BİTÜMLÜ ŞİSTLERİN YERİ VE ÖNEMİ
|
|
- Esen Kurtoğlu
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Ekoloji (evre dsrgia > MEVCUT ENERJİ VE KİMYASAL HAMMADDE KAYNAKLARI ARASINDA BİTÜMLÜ ŞİSTLERİN YERİ VE ÖNEMİ Leven BALLİCE Miha YÜKSEL Mehme SAĞLAM Cumhur HANOĞLU H. Ü. Mühendislik Fak. Kimya Müh. Böl. BornovaİZMR ÖZET Perol, doğal gaz gibi fosil enerji kaynaklarının her geçen gün azalmaka olması bunların yerini alabilecek alernaif kaynakların araşırılması yönündeki çalışmaları hızlandırmışır. Bu amaçla, kömür, biümlü şis, arımsal ve plasik aıkların değişik piroliz yönemleriyle sıvı ve gaz hidrokarbonlara dönüşürülmesi, FischerTropsch senezleri ile sıvı yakı üreimi gibi değişik alanlardaki araşırmalar da devam emekedir. Dünyada ve ülkemizdeki rezerv durumu dikkae alındığında oldukça büyük bir doğal kaynak olduğu görülen biümlü şislerden ileriye yönelik perol ve perokimyasal hammadde üreim çalışmaları deseklenmeli ve bu çalışmalar kısa sürede uygulamaya sokulmalıdır. Bu makalede, alernaif enerji kaynaklarının değerlendirilmesinde halen bazı ülkelerde endüsriyel çapa uygulanmaka olan ve pilo düzeyde denenen yönemlerin esası ve değişik piroliz işlemleri üzerinde durulacakır. Bu işlemler yer üsünde sabi veya akışkan yaaklı reakörlerde 600 C'yi geçmeyen sıcaklıklarda gerçekleşirildiği gibi yer alında doğrudan veya dolaylı ısıma ile de yapılabilmekedir. Anahar Kelimeler: Biüm, şis, kerogen, biümlü şis, piroliz, enerji L GİRİŞ Perol, doğalgaz gibi enerji kaynaklarının hızla azalması başa kömür olmak üzere asfali ve biümlü şislerden geleceğin poansiyel enerji ve kimyasal hammadde kaynakları olarak yararlanmayı yeniden gündeme geirmişir. Bu kaynaklardan biümlü şisler, 1860'lı yıllardan günümüze değin belirli dönemlerde ön plâna çıkmışır. Bu süreç içinde şis perolü üreiminde farklı yönemler gelişirilmiş ve halen de gelişirilmekedir. Biümlü şis eknolojisindeki gelişmeler, özellikle ikinci dünya savaşı yıllarında en yüksek seviyeye ulaşmış, bu yıllarda Japonlar savaş süresince sıvı yakı ihiyaçlarını bu kaynakan sağlamışlardır. (1) Biümlü şisler, perol, kömür, doğal gaz gibi diğer kaynaklarla karşılaşırıldığında rezerv bakımından ikinci sırayı almakadır. Tablo l 'de bu konuda karşılaşırmalı bazı bilgiler verilmişir. Kaynak Biümlü şis Kömür Perol Doğal gaz Ton (x 10") Varil (x 10») Tablo1: Dünya biümlü şis, kömür, perol ve doğal gaz rezervleri (2) Görüldüğü gibi, mevcu biümlü şis kaynaklarının işlenmesi ile 22x10 9 varil şis perolü üreilebilecekir Biümlü Şislerin Tanımı ve Sınıflandırılması Biümlü şisler, organik ve mineral yapıyı beraberce içeren, değişik jeolojik evreler sonucu oluşmuş sedimener kayaçlardır.(2) Biki ve hayvan kalınılarının kara, deniz ve göllerde birikimi, bu kalınıların farklı jeolojik periyolar ve kimyasal süreçler geçirmesi sonucu oluşan bu maddelerin çok az bir kısrm organik çözgenlerde çözünebilmekedir. Şis perolü ise bu kayaçlardan ancak ermal ve kimyasal işlemler sonucu elde edilebilmekedir. Biümlü şis oluşumunu sağlayacak başlangıç maddelerinin ürü ve bu maddelerin geçirdiği evreler, meydana gelecek şisin renk, şis perolü verimi gibi özelliklerini doğrudan ekilemekedir(2). Organik yapıda büyük oranda lipini maseralleri bulunmaka, bu durum ise biümlü şis oluşumunu sağlayan karasal bikiler, deniz ve göllerde yaşayan organizmaların lipi bakımından zengin olmalarından kaynaklanmakadır. Kömürün yapısında bulunan virini ve inerini ürü maseraller ise yapıda biümlü şislerin ipine bağlı olarak farklı oranlarda bu Iunabilmekedir(3). Biümlü şis kerogeninin yapısının aydınlaılması yönünde çok farklı çalışmalar yapılmışır. Bu çalışmaların sonucunda organik yapıyı oluşuran kerogenin, izoprenoid, seroid, erpenoid ve karoenoid gibi bazı emel grupların disülfi, eer, eser, alkadien ve heerosiklik köprülerle bağlanması sonucu oluşuğu belirlenmişir (Şekil 1) (2). Biümlü şislerin perografik sınıflandırılması, yapıdaki lipini yoğunluğu ve ipine bağlı olarak yapılmakadır. Lipini yoğunluğuna bağlı olarak iki grup biümlü şisin varlığından söz edilir. Birinci grup biümlü şislerde büyük oranda lipini maserali bulunmakadır. Türkiye'de bulunan ve oldukça büyük rezerve sahip olan Göynük, Beypazarı biümlü şisleri bu grupandır. Lipini ipine bağlı olarak sınıflandırmaya OCAKŞUBATMART 199S SAYI: 14
2 1.2. Dünya'da ve Türkiye'deki Biümlü Şis Rezervleri Biümlü şisler, yeryüzünün çeşili bölgelerinde yaygın olarak bulunmakadır. Amerika'nın doğusundaki DevonianMissisiphian'de bulunan biümlü şisler, km 2 'lik bir alana yayılmış olup mevcu rezervler içinde en büyük paya sahipir. Biümlü şislerin bölgelere göre rezerv durumlarıtablo 2'de verilmişir(5). Ülkeler Mevcu Çıkarılabilir Perol oranı (kg/on) Daireler: Kerogenin emel bileşenleri Kareler : Kerogen yapısı içinde bulunan moleküller I: İzoprenoid, S : Seroid, T : Terpenoid, C : Karaenoid Köprüler D : Disülfi, O : Eer, E : Eser, H : Heerosiklik, A : Alkadien Sekil1: BiUmlü şis kerogeninin yapısı Channel kömürü ve lamosi örnek olarak verilebilir. Channel kömürü kahverengiden siyaha değişen renkedir. Yapısında resini, cuinie, sporini ve suberini ürü lipini esaslı maseraller içermekedir. Karasal kalın damarlı bikiler bu şis ipinin emel yapısını oluşurmakadır. Lamosi ise açık kahverengiden koyu kahvrengiye değişen renklerde olup lamalgini ürü lipini maserali içerirler. Deniz ve göl yosunlan, plankonlar bu ipin emel kaynağı olarak belirilmekedir(4). Brezilya. İsrail Urdun Tayland Türkiye A.B.D. Uruguay Tablo2: Dünya biümlü şis rezervleri (10**on) Türkiye'de ise mevcu biümlü şisin oplam rezervleri, linyi rezervlerinden sonra ikinci sırayı almakadır. Bu yaakların rezerv durumuna göre dağılımında Göynük ve Seyiömer biümlü şisleri en büyük paya sahipir. Tablo 3'de Türkiye biümlü şis yaaklarının bölgelere göre dağılımı verilmekedir. Yer Ankara Göynük Seyiömer Manisa Beydili Bolu Mengen Ton Isıl değeri (kj/kg) Tablo3: Türkiye'de bulunan biümlü şis yaakları ve rezerv durumları (5) II. BİTÜMLÜ ŞİSTLERİN DEĞERLENDİRİLME YÖNTEMLERİ Dünyadaki ve Türkiye'deki rezerv durumu dikkae alındığında oldukça büyük alernaif enerji kaynağı olarak gözüken biümlü şislerin şimdiye kadar ekin ve sürekli bir biçimde değerlendirildiğini söylemek mümkün değildir. Zaman zaman yaşanan perol krizi dönemlerinde bazı ülkeler bu kaynakan yararlanma yoluna gimişlerse de yeni perol kaynaklarının bulunması, yüksek kapasiede ve emniyeli aşımacılık imkânlarının oraya çıkması bu kaynakların değerlendirilmesi ile ilgili çalışmaları ikinci plâna imişir. Ancak içinde bulunduğumuz dönemde bu çalışmaların yeniden güncellik kazandığı görülmekedir. Türkiye'deki biümlü şis rezervleri dikkae alındığında bu doğal kaynağın ülkemiz ekonomisi için önemli bir değere sahip olduğu kolayca görülebilir. Bu kaynakların kömürde olduğu gibi yakılarak değerlendirilebilmesi mümkün görülmemekedir. Çünkü yakma esnasında gerekli havanın aşırısı kullanılsa bile, 450 C'ye kadar ulaşan sıcaklıklarda organik yapıda meydana gelen hızlı bo 10 OCAKŞUBATMART 1995 SAYI: 14
3 zunma ürünlerinin bir kısmı yanmaya fırsa bulamadan yanma gazları ile beraberce çıkmakadır. Bu durum, yanma gazlarından alınan örnek ile yapılan gaz kromaografik analizlerde gaz karışımında hidrokarbonların sapanmasıyla eyid edilmişir(6). Bu nedenle çevre kirliliği açısından yakma ile değerlendirme uygun bulunmamakadır. Bu doğruludan yola çıkarak kömürden sonra düşünülebilecek fosil kaynakların başında gelen biümlü şislerin bazı değerlendirilebilirle imkânları aşağıda özelenmişir. ILI. Piroliz Yönemleri ile Smlaşırma Piroliz işlemi, biümlü şislerin iner oramda ısıl parçalanmaya uğraılarak sıvı ve gaz ürünlere dönüşürülme işlemi olarak anımlanabilir. Değişik lieraürlerde bu işleme reorlama, işlemin gerçekleşirildiği reaköre de reor denmekedir. Reorlama işlemi yeralı ve yerüsünde olmak üzere iki şekilde uygulanabilmekedir. Biümlü şislerin reorlanması ıpkı kömürgazlaşırma ünielerinde olduğu gibi direk veya indirek ısıma yönemleri ile gerçekleşirilebilmekedir. Direk ısıma yöneminde gerekli ısı herhangi bir yakıın yakılması sonucu elde edilmekedir. İndirek ısıma yöneminde ise yakıın yakılması ile elde edilen ısı, öncelikle ayrı bir kamarada bulunan ve daha sonra içinde biümlü şisin bulunduğu reora nakledilecek olan ısıma malzemesinin (örneğin seramik oplar gibi) belirli bir sıcaklığa yükselilmesinde kullamlmakadır(7). Son zamanlarda akışkan yaaklı reorlama işlemi ile ilgili yaygın araşırmalar da yapılmakadır. Bu bölümde sadece yeralı ve yerüsünde reorlama işlemleri ele alınmışır. II.2. Yer Üsünde Reorlama Yerüsünde yapılan üm reorlama işlemleri Şekil 2'de şemada görülen emel işlemleri içermekedir. Şisin çıkarılması işlemi Kırma ve Öğüme U> 1 r Toz ve ince anelerin ayrılması Şis perolü Reorlama K> V Reorlama aığı Hafif gazlar A Ürün kaliesini gelişirme j «; kok, Amonyak, sülfür Şekil2: BiUmlü şislerin yer üsünde işlenmesinde uygulanan emel işlemler Bu ip reorlama işlemine yönelik çok sayıda eknolojiler gelişirilmişir. Bunlardan bazıları Tablo 4'de verilmişir. İsim Union Oil Paraho TOSCO LurgiRuhrgas Isıma şekli Direk indirek İndirek İndirek Tablo4: Yerüsü reorlama eknolojileri(7) Isı ransferi Gazkaı Gazkaı Kaıkaı Kaıkaı Ekoloji Direk ve indirek ısıma sisemleri ile gazdan kaıya, kaıdan kaıya ısı akarımlı reorlama işlemlerinin ayrınıları Şekil 3'de verilmişir. Direk gazkaı ısıma işleminde (Şekil 3a) reor içine biümlü şis ve yakı beraberce beslenir ve sonuça ürün olarak şis perolü ile düşük kalorili gaz elde edilir. İşlem sonunda reora kaı bakiye kalmakadır. Gazkaı indirek ısı akarımı durumunda fırından çıkan sıcak gazlar reora beslenmekedir (Şekil 3b). Bu gazlar daha sonra ora kalorili gazlardan ayrıldıkan sonra ekrar yakma fırınına geri döndürülmeke ve ısıılarak yeniden reora verilmekedir. Kaıkaı indirek ısı akarımı işleminde ise, fırında yakılan yakı ile önce ısı ransfer malzemesi olarak kullanılacak kaı maddeler isenen yüksek sıcaklığa kadar ısıılmakadır (Şekil 3c). Bu kaı maddeler daha sonra reora beslenmeke ve bu sayede gerekli piroliz sıcaklığına ulaşılmakadır. Her iki ür indirek ısıma işleminde ora kalorili gaz ürün elde edilmekedir. (a) Direk ısımalı reor Biümlü şis Hava > j Reor j Yakı> Kaı bakiye > Şis perolü > Düşük kalori değerli gaz (b) îndirek ısımalı reor (Gazkaı ısı ransferli) Yakı> Baca gazı gazlar Geri döndürülen gaz akımı Biümlü J r şis Kaı bakiye >Ora gaz (c) îndirek ısımalı reor (Kaıkaı ısı ransferli) Yakı> Isı ransfer maddeleri veya kaı bakiye Baca gazı Fırın Sıcak kaılar Biümlü şis Reor f Kaı Seperaörü Şekil3: Direk ve indirek ısımalı reorlama işlemi j şis >Perolü >Ora kalori değerli gaz Her iki ısıma işleminin uygulanabildiği Paraho yöneminin indirek ısımalı uygulamalarında reor dikey konumda olup çapraz akımlı gaz kaı ısı akarımı sözkonusudur. Burada belirli bir anecik boyuuna (575 mm) kadar öğüülmüş olan biümlü şis reor üniesinin üs kısmındaki döner besleme bölümüne doldurulur. Biümlü şis, besleme üniesinden reor içinde aşağıya doğru inerken aynı. OCAKŞUBATMART 1995 SAYI: 14 II
4 Ekoloji çevre dergisi * BİTÜMLÜ ŞİSTLERİN YERİ ve ÖNEMİ Şis perolü ve su Ocak üs kısmı Şekil4: Oxo reorunun basileşirilmiş şeması buharı Yanma bölgesi hareke yönü Reorlama ve buharlaşma bölgesi Buhar yoğuşma bölgesi anda yukarıya doğru yükselen sıcak gazlarla emas eder ve isenen sıcaklığa ulaşarak gaz ve sıvı ürünler oluşurur. Sıcak gazlarla yukarı sürüklenen ürünler yeni beslenmeke olan biümlü şislerle emas ederek kısmen soğurlar ve reoru sis şeklinde erkederler. II.3. Yeralında (Insiu) Reorlama Yer alında reorlama işlemi özellikle yerüsü reorlama işlemi sonrası oluşan ve çevre sorunu yaraan kaı bakiye problemini oradan kaldırmakadır. İnsiu reorlama olarak bilinen bu işlemin emel adımları; öncelikle biümlü şislerin yer alında parçalanması, gerekli ısıyı sağlamak için aeşleme, daha önce açılmış olan kanallardan hava gönderilmesi ve, oluşan gaz ve sıvı ürünlerin yer yüzüne pompalanmasıdır. Bu yönemin başlıca dezavanajı işleme maliyeinin yüksek olmasıdır. Çünkü yer alında bulunan biümlü şis yaağı gözenekli yapıda olmayıp geçirgenliği de oldukça düşükür. Bu nedenle önce geçirgen olmayan biümlü şis yaağını parçalayarak gözenekli hale geirilmesi gerekmekedir. İşleme maliyeinin önemli kısmını bu işlem oluşurmakadır. Diğer bir dezavanaj ise gaz akımının konrolünün güçlüğü ve bunun sonucu olarak büün ürün veriminin azalmasıdır. Bu olumsuzlukları oradan kaldırmak amacıya Oxo sisemi gelişirilmişir. Bu sisemde her bir yeralı reoru 60mx60mx95m boyularındadır. Bu boyulardaki şis bloğunun yaklaşık %25'lik kısmı palama işlemleri sonucu gözenekli hale geirilir. Reor isenilen oranda gözenekli yapıya geldiken sonra oluşacak ürünleri dışarıya almak ve kızgın hava/su buharı karışımını içeriye pompalamak amacıyla gerekli boru bağlanıları yapılır. Bu sisemin ayrınıları Şekil 4'de belirilmişir. Aeşleme işleminden sonra yaağın üs kısmı yanmaya başlar. Bu esnada oluşan ısının ekisi ile yaağın üs kısımlarında piroliz işlemi başlar ve zaman içinde yaağın al kısımlarına kayar.oluşan ürünler daha önceden bağlanıları yapılmış bulunan borular yardımıyla yer üsüne aşınır(7). H. 4. Biümlü Şislerin Eksraksiyonu Piroliz işlemlerine alernaif olabilecek başka bir yönem de eksraksiyondur. Biümlü şisler de organik yapının değişik çözgen oramında, kriik alı veya kriik üsü koşullarda bozundurulması esasına dayanan bu yönemde, çalışma koşullarına bağlı olarak değişik özellike ve verimde şis perolü üreilebilmekedir. Farklı çözgenlerle yapılan Soxhle eksraksiyonunda verim çok düşük olmakadır. Yapıdaki organik kısmın çözünebilmesini arırmak için şisdeki inorganik kısmın uzaklaşırılması gerekmekedir. Bu işlem inorganik asiler ile mümkün olabilmekedir. Anca bu durumda organik yapı zarar gördüğünden verim düşmekedir. Bu nedenle asi ile işleme sokmak yerine eksraksiyon işlemini reor içinde yüksek sıcaklık ve basınçlarda gerçekleşirme çalışmaları yapılmış ve oldukça yüksek verimlere ulaşılmışır. Bu konuda yapılan çalışmalar henüz araşırma ve pilo çalışma düzeyinde olup büyük çaplı üreimlerde denenmemişir. 12 OCAKŞUBATMART 1995 SAYI: 14
5 III. TARTIŞMA ve ÖNERİLER Perol ve doğalgaz kaynaklarının hızla ükeniyor olması alernaif enerji ve kimyasal hammadde üreimine yönelik çalışmaları oldukça hızlandırmışır. Dünyanın yıllık enerji ükeimi ve bu ükeim hızıyla söz konusu kaynakların ömürleri ile ilgili bazı bilgiler Tablo 5 ve Şekil 5'de verilmişir(8). Kaynak Doğal Gaz Perol Biümlü Şisler Asfali Kömür Uranyum Yenilenen enerji kaynakları*** Rezervler(EJ)* Bilinen Tahmin edilen xl0 8 Yıllık Tükeim Tükenme ** Süresi (Yılı) EJ (%) EJ (%) 50(16) 140(43) ı 80(13) \» 190(31) h»60 _ \ 70(22) 10(3) 50(16) 150(25) (16) (15) Toplam 320(100) 610(100) * EJ= Exajoule = ** Tükeimde % 2.9'luk arış oranı dikkae alındı *** Güneş + hidro + odun Tablo5: Dünya enerji rezervleri, ükeim hızları ve ükenme süreleri(s). 3CO Yenilenebilir^ Hidro * odun güneş Ekoloii çevre dergisi ' Şekil 5 incelendiğinde, kaı yakı (kömür, asfali, biümlü şis) ve nükleer yakıların ükeiminde arma olması beklenirken perol, doğalgaz gibi kaynakların ükeiminin ise 2000'li yıllarda gerek üreiminin azalması ve gerekse bunların enerji yerine kimyasal hammadde üreiminde değerlendirilmesi gündeme geleceği için giikçe azalacağı ahmin edilmekedir. Gaz ve sıvı yakılar, organik karbon içeren maddelerden çıkılarak başka proseslerle de elde edilebilmekedir. Bu amaçla kullanılabilecek olan maddelerin başında kömür, biümli şis ve asfaliler gelmekedir. Biyolojik aıkların sıvılaşırılması ve FischerTropsch senezleri gibi yönemler de seneik yakı üreiminde kullanılabilmekedir. Asfali ve biümlü şislerde bulunan karbon/hidrojen külesel oranı yaklaşık 8 dir. Bu değer ham perol ve kömürdeki C/H oranlarının arasındadır. Bu nedenle, biümlü şis ve asfalilerden elde edilen sıvı yakıların ham perol ile benzer özelliklere sahip bulunması nedeniyle sözkonusu yakıların kömürden elde edilmesine göre daha basi ve ekonomik olacağı açıkça görülmekedir. Dünya'da ve Türkiye'deki rezerv durumları dikkae alındığında biümlü şislerin önemli bir kaynak olduğu görülmekedir. Son yıllarda bu kaynakların daha verimli şekilde değerlendirilebilirle imkânları da araşırılmakadır. Halen değerlendirilemeyen biümlü şis kaynaklarımızın geleceğe yönelik olarak ülkemizin enerji ve hammadde ihiyacını karşılamada kullanılması kaçınılmaz olacakır. Durum böyle iken Türkiye'de halen bu konuda yaygın bir çalışma veri birikimi bulunmamakadır. Bu kaynakların değerlendirilmesi gündeme geldiğinde araşırma ve gelişirme için gerekli fazla zaman olmayacakır. Bu nedenle şimdiden bu Pero i konuda gerekli önlemler alınmalı ve Süklaer ilgili araşırmalar deseklenmelidir. 200 ÎOO sea Şekil5: Dünya enerji kaynakları ve ükeimi Yenilenebilir 2C20 KAYNAKLAR 1) Ball B.C, "An Invesigaion in o he poenlial economics of largescale shale oil prodücion", American Chemical Sociey Symposium Series, (1981) 2) Scuen C.S., "Coal, Gas and Peroleum", Chaper 25, (1990) 3) Ganz A.J. and Kalkreu W., "Applicaion of infrared specroscopy o he classifıcaion of kerogen ypes and he evalıaion of source rock and oil shale poenial", Fuel, 66, (1987) 4) "Organic Perography of Oil Shales", NATO ASI: Composiion and Conversion of Oil Shales, L4, July AkçayTurkey 5) Meecan İ.H., "GöynükHimmeoğlu biümlü şislerinin kaaliik hidrojenlenmesi", Dokora ezi (1991) 6) Ballice L., Seen v.e., Schulz, H., Yüksel, M., "Temperaurprogrammiere ölschieferpyrolyse im inergassrom" Wissenschafliche Abschlussberiche 27. Inernaionales Seminar Juli (1992) 7) Probsein and Hicks, "Synheic Fue/s", Mc Graw Hill Chemical Engineering Series, 1982, ) Gooder E.M., "Alernaive Fuels, Chemical Energy Resources", The Mac Millan Press LTD, 1980,48 OCAKŞUBATMART 1995 SAYI: 14 13
MAKİNE VE TEÇHİZAT İŞLERİNDE İSG
MAKİNE VE TEÇHİZAT İŞLERİNDE İSG 3.HAFTA Hazırlayan: Öğr. Gör. Tuğberk ÖNAL MALATYA 2017 YAKITLAR -YANMA Enerji birçok ülke için günümüzün en önemli sorunlarının başında gelmektedir. Özellikle ülkemiz
DetaylıSU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2
SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ
DetaylıTÜRK LİNYİTLERİNİN İZOTERMAL ŞARTLARDA PİROLİZİ VE ÜRÜNLERİN KARAKTERİZASYONU
TÜRK LİNYİTLERİNİN İZOTERMAL ŞARTLARDA PİROLİZİ VE ÜRÜNLERİN KARAKTERİZASYONU B.B. MERT, D. TEKİN, L. BALLİCE, M. SAĞLAM, M.YÜKSEL, M. SERT, S. ERDEM Ege Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği
DetaylıISI TRANSFERİ BAHAR 2010
ISI TRANSFRİ BAHAR 010 ISI TRANSFRİ MANİZMALARI ondüksiyon onveksiyon Işınım ONDÜSİYON Doğrudan emas ile ısı ransferidir Yoğunluk arıkça kondüksiyon arar Akışkanların (özellikle gazlar ermal ilekenlikleri
Detaylı1.10.2015. Kömür ve Doğalgaz. Öğr. Gör. Onur BATTAL
Kömür ve Doğalgaz Öğr. Gör. Onur BATTAL 1 2 Kömür yanabilen sedimanter organik bir kayadır. Kömür başlıca karbon, hidrojen ve oksijen gibi elementlerin bileşiminden oluşmuş, diğer kaya tabakalarının arasında
DetaylıYenilenebilir Enerji Kaynaklarına Geçiş Sürecinin Planlanmasında Doğrusal En İyileme Tekniğinin Kullanılması
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Geçiş Sürecinin Planlanmasında Doğrusal En İyileme Tekniğinin Kullanılması Ahu Soylu, Mein Türkay* Koç Üniversiesi Endüsri Mühendisliği Bölümü Sarıyer, İsanbul ahusoylu@ku.edu.r,
DetaylıAyxmaz/biyoloji. Azot döngüsü. Azot kaynakları 1. Atmosfer 2. Su 3. Kara 4. Canlılar. Azot döngüsü
Azot döngüsü Azot kaynakları 1. Atmosfer 2. Su 3. Kara 4. Canlılar Azot döngüsü 1. Azot bitkiler tarafından organik moleküllerin (A.asit,organik baz vb.)yapısına katılır. 2. Bitkiler azotu sadece NO3-
DetaylıENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI
ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖĞRENCİNİN ADI:KUBİLAY SOY ADI:KOÇ NUMARASI:15360038 KAZANLAR Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı
DetaylıFOSİL YAKITLARIN YANMASI
Kömür, sıvı yakıtlar ve doğal gazın yakılması sırasında açığa çıkan bazı gazların zehirleyici etkileri ve çevre için zararları vardır. Kükürtdioksit (SO 2 ) ve (NO x ) ler bu zararlı gazların miktar ve
DetaylıRÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS
RÜZGAR ENERJĐSĐ Erdinç TEZCAN FNSS Günümüzün ve geleceğimizin ekmek kadar su kadar önemli bir gereği; enerji. Son yıllarda artan dünya nüfusu, modern hayatın getirdiği yenilikler, teknolojinin gelişimi
DetaylıAYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ
AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ,, 15(),71-79 AYÇİÇEK VE SOYA YAĞI İTHALAT TALEBİNİN ANALİZİ Selim Adem HATIRLI Vecdi DEMİRCAN Ali Rıza AKTAŞ Süleyman Demirel Üniversiesi Ziraa Fakülesi Tarım
DetaylıBÖLÜM 7 2.1 YARIM DALGA DOĞRULTMAÇ TEMEL ELEKTRONİK
BÖLÜM 7 2.1 YARIM DALGA DOĞRULTMAÇ Tüm elekronik cihazlar çalışmak için bir DC güç kaynağına (DC power supply) gereksinim duyarlar. Bu gerilimi elde emenin en praik ve ekonomik yolu şehir şebekesinde bulunan
DetaylıKMM 302 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMM 302 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI I DOĞAL ve ZORLANMIŞ ISI TAŞINIMI Danışman Yrd.Doç.Dr. Banu ESENCAN TÜRKASLAN ISPARTA,
DetaylıBilinen en eski yöntemdir. Bu alanda verim yükseltme çalışmaları sürdürülmektedir.
1) Biyokütle Dönüşüm Teknolojileri Doğrudan yakma (Direct combustion) Piroliz (Pyrolysis) Gazlaştırma (Gasification) Karbonizasyon (Carbonization) Havasız çürütme, Metanasyon (Anaerobic digestion) Fermantasyon
DetaylıKAYA GAZI NEDİR? (SHALE GAS) DÜNYA KAYA GAZI REZERVLERİ HARİTASI KAYA GAZI ÜRETİMİ HİDROLİK ÇATLATMA
BAŞLIKLAR 1 FOSIL YAKITLAR 2 3 KAYA GAZI NEDİR? (SHALE GAS) KAYA GAZI OLUŞUMU 4 DÜNYA KAYA GAZI REZERVLERİ HARİTASI 5 KAYA GAZI ÜRETİMİ 6 KAYA GAZI ÜRETİMİ HİDROLİK ÇATLATMA BAŞLIKLAR 7 KAYA GAZININ FİYATLARA
Detaylı4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları
ENERJİ KAYNAKLARI 1 4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları A nın Yanıtları 1. Günümüzde kullanılan nin maliyetinin düşük, çevreye zarar vermeyen... yenilenebilir ve güvenli olmasına önem verilmektedir. 12.
DetaylıİÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç
SAKARYA 2011 İÇERİK Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç Yanma prosesinin incelenmesi ve temel yanma ürünleri Sıkıştırmalı
DetaylıYenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) :
Günümüzde küresel olarak tüm ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerji, tam anlamıyla geçerlilik kazanmış bir ölçüt olmamakla beraber, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir kriterdir. İktisadi olarak
DetaylıTürkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi
Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre
DetaylıPETROKİMYA KOMPLEKSİ ARITMA ÇAMURLARININ EKSTRAKSİYONU
PETROKİMYA KOMPLEKSİ ARITMA ÇAMURLARININ EKSTRAKSİYONU T. GÜNGÖREN 1, H. MADENOĞLU 1, M. SERT 1, İ.H. METECAN 2, S. ERDEM 1, L. BALLİCE 1, M. YÜKSEL 1, M. SAĞLAM 1 1 Ege Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıPetrollü Şeylden (Bitümlü Şeyl) Sentetik Ham Petrol (SCO) Üretimi
Petrollü Şeylden (Bitümlü Şeyl) Sentetik Ham Petrol (SCO) Üretimi İlker ŞENGÜLER, Enerji Hammadde Etüt ve Arama Dairesi Başkanlığı Bitümlü şeyl, kerojen adı verilen mumsu organik madde içeren ince taneli
DetaylıKAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ
KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ BİRSEN BAKIR ELEKTRİK MÜH. ENERJİ YÖNETİCİSİ EVD ENERJİ YÖNETİMİ -1- Kazanlar Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı enerjisini taşıyıcı
DetaylıALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen
DetaylıÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ. Kapsam Parametre Metot adı Standart adı SO 2 Tayini Elektrokimyasal Hücre Metodu TS ISO 7935
Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/5 SO 2 Tayini Elektrokimyasal Hücre TS ISO 7935 CO Tayini Elektrokimyasal Hücre TS ISO 12039 CO 2 Tayini Elektrokimyasal Hücre, Hesaplama
Detaylıİleri Termal Teknolojiler ile Sentetik Gaz Üretimi ve Sürdürülebilirlik
İleri Termal Teknolojiler ile Sentetik Gaz Üretimi ve Sürdürülebilirlik By: Oğuz CAN, Recydia AŞ. General Manager Date: 29.05.2013 Venue: Oturum 3/ Salon 2 Sürdürülebilirlik Sürdürülebilir kalkınmanın
DetaylıSANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ
SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ İsken Sugözü Termik Santrali Adana Türkiye de 200 binin üzerinde iģletme, 70 bin dolayında üretim/sanayi iģletmesi bulunmaktadır. Bunlar arasında; Enerji tesisleri
DetaylıTesisatlarda Enerji Verimliliği & Isı Yalıtımı
Türk Sanayisinde Enerji Verimliliği Semineri - 11 Mart 2009 İstanbul Sanayi Odası - Türkiye Tesisatlarda Enerji Verimliliği & Isı Yalıtımı Timur Diz Teknik İşler ve Eğitim Koordinatörü İZODER Isı Su Ses
DetaylıTürkiye de Enerji Üretiminde Fosil Yakıt Kullanımı ve CO2 Emisyonu İlişkisi: Bir Senaryo Analizi
EconWorld Working Paper Series No: 2017-002 doi: 10.22440/EconWorld.WP.2017.002 Research Aricle Türkiye de Enerji Üreiminde Fosil Yakı Kullanımı ve CO2 Emisyonu İlişkisi: Bir Senaryo Analizi Hakan Çeinaş
DetaylıTürkiye de Enerji Üretiminde Fosil Yakıt Kullanımı ve Co2 Emisyonu İlişkisi: Bir Senaryo Analizi
25-27 January, 2017; Rome, Ialy Türkiye de Enerji Üreiminde Fosil Yakı Kullanımı ve Co2 Emisyonu İlişkisi: Bir Senaryo Analizi Hakan Çeinaş 1, İ. Mura Bicil 2, Kumru Türköz 3 Öze Elekrik üreiminde fosil
DetaylıYAPAY SİNİR AĞLARI İLE DOĞALGAZ TÜKETİM TAHMİNİ
Aaürk Ü. İİBF Dergisi, 0. Ekonomeri ve İsaisik Sempozyumu Özel Sayısı, 20 463 YAPAY SİNİR AĞLARI İLE DOĞALGAZ TÜKETİM TAHMİNİ Oğuz KAYNAR Serkan TAŞTAN 2 Ferhan DEMİRKOPARAN 3 Öze: Doğalgaz emini nokasında
DetaylıENERJİ YÖNETİMİ ve POLİTİKALARI
ENERJİ YÖNETİMİ ve POLİTİKALARI Kazanlarda baca gazı analizlerinin değerlendirilmesine başlamadan önce yanmanın kimyasal denklemlerini hatırlamak yararlı olacaktır. Yakıt tamamen yandığında, içerisindeki
Detaylı1) Çelik Çatı Taşıyıcı Sisteminin Geometrik Özelliklerinin Belirlenmesi
1) Çelik Çaı Taşıyıcı Siseminin Geomerik Özelliklerinin Belirlenmesi 1.1) Aralıklarının Çaı Örüsüne Bağlı Olarak Belirlenmesi Çaı örüsünü aşıyan aşıyıcı eleman aşık olarak isimlendirilir. Çaı sisemi oplam
Detaylı1)Isı ve Sıcaklık farklıdır Sıcak Madde Soğuk Maddeyi İletir
ISI VE SICAKLIK 1)Isı ve Sıcaklık farklıdır Sıcak Madde Soğuk Maddeyi İletir Sıcak bir bardak çay içine çay kaşığı bıraktığımızda bir süre sonra çay kaşığının sıcaklığı artar. Buna göre sıcak maddeler
Detaylıİnönü Bulvarı No:27, 06490, Bahçelievler / Ankara-Türkiye hasan.tiryaki@euas.gov.tr, mehmet.bulut@euas.gov.tr. ikocaarslan@kku.edu.
Termik Sanralların Konrol Sisemlerinde Teknolojik Gelişmeler ve Verimlilik Technologic Developmens on Conrol Sysems of Thermal Power Plans and Efficiency Hasan TİRYAKİ 1, Mehme BULUT 2, İlhan KOCAARSLAN
DetaylıKÖMÜR JEOLOJİSİ. Kömürün Kullanım Alanları ve Teknolojisi
KÖMÜR JEOLOJİSİ Kömür, siyah, koyu gri veya kahverengi-siyah renkli, parlak veya mat bir katı fosil yakıt ve aynı zamanda sedimanter bir kayadır (Şekil 1). Şekil1. Tabakalı bir kömür mostrasının genel
DetaylıEffects of Agricultural Support and Technology Policies on Corn Farming in Çukurova Region
MPRA Munich Personal RePEc Archive Effecs of Agriculural Suppor and Technology Policies on Corn Farming in Çukurova Region Erkan Akas and Oğuz Yurdakul Universiy of Cukurova Dep. Agriculural Economics,
DetaylıTİCARİ NÜKLEER SANTRAL MODELLERİNİN YAKIT MASRAFLARINA GÖRE ELEKTRİK ÜRETİM MALİYETLERİNİN DEĞERLENDİLİRMESİ
Osmangazi Üniversiesi Müh.Mim.Fak.Dergisi C.XVII, S.2, 2004 Eng.&Arch.Fac.Osmangazi Universi, Vol.XVII, No: 2, 2004 İCARİ NÜKLEER SANRAL MODELLERİNİN YAKI MASRAFLARINA GÖRE ELEKRİK ÜREİM MALİYELERİNİN
DetaylıYanma Kaynaklı Kirleticiler
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Yanma Kaynaklı Kirleticiler Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017113-3017080 Faks: 0232 4530922 E-Mail: abayram@deu.edu.tr
DetaylıHarici Yanma Tesisi. Enerji Üretim ve Dağıtım Müdürlüğü. Özgür AKGÜN
Harici Yanma Tesisi Enerji Üretim ve Dağıtım Müdürlüğü Özgür AKGÜN 05.06.2015 Şirket Tanıtımı Alanı 4.2 km² 3 05.06.2015 Şirket Tanıtımı Ülkemizin en büyük ve tek entegre yassı çelik üreticisi 9 milyon
DetaylıDikey yönde çalışma için OBO Dikey Kablo Merdiveni Sistemleri Çok kapsamlı sistem aksesuarları, üniversal olarak kombinasyon yapabilme imkanı
Dikey yönde çalışma için OO Dikey Kablo Merdiveni Sisemleri Çok kapsamlı sisem aksesuarları, üniversal olarak kombinasyon yapabilme imkanı sunmakadır Doğrudan duvara monaj ve ayrıca serbes olarak da mone
DetaylıT.C. PODGORİCA BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ 2005-2011 YILLARI ARASINDAKİ ENERJİ DENGESİ İSTATİSTİKLERİ
T.C. PODGORİCA BÜYÜKELÇİLİĞİ TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ 2005-2011 YILLARI ARASINDAKİ ENERJİ DENGESİ İSTATİSTİKLERİ PODGORİCA-AĞUSTOS 2012 İÇİNDEKİLER SAYFA NO BÖLÜM 1 1 1 GİRİŞ 2 2 Metodolojik açıklamalar 3 2.1
DetaylıFIRINLARDA ENEJİ VERİMLİLİĞİ BEYZA BAYRAKÇI
FIRINLARDA ENEJİ VERİMLİLİĞİ BEYZA BAYRAKÇI FIRINLARDA ENEJİ VERİMLİLİĞİ 1. Metal Eritme İşleminde Enerji Tasarrufu 2. Fırınlarda Enerji Etüdü İçin Örnek Çalışma 2.1. Ölçme yönetimi ve ölçme cihazları
Detaylıqwertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçq wertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqw ertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwer tyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwerty
qwertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçq wertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqw 1 ertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwer tyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwerty Petrolden Başka Enerjı Kaynakları Var mıdır? uiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwertyui
DetaylıMAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3
Enerji Kaynakları MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3 Enerji kaynakları Yakıtlar Doğa kuvvetleri Özel doğa kuvvetleri Yrd. Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Katı Sıvı Gaz Odun Petrol Doğal Gaz Hidrolik Güneş Rüzgar
DetaylıSuyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine su
Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine su döngüsü denir. Su döngüsünü harekete geçiren güneş, okyanuslardaki
DetaylıTEHLİKELİ ATIK ÖN İŞLEM TESİSLERİ
TEHLİKELİ ATIK ÖN İŞLEM TESİSLERİ i. Elleçleme (Handling) Tesisi Elleçleme tesisi, uygun tehlikeli ve tehlikesiz endüstriyel atıkların, parçalanması ve termal bertaraf tesislerinin istediği fiziksel şartları
DetaylıA Study on the Estimation of Supply Response of Cotton in Cukurova Region
MPRA Munich Personal RePEc Archive A Sudy on he Esimaion of Suly Resonse of Coon in Cukurova Region Erkan Akas Faculy of Economics & Admin.Sciences a BIGA 2006 Online a h://mra.ub.uni-muenchen.de/8648/
DetaylıKM-491 BİTİRME ÖDEVİ
GAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KM-491 BİTİRME ÖDEVİ PROF.DR. ÖZKAN MURAT DOĞAN BİTÜMLÜ ŞEYLLERİN RETORTLANMASI 051145002 Berkay Aday 2013 ANKARA ÖZET Günümüzün en önemli
DetaylıM 324 YAPI DONATIMI ISITMA TESİSATI. Dr. Salih KARAASLAN. Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü
M 324 YAPI DONATIMI ISITMA TESİSATI Dr. Salih KARAASLAN Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Gazi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Isıtma Tesisatı Isıtma tesisatı
DetaylıTIBBİ ATIKLARIN YAKILARAK BERTARAFI
TIBBİ ATIKLARIN YAKILARAK BERTARAFI Ahmet Çağrı GÖR Tıbbi Atık Bertaraf Şefi e-posta: agor@istac.istanbul İstanbul Aralık, 2016 İSTANBUL DA TIBBİ ATIKLARIN BERTARAFI Dikkat! Tıbbi Atık TIBBİ ATIKLARIN
DetaylıSANAYİ FIRINLARININ MEVCUT DURUMU ve YENİ TEKNOLOJİLER III. ENERJİ VERİMLİLİĞİ KONGRESİ 01 NİSAN Duran ÖNDER Makine Yüksek Mühendisi
SANAYİ FIRINLARININ MEVCUT DURUMU ve YENİ TEKNOLOJİLER III. ENERJİ VERİMLİLİĞİ KONGRESİ 01 NİSAN 2011 Duran ÖNDER Makine Yüksek Mühendisi SANAYİ FIRINLARININ MEVCUT DURUMU SANAYİ FIRINLARININ MEVCUT DURUMU
Detaylı1) Biyokütleye Uygulanan Fiziksel Prosesler
1) Biyokütleye Uygulanan Fiziksel Prosesler 1. Su giderme 2. Kurutma 3. Boyut küçültme 4. Yoğunlaştırma 5. Ayırma Su giderme işleminde nem, sıvı fazda gideriliyor. Kurutma işleminde nem, buhar fazda gideriliyor.
Detaylı5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI
5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI Yeryüzündeki sular küçük damlacıklar halinde havaya karışır. Bu damlacıklara su buharı diyoruz. Suyun küçük damlacıklar halinde havaya
DetaylıSTOK SİLOSU. %80 Nemli Arıtma Çamuru Havuzu. Kurutulmuş Çamur Siloları. %80 Nemli Arıtma Çamuru Paçallama Mixeri PAÇALLAMA MİXERİ
Kurutulmuş Çamur Siloları %80 Nemli Arıtma Çamuru Havuzu %80 Nemli Arıtma Çamuru Paçallama Mixeri STOK SİLOSU PAÇALLAMA MİXERİ %2 nem li karbonlaştırılmış 3500 kcall Kurutulmuş Arıtma Çamuru Stinga Dry
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 3. Endüstriyel Kirlenme Problemleri Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK 3.1. Endüstriyel Atık Kaynak ve Türleri Endüstriyel faaliyetlerin asıl amacı; üretim yapmak Endüstriyel
DetaylıALÇAK YOĞUNLUK POLİETİLENİN PİROLİZ SIVI ÜRÜNLERİNİN HİDROJENASYONU
ALÇAK YOĞUNLUK POLİETİLENİN PİROLİZ SIVI ÜRÜNLERİNİN HİDROJENASYONU S. ALTIN, A. KARADUMAN, A. Y. BILGESÜ Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü Tandoğan ANKARA ÖZET Bu çalışmada
DetaylıKMB0404 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı III GAZ ABSORSPSİYONU. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1
GAZ ABSORSPSİYONU Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Kuru kolon boyunca havanın basınç değişimi ile kolon içinde aşağı yönde akan suya absorbe olan CO2 miktarını tespit
DetaylıSu Yapıları II Aktif Hacim
215-216 Bahar Su Yapıları II Akif Hacim Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversiesi Mühendislik Mimarlık Fakülesi İnşaa Mühendisliği Bölümü Yozga Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversiesi n aa Mühendisli
DetaylıPNÖMATİK TAŞIMA SİSTEMLERİ VE OPTİMUM TAŞIMA HIZININ BELİRLENMESİNDE KULLANILAN EŞİTLİKLER
105 PNÖMATİK TAŞIMA SİSTEMLERİ VE OPTİMM TAŞIMA HIZININ BELİRLENMESİNDE KLLANILAN EŞİTLİKLER Faih YILMAZ ÖZET Kaı akışkanların (oz,küçük aneli) aşınmasında kullanılan sisemlerden biriside Pnömaik Tasıma
DetaylıSU HALDEN HALE G İ RER
SU HALDEN HALE GİRER Doğada Su Döngüsü Enerji Kaynağı Güneş Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine
DetaylıPik (Ham) Demir Üretimi
Pik (Ham) Demir Üretimi Çelik üretiminin ilk safhası pik demirin eldesidir. Pik demir için başlıca şu maddeler gereklidir: 1. Cevher: Demir oksit veya karbonatlardan oluşan, bir miktarda topraksal empüriteler
DetaylıBatman Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Güz
Batman Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Jeoloji Mühendisliği 2016-2017 Güz Kömür Nedir? Dünyadaki Yeri Kömür Oluşumları Kömürün Depolanması Kömürün fiziksel ve kimyasal özellikleri Kömürleşme
DetaylıÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI
ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI HATUN ÖZTÜRK 20338647 Küresel Isınma Küresel ısınma, dünya atmosferi ve okyanuslarının ortalama sıcaklıklarında belirlenen artış için kullanılan bir terimdir. Fosil yakıtların
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DENEY FÖYÜ DENEY ADI AKIŞKAN YATAKLI ISI TRANSFER DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEY SORUMLUSU DENEY GRUBU: DENEY TARİHİ
DetaylıEnerji Verimlilik Kanunu
Enerji Verimlilik Kanunu 2007 yılı itibariyle yürürlükte olan Enerji Verimliliği Kanunu sonucu, toplam inşaat alanı 2000 m 2 ve üzeri olan binalarda merkezi ısıtma sistemi kullanımı zorunlu hale gelmiştir.
DetaylıYÜKSEK YOĞUNLUKLU POLİETİLEN VE POLİPROPİLEN ATIKLARIN AKIŞKAN YATAKTA PİROLİZİ
YÜKSEK YOĞUNLUKLU POLİETİLEN VE POLİPROPİLEN ATIKLARIN AKIŞKAN YATAKTA PİROLİZİ Şeyda ALTAŞ, İlknur KAYACAN, Özkan Murat DOĞAN Gazi Üniversitesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, Maltepe 657 Ankara ÖZET Yapılan
DetaylıENERJİ DEPOLAMA YÖNTEMLERİ BEYZA BAYRAKÇI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ
ENERJİ DEPOLAMA YÖNTEMLERİ 1 BEYZA BAYRAKÇI ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ 2 Mekanik Enerji Isı Enerjisi Kimyasal Enerji Nükleer Enerji Yerçekimi Enerjisi Elektrik Enerjisi 2. ENERJİ DEPOLAMANIN
DetaylıTozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU
Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Fırın Tasarımı Toz metalurjisinin çoğu uygulamalarında nihai ürün açısından yüksek yoğunluk öncelikli bir kavramdır. Toz yoğunlaştırması (densifikasyon) aşağıda
DetaylıBELİRSİZ FİYAT VE TALEP KOŞULLARI ALTINDA SATINALMA POLİTİKALARI. Ercan ŞENYİĞİT*
Erciyes Üniversiesi Fen Bilimleri Ensiüsü Dergisi 24 (1-2) 165-176 (2008) hp://fbe.erciyes.edu.r/ ISSN 1012-2354 BELİRSİZ FİYAT VE TALEP KOŞULLARI ALTINDA SATINALMA POLİTİKALARI ÖZET Ercan ŞENYİĞİT* Erciyes
DetaylıBölüm 2. Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir.
Bölüm 2 Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. *Hidrojen evrende en bol bulunan elementtir (%70). Dünyada ise oksijendir. Tüm yıldızlar ve birçok gezegen çok
DetaylıYrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Temel: 100 mol kuru su gazı. caklık k ve 5 bar basınc
Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar 007 ÖRNEK 5-165 00 0 C sıcakls caklık k ve 5 bar basınc ncında nda olan bir kızgk zgın n buhar, 100 0 C sıcakls caklıkta kta olan kızgk zgın n kok kömürük üzerinden
DetaylıGAZ ABSORPSİYON/DESORPSİYON SİSTEMLERİ TASARIMI
GAZ ABSORPSİYON/DESORPSİYON SİSTEMLERİ TASARIMI Ayı rma Prosesleri Gaz-Sıvı GAZ ABSORPSİYONU/DESORPSİYONU Destilasyon Buharlaşma Sıvı-Sıvı Sıvı ekstraksiyonu Süperkritik ekstraksiyon Katı-Akışkan Filtrasyon
DetaylıDOLGULU KOLONDA AMONYAK ÇÖZELTİSİNE KARBON DİOKSİTİN ABSORPSİYONU
DOLGULU KOLONDA AMONYAK ÇÖZELTİSİNE KARBON DİOKSİTİN ABSORPSİYONU Duygu UYSAL, Ö. Murat DOĞAN, Bekir Zühtü UYSAL Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü ve Temiz Enerji Araştırma
Detaylı6.2. Güç Denklemleri: Güç, tanım olarak transfer edilen enerji veya yapılan işin oranıdır. Matematiksel olarak, W P = (6.1) t
BÖLÜM 6 GÜÇ 6.1.Giriş: Günümüz dünyasının karşı karşıya olduğu önemli sorunlardan birisi de enerji krizleridir. Perolden üreilen enerji hızla ükeildiğinden dolayı yeni enerji kaynakları bulunması zorunluluk
DetaylıBİYOKÜTLE OLARAK PİRİNANIN ENERJİ ÜRETİMİNDE KULLANILMASI
BİYOKÜTLE OLARAK PİRİNANIN ENERJİ ÜRETİMİNDE KULLANILMASI Sebahat Akın Balıkesir Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Balıkesir sakin@balikesir.edu.tr ÖZET Dünyada fosil yakıtların tükenmekte
DetaylıISI VE SICAKLIK. Hüseyin SOYLU. Fen ve Teknoloji
Isı ve Sıcaklık Farklıdır Sıcak bir bardak çay içine çay kaşığı bıraktığımızda bir süre sonra çay kaşığının sıcaklığı artar. Buna göre sıcak maddeler kendinden daha soğuk olan maddelere temas ettiklerinde
DetaylıMADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI
SU HALDEN HALE GİRER Su 3 halde bulunur: Katı, sıvı ve gaz. * Gaz halindeki bir maddenin sıvı hale geçmesine YOĞUŞMA denir. * Kar kışın yağar. Yağmur ise daha çok ilkbahar mevsiminde yağar. * Yeryüzündeki
DetaylıÇİMENTO ÜRETİMİ VE HAVA KİRLİLİĞİ
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR ÇİMENTO ÜRETİMİ VE HAVA KİRLİLİĞİ 1 / 56 EN ÇOK ÜRETİM YAPAN 15 ÜLKE Türkiye, çimento üretiminde dünyada 5. Avrupada
DetaylıBUHAR KAZANLARI. 1. Kazan Çeşitleri. 1.1. Doğal Dolaşımlı Kazanlar
BUHAR KAZANLARI Buhar üretmekte yararlanılan; kömür, yağyakıt, motorin, doğalgaz ve fosil yakıtları, bazı tesislerde ise artık yakıtın yakılmasıyla ortaya çıkan, ısıyı içindeki suyu ısıtmak için kullanan
Detaylı3/25/2016 YÜKSEK FIRIN REAKSİYONLARI
YÜKSEK FIRIN REAKSİYONLARI Demir oksitler hematit (Fe 2 O 3 ), magnetit (Fe 3 O 4 ) ve wüstit (FeO) olmak üzere 3 çeşittir. Bu oksitler fırın içerisinde kısımlar halinde indirgenirler. Yüksek fırın ters
Detaylıİçindekiler. Kombiler
Kombi Kataloğu 1 İçindekiler Kombiler Kombilerin Artısı Çok! Kombi Faydalı Bilgiler Premix Yoğuşmalı Kombiler Yoğuşmalı Elektronik Kombiler Konvansiyonel Kombiler Şofben 3 Arçelik Kombilerin Artısı Çok
DetaylıELBİSTAN LİNYİTİ VE ATIKLARIN BİRLİKTE SIVILAŞTIRILMASI
ELBİSTAN LİNYİTİ VE ATIKLARIN BİRLİKTE SIVILAŞTIRILMASI Prof. Dr. Hüseyin Karaca İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü, 44280 MALATYA GİRİŞ Dünya petrol rezervlerinin birkaç
DetaylıHİDROJEN ÜRETİMİ BUĞRA DOĞUKAN CANPOLAT
1 HİDROJEN ÜRETİMİ BUĞRA DOĞUKAN CANPOLAT 16360018 2 HİDROJEN ÜRETİMİ HİDROJEN KAYNAĞI HİDROKARBONLARIN BUHARLA İYİLEŞTİRİMESİ KISMİ OKSİDASYON DOĞAL GAZ İÇİN TERMAL KRAKİNG KÖMÜR GAZLAŞTIRMA BİYOKÜTLE
DetaylıKojenerasyon Teknolojileri Yavuz Aydın, Yağmur Bozkurt İTÜ
Kojenerasyon Teknolojileri Yavuz Aydın, Yağmur Bozkurt 13.04.2017 - İTÜ 11.04.2017 2 Kombine Çevrim Santraller Temel amaç elektrik üretimidir En son teknolojilerle ulaşılan çevrim verimi %62 civarındadır.
Detaylıtmmob makina mühendisleri odası uygulamalı eğitim merkezi Buhar Kazanı Verim Hesapları Eğitimi
tmmob makina mühendisleri odası uygulamalı eğitim merkezi Buhar Kazanı Verim Hesapları Eğitimi Alpaslan GÜVEN Makina Yük.Mühendisi Enerji Yöneticisi EEP Eğitmeni Ekim - 2012 BUHAR KAZANLARI Kazan: İçerisinde
DetaylıÇalışma hayatında en çok karşılaşılan soru işyerinden patlama tehlikesi olup olmadığı yönündedir. Bu sorunun cevabı, yapılacak risk
Çalışma hayatında en çok karşılaşılan soru işyerinden patlama tehlikesi olup olmadığı yönündedir. Bu sorunun cevabı, yapılacak risk değerlendirmesiyle birlikte aşağıdaki sorularla birlikte basitçe değerlendirilebilir.
DetaylıÜNİTE-9 YAKITLAR VE YANMA ÖĞR. GÖR. HALİL YAMAK
ÜNİTE-9 VE YANMA ÖĞR. GÖR. HALİL YAMAK KONU BAŞLIKLARI Giriş Yakıtlar - Katı yakıtlar - Sıvı yakıtlar - Gaz yakıtlar Yanma Yanma çeşitleri GİRİŞ Enerji birçok ülke için günümüzün en önemli sorunlarının
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 6.Endüstriyel Kirlenme Kontrolü - Nötralizasyon Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK Birçok endüstrinin atıksuyu asidik veya bazik olduğundan alıcı ortama veya kimyasal ve/veya
DetaylıEkosistem ve Özellikleri
Ekosistem ve Özellikleri Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ekosistem Belirli bir bölgede yaşayan ve birbirleriyle sürekli etkileşim halindeki canlılar (biyotik faktörler) ve cansız
DetaylıSİLİNDİRİK KÜLHANLI ÜÇ GEÇİŞLİ SIVI / DOĞALGAZ YAKII
SİLİNDİRİK KÜLHANLI ÜÇ GEÇİŞLİ SIVI / DOĞALGAZ YAKII Sıvı ve Gaz yakıtı yüksek verimde yakar. %95 ve daha üzerinde yanma verimine sahiptir. Düşük yakıt tüketimi ile yakıt tasarrufu sağlar. 3 tam geçişli
DetaylıDokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR. Yanma. Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Yanma Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr ÇEV 3016 Hava
DetaylıGönen Enerji Biyogaz, Sentetik Petrol, Organik Gübre ve Hümik Asit Tesisleri: Ar-Ge Odaklı Örnek Bir Simbiyoz Çalışması Hasan Alper Önoğlu
Gönen Enerji Biyogaz, Sentetik Petrol, Organik Gübre ve Hümik Asit Tesisleri: Ar-Ge Odaklı Örnek Bir Simbiyoz Çalışması Hasan Alper Önoğlu Altaca Çevre Teknolojileri ve Enerji Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu
DetaylıORMAN YANGIN DAVRANIŞINA GİRİŞ
Orman Koruma Dersi ORMAN YANGIN DAVRANIŞINA GİRİŞ Prof. Dr. Ertuğrul BİLGİLİ Ekim 2014 1.2. Orman Yangını Tanımı Orman yangını, çevresi açık olması nedeniyle serbest yayılma eğiliminde olan ve ormandaki
DetaylıNÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı
NÜKLEER ENERJİ Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dünyada Elektrik Enerjisi Üretimi (2005) Biyomas ve atık: %1,3 Nükleer: %16,5 Kömür: %38,8 Diğer yenilenebilir:
DetaylıÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN GERİ KAZANIMINDA PİROLİZ YÖNTEMİ
ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN GERİ KAZANIMINDA PİROLİZ YÖNTEMİ Onursal Yakaboylu Aslı İşler Filiz Karaosmanoğlu 1 Onursal Yakaboylu - Atık Sempozyumu / Antalya 19/04/2011 İÇERİK Lastik Atık lastik Atık
DetaylıBiyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri
Biyoenerjide Güncel ve Öncelikli Teknoloji Alanları ve TTGV Destekleri Ferda Ulutaş Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı TIREC 2010 Türkiye Uluslararası Yenilenebilir Enerji Kongresi Türkiye Biyoenerji Piyasası
DetaylıHalka açık seminer Elektrik Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Organizasyonu 22 Nisan 2000, saat 18:00 Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi - Trabzon
ÜLKEMİZİN ENERJİ DURUMU, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Halka açık seminer Elektrik Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi Organizasyonu 22 Nisan 2, saat 18: Hamamizade İhsan Bey Kültür Merkezi - Trabzon Doç.
DetaylıMOBİLYA FABRİKASI ATIK TOZUNUN PİROLİZ ÜRÜN VERİMLERİ ÜZERİNE AZOT AKIŞ HIZI VE PELET BÜYÜKLÜĞÜNÜN ETKİSİ
MOBİLYA FABRİKASI ATIK TOZUNUN PİROLİZ ÜRÜN VERİMLERİ ÜZERİNE AZOT AKIŞ HIZI VE PELET BÜYÜKLÜĞÜNÜN ETKİSİ Şeyda TAŞAR a*, Neslihan DURANAY a a Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Müh., Elazığ,
DetaylıKATI YALITIM MALZEMELERİ POLİETİLEN KÖPÜK
KATI YALITIM MALZEMELERİ POLİETİLEN KÖPÜK Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi POLİETİLEN KÖPÜK Etilen ve propilen maddelerinden
Detaylı