmekleri. b) Bir söz dizisi içindeki yüklem sayısı, cümle sayısını gösterir. Kaç tane yüklem var ise o söz dizimin de o kadar cümle vardır. Yalnız başıma bir köşeye ilişirdim, kımıldamazdım, susardım, beklerdim, korkudan büzülürdüm, rengimin uçtuğunu hissderdim. (6 cümle) c) Bazı cümlelerde yüklem, kelime veya kelime grubu olarak yer almaz. Bu cümlelere kesik cümle (Eksiltili Cümle) denir. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 3
4 Bir kişinin yalnız çıkarını arayarak yaşamasını bu toplum... Dilimizi iyice bilmeyen, başka dil öğretmedikleri için Avrupalıların, Amerikalıların yazdıklarını da okuyamayan birtakım gençler... d) İsim veya fiil türünden kelime ve kelime grupları cümlenin yüklemi olabilir. Şu kanı bende günden güne güçleniyor. (Yüklem fiil) Fransızca gazetelerde okuduğuma göre, Cumhurbaşkanlığı adayları arasında bir de Monsieur Cornu varmış. (Yüklem isim) 1.2. Özne Özne, yüklemin bildirdiği işi, eylemi, durumu bildiren ya da yapan ögedir. Yüklemden sonra cümlenin ikinci temel ögesidir. Yükleme sorulacak Kim? ve Ne? sorularının cevabıdır. Burada unutulmaması gereken husus şudur: Yükleme sorulacak ilk Ne? sorusu özneyi verir. İkinci Ne? sorusu ise nesneyi verir. Özellikleri: a) Bir cümlede birden fazla özne bulunabilir. b) Özne bazen açıklayıcısı ile cümlede yer alabilir. İki virgül arasında gösterilir. Özneye dâhil edilir. Otomobiller, atlar, arabalar coşkun bir sel uğultusu ile geçiyorlardı. Savaşı kaybedenler ve savaşı kazananlar acılara birlikte üzülüyordu. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 4
5 Annem, o vefalı kadın, bir an için beni bu zor hayat şartlarında yalnız bırakmadı. İstanbul, muhteşem tarihi şehir, köylerden yapılan göçlerle istila ediliyordu. c) Bazı cümlelerde özne gizli özne durumundadır. Fiilin aldığı şahıs ekleri ile cümlenin öznesi bulunur. Fakat cümleyi oluşturan ögelerin toplam sayısına eklenmez. Biliyorum birtakım insanların gönlünden geçenleri. (Özne: Ben) Dilimizi yoksullaştırıyormuşuz. (Özne: Biz) d) Arka arkaya sıralanmış cümlelerde özne ortak olabilir. Öğrenciler, zor şartlar altında eğitimlerini sürdürüyorlardı, hedeflerine ulaşmak için kararlıydılar Nesne Yüklemin yaptığı işten etkilenen öğedir. Cümlede yüklem görevini üstlenen fiiller nesne alıp almama bakımından özellik taşırlar. Yüklemi geçişli fiil olan cümleler nesne alır. İstisnalar dışında isim cümleleri nesne almaz. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 5
6 Bir gün trenle İstanbul'a gelirken arkadaşımı gördüm. Ne kadar saçma olursa olsun bir söz oyunundan bir roman konusu çıkarabilirsin. Özellikleri: a) Nesne fiile eksiz veya isim yükleme hali (-i hali) ile bağlanır. Ayaküstü bir konuşma yapsa. Ayaküstü meydanda konuşmayı dinledim. b) Yükleme hal eki almayan ( -i hali) nesneler belirtisiz nesne, yükleme hali eki alan nesneler belirtili nesnedir. Sen bu işi üç gün içinde bitirmelisin. (Belirtili Nesne) Yol arkadaşımla üç saat boyunca hiçbir şey konuşmadım. (Belirtili Nesne) c) Bir cümle içinde birden fazla nesne olabilir. Ancak bu nesneler belirtili veya belirtisiz olarak aynı türden olmalıdır. Bütün acılara rağmen hayatı, yaşamayı sevmelisin. (Belirtili Nesne) Sokakta birkaç satıcı, birkaç dilenci gördüm. (Belirtisiz Nesne) Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 6
7 d) Sıralı cümlelerde nesneler ortak olabilir. Bizler derste Orhan Veli'nin şiirlerini okuduk ve tahlil ettik. (Neyi tahlil ettik? Orhan Veli'nin şiirlerini) e) Cümle tahlillerinde yükleme sorulacak ne, neyi, kimi soruları nesneyi bulmaya yardım eder Tümleç Dolaylı Tümleç Dün gece ailemle birlikte akrabalarımızı ziyaret ettik. (Kimi ziyaret ettik? (Belirtili nesne.) Çocukluğumun geçtiği yerleri hatırlamak istemem. (Neyi hatırlamak istemezsin?) Kitap fuarından elim boş dönmeyerek yine birçok kitap aldım? (Ne aldın?) Yönelme (-e/-a), bulunma (-de/-da) ve uzaklaşma (-den/-dan) hal eklerinden birini almış olan isim ögeleri cümlede dolaylı tümleç olarak işlev görür. Kaynak dergisinin son sayısına bir yazı gönderdim. Roman çevirisinde birçok sıkıntı göze çarpıyordu. Bu sıralardan nice öğrenciler gelip geçmiştir. Özellikler: a) Cümle tahlillerinde yükleme sorulan kime, kimde, kimden, neye, nede, nereye, nerede, nereden soruları bu öğeyi buldurur. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 7
8 b) Art arda sıralanan bazı cümlelerde dolaylı tümleçler ortak olabilir. Bu ağaç, bin yıl boyunca bu topraklarda büyümüş, dal budak salmış ve meyvelerini köylüye sunmuştur. Arkadaşıma sorularım olacak. (Kime?) Ahmet'te bir yıldır alamadığım kitabım var. (Kimde?) Başkandan sizlere selam getirdim. (Kimden?) Üniversiteye otobüsle gidilmiyor. (Nereye?) Hastahanede son nöbetimi tuttum. (Nerede?) Hayallerimizi mucizenin sevincine bırakıyoruz. (Neye?) Yayladan kötü haber geldi ve kadınlar ağıt yakmaya başladı. (Nereden?) c) Dolaylı tümleçler cümlede açıklayıcısı ile birlikte bulunabilir. Yıllardır yapılan uzay çalışmalarına rağmen Mars'ta, kırmızı gezegende, hayat beliritilerine rastlanılmadı. d) Bir cümlede birden fazla dolaylı tümlece rastlanabilir fakat her bir dolaylı tümleç için farklı soru sorulursa bu dolaylı tümleçler ayrı ayrı değerlendirilir. Bu yollarda geçerdiğim zamanı yolculara sorma, soracaksan yol kenarındaki ağaçlara sor, onlardan al haberi. (Kime?/Nerede?/ Kimden?) Zarf Tümleci Cümlede herhangi bir çekim eki almadan yüklemi zaman, durum, miktar, yön, vasıta gibi çeşitli açılardan tamlayan ögelere denir. Özellikleri: a) Cümle tahlillerinde yükleme sorulan nasıl, ne zaman, ne ile, niçin, ne kadar, nereye gibi sorularla bu öge bulunur. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 8
9 Maç sonucunu heyecan içinde bekliyorduk. (Nasıl?) Geçen yıl sana ulaşabilmek için çok çaba sarf ettim. (Ne zaman?) Çocuğunun okuldaki başarısı için çok ilgileniyor. (Ne kadar?) Babam aceleyle dışarı çıktı. (Nereye?) Doğdum şehre yıllar sonra uçak ile gittim. (Neyle?) b) Art arda sıralanan cümlelerde zarf ortak olarak olabilir. Sevdiğime kavuşunca bütün dertlerim sona erer, (sevdiğime kavuşunca) hasretlik biter. Ders çalışırken bütün aksilikler üst üste gelir, (ders çelışırken) neşem kaybolurdu Cümle Dışı Ögeler Cümlede yer alan, anlama açıklık kazandıran fakat herhangi bir ögenin görevini yüklenmeyen söz veya söz gruplarıdır. Bu ögeler pekiştirme işlevi yaparak anlatıma akıcılık kazandırırlar. Özellikler: a) Ünlemler, ünlem grupları, hitaplar, bağlama edatları cümle dışı ögelerdir. Maşallah son çalışmasıyla eleştirmenlerden tam not almış.(ünlem) Varsın sonunda bizzat meydana getirdiğimiz bu eser bizi inkar etsin. (Bağlama edatı) Bilindiği gibi ilk şiirler asırlarca hatta çağlarca musiki aletlerinden çıkan seslerle birlikte söylenmiştir. (Bağlama edatı) b) Açıklama cümleleri ve ara sözler cümle dışı ögelerdir. Ara cümleler ve ara sözler iki virgül arasında yer alır Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 9
10 Eski duvarlar, dikkat ettiniz mi, hep birbirine benzer. Cihan yıkılsa, emin ol, bu cephe sarsılmaz. Bu ezanlar ki şahadetlerin dinin temeli/ Ebedi yurdumun üstünde inlemeli. Bireysel Etkinlik Aşağıdaki cümleleri ders notlarından faydalanarak ögelerine ayırınız: Bir şiirin güzelliği görecelidir. Ölçüsüz, uyaksız şiirlerin yeni başladığı günlerde o aydınımız gibi söyleyenler çoktu. Sadece eğlenmek için yapılan söz oyunlarını severim. Bugün sıkıntıya katlanamayan yarın da katlanamaz. Hüseyin çavuş kucağında bir tutam çalı çırpı ile içeriye girdi. Topkapı Sarayı'nda bir gün geçiren insan, bu sözün kuvvetini derinden derine duyar. ÖZET Cümle dile özgü kurallara göre,küçük dil ögelerinden meydana gelen, kendi içinde içerik, dil bilgisel yapı ve vurgu açısından görece bir bütünlük gösteren dil birliğidir, diyebiliriz. Cümlenin uzunluğu bakımından bir sınırlama getirilemez; tek bir kelimeden ibaret olabileceği gibi sonsuz sayıda kelimeden de meydana gelebilir. Türkçede en küçük cümle bir yüklemden oluşur. Cümleler yapılarına göre, anlamlarına göre ve yüklemlerine göre sınıflara ayrılır. Türkçede bir cümle en az bir yüklemden oluşur. Yüklem şahıs eki, zaman eki alarak cümlenin diğer unsurlarını oluşturabilir. Cümle ögeleri temel cümle öğeleri ve yardımcı ögeler olmak üzere ikiye ayrılır. Cümlenin temel ögeleri özne ve yüklemdir. Yardımcı ögeler ise nesne ve tümleçtir. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 10
11 DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde özne, açıklayıcısıyla verilmiştir? a) Atalarımız, geçmişteki hayatımızı düzenleyenler, sevme sanatını gerçekten uygularlardı. b) Dirse Han Oğlu Boğaç Han hikâyesinde "ana sevgisi" çok içten ifade edilmiştir. c) Şu günlerde tanık olduğum, sevgi alışverişinin çok çarpıcı bir örneğini anlatmak istiyorum. d) Sevgi olmasa insanlık, bir gün bile yaşayamazdı. e) Oğlum, çok sonra fark ettim, her hareketimi taklit ediyordu. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne bir sözcük öbeğidir? a) Ezgiler, sözler insanoğlunun çektiğini anlatmak için bir araçtır ozanın elinde. b) Şiire yüklediğin görevde ya da ondan beklentinde bütün boyutlarıyla beliriyor yanılgın. c) Türü ne olursa olsun her yazınsal ürün, dilsel bir metindir her şeyden önce. d) Eğer söz oyunları bir şiiri değerli kılarsa o zaman divan şiirini neden yeriyoruz? e) Yazdıklarımın bir sorunu, insanlarımızın özlemlerini yansıtmasını istiyorum. 3. (I) Sultanahmet'te sabah vakti, İstanbul un o en güzel parkı önündeki kaldırımlarda, öbek öbek yabancı gruplar gözünüze çarpar. (II) Görüntüleri, hal ve tavırları arka plandaki mimari şaheserleri hiç gölgelemez. (III) Uyumlu kalabalıklardır onlar. (IV) Tavırlar, yürüyüşler, davranışlar ölçülüdür. (V) Kimseyle takışıp kavga etmezler. Numaralanmış cümlelerden hangi ikisi sadece özne ve yüklemden oluşmuştur? a) a) I ile II b) II ile III c) III ile IV d) IV ile V e) II ile V ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 11
12 4. Aşağıdaki cümlelerden hangisi zarf tümleci, özne, zarf tümleci, nesne ve yüklemden oluşmuştur? a) Her yaz güller için bir şeyler karalamak isterim. b) Gül, dünyaya sunulmuş güzelliklerin en başındadır. c) Ben, baharı, yazı gülle anıyorum. d) Gülleri isim isim, renk renk, koku koku tanımaktan hoşnutum. e) Bir gül bahçesine girdiğimde güller biçim biçim beni çağırıyor yüzyılın denemeleriyle ünlü İngiliz düşünürü Bacon, hükümdarlara layık bir bahçenin nasıl olması gerektiğini anlatırken, bulunduğunuz yerde ne yetişiyorsa ona göre bahçenizde sonsuz bir bahar olsun, diyor. Bu cümlenin öğeleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? a) Özne-zarf tümleci-dolaylı tümleç-yüklem b) Zarf tümleci-özne-zarf tümleci-yüklem c) Nesne-zarf tümleci-dolaylı tümleç-yüklem d) Özne-zarf tümleci-nesne-yüklem e) Özne-nesne-zarf tümleci-yüklem 6. I. Dağların doruklarından aşan bakışlar kör maviliklerde kayboldu. II. Nereden gelip nereye gittiği sorulunca endişesi arttı. III. Çocuğun gözleri kızıllaşan akşam ufkuna daldı. IV. Unuttuğunu sandığı derdi yeniden depreşti. Numaralanmış cümlelerden hangileri öğeleri ve öğelerinin dizilişi yönünden özdeştir? a) I ile II b) I ile III c) II ile IV d) II ile III e) I ile IV ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 12
13 7. Çocuk, ev ile toprak arasında büyüdükçe kendi varlığını daha kolay fark eder. Aşağıdaki cümlelerden hangisi öğeleri ve öğelerinin dizilişi yönünden bu cümleyle özdeştir? a) Şimdiki zaman çocuklarını geçmiş zamanın çocuklarıyla mukayese etmek mümkün değildir. b) Geçmiş zamanın çocukları tabiatla uyum içinde büyüyordu. c) Çocukla tabiat arasındaki ilişki son zamanlarda dengesini tamamen kaybetti. d) Çocuk topraktan evler yaparak toprağa biçim vermeyi öğrenir. e) Toprağın çocukların ilkbaharı olduğu çocuğa öğretilemez. 8. Divan şairleri, kimi zaman... Yukarıdaki cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa öge dizilişi özne, zarf tümleci, zarf tümleci, dolaylı tümleç, nesne, zarf tümleci, yüklem şeklinde olur? a) devlet büyüklerine medhiyeler yazarlardı. b) kendilerini övmeden yapamazlar. c) günlük hayattan manzaraları da dile getirirler. d) ağır, kimi zaman sade bir dil kullanırlar. e) büyükleri medhetmek için kasidelerinde baharı zemin olarak kullanırlardı. 9. Aşağıdakilerin hangisinde soru, nesneyi buldurmaya yöneliktir? a) Beni arayan sen miydin? b) Buraya ne zaman geleceksiniz? c) Nerede kaybettin saatini? d) İşlerini niçin zamanında yapmıyorsun? e) Bu saatte benden ne istiyorsunuz? ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 13
14 10. Aşağıdaki cümlelerden hangisi sırasıyla "özne, dolaylı tümleç, zarf tümleci ve yüklem"den oluşmuştur? a) Şiirler, hayatımıza bizim duygularımız, kaderimiz, hasretimiz gibi yerleşiverir. b) Düşünmek için sorumluluk, bilgi, istek, yetenek ve eğitim gereklidir. c) Birçok yaşamsal konuda geç kalışımız düşünmeye geç başlayışımızdan kaynaklanıyor. d) Çevreyi korumanın ne olduğunu yeni yeni anlamaya ve anlatmaya başladık. e) Çevre Bakanlığı, kayıplarımız telafi edilemeyecek şekilde büyüdükten sonra kuruldu. CEVAPLAR A C C E D B C E E A Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 14
15 KAYNAKLAR ATAÇ, Nurullah (1998). Günce 1 ( ). İstanbul: Can Yayınları. DEMİR, Nurettin & YILMAZ, Emine (2010). Türk Dili El Kitabı. Ankara: Grafiker yayınları. GÜLENSOY, Tuncer (1995). Türkçe El Kitabı. Kayseri: Bizim Gençlik Yayınları. GÖKER, Osman (2001). Uygulamalı Türkçe Bilgileri III. Ankara: Milli Eğitim Yayınları. KARAHAN, Leyla (2014). Türkçede Söz Dizimi. Ankara Akçağ Yayınları. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 15
» Ben işlerimi zamanında yaparım. cümlesinde yapmak sözcüğü, bir yargı taşıdığı için yüklemdir.
CÜMLENİN ÖĞELERİ TEMEL ÖĞELER Yüklem (Fiil, Eylem) Cümledeki işi, hareketi, yargıyı bildiren çekimli unsura yüklem denir. Yükleme, cümlede yargı bildiren çekimli öge de diyebiliriz. Yüklem, yukarıda belirttiğimiz
DetaylıKonumuz CÜMLENİN ÖĞELERİ çocuklar.
Konumuz CÜMLENİN ÖĞELERİ çocuklar. Mustafa Öğretmenim, cümlenin asıl öğeleri Yüklem ve Özne dir. Öğretmenim, Zarf Tümleci, Dolaylı Tümleç ve Nesne (Belirtili Nesne Belirtisiz Nesne) de yardımcı öğeleridir.
DetaylıCÜMLENİN ÖGELERİ. YÜKLEM Cümlede anlatılan iş, olay, duygu, düşünce ya da yargıyı içeren temel öğeye yüklem denir.
CÜMLENİN LERİ YÜKLEM Cümlede anlatılan iş, olay, duygu, düşünce ya da yargıyı içeren temel öğeye yüklem denir. ÖZNE Yüklemin bildirmiş olduğu iş, oluş, hareket veya yargıyı gerçekleştiren, cümlede yargının
DetaylıBir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan sözcük ya da söz öbeklerine cümle denir. Şimdi birbirini tamamlayan öğeleri inceleyeceğiz.
CÜMLENİN ÖĞELERİ Bir duygu, düşünce veya durumu tam olarak anlatan sözcük ya da söz öbeklerine cümle denir. Şimdi birbirini tamamlayan öğeleri inceleyeceğiz. Bir cümlenin oluşması için en önemli şart,
DetaylıCÜMLE ÇEŞİTLERİ. Buna yükleminin türüne göre de denebilir. Çünkü cümleyi yüklemine göre incelerken yüklemi oluşturan sözcüklerin türüne bakılır.
CÜMLE ÇEŞİTLERİ Cümleler, kendini oluşturan sözcüklerin anlamlarına, cümlede bulundukları yerlere, türlerine göre değişik özellikler gösterir. İşte bu özelliklere göre cümleler değişik gruplar altında
DetaylıCÜMLENİN ÖGELERİ YÜKLEM / ÖZNE
CÜMLENİN ÖGELERİ YÜKLEM / ÖZNE YÜKLEM Cümlede işi, oluşu, durumu bildiren öğeye yüklem denir. Diğer öğeleri bulmak için bütün sorular yükleme yöneltilir. Dilimizde her türlü sözcük ve söz öbeği yüklem
DetaylıCÜMLE TÜRLERİ YÜKLEMİNİN TÜRÜNE GÖRE. Fiil Cümlesi. *Yüklemi çekimli fiil olan cümlelere denir.
CÜMLE TÜRLERİ YÜKLEMİNİN TÜRÜNE GÖRE Fiil Cümlesi *Yüklemi çekimli fiil olan cümlelere denir. İnsan aklın sınırlarını zorlamadıkça hiçbir şeye erişemez. Seçilmiş birkaç kitaptan güzel ne olabilir. İsim
DetaylıÜNİTE 14 ŞEKİL BİLGİSİ-II YAPIM EKLERİ. TÜRK DİLİ Okt. Aslıhan AYTAÇ İÇİNDEKİLER HEDEFLER. Çekim Ekleri İsim Çekim Ekleri Fiil Çekim Ekleri
ŞEKİL BİLGİSİ-II YAPIM EKLERİ İÇİNDEKİLER BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ Çekim Ekleri İsim Çekim Ekleri Fiil Çekim Ekleri HEDEFLER TÜRK DİLİ Okt. Aslıhan AYTAÇ Bu üniteyi çalıştıktan sonra;
DetaylıCÜMLENİN ÖĞELERİ. Özne Yüklem Tümleç Nesne
CÜMLENİN ÖĞELERİ Özne Yüklem Tümleç Nesne 1 Sözcüklerin cümle içerisindeki görev adlarına cümlenin öğeleri denir. Cümle öğelerini, temel öğeler ve yardımcı öğeler olmak üzere iki grupta inceleyebiliriz.
DetaylıCÜMLENİN ÖĞELERİ. Cümlenin öğeleri önemli bir YGS konusudur. Dikkat edilmesi gereken en önemli şey kelime
CÜMLENİN ÖĞELERİ Cümlenin öğeleri önemli bir YGS konusudur. Dikkat edilmesi gereken en önemli şey kelime gruplarının asla ayrılmamasıdır. Ösym de bu bilgi üzerinden düşürücü sorular sorabilmektedir. Nedir
Detaylı7. HAFTA. TÜR 101 Türk Dili-1
7. HAFTA TÜR 101 Türk Dili-1 Bu bölüm tamamlandıktan sonra; Cümlenin, konuşma için temel oluşturduğunu fark etmek, Basit ve karmaşık olan cümlenin hangi durumlarda ne tür ögeler içerdiğini tespit etmek,
Detaylı5. SINIF TÜRKÇE KELİME TÜRLERİ TESTİ. A) Ben ise yağmur yağmasını bekliyordum. Cümlesindeki isimlerin hepsi tekildir.
1- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı vardır? A) Ben ise yağmur yağmasını bekliyordum. Cümlesindeki isimlerin hepsi tekildir. B) İyi bir aşçıydı. Cümlesinde özel isim kullanılmıştır. C) Tavuklar
DetaylıFİİLİMSİLER. a)isim FİİL(MASTARLAR):Fiillere getirilen (MA y IŞ MAK) ekleriyle türetilen sözcüklere isim fiil denir.
FİİLİMSİLER Fiillere getirilen, özel eklerle türetilen cümlede isim, sıfat, zarf görevinde kullanılan sözcüklere fiilimsi denir. Fiilimsiler üçe ayrılır. a)isim FİİL(MASTARLAR):Fiillere getirilen (MA y
DetaylıSatıcı burnu havada, kendini beğenmiş biri. Yaklaşık beş yıl kadar bu Edirne'de oturduk.
ANLATIM BOZUKLUKLARI Her cümle belli bir düşünceyi, duyguyu aktarmak için kurulur. Bu cümlenin, ifade edeceği anlamı açık ve anlaşılır bir biçimde ortaya koyması gerekir. Ayrıca cümle mümkün olduğunca
DetaylıCümle, bir düşünceyi, bir dileği, bir haberi ya da duyguyu tam olarak anlatan, bir veya birden çok sözcükten oluşmuş anlatım birimidir.
CÜMLENİN ÖĞELERİ Cümle, bir düşünceyi, bir dileği, bir haberi ya da duyguyu tam olarak anlatan, bir veya birden çok sözcükten oluşmuş anlatım birimidir. Cümle içindeki sözcüklerin tek başlarına ya da
DetaylıYukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından farklıdır?
1. (1) Şair yeni bir şiir kitabı yayınladı.(2) Kitap, şairin geleneksel şiir kalıplarını kullanarak yazdığı şiirlerden oluşuyor.(3) Bu şiirlerde kimi zaman, şairin insanı çok derinden etkileyen sesini
DetaylıTürkçe. Cümlede Anlam 19.02.2015. Cümlenin Yorumu. Metinde Kazandıkları Anlamlara Göre Cümleler
Metinde Kazandıkları Anlamlara Göre Cümleler 16-20 MART 3. HAFTA Cümledeki sözcük sayısı, anlatmak istediğimiz duygu ya da düşünceye göre değişir. Cümledeki sözcük sayısı arttıkça, anlatılmak istenen daha
DetaylıCÜMLE TÜRLERİ(TÜMCE ÇEŞİTLERİ) Cümle türleri diğer ismiyle tümce çeşitleri basit bir YGS konusudur. Kolaylıkla yapılabilir.
CÜMLE TÜRLERİ(TÜMCE ÇEŞİTLERİ) Cümle türleri diğer ismiyle tümce çeşitleri basit bir YGS konusudur. Kolaylıkla yapılabilir. En önemli kısmı ise yapısına göre cümleler kısmıdır çünkü diğer kısımlara göre
DetaylıBenzetme ilgisiyle ismi nitelerse sıfat öbeği, fiili nitelerse zarf öbeği kurar.
Edatlar (ilgeçler) Tek başına bir anlam taşımayan, ancak kendinden önceki sözcükle birlikte kullanıldığında belirli bir anlamı olan sözcüklerdir.edatlar çekim eki alırsa adlaşırlar. En çok kullanılan edatlar
DetaylıFiiller nesne alıp almamalarına göre değişik şekillerde adlandırılır. Bunları dört grupta inceleyebiliriz.
FİİL ÇATISI Çekimli bir fiilden oluşan yüklemin nesne ve özneye göre gösterdiği durumlara çatı denir. Bundan hareketle, yüklemin isim soylu sözcüklerden oluştuğu cümlelerde çatının aranmayacağını söyleyebiliriz.
DetaylıZAMİR Varlıkların veya onların isimlerinin yerini geçici veya kalıcı olarak tutabilen, isim gibi kullanılabilen, isim soylu kelimelerle, bazı eklere zamir denir. Zamirlerin Özellikleri: İsim soyludur.
DetaylıSosyal Bilimler Dergisi 1
Sosyal Bilimler Dergisi 1 NESNENİN ETKİ ALANI Ahmet AKÇATAŞ * ÖZET Nesne, cümlede önemli bir yere sahiptir. Nesnenin etki alanı, cümlenin gücünü de gösterir. Cümlede nesneler, yüklemin sonucunu, öznenin
DetaylıYüklemin anlamını zaman, durum, yön, miktar, tarz, vasıta, şart, sebep, birliktelik yönlerinden tamamlayan kelimeler ve kelime gruplarıdır.
Zarf Tümleci / Edat Tümleci Tanımı Yüklemin anlamını zaman, durum, yön, miktar, tarz, vasıta, şart, sebep, birliktelik yönlerinden tamamlayan kelimeler ve kelime gruplarıdır. *Edat tümleci (edatlı tümleç)
DetaylıISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI: ISBN NUMARASI:
Bu formun ç kt s n al p ço altarak ö rencilerinizin ücretsiz Morpa Kampüs yarıyıl tatili üyeli inden yararlanmalar n sa layabilirsiniz.! ISBN NUMARASI: 65482464 ISBN NUMARASI: 65482464! ISBN NUMARASI:
Detaylı1.1. CÜMLENĐN ÖGELERĐ
CÜMLE BĐLGĐSĐ 1. CÜMLE Duygu, düşünce ve durumları belli bir yargıya bağlı olarak bildiren kelime veya kelime grubuna cümle adı verilir. 1.1. CÜMLENĐN ÖGELERĐ Cümle içerisinde yer alan ve farklı görev
DetaylıTÜRKÇE CÜMLE BİL- GİSİ TDE 203U
TÜRKÇE CÜMLE BİL- GİSİ TDE 203U KISA ÖZET DİKKAT Burada ilk 4 sahife gösterilmektedir. Özetin tamamı için sipariş veriniz www.kolayaof.com 1 1. ÜNİTE Türkçede Kelime Gruplarının Yapısı ve Kullanılışı Biçimleri:
DetaylıBÖLÜM 1. İLETİŞİM, ANLAMA VE DEĞERLENDİRME (30 puan) Metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. MUTLULUK HİKAYESİ
BÖLÜM. İLETİŞİM, NLM VE DEĞERLENDİRME ( puan) Metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. MUTLULUK HİKYESİ 8 Hayatı boyunca mutlu olmadığını fark eden bir adam, artık mutlu olmak istiyorum demiş ve aramaya
DetaylıZirve 9. Sınıf Dil ve Anlatım
Zirve 9. Sınıf Dil ve Anlatım İLETİŞİM, DİL VE KÜLTÜR 1. İletişim 2. İnsan, İletişim ve Dil 3. Dil Kültür İlişkisi DİLLERİN SINIFLANDIRILMASI VE TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİ ARASINDAKİ YERİ 1. Dillerin Sınıflandırılması
Detaylı1. Cümlede Anlama Katkısı Olmayan Sözcükler Kullanılması İşe gidiş saatlerinde durak yeri çok kalabalık oluyor.
8. HAFTA ANLATIM BOZUKLUKLARI Sözlü ve yazılı anlatımda başarılı olabilmemiz için dili doğru kullanmamız gerekir. Bu da dilimizin kurallarını ve anlatım ilkelerini iyi bilmemize bağlıdır. Dilin kurallara
DetaylıPENTRU DISCIPLINA LIMBA ŞI LITERATURA TURCĂ MATERNĂ
C E N T R U L NAŢIONAL DE EVALUARE ŞI E X A M I N A R E PROGRAMA DE EXAMEN PENTRU DISCIPLINA LIMBA ŞI LITERATURA TURCĂ MATERNĂ BACALAUREAT 2011 TIP PROGRAMĂ: PROFIL TEOLOGIC ŞI PEDAGOGIC Pagina 1 din 5
Detaylı8. SINIF CÜMLENİN ÖGELERİ KONU ANLATIMI VE ETKİNLİK
CÜMLENİN ÖGELERİ: CÜMLENİN ÖGELERİ İLE İLGİLİ ÖNEMLİ UYARILAR: UYARI: Cümlenin ögeleri bulunurken YÖNTem kuralı uygulanmalıdır. Yani bir cümlede sırasıyla: yüklem, özne, nesne ve diğer tümleçler bulunmalıdır.
DetaylıCümle Bilgisi I (Söz Dizimi I)
Cümle Bilgisi I (Söz Dizimi I) 2 Cümlenin Ögeleri 2. Yardımcı Ögeler Nesne(Belirtili/Belirtisiz) Dolaylı Tümleç Zarf Tümleci 1. Asıl Ögeler Yüklem Özne 1 CÜMLE BİLGİSİ I (SÖZ DİZİMİ I) 3 Cümle Türleri
DetaylıZamir: İsmin yerini geçici olarak tutabilen, isim gibi kullanılabilen, isim soylu kelimelerle bazı eklere zamir denir.
[adıllar] Dil ve Anlatım 10. sınıflar 5. Ünite Zamir: İsmin yerini geçici olarak tutabilen, isim gibi kullanılabilen, isim soylu kelimelerle bazı eklere zamir denir. >>> ÖR: Ahmet'ten öğrendim. > Ondan
DetaylıOĞUZ TEKE FIRAT ÖZTÜRK VEYSEL SÖNMEZ SERKAN ARSLAN
OĞUZ TEKE FIRAT ÖZTÜRK VEYSEL SÖNMEZ TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ İKİNCİ(2) SINIF SERKAN ARSLAN CÜMLE YAPISI(SIRALI CÜMLE) HAZIRLAYAN: OĞUZ TEKE DERS: BİLGİSİSAYAR ÖĞRETİM GÖREVLİSİ: NURAY GEDİK 09.12.2012 0 ĠÇĠNDEKĠLER
DetaylıGARİP AKIMI (I. YENİ)
GARİP AKIMI (I. YENİ) Garipçiler: Orhan Veli, Melih Cevdet Anday, Oktay Rifat Horozcu nun oluşturduğu bir topluluktur. 1941 yılında Orhan Veli, Oktay Rıfat, Melih Cevdet Garip adlı ortak bir kitap yayımladılar.
Detaylı4.SINIF TÜRKÇE
4.SINIF TÜRKÇE www.ilkokulevim.com 4.Sınıf Cümle Bilgisi Kurallı ve Devrik Cümleler Bir cümlede yargı bildiren sözcük (yüklem) cümlenin sonunda ise o cümleye kurallı cümle denir. * Yusuf okulu kazanmış.
DetaylıTek başına anlamı ve görevi olmayan ancak kendinden önce gelen sözcükle öbekleşerek anlam ve görev kazanan sözcüklerdir. Edatlar şunlardır:
EDAT-BAĞLAÇ-ÜNLEM EDATLAR Tek başına anlamı ve görevi olmayan ancak kendinden önce gelen sözcükle öbekleşerek anlam ve görev kazanan sözcüklerdir. Edatlar şunlardır: 1-GİBİ Cümleye benzerlik, eşitlik,
DetaylıFiil kök ya da gövdeleri üzerine birtakım türetme ekleri getirilerek fiillerin özne ve nesnelerine göre göstermiş oldukları durumlara fiillerde çatı
Fiil kök ya da gövdeleri üzerine birtakım türetme ekleri getirilerek fiillerin özne ve nesnelerine göre göstermiş oldukları durumlara fiillerde çatı denir. ÖZNELERİNE GÖRE NESNELERİNE GÖRE A) Öznelerine
DetaylıAdı-Soyadı: Deniz kampa kimlerle birlikte gitmiş? 2- Kamp malzemelerini nerede taşımışlar? 3- Çadırı kim kurmuş?
ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkokul1.com ilkok Benim adım Deniz. 7 yaşındayım. Bu hafta sonu annem ve babamla birlikte kampa gittik. Kampa
DetaylıSEVGİNİN GÜCÜ yılında Manisa da doğan İlhan Berk, Türk şiirinin en üretken, usta şairlerinden
Kavrama 1 ECE KAVRAMA 21102516 TURK 101 Ali TURAN GÖRGÜ SEVGİNİN GÜCÜ 1918 yılında Manisa da doğan İlhan Berk, Türk şiirinin en üretken, usta şairlerinden biridir. Şiirlerinde genellikle değişim içinde
DetaylıDENİZYILDIZI GRUBU NİSAN AYI BÜLTENİ 2015
DENİZYILDIZI GRUBU NİSAN AYI BÜLTENİ 2015 NİSAN AYINDA NELER ÖĞRENDİK? Çiçekleri tanıdık. Çiçekleri gözlemledik. Çiçek türlerini isimlendirdik. Çiçeklerin birer canlı olduğunu öğrendik. Farklı çiçeklerin
Detaylıc. Yönelme Hâli: -e ekiyle yapılır. Yüklemin yöneldiği yeri, nesneyi ya da kavramı gösterir.
ÇEKİM EKLERİ: Çekim ekleri, kelimelerin diğer kelimelerle bağ kurmasını, kelimelerin cümlede görev almasını sağlar, hâlini, sayısını, zamanını, şahsını belirler. Çekim ekleri eklendiği sözcüğün anlamında
DetaylıFiilde Kip / Kişi K O N U. Durum. Oluş ETKİNLİK 1
Fiilde ip / işi ETİLİ İstanbul u dinliyorum, gözlerim kapalı Önce hafiften bir rüzgâr esiyor Yavaş yavaş sallanıyor Yapraklar, ağaçlarda; zaklarda çok uzaklarda Sucuların hiç durmayan çıngırakları İstanbul
DetaylıCanlı ve cansız varlıklara, çeşitli somut ve soyut kavramlara ad olan sözcük türüdür.
İsimler (Adlar) Canlı ve cansız varlıklara, çeşitli somut ve soyut kavramlara ad olan sözcük türüdür. Özel İsimler Özel adlar, benzerleri bulunmayan, yaratılışta tek olan varlıklara verilen adlardır. Kişi
Detaylıİsim İsim İsimlerin Tamamlanmış Hali
Aşağıda verilen isimleri örnekteki gibi tamamlayınız. Örnek: Ayakkabı--------uç : Ayakkabının ucu İsim İsim İsimlerin Tamamlanmış Hali Kalem sap Çanta renk Araba boya Masa kenar Deniz mavi Rüzgar şiddet
DetaylıÜNİTE TÜRK DİLİ I İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÖRNEK CÜMLE ÇÖZÜMLEMELERİ. Örnek Cümle Çözümlemeleri
HEDEFLER İÇİNDEKİLER ÖRNEK CÜMLE ÇÖZÜMLEMELERİ Örnek Cümle Çözümlemeleri TÜRK DİLİ I Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Bu ünitede daha önceki ünitelerde işlenen cümle bilgisi konularını pekiştirebileceksiniz.
Detaylıİsimlere eklendiğinde onları yüklem yapan; çekimli fiillere eklendiğinde onları birleşik zamanlı yapan i- fiiline denir.
Ek Eylem (Ek Fiil) Ek Eylem (Ek Fiil) İsimlere eklendiğinde onları yüklem yapan; çekimli fiillere eklendiğinde onları birleşik zamanlı yapan i- fiiline denir. İsim (Birinci Görevi İsimleri Yüklem Yapmaktır.)
DetaylıFiilde Çatı (Eylemde Çatı)
Fiilde Çatı (Eylemde Çatı) Cümlede, eylemin nesne alabilip alamamasına ya da öznenin, eylemde bildirilen işle ilgili olarak gösterdiği özelliğe eylem çatısı denir. Not: Yüklemi isim olan cümlelerde fiil
DetaylıKısa ve özlü sözle, çok şey anlatma sanatına icaz denir. Önemli olan etkiyi aşmak, kendine özgü bir şiire ulaşmaktır.
Cümle Türleri Kuruluşlarına Göre Cümleler : Düz (Kurallı) Cümle : Yüklemi sonda olan cümlelere, kuruluşları yönünden, düz cümle denir. Ö rnek : Günler günleri, aylar ayları kovaladı. vermişlerdir. Sembolistler,
DetaylıKURALLI VE DEVRİK CÜMLELER. --KURALLI CÜMLE: İş, hareket, oluş bildiren sözcükler cümlenin sonunda yer alıyorsa denir.
--KURALLI CÜMLE: İş, hareket, oluş bildiren sözcükler cümlenin sonunda yer alıyorsa denir. Örnek: Mustafa okula erkenden geldi. ( Kurallı cümle ) --KURALSIZ (DEVRİK) CÜMLE: Eylemi cümle sonunda yer almayan
DetaylıCümlede Anlam TEST 38
SABEDİN TÜRKER İÖO 5.SINIF TÜRKÇE Cümlede Anlam TEST 38 1) Çocukların öğütten çok, iyi bir. ihtiyaçları vardır. Tümcesinde boş bırakılan yere aşağıdaki sözcüklerden hangisi getirilebilir? A. ilgiye sevgiye
DetaylıTeknik bir sıkıntıdan dolayı 7. hafta ödevlerinin 1. ve 2. günlerini paylaşabiliyorum günleri en geç salı günü yayınlamış olurum.
Teknik bir sıkıntıdan dolayı 7. hafta ödevlerinin 1. ve 2. günlerini paylaşabiliyorum. 345. günleri en geç salı günü yayınlamış olurum. Gecikme için kusura bakmayın. Anlayışınız için şimdiden teşekkürler.
Detaylı2) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde daha kelimesi yerine henüz kelimesi getirilebilir?
1) Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna soru işareti konulmalıdır? A) Annem geldi mi gelmedi mi bilmiyorum B) Almanya ya siz mi gittiniz C) Bir yere gidilecek mi uçağa binilmeli ) Güneş doğdu mu ağaçların
DetaylıAdım Tomas Porec. İlk kez tek boynuzlu bir at gördüğümde sadece sekiz yaşındaydım, bu da tam yirmi yıl önceydi. Küçük bir kasaba olarak düşünmeyi
Adım Tomas Porec. İlk kez tek boynuzlu bir at gördüğümde sadece sekiz yaşındaydım, bu da tam yirmi yıl önceydi. Küçük bir kasaba olarak düşünmeyi daha çok sevdiğimiz bir dağ köyünde doğup büyüdüm. Uzak
DetaylıEKLER VE SÖZCÜĞÜN YAPISI
EKLER VE SÖZCÜĞÜN YAPISI *KÖK * YAPIM EKLERİ * ÇEKİM EKLERİ * YAPILARINA GÖRE SÖZCÜKLER K Ö K Sözcüğü oluşturan en küçük anlamlı dil birimine kök denir. Kök halinde bulunan sözcükler yapım eki almamıştır
Detaylı3. Sınıf Noktalama İşaretleri
Gel ne olursan ol. Mevlana nın asıl adı Muhammed Celâleddin dir. Yine gel. Mevlana, bugün Afganistan sınırları içerisinde yer alan Horasan yöresinin Belh şehrinde bin iki yüz yedi tarihinde doğmuştur.
DetaylıA) servis B) seyis C) başarı. 7. k,u,k,a,l Yukarıdaki harflerin hepsi kullanılarak aşağıdaki sözcüklerden. Al Semender
TÜRKÇE 1. Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde üç tane sesli harf yoktur? A) maymun B) selam C) çiçeklik 5. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi sözlükte dğerlerinden önce gelir? A) servis B) seyis C) başarı Al
Detaylı6. Sınıf sıfatlar testi testi 1
6. Sınıf sıfatlar testi testi 1 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamını sağlayan kelime sıfat değildir? A) Kaç liralık fatura kesilecek? B) Oraya gidip de ne iş yapacaksın? C) Ne kadar güzel konuşuyor
DetaylıYapı. Sezgisel olarak kimi sözcükler diğerleriyle daha yakın ilişkide
Cümle bilgisi Yapı Cümleler sözcük dizisi değildir. Sözcükler öbekler cümle ör. Bir adam beylik tabancasını çıkardı. Bir adam beylik tabancasını çıkardı. Bir adam beylik tabancasını çıkardı. Sezgisel olarak
DetaylıBu dörtlükte geçen aşağıdaki sözcüklerden hangisinin eş seslisi yoktur?
7. Sınıf Tarama Testi 3 1 1. Aşağıda kil erden hangisi eş sesli (sesteş) bir kelime değildir? A) An B) Büyük C) Boz D) Dil 2. Başarılı bir konuşma, her şeyden önce dinleyicilerin seviyesine, ilgi ve beğenilerine
DetaylıCJ MTP11 AYRINTILAR. 5. Sınıf Türkçe. Konu Tarama Adı. 01 Sözcük ve Söz Gruplarında Anlam - I. 02 Sözcük ve Söz Gruplarında Anlam - II
5. Sınıf Adı Öğrenme Alanı 01 Sözcük ve Söz Gruplarında Anlam - I 02 Sözcük ve Söz Gruplarında Anlam - II 03 Sözcük ve Söz Gruplarında Anlam - III (Sözcükte Anlam) 04 Sözcük ve Söz Gruplarında Anlam -
Detaylı1. Hangisinin zıt anlamlısı yoktur? A) iyi B) savaş C) ağaç D) yoksul
1. Hangisinin zıt anlamlısı yoktur? A) iyi B) savaş C) ağaç D) yoksul 2. Hangi seçenekte deyim yoktur? A) Boyu uzun aklı kısa olmak B) Boy fukarası olma C) Boyu posu yerinde olma D) Boyu uzasın diye süt
DetaylıCümle Bilgisi (Söz Dizimi) 5İ Ortak Dersler TÜRK DİLİ II. Yrd. Doç. Dr. Mediha MANGIR
Cümle Bilgisi (Söz Dizimi) Ünite 1 5İ Ortak Dersler TÜRK DİLİ II Yrd. Doç. Dr. Mediha MANGIR 1 Ünite 1 CÜMLE BİLGİSİ (SÖZ DİZİMİ) Yrd. Doç. Dr. Mediha MANGIR İçindekiler 1.1. CÜMLE... 3 1.2. CÜMLENİN ÖGELERİ...
DetaylıEDATLAR(İLGEÇ) Tek başlarına anlamları olmayan, kendisinden önce ve sonra gelen kelimeler arasında değişik anlam ilgileri kuran kelimelere edat denir. Edatlar çekim eki alırsa adlaşır. Başlıca Edatlar:
DetaylıANLATIM BOZUKLUKLARI
ANLATIM BOZUKLUKLARI 1. Dün beklenmedik bir sürprizle karşılaştık. Gereksiz Sözcük Kullanımı 2. Yoğun sis sayesinde kaza yapmışlar. Sözcüğü Yanlış Anlamda Kullanma 3. Trafik kazasında yaralananlara başınız
DetaylıÖrn: İddiamı ispat için, bu odanın duvarlarına gül. yazdırdım. Yüklem
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ TÜRKİYE TÜRKÇESİ - IV DERS NOTLARI 2. Sınıf - 2. Dönem İsa SARI www.isa-sari.com KISALTMA GRUPLARI Türkçede kısaltma grupları, çeşitli kelime gruplarının (sıfat-fiil grubu,
DetaylıADIN YERİNE KULLANILAN SÖZCÜKLER. Bakkaldan. aldın?
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ismin yerini tutan bir sözcük kullanılmıştır? A) Onu bir yerde görmüş gibiyim. B) Bahçede, arkadaşımla birlikte oyun oynadık. C) Güneş gören bitkiler, çabuk büyüyor.
DetaylıDÜZEY B1 Avrupa Konseyi Ortak Dil Ölçütleri Çerçevesinde BÖLÜM 4 SINAV GÖREVLİSİNİN KİTAPÇIĞI. Dönem Mayıs 2010 DİKKAT
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ, ΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ Eğitim, Hayatboyu Öğrenme ve Din İşleri Bakanlığı Devlet Dil Sertifikası DÜZEY B1 Avrupa Konseyi Ortak Dil Ölçütleri
DetaylıSBS İlköğretim 6 Türkçe Müfredatı
SBS İlköğretim 6 Türkçe Müfredatı TÜR VE ŞEKİL BİLGİSİ Düz Yazı Bilgisi Efsane Destan Masal Hikâye Tiyatro Gezi Yazısı Anı (Hatıra) Günlük (Günce) Deneme Biyografi Otobiyografi Mektup Münazara Şiir Bilgisi
DetaylıFevzi Pafla Cad. Dr. Bar fl Ayd n. Virgül (,) 2. Baz k saltmalar n sonuna konur.
2. Baz k saltmalar n sonuna konur. Dr. Bar fl Ayd n Fevzi Pafla Cad. 3. Say lardan sonra s ra bildirmek için konur. Sonucu ilân ediyorum: 1. Ali, 2. Kemal, 3. Can oldu. Hepsini tebrik ederim. Virgül (,)
Detaylı23 NİSAN İLKOKULU 2/C SINIFI DENEME SINAVI
Adı-Soyadı : HAYAT BİLGİSİ 1) Okul için hazırlık yapan bir öğrenci, çantasına aşağıdakilerden hangisini mutlaka koymalıdır? 2) Aşağıdakilerden hangisi büyüklerden yardım alarak gerçekleştirebileceğimiz
DetaylıÖZEL EFDAL GÖZTEPE ANAOKULU DENİZYILDIZI GRUBU MAYIS AYI BÜLTENİ
ÖZEL EFDAL GÖZTEPE ANAOKULU DENİZYILDIZI GRUBU MAYIS AYI BÜLTENİ 2015 MAYIS AYINDA NELER ÖĞRENDİK? Taşıtlar konusunda neler bildiğimizi akıl haritasında resimledik. Trafik kurallarını ve işaretlerini öğrendik.
Detaylı3) Bir gün bu delikten bir tarla faresi çıktı. cümlesinde aşağıdaki sorulardan hangisi nin cevabı
SABEDİN TÜRKER İÖO 5.SINIF TÜRKÇE Cümlede Anlam TEST 35 1) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma söz konusudur? 1. A. Seni bu başarından dolayı kutlarım. 2. B. Çalışıyorsunuz diye yanınıza girmedim.
Detaylı2. Sınıf Kazanım Değerlendirme Testi -1
by Mehmet- omeruslu06 1 3. Bayrağımızdaki hangi renk daha fazladır? 1. Sınıfımızdaki arkadaşlarımızın her siyah A. B. kırmızı birinin farklı güçlü yanları var. Mesela, Elif. Çizdiği resimleri Ahmet beyaz
DetaylıSözcüklerin ve harflerin yazılışıyla ilgili belli kurallar da vardır. Bunları şimdi ayrı ayrı göreceğiz.
YAZIM KURALLARI Sözcüklerin ve harflerin yazılışıyla ilgili belli kurallar da vardır. Bunları şimdi ayrı ayrı göreceğiz. BÜYÜK HARFLERİN KULLANILDIĞI YERLER Her cümle büyük harfle başlar. Ancak sıralı
DetaylıA1 DÜZEYİ B KİTAPÇIĞI NOT ADI SOYADI: OKUL NO:
A1 DÜZEYİ ADI SOYADI: OKUL NO: NOT OKUMA 1. Aşağıdaki metni -(y/n)a, -(n)da, -(n)dan, -(y/n)i ve -(I)yor ekleriyle tamamlayınız. (10 puan) Sevgili Ayşe, Nasılsın? Sana bu mektubu İstanbul dan yazıyorum.
Detaylı*İsim cümlelerinde tümleçler pek sık görülmez. Aşağıdaki isim cümlesinde tümleçler vardır: Ben / de / bir varisin olmakla / bugün / mağrurum.
CÜMLENİN ÖĞELERİ Cümleyi oluşturan bölümlerin her birine öge denir. Anlam bozulmayacak şekilde birbirlerinden ayrılabilirler. Her öge görev ve anlam yönünden bir tek ögeye eşlik eder; onu tamamlar. Bu
DetaylıCümleler; yükleminin türüne ve yerine, anlamlarına, oluşturulma biçimlerine göre değişik gruplara ayrılır. Bu grupları şöyle sıralayabiliriz:
CÜMLE ÇEŞİTLERİ Cümleler; yükleminin türüne ve yerine, anlamlarına, oluşturulma biçimlerine göre değişik gruplara ayrılır. Bu grupları şöyle sıralayabiliriz: 1. Yüklemine Göre Cümleler 2. Öğe Dizilişine
DetaylıİÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÖNSÖZ DİL NEDİR? / İsmet EMRE 1.Dil Nedir?... 1 2.Dilin Özellikleri.... 4 3.Günlük Dil ile Edebî Dil Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar... 5 3.1. Benzerlikler... 5 3.2. Farklılıklar...
DetaylıFİİLER(EYLEMLER) 2-TÜREMİŞ FİLLER:FİİL YA DA İSİM KÖK VE GÖVDELERİNDEN YAPIM EKİ ALARAK TÜREMİŞ FİİLERDİR. ÖRN:SU-LA(MAK),YAZ-DIR(MAK)...
FİİLER(EYLEMLER) İŞ,HAREKET,OLUŞ BİLDİREN KELİMELERE FİİL DENİR. YAPILARINA GÖRE FİİLER: 1-BASİT FİİLER:HİÇBİR YAPIM EKİ ALMAYAN FİLLERDİR. ÖRN:OKU-,GÖR-,GELDİLER... 2-TÜREMİŞ FİLLER:FİİL YA DA İSİM KÖK
DetaylıÝÇÝNDEKÝLER TEMA 1. Anlam Bilgisi. Yazým Bilgisi. Dil Bilgisi. SÖZCÜK ANLAMI...15 Gerçek, Yan ve Mecaz Anlam...15 Deyim...15
ÝÇÝNDEKÝLER TEMA 1 Anlam Bilgisi SÖZCÜK ANLAMI...15 Gerçek, Yan ve Mecaz Anlam...15 Deyim...15 CÜMLE ANLAMI...16 Öznel ve Nesnel Anlatým...16 Neden - Sonuç Ýliþkisi...16 Amaç - Sonuç Ýliþkisi...16 Koþula
DetaylıKPSS KONU GÜNLÜĞÜ 30 GÜNDE TÜRKÇE
KPSS KONU LÜĞÜ 30 DE TÜRKÇE ISBN: 978-605-2329-06-1 Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Kısayol Yayıncılık a aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan yayınların tümü ya da herhangi bir bölümü mekanik,
DetaylıEK FİİLLER VE FİİLİMSİLER
2012 EK FİİLLER VE FİİLİMSİLER Zafer KARAKABAK TÜRKÇE DERSİ 10.12.2012 İçindekiler EK FİİLLER... 1 2.3.2 Ek Fiiller Genel Olarak Dört Bölümde İncelenir:... 1 FİİLİMSİLER... 5 EK FİİLLER İsim soylu kelimelerin
DetaylıCümlenin yardımcı ögeleri nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci ve edat tümlecidir. Cümlenin ögelerini doğru bulmak için şu yöntemleri uygulamalıyız:
CÜMLENİN ÖGELERİ Cümlede her sözcüğün tür olarak bir görevi olduğu gibi cümle içinde öge olarak da görevi vardır. Bu görevli sözcüklere öge denir. Cümlenin temel ögeleri, yüklem ve öznedir. Yani bir cümlede
DetaylıHAYAT BİLGİSİ HAFTA SONU ÖDEVİ ADI SOYADI:
HAYAT BİLGİSİ HAFTA SONU ÖDEVİ ADI SOYADI: 09.04.2010 1. Vücudumuzdaki şeker oranını aşağıdaki organlarımızdan hangisi ayarlar? A) Kalp B) Böbrek C) Karaciğer 2. Sağlıklı bir yaşam için en önemli seçenek
DetaylıAruzla şiire başlayan sanatçılar, Ziya Gökalp in etkisiyle sonradan hece ölçüsüyle yazmaya başlamışlardır.
BEŞ HECECİLER Milli edebiyattan etkilenen Beş Hececiler, milli kaynaklara dönmeyi ilke edinmişlerdir. Şiire I. Dünya Savaşı Milli Mücadele yıllarında başlayıp Mütareke yıllarında şöhret kazanan edebi topluluktur.
DetaylıT.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 8. SINIF MERKEZÎ ORTAK SINAVLARI TÜRKÇE DERSİ AÇIK UÇLU SORU VE YAPILANDIRILMIŞ CEVAP ANAHTARI ÖRNEKLERİ Örnek Soru
DetaylıALPER DURU ANAOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DEĞERLER EĞİTİMİ PROJESİ ARALIK AYI DEĞER KONUSU SEVGİ
ALPER DURU ANAOKULU 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DEĞERLER EĞİTİMİ PROJESİ ARALIK AYI DEĞER KONUSU SEVGİ Aralık ayında Sevgi değerini işledik. Sevgi konusunda okulumuzda bir çok faaliyet gerçekleştirildi.
DetaylıSIFATLAR. 1.NİTELEME SIFATLARI:Varlıkların durumunu, biçimini, özelliklerini, renklerini belirten sözcüklerdir.
SIFATLAR 1.NİTELEME SIFATLARI 2.BELİRTME SIFATLARI a)işaret Sıfatları b)sayı Sıfatları * Asıl Sayı Sıfatları *Sıra Sayı Sıfatları *Üleştirme Sayı Sıfatları *Kesir Sayı Sıfatları c)belgisizsıfatlar d)soru
Detaylı(YÜKLEM-ÖZNE) Ankara nın hiç bilmediğim sokaklarında saatlerce... Düzce nin en büyük mağazasının sahibi, dün akşam bizi...
CÜMLENİN ÖGELERİ ÇALIŞMA KÂĞIDI (YÜKLEM-ÖZNE) 1. Aşağıdaki ifadeleri, yargı bildirecek şekilde tamamlayınız. Ankara nın hiç bilmediğim sokaklarında saatlerce... Düzce nin en büyük mağazasının sahibi, dün
DetaylıSıfat Tamlaması Tanımı. Sıfat Tamlamalarının Özellikleri. Yazı Menu. - Sıfat Tamlaması Nedir. - Sıfat Tamlamalarının Özellikleri
Yazı Menu - Sıfat Tamlaması Nedir - Sıfat Tamlamalarının Özellikleri - Sıfat Tamlaması Örnekleri SIFAT TAMLAMASI: İsimlerin sıfatlarla oluşturdukları tamlamalara SIFAT TAMLAMASI denir. Bir sıfat tamlamasında
Detaylı25. Aşağıdaki deyimlerle anlamca üçlü bir grup oluşturulduğunda hangisi dışta kalır? A) eli bol B) eli açık C) eli geniş D) eli kulağında
21. Hangi cümlede "mi" farklı anlamda kullanılmıştır? A) O bu resmi gördü mü? B) O buraya geldi mi bayram olur. C) Zil çaldı mı içeri girer. D) Yemeği pişirdi mi ocağı kapat. 22. "Boş boş oturmayı hiç
DetaylıPENGUEN GRUBU MART AYI BÜLTENİ
PENGUEN GRUBU MART AYI BÜLTENİ HAYVANLAR TEMASI BALIK DÜNYA SU GÜNÜ ORMAN HAFTASI YAŞLILAR HAFTASI DÜNYA TİYATROLAR GÜNÜ Balıkları tanıdık. Balıkları gözlemledik. Balık türlerini isimlendirdik. Balıkların
Detaylı4. Demiryolu ile tren arasındaki ilşki vapur ile aşağıdakilerden hangisi arasında vardır? A) Karayolu B) Gökyüzü C) Denizyolu D) Yeraltı
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi devrik cümledir? A) Bunu sen mi getirdin bana? B) Bütün olayların sorumlusu kim? C) Dersten önce öğretmeni görecekmişsin. D) Bu çocukların hangisi sizin öğrenciniz? 2. Aşağıdaki
DetaylıDal - mış - ım. Dal - mış - sın. Dal - mış. Dal - mış - ız. Dal - mış - sınız. Dal - mış - lar. Alış - (ı)yor - um. Alış - (ı)yor - sun.
EYLEM ve EYLEMSİ FİİL (EYLEM) İsimler varlıkları, kavramları karşılayan sözcüklerdir. Fiiller ise hareketleri, oluşları, durumları karşılar. Fiiller genel olarak mastar hâlinde ifade edilir. Mastar hâlinde
DetaylıPENGUEN GRUBU MART AYI BÜLTENİ SİNCAPLAR TEMASI DÜNYA SU GÜNÜ ORMAN HAFTASI YAŞLILAR HAFTASI DÜNYA TİYATROLAR GÜNÜ
PENGUEN GRUBU MART AYI BÜLTENİ SİNCAPLAR TEMASI DÜNYA SU GÜNÜ ORMAN HAFTASI YAŞLILAR HAFTASI DÜNYA TİYATROLAR GÜNÜ Sincapları tanıdık. Sincapları gözlemledik. Hayvan türlerini isimlendirdik. Hayvanların
DetaylıŞUBAT AYI EĞİTİM PLANI
2016-2017 ŞUBAT AYI EĞİTİM PLANI 1.HAFTA: TAŞITLAR VE YARDIMLAŞMA ŞUBAT AYINDA NELER ÖĞRENECEĞİZ? Taşıtları tanıyalım. Karayolu taşıtları Motorsuz karayolu taşıtları İnsan gücü ile hareket eden taşıtlar
DetaylıDENİZ YILDIZLARI ANAOKULU. NİSAN AYI 1. ve 2. HAFTASINDA NELER YAPTIK?
DENİZ YILDIZLARI ANAOKULU NİSAN AYI 1. ve 2. HAFTASINDA NELER SERBEST ZAMAN YAPTIK? Çocuklara sporun önemi anlatıldı ve her sabah spor yaptırıldı. Çocuklar ilgi köşelerinde öğretmen rehberliğinde serbest
DetaylıI. Metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. ÖNEMLİ BİR DERS
I. Metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız. ÖNEMİ BİR DERS Genç adam evlendiğinden beri evinde kalan babası yüzünden eşiyle sürekli tartışıyordu. Eşi babasını istemiyordu. Tartışmalar bazen inanılmaz boyutlara
DetaylıOKULUMUZDA DEĞERLER EĞİTİMİ ÇALIŞMALARI. Sevgi Etkinlikleri Sunum Planı
OKULUMUZDA DEĞERLER EĞİTİMİ ÇALIŞMALARI Sevgi Etkinlikleri Sunum Planı 1.Sunumun Konusu : Sevgi Etkinlikleri 2.Sunumun Süresi : 30 Dakika 3.Sunumun İçeriği : a. Sevgi kavramının öğrencilere etkinliklerle
Detaylı