SİGORTA PRİM TEŞVİKLERİ. Murat ÖZDAMAR SGK İstanbul İl Müdür Yrd.

Transkript

1 SİGORTA PRİM TEŞVİKLERİ Murat ÖZDAMAR SGK İstanbul İl Müdür Yrd.

2 PRİMLERE DEVLET KATKISI Sosyal Sigortaların başlıca gelirini primler oluşturur. Türkiye gibi primli rejim uygulayan ülkelerin yaklaşık olarak yarısı «üçlü finansman sistemini» benimsemiştir. Bu sistemde; sigortalı, işveren ve devlet finansmana katılır sayılı Kanunda düzenlenen +5 puanlık indirim uygulamasıyla birlikte devletin primlerin finansmanına katkısı başlamıştır

3 PRİMLERE DEVLET KATKISI İşverenlerin işçilere ödeyecekleri ücret tutarlarına ilave sigorta primi işveren hissesi tutarları toplamı toplam işçilik giderlerini oluşturmaktadır. Hiçbir teşvikten yararlanmayan işveren açısından işçilik giderleri toplamı, yüzde 20,50 oranında sigorta primi yüzde 2 oranında işsizlik sigortası primi olmak üzere yüzde 22,50 oranındadır. Buna göre bir işçinin işverene maliyeti, işçiye ödenen ücretin yüzde 122,50 si oranındadır

4 PRİMLERDE DEVLET KATKISI Sigorta primlerine devletin katkısı +5 puanla sınırlı değildir. İstihdamın teşviki, engelli çalıştırmanın teşviki, Ar-Ge yatırımlarının teşviki, bölgesel yatırım teşviki, kalkınmada öncelikli yöre teşviki, büyük ölçekli yatırım teşviki v.b. Çok sayıda sigorta prim teşvik uygulaması bulunmaktadır. İşverenlerin yasalarda belirtilen prim teşviklerinden yararlanması, işçilik maliyetlerini aşağı çekecektir

5 PRİMLERDE DEVLET KATKISI İşverenlerin yasalarda belirtilen prim teşviklerinden yararlanması, işçilik maliyetlerini aşağı çekecektir. Örneğin; +5 puanlık teşvik işçilik maliyetini ödenen ücretin yüzde 117,50 sine, 6111 sayılı kanunda düzenlenen teşvik işçilik maliyetini ödenen ücretin yüzde 102,50 sine indirecektir

6 ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ Murat ÖZDAMAR SGK İstanbul İl Müdür Yrd.

7 ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ 6661 Sayılı Kanunun 17 inci maddesiyle 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa Geçici 68. Madde Eklenmiştir. Kanun Meclis Genel Kurulunda Kabul Edilmiş, Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından imzalanmış ve 27 Ocak 2016 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanmıştır

8 ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ 5510 sayılı Kanunun, Geçici 68 inci maddesi hükmüne göre; Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce; (Tüm sigorta kollarına tabi sigortalılar)

9 ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ a) 2015 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde prime esas günlük kazancı 85 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2016 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,

10 ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ b) 2016 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının, 2016 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemleri için günlük 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar Hazinece karşılanır

11 ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ (4) Birinci fıkranın (a) bendinin uygulanmasında, bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi verilmemiş olması hâlinde bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınır yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2015 yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri, yeni tescil edilmiş işyerleri gibi değerlendirilir

12 ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ (6) Ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan Linyit ve Taşkömürü çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için birinci fıkranın uygulanmasında 85 TL günlük kazanç iki kat olarak ve 2015 yılının aynı ayına ilişkin verilen APHB de bildirilen prim ödeme gün sayısının yüzde 50 sini geçmemek üzere, 2016 yılında cari aya ilişkin verilen APHB de bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı dikkate alınır.

13 ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ (8) 4734 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde sayılan idareler (KAMU KURUMLARI) tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için Hazine tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilir

14 ASGARİ ÜCRET TEŞVİKİ (3) İşverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2016 yılına ilişkin olarak, APHB yi yasal süre içinde vermediği, sigorta primlerini yasal süresinde ödemediği, denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi, Kuruma prim, İPC ve bunlara ilişkin G. Cezası ve G. Zammı bulunması hâlinde asgari ücret teşviki uygulanmaz.

15 ASGARİ ÜCRET TEŞVİK KAPSAMI DIŞINDAKİLER -SGDP Tabi çalışanlar, -Libyada çalışanlar, -Çırak-Stajyerler, -5510, m.5/g kapsamındaki sigortalılar, -İsteğe bağlı sigortalılar, -Banka sandıklarına tabi sigortalılar,

16 ÖRNEK-1 İşverenin 2015/Ocak ayında 72 sigortalı çalıştırdığı, bunlardan 42 sigortalının prim matrahlarının 85 TL altında olduğu ve 42 kişinin prim gün sayısı toplamının gün olduğu varsayıldığında; 2016/Ocak ayına ait çalışan sigortalıların prim gün sayısının gün ve üzeri olması koşuluyla; Asgari ücret teşviki tutarı: 3,33 TL X gün= 3.729,60 TL olacaktır

17 ÖRNEK /Ocak ayında çalışan sigortalı sayısının 43 ve prim gün sayısının 950 gün olduğu, işverenin 2015/Ocak ayında 72 sigortalı çalıştırdığı, bunlardan 42 sigortalının prim matrahlarının 85 TL altında olduğu, 42 kişinin prim gün sayısının gün olduğu varsayıldığında; Asgari ücret teşviki, 2016/Ocak ayına ait çalışan sigortalıların prim gün sayısını geçemeyeceğinden; Asgari ücret teşviki tutarı: 3,33 TL X gün= 3.163,50 TL olacaktır.

18 ÖRNEK-3 İşverenin 2015/Ocak ayında sigortalı çalıştırmadığı, 2015/Mart ayında 50 sigortalı çalıştırdığı, bunlardan 30 sigortalının prim matrahlarının 85 TL altında olduğu ve 30 kişinin prim gün sayısı toplamının 800 gün olduğu varsayıldığında; 2016/Ocak ayına ait çalışan sigortalıların prim gün sayısının 800 gün ve üzeri olması koşuluyla; Asgari ücret teşviki tutarı: 3,33 TL X 800 gün= 2.664,00 TL olacaktır

19 ÖRNEK-4 İşyerinin ilk defa 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren sigortalı çalıştırmaya başladığı, 2016/Ocak ayında 40 sigortalı çalıştırıp prim gün sayıları toplamının gün olduğu varsayıldığında; 2016/Ocak ayına ait Asgari ücret teşviki tutarı: 3,33 TL X gün= 3.333,00 TL olacaktır

20 İŞ-KUR İŞBAŞI EĞİTİM PROGRAMINI BİTİRENLERİN İSTİHDAMINA İLİŞKİN SİGORTA PRİM TEŞVİKİ

21 İŞBAŞI EĞT. PROĞRAM TEŞVİKİ 6645 Sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa Geçici 15 inci madde Eklenmiştir sayılı Kanun, 23 Nisan 2015 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanmış ve yürürlüğe girmiştir

22 İŞBAŞI EĞT. PROĞRAM TEŞVİKİ 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olanlardan İş-Kur tarafından 31/12/2016 tarihine kadar başlatılan işbaşı eğitim programlarını tamamlayanların; a) Programın bitimini müteakip en geç üç ay içinde programı tamamladıkları meslek alanında özel sektör işverenleri tarafından 5510 sayılı Kanunun 4/I-(a) kapsamında işe alınması, b) İşe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işyerinden bildirilen APHB de kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olması, 22

23 İŞBAŞI EĞT. PROĞRAM TEŞVİKİ İşe alındıkları işyerinin imalat sanayi sektöründe faaliyet göstermesi hâlinde 42 ay, diğer sektörlerde ise 30 ay süre ile +5 puan indirim uygulandıktan sonra kalan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait oranına göre prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan tutar İş-Kur Fonu tarafından karşılanır. 30/06/2015 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim programlarının katılımcıları için bu süreler 6 ay artırımlı uygulanır

24 SİGORTALI AÇISINDAN TEŞVİK ŞARTLARI Tarihine kadar İş-Kur İşbaşı Eğitim programını tamamlamış olması İşbaşı Eğitim programının bitimini müteakip en geç 3 ay içinde işe alınması tarihinden sonra işe alınmış olması 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olması Tamamladığı işbaşı eğitim programına ilişkin meslek alanında işe alınması

25 İŞYERİ AÇISINDAN TEŞVİK ŞARTLARI Özel sektör işvereni olması (Devlet ihale ve Kamu ihale kanununa tabi olan işler hariç) Sigortalının işe alındığı takvim yılından önceki takvim yılında işyerinden Kuruma bildirilen sigortalı sayısının ortalamasına ilave olarak çalıştırılması, Aylık prim hizmet belgelerinin yasal süresinde Kuruma verilmesi,

26 İŞYERİ AÇISINDAN TEŞVİK ŞARTLARI Tahakkuk eden prim tutarlarının yasal süresi içinde ödenmesi, Yasal ödeme süresi geçmiş, Prim, İşsizlik primi, İdari para cezası ve bunlara ait gecikme zammı borcun bulunmaması, Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği yönünde herhangi bir tespitin bulunmaması,

27 TEŞVİK SÜRESİ İMALAT SANAYİ DIŞINDAKİ SEKTÖRLER; tarihine kadar başlayan eğitim programını tamamlayan sigortalılar yönünden 36 ay, tarihleri arasında başlayan eğitim programını tamamlayan sigortalılar yönünden 30 ay,

28 TEŞVİK SÜRESİ İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ; tarihine kadar başlayan eğitim programını tamamlayan sigortalılar yönünden 48 ay, tarihleri arasında başlayan eğitim programını tamamlayan sigortalılar yönünden 42 ay,

29 ÖRNEK-1 İşe alınan sigortalının tarihleri arasında başlayan eğitim programını tarihinde tamamladığı, programın bitmesini müteakip üç ay içinde tarihinde imalat sanayi sektöründeki işyerinde işe başlatılması ve işe girdiği yıldan önceki yıla ait çalışan ortalamasına ilave olması halinde 42 ay teşvik kapsamında (2016/3.ay ile 2019/8.aylarda) bildirilebilecektir..

30 TEŞVİK MİKTARI Kapsama giren sigortalının aylık asgari ücrete kadar olan SPEK tutarından 5 puanlık indirim düşüldükten sonra kalan işveren hissesinin tamamı,

31 ÖRNEK-2 Teşvik kapsamına giren sigortalıya 2.000,00 TL ücret ödendiği varsayıldığında; Hesaplanan Prim: X %34,50= 690 TL +5 Puan Teşviki: X %5= 100 TL 6645 Kanun Teşviki: X %15,5=255,29 TL Teşvik Tutarı: ,29=355,29 TL Ödenecek Prim: ,29=334,71 TL

32 TEŞVİK BAŞVURUSU Kuruma herhangi bir yazılı başvuru yapılmayacak, E-Bildirge sistemi içinde yer alan İşbaşı Eğitim Teşvik Yönetimi menüsünden yapılacak tanımlama sonrası Kanun türü 6645 seçilerek APHB verilecektir.

33 İşbaşı eğitim programının bitiminden sonra işe başlama süresi olan 3 aylık süre eğitimin bitim tarihi itibariyle hesaplanacaktır. İşbaşı eğitim programı kanunun yürürlük tarihi olan tarihinden önce başlamış ve bitmiş olsa dahi programın bitiminden itibaren 3 ay içinde işe başlatılan ve diğer şartların yerine getirilmiş olması halinde söz konusu teşvikten yararlanılacaktır. İşe başlama bakımından yerine getirilmesi gereken 3 aylık sürenin son günü hafta sonu yada resmi tatile gelmesi halinde tatil gününü takip eden ilk iş günü işe alınan sigortalılar teşvikten yararlandırılacaktır.

34 tarihinden sonra işe alınan sigortalılar teşvikten yararlandırılmakla birlikte, tarihinden önce işe giren ve halen çalışmakta olan sigortalılardan işbaşı eğitim programını tamamlayanlar da söz konusu teşvik kapsamında bildirilebilecektir. Teşvik kapsamında olan sigortalı işe başladığı tarihte 18 yaşından küçük ise 18 yaşını doldurduğu tarihten başlanılarak kalan teşvik süresi kadar teşvikten yararlandırılabilecektir.

35 Ortalama sigortalı sayısının hesabında sigortalının işe alındığı yıldan önceki Ocak-Aralık döneminde bildirilen sigortalı sayısının bildirim yapılan ay sayısına bölünmesi ile bulunur. 0,49 a kadar olan küsuratlar alta, 0,50 ve yukarısı olan küsuratlar yukarı tamamlanır.

36 ÖNEMLİ HUSUSLAR Aynı takvim yılı içinde işe alınan sigortalıların ortalama sigortalı hesabı aynı olacağından şartları taşıyan sigortalıların anılan teşvikten yararlandırılabilmesi için hepsinin de tek tek ortalama sigortalı sayısının üzerinde olması gerekir. Örneğin; 2016 yılı içerisinde şartları taşıyan 3 sigortalının işe alındığı ve 2015 yılına ait sigortalı sayı ortalamasının 5 olduğu işyerinde şartları taşıyan 3 sigortalının da teşvik kapsamında bildirilebilmesi için her ay en az 8 sigortalı çalıştırılması gerekmektedir. Söz konusu işyerinde herhangi bir ayda çalışan sayısı 6 ise 1 sigortalı teşvikli, çalışan sayısı 7 ise 2 sigortalı teşvikli bildirilebilecektir.

37 Ayrı takvim yıllarında işe alınan sigortalıların ortalama sigortalı sayısı aynı olsa dahi bildirilip bildirilmeyecekleri ayrı ayrı değerlendirilecektir. Örneğin, 2015-yılında işe alınan 2 sigortalı, 2016 yılında ise işe alınan 1 sigortalı şatları taşıyor ve ortalama sigortalı sayıları 3 ise takip eden aylarda 5 sigortalı çalıştırılmış olması durumunda 2015 yılında işe başlayan 2, 2016 yılında işe başlayan 1 sigortalı olmak üzere 3 sigortalı da teşvik kapsamında bildirilebilecektir.

38 İlk defa tescil edilen işyerlerinde bir önceki takvim yılında çalışan olamayacağından işyerinin tescil edildiği takvim yılında işe alınan sigortalıların tamamı ortalama sigortası sayısı hesabı yapılmaksızın teşvikten yararlandırılabilecektir. Ortalama sigortalı sayısı hesabında SGDP ye tabi çalışanlar ile ay içinde çeşitli nedenlerle (0) ve (0) kazançlı bildirilen sigortalılar hesaplamaya dahil edilecektir.

39 Ortalama sigortalı sayısı hesabına esas alınan aylara sonradan çeşitli nedenlerle (tespit, hizmet tespit kararı vs.) ek veya iptal belge verilmiş olsa dahi bu ortalama sigortalı sayısını değiştirmeyecektir. Teşvik düzenlemesi tarihinde yürürlüğe girdiğinden 2015 yılı içerisinde teşvik kapsamına giren sigortalılar için geriye yönelik verilecek düzeltme bildirgeleri işleme alınarak teşvikten geçmiş dönem için yararlanılabilecektir.

40 Teşvikten yararlanabilmek için ödeme vadesi geçmiş borcun olmaması gerekmekle birlikte, 15.- TL ye kadar olan alacak asılları sorgulamada dikkate alınmayacaktır. Kuruma bildirilmiş olan sigortalıların prim ödeme gün sayısı yada SPEK tutarının eksik bildirilmiş olduğunun tespiti halinde teşvikten yararlanılabilecektir.

41 Kayıt dışı sigortalı çalıştırdığı tespit edilen alt işveren olması halinde hem tespiti yapılan alt işveren, hem Asıl işveren teşvik dışı kalmakla birlikte, Kayıt dışı sigortalı çalıştırma fiili Asıl işveren tarafından işlenmiş ise sadece Asıl işveren teşvik dışı tutulacaktır.

42 Teşvik kapsamında bildirilen sigortalının işyerinden ayrılması durumunda, eğitimin tamamlandığı süreyi takip eden 3 ay içinde aynı işyeri, aynı işverene ait başka bir işyeri yada diğer bir işveren tarafından işe alınması halinde diğer şartların yerine gelmiş olması koşulu ile kalan süre kadar teşvik kapsamında bildirilebilmektedir.

43 Çeşitli nedenlerle teşvikten yararlanılamayan süreler toplam teşvik süresinden düşülmekte olup, hakkın ötelenmesi ve sonradan yararlanılması söz konusu değildir. Teşvikten yararlanacak alt işverenler sadece kendi borçlarından sorumlu olmakla birlikte, Asıl işveren, alt işverenlerin borcunun da bulunmaması koşulu ile teşvikten yararlanabilecektir.

44 İşyerinin başka bir SGM ye nakli halinde nakil tarihinden sonrada yararlanmaya devam edilecektir. Aynı işverenin başka bir işyerinde nakil yolu ile çalışmaya başlayan teşvik kapsamında olan sigortalının şartları yeni işyerinde yeniden değerlendirilip, şartlar taşınıyorsa teşvik kapsamında bildirilebilecektir.

45 6111 SAYILI KANUN TEŞVİKİ, İLAVE İŞÇİ KAVRAMI VE TEŞVİK KAPSAMINA GİREN İŞÇİLERİN BELİRLENMESİ Murat ÖZDAMAR

46 6111 SAYILI KANUN TEŞVİKİ 6111 sayılı Kanunun 74 üncü maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu na geçici madde 10 madde eklenmiş işverenlerin 1 Mart 2011 tarihi ile 31 Aralık 2015 tarihleri arasında işe alacakları işçilerin işe alındıkları işyerinden bildirilen prim ve hizmet belgelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları ve diğer diğer koşulları sağlamaları kaydıyla, prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarlarının İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması uygulaması başlatılmıştır

47 SUNUMUN AMACI Bu bölümde aylık prim ve hizmet belgesi düzenleyen işveren veya yetki verdiği kişilerin (meslek mensubu ya da insan kaynakları yöneticileri) hesaplamada zorlandıkları işe alınan işçinin 6111 sayılı Kanun kapsamında düzenlenen teşvikten yararlanıp yararlanamayacaklarının tespitine esas tutulan ilave işçi sayısının belirlenmesi hakkında ayrıntılı bilgi verilecektir

48 TEŞVİKTEN YARARLANMA KOŞULU NEDİR 4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde düzenlenen teşvikten yararlanmak birden çok koşula bağlanmıştır. Bu koşulları; sigortalılar ve işyerleri yönünden iki farklı kategoride sınıflandırabiliriz

49 BELGE SAHİBİ OLMA VE YAŞ Sigortalılar açısından kısa bir değerlendirme yaparsak; işçinin 18 yaşından büyük olması temel koşuldur. Bu teşvikte erkekler için yaş sınırı kaldırıldığından, 29 yaşından büyük erkekler de teşvikten yararlanabilmektedir. Dolayısıyla yaş hususundaki tek kriter 18 yaştır. 18 yaşından küçük sigortalı istihdam edenler, sigortalının 18 yaşını doldurduğu tarihten itibaren bu teşvikten yararlanabilecektir. İşçinin aynı zamanda İŞ-KUR a kayıtlı olması halinde 6 ay ilave bir teşvik daha söz konusu olacaktır. 49

50 İŞÇİLERİ İŞ-KURA KAYDETTİRİN 29 yaşından büyük erkek işçilerin hiçbir belgesi yoksa İŞ- KUR a kayıt yapmaları halinde 6 ay teşvik hakkı doğacaktır. Belge sahibi olmakla birlikte İŞ-KUR a kaydı olan işçi ilave 6 ay daha teşvikten yararlanacak. Bu nedenle işçinin işe giriş bildirgesini vermeden önce İŞ- KUR a kaydolmasını sağlayınız

51 6 AYDAN FAZLA İŞSİZ KALMA Diğer önemli kriter ise işçinin işe alındığı tarihten önceki altı aylık sürede işsiz olmasıdır. Diğer bir ifade ile sigortalının işe alındığı tarihten önceki 6 ayda herhangi bir işyerine ait APHB de isminin bulunmaması gerekmektedir. Bu son 6 aylık dönemde sigortalı 4/b kapsamında sigortalı olsa dahi, bu durum işçinin teşvikten yararlanmasına engel teşkil etmemektedir. Bu şartları sağlayan işçiler niteliklerine/belgelerine/iş-kur a kayıtlı olmalarına bağlı olarak 6, 12, 18, 24, 30, 36, 42, 48 ya da 54 ay süreyle teşvikten yararlanma hakkını elde eder

52 İŞÇİNİN DAHA ÖNCE TEŞVİKTEN YARARLANMAMIŞ OLMASI 6111 Sayılı Kanunla başlayan 4447, Geçici madde 10 teşvikinden yararlanmanın bir diğer önemli koşulu, işçinin işe başladığı işyerinden önce çalıştığı başka işyerinden teşvikli sigortalı olarak bildirilmemiş olmasıdır

53 İLAVE İŞÇİ KAVRAMI 6111 sayılı Kanunla getirilen yeni sigorta teşvikinden yararlanılabilmesi için aranılan şartlardan işyeri açısından en önemlisi işe alınan sigortalıların, işe alındıkları tarihten önceki altı aylık süreye ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılmalarıdır. kapsamında değil, hangi işçiler İşveren ilave işçi hesabı yaparken kaç işçi teşvik teşvik kapsamında diye bir çıkarsamada bulunmalıdır

54 SORUMLULUK İŞVERENDE Söz konusu sigorta prim desteğinden yararlanılması sırasında, aranılan şartların sağlanmış olup olmadığı 6111 nolu Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinin onaylanmasından önce sistem tarafından kontrol edilmesine rağmen, sigortalının ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığı aylık prim ve hizmet belgelerinin onaylanmasının ardından, başka bir ifade ile aylık prim ve hizmet belgesinin verilme süresi sona erdikten sonra kontrol edilebilmektedir

55 YANLIŞ HESAP SGK DAN DÖNER APHB Verilme süresi sona erdikten sonra yapılan kontroller sonucunda, sigortalıları ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılmadıkları halde, APHB yi 6111 nolu Kanun numaralı düzenleyen işverenlerden İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmış olan prim tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte geri alınmaktadır. Dolayısıyla, 6111 Kanun teşvikten yersiz yararlandığı tespit edilen işverenler sonradan beş puanlık sigorta prim desteğinden de mahrum kalmaktadır

56 ÖRNEĞİ İNCELEYELİM Ortalama işçi sayısına ilave olmadığı halde 2015/Nisan ayında 6111 kanun türü ile bildirilen sigortalı için geriye dönük 6111 Kanun türlü İPTAL, 5510 Kanun türlü EK APHB isteneceğinden ilgili sigortalı için 5 puanlık prim teşviki hakkı da ortadan kalkacak ve işveren ilave olarak gecikme zammı da ödeyecektir TL ücretle çalışan sigortalı A esasında ilave işçi olmamakla birlikte 2015/Nisan ayında 6111 Kanun türü ile bildirilmiştir. Bu durumda işverene 280 TL sigorta primi (işçi hissesi), 60 TL işsizlik primi (işveren ve işçi hissesi) tahakkuk ettirilmiş ve işveren bu tutarı ödemiştir

57 2016/Ocak ayında bu durum tespit edilince işveren zorunlu olarak 6111 kanun türlü iptal, 5510 Kanun türlü ek APHB düzenleyecek ve dolayısıyla tahakkuk miktarı, 680 TL sigorta primi (işveren ve işçi hissesi), 60 TL işsizlik primi (işveren ve işçi hissesi) olarak düzeltilecek daha önce ödenen prim ve işsizlik primi mahsup edilince kalan eksik 400 TL yasal faizi ile işverenden tahsil edilecektir

58 Bu kişi için ortalama sayı tespit edilip ilave işçi olmadığı daha önceden saptansa ve 5510 Kanun türü ile APHB verilse idi ödenmesi gereken prim tutarından 5 puanlık indirim söz konusu olacağından ödenecek prim tutarı da 680 TL değil 580 TL olarak tahakkuk ettirilecekti. Bu durumda işveren açısından hem 100 TL fazla prim ödenmesi hem de 400 TL ye tekabül eden oranda gecikme cezası ve gecikme zammı ödenmesi söz konusu olmayacaktı.

59 İşçi Ortalamaya İlave Olmalı 4447 sayılı Kanun a eklenen geçici 10 uncu madde teşvikinden yaralanıp yararlanmadığının belirlenmesi için işe alınan işçinin işe alındığı tarihten önceki 6 aylık işçi sayısının toplamının 6 ya bölünmesi suretiyle bulunacak ortalama esas alınacak ve işçi bu sayıya ilave olması halinde, yararlanılabilecektir

60 Her Ay Hesap Yapmak Şart Örnek: Son altı aylık dönemde APHB de bildirilen işçi sayısı toplamının 61 olduğu ve bunun 6 ya bölünmesi sonucunda da ortalama işçi sayısının 10,16 olduğunu varsayalım. Ortalamanın küsuratı yarımdan az olduğu için 10 sayısı esas alınacak. Bu işçinin işe alındığı tarihten itibaren çalıştığı ve 24 aylık teşvikten yararlanacağını varsaydığımızda;

61 Bir Ay Var -Bir Ay Yok İşçinin işe alındığı tarihten itibaren 24 aylık süredeki APHB de en az 11 işçi bildirilen aylarda işçi 6111 sayılı Kanunda düzenlenen teşvikten yararlanacaktır. İşçinin işe girdiği ay dahil 24 ay boyunca bildirilen işçi sayısının 11 den aşağıya düştüğü aylarda teşvik söz konusu olmayacaktır

62 Örnek: İşçinin işe alındığı 2015/Ekim ayında çalışan sayısı: 10 Son 6 ay ortalaması:10 sigortalı 2013/Ekim ayı çalışan sayısı: 10 (Yararlanamaz) 2013/Kasım ayı çalışan sayısı: 11 (Yararlanır) 2013/Aralık ayı çalışan sayısı: 11 (Yararlanır) 2014/Ocak ayı çalışan sayısı: 10 (Yararlanamaz) 2014/Şubat ayı çalışan sayısı: 11 (Yararlanır) 2014/Mart ayı çalışan sayısı: 11 (Yararlanır) 2014/Nisan ayı çalışan sayısı: 9 (Yararlanamaz) Özetle; 2017/Eylül ayına kadar hangi aylarda 11 ve üzeri işçi çalışmışsa bu işçi teşvik kapsamına girer, çalışan sayısı 11 altına düştüğü aylar için teşvik söz konusu olmaz

63 UYGULAMADAN ÖRNEK Sigortalı Ali, 10 Mayıs 2015 tarihinde işe girmiştir. İşçinin işe girdiği aydan önceki 6 ayda (2014/Kasım-2015/Nisan dönemine ait 6 ay) çalışan sayısı toplamı 124 ise ortalama 124/6= 20,66=21 olacaktır. 2015/Mayıs, Ekim, Aralık aylarında çalışan sayısı 20, 2016/Haziran, Eylül, Kasım aylarında çalışan sayısı 21, diğer aylarda çalışan sayısı 22 ve üzerinde ise Sigortalı Ali, 2015/Mayıs, Ekim, Aralık, 2016/Haziran, Eylül ve Kasım aylarında, 6111 sayılı Kanun teşvikinden yararlanamayacak, diğer aylarda yararlanacaktır

64 Yeni Açılan İşyeri Ortalaması Sıfırdır. İşyerinin yeni açılacak olması halinde ise geriye doğru bildirim söz konusu olmadığından, bu işyerleri için ortalama hesabı yapılmayacaktır ve işyerinin açıldığı ay alınan işçilerin tamamı için diğer şartları taşıması halinde teşvikten yararlanılacaktır. Ortalama işçi sayısının hesaplanmasında SGDP tabi olarak çalışan işçiler ile sıfır gün ve sıfır kazancı olan istirahatlı veya ücretsiz izinli olan ve ücret ödenmeyen sigortalılar da sayıya dahil edilecektir. Aynı ayda giriş ve çıkış yapan işçiler bir işçi olarak ortalama hesabına dahil edilecektir

65 İLAVE İŞÇİLERİN BELİRLENMESİ-1 1- İşçinin işe girdiği aydan önceki 6 aylık işçi sayısı belirlenerek bulunan sayı 6 ya bölünür. Çıkan rakam tamsayıya iblağ edilir. (virgülden sonraki 2 rakam 0-49 arası ise aşağıya arası ise sayı yukarıya yuvarlanır. Bulunan sayı işçinin işe girdiği aydan önceki 6 ayın ortalamasıdır. 2- İşçinin işe girdiği ay dahil olmak üzere APHB verilirken, APHB nin verildiği ay ile işçinin işe girdiği ay öncesine ait 6 ayın ortalaması mukayese edilir. 3- APHB nin verildiği ayda işçinin işe girdiği aydan önceki 6 ay ortalamasının üzerinde çalışan varsa o işçi teşvik kapsamına girer ve bu ayda işe girmiş işçi/işçiler 6111 sayılı belge türü ile bildirilir

66 İLAVE İŞÇİLERİN BELİRLENMESİ-2 4- APHB nin verildiği ay ile işçinin işe girdiği ay öncesine ait 6 ay ortalaması mukayese edilir ve işçinin işe girdiği aydan önceki 6 ayın ortalamasına ilave işçi çalışması söz konusu olmuyor ise işçi/işçiler o ay 6111 kodlu APHB ile bildirilmez. Bu mukayese teşvik süresince yapılır. 5-Daha sonra teşvik kapsamına giren yeni bir işçinin işe alınması halinde yukarıda belirtilen işlemler önceki işe giren işçiden bağımsız olarak değerlendirilir

67 İLAVE İŞÇİLERİN BELİRLENMESİ-3 Sigortalının Teşvik aktivasyon programına tanıtılması halinde sistem tarafından son 6 ay ortalaması belirtilmektedir. Buna göre ilgili sigortalının aktivesi sonrası belirtilen ortalamanın üzerinde çalıştığı aylarda teşvikli bildirilmesi gerekir. Aynı ay içinde birden çok sigortalının işe girmesi halinde ortalama sayı aynı olacağından ikinci ve sonraki işçiler için ortalamaya +1er ilave yapılması gerekecektir

68 ÖRNEK-1 Sigortalılar Ali, Veli ve Ayşe nin 2016/Ocak ayında işe alındığı, son 6 ay ortalamasının 12 olduğu varsayıldığında, Çalışan sayısının 12 ve altında olduğu aylarda teşvik hakkı olmayacak, -Çalışan sayısı 13 olan aylarda bu işçilerden sadece 1 tanesi, (+1) --Çalışan sayısı 14 olan aylarda bu işçilerden sadece 2 tanesi, (+2) --Çalışan sayısı 15 ve üzerinde olan aylarda bu işçilerden her 3 ü, (+3) Teşvik kapsamında bildirilebilecektir

69 Dönem Çalışan İşçi Sayısı Son 6 Ay Ortalaması. Teşvik Kapsamında İşe Alınmış İşçi Sayısı Son 6 Ay Ortalamasına İlave İşçi Sayısı Bu Ay Teşvik Kapsamında Bildirilecek İşçi Sayısı Bu Ay Teşvik Kapsamında Bildirilecek İşçiler 2015-Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak (a-b-c) 2016-Şubat (d-e) 2016-Mart (f-g) 2016-Nisan (h-ı) 2016-Mayıs (j) 2016-Haziran (k) Temmuz (m-n)

70 TEŞVİK DEĞERLENDİRMESİ 2016/Ocak ayında işe alınan işçilerin değerlendirilmesi: 2016/Ocak dönemi öncesi 6 ay ortalaması 42 dir. Dolayısıyla 2016/Ocak ayı öncesine ait ortalama ile 2016/Ocak-Şubat- Mart-Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz ayları mukayese edilecektir. Bu durumda 2016 Ocak ayında sigortalı a, Şubat ayında sigortalı a, b ve c, Mart ayında sigortalı a, b ve c, Nisan ayında sigortalı a, (Mayıs ayında Ocak ayında işe girenlerden teşvikten yararlanacak yok), Haziran ayında sigortalı a, Temmuz ayında sigortalı a, b ve c, kanun türü ile bildirilecek.

71 TEŞVİK DEĞERLENDİRMESİ 2016/Şubat ayında işe alınan işçilerin değerlendirilmesi: 2016/Şubat dönemi öncesi 6 ay ortalaması 42 dir. Dolayısıyla 2016 Şubat ayı öncesine ait ortalama ile 2016/Şubat- Mart-Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz ayları mukayese edilecektir. Bu durumda 2016/Şubat ayında sigortalı d ve e, Mart ayında sigortalı d ve e, Nisan ayında sigortalı d, (Mayıs ayında Şubat ayında işe girenlerden teşvikten yararlanacak yok), Haziran ayında sigortalı d, Temmuz ayında sigortalı d ve e, 6111 kanun türü 71 ile bildirilecek.

72 TEŞVİK DEĞERLENDİRMESİ 2016/Mart ayında işe alınan işçilerin değerlendirilmesi: 2016/Mart dönemi öncesi 6 ay ortalaması 42 dir. Dolayısıyla 2016/Mart ayı öncesine ait ortalama ile 2016/Mart-Nisan-Mayıs- Haziran-Temmuz ayları mukayese edilecektir. Bu durumda 2016/Mart ayında sigortalı f ve g,, Nisan ayında sigortalı f, (Mayıs ayında Mart ayında işe girenlerden teşvikten yararlanacak yok), Haziran ayında sigortalı f, Temmuz ayında sigortalı f ve g, 6111 kanun türü ile bildirilecek

73 TEŞVİK DEĞERLENDİRMESİ 2016/Nisan ayında işe alınan işçilerin değerlendirilmesi: 2016/Nisan dönemi öncesi 6 ay ortalaması 43 dir. Dolayısıyla 2016/Nisan ayı öncesine ait ortalama ile 2016 Nisan-Mayıs- Haziran-Temmuz ayları mukayese edilecektir. Bu durumda 2016/Nisan ayı için; (Nisan ayında işe girenlerden teşvikten yararlanacak yok), (Mayıs ayı için Nisan ayında işe girenlerden teşvikten yararlanacak yok), (Haziran ayı için Nisan ayında işe girenlerden teşvikten yararlanacak yok), Temmuz ayı için sigortalı 73 h ve ı, 6111 kanun türü ile bildirilecek.

74 TEŞVİK DEĞERLENDİRMESİ 2016/Mayıs ayında işe alınan işçilerin değerlendirilmesi: 2016/Mayıs dönemi öncesi 6 ay ortalaması 43 dür. Dolayısıyla 2016/Mayıs ayı öncesine ait ortalama ile 2016/Mayıs- Haziran-Temmuz ayları mukayese edilecektir. Bu durumda 2016/Mayıs ayında; (işe girenlerden teşvikten yararlanacak yok), (Haziran ayında Mayıs ayında işe girenlerden teşvikten yararlanacak yok), Temmuz ayında sigortalı j, 6111 kanun türü ile bildirilecek

75 . TEŞVİK DEĞERLENDİRMESİ 2016/Haziran ayında işe alınan işçilerin değerlendirilmesi: 2016/Haziran dönemi öncesi 6 ay ortalaması 43 dür. Dolayısıyla 2016/Haziran ayı öncesine ait ortalama ile 2016/Haziran- Temmuz ayları mukayese edilecektir. Bu durumda 2016/Haziran ayında; (işe girenlerden teşvikten yararlanacak yok), Temmuz ayında sigortalı k, 6111 kanun türü ile bildirilecek

76 TEŞVİK DEĞERLENDİRMESİ. 2016/Temmuz ayında işe alınan işçilerin değerlendirilmesi: 2016/Temmuz dönemi öncesi 6 ay ortalaması 44 dür. Dolayısıyla 2016/ Temmuz ayı öncesine ait ortalama ile 2016/Temmuz ayı mukayese edilecektir. Bu durumda 2013 Temmuz ayında işe girenlerden sigortalı m, 6111 kanun türü ile bildirilecek

77 SONUÇ Sonuç olarak teşvikten yararlanacak işçiler aşağıda tabloda belirtildiği biçimde tespit edilmiş olacaktır

78 Dönem Çalışan İşçi Sayısı Son 6 Ay Ortalaması Teşvik Kapsamında İşe. Alınmış İşçi Sayısı Son 6 Ay Ortalamasına İlave İşçi Sayısı Bu Ay Teşvik Kapsamında Bildirilecek İşçi Sayısı Bu Ay Teşvik Kapsamında Bildirilecek İşçiler 2011-Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Ocak (a-b-c) 1 1 (a) 2012-Şubat (d-e) (a-b-c)+(d-e) 2012-Mart (f-g) Nisan (h-ı) (a)+(d)+(f) 2012-Mayıs (j) Yok (a-b-c)+(de)+(f-g) +0 (a)+(d)+(f) (a-b-c)+(de)+(f-g)+ 78 (h ı)+(j)+(k)+(m) 2012-Haziran (k) Temmuz (m-n)

79 BU TABLOYU HER İŞYERİ İÇİN AYRI DÜZENLEYİN Sizlerle birlikte örnek değerlendirme yaptığımız bu tablonun bir tane boş suretini alıp her işyeri için ayrı ayrı kullanmak hesaplama kolaylığı sağlar. Bu tablo 31 Aralık 2015 tarihine kadar kullanılmalıdır

80 ÖZETLE; 1 Mart 2011 ila 31 Aralık 2020 tarihleri arasında işe alınan işçilerin 6111 Sayılı Kanun teşvikinden yaralanıp yararlanamayacağının belirlenmesi için işe alınan işçinin işe alındığı tarihten önceki 6 aylık ortalama işçi sayısı aktivasyon programından alınır. İşe alınan işçinin çalıştığı yani APHB ile bildirildiği aylarda bulunan bu ortalamanın üzerinde çalışan varsa işe alınan işçi ilgili ayda 6111 sayılı Kanun teşvikinden yararlanma hakkını elde eder

81 Teşvikten Yararlanma Süreleri İşçinin vasfı Yaş Erkek 18 Yaş Üstü Bayan 29 Yaş Üstü Erkek Mesleki yeterlik belgesi olanlar 48 ay 48 ay 24 ay Mesleki ve teknik eğitim veren orta veya yüksek öğretimi bitirenler Türkiye İş Kurumunca düzenlenen işgücü yetiştirme kurslarını bitirenler 36 ay 36 ay 24 ay 36 ay 36 ay 24 ay Türk İş Kurumuna Kayıtlı İşsizler + 6 ay + 6 ay + 6 ay

82 Teşvikten Yabancılar & Ev Hizmetlileri Yararlanır mı? 6111 sayılı Kanun teşvik açısından Türk veya yabancı uyruklular açısından bir ayrıma gidilmemiştir. Kanunda belirtilen şartları sağlayan yabancı uyruklu kişiler aynı zamanda ortalama sayısına da ilave ise işveren teşvikinden yararlanır. Örneğin; ev hizmetlerinde çalışan yabancı uyruklu kadınlar 24 ay boyunca teşvik kapsamına girer.

83 TEŞVİK MİKTARI 5510 Sayılı Kanunun 81. maddesinde sayılan ve 82. maddesine göre belirlenen prime esas kazançlar üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hissesine ait tutarı teşvik miktarıdır

84 Örnek En Avantajlı Teşvik 15 Ocak 2016 tarihinde işe alınan 18 yaşını doldurmuş, meslek lisesi mezunu bir teknisyene ödenecek brüt ücretin 3.000,00 TL olduğu varsayıldığında; 3.000,00 TL Teknisyen Brüt Ücret X % 20,5 İşveren = hissesine ait tutar 615,00 TL Fondan karşılanacak tutar (İşveren avantajı) = 615,00 TL Ödenecek prim tutarı (SGK işsizlik primi) = 60,00 TL Bu işçinin işletmeye maliyeti; TL brüt ücret ve % 2 işsizlik sigortası işveren hissesi 60,00 TL nin toplamı olan TL 3.060,00 TL olacaktır. Personel Maliyeti İşçiye Ödenen Brüt ücret = + % 2 İşsizlik Primi

85 TOPLAM KAZANÇ 18 yaşını doldurmuş olan bu teknisyen için işverene, 6111 sayılı Kanun kapsamında, 36 ay süreyle teşvik sağlanacağından; bu destekten faydalanılması halinde işverenin elde edeceği toplam kazanç; 615 X 36=22.140,00 TL olacak

86 ÖRNEK /Ocak ayı içinde 94 normal 1 emekli olmak üzere toplam 95 işçi işe alınmıştır. İşyerinin son 6 ay ortalama işçi sayısı: 400 ve 2016/Ocak ayında işyerinde çalışan sigortalı sayısı 422 dir. Bu 94 işçiden son 6 ay içinde sigortalı çalışması olmayan ve teşvik kapsamına giren 47 işçinin olduğu varsayıldığında, ortalamaya ilave işçi sayısı 22 olduğu için işe alınan 22 işçi 6111 kanun teşvikinden yararlanabilir

87 Sigortalının Aktivesi

88 Sigortalının Aktivesi

89 Sigortalının Aktivesi

90 Sigortalının Aktivesi İlk Ekran: İnceleme ekranına ilk girildiğinde Sigortalı Bilgileri bölümü altındaki kısım gelecektir

91 Sigortalının Aktivesi Kişi işe yeni başlayan bir sigortalıdır: Kişi, işe yeni başlayan bir sigortalı ise bu seçenek seçilecektir. Bu seçenek seçildikten sonraki ekran görüntüsü aşağıdadır

92 Sigortalının Aktivesi Eğitim belgesi yoktur/uyuşmamaktadır: Sigortalının herhangi bir eğitim belgesi mevcut değil ise veya mevcut eğitim belgesine ait meslek kodu işe giriş bildirgesindeki meslek kodu ile uyuşmamakta ise bu seçenek seçilecektir. Bu seçenek seçildiğinde aşağıdaki ekran görüntüsü elde edilecektir. Eğer kişinin Türkiye İş Kurumu nda işe giriş tarihi itibariyle kaydı mevcut ise teşvik süresine ilave 6 ay eklenecektir

93 Sigortalının Aktivesi

94 Sigortalının Aktivesi Onayla: Bu düğme seçilince, ilgili kişinin sisteme kaydı gerçekleştirilmiş olacak ve aşağıdaki ekran bilgisi gösterilecektir

95 Sigortalının Aktivesi. Çıraklık/Orta Öğretim/Yüksek Öğretim: Kişinin eğitim belgesi çıraklık, orta öğretim veya yüksek öğretim ise bu seçenek seçilecektir. Bu seçenek seçildiğinde aşağıdaki ekran görüntülenecektir

96 Sigortalının Aktivesi Çıraklık: Bu düğme seçilince sigortalının sahip olduğu çıraklık belgesine ait bilgilerin girileceği ekran görüntülenecektir. Tüm bilgilerin girilmesi zorunludur

97 Sigortalının Aktivesi