Yönetim Sistemi Standartları

Transkript

1 ISO/IEC BİLGİ TEKNOLOJİSİ - HİZMET YÖNETİMİ BAŞ DENETÇİ EĞİTİMİ Yönetim Sistemi Standartları

2 1. ISO nun Kelime Anlamı "International Organization for Standardization" İngilizce açılımı kısaltılınca "IOS", Fransızca da Organisation internationale de normalisation kısaltılırsa "OIN" olmasından dolayı yunanca "eşit" anlamına gelen "isos" tan türetilerek şu an kullanılan "ISO" olarak adlandırılmıştır.

3 2. ISO Hakkında 1979 yılında 132 ülkenin katılımı ile oluşan ISO bünyesinde, 176 numara ile kurulan Teknik Komite (TC), çalışmalarına başlamıştır. Komite sekreterliğini, 1979 da Kanada Standardizasyon Konseyi adına, Kanada Standartlar Birliği üstlenmiştir. Kalite profesyonelleri, danışmanlar, akademisyenler ve standardizasyon uzmanları görev almış, karşılıklı bilgi alışveriş platformları kurularak, kalite sisteminin asgari modülleri ve jenerik temelleri 1987 yılında resmen şekillendirilmiştir.1987 yılında birçok çok ülke, ISO 9000 Kalite Güvence Sistemi ni kendi ülkelerine uyarlamış, gerekli alt yapıları kurmuşlardır.

4 2. ISO Hakkında ISO dünyanın en büyük uluslar arası standart yayınlama ve geliştiricisidir. ISO 161 ülkenin ulusal standart enstitülerinin bir çalışa ağıdır, her ülkeden bir üye ile merkez sekreteri Geneva İsviçre dedir İsviçre bu sitemin koordine eder. ISO bir özel sektör ve devlet kuruluşları arasında bir köprü formunda devlet kuruluşu değildir. Diğer taraftan enstitünün çok üyesi devlet kurumu veya devlet himayesindedir, bir başka taraftan özel sektörün içinden eşsiz diğer üyelere sahiptir ve endüstri kuruluşlarının çözüm ortakları tarafından kurulmuştur. Bu yüzden, ISO, hem işin gereksinimlerini hem de toplumun daha geniş ihtiyaçlarını karşılayan çözümlerde ulaşılması için bir konsensusu sağlar.

5 2. ISO 9001:2008 KYS ISO 9000 Gelişimi ISO 9000: BS 5750 temel alınmıştır. ISO 9000: minör değişiklik ISO 9001: majör değişiklik ISO 9001:2008 minör değişiklik

6 2. ISO 9001:2008 KYS ISO 9000 Faydaları Kurumsal yapı İzlenebilirlik Şeffaflık Verimlilik Sürekli iyileşme Bilinçli çalışan Müşteri odaklı Verilere dayalı kararlar Geniş izleme Yasal şartlara uyum

7 2. ISO 9001:2008 KYS ISO 9001:2008 KYS Açılımı ISO 9001: 2008 Kalite Yönetim Sistemi Yayınlayan Kalite Yönetim Revizyon Yönetim Sistemi Organizasyon Sistemi Kodu Tarihi Adı

8 2. ISO 9001:2008 KYS ISO 9000 Serisi Standartlar Aşağıda belirtilen ISO 9000 Standart serisi, her tip ve büyüklükteki kuruluşun etkin bir kalite yönetim sistemi oluşturması ve uygulaması için geliştirilmiştir. ISO 9000:2005 standardı, kalite yönetim sistemlerinin temel esaslarını açıklar ve kalite yönetim sistemleri terminolojisini tanımlar. ISO 9001:2008 standardı, bir kuruluşun müşteri şartlarını ve uygulanabilir mevzuat şartlarını karşılayan ürünleri sağlama yeteneği olduğunu kanıtlaması gerektiğinde ve müşteri memnuniyetini artırmayı amaçladığında uyacağı kalite yönetim sisteminin şartlarını belirtir. ISO 9004:2009 standardı, kalite yönetim sisteminin etkinliğini ve verimliliğini dikkate alarak, rehberlik sağlayan standarttır. Bu standardın amacı kuruluşun performansının iyileştirilmesi ve müşteriler ile diğer ilgili tarafların memnuniyetinin sağlanmasıdır.

9 2. ISO 9001:2008 KYS ISO 9000 Serisi Standartlar Aşağıda belirtilen ISO 9000 Standart serisi, her tip ve büyüklükteki kuruluşun etkin bir kalite yönetim sistemi oluşturması ve uygulaması için geliştirilmiştir. - ISO 19011:2011 standardı, kalite ve çevre yönetim sistemlerinin tetkiki ile ilgili rehberlik sağlayan standardadır. - ISO/IEC TR 90005:2008: Sistem Mühendisliği ISO 9001 in hayat döngü sistem prosesine uygulanması kılavuzu. - IWA 4:2009 :Kalite Yönetim Sistemleri ISO 9001:2008 in yerel yönetimlerde uygulanması için kılavuz. - ISO 10014:2006 Kalite yönetimi- Mali ve ekonomik yararların gerçekleştirilmesi için kılavuz bilgiler - ISO 10003:2007 Kalite Yönetimi Müşteri Memnuniyeti-- Uyuşmazlığın çözümü organizasyonları için kılavuz

10 2. ISO 9001:2008 KYS ISO 9000 Serisi Standartlar Aşağıda belirtilen ISO 9000 Standard serisi, her tip ve büyüklükteki kuruluşun etkin bir kalite yönetim sistemi oluşturması ve uygulaması için geliştirilmiştir. - ISO 19011:2011 standardı, kalite ve çevre yönetim sistemlerinin tetkiki ile ilgili rehberlik sağlayan standardıdır. - ISO/IEC TR 90005:2008: Systems engineering -- Guidelines for the application of ISO 9001 to system life cycle processes - IWA 4:2009 :Quality management systems -- Guidelines for the application of ISO 9001:2008 in local government - ISO 10014:2006 Quality management -- Guidelines for realizing financial and economic benefits - ISO 10003:2007 Quality management -- Customer satisfaction -- Guidelines for dispute resolution external to organizations

11 2. ISO 9001:2008 KYS ISO 9004:2009 standardı, 8 Kalite Yönetim Prensibine dayalıdır ISO 9001:2008 ile aynı yapıya sahiptir ISO 9001:2008 ISO 9004:2009 Belgelendirme amaçlı değildir Performans iyileştirme için bir kılavuzdur İş Üstünlüğü için yol göstericidir

12 3. ISO 14001:2004 ÇYS ISO Gelişimi ISO Çevre Yönetim Sistemi Standardının hazırlanması ilk olarak 1992 yılının haziran ayında Rio'da yapılan dünya zirvesinde alınan kararlara ve Rio Sözleşmesi'nde yer alan prensiplere dayanmaktadır. Rio'da yapılan dünya zirvesinden yaklaşık 1 yıl sonra, 1993 yılında ISO tarafından, uluslararası çevre yönetim standartlarını hazırlamak üzere, yaklaşık 50 farklı ülkenin temsilcilerinden oluşan bir teknik komite kuruldu. Bu komitenin çalışmaları sonucunda, 1996 yılı eylül ayında ISO Çevre Yönetim Sistemi standardı yayınlanarak hayata geçirildi.

13 3. ISO 14001:2004 ÇYS ISO Gelişimi 1973 de Avrupa birliği ilkeleri I. Eylem planını yayınlamışlardır (Çevreyi koruyucu önlemleri uygulamaya koymak için) 1992 de BS 7750 Standardı 1992 de Rio Deklarasyonu 1993 de ISO tarafından ailesi Standartlarını geliştirmek için ISO/TC 207 Çevresel Yönetim Teknik Komitesi kurulmuştur 1994 TS 9719 standardı (Çevre Yönetim Sistemleri - Genel Özellikler) ISO 14001:1996 -ISO 14001:2004

14 3. ISO 14001:2004 ÇYS Çevre Yönetim Sistemi Faydaları Ulusal ve/veya uluslararası mevzuatlara uyumun artırılması Çevresel performansın artırılması Uluslar arası rekabette avantaj sağlaması Organizasyon itibar ve pazar payının artırılması Maliyet kontrolünün geliştirilmesiyle masrafların azaltılması, verimliliğin artırılması Acil durumlara (deprem,yangın, sel vb.) ve kazalara karşı hazırlıklı bulunarak mesuliyetle sonuçlanan kaza vb. olayların azaltılması Kirliliğin kaynaktan başlayarak kontrol altına alınması ve azaltılması Girdi malzemeleri ve enerji tasarrufu sağlanması İzin ve yetki belgelerinin alınmasının kolaylaştırılması

15 3. ISO 14001:2004 ÇYS ISO 14001:2004 ÇYS Açılımı ISO 14001: 2004 Çevre Yönetim Sistemi Yayınlayan Çevre Yönetim Revizyon Yönetim Sistemi Organizasyon Sistemi Kodu Tarihi Adı

16 3. ISO 14001:2004 ÇYS ISO Serisi Standartlar Aşağıda belirtilen ISO standart serisi, her tip ve büyüklükteki kuruluşun etkin bir çevre yönetim sistemi oluşturması ve uygulaması için geliştirilmiştir. TS EN ISO 14001: 2004 standardı, Çevre Yönetim Şartlar ve Kullanım Kılavuzu TS EN ISO 14004: 2004 standardı, Çevre Yönetimi - Çevre Yönetim Sistemleri- Prensipler, Sistemler ve Destekleyici Teknikler İçin Genel Kılavuz ISO 14015:2001: Çevre Yönetimi -- Organizasyon ve çevresinin çevre değerlendirmesi ISO/TR 14049:2000: Çevre Yönetimi Hayat döngü değerlendirmesi ISO e hedef ve kapsam belirleme ve envanter analizinin uygulamasının örneği ISO 14050:2009 Çevre Yönetimi - Sözlük ISO 14044:2006 Çevre Yönetimi- Hayat döngüsünün değerlendirmesi şartları ve kılavuz

17 3. ISO 14001:2004 ÇYS ISO Serisi Standartlar Aşağıda belirtilen ISO standardı serisi, her tip ve büyüklükteki kuruluşun etkin bir çevre yönetim sistemi oluşturması ve uygulaması için geliştirilmiştir. ISO 14040:2006 Çevre Yönetimi Yaşam çevirimi Döngüsü Prensipler ve çerçeve ISO 14063:2006 Çevre Yönetimi Çevre Yönetim İletişimi Kılavuz ve Örnekler ISO/TR 14047:2003 Çevre Yönetimi Yaşam çevirimi etki değerlendirmesi-iso nin uygulamasının örnekleri ISO/TR 14062:2002 Çevre Yönetimi- Ürün tasarımı ve gelişmeye çevresel görünüşleri bütünleştirmek ISO/TR 14032:1999 Çevre Yönetimi- Çevre performans değerlendirmenin örnekleri ISO 14031:1999 :Çevre Yönetimi -- Environmental performance-çevre performans değerlendirmenin örnekleri-- Kılavuz

18 4. ISO 22000:2005 GGYS ISO Gelişimi 1963 Dünya Sağlık Teşkilatı (WHO) Codex Alimentarius da HACCP prensiplerinin yayımlanması, 1985 yılında ABD Ulusal Bilim Akademisi gıda güvenliğinin sağlanması için gıda işletme tesislerinde HACCP yaklaşımının kabul edilmesi gerektiği tavsiyesinde bulunması, 14 Haziran HACCP in 93/43/EEC Gıda Maddelerinin Hijyeni direktifi ile yasal olarak Avrupa Birliği ülkelerinin kanunlarına girişi, 1996 Avrupa da tüm gıda endüstrisinin uygulaması gereken yasal bir zorunluluk haline getirilmesi, 16 Kasım 1997 tarihi itibarı ile Türk gıda Kodeksi ile gıda sanayinde HACCP uygulamalarının zorunlu hale getirildi. 20 Şubat 1998 Danimarka da DS 3027/1998 HACCP Standardının yayımlanması 1 Eylül 2005 ISO 22000:2005 yayınlandı.

19 4. ISO 22000:2005 GGYS Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Faydaları Tüm gıda zincirine uygulanabilir olması, Tüketicilerin gıda güvenliği ile ilgili taleplerinin karşılanması, İhracat kolaylığı, Ürün gen toplama riskinin azaltılması, Çalışanların hijyen ve gıda güvenliği konusunda bilinçlenmesi, Gıda zehirlenmeleri ve ölüm risklerinin düşürülmesi, Mevzuatlara uyumluluğun sağlanması, Çalışma ortamının iyileşmesi, Müşteri güveninin ve memnuniyetinin sağlanması, Kayıplarının azaltması.

20 4. ISO 22000:2005 GGYS ISO 22000:2005 GGYS Açılımı ISO 22000: 2005 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Yayınlayan Gıda Yönetim Revizyon Yönetim Sistemi Organizasyon Sistemi Kodu Tarihi Adı

21 4. ISO 22000:2005 GGYS ISO Serisi Standartlar ISO/TS 22004:2005 standardı, Gıda Güvenliği Yönetim Sistemleri ISO Uygulama Kılavuzu ISO/TS 22003:2007 standardı, Gıda Güvenliği Yönetim Sistemleri Gıda Güvenliği Yönetim Sistemlerinin Tetkikini Ve Belgelendirmesini Sağlayan Kuruluşlar İçin Şartlar EN ISO 22005:2007 standardı, Yem ve gıda zincirinde izlenebilirlik - Sistem tasarımı ve gerçekleştirilmesinin temel prensipleri ve genel özellikleri ISO 9000:2005 standardı, kalite yönetim sistemlerinin temel esaslarını açıklar ve kalite yönetim sistemleri terminolojisini tanımlar. EN ISO 19011:2011 standardı, Kalite ve Çevre Tetkiki İçin Kılavuz

22 5. OHSAS 18001:2007 İSGYS OHSAS Gelişimi İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri (Occupational health and safety management systems) ISO tarafından yayınlanmamıştır Uluslararası geçerliliğe sahip değildir BSI (British Standards Institute) tarafından yayınlanmıştır OHSAS 18001:1997 OHSAS 18001:2007

23 5. OHSAS 18001:2007 İSGYS OHSAS Yönetim Sistemi Faydaları Çalışanların güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak. Çalışan motivasyonu ve çalışan katılımını artırmak. İş kazaları ve meslek hastalıkları en aza indirgemek İşletme güvenliğinin sağlanması. Ulusal ve uluslararası yasa ve standartlara uyum sağlamak.

24 5. OHSAS 18001:2007 İSGYS OHSAS Açılımı OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sist Standard Adı Kodu Revizyon Yönetim Sistemi Adı

25 5. OHSAS 18001:2007 İSGYS OHSAS Serisi Standartlar ISO 9000:2005 standardı, kalite yönetim sistemlerinin temel esaslarını açıklar ve kalite yönetim sistemleri terminolojisini tanımlar. ISO 19011:2011 standardı, Kalite ve Çevre Tetkiki İçin Kılavuz TS 18001:2008 standardı, İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri - Şartlar TS 18002:2004 standardı, İş Sağlığı Ve Güvenliği Yönetim Sistemleri TS Uygulama Kılavuzu