İL ÇEVRE DURUM RAPORLARI REHBERİ
|
|
- Yağmur Bolat
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI İL ÇEVRE DURUM RAPORLARI REHBERİ HAZIRLAYAN ÇED VE PLANLAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE ENVANTER İ DAİRES İ BAŞKANLIĞI ANKARA-2005
2 GEREKÇE Ülkemizin çevre değ erlerinin hali hazır durumunun nicelik ve niteliklerinin tespit edilmesi için gereken bilgi, belge ve her türlü verilerin toplanması, sınıflandırılması, anlamlandırılması (metin, tablo,liste, şekil, ş ema, grafik, harita, resim vb.) ve kullanıcılara sunulması faaliyetlerini Çevre Envanteri çalışmaları içerisinde toplamak mümkündür. Güvenilir, güncel ve yeterli bilgilerle, sağlıklı olarak hazırlanmı ş bir çevre envanteri aşağıdaki konularda; a. Be ş Yıllık Kalkınma Planlarında öngörüldüğ ü gibi ekonomik politikaların hepsinde çevre boyutunun dikkate alınmasında, b. Sürekli ve dengeli kalkınmayı hedeflerken korunmasına özen gösterdiğ imiz ekosistemlerin devamlılığının sağlanmasında, c. İnsan ihtiyaçları ve doğal kaynaklar arasındaki dengenin kurulmasında, d. Araştırmacılara temel bilgi sunarken araş tırmaların yön ve hedeflerinin belirlenmesinde, e. ÇED Raporlarının hazırlanmasında, f. Çevreyi kirleten kurum,kurulu ş ve tesislerin belirlenmesinde, g. Çevre konusunda eksik bilgilerin belirlenmesinde, h. Uluslararası çevre enformasyon sistemlerine dahil olunmasında temel oluşturacağı gibi işlerlik de sağlayacaktır. Çevreyi koruma ve çevre sorunlarını önleme çalış malarının hareket noktası, sorunları bilmek ve tanımaktır. Belli bir konuyla ilgili bilgilerin mevcut olup olmadığ ından ziyade bunların nereden ve nasıl temin edilebileceğinin bilinmesi daha çok önem kazanır olmuştur. AMAÇ Ülkemizin çevre değ erlerini tespit açısından halihazır durumunu ortaya koymak temel amaçtır. Ülkemizde bugüne kadar, bütün çevre değerlerinin tespit edildiği bir çalış ma yapılmamıştır. Ancak yapılan çalış malar böyle bir çevre envanterinin parçaları durumundadır. Bu parçaların bir sistem dahilinde bir araya getirilmesi gerekmektedir. Böylece mevcut bilgi potansiyeli oluşturulurken bilgi açığ ını da tespit etmek mümkün olacaktır. Böyle bir çalış ma sayesinde, karar vericiler için gerekli bilgiler bir arada bulunacağından karar verme süreci kısalacağ ı gibi kararların isabetli olmasına da büyük katkı sağlanacaktır. ii
3 KAPSAM Çevre Durum Raporu hazırlanırken konuların yer alacağı ana baş lıkların uluslararası çevre enformasyon sistemleri ile uyumlu olmasına özen gösterilmelidir. Uluslararası çevre enformasyon sistemleri arasında kapsamı oldukça geni ş olup çevresel olarak kabul edilebilecek tüm konuları içeren İnfoterra (21,22) diğ er sistemlerden INTERNET (8), DATANETT (1), EARN (7); OECD ce hazırlanan ve üyelerin çevre durumunu yansıtan rapor (14), OECD ye üye ülkelerin hazırladıkları ülkesel çevre politika raporları (2,3,10,11,12,13), ayrıca çevre sorunlarını sistematik olarak dile getiren çeş itli yayınlar (4,5,6,9,15,16,17,18,19,20,23,24) incelenerek ana başlıklar oluşturulmuştur. Ana başlıkların altındaki alt başlıklar tespit edilirken de aşağ ıdaki kriterler dikkate alınmıştır. a. Çevreyi etkileyen faktörler, b. Çevreyi kirleten faktörlerden etkilenen alıcı ortamlar, c. Ulusal ve uluslararası kabul edilmi ş çevre politikaları. İ l Çevre Durum Raporları hazırlanırken yukarıdaki bilgi çerçevesinde tespit edilen başlıkları kapsayan rehber temel alınacaktır. İ le ait var olan veriler ilgili kurum ve kuruluşlardan, üniversitelerden elde edilip ön değ erlendirmeye tabi tutulacaktır. Gerekirse harita, tablo, grafik, ş ekil ve resim ile de ifade edilecektir. Böylece bilgi haline gelen veriler ilgili başlıklar altında değerlendirilecektir. AÇIKLAMA İ lk olarak 1992 yılında çevreyle ilgili 24 yerli ve yabancı kaynaklardan yararlanarak hazırlanmı ş olan " İ l Çevre Durum Raporları Formatı" bu güne kadar geçen uzun süre, değişen ve gelişen çevre şartları ile Bakanlığımız ilgili birimlerinden elde edilen görü ş ve öneriler de dikkate alınarak, kapsamlı ve titiz bir çalışma yapılarak, " İ l Çevre Durum Raporları Rehberi" adıyla genişletilerek 2001 yılında yenilenmiş ti yılında Çevre ve Orman Bakanlıklarının birleş mesi neticesinde söz konusu Rehberin yeniden güncellenmesi ihtiyacı ortaya çıkmı ş, Bakanlığımız ilgili birimlerin de görü ş ve önerileri göz önüne alınmak suretiyle İl Çevre Durum Raporları Rehberi güncellenmiştir. ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü Çevre Envanteri Dairesi Başkanlığı İL ÇEVRE DURUM RAPORLARI REHBERİ iii
4 ÇEVRE DURUM RAPORLARINDA KULLANILACAK REHBERİ N ANA BAŞLIKLARI A. COĞRAF İ KAPSAM... 1 B. DOĞAL KAYNAKLAR... 2 C. HAVA (ATMOSFER VE İKLİM )... 5 D. SU... 9 E. TOPRAK VE ARAZ İ KULLANIMI F. FLORA-FAUNA VE HASSAS YÖRELER G. TURİZM H. TARIM VE HAYVANCILIK I. MADENCİLİK J. ENERJ İ K. SANAY İ VE TEKNOLOJ İ L. ALTYAPI, ULAŞIM VE HABERLEŞME M. YERLEŞİM ALANLARI VE NÜFUS N. ATIKLAR O. GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM P. AFETLER R. SAĞLIK VE ÇEVRE S. ÇEVRE EĞİTİM İ T. ÇEVRE YÖNETİM İ VE PLANLAMA Sayfa ÇEVRE DURUM RAPORLARINDA KULLANILACAK REHBER iv
5 A. COĞRAF İ KAPSAM A.1. Giriş A.2. İl ve İlçe Sınırları A.3. İlin Coğrafi Durumu A.4. İlin Topoğrafyası ve Jeomorfolojik Durumu A.5. Jeolojik Yapı ve Stratigrafi A.5.1. Metamorfizma ve Mağmatizma A.5.2. Tektonik ve Paleocoğrafya B. DOĞAL KAYNAKLAR B.1. Enerji Kaynakları B.1.1. Güneş B.1.2. Su Gücü B.1.3. Kömür B.1.4. Doğalgaz B.1.5. Rüzgar B.1.6. Biyokütle B.1.7. Petrol B.1.8. Jeotermal Sahalar B.2. Biyolojik Çeşitlilik B.2.1. Ormanlar B Odun Üretimine Ayrılan Tarım Alanları B.2.2. Çayır ve Mera B.2.3. Sulak Alanlar B.2.4. Flora B.2.5. Fauna B.2.6. Milli Parklar,Tabiat Parkları, Tabiat Anıtı, Tabiatı Koruma Alanları ve Diğer Hassas Yöreler B.3. Toprak B.4. Su Kaynakları B.4.1. İçme Suyu Kaynakları ve Barajlar B.4.2. Yeraltı Su Kaynakları B.4.3. Akarsular B.4.4. Göller ve Göletler B.5. Mineral Kaynaklar B.5.1. Sanayi Madenleri B.5.2. Metalik Madenler B.5.3. Enerji Madenleri B.5.4. Ta ş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler v
6 C. HAVA (ATMOSFER VE İKLİM) C.1. İklim ve Hava C.1.1. Doğal Değişkenler C Rüzgar C Basınç C Nem C Sıcaklık C Buharlaşma C Yağışlar C Yağmur C Kar, Dolu, Sis ve Kırağı C Seller C Kuraklık C Mikroklima C.1.2. Yapay Etmenler C Plansız Kentleşme C Yeşil Alanlar C Isınmada Kullanılan Yakıtlar C Endüstriyel Emisyonlar C Trafikten Kaynaklanan Emisyonlar C.2. Havayı Kirletici Gazlar ve Kaynakları C.2.1. Kükürtdioksit Konsantrasyonu ve Duman C.2.2. Partikül Madde (PM) Emisyonları C.2.3. Karbonmonoksit Emisyonları C.2.4. Azot Oksit (NOx) Emisyonları C.2.5. Hidrokarbon ve Kurşun Emisyonları C.3. Atmosferik Kirlilik C.3.1. Ozon Tabakasının İncelmesinin Etkileri C.3.2. Asit Yağışlarının Etkileri C.4. Hava Kirleticilerinin Çevreye Olan Etkileri C.4.1. Doğal Çevreye Etkileri C Su Üzerindeki Etkileri C Toprak Üzerine Etkileri C Flora ve Fauna Üzerindeki Etkileri C İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri C.4.2. Yapay Çevreye (Görüntü Kirliliği Üzerine) Etkileri D. SU D.1. Su Kaynaklarının Kullanımı D.1.1. Yeraltı Suları D.1.2. Jeotermal Kaynaklar D.1.3. Akarsular D.1.4. Göller, Göletler ve Rezervuarlar D.1.5. Denizler D.2. Doğal Drenaj Sistemleri D.3. Su Kaynaklarının Kirliliği ve Çevreye Etkileri D.3.1. Yeraltı Suları ve Kirlilik vi
7 D.3.2. Akarsularda Kirlilik D.3.3. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik D.3.4. Denizlerde Kirlilik D.4. Su ve Kıyı Yönetimi, Strateji ve Politikaları D.5. Su Kaynaklarında Kirlilik Etkenleri D.5.1. Tuzluluk D.5.2. Zehirli Gazlar D.5.3. Azot ve Fosforun Yol Açtığı Kirlilik D.5.4. Ağır Metaller ve İz Elementler D.5.5. Zehirli Organik Bileşikler D Siyanürler D Petrol ve Türevleri D Polikloro Naftalinler ve Bifeniller D Pestisitler ve Su Kirliliği D Gübreler ve Su Kirliliği D Deterjanlar ve Su Kirliliği D.5.6. Çözünmü ş Organik Maddeler D.5.7. Patojenler D.5.8. Askıda Katı Maddeler D.5.9. Radyoaktif Kirleticiler ve Su Kirliliği E. TOPRAK VE ARAZ İ KULLANIMI E.1. Genel Toprak Yapısı E.2. Toprak Kirliliği E.2.1. Kimyasal Kirlenme E Atmosferik Kirlenme E Atıklardan Kirlenme E.2.2. Mikrobiyal Kirlenme E.3. Arazi E.3.1. Arazi Varlığı E Arazi Sınıfları E Kullanma Durumu E.3.2. Arazi Problemleri F. FLORA-FAUNA VE HASSAS YÖRELER F.1. Ekosistem Tipleri F.1.1. Ormanlar F Ormanların Ekolojik Yapısı F İlin Orman Envanteri F Orman Varlığının Yararları F Orman Kadastro ve Mülkiyet Konuları F.1.2. Çayır ve Meralar F.1.3. Sulak Alanlar F.1.4. Diğer Alanlar (Stepler vb.) F.2. Flora F.2.1. Habitat ve Toplulukları vii
8 F.2.2. Türler ve Populasyonları F.3. Fauna F.3.1. Habitat ve Toplulukları F.3.2. Türler ve Populasyonları F.3.3. Hayvan Yaşama Hakları F Evcil Hayvanlar F Sahipli Hayvanlar F Sahipsiz Hayvanlar F Nesli Tehlike Altında Olan ve Olması Muhtemel Evcil ve Yaban Hayvanlar F Hayvan Hakları İhlalleri F Valilikler, Belediyeler ve Gönüllü Kuruluşlarla İşbirliği F.4. Hassas Yöreler Kapsamında Olup (*) Bölümündeki Bilgilerin İsteneceği Alanlar F.4.1. Ülkemiz Mevzuatı Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar F Sayılı Milli Parklar Kanunu nun 2. Maddesinde Tanımlanan ve Bu Kanunun 3. Maddesi Uyarınca Belirlenen Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtları ve Tabiat Koruma Alanları F Sayılı Kara Avcılığı Kanunu Uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığ ı nca Belirlenen Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleş tirme Alanları F Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun 2. Maddesinin a - Tanımlar Bendinin 1.,2.,3. ve 5. Alt Bentlerinde Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanı Olarak Tanımlanan ve Aynı Kanun ile 3386 Sayılı Kanunun (2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun Bazı Maddelerinin Değiş tirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) İlgili Maddeleri Uyarınca Tespiti ve Tescili Yapılan Alanlar F Sayılı Su Ürünleri Kanunu Kapsamında Olan Su Ürünleri İ stihsal ve Üreme Sahaları F /9/1988 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Su Kirliliğ i Kontrol Yönetmeliği nin 17 nci ve 1/7/1999 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Yönetmelikle Değiş ik 18.,19. ve 20. Maddelerinde Tanımlanan Alanlar F /11/1986 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliğ i nin 49. Maddesinde Tanımlanan Hassas Kirlenme Bölgeleri F Sayılı Çevre Kanunu nun 9. Maddesi Uyarınca Bakanlar Kurulu Tarafından Özel Çevre Koruma Bölgeleri Olarak Tespit ve İlan Edilen Alanlar F Sayılı Boğaziçi Kanunu na Göre Koruma Altına Alınan Alanlar F Sayılı Orman Kanunu Gereğince Orman Alanı Sayılan Yerler F Sayılı Kıyı Kanunu Gereğince Yapı Yasağı Getirilen Alanlar F Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aş ılattırılması Hakkında Kanunda Belirtilen Alanlar F Sayılı Mera Kanununda Belirtilen Alanlar F Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğ e Giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği nde Belirtilen Alanlar F.4.2. Ülkemizin Taraf Olduğu Uluslararası Sözleş meler Uyarınca Korunması Gerekli Alanlar viii
9 F /2/1984 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğ e Giren Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleş mesi (BERN Sözleşmesi) Uyarınca Koruma Altına Alınmı ş Alanlardan Önemli Deniz Kaplumbağ ası Üreme Alanları nda Belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları F /6/1981 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğ e Giren Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi ( Barcelona Sözleş mesi) Uyarınca Korumaya Alınan Alanlar F /10/1988 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Akdeniz de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol Gereğ i Ülkemizde Özel Koruma Alanı Olarak Belirlenmi ş Alanlar F /9/1985 Tarihli Cenova Bildirgesi Gereği Seçilmi ş Birleşmi ş Milletler Çevre Programı Tarafından Yayımlanmı ş Olan Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit Listesinde Yer Alan Alanlar F Cenova Deklerasyonu nun 17. Maddesinde Yer Alan Akdeniz e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin Yaş ama ve Beslenme Ortamı Olan Kıyısal Alanlar F /2/1983 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğ e Giren Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleş mesi nin 1. ve 2. Maddeleri Gereğince Kültür ve Turizm Bakanlığ ı Tarafından Koruma Altına Alınan Kültürel Miras ve Doğal Miras Statüsü Verilen Kültürel, Tarihi ve Doğal Alanlar F /05/1994 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğ e Giren Özellikle Su Kuşları Yaş ama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi (RAMSAR Sözleş mesi) Uyarınca Koruma Altına Alınmı ş Alanlar F.4.3. Korunması Gereken Alanlar F Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, Mevcut Özellikleri Korunacak Alan Olarak Tesbit Edilen ve Yapılaşma Yasağ ı Getirilen Alanlar (Tabii Karakteri Korunacak Alan, Biogenetik Rezerv Alanları, Jeotermal Alanlar vb.) F Tarım Alanları: Tarımsal Kalkınma Alanları, Sulanan, Sulanması Mümkün ve Arazi Kullanma Kabiliyet Sınıfları I, II, III ve IV Olan Alanlar, Yağışa Bağ lı Tarımda Kullanılan I. ve II. Sınıf ile, Özel Mahsul Plantasyon Alanlarının Tamamı F Sulak Alanlar: Doğ al veya Yapay, Devamlı veya Geçici, Suların Durgun veya Akıntılı, Tatlı, Acı veya Tuzlu, Denizlerin Gel-Git Hareketinin Çekilme Devresinde 6 Metreyi Geçmeyen Derinlikleri Kapsayan, Başta Su Kuş ları Olmak Üzere Canlıların Yaşama Ortamı Olarak Önem Taş ıyan Bütün Sular, Bataklık Sazlık ve Turbiyeler ile Bu Alanların Kıyı Kenar Çizgisinden İtibaren Kara Tarafına Doğ ru Ekolojik Açıdan Sulak Alan Kalan Yerler F Göller, Akarsular, Yeraltısuyu İşletme Sahaları F Bilimsel Araştırmalar İçin Önem Arzeden ve/veya Nesli Tehlikeye Düşmü ş veya Düşebilir Türler ve Ülkemiz İçin Endemik Olan Türlerin Yaş ama Ortamı Olan Alanlar, Biyosfer Rezervi, Biyotoplar, Biyogenetik Rezerv Alanları, Benzersiz Özelliklerdeki Jeolojik ve Jeomorfolojik Oluşumların Bulunduğu Alanlar F Mesire Yerleri; 6831 Sayılı Orman Kanununa Tabi Alanlarda Halkın Rekrasyonel Kullanımını Düzenleyip, Kullanımının Doğ al Yapının Tahribine Neden Olmadan Yönlendirilmesini Sağlamak Üzere Ayrılan Alanlar (*) Hassas Yöreler Kapsamına Giren F.4. Bölümündeki Alanlar İçin İstenen Bilgiler ix
10 1. Alanın Resmi Adı 2. Coğrafi Konumu ve Koordinatları (Rakım vb. bilgiler dahil) 3. Alanı 3.1. Toplam Alan (km 2 ) 3.2. Kara Yüzeyi (km 2 ) 3.3. Su Yüzeyi (km 2 ) 3.4. Kıyı Uzunluğu (m) 4. Alanın Açıklamalı Tanıtımı 5. Yasal Konumu 6. Yerleşimler ve Nüfusları 7. Sosyo-ekonomik-Kültürel-Tarihsel Özellikler 8. Fiziksel Özellikler (Karasal-Denizsel) 8.1. İklim Özellikleri 8.2. Jeomorfoloji (Topografya vb. morfolojik özellikler) 8.3. Jeoloji (Varsa sedimantoloji ile ilgili bilgiler de dahil) 8.4. Hidroloji-Hidrojeoloji (Yerüstü ve yeraltı suları, varsa jeotermal kaynaklar da dahil) 8.5. Toprak Yapısı 8.6. Flora ve Fauna (Karasal, denizsel ve iç sular kapsamında, özellikleri, endemik ve tehdit altındaki) 9. Alan Kullanımı ve Mevcut Durumu (Tarım-envanter ve mülkiyet bilgileri varsa dahil, turizm, rekreasyon, ulaşım ve altyapı, vb.) 10. Mevcut Sorunlar (Hassas Bölgenin Doğal Yapıdan Uzaklaştığı Alanlar, vb.) G. TURİZM G.1. Yörenin Turistik Değerleri G.1.1. Yörenin Doğal Değerleri G Konum G Fiziki Özellikler G.1.2. Kültürel Değerler G.2. Turizm Çeşitleri G.3. Turistik Altyapı G.4. Turist Sayısı G.5. Turizm Ekonomisi G.6. Turizm-Çevre İlişkisi H. TARIM VE HAYVANCILIK x
11 H.1. Genel Tarımsal Yapı H.2. Tarımsal Üretim H.2.1. Bitkisel Üretim H Tarla Bitkileri H Buğdaygiller H Baklagiller H Yem Bitkileri H Endüstriyel Bitkiler H Bahçe Bitkileri H Meyve Üretimi H Sebze Üretimi H Süs Bitkileri H.2.2. Hayvansal Üretim H Büyükba ş Hayvancılık H Küçükba ş Hayvancılık H Kümes Hayvancılığı ( Kanatlı Üretimi) H Su Ürünleri H Kürk Hayvancılığı H Arıcılık ve İpekböcekçiliği H.3. Organik Tarım H.4. Tarımsal İşletmeler H.4.1. Kamu İşletmeleri H.4.2. Özel İşletmeler H.5. Tarımsal Faaliyetler H.5.1. Pestisit Kullanımı H.5.2. Gübre Kullanımı H.5.3. Toprak Kullanımı I. MADENCİLİK I.1. Maden Kanununa Tabi Olan Madenler ve Ta ş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler I.1.1. Sanayi Madenleri I.1.2. Metalik Madenler I.1.3. Enerji Madenleri I.1.4. Ta ş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler I.2. Madencilik Faaliyetlerinin Yapıldığı Yerlerin Özellikleri I.3. Cevher Zenginleştirme I.4. Madencilik Faaliyetlerinin Çevre Üzerine Etkileri I.5. Madencilik Faaliyetleri Sonucunda Arazi Kazanım Amacıyla Yapılan Rehabilitasyon Çalışmaları J. ENERJ İ J.1. Birincil Enerji Kaynakları xi
12 J.1.1. Taşkömürü J.1.2. Linyit J.1.3. Asfaltit J.1.4. Bitümlü Şist J.1.5. Hampetrol J.1.6. Doğalgaz J.1.7. Nükleer Kaynaklar (Uranyum ve Toryum) J.1.8. Orman J.1.9. Hidrolik J Jeotermal J Güneş J Rüzgar J Biyokütle J.2. İkincil Enerji Kaynaları J.2.1. Termik Enerji J.2.2. Hidrolik Enerji J.2.3. Nükleer Enerji J.2.4. Yenilenebilir Elektrik Enerjisi Üretimi J.3. Enerji Tüketiminin Sektörlere Göre Dağılımı J.4. Enerji Tasarrufu İle İlgili Yapılan Çalışmalar K. SANAY İ VE TEKNOLOJ İ K.1. İl Sanayinin Gelişimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Bunu Etkileyen Etkenler K.2. Genel Anlamda Sanayinin Gruplandırılması K.3. Sanayinin İlçelere Göre Dağılımı K.4. Sanayi Gruplarına Göre İşyeri Sayıları ve İstihdam Durumu K.5. Sanayi Gruplarına Göre Üretim Teknolojisi ve Enerji Kullanımı K.6. Sanayiden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Alınan Önlemler K.6.1. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği K.6.2. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği K.6.3. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği K.6.4. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği K.6.5. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Atıklar K.7. Sanayi Tesislerinin Acil Durum Planı L. ALTYAPI, ULAŞIM VE HABERLEŞME L.1. Altyapı L.1.1. Temiz Su Sistemi L.1.2. Atık Su Sistemi, Kanalizasyon ve Arıtma Sistemi L.1.3. Yeşil Alanlar L.1.4. Elektrik İletim Hatları L.1.5. Doğalgaz Boru Hatları L.2. Ulaşım L.2.1. Karayolları L Karayolları Genel L Ulaşım Planlaması xii
13 L Toplu Taşım Sistemleri L Kent İçi Yollar L Araç Sayıları L.2.2. Demiryolları L Kullanılan Raylı Sistemler L Taşımacılıkta Demiryolları L.2.3. Deniz, Göl ve Nehir Taşımacılığı L Limanlar L Taşımacılık L.2.4. Havayolları L.3. Haberleşme L.4. İlin Plan Durumu L.5. İldeki Baz İstasyonları M. YERLEŞİM ALANLARI VE NÜFUS M.1. Kentsel ve Kırsal Planlama M.1.1. Kentsel Alanlar M Doğal Özelliklerin Kent Formuna Etkileri M Kentsel Büyüme Deseni M Planlı Kentsel Gelişme Alanları M Kentsel Alanlarda Yoğunluk M Kentsel Yenileme Alanları M Endüstri Alanları Yer Seçimi M Tarihi, Kültürel, Arkeolojik ve Turistik Özellikli Alanlar M.1.2. Kırsal Alanlar M Kırsal Yerleşme Deseni M Arazi Mülkiyeti M.2. Altyapı M.3. Binalar ve Yapı Çeşitleri M.3.1. Kamu Binaları M.3.2. Okullar M.3.3. Hastaneler ve Sağlık Tesisleri M.3.4. Sosyal ve Kültürel Tesisler M.3.5. Endüstriyel Yapılar M.3.6. Göçer ve Hareketli Barınaklar M.3.7. Otel-Motel ve Turizm Amaçlı Diğer Yapılar M.3.8. Bürolar ve Dükkanlar M.3.9. Kırsal Alanda Yapılaşma M.3.10.Yerel Mimari Özellikler M.3.11.Bina Yapımında Kullanılan Yerel Materyaller M.4. Sosyo-Ekonomik Yapı M.4.1. İş Alanları ve İşsizlik M.4.2. Göçler M.4.3. Göçebe İşçiler (Mevsimlik) M.4.4. Kent Toprağının Mülkiyet Dağılımı M.4.5. Konut Yapım Süreçleri M.4.6. Gecekondu Islah ve Önleme Bölgeleri M.5. Yerleşim Yerlerinin Çevresel Etkileri xiii
14 M.5.1. Görüntü Kirliliği M.5.2. Binalarda Ses İzolasyonu M.5.3. Havaalanları ve Çevresinde Oluşturulan Gürültü Zonları M.5.4. Ticari ve Endüstriyel Gürültü M.5.5. Kentsel Atıklar M.5.6. Binalarda Isı Yalıtımı M.6. Nüfus M.6.1. Nüfusun Yıllara Göre Değişimi M.6.2. Nüfusun Ya ş, Cinsiyet ve Eğitim Gruplarına Göre Dağılımı M.6.3. İl ve İlçelerin Nüfus Yoğunlukları M.6.4. Nüfus Değişim Oranı N. ATIKLAR N.1. Evsel Katı Atıklar N.2. Tehlikeli Atıklar N.3. Özel Atıklar N.3.1. Tıbbi Atıklar N.3.2. Atık Yağlar N.3.3. Bitkisel ve Hayvansal Atık Yağlar N.3.4. Pil ve Aküler N.3.5. Cips ve Diğer Yakma Fırınlarından Kaynaklanan Küller N.3.6. Tarama Çamurları N.3.7. Elektrik ve Elektronik Atıklar N.3.8. Kullanım Ömrü Bitmi ş Araçlar N.4. Diğer Atıklar N.4.1. Ambalaj Atıkları N.4.2. Hayvan Kadavraları N.4.3. Mezbaha Atıkları N.5. Atık Yönetimi N.6. Katı Atıkların Miktar ve Kompozisyonu N.7. Katı Atıkların Biriktirilmesi, Toplanması, Taşınması ve Aktarma Merkezleri N.8. Atıkların Bertaraf Yöntemleri N.8.1. Katı Atıkların Depolanması N.8.2. Atıkların Yakılması N.8.3. Kompost N.9. Atıkların Geri Kazanımı ve Değerlendirmesi N.10. Atıkların Çevre Üzerindeki Etkileri O.1. Gürültü O. GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM xiv
15 O.1.1. Gürültü Kaynakları O Trafik Gürültüsü O Endüstri Gürültüsü O İnşaat Gürültüsü O Yerleşim Alanlarında Oluşan Gürültüler O Havaalanları Yakınında Oluşan Gürültü O.1.2. Gürültü ile Mücadele O.1.3. Gürültünün Çevreye Olan Etkileri O Gürültünün Fiziksel Çevreye Olan Etkileri O Gürültünün Sosyal Çevreye Olan Etkileri O.1.4. Gürültünün İnsanlar Üzerine Olan Etkileri O Fiziksel Etkileri O Fizyolojik Etkileri O Psikolojik Etkileri O Performans Üzerine Etkileri O.2. Titreşim P. AFETLER P.1. Doğal Afetler P.1.1. Depremler P.1.2. Heyelan ve Çığlar P.1.3. Seller P.1.4. Orman, Otlak ve Sazlık Yangınları P.1.5. Ormanlar Üzerinde Biyotik veya Abiyotik Faktörlerin Etkileri P.1.6. Fırtınalar P.2. Diğer Afetler P.2.1. Radyoaktif Maddeler P.2.2. Denize Dökülen Petrol ve Diğer Tehlikeli Atıklar P.2.3. Tehlikeli Maddeler P.3. Afetlerin Etkileri ve Yardım Tedbirleri P.3.1. Sivil Savunma Birimleri P.3.2. Yangın Kontrol ve Önleme Tedbirleri P.3.3. İlkyardım Servisleri P.3.4. Afetzedeler ve Mültecilerin Yeniden İskanı P.3.5. Tehlikeli Maddelerin Yurtiçi ve Sınırlararası Taşınımı İçin Alınan Tedbirler P.3.6. Afetler ve Büyük Endüstriyel Kazalar R. SAĞLIK VE ÇEVRE R.1. Temel Sağlık Hizmetleri xv
16 R.1.1. Sağlık Kurumlarının Dağılımı R.1.2. Bulaşıcı Hastalıklar R İçme, Kullanma ve Sulama Suları R Denizler R Zoonoz Hastalıklar R.1.3. Gıda Hijyeni R.1.4. Aşılama Çalışmaları R.1.5. Bebek Ölümleri R.1.6. Ölümlerin Hastalık, Ya ş ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı R.1.7. Aile Planlaması Çalışmaları R.2. Çevre Kirliliği ve Zararlarından Oluşan Sağlık Riskleri R.2.1. Kentsel Hava Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri R.2.2. Su Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri R.2.3. Atıkların İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri R.2.4. Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri R.2.5. Pestisitlerin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri R.2.6. İyonize Radyasyondan Korunma R.2.7. Baz İstasyonlarından Yayılan Radyasyonun İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri S. ÇEVRE EĞİTİM İ S.1. Kamu Kuruluşlarının Çevre Eğitimi ile İlgili Faaliyetleri S.2. Çevre İle İlgili Gönüllü Kuruluşlar ve Faaliyetleri S.2.1. Çevre Vakıfları S.2.2. Çevre Dernekleri S.2.3. Çevreyle İlgili Federasyonlar T. ÇEVRE YÖNETİM İ VE PLANLAMA T.1. Çevre Kirliliğinin ve Çevresel Tahribatın Önlenmesi T.2. Doğal Kaynakların Ekolojik Dengeler Esas Alınarak Verimli Kullanımı, Korunması ve Geliştirilmesi T.3. Ekonomik ve Sosyal Faaliyetlerin Çevrenin Taşıma Kapasitesini Aşmayacak Biçimde Planlanması T.4. Çevrenin İnsan- Psikososyal İhtiyaçlarıyla Uyumunun Sağlanması T.5. Çevre Duyarlı Arazi Kullanım Planlaması T.6. Çevresel Etki Değerlendirmesi xvi
17 " İL ÇEVRE DURUM RAPORLARI" NIN HAZIRLANMASINDA UYGULANACAK REHBER'LE İLGİL İ AÇIKLAYICI BİLGİLER A.1. Giriş A. COĞRAF İ KAPSAM Çevre durum raporu hazırlanacak ilin genel tanımı yapılacak, kısaca tarihi ve önemli yerleri belirtilecektir. Alt baş lıklarda yer alan konular harita üzerinde gösterilecek, haritaların tamamının ölçek ve lejantları belirtilecektir. A.2. İl ve İlçe Sınırları İlin ve ilçelerinin sınırlarını gösteren bir harita yapılmalı ve ile bağ lı bulunan ilçeler liste şeklinde verilmelidir. A.3. İlin Coğrafi Durumu İlin enlem ve boylamı, ilin başka illere ortak sınırları belirlenmelidir. A.4. İlin Topografyası ve Jeomorfolojik Durumu İlin topografik haritası çizilerek, yüksek platolar, ovalar, dağ lar ve tepeler gibi yer ş ekilleri anlatılmalıdır. Jeomorfolojik haritalar hazırlanarak jeomorfolojik yönden konut ve sanayi alanlarının uygun yerlerde kurulup kurulmadığı ve çevre kirliliğ ine hassas yöreler belirlenmelidir. A.5. Jeolojik Yapı ve Stratigrafi İlin jeolojik haritası çıkarılarak jeolojik yapı şu şekilde incelenmelidir; -İlin sınırları içindeki kayaçlar yaş lılık sıralamasına göre (stratigrafik sıraya göre) belirtilmelidir. -1/ veya daha küçük ölçekli haritalara kayaçların yayılma alanları işlenmelidir. -Kayaçlar bazik ve asidik özelliklerine göre ayırt edilmelidir. İlin genelleşmiş stratigrafik kesiti yapılmalıdır. Taşların yaş ı; radyoaktivite ve fosillerden yararlanılarak stratigrafik yaşlılık olarak tespit edilir. A.5.1. Metamorfizma ve Mağmatizma Yörede taşların uğradığı değiş iklikler (metaformizma) anlatılmalıdır. Mermer taşının oluşumu,... vb. gibi bilgilere yer verilmelidir. İ l sınırları içinde eskiden meydana gelmi ş mağmatik ve volkanik olaylar varsa oluşumları hakkında bilgi verilmelidir. A.5.2. Tektonik ve Paleocoğrafya Afet yerlerinin tespiti ve önlem alınması için bugünkü tektonik hareketlerin belirtilmesi gerekir. Belli bir zaman sürecinde (yaş lı tektonik hareketler) meydana gelen orojenik hareketler de belirtilmelidir. SONUÇ: İlin jeolojik ve jeomorfolojik yapısının çevre sorunları ile iliş kisi kurulup incelenmelidir. 1
18 B.1. Enerji Kaynakları B.1.1. Güneş B. DOĞAL KAYNAKLAR İlde ölçüm yapılıyorsa yıllık ortalama; güneşleme süresi, ışınım ş iddeti ve yıllık kullanılan toplam güne ş enerjisi miktarı verilmelidir. B.1.2. Su Gücü Irmaklar, çaylar gibi enerjiye dönüş türülebilecek su kaynakları, varsa mevsimlere göre debisi ve akı ş hızı belirtilmelidir. Denizlerde ise dalga enerjisi ile ilgili olarak dalgaların yüksekliği, hızı belirtilmelidir. B.1.3. Kömür İl sınırları içinde kömür rezervleri olup olmadığ ı, varsa yeri, koordinatları ve tahmini miktarı, işletilip işletilmediği, cinsi ve ısıl enerjisi belirtilmelidir. B.1.4. Doğalgaz İl sınırları içinde doğalgaz rezervleri olup olmadığı, varsa nerede ne miktarda olduğ u ve koordinatları belirtilmelidir. B.1.5. Rüzgar İl sınırlarında ölçüm yapılıyorsa yıllık ortalama rüzgar hızı, rüzgar enerjisi doğ al potansiyeli belirlenmelidir. B.1.6. Biyokütle Biyokütle enerjisinden yararlanılıyorsa proses sonucu elde edilen biyokütlenin cinsi, yerleri ve miktarı belirtilmelidir. B.1.7. Petrol İl sınırları içinde petrol rezervlerinin bulunup bulunmadığ ı, varsa yeri, koordinatları, miktarı, ayrıca rafineri bulunuyorsa rafine edilen petrol ürünlerinin üretim miktarları ve cinsleri belirtilmelidir. B.1.8. Jeotermal Sahalar İl sınırları içinde jeotermal kaynakların bulunup bulunmadığ ı, varsa yeri, koordinatları, nitelik ve nicelikleri, hangi amaçlar için kullanıldıkları belirtilmelidir. 2
19 B.2. Biyolojik Çeşitlilik B.2.1. Ormanlar İl sınırları içinde bulunan orman alanları (ha) olarak belirtilmelidir. İ l orman zenginliklerinin yeri, nitelik ve nicelikleri harita üzerine işlenmelidir. İ lde ağaçlandırılabilecek alanlar belirtilmelidir. B Odun Üretimine Ayrılan Tarım Alanları İl sınırları içinde bulunan ve kavak, okaliptüs, söğüt, kızılağaç gibi türler yetiş tirilen tarım alanlarının yerleri nitelik ve nicelik olarak belirtilmelidir. B.2.2. Çayır ve Mera İ l sınırları içinde bulunan çayır ve meraların miktarı (ha) olarak belirtilmeli ve kullanımlarıyla ilgili bilgiler verilmelidir. B.2.3. Sulak Alanlar İ l sınırları içinde bulunan sulak alanlar tespit edilmeli ve (ha) olarak belirtilmeli, 1/ ölçekli harita üzerinde gösterilmelidir. B.2.4. Flora İ l sınırları içinde bulunan türler, bilimsel ve varsa yöresel adları belirtilmeli, habitat ve toplulukları, popülasyonları verilmelidir ( flora ve fauna hakkında daha ayrıntılı bilgi için bkz. Flora- Fauna ve Hassas Yöreler). B.2.5. Fauna İ l sınırları içinde bulunan Karasal ve akuatik türler, bilimsel ve varsa yöresel adları belirtilmeli, habitat ve toplulukları, popülasyonları verilmelidir ( flora ve fauna hakkında daha ayrıntılı bilgi için bkz. Flora- Fauna ve Hassas Yöreler). B.2.6. Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtı, Tabiatı Koruma Alanları ve Diğer Hassas Yöreler İ l sınırları içerisinde bulunan Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları ve diğer hassas yörelerin ana kaynak değ erleri, isimleri ve alanları (ha) olarak belirtilerek, bu korunan alanların sınırları 1/ ölçekli haritada gösterilmelidir. B.3. Toprak İl sınırları içerisinde bulunan toprak kuşakları, çeşitleri, bu kuş akların özellikleri, kapladığı alanlar ve ilçelere göre dağılımı belirtilerek haritalar üzerinde gösterilmelidir. 3
20 B.4. Su Kaynakları B.4.1. İçme Suyu Kaynakları ve Barajlar İçme suyu kaynakları ve barajların yerleri, taşıdıkları su miktarı ve niteliği, derinliğ i, yüzey alanı, hacmi, bu kaynağ ı besleyen su girdilerinin ve çıktılarının yerleri, isimleri ve miktarları belirtilmelidir. B.4.2. Yeraltı Su Kaynakları Yeraltı su kaynaklarının yerleri, kapasiteleri ve nitelikleri belirtilmelidir. B.4.3. Akarsular Nehir, çay ve kolları harita üzerinde çizilip mevsimlik debileri ile hangi amaçlarla yararlanıldığı belirtilmelidir (Varsa bu akarsulardan ülke sınıraş an akarsuyun sulama ve enerji olarak kullanım kapasiteleri hakkında bilgi verilecektir). B.4.4. Göller ve Göletler Göllerin ve göletlerin mevsimlere göre derinliği ve suyun niteliğ i, yüzey alanları, hacimleri, gölleri besleyen ve göllerden çıkan su kaynaklarının yerleri, su miktarları ve isimleri belirtilmelidir. B.5. Mineral Kaynaklar İl sınırları içerisindeki ; Maden Kanunu ve Ta ş Ocakları Nizamnamesine tabi doğ al kaynakların yerleri ve koordinatları, rezerv miktarları, türleri ve nitelikleri aşağ ıdaki başlıklar altında belirtilmelidir. B.5.1. Sanayi Madenleri Alçı taşı, bor mineralleri, çimento hammaddeleri kil, kireçtaş ı, asbest, kaolen gibi madenlerin yerleri ve koordinatları, rezerv miktarları belirtilecektir. B.5.2. Metalik Madenler Altın, gümü ş, alüminyum, bakır, çinko, demir, pirit, antimon gibi madenlerin yerleri ve koordinatları, rezerv miktarları belirtilecektir. B.5.3. Enerji Madenleri Asfaltit, linyit, petrol, tabii buhar, ta ş kömürü, toryum, bitümlü ş ist gibi madenlerin yerleri ve koordinatları, rezerv miktarları belirtilecektir. B.5.4. Ta ş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler Nizamnameye tabi; kum, ta ş ocağ ı vb. malzemelerin yerleri ve koordinatları, rezerv miktarları, türleri hakkında bilgi verilecektir. 4
21 C.1. İklim ve Hava C. HAVA (ATMOSFER VE İKLİM) Bu bölümde genel iklim özellikleri, meteorolojik faktörler (sıcaklık, yağı ş, nem, rüzgar vb.), bölgenin denizden yüksekliği ve denize olan uzaklığ ı gibi bilgiler ile hava karakterleri, meteoroloji istasyon çeş itleri (klima, sinoptik, radiosonde) ve sayıları hakkında bilgilere yer verilmelidir. C.1.1. Doğal Değişkenler C Rüzgar Aylık ve yıllık ortalama rüzgar hızı (m/sn), en hızlı esen rüzgarın yönü ve hızı, ortalama fırtınalı günler sayısı, ortalama kuvvetli rüzgarlı günler sayısı belirtilmelidir. Rüzgar gülünün çizilerek aylık, mevsimlik ve yıllık hakim rüzgar yönünün belirtilmesi gerekmektedir. Rüzgarın bölgede hava kirliliğine olan etkisi belirtilmelidir. C Basınç Bu başlıkta ortalama en yüksek ve en düş ük yerel basınç (hpa), aylık ortalama buhar basıncı (hpa) belirtilmelidir. C Nem Aylık ortalama ve en düşük bağıl nem (%), nemin en az ve en fazla olduğ u aylar verilmelidir. C Sıcaklık Aylık ve yıllık ortalama sıcaklık ( о C), aylık ve yıllık ortalama yüksek ve düş ük sıcaklık ( о C), en yüksek sıcaklık günü ve yılı, en yüksek sıcaklık ( о C), günlük en yüksek sıcaklık ( о C) farkı belirtilmelidir. C Buharlaşma Buharlaşmaya neden olan faktörler, ortalama buharlaşma ve günlük buharlaş ma miktarı (mm) olarak verilmelidir. C Yağışlar C Yağmur Ortalama toplam yağı ş miktarı (mm), günlük en çok yağı ş miktarı ile yağış ın aylar ve mevsimlere göre dağılımı verilmelidir. 5
22 C Kar, Dolu, Sis ve Kırağı Ortalama kar yağış lı günler sayısı, ortalama karla örtülü günler sayısı, en yüksek kar örtüsü kalınlığı (cm), donlu gün sayısı, ortalama sisli, dolulu ve kırağ ılı günler sayısı, sisin, dolunun ve kırağının en yüksek ve en düşük olduğu aylar belirtilmelidir. C Seller Sel olup olmadığı, sıklığı, nedenleri ve etkileri bu başlık altında incelenmelidir. C Kuraklık Kurak geçen aylar, yıllar ve etkileri belirtilmelidir. C Mikroklima İl sınırları içinde mikroklima oluş turan özel alanların yerleri, fonksiyonları incelenmelidir. C.1.2. Yapay Etmenler C Plansız Kentleşme Bu bölümde, göç olayları ve getirdiği sorunların hava kirliliğindeki rolü, ş ehir formu, yetersiz altyapı, plansız yerleşim gibi bilgiler incelenmelidir. C Yeşil Alanlar İlde kişi başına düşen yeşil alan, toplam kentsel yeşil alan yüzölçümü, doğ al veya kent koşullarına uyum sağlamı ş bitki türleri, ağ açlandırma planları gibi bilgiler incelenmelidir. C Isınmada Kullanılan Yakıtlar Burada kullanılan yakıt (kömür, doğ algaz, kalorifer sıvı yakıtı, likit petrol gazı, odun, benzin, motorin, elektrik tüketimi vs.) ile bunlara getirilen sınırlamalar, doğ algaz çalışmaları, doğalgaz kullanan konut sayısı, doğalgaz tüketimi, doğ algaz veya kömür kullanımı sonucu havaya verilen emisyonlar, kömür kullanan konut sayısı, kaliteli kömür temini gibi bilgiler incelenmelidir. Ayrıca, ildeki yakıt kullanımındaki değiş iklikler de belirtilmelidir. C Endüstriyel Emisyonlar İldeki Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliğ i'nin Ek-8'e göre izne tabi tesislerin sayısı, yakma sistemleri, kullandığı yakıt türü ve miktarları ile tesisin yerleş im alanlarına olan uzaklığı ve koordinatları, endüstri yoğunluğ u ile yapılan denetimler hakkında bilgi verilmelidir. Aynı şekilde izne tabi olmayan tesislerin sayısı, faaliyet türleri, kullandığ ı yakıt türü ve miktarları hakkında bilgi verilmelidir. Mevcut endüstrilerden kaynaklanan emisyonların türü, miktarı, hangi tesislerden havaya geçtiği, önleme çalış maları olup olmadığı incelenmelidir. 6
23 C Trafikten Kaynaklanan Emisyonlar İldeki motorlu kara taş ıtların cinsi, sayısı ve yıllık akaryakıt tüketimi, emisyon kontrolüne yönelik yapılan çalış malar, egzos ölçüm istasyon sayısı ve ölçüm sonuçlarına dair genel bilgi ve kimler tarafından yapıldığı belirtilmelidir. İldeki bazı altyapı çalış maları (metro, alt, üst geçit gibi) sonucunda trafikten kaynaklanan emisyonlardaki değiş imler belirtilmelidir. Motorlu taşıtlardan kaynaklanan emisyonlar (CO, NC, NOx, Pb, SO2...) incelenmelidir. İldeki hava taş ıtları için toplam yakıt tüketim özellikleri, miktarı ile havaalanı sayısı, uçan, inen ve transit geçen hava taşıtlarının sayısı belirtilmelidir. İ ldeki deniz taş ıt sayısı, toplam yakıt tüketim miktarı ve özellikleri ile liman, marina vb. sayısı belirtilmelidir. C.2. Havayı Kirletici Gazlar ve Kaynakları C.2.1. Kükürtdioksit Konsantrasyonu ve Duman Havayı kirletici gazlardan birisi olan SO 2 için Dünya Sağlık Teş kilatı tarafından ön görülen günlük en fazla ortalama değ erleri olan standart ile Türkiye standardı incelenmelidir. Ulaşım ve yakıtlardan havaya verilen yıllık SO2 miktarları, hava kirliliğ i ölçüm noktalarının yerleri ve koordinatları, hava kirliliği ölçüm sonuçlarının ( Kı ş sezonu Ekim- Mart) mevsimlere ve kaynaklara göre SO 2 emisyonları ( ortalama yaz günü, kı ş günü emisyonu ile günlük ve yıllık emisyon) duman yıllık ortalaması ( ölçüm noktası bazında) aylık SO 2 değerlerinin aşıldığ ı gün yüzdesi gibi bilgilere yer verilmelidir. Söz konusu bilgilerin kolay anlaşılabilmesi ve mukayesesi için ş ekil, tablo, grafik ve haritalardan da yararlanılmalıdır. C.2.2. Partikül Madde (PM) Emisyonları Burada PM için; ortalama Dünya ve Türkiye Standartları dikkate alınarak ulaş ımdan, sanayiden, ısınmadan ve enerji temininden havaya verilen PM miktarı, PM ölçüm sonuçları (Ekim-Mart Dönemi), çeşitli ş ekil, tablo, grafik ve haritalar mevsimlere ve kaynaklara göre PM emisyonları ( ortalama yaz ve kı ş günü, günlük ve yıllık) PM değerlerinin aşıldığ ı gün yüzdesi gibi bilgiler incelenmelidir. C.2.3. Karbonmonoksit Emisyonları Burada CO için uzun ve kısa vadeli sınır değ erleri, sabit (konutlar, endüstriyel tesisler, yanan orman alanları) ve hareketli kaynaklardan ( motorlu taş ıtlar) verilen CO miktarı, yıllık ve kaynaklarına göre CO emisyon değerleri, ş ekil, grafik, tablo, harita gibi bilgiler incelenmelidir. C.2.4. Azot Oksit (NOx) Emisyonları Burada çeş itli kirletici kaynaklardan havaya verilen NOx miktarı, yıllık kaynaklarına göre NOx emisyonları (ortalama günlük emisyon, yıllık emisyon) incelenmelidir. C.2.5. Hidrokarbon ve Kurşun Emisyonları 7
24 Hidrokarbon ve kurşun emisyonlarının bazı sanayi tesisleri ve motorlu taş ıtlardan kaynaklandığ ı göz önünde tutularak; havaya verilen hidrokarbon miktarı kısa ve uzun vadeli sınır değerleri ile HC ve Pb yıllık ortalama yoğunluğu verilmelidir. C.3. Atmosferik Kirlilik C.3.1. Ozon Tabakasının İncelmesinin Etkileri Ozon tabakasına zararlı faaliyetler olup olmadığı hakkında bilgi verilmelidir. C.3.2. Asit Yağışlarının Etkileri İlin ortalama yağmur ph' ı, yağan yağmurun asit karakter yüksekliğ i veya düşüklüğü, yağan yağmurun iyon konsantrasyonu (H, SO4, NO 3, NH 4, Cl, Na, Ca, Mg,) ölçümü gibi bilgiler incelenmelidir. Ayrıca varsa, asit kar ölçümleri ile asit sis, çi ğ, kırağ ı oluşumu ve asit yağışlarının flora üzerindeki etkisine dair bilgilere yer verilmelidir. C.4. Hava Kirleticilerinin Çevreye Olan Etkileri C.4.1. Doğal Çevreye Etkileri C Su Üzerindeki Etkileri Burada genel anlamda hava kirliliğ inin su üzerindeki etkisi, asit depolanması gibi konulara yer verilmelidir. C Toprak Üzerine Etkileri Çeşitli hava kirleticilerin toprağa etkisi (SO2, F ve Florlu bileş ikler) partiküllerin taşıdığı topraktaki ağır metaller, toprak ph'ının toprağın asidifikasyonuna duyarlılığ ı ve toprak mikroorganizmalarının kirleticilere duyarlılığı belirtilmelidir. C Flora ve Fauna Üzerindeki Etkileri Bitkilere ve hayvanlara olan etki ( en çok zarar görenler) en fazla zarar verdiğ i bitki ve hayvan türü, nesilleri tükenen veya tükenmeye yüz tutan bitki hayvan türleri gibi bilgiler incelenmelidir. C İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri Çeşitli hava kirleticilerinin insan sağlığ ı üzerindeki olumsuz etkileri ve hangi tür hastalıklara neden olduğu gibi bilgiler incelenmelidir. C.4.2. Yapay Çevreye (Görüntü Kirliliği Üzerine) Etkileri Hava kirliliğinin bina dı ş cephelerinde oluşturduğ u yıpranma, çatı ve madeni eşyalarda oluşturduğu hasar ve bazı yapılardaki etkisi incelenmelidir. 8
25 D. SU D.1. Su Kaynaklarının Kullanımı D.1.1. Yeraltı Suları İ l bazında su havzalarının (akiferlerin) yerleri, kapasiteleri, kalitesi (organik madde, ağırmetal, asitlik değerleri) belirtilmelidir. Akiferler dışındaki diğ er su kaynaklarının yerleri ve hidrojeolojisi incelenmelidir. Yeraltı suyunun iklimle ilişkisi kurularak oluşumu, yeraltı suyu değ erleri, kalite sınıfları, kullanılabilen yeraltı suyu miktarı ve nüfus projeksiyonları; sanayi, tarım, içme suyu, yatırım programlarına bağlı olarak yeterlilik durumları incelenmelidir. D.1.2. Jeotermal Kaynaklar Jeotermal, yerkabuğunun iç kesimlerinde birikmi ş basınç altındaki sıcak su, buhar ve gazdan elde edilen ısıyı ifade etmektedir. İ l sınırları içerisindeki jeotermal alanlar, bulundukları yerler ve koordinatları, kapasiteleri gibi bilgiler verilmelidir. D.1.3. Akarsular Akarsu havzaları, suların mevsimlik debisi (yıllara göre), kalitesi (akarsuların kalitesi belirtilirken Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği, Tablo 1'in göz önüne alınması gereklidir) ve kullanım durumları incelenmelidir. Ulaşım, taş ımacılık ve su sporlarına uygun nehirler tespit edilmelidir. Balıkçılık ve diğ er ekonomik faydaları, kıta içi su yolları ve sulama amaçlı kullanımlar ile kanallar belirtilmelidir. D.1.4. Göller, Göletler ve Rezervuarlar Doğ al ve suni göllerin su seviyesi, yüzey alanı, hacmi ve kaliteleri ile ne amaçla kullanıldıkları belirtilmeli, sulama amaçlı kullanımı incelenerek kanallar hakkında bilgi verilmelidir. Balıkçılık ve diğer ekonomik yararları belirtilmelidir. D.1.5. Denizler Denize kıyısı olan illerde deniz suyunun kalitesi (SKKY Tablo 3 ve 4 göz önüne alınarak belirtilmelidir), iklime etkileri, balıkçılık, ulaşım ve diğ er ekonomik yararları anlatılmalıdır. 9
26 D.2. Doğal Drenaj Sistemleri İ l sınırları içinde kalan akarsular ile yeraltı sularının su özelliklerinin verilmesi gerekmektedir. A. Akarsular ve Diğer Yerüstü Sular için 1. Hidrolik eğimlerin (topografik eğim), 2. Taşıdıkları su miktarlarının mevsimlik ve aylık durumlarının, 3. Yıl içinde kurak aylarda akarsuların beslenip beslenmediği tespit edilmelidir. B. Yeraltı suları için 1. Drenaj alanı (km 2 ) 2. Yer altı suları kayaçların yapısına bağlı olarak (sert, tabakalı ve yumuşak) oluş an yapı sistemleridir. Yüzeysel akarsular için belli drenaj alanları mevcuttur. Yeraltı suları ile ilgili drenaj ise, akarsuyu besleyen drenaj havzası dış ında yayılımı var ise ve bu akifer suyunu belli bir bölgede boşaltıyorsa, bu akiferin yayılma sahası, onu besleyen diğ er drenaj alanlarını da içine alır. D.3. Su Kaynaklarının Kirliliği ve Çevreye Etkileri D.3.1. Yeraltı Suları ve Kirlilik Yeraltı suyuna sızan ve doğrudan deşarj yapılan sıvı atıklar ve bunların oluşturduğ u kirlilik DS İ Genel Müdürlüğünce ve Çevre ve Orman Bakanlığ ınca belirlenen parametrelere göre belirlenmelidir. Kirlilik sınıflarına göre ayrılan yeraltı suları haritalara işlenmelidir. D.3.2. Akarsularda Kirlilik Akarsuların kalitesinin tespiti için numune alınan izleme istasyonlarının yerleri ve koordinatları ile nehre deş arj yapılan noktalar ve arıtma istasyonlarının yerleri haritada belirlenmelidir. Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde ( Tablo 1) belirlenen kirlilik parametreleri mevsimlik ve aylık olarak incelenip kirlilik sınıfları tespit edilmeli ve haritaları çıkarılmalıdır. Sınır aşan nehirlerde sınırı aşan değerler varsa belirtilmelidir. Nehrin kirliliğ inin önlenmesi için alınan tedbirler, kıyı koruma alanları ihlal edilip edilmediği ve arıtma tesisi kapasiteleri belirtilmelidir. D.3.3. Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik Göllerin ve göletlerin kirlilik durumları ( ötrofik,... vb.) göl ve gölete deş arj veren tesisler, arıtma tesisleri, kıyı koruma bantları hakkında bilgi verilmelidir. Su Kirliliğ i Kontrol Yönetmeliğinde ( Bkz. Tablo 1 ) belirlenen parametrelere göre yıllık, mevsimlik ve aylık kirlilik durumları belirtilmelidir. 10
27 D.3.4. Denizlerde Kirlilik Denize kıyısı olan illerde; denizlerin kıyı yerleş imlerinden kaynaklanan kirlilik durumu, yüzme amaçlı deniz suyu kalitesi ile ilgili olarak yapılan gözlemler ve sonuçlarının belirtilmesi, gemilerden kaynaklanan kirlilik oranları incelenerek yıllık ve mevsimlik değerler ( SKKY Tablo 3 ve 4) belirtilmelidir. Kıyı uzunluğu, yapılan dolgu miktarları (m 2, m 3 olarak), yörede meydana gelen deniz kazaları ve bunların sonucunda oluş an mal, can kayıpları ile sebep olduğu deniz kirliliği hakkında bilgi verilecektir. Kıyıda denize deşarj veren yerleşim yerleri, derin deniz deş arjı ile bertaraf edilmesi durumunda, alıcı ortamlar için uygulanacak derin deniz deşarjı kriterleri ( SKKY Tablo: 23) belirtilmelidir, turizm tesisleri ve endüstri alanları ile arıtma tesisi kapasiteleri belirtilmelidir. D.4. Su ve Kıyı Yönetimi, Strateji ve Politikaları Yeraltı suyu, kıta içi suları ve denizlerin kirliliğ inin önlenmesi konusunda il düzeyinde, merkezi ve yerel yönetimlerce alınan tedbirler ve kontrol yöntemleri belirtilmelidir. D.5. Su Kaynaklarında Kirlilik Etkenleri Bu bölümde aşağıdaki alt baş lıklarda belirtilen; parametrelerin su kaynaklarını etkileyici yöndeki mevcut durumları ve yapılan çalışmalar (ölçüm sıklığ ı, yapılan analiz sonuçları ve alınan önlemler vb.) hakkında bilgiler verilecektir. D.5.1. Tuzluluk D.5.2. Zehirli Gazlar D.5.3. Azot ve Fosforun Yol Açtığı Kirlilik D.5.4. Ağır Metaller ve İz Elementler D.5.5. Zehirli Organik Bileşikler D Siyanürler D Petrol ve Türevleri D Polikloro Naftalinler ve Bifeniller D Pestisitler ve Su Kirliliği D Gübreler ve Su Kirliliği D Deterjanlar ve Su Kirliliği D.5.6. Çözünmü ş Organik Maddeler D.5.7. Patojenler D.5.8. Askıda Katı Maddeler D.5.9. Radyoaktif Kirleticiler ve Su Kirliliği E. TOPRAK VE ARAZ İ KULLANIMI 11
28 E.1. Genel Toprak Yapısı İl düzeyinde; toprağ ın bünyesi, reaksiyonu ve toplam tuz, kireç ve organik madde miktarları gibi genel toprak yapısına dair bilgiler verilmelidir. E.2. Toprak Kirliliği E.2.1. Kimyasal Kirlenme E Atmosferik Kirlenme Atmosferde SO 2, flor gazı ve flor'lu bileşikler, kükürtlü hidrojen (H2S), mağ nezit tozları, demir tozları, karbon tozları gibi partikül maddelerin ve ağ ır metallerin toprakta meydana getireceği birikimleri, miktarları ve bölgeleri verilmelidir. E Atıklardan Kirlenme Kentsel konut kökenli atıklar, ticari ve endüstriyel atıklar, madencilikte ve tarımda ortaya çıkan katı atıklar, su arıtımında ortaya çıkan arıtma çamurlarının etkilediğ i alan ve toprak yapısında meydana getirebileceği zararları ile birlikte ağ ır metal birikimi ve miktarları (bu kapsamda pestisitlerden, gübrelerden ve deterjanlardan kaynaklanan kirlenmeler de açıklanmalıdır) verilmelidir. E.2.2. Mikrobiyal Kirlenme Kentsel atık sularla ve benzeri kirli sularla toprağa geçen ve çevre sağlığ ı açısından son derece önemli olan bakteri, virüs ve bazı prohozoa türlerinin bölgeleri ve sayıları verilmelidir (Salmonella ve shigella bakterileri, entoroviruslar ve hepatitis virüsleri gibi). E.3. Arazi E.3.1. Arazi Varlığı E Arazi Sınıfları Arazi kullanım kabiliyet sınıflamasına göre o bölgede arazilerin sınıflandırılması, kapladığı alanlar ve yüzdesi belirtilmelidir. E Kullanım Durumu Mevcut arazinin kullanılma ş ekli; tarım alanı, orman alanı, mera alanı, milli parklar, yerleşim yerleri, askeri alanlar gibi kapladığı alanlar ve yüzdeleri (yıllık değiş im olarak), tarım topraklarının amaç dışı kullanımı (yetenek sınıflarına göre yanlı ş kullanılan arazilerin kapladığı alan ve yüzdesi gibi) ile ilgili bilgiler belirtilmelidir. E.3.2. Arazi Problemleri Toprak sığlığı, taş lılık, kayalılık, drenaj, tuzluluk, sodiklik, erozyon gibi problemlere maruz kalan alanlar, dereceleri ve yüzdeleri belirtilmelidir. F. FLORA - FAUNA VE HASSAS YÖRELER 12
29 F.1. Ekosistem Tipleri F.1.1. Ormanlar F Ormanların Ekolojik Yapısı Ormanların yayılışında iklim ve toprak iliş kilerinin yanı sıra bölgenin jeomorfolojik yapısı da etkilidir. Bu nedenle yöredeki ormanların bulunduğ u alanların topografyası, jeolojik yapısı ve hidrolojik yapısı hakkında bilgi verilecektir. Bölgenin iklim özellikleri ve toprak yapısının, orman alanlarının azalması ve çoğalması yönündeki etkileri irdelenecektir. F İlin Orman Envanteri İl sınırları içerisindeki ormanların hakim ağaç türlerine göre dağ ılımı (kayın, kestane, gürgen, meşe, çam, ladin vs.), sayıları, mülkiyet biçimlerine göre dağ ılımı (Örneğin; Devlet Ormanları, Köy Ormanları, Özel İ dare Ormanları vb.), ormanların kapladığı alanlar ve bu alanların nitelik ve işletme biçimine göre dağılımı (örneğ in, koru ve baltalık ormanlarının verimli ve verimsiz alanları hektar olarak verilecektir) hakkında bilgi verilecektir. İlde; Orman Genel Müdürlüğü tarafından iş letilmekte olan devlet ormanlarından üretilip kullanıma sunulan belli başlı orman ürünleri ( tomruk, tel direği, maden direğ i, sanayi odunu, yakacak odun, kağıtlık odun, reçine vb.) ile odun dış ı orman ürünlerinin (reçine, mantar, kozalak, sığla yağı, kekik, defne v.s.) yıllara göre miktar ve çeş itleri ile üretim alanları v.s. hakkında bilgi verilmelidir. İ ldeki ormanların artma ve azalma sebepleri ayrıca belirtilmelidir. F Orman Varlığının Yararları Bu bölümde orman alanlarının iklim üzerine etkileri, toprak ve toprak verimliliğ inin korunması, rekreasyon ve peyzaj değ eri yüksek yerler, yaban hayatının korunması ve geliştirilmesi, sağlık, i ş alanı ve geçim kaynağ ı, savunma ve güvenlik vb. konularda yararları hakkında yapılmı ş proje çalışmaları varsa bu çalışmaların içeriğ i hakkında bilgi verilecektir. F Orman Kadastro ve Mülkiyet Konuları Bu bölüm aşağıdaki şekilde incelenmelidir; - Yıl içerisinde yapılacak olan orman kadastro çalış malarıyla ilgili programa alınan köy adedi, isimleri ve gerçekleşme miktarı, - Kadastrosu tamamlanmı ş orman alanı miktarı (ha), - Yıl içerisinde 2/B ile orman sınırı dışına çıkarılan alan miktarı (ha), - Şimdiye kadar 2/B ile orman sınırı dışına çıkarılan alan miktarı (ha), - Tescili yapılmı ş ve tahsise alınan orman alanı miktarı (ha), - Yıl içerisinde yapılan tapulu kesim miktarı (ha), - Mevcut özel orman alanları miktarı ve özel ormanlardaki % 6 lık yapılaş ma hakkında bilgi verilmesi, Sayılı Orman Kanunu nun 16., 17. ve 18. maddelerine göre ormanlık sahalardan verilen izin adedi miktarı ve alanları (ha). 13
30 F.1.2. Çayır ve Meralar İ lde bulunan çayır ve meralar hakkında genel bilgiler verilerek, bulundukları konum, kullanım amaçları, varsa mevcut olan problemleri açıklanmalıdır. Bölgede çayır ve meraların yararlarına ilişkin bir çalış ma ile çayır ve mera amenajman planlamasının yapılıp yapılmadığ ı ve ilde Mera Kanunu kapsamında meralarla ilgili yapılan ıslah çalışmaları hakkında bilgi verilecektir. F.1.3. Sulak Alanlar Bu başlıkla ilgili ayrıntılı bilgiler F.1.4. Diğer Alanlar (Stepler vb.) F.4. bölümünde verilmektedir. Yukarıda belirtilen ekosistem tipleri haricinde varsa diğ er alanlar (stepler vs.) hakkında genel bilgi verilmesi gerekmektedir. F.2. Flora F.2.1. Habitat ve Toplulukları Karasal ve akuatik türlerin yaş ama ortamları (habitatlar) ve özelikleri belirtilerek, il sınırları içerisinde belirlenen vejetasyon tipleri bir harita üzerinde gösterilmelidir. F.2.2. Türler ve Populasyonları Karasal ve akuatik türler ( özellikle yörede doğ al olarak bulunan türler, endemik, egzotik, tıbbi ve nesli tehlikede olan türler) ve mahalli populasyonları, bilimsel adları yanında mevcut bitkilere göre yöresel adları da verilmelidir. Önemli hastalık ve zararlılar söz konusu ise bunlarla ilgili bilgi verilmelidir. F. 3. Fauna F.3.1. Habitat ve Toplulukları Sulak alanları ve kıyı şeritleri gibi çevre kirliliğ inden fazla etkilenen ve yaban yaşam ortamı olarak genetik rezerv fonksiyonuna sahip habitatlar baş ta olmak üzere yukarı havzalardaki orman, orman içi açıklıklar, çayır, mera vb. alanlar gibi yerel yaban yaş amı için önemli olan habitatlar (endemik türler ve koruma çalış maları bilimsel ve yöresel adlarıyla) ve bu alandaki fauna toplulukları verilmelidir. F.3.2. Türler ve Populasyonları 14
ANKARA VALİLİĞİ İL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ ANKARA İL ÇEVRE DURUM RAPORU
ANKARA VALİLİĞİ İL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ ANKARA İL ÇEVRE DURUM RAPORU 2003 İL ÇEVRE DURUM RAPORLARI REHBERİ ÇEVRE DURUM RAPORLARINDA KULLANILACAK REHBERİN ANA BAŞLIKLARI Sayfa COĞRAFİ KAPSAM... 10 DOĞAL
DetaylıÇevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) El Kitabı Projelerin Çevresel Değerlendirmesi
Ocak 2009 Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) El Kitabı Projelerin Çevresel Değerlendirmesi EK 5 ÇED YÖNETMELĠĞĠ EK V: DUYARLI YÖRELER Bu yönetmelik kapsamında bulunan projelere iliģkin yapılacak çalıģmalar
DetaylıÇevre ve Şehircilik Bakanlığı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇEVRECİ ŞEHİRLERE DOĞRU Kadir DEMİRBOLAT İklim Değişikliği Dairesi Başkanı 7 Temmuz 2012, Gaziantep Çevreci Şehircilik; Yaşam kalitesi yüksek, Çevreye duyarlı, Tarihi ve kültürel
DetaylıYıllar 2015 2016 2017 2018 2019 PROJE ADIMI - FAALİYET. Sorumlu Kurumlar. ÇOB, İÇOM, DSİ, TİM, Valilikler, Belediyeler ÇOB, İÇOM, Valilikler
1. HAVZA KORUMA PLANI KURUM VE KURULUŞLARIN KOORDİNASYONUNUN 2. SAĞLANMASI 3. ATIK SU ve ALTYAPI YÖNETİMİ 3.1. Göl Yeşil Kuşaklama Alanındaki Yerleşimler Koruma Planı'nda önerilen koşullarda önlemlerin
Detaylı6.1. SU VE TOPRAK YÖNETİMİ İSTATİSTİKLERİ 2. Mevcut Durum
6.1. SU VE TOPRAK YÖNETİMİ İSTATİSTİKLERİ 2. Mevcut Durum Su kalitesi istatistikleri konusunda, halen Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) tarafından 25 havzada nehir ve göl suyu kalitesi izleme çalışmaları
DetaylıMUSTAFA ÇALIŞKAN Makina Yüksek Mühendisi EİE - Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
RÜZGAR ELEKTRİK SANTRALLERİ İÇİN KAYNAK ALANLARININ BELİRLENMESİ VE LİSANS BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRİLMESİ İÇİN GEREKLİ BİLGİLERİN DÜZENLENMESİ MUSTAFA ÇALIŞKAN Makina Yüksek Mühendisi EİE - Yenilenebilir
DetaylıÇEVRE KORUMA ÇEVRE. Öğr.Gör.Halil YAMAK
ÇEVRE KORUMA ÇEVRE Öğr.Gör.Halil YAMAK 1 Çevre Kirlenmesi İnsanoğlu, dünyada 1,5 milyon yıl önce yaşamaya başlamıştır. Oysa yer küre 5,5 milyar yaşındadır. Son 15 yıl içinde insanoğlu, doğayı büyük ölçüde
DetaylıİÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3
. İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ xv ÖN SÖZ xvi YAZARLAR HAKKINDA xix ÇEVİRENLER xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN xxiii K I S I M B İ R ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ 1 BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi
DetaylıRÜZGAR ENERJİSİ. Cihan DÜNDAR. Tel: Faks :
RÜZGAR ENERJİSİ Cihan DÜNDAR Tel: 312 302 26 88 Faks : 312 361 20 40 e-mail :cdundar@meteor.gov.tr Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü A r a ş t ı r m a Ş u b e M ü d ü r l ü ğ ü Enerji Kullanımının
DetaylıKANLIĞI ÇEVRE. Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI
ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ Başvuru Sürecinin S Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU Çevre MühendisiM ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE
DetaylıŞehirsel Teknik Altyapı. 8. Hafta Ders tekrarı yeni eklemeler
Şehirsel Teknik Altyapı 8. Hafta 10.11.2017 Ders tekrarı yeni eklemeler Altyapıda iki öncelikli konu Bölgesel düzeyde donatı ve altyapılar Kentsel altyapı ve donatı edinimi Bölgesel ve ulusal düzeyde Ulusal
DetaylıÇevre İçin Tehlikeler
Çevre ve Çöp Çevre Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü hava, su, toprak, doğal kaynaklar, belirli bir ortamdaki bitki ve hayvan topluluğu, insan ve bunlar arasındaki faaliyetleri içine alan ortamdır.
DetaylıÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI 2023 YILI HEDEFLERİ
ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Sanayi tesislerinin alıcı ortama olan etkilerinin ve kirlilik yükünün azaltılması, yeni tesislerin kurulmasına karar verilmesi aşamasında alıcı ortam kapasitesinin dikkate alınarak
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü MADEN ARAMA PROJELERİNE YÖNELİK UYGULAMA TALİMATI
Sayfa1 MADEN ARAMA PROJELERİNE YÖNELİK UYGULAMA TALİMATI 03.10.2013 tarihli ve 28784 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği nin 5. Maddesi gereği, 26. Maddesi kapsamında yer
DetaylıDÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ
DÜZCE DE HAVA KİRLİLİĞİ Hasan GÜVEN Çevre Yüksek Mühendisi Çevre ve Şehircilik İl Müdürü DÜZCE ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ Hava: Dünya atmosferini meydana getiren gaz karışımı. Ancak, atmosferin halk
DetaylıPROJE KONUSU NASIL BULUNUR? Prof. Dr. Turan GÜVEN
PROJE KONUSU NASIL BULUNUR? Prof. Dr. Turan GÜVEN PROJE KONUSU SEÇERKEN ŞU SORULARIN CEVAPLARI ARANMALIDIR : 1. Proje yapmam için bir gerekçem var mı? 2. Niçin proje yapacağım? 3. Projemin amacı nedir?
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden
DetaylıSU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ. Bir damla suyun atmosfer ve litosfer arasındaki hareketi HİDROLOJİK DÖNGÜ
SU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ Atmosfer de bulunan su buharı başlangıç kabul edilirse buharın yoğunlaşarak yağışa dönüşmesi ve yer yüzüne ulaşıp çeşitli aşamalardan geçtik ten sonra tekrar atmosfere buhar
DetaylıTC ÇEVRE ve ORMAN BAKANLIĞI ÇED ve PLANLAMA GENEL MÜDÜRLM MADENCİLİK PROJELERİNE AİT ÇED RAPORLARINDA VE PROJE TANITIM DOSYLARI
MADENCİLİK PROJELERİNE AİT ÇED RAPORLARINDA VE PROJE TANITIM DOSYLARI MADENCİLİK PROJELERİNE AİT ÇED RAPORLARI VE PROJE TANITIM DOSYASINDA YER ALAN KONULAR 3 ANA GRUPTA TOPLANMAKTADIR 1- PROJE ALANI VE
DetaylıENERJİ YÖNETİMİ A.B.D. (İ.Ö.) TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI GENEL BİLGİLERİ
ENERJİ YÖNETİMİ A.B.D. (İ.Ö.) TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI GENEL BİLGİLERİ Enerji Yönetimi A.B.D Lisansüstü Programı Tezsiz Yüksek Lisans programına kabul edilen öğrenciler zorunlu dersleri tamamlamak
DetaylıDOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3
DOĞA - İNSAN İLİŞKİLERİ VE ÇEVRE SORUNLARININ NEDENLERİ DERS 3 İnsan yaşamı ve refahı tarihsel süreç içinde hep doğa ve doğal kaynaklarla kurduğu ilişki ile gelişmiştir. Özellikle sanayi devrimine kadar
DetaylıKONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi
DetaylıALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen
DetaylıÇEV 219 Biyoçeşitlilik. Ötrofikasyon. Ötrofikasyon
ÇEV 219 Biyoçeşitlilik Ötrofikasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Ötrofikasyon Eutrophication (Bataklıklaşma) kelimesi eski Yunancadaki eutrophos kelimesinden gelmektedir. Eutrophos:
DetaylıORTAK GÖSTERİMLER ALAN RENK KODU (RGB) ÇİZGİ TİPİ SEMBOL TARAMA SINIRLAR İDARİ SINIRLAR ÜLKE SINIRI İL SINIRI İLÇE SINIRI BELEDİYE SINIRI
EK-1a ORTAK GÖSTERİMLER ÇİZGİ TİPİ SEMBOL TARAMA ALAN RENK KODU (RGB) SINIRLAR İDARİ SINIRLAR ÜLKE SINIRI İL SINIRI İLÇE SINIRI BELEDİYE SINIRI MÜCAVİR ALAN SINIRI 1 PLANLAMA SINIRLARI PLAN ONAMA SINIRI
DetaylıÇAKÜ Orman Fakültesi Havza Yönetimi ABD 1
Uymanız gereken zorunluluklar ÇEVRE KORUMA Dr. Semih EDİŞ Uymanız gereken zorunluluklar Neden bu dersteyiz? Orman Mühendisi adayı olarak çevre konusunda bilgi sahibi olmak Merak etmek Mezun olmak için
DetaylıEmisyon Envanteri ve Modelleme. İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik
Emisyon Envanteri ve Modelleme İsmail ULUSOY Çevre Mühendisi Ennotes Mühendislik İçerik Emisyon Envanteri Emisyon Kaynaklarına Göre Bilgiler Emisyon Faktörleri ve Hesaplamalar Modelleme Emisyon Envanteri
Detaylı4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları
ENERJİ KAYNAKLARI 1 4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları A nın Yanıtları 1. Günümüzde kullanılan nin maliyetinin düşük, çevreye zarar vermeyen... yenilenebilir ve güvenli olmasına önem verilmektedir. 12.
DetaylıÖğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen
Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi
DetaylıEMİSYON ÖN İZNİ VE EMİSYON İZNİ ALMAYA ESAS TEŞKİL EDECEK DÖKÜMANLARLA İLGİLİ YÖNERGE. BİRİNCİ BÖLÜM Genel İlkeler
EMİSYON ÖN İZNİ VE EMİSYON İZNİ ALMAYA ESAS TEŞKİL EDECEK DÖKÜMANLARLA İLGİLİ YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Genel İlkeler Madde 1- Bu yönergenin amacı, 07.10.2004 tarih ve 25606 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan
DetaylıSULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ
Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla
DetaylıAlanın Gelişimi ile İlgili Kriterler
KORUNAN ALANLAR Korunan alanlar incelenip, değerlendirilirken ve ilan edilirken yalnız alanın yeri ile ilgili ve ekolojik kriterler değil, onların yanında tarih, kültürel ya da bilimsel değerleri de dikkate
Detaylı2013-2014 YILI ÇEVRE KANUNU GEREĞİNCE UYGULANACAK CEZALAR
2013-2014 YILI ÇEVRE KANUNU GEREĞİNCE UYGULANACAK CEZALAR 2872 Sayılı Kanunun 5491 Sayılı Yasa ile Değişik 20 nci Maddesindeki Cezai işlemler HAVA KİRLİLİĞİ İLE İLGİLİ CEZALAR Kanundaki Ceza Miktarı 1/1/2013-31/12/2013
DetaylıCEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon
CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Türkiye Çevre Durum Raporu 2011 www.csb.gov.tr/turkce/dosya/ced/tcdr_20 11.pdf A3 Su ve Su Kaynakları 3.4 Kentsel
DetaylıSU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ
Resmi Gazete Tarihi: 10.10.2009 Resmi Gazete Sayısı: 27372 SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî
Detaylı1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com
SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Sosyoekonomik Etkiler Sağlık Etkileri 1. DOĞAL KAYNAKLAR ÜZERİNDEKİ
DetaylıEKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER
EKOLOJİ EKOLOJİK BİRİMLER EKOLOJİK BİRİMLER *Ekoloji: Canlıların birbirleriyle ve yaşadıkları ortamla olan ilişkisini inceleyen bilim dalıdır. Ekolojik birimlerin küçükten büyüye doğru sıralaması: Ekoloji
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI
AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI AVRUPA BİRLİĞİ ve ÇEVRE Avrupa Birliği Bakanlığı Sunum İçeriği AB ve Çevre- Temel ilkeler AB ve İklim Değişikliği AB ve Su Kalitesi AB ve Atık Geri Dönüşümü Müzakere sürecinde
DetaylıGüney Akım Açık Deniz Boru Hattı Türkiye Bölümü
Güney Akım Açık Deniz Boru Hattı Türkiye Bölümü Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (ÇSED) - Ekler Haziran 2014 Ek 2.1: Ulusal Mevzuat URS-EIA-REP-203876 Genel Çevre Kanunu, Sayı: 2872 ÇED Yönetmeliği
DetaylıHAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ
Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi Başkanı Havza? Hidrolojik olarak; Bir akarsu tarafından parçalanan, kendine
DetaylıKÖMÜR MADENCİLİĞİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ATIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Hazırlayan: Serkan YUMUŞAK
KÖMÜR MADENCİLİĞİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ATIKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Hazırlayan: Serkan YUMUŞAK Kömür Madenciliğinin Çevresel Etkileri Kömür, organik maddelerin milyonlarca yıl boyunca basınç ve ısıya
DetaylıI.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ
I.6. METEOROLOJİ VE HAVA KİRLİLİĞİ Meteorolojik şartlar, hava kirliliğinin sadece can sıkıcı bir durum veya insan sağlığı için ciddi bir tehdit olduğunu belirler. Fotokimyasal dumanın negatif etkileri
DetaylıÇevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Kitapçık B68 (Ek II 36) Kayak Merkezlerinin Çevresel Etkileri I. GİRİŞ Bu belge kayak merkezlerinin çevresel etkileri
DetaylıLAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı
ARAZİ BOZULUMU LAND DEGRADATİON Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı LAND DEGRADATİON ( ARAZİ BOZULUMU) SOİL DEGRADATİON (TOPRAK BOZULUMU) DESERTİFİCATİON (ÇÖLLEŞME) Arazi Bozulumu Nedir - Su ve rüzgar
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI TABİAT VARLIKLARINI KORUMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Büyükşehir Belediye Alanlarında Tabiat Varlıklarının Yönetimi
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI TABİAT VARLIKLARINI KORUMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Büyükşehir Belediye Alanlarında Tabiat Varlıklarının Yönetimi Osman İYİMAYA Genel Müdür 12-13 Mayıs Karadeniz Teknik Üniversitesi
DetaylıKORUNAN ALANLARDA YAPILACAK PLANLARA DAİR YÖNETMELİK
YETKİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI NIN TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA 644 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPAN 648 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME Madde-13/A. (c) Milli parklar, tabiat parkları,
DetaylıMadencilik Yatırımları İzin ve Ruhsat Rehberi
Madencilik Yatırımları İzin ve Ruhsat Rehberi Hazırlayan: Niğde Yatırım Destek Ofisi Koordinatörlüğü Başvuru Mercii: Arama faaliyetinde bulunacağı alanın niteliğine göre ilgili bakanlık ile kamu kurum
DetaylıÇEVRE VE DOĞA KORUMAYLA İLGİLİ ULUSAL VE
TÜRKİYE NİN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER ÇEVRE VE DOĞA KORUMAYLA İLGİLİ ULUSAL VE ULUSLARARASI ÖRGÜTLER DERS 5 TÜRKİYE NİN TARAF OLDUĞU ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER 1-Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının
DetaylıTEBLĐĞ Çevre ve Orman Bakanlığından: KENTSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELĐĞĐ HASSAS VE AZ HASSAS SU ALANLARI TEBLĐĞĐ ĐKĐNCĐ BÖLÜM
27 Haziran 2009 CUMARTESĐ Resmî Gazete Sayı : 27271 TEBLĐĞ Çevre ve Orman Bakanlığından: KENTSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELĐĞĐ HASSAS VE AZ HASSAS SU ALANLARI TEBLĐĞĐ BĐRĐNCĐ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Yasal Dayanak
DetaylıMADENCİLİK YATIRIMLARI İZİN VE RUHSAT REHBERİ
MADENCİLİK YATIRIMLARI İZİN VE RUHSAT REHBERİ Ahiler Kalkınma Ajansı Ahiler Kalkınma Ajansı Sayfa 1 Başvuru Mercii: Arama faaliyetinde bulunacağı alanın niteliğine göre ilgili bakanlık ile kamu kurum ve
DetaylıYATAY (1) NO. MEVZUAT NO MEVZUAT ADI. 1. ----------------- Aarhus Sözleşmesi. 2. ----------------- Espoo Sözleşmesi
YATAY (1) 1. ----------------- Aarhus Sözleşmesi 2. ----------------- Espoo Sözleşmesi 3. 1210/90/EEC Avrupa Çevre Ajansı Tüzüğü 4. 2008/90/EC Çevresel Suç Direktifi 5. 2007/2/EC INSPIRE Direktifi 6. 2004/35/EC
DetaylıTARIM: Ülkemizde farklı iklim özellikleri görülmesi farklı tarım ürünlerinin yetişmesine sebep olmaktadır.
ÜLKEMİZİN KAYNAKLARI VE EKONOMİK FAALİYETLER TARIM: Ülkemizde farklı iklim özellikleri görülmesi farklı tarım ürünlerinin yetişmesine sebep olmaktadır. Buğday Un,Pamuk dokuma, zeytin, ayçiçeği- yağ, şeker
Detaylıİlimizde özellikle 1993 yılında zaman zaman ciddi boyutlara ulaşan hava kirliliği nedeniyle bir dizi önlemler alınmıştır. Bu çalışmaların başında;
İSTANBUL DA ÇEVRE KİRLİLİĞİ İstanbul da Çevre Kirliliği Su, Hava, Toprak ve Gürültü Kirliliği olarak 4 Bölümde ele alınmalıdır. İstanbul da Çevre Kirliliği konusunda İstanbul İl Çevre Müdürlüğü, Büyükşehir
DetaylıÇEVRE KORUMA DAİRESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME VE İZLEME DENETLEME ŞUBE AMİRİ KADROSU HİZMET ŞEMASI
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME VE İZLEME DENETLEME ŞUBE AMİRİ KADROSU Kadro Adı : Çevresel Etki Değerlendirme ve İzleme Denetleme Şube Amiri Hizmet Sınıfı : Yöneticilik Hizmetleri Sınıfı (Üst Kademe Yöneticisi
DetaylıETÜT SAFHASI. Hazırlayan Raci SELÇUK Peyzaj Y. Mimarı
ETÜT SAFHASI Hazırlayan Raci SELÇUK Peyzaj Y. Mimarı ETÜT SAFHASI NİÇİN PEYZAJ? Estetik.. Erezyon önleme.. Rüzgar yada kar izolasyonu.. Rekreasyon alanı oluşturma.. Mülkünüze artı bir değer katma.. DİZAYN
DetaylıTEBLİĞ. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünden: İÇME SUYU TEMİN EDİLEN AKİFER VE KAYNAKLARIN KORUMA ALANLARININ BELİRLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ
10 Ekim 2012 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 28437 Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünden: TEBLİĞ İÇME SUYU TEMİN EDİLEN AKİFER VE KAYNAKLARIN KORUMA ALANLARININ BELİRLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç,
DetaylıKENTLERDE SU YÖNETİMİ İLE UYUM POLİTİKALARI. Dr. Tuğba Ağaçayak
KENTLERDE SU YÖNETİMİ İLE UYUM POLİTİKALARI Dr. Tuğba Ağaçayak İÇERİK Türkiye Ortalama Sıcaklık, Yağış Değerleri İklim Değişikliği ve Su Sorunları Kentler ve İklim Değişikliği Türkiye de Su Kaynakları
DetaylıTrakya Kalkınma Ajansı. www.trakyaka.org.tr. Madencilik İşlem Basamakları
Trakya Kalkınma Ajansı www.trakyaka.org.tr Madencilik İşlem Basamakları MADENCİLİK FAALİYETLERİ YAPMAK İÇİN GEREKLİ İŞLEM BASAMAKLARI Başvuru Mercii: Arama faaliyetinde bulunacağı alanın niteliğine göre
DetaylıT.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI EK-2 FAALİYET BAŞVURU FORMU
1. Başvuru sahibine ilişkin bilgiler: 1.1 Adı Soyadı 1.2 Adresi 1.3 T.C. Kimlik No 1.4 Telefon (GSM) 1.5 E-Posta 2. Firmaya ilişkin bilgiler: 2.1 Firma Adı 2.2 Adresi 2.3 Telefon No 2.4 Faks No 2.5 Sicil
Detaylı12 Mayıs 2016 PERŞEMBE
12 Mayıs 2016 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29710 YÖNETMELİK Orman ve Su İşleri Bakanlığından: TAŞKIN YÖNETİM PLANLARININ HAZIRLANMASI, UYGULANMASI VE İZLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam,
DetaylıSU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ
SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ Bu Tebliğ, 12 Mart 1989 tarihli ve 20106 sayılı Resmî Gazete de yayınlanmıştır. Amaç Madde 1 - Bu tebliğ, 9 Ağustos 1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre
DetaylıTOPRAK. Bitki ve Toprak İlişkisi ÇAKÜ Orman Fak. Havza Yönetimi ABD. 1
TOPRAK TOPRAK Toprak arz yüzeyini ince bir tabaka halinde kaplayan, Kayaların ve organik maddelerin türlü ayrışma ürünlerinin karışımından meydana gelen, İçerisinde ve üzerinde geniş bir canlılar alemini
DetaylıÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi
ÇEV 455 Tehlikeli Atık Yönetimi (*) * Ders notları 12.10.2018 tarihinde güncellenmiştir. Dr. Öğr. Üyesi Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Kanunlar 1983: 2872 sayılı Çevre Kanunu 2006: 5491
DetaylıKÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ.
ÇEVREYE DAİR TÜM SORUNLARI ORTAYA KOYARAK, KALİTELİ HİZMET VERMEK AMACIMIZDIR. KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ. ÇALIŞMA GRUBUMUZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ
DetaylıEk Form-2 İŞLETME PROJESİ BÖLÜM I RUHSAT BİLGİLERİ
Ek Form-2 İŞLETME PROJESİ 1.1. Ruhsat Sahasının İli : İlçesi : Beldesi : Köyü : Ruhsat Numarası : Ruhsat Grubu : I (a) Maden Cinsi : BÖLÜM I RUHSAT BİLGİLERİ 1.2. Ruhsat Sahibinin Adı Soyadı : Adres :
Detaylı23 Temmuz 2016 CUMARTESİ
23 Temmuz 2016 CUMARTESİ Resmî Gazete Sayı : 29779 YÖNETMELİK Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığından: TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ
DetaylıDoğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri
Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar
DetaylıAnalitik Etütlerin Mekansal Planlamadaki Yeri ve Önemi
Analitik Etütlerin Mekansal Planlamadaki Yeri ve Önemi 3.ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU 29-30 NİSAN 2013 Haliç Kongre Merkezi, İSTANBUL Cemal KAYNAK Teknik Uzman -Y.Şehir Plancısı İller Bankası A.Ş. Mekansal
DetaylıŞirket Tanıtımı / Faaliyet Konuları. Çevre İzin ve Lisans İşlemleri. Madde - 2. Çevre Danışmanlık Hizmeti. Çevre Mevzuatı Uygulamaları Ve Eğitimi
1 Madde - 2 Şirket Tanıtımı / Faaliyet Konuları Çevre İzin ve Lisans İşlemleri Çevre Danışmanlık Hizmeti Çevre Mevzuatı Uygulamaları Ve Eğitimi 3 Madde - 2 Şirket Tanıtımı / Faaliyet Konuları Tehlikeli
DetaylıTARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ
TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığından
DetaylıPLAN AÇIKLAMA RAPORU. Aslıhan BALDAN Doğuş BALDAN ŞEHİR PLANCISI
MANİSA İLİ SARIGÖL İLÇESİ, SELİMİYE MAHALLESİ, MANİSA İLİ, SARIGÖL İLÇESİ, SELİMİYE MAHALLESİ, 105 ADA 1 PARSELDE YER ALAN TAHSİS-A ALANINDA KATI ATIK TESİSLERİ ALANI BELİRLENMESİNE İLİŞKİN 1/5000 ÖLÇEKLİ
DetaylıİZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Giriş Sanayi devriminin gerçekleşmesi ile birlikte; üretimde enerji talebi artmış, sermaye sınıfı
DetaylıBölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri. Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği)
Bölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği) Tarımsal yapı, toprak (doğa), sermaye, emek ve girişimcilik gibi temel üretim araçlarının
DetaylıDersin Kodu 1200.9133
Çevre Bilimi Dersin Adı Çevre Bilimi Dersin Kodu 1200.9133 Dersin Türü Zorunlu Dersin Seviyesi Dersin AKTS Kredisi 3,00 Haftalık Ders Saati (Kuramsal) 3 Haftalık Uygulama Saati 0 Haftalık Laboratuar Saati
DetaylıMANİSA İLİ, DEMİRCİ İLÇESİ, ÇAMLICA MAHALLESİ, 467 ADA 53 PARSELDE KATI ATIK TESİSLERİ ALANI BELİRLENMESİNE İLİŞKİN 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI
MANİSA İLİ DEMİRCİ İLÇESİ, ÇAMLICA MAHALLESİ, 467 ADA 53 PARSELE İLŞİKİN MANİSA İLİ, DEMİRCİ İLÇESİ, ÇAMLICA MAHALLESİ, 467 ADA 53 PARSELDE KATI ATIK TESİSLERİ ALANI BELİRLENMESİNE İLİŞKİN 1/5000 ÖLÇEKLİ
DetaylıT.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü KORUNAN ALAN İSTATİSTİKLERİ METAVERİLERİ
KORUNAN ALAN İSTATİSTİKLERİ METAVERİLERİ I. Analitik Çerçeve ve Kapsam, Tanımlamalar ve Sınıflamalar a) Analitik Çerçeve ve Kapsam: Korunan alan istatistikleri; korunan alanlar (milli park, tabiat parkı,
DetaylıMADEN KANUNU ve BU KAPSAMDA VERİLEN RAPORLAMA SİSTEMLERİ
T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI MADEN KANUNU ve BU KAPSAMDA VERİLEN RAPORLAMA SİSTEMLERİ Erdal Kaçmaz 29 Eylül 2011 1 İÇERİK Maden Kanununun Kapsamı Maden Grupları, Alanları ve Süreleri Kimler
DetaylıBİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ
BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE SEKTÖRÜ Türkiye birincil enerji tüketimi 2012 yılında 121 milyon TEP e ulaşmış ve bu rakamın yüzde 82 si ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bununla birlikte,
Detaylı1. Nüfus değişimi ve göç
Sulamanın Çevresel Etkileri Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Sağlık Etkileri 1.Nüfus değişimi ve göç 2.Gelir düzeyi ve işgücü 3.Yeniden yerleşim 4.Kültürel
DetaylıKONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI
KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI HAVA Etrafımızı saran gaz karışımıdır ( Atmosfer). Kuru Temiz hava içerisinde yaklaģık olarak ; - %78 Azot - %21 Oksijen - %0,03 Karbondioksit
DetaylıORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ YER SEÇİMİ YÖNETMELİĞİ
ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ YER SEÇİMİ YÖNETMELİĞİ (21.05.2001 tarih ve 24408 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır) BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, Organize Sanayi Bölgeleri
DetaylıENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ
ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ Prof. Dr. Ferruh Ertürk Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu Çevre Yük. Müh. Kamil B. Varınca 31 Mart 2006 İstanbul İçindekiler İÇİNDEKİLER...İ ÇİZELGELER LİSTESİ...İİİ ŞEKİLLER
DetaylıÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ATIKSU YÖNETİMİ
ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ATIKSU YÖNETİMİ Ece SARAOĞLU Çevre ve Şehircilik Uzmanı 4. Türk-Alman Su İşbirliği Günleri 24.09.2014 Sunum İçeriği Atıksu Politikamız Atıksu Mevzuatı Su Kirliliği Kontrolü
DetaylıTermik santrallerinin çevresel etkileri şöyle sıralanabilir: Hava Kirliliği Su Kirliliği Toprak Kirliliği Canlılar üzerinde Yaptığı Etkiler Arazi
Termik santrallerinin çevresel etkileri şöyle sıralanabilir: 1. 2. 3. 4. 5. Hava Kirliliği Su Kirliliği Toprak Kirliliği Canlılar üzerinde Yaptığı Etkiler Arazi Kullanımı Üzerindeki etkileri ASİT YAĞMURLARI
DetaylıBüyükşehir Alanlarında Kırsal Arazisi Kullanımına Yönelik Plan Altlık Gereksinimleri,
Büyükşehir Alanlarında Kırsal Arazisi Kullanımına Yönelik Plan Altlık Gereksinimleri, KIRSAL ARAZİ YÖNETİMİNDE ANALİTİK VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE SENTEZ PAFTALARININ ÜRETİLMESİ; Prof. Dr. Yusuf KURUCU
DetaylıCELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 2. HAFTA
2. HAFTA 1 ÇEVRE DÜZENİ PLANI : Çevre Düzeni Planları, Bölge Planlarına uygun olarak, yönetsel, mekansal ve işlevsel bütünlük arz eden bir veya birden fazla il sınırlarını kapsayan planlardır. Bu planlar
DetaylıCOĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ
HRT 105 HARİTA MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 8 COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ Yrd.Doç.Dr. H. Ebru ÇOLAK Kamu Ölçmeleri Anabilim Dalı www.gislab.ktu.edu.tr/kadro/ecolak Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Geographical
Detaylı2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı
2-Emisyon Ölçüm Raporu Formatı A) İşletmenin Sınıfı (1- İşletmenin faaliyetinin Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik Madde 4 kapsamında yeri,) B) Faaliyetinin Anlatımı
Detaylıİçindekiler I Contents
İçindekiler I Contents ÖNSÖZ SUNUŞ XIII XV 1971-Ramsar Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanlar Hakkında Sözleşme Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası
Detaylı1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş
1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Prof.Dr. Alper ELÇİ Ders Tanıtımı Dersin Amacı Öğrenme Çıktıları Değerlendirme Yöntemi Ders Kitapları Ders Programı Çevresel Taşınım
DetaylıBELEDİYELERCE BİLGİ SAĞLANACAK İDEP EYLEMLERİ
Arazi Kullanımı ve Ormancılık 3. ORMAN, MERA, TARIM VE YERLEŞİM GİBİ ARAZİ KULLANIMLARI VE DEĞİŞİMLERİNİN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİ OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEMESİNİ SINIRLANDIRMAK 5. 2012 yılında yerleşim alanlarında
DetaylıKADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ
KADIKÖY BELEDİYESİ ÇEVRE KORUMA MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE NEDİR? İçinde bulunduğumuz canlı, cansız tüm varlıkların birbirleri ile ilişkilerini içine alan ortam. Çevrenin doğal yapısını ve bileşiminin bozulmasını,
DetaylıMADENCİLİK VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) M.OĞUZ GÜNER Maden Mühendisi
MADENCİLİK VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) M.OĞUZ GÜNER Maden Mühendisi KAMUOYUNDA MADENCİLİK FAALİYETLERİNİN HERHANGİ BİR KISITLAMA OLMADAN YAPILDIĞI YÖNÜNDE KANAAT SÖZ KONUSUDUR. ÜLKEMİZ MEVZUATININ
DetaylıSANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ
SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ İsken Sugözü Termik Santrali Adana Türkiye de 200 binin üzerinde iģletme, 70 bin dolayında üretim/sanayi iģletmesi bulunmaktadır. Bunlar arasında; Enerji tesisleri
DetaylıArazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal
Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal kaynaklı kirlilik azaltılacak, Marjinal alanlar üzerindeki
Detaylı2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Çevre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Özel İhtisas Komisyonu Çalışmaları. 16.05.2013 Anadolu Üniversitesi
2014-2023 BÖLGE PLANI SÜRECİ Eskişehir Çevre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Özel İhtisas Komisyonu Çalışmaları 16.05.2013 Anadolu Üniversitesi Çevre, Enerji ve Tabii Kaynaklar Akıllı Büyüme Eğitime, bilgiye
DetaylıFatih TOSUNOĞLU Su Kaynakları Ders Notları Su Kaynakları Ders Notları, Su Kaynakları Ders Notları
Fatih TOSUNOĞLU Su Kaynakları Ders Notları, Prof.Dr. Ercan KAHYA, İTÜ Su Kaynakları Ders Notları, Prof. Dr. Recep YURTAL, Çukurova Üniversitesi Su Kaynakları Ders Notları, Yrd.Doç.Dr. Selim ŞENGÜL, Atatürk
DetaylıBALIKESİR de. Yatırım Yapmak İçin 101 Neden
BALIKESİR de Yatırım Yapmak İçin 101 Neden Coğrafi Konum 1. Türkiye nin ekonomik hareketliliğinin en yüksek olduğu Marmara Bölgesi nde yer alması, 2. Marmara ve Ege Denizi ne kıyılarının bulunması, 3.
DetaylıTÜRKİYE COĞRAFYASI VE JEOPOLİTİĞİ
Editör Doç.Dr.Asım Çoban TÜRKİYE COĞRAFYASI VE JEOPOLİTİĞİ Yazarlar Doç.Dr.Asım Çoban Doç.Dr.İbrahim Aydın Doç.Dr.Yüksel Güçlü Yrd.Doç.Dr.Esin Özcan Yrd.Doç.Dr.İsmail Taşlı Editör Doç.Dr.Asım Çoban Türkiye
DetaylıUSBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi
USBS Ulusal Su Bilgi Sistemi Projesi USBS YAPISI 08.12.2014 Su Yönetimi Genel Müdürlüğü İzleme ve Su Bilgi Sistemi Dairesi Başkanlığı Su Bilgi Sistemi Şube Müdürlüğü 1 Sunum Planı Geçmiş Süreçler Gelecek
Detaylı