KALİTE STANDARTLARI SİSTEMLERİ

Transkript

1 KALİTE STANDARTLARI SİSTEMLERİ

2 Gelişen teknoloji ile birlikte artış gösteren ürün çeşitliliği ve işlevselliği, beraberinde; kalite, teknik emniyet, dayanıklılık, kullanım gayesine uygunluk yönlerinden ürünlerden beklentilerin yerine getirilmesine dair güvence arayışlarını ortaya çıkarmaktadır. Bu arayışlara cevap teşkil etmek üzere, ürün ve üretime yönelik; belgelendirme, muayene, test ve analiz hizmetleri "uygunluk değerlendirmesi" kavramı altında disipline edilmiş hale getirilmiştir

3 Tarihsel Gelişim II. Dünya Savaşı nda Amerikan ordusunda Amerikan Askeri Standartları (US Military Standarts) çıkmış, bu standartlarla birlikte istatistiksel kalite kontrol sistemi de gelişmişti li yıllarda, kalitesi yüksek Japon ürünlerinin Amerikan pazarına girmesini daha kaliteli olduğuna karar verdikleri bu ürünlere yönelmesi, Japonların Daha Kaliteliyi Daha Ucuza Alın yaklaşımlarının sonucu, büyük Amerikan şirketleri zor günler yaşamışlardır.

4 II.Dünya Savaşı nı takiben çok büyük bir ekonomik açmaza düşen Japonya da, 1950 li yılların başından itibaren, Amerikan Askeri Standartlarını oluşturan ve uygulatan Walter Shewhart ın öncüsü olduğu, İstatistiksel Kalite Kontrol teknikleri uygulanmaya başlanmıştır. Japonya da geniş uygulama alanı bulan bu teknikler, Deming ve Juran tarafından daha da geliştirilerek kapsamları genişletilmiş, Japonların kalite devrimini oluşturmasını sağlamıştır.

5 Uluslararası Standartlar Organizasyonu (International Standards Organization - ISO) içinde bir grup kurularak, ortak standartlar oluşturma çalışmalarına yol açmıştır. TC 176 (Technical Committee 176) adlı bu komite, bütün firmalar için, geniş çaplı kalite standartlarını belirleyerek, ne sadece üstün teknoloji sahibi dev şirketlerin elde edebileceği kadar katı ve pahalı, ne de herhangi bir firmanın çaba göstermeksizin elde edeceği kadar kolay olmayan ve dünya çapında geçerli olan ISO 9000 serisi standartları meydana getirmiştir.

6 Standard ilk olarak 1987 yılında Kalite Güvence Sistem Standardı olarak yayınlanmıştır. Standard ilk olarak 1994 yılında revizyona uğramış ve yeniden Kalite Güvence Sistem Standardı olarak yayınlanmıştır. Bu aşamada standart yine 3 alt standarttan oluşmaktaydı: ISO 9001, ISO 9002, ISO 9003.

7 Bugün, ISO 9000 serisi standartlar, hemen hemen her ülkenin kendi diline çevrilmiş ve uygulanır haldedir. Bölgesel standart örgütlerinden Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN, European Committee for Standardization) ve Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (CENELEC, European Committee for Electrotechnical Standardization) bu standartları EN ISO 9000, Amerikan Standartlar Komisyonu (COPANT, Pan American Standards Commission) COPANT-ISO 9000, Afrika Standartlar Bölgesel Örgütü (ARSO, African Regional Organization for Standardization) de ARS 9000 olarak uyarlamışlardır.

8 Dünyadaki seksenden fazla ülke de ISO 9000 standartlarını kendi ulusal standartları olarak benimsemişlerdir. Örneğin İngiltere de BS EN ISO 9000, Almanya da DIN EN ISO 9000, ABD de ANSI/ASQC Q9000, Fransa da NF EN ISO 9000, Danimarka da DS/EN 9000, Japonya da JIS Z 9900, Kanada da CAN/CSA-ISO 9000 ve Türkiye de TS- ISO 9000 olarak anılmaktadır.

9

10 Kalite Standartları Sistemleri (ISO) ISO 14 Ekim 1947 de Londra da kurulmuş bir kuruluştur. ISO nun açılımı ISO 9000 International Standards Organization 9000 serisi yani Uluslar arası Standartlar Kuruluşu 9000 serisidir. daima John Ruskin Kalite asla bir tesadüf değil, akıllı bir gayretin sonucudur. John Ruskin

11 İşletmelerde Kullanılan Kalite Belgeleri ISO 9000 NEDİR? Uluslararası alanda uygulanacak kalite sistem standardı çalışmaları ilk kez merkezi Cenevre de olan Uluslararası Standartlar Organizasyonu ISO (standart) (International Organization for Standardization) tarafından başlatılmıştır. 23 Şubat 1947 tarihinde kurulmuş olup, 135 üye ülkeden oluşmaktadır.

12 İşletmelerde Kullanılan Kalite Belgeleri ISO 9000 NEDİR? Her ülkeden bir üye bulunmaktadır ve her üye eşit oy hakkına sahiptir. Bu amaçla ISO (standart) nun aktif üyeleri olan ABD, İngiltere, Kanada tarafından bu çalışmaları yürütmek üzere Teknik Komite (TC 176) oluşturulmuştur. Bu komitenin çalışmaları sonucu ISO 9000 Kalite Sistem Standartları Mart 1987 de yayınlanmış ve ülkemiz (TSE 1988) başta olmak üzere birçok ülke tarafından benimsenerek uygulamaya geçilmiştir.

13 ISO 9000 Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) Tarafından Şirketlerin Kalite Güvence Sistemi Çalışmalarında Model Amacı İle Oluşturulmuş Kalite Sistemi Standartları Serisidir.

14 ISO 9000 SERİSİ ISO 9001: Ürünün geliştirilmesi ve tasarımından, üretim, tesis ve servis işlemlerine kadar imalatın tüm aşamalarını kapsar. ISO 9002: Üretimin tüm aşamalarını kapsar. ISO 9003: Sadece üretim süreçlerinin test aşamalarını kapsar. ISO 9004: Kalite Yönetimi ve Kalite sistemleri için rehber kuralları verir.

15 STANDARDIN AMACI

16 STANDARDIN AMACI Kalitenin yönetimi için genel bir çerçeve sağlar (yönetim sistemi ve yapısı) Firmalar arasında güven ortamı yaratır Proseslerin yönetilmesiyle ürün/hizmet kalitesinin sağlanması, devam ettirilmesi, ve iyileştirilmesi Müşteriye ürün ve hizmetlerin tutarlılığının güveninin verilmesi

17 STANDARDLARIN KONTROLÜ ISO/TC176 Kalite Yönetim Sistemleri Teknik Komitesi yılında alınan karar gereği: 1994 revizyonu 2000 revizyonu Beş yılda bir Standartlar gözden geçirilir. (ISO Protokolü)

18 ISO 9001:2008 Daha anlaşılabilir hale getirilmesi. Yanlış yorumlanabilen kavramların düzenlenmesi. İmla değişiklikleri. Çelişki yaratabilecek durumların ortadan kaldırılması. ISO 9001:2008 netleşme ve uygulamalara açıklık kazandırma amacını taşımaktadır.

19 ISO 9001: 2008 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ (Genel şartlar, kalite el kitabı, dokümanların kontrolü, kalite kayıtlarının kontrolü) YÖNETİM SORUMLULUĞU (Yönetim taahhüdü, müşteri odağı, kalite politikası, yetki ve iletişim, yönetimin gözden geçirilmesi) KAYNAK YÖNETİMİ (Kaynakların sağlanması, insan kaynakları, altyapı, çalışma ortamı) ÜRÜN-HİZMET GERÇEKLEŞTİRME (Üretim sürecinin planlanması, müşteri ile ilgili prosesler, tasarım ve geliştirme, satın alma süreci, ürün-hizmet ve servis sunumu, izleme ve ölçme cihazlarının kontrolü) ÖLÇME ANALİZ VE İYİLEŞTİRME (Genel, izleme ve ölçme, uygun olmayan ürünün-hizmetin kontrolü, veri analizi, iyileştirme)

20 ISO ve HACCP

21 ISO ve HACCP (HACCP) Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları Yönetim Sistemi: Güvenilir ürünlerin tüketiciye sunulması amacıyla, düzgün işleyen bir sistemin oluşturulması ve korunması temeline dayalı bir gıda güvenliği kavramıdır.

22 HACCP STANDART SERİSİ ISO Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi ISO TS Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Gıda güvenliği yönetim sistemlerinin tetkikini ve belgelendirmesini yapan kuruluşlar için şartlar (2006 ilk çeyrek) ISO TS Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi ISO 22000:2005 in uygulanması ile ilgili kılavuzu (Kasım 2005) ISO 22005, Yem ve gıda zincirinde izlenebilirlik Sistem tasarımı ve hazırlanması için genel ilkeler ve kılavuzu

23 ISO STANDARDI UYGULAYAN KURULUŞLAR Doğrudan Kuruluşlar Çiftçiler, Hasatçılar, Yem üreticileri, Gıda bileşeni üreticileri, Gıda üreticileri, Gıda satıcıları, Gıda servisleri, Hazır yemek firmaları, Temizlik ve sanitasyon hizmeti veren kuruluşlar, Taşıyıcılar, depolama ve dağıtım kuruluşları vb. Dolaylı olan kuruluşlar Ekipman sağlayan kuruluşlar, Temizlik ve sanitasyon ajanları, Ambalaj malzemeleri Gıda ile temasta bulunan diğer öğeleri üreten kuruluşlar

24 HACCP'İN TEMEL İLKELERİ Tehlike analizinin yapılması Kritik kontrol noktalarının belirlenmesi Kritik limitlerin oluşturulması Kritik kontrol noktalarının izlenmesi için sistemin kurulması Kontrol altında olmayan noktaların izlenmesi ve varsa düzeltici faaliyetlerin oluşturulması Sistemin etkili bir şekilde işlemesinin denetlenmesi için kontrol prosedürlerinin oluşturulması Bu ilkelerin uygulanması için prosedür ve kayıtları kapsayan dokümantasyon sisteminin oluşturulması

25 ISO 14001

26 ISO ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ ISO Çevre Yönetim Sistemi, özünde doğal kaynak kullanımının azaltılması, toprağa, suya, havaya verilen zararların minimum düzeye indirilmesini amaçlayan, risk analizleri tabanında kurulan bir yönetim modelidir.

27 14000 SERİSİ STANDARTLARI SERİSİ ISO Çevre Yönetim Sistemi-Özellikler ve Kullanım Kılavuzu ISO Çevre Yönetimi - Çevre Yönetim Sistemleri- Prensipler, Sistemler ve Destekleyici Teknikler İçin Genel Kılavuz ISO Çevre Etiketleri ve Beyanları-Genel Prensipler ISO Çevre Yönetimi-Çevre Performans Değerlendirmesi- Kılavuz ISO Çevre Yönetimi - Hayat Boyu Değerlendirme Genel Prensipler ve Uygulamalar ISO Kalite ve Çevre Tetkiki İçin Kılavuz

28 ISO UYGULAMANIN FAYDALARI

29 ISO UYGULAMANIN FAYDALARI Ulusal ve/veya uluslararası mevzuatlara uyumun artırılmasını sağlamak Çevresel performansın artırılmasını sağlamak Uluslararası rekabette avantaj sağlamak İşletme itibar ve Pazar payının artırılmasını sağlamak Kirliliğin kaynaktan başlayarak kontrol altına alınması ve azaltılması Girdi malzemeleri ve enerji tasarrufu sağlanması İzin ve yetki belgelerinin alınmasının kolaylaştırılması Çevre etkilerinden kaynaklanan maliyetler düşer. Çevre ile ilgili yasalara ve mevzuata uyum sağlanır.

30 ISO 50001??????????

31 ISO ENERJİ YÖNETİM SİSTEMİ EYS, Kuruluşların enerji politikalarını belirlemesi, amaç ve hedefleri doğrultusunda oluşturduğu enerji yönetim programları çerçevesinde enerji tüketimini yönetmesi ve enerji yönetim sisteminin performansını değerlendirerek iyileştirmelerin sağlanmasına dayanmaktadır.

32 ISO ENERJİ YÖNETİMİNİN FAYDALARI Enerji politikasının resmiyet kazanması Enerji tüketiminin sistematik bir yaklaşımla yönetilmesi sayesinde enerji masrafında düşüş Çevrenin korunması Kaynakların etkin kullanımı Sera gazı emisyonunun azaltılması Mevzuata uyumun sağlanması Başta Çevre Yönetim Sistemi olmak üzere diğer yönetim sistemleri ile kolayca entegre olabilmesi

33 İşletmelerde Kullanılan Kalite Belgeleri TSE NEDİR? Türk Standartlarına Uygunluk Belgesi; Türk Standardı bulunan konularda, İmalata Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanmış firmaların söz konusu ürünlerinin ilgili Türk Standardına uygunluğunu belirten ve aktedilen sözleşme ile TSE Markası kullanma hakkı verilen firma adına düzenlenen ve üzerinde TSE Markası kullanılacak ürünlerin ticari Markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü belirten, geçerlilik süresi bir yıl olan belgedir.

34 İşletmelerde Kullanılan Kalite Belgeleri CE NEDİR? Avrupa'ya Uygunluk CE işaretini oluşturan harflerin kelime anlamıdır. CE bir ürün kalite işareti değildir. CE işareti üzerinde bulunan ürünün kullanım için asgari güvenlik şartlarını sağladığını ifade eder. Üretici CE belgesi ile ürününü asgari güvenlik şartlarının karşıladığını kanıtlamaktadır.

35 OHSAS 18001???????

36 OHSAS İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ OHSAS 18001, BSI (British standarts Institute) tarafından yayınlanmış olan "İş Sağlığı ve Güvenliği" standardıdır. OHSAS kuruluşların ürün ve hizmetlerinin güvenliğinden çok çalışanın sağlığına ve işin güvenliğine yönelik bir standarttır.

37 18001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİMİNİN FAYDALARI Çalışanları işyerinin olumsuz etkilerinden ve kazalardan koruyarak, rahat ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak. Çalışan motivasyonu ve çalışan katılımını artırmak. Ulusal ve uluslararası yasa ve standartlara uyum sağlamak. iş performansını arttırmak, Diğer işletmeler ya da müşterilere karşı duyarlı, sorumlu bir imaj yaratmak. Rakiplere karşı üstünlük sağlamak.

38 Kanun 2012 de çıktı ve 40 dan fazla yönetmelik yürürlükte. Binlerce is güvenlik uzmanı var, yüzlerce ortak sağlık güvenlik birimi (OSGB) var den bu yana milyonlarca liralık bir sektör oluştu. Bu durumda sektör büyürken ters orantılı olarak is kazaların ve meslek hastalıklarının azalması gerekirdi. Ancak bu kadar kanun ve mevzuata rağmen sıkıntılar aynı. Neden peki? Kâğıt üzerinde ne kadar mükemmel olursa olsun uygulayıcı olan insan faktörü çok önemli.