BU SUNUMUN İÇERİĞİ. Havacılıkta EASA nın Rolü. JAA dan EASA ya Geçiş. SHGM ve JAA EASA ile İlişkiler

Transkript

1 HAVACILIK KURALLARI

2 BU SUNUMUN İÇERİĞİ Havacılıkta JAA nın Rolü Havacılıkta EASA nın Rolü JAA dan EASA ya Geçiş SHGM ve JAA EASA ile İlişkiler AB Üye Ülkelerinin ve Ulusal Havacılık Otoritelerinin Rolü Diğer Otoritelerle İlişkiler

3 HAVACILIKTA JAA NIN ve EASA NIN ROLLERİ JAA (JOINT AVIATION AUTHORITIES) (AVRUPA HAVACILIK OTORİTELERİ BİRLİĞİ) EASA (EUROPEAN AVIATION SAFETY AGENCY) (Avrupa Havacılık Emniyet Ajansı)

4 JAA (JOINT AVIATION AUTHORITIES) (AVRUPA HAVACILIK OTORİTELERİ BİRLİĞİ) JAA emniyet düzenleyici standartlar ve prosedürlerin uygulanması ve geliştirilmesinde işbirliği anlaşmasına varmış belirli sayıdaki Avrupa devletinin, sivil havacılığı düzenleyici otoritelerinin temsil edildiği, Avrupa Sivil Havacılık Konferansının (ECAC) bir birleşik yapısıdır. Bu işbirliğinin amacı, yüksek ve sabit bir emniyet standardı ve Avrupa daki rekabet için uygun zemin yaratmaktır. Ayrıca diğer bir amacı da JAA düzenlemelerinin, FAAdüzenlemeleriyle uyumunun sağlanmasıdır.

5 JAA (JOINT AVIATION AUTHORITIES) (AVRUPA HAVACILIK OTORİTELERİ BİRLİĞİ) JAA nın kuruluş çalışmaları 1970 yılında başlamış ve başlangıç aşamasında JAA kısaltmasının ilk açılımı Ortak Uçuşa Elverişlilik Otoriteleri anlamında Joint Airworthiness Authorities dir. JAA nın ilk kuruluş amacı Airbus gibi büyük uçakların ve motorlarının ortak sertifika kodlarıyla üretilmesinin sağlanmasıdır. Bu amaç Avrupa endüstrisi ve Airbus gibi şirketler birliği tarafından üretilen uçakların sertifikalandırılması için gereklidir yılından itibaren JAA nın çalışmaları tüm sınıflardaki hava araçlarının faaliyetleri, bakım, lisanslandırma ve tasarımların sertifikalandırılması konularında artan bir yoğunlukla devam etmiştir.

6 JAA NIN AMAÇLARI Üye ülkeler içerisinde yüksek seviyede havacılık emniyeti için düzenlemelerde işbirliğini sağlamak Etkin bir havacılık sektörüne katkıda bulunmak için, etkin bir emniyet sistemi uygulamak Üye ülkeler içerisinde eşit ve adil rekabet için, ortak standartların uygulanmasına katkıda bulunmak Dünya çapında havacılık emniyetini geliştirecek JAA standart ve sistemlerini uluslar arası işbirliği şeklinde geliştirmek JAA, onaylama, sertifikasyon ve emniyet sağlama görevlerini, ulusal otoritelerin sertifikalandırma ve lisanslandırma sorumluluğunu taşıyan personelleriyle gerçekleştirir JAA Ana merkezi, kural koyma işlemi, uyum sağlama ve standardizasyon ve karar verme sisteminden sorumludur.

7 JAA NIN GÖREVLERİ Havacılık personelinin lisanslandırılması, bakım, hava aracı operasyonları, hava aracı dizayn ve üretimi konularında Birleşik Havacılık Gereksinmelerinin (JAR) geliştirilmesi ve adaptasyonu, JAR ın uygulanması için yönetsel ve teknik prosedürlerinin işbirliği ve aynı şekilde uygulanması, Havacılık emniyet düzenlemelerinin uyumu konusunda, Avrupa da ana profesyonel uzmanlık merkezinin sağlanması, Hizmetlerin ve ürünlerin ortak sertifikasyonu için prosedürler oluşturulması, Gereksinim ve prosedürlerin uyumluluğu konusunda, başta FAA olmak üzere diğer emniyet düzenleyici otoriterle işbirliği yapılması.

8 JAA ve SHGM T.C. Ulaştırma Bakanlığı 1997 yılı Ağustos ayında Tüm Türk Havacılık kuruluşlarına bir duyuru yayınlayarak belirtilen tarih itibariyle Avrupa Birleşik Havacılık Kurallarının (Joint Aviation Regulations) ulusal kural olarak kabul edildiğini belirtmiş ve uyulmasını istemiştir. Bu kurallardan bazıları için geçiş/uyum süreleri bulunmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti adına Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, 4 Nisan 2001 tarihinde JAA ya tam üye olarak kabul edilmiştir. Türk sivil havacılığının JAA ya tam üye olması ile EASA ya üyelik görüşmelerine katılması da mümkün olmuştur.

9 JAA DAN EASA YA GEÇİŞ JAA standartlarının zorunlu olmaması ve hızla gelişen hava ulaştırması, AB ülkelerinde emniyet ve güvenliği ön plana çıkarmıştır. Standartların sürdürülebilirliği için ortak kuralları uygulayacak tek bir çatı ihtiyacı doğmuş ve 2002 yılında Avrupa Parlamentosu ve Konseyi'nin (EC) 1592/2002 sayılı düzenlemesi ile EASA oluşturulmuştur.

10 JAA DAN EASA YA GEÇİŞ JAA, 31 Aralık 2006 tarihinde faaliyetlerine son vermiştir. EASA, 1 Ocak 2007 tarihi itibariyle, JAA dan tüm sorumluluğu alarak tek bir otorite olarak faaliyetlerine başlamıştır. Bu bağlamda, Avrupa Parlamentosu ve Konseyi tarafından hedeflenen: Avrupa ülkelerinin uymakla yükümlü oldukları standartları ve yetkileri tek bir kurum bünyesinde toplayabilmek Hukuki açıdan bağlayıcılığı olan bir havacılık otoritesi oluşturabilmektir.

11 EASA (EUROPEAN AVIATION SAFETY AGENCY) (Avrupa Havacılık Emniyet Ajansı) Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA), Avrupa Birliği'nin sivil havacılık güvenliği çerçevesinde oluşturduğu ve 2010 itibariyle JAA'nın (Joint Aviation Authorities - Müşterek Havacılık Otoriteleri) yerini alan girişimidir.

12 EASA (EUROPEAN AVIATION SAFETY AGENCY) EASA, 2002 tarihinde kabul edilmiş ve Avrupa hava sahasıyla ilgili bir güvenlik kurumudur. Avrupa Birliği nin bağımsız bir kurumu olarak 2003 yılında faaliyetlerine başlamıştır. Merkezi Almanya nın Köln şehrindedir ve tüm üye uluslardan yaklaşık 300 görevli çalıştırmaktadır. 32 üyesi vardır. Kurum, üyeler arasında standartların uygulanıp uygulanmadığını izler, gerekli teknik desteği, eğitim ve araştırmayı sağlar. Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) yavaş yavaş JAA'nın tüm yetkilerini ve görevlerini üstlenmektedir.

13 EASA NIN AMAÇLARI Avrupa Birliği içinde, Her türlü hava aracı, uçuş, üretim, denetleme ile ilgili mevzuatlarının uygulanmasını kontrol edip, Uçuş ve yer güvenliğini sağlamaktır. Sivil havacılıkta emniyet ve çevresel koruma ile ilgili standartlar oluşturmayı amaçlayan EASA, 2012 yılından itibaren, daha önceleri JAA tarafından verilen lisansları vermeye başlamıştır.

14 EASA NIN TEMEL GÖREVLERİ Güvenlik konusunda kurallar koymak, AB üye ülkelere ve Avrupa Komisyonu na teknik destek sağlamak, Avrupa havacılığı güvenliği kuralları uygulamalarının standart biçimde olmasını sağlamak amacıyla denetim, eğitim ve standardizasyon programları geliştirmek, Uçak, motor ve diğer yapısal parçaların güvenlik açısından ve çevresel standartlara uygunluğunu belgeleyen sertifikalar vermek, Dünya çapındaki diğer üreticileri ve bakım faaliyetlerinde bulunanları incelemeye almak ve uygun bulunursa faaliyetlerini onaylamak Havacılık güvenliğini geliştirmek için gerekli bilgileri toplamak, analiz etmek.

15 EASA (EUROPEAN AVIATION SAFETY AGENCY)

16 EASA (EUROPEAN AVIATION SAFETY AGENCY) EASA nın uçuşa elverişlilik/sertifikasyon (Part 21) ile ilgili kuralları Eylül 2003 ten başlayarak yürürlüğe girmiştir. Avrupa Birliği nin bugüne kadar onayladığı başlıca kurallar ve onay referansları şekilde aktarılmıştır.

17 EASA (EUROPEAN AVIATION SAFETY AGENCY) Operasyon ve Lisanslandırma konularında çalışmaların başlamasıyla birlikte; JAR OPS Sub part M, JAR-145, JAR-147 ve JAR-66 ya karşı gelen kuralları, 28 Kasım 2004 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Avrupa Birliği (EU) üyesi olmayan ülkelerin EASA ya katılmaları, ilave tartışmalara ve politik kararlara sebep olacaktır. EASA nın kuruluşuna bağlı olarak, JAr lar IR (Implementation Rules) lara dönüştürülmektedir. Örnek olarak, JAR-145 in 01 Kasım 2004 tarihinde yayınlanan 6. Amendment ı çok kısa bir doküman olup, sadece European Council (EC) in 20 Kasım 2003 tarih ve 2042/2003 sayılı Regülasyonuna, ve dolayısıyla, EASA Part 145 e gönderme yapmaktadır.

18 EASA (EUROPEAN AVIATION SAFETY AGENCY)

19 EASA VE SHGM SHGM, JAA nın tam üyesi olup, AB üyesi olmayan ülke otoriteleri tarafından verilen JAR-145 yetki belgelerinin geçerliklerini korumaları gerektiğini savunmaktadır. Bu durumdaki ülkeler : İzlanda, Norveç, İsviçre (Bu üç ülke ayrı bir statüdedir : European Free Trade Association-EFTA-States), Türkiye, Hırvatistan, Monako ve Romanya dır. SHGM tarafından yapılan olumlu öneri doğrultusunda, 28 Eylül 2003 ten önce SHGM tarafından SHY- 145 / JAR-145 onayı verilen Türkiye deki bakım kuruluşlarından ikisine (THY ve MNG Teknik), EASA Part 145 sertifikası verilmiştir. Bu kuruluşlar, gelecekte doğrudan EASA tarafından da denetlenebilecektir.

20 EASA VE SHGM EASA ile SHGM arasında protokoller ile ülkemizde standardizasyon denetimleri yapılmaktadır. AB uyum politikası paralelinde sivil havacılık mevzuatında EASA kuralları sıkı şekilde takip edilmektedir. EASA ya tam uyum açısından Twinning Projesi başlatılmıştır. Bu proje sonucunda EASA ile tam uyum anlaşması imzalanması planlanmaktadır.

21 EASA VE SHGM TWİNNİNG PROJESİ SHGM nin kapasitesinin geliştirilmesi, mevzuatta EASA ya uyum sağlamasına yönelik olarak mevzuat, güvenlik, seyrüsefer konularında bir eşleştirme projesi başlatılmıştır. SHGM nin idari ve kurumsal yapısının güçlendirilmesi ile ilgili AB ülkeleri ile eşleştirme projesi için Fransız Sivil Havacılık Otoritesi nin konsorsiyumu seçilmiştir. İdari ve kurumsal yapının güçlendirilmesine ilişkin 2,5 Milyon Euro maliyetli ve 2 yıllık dönemi içeren proje kapsamında AB ülkelerinden seçilecek aday ülkenin, konuyla ilgili uzmanlarının ülkemize gelerek, müktesebatın uyumlaştırılması çalışmalarına katkı sağlaması planlanmaktadır.

22 EASA VE SHGM Projenin dört temel hedefi bulunmaktadır. Bunlar: SHGM nin mevzuat kapasitesinin, SHGM nin kurumsal yapısının, SHGM nin emniyet ve güvenlik alanındaki yapısının daha da güçlendirilmesi ve SHGM nin Emisyon Ticaret Sistemine uyumlu hale getirilmesi SHGM'nin kurumsal ve idari gelişiminin yanı sıra sivil havacılık sektörünün uluslararası havacılık mevzuatlarına en üst düzeyde uyum sağlayacağı bir yapılanma hedefleniyor.

23 EASA VE SHGM Projenin hayata geçirilmesi ile amaçlananlar: Denetimlerin sayı ve etkinliğinde artış, Denetimdeki bulguların azaltılması, Kurumsal iş tanımlarının yeniden düzenlenmesi, Personele yönelik staj ve çalışma ziyaretleri ile Emisyon ve Çevre konusunda yeni birimlerin oluşturulmasıdır.

24 AVRUPA BİRLİĞİ ÜYE ÜLKELERİNİN VE ULUSAL HAVACILIK OTORİTELERİNİN ROLÜ

25 AVRUPA BİRLİĞİ ÜYE ÜLKELERİNİN VE ULUSAL HAVACILIK OTORİTELERİNİN ROLÜ AB üyesi olan 28 ülke EASA üyesi olan 32 ülke Ülkelerin her biri kendi ulusal havacılık otoritelerine sahiptir. Üye ülkelerin bir çoğunun havacılık otoritesi EASA ile yakın çalışma içerisindedir. Türkiye EASA ve AB üyesi değildir. Ancak EASA ile Twining Projesi kapsamında çalışmalar yürütülmektedir. EASA ve Türkiye arasında SAFA programı kapsamında «Working Arrangement» - iş akdi yapılmıştır.

26 DİĞER OTORİTELERLE İLİŞKİLER EASA, diğer otoritelerin de görüşlerini almakta ve otoritelerin temsilcileriyle ortak çalışmalar yürütmektedir. EASA dışındaki diğer Avrupa havacılık otoriteleri, EASA nın kural koyucu, sertifikalandırıcı ve standartları belirleyici konumuna destek olma açısından büyük rol oynamaktadırlar. Uluslararası havacılık standartlarını belirlemek ve geliştirmek için JAA, EUROCONTROL ve ICAO, EASA ile birlikte çalışmaktadır. FAA (Federal Havacılık İdaresi), Transport Canada, DAC/CTA (Brezilya) ve Interstate Aviation Committe (Rusya) gibi uluslararası sivil havacılık otoriteleri de havacılık ürünlerinin ticaretinin kolaylaştırılması ve uluslararası standartlara uyumun sağlanması konusunda EASA ile birlikte çalımaktadır.

27 BU SUNUMDA YARARLANILAN KAYNAKLAR JAA, EASA ve SHGM Web Siteleleri Modül 10 Aviation Legislation Volkan Yavaş Havacılık Kuralları Ders Notları Osman Nuri Sunar, Salim Kurnaz Avrupa Havacılık Standartları Çerçevesinde Hava Aracı Bakım Personelinin Lisanslandırılması ve Türkiye Uygulamaları Üzerine Değerlendirme III. Ulusal Havacılık Teknolojisi ve Uygulamaları Kongresi, 2015, İzmir

28 Bir sonraki derste görüşmek dileğiyle Öğr.Gör. Gülaçtı ŞEN İstanbul Aydın Üniversitesi Sivil Hava Ulaştırma İşletmeciliği Bölümü