İ Ç İ N D E K İ L E R

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İ Ç İ N D E K İ L E R"

Transkript

1 STEEL ÜÇ BOYUTLU ÇELİK YAPILAR

2 B Ö L Ü M 1 İ Ç İ N D E K İ L E R

3 BÖLÜM 1. İÇİNDEKİLER BÖLÜM 2. GİRİŞ Bölüm 2-1 SİSTEM VE YAZILIM GEREKSİNİMLERİ 2 KURULUM 2 PROGRAMIN YAPISI 3 ÇALIŞMA ORTAMI İLE İLK TEMAS 5 GENEL 5 KULLANICI ETKİLEŞİMİ 6 STEEL DE KULLANILAN İÇERİKLER 7 ÇALIŞMA ORTAMI SUNUMU 8 YARDIM 9 KULLANIM KİTAPLARI 9 ÇEVRİM İÇİ YARDIM 9 KİŞİSEL DESTEK 10 BÖLÜM 3. «DOSYA» MENÜSÜ Bölüm 3-1 GİRİŞ 2 YENİ 3 AÇ 5 KAYDET 7 AL 8 DOSYA EKLEMEDEN ÖNCE GEREKLİ İŞLEMLER 9 ASCII FORMATINDAKİ DOSYALARIN ALINMASI 10 DXF FORMATINDAKİ DOSYALARIN ALINMASI 11 GÖNDER 13 DXF FORMATINDA DOSYA GÖNDERME 15 ASCII FORMATINDA DOSYA GÖNDERME 16 ÇİZİM GÖNDERME 17 YAZDIR 20 ÇIKIŞ 26 SON PROJELER 27 BÖLÜM 4. «PARAMETRELER» MENÜSÜ Bölüm 4-1 GENEL 2 MALZEME KÜTÜPHANESİ 2

4 TASARIM KODLARI 5 KESİT KÜTÜPHANESİ 6 MALZEME ÖZELLİKLERİ 8 BAĞLANTILAR 9 TEMEL PARAMETRELERİ 11 YÜK KOMBİNASYONLARI 17 SEÇENEKLER 20 FONTLAR 20 RENKLER 21 GÖRÜNÜR ÖĞELER 21 GÜNÜN İPUCUNU GÖSTER 23 ELEMAN GRUPLARI 23 BÖLÜM 5. «GÖRÜNÜŞ» MENÜSÜ Bölüm 5-1 GENEL 2 YENİLE 3 GÖRÜNÜŞ 4 ELEMAN LİSTESİ 4 DÜĞÜM LİSTESİ 5 DÜĞÜM YÜKLERİ 6 ELEMAN YÜKLERİ 7 METRAJ HESABI 8 ARAÇ ÇUBUKLARI 9 RENDER 11 BÖLÜM 6. «DÜZENLE» MENÜSÜ Bölüm 6-1 GENEL 2 GERİ AL 7 KOPYALA 8 YAPIŞTIR 9 SİL 9 DİNAMİK GÖRÜNÜŞ 10 YENİ ELEMAN 11 AYNA 12 ELEMANLARIN SEÇİLMESİ 13 ELEMANLARIN PENCEREYLE SEÇİLMESİ 14 FİLTRE KULLANARAK SEÇİM 15 ELEMAN SEÇİMİNİ KALDIR 17

5 DÜĞÜMLERİ SEÇ 17 DÜĞÜMLERİ PENCEREYLE SEÇ 18 DÜĞÜM SEÇİMİNİ KALDIR 19 SİHİRBAZ 19 3B MAKAS 22 3B MAKAS TİP B MAKAS TİP B MAKAS TİP B MAKAS TİP B MAKAS TİP 6 3 MODELİN BİR AKS ETRAFINDA DÖNDÜRÜLMESİ 1 33 BÖLÜM 7. «ANALİZ» MENÜSÜ Bölüm 7-1 GENEL 2 BÜTÜNLÜK KONTROLLERİ 3 ANALİZ 5 ELEMAN KONTROLLERİ 9 BÖLÜM 8. KOLON KAİDESİ ve TEME TASARIMI Bölüm 8-1 TEMEL TASARIMI HAKKINDA GENEL BİLGİ 2 KOLON KAİDESİ TASARIMI 3 TEMEL TASARIMI 10 BÖLÜM 9. ELEMAN ÖZELLİKLERİ Bölüm 9-1 ARAÇ ÇUBUKLARININ KULLANIMI HAKKINDA BİLGİ 2 ELEMAN ÖZELLİKLERİ 4 PROJE KÜTÜPHANESİ 5 BAĞLANIMLAR 5 EULER (GAMMA) AÇISI 6 VARSAYILAN ELEMAN YÜKLERİ 7 KESİT ÖZELLİKLERİ 9 GEOMETRİ 9 ELEMAN YÜKLERİ 12 DÜĞÜM NOKTASI ÖZELLİKLERİ 13 DÜĞÜM YÜKLERİ 13 DÜĞÜM KOORDİNATLARINI DEĞİŞTİR 14 MESNET 15

6 BÖLÜM 10. BAĞLANTI TASARIMI - MAKAS Bölüm 10-1 BAĞLANTI PROGRAMININ İŞLEVLERİ 2 ÇALIŞMA DÜZLEMLERİ 2 ELEMANLARIN DÜZENLENMESİ 2 KAYNAKLAR 2 BAYRAK LEVHALARI 2 KURALLAR 3 MÜDAHALELER 3 BAĞLANTI TASARIMI - MAKAS 4 VK STEEL İLE ÇALIŞMA 6 ÇALIŞMA DÜZLEMLERİNİ ONAYLA 8 BAĞLANTI TASARIMI KAYNAKLAR 9 ELEMANLARIN KONUMU 10 ELEMANLARIN DÜZENLENMESİ 10 ELEMAN PARAMETRELERİ 11 KAYNAK 12 KAYNAK PARAMETRELERİ 12 BAYRAK LEVHALARI 13 BAYRAK LEVHASI PARAMETRELERİ 13 DEĞERLENDİRME DOSYALARI 14 BÖLÜM 11. BAĞLANTI TASARIMI - ÇERÇEVE Bölüm 11-1 PROJE MENÜSÜ 2 AÇIKLAMA 2 MALZEME 3 YÜK KOMBİNASYONLARI 4 YAZDIRMA AYARLARI 5 ÇIKTI 5 DXF OLARAK KAYDET 6 ÇIKIŞ 6 DÜZENLE MENÜSÜ 6 ZOOM 6 ZOOM ÖNCEKİ 6 DÜĞÜMLERİ SEÇ 7 DÜĞÜM SEÇİMİNİ KALDIR 7 GÖRÜNÜŞ MENÜSÜ 8 ARAÇ ÇUBUĞU 8 ARAÇLAR 11

7 DÜĞÜM 11 DURUM ÇUBUĞU 11 YENİLE 11 SEÇENEKLER 11 PENCERE MENÜSÜ 14 BİRLEŞİMLER MENÜSÜ 15 TASARIM İÇİN DÜĞÜM SEÇ 15 ELEMANLARI SEÇ 16 BİRLEŞİM TİPİNİ SEÇ 16 BİRLEŞİM DÜZENLEYİCİSİ 17 ARAÇLAR 18 DÜZENLE MENÜSÜ BULONLAR 18 DÜZENLE MENÜSÜ KAYNAK 24 TEORİ 26

8 B Ö L Ü M 2 G i R İ Ş VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-1

9 SİSTEM VE YAZILIM GEREKSİNİMLERİ VK STEEL programõ aşağõda dökümü yapõlan işletim sistemleri için tasarlanmõştõr : Windows 95 / 98 / 98 SE Windows NT SO4 / 2000 Windows ME Windows XP Windows 95 / 98 / 98 SE için minimum sistem gereksinimleri 1. İşlemci : Intel Pentium II 400 MHz veya üstü 2. Sistem belleği : 64 MB RAM veya üstü 3. Sabit disk alanõ : kurulum için en az 20 MB, işletim için en az 200 MB boş sabit disk alanõ 4. CD-ROM sürücü : 16X hõzlõ veya üstü 5. Ekran : en az 600x800 çözünürlük Windows NT SO4 / ME - XP için minimum sistem gereksinimleri 1. İşlemci : Intel Pentium III 500 MHz veya üstü 2. Sistem belleği : 128 MB RAM veya üstü 3. Sabit disk alanõ : kurulum için en az 20 MB, işletim için en az 200 MB boş sabit disk alanõ 4. CD-ROM sürücü : 16X hõzlõ veya üstü 5. Ekran : en az 600x800 çözünürlük KURULUM VK STEEL programõnõn kurulumu için ; 1. Program kurulum CD si 2. Donanõm kilidi (HASP) 3. İsteğe bağlõ olarak, Program paketi içinde bulunan detaylõ kurulum kõlavuzu gerekmektedir. Kurulum öncesi aşağõda belirtilen hususlarõn sağlandõğõndan emin olun : VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-2

10 Siteminizin özelliklerinin Sistem Gereksinimleri ni karşõlamasõ gerekir Sisteminizin sorunsuz açõlõp, çalõşõyor olmasõ ve işletim sisteminin düzgün bir biçimde yüklenmiş olmasõ gerekir Başka bir uygulamanõn çalõşõyor olmamasõ, eğer çalõşan bir uygulama varsa kapatõlmõş olmasõ gerekir Kullanmakta olduğunuz bazõ virüs koruma programlarõ sistem dosyalarõnõn kurulumlarõnõ engelleyebilir. Programda ayarlarõ değiştirmek zor olabileceğinden kurulum esnasõnda bu tür programlarõ geçici olarak devre dõşõ bõrakõp sonradan etkinleştirebilirsiniz. Donanõm kilidi (HASP) õn bilgisayarõnõzõn arkasõnda paralel giriş (yazõcõ girişi) üzerinde sõkõca yerleştirilmiş olmasõ gerekir. UYARI : Donanõm kilidi kurulumunun dikkatlice yapõlmasõ gerekmektedir. Kurulum esnasõnda yazõcõnõzõn kapalõ olduğundan emin olun. Programõn kurulumunda aşağõdaki talimatlara uyun : 1. CD nizi CD-ROM sürücüsüne yerleştirin. 2. Kõsa bir süre içerisinde kurulum sihirbazõ ekrana gelecektir. 3. Ekrandaki talimatlarõ takip edin. PROGRAMIN YAPISI VK STEEL programõ aşağõdaki bölümlerden oluşmaktadõr. Elemanlar Temel Makas Düğümleri Çerçeve Düğümleri Çizimler ELEMANLAR Programõn ana modülüdür. Elemanlar çalõşma ortamõnda sisteminizi tanõmlayõp analiz yaptõrabilirsiniz. Elemanlarõnõzõn uygunluğunu bir başka programa veya bir başka VK STEEL modülüne gerek kalmadan kontrol edebilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-3

11 TEMEL Temel modülü, kolon kaide ve temel elemanlarõnõn kontrol ve tasarõmõnõ üstlenmektedir. Yapõ temeli münferit bir temel olmakla beraber bir sistemin temel ve hatõllarõ olabilir. Bağõmsõz bir program olmakla birlikte ELEMANLAR modülünün bir parçasõdõr MAKAS DÜĞÜMLERİ Makas düğümleri modülü makas tipi yapõlarõn düğüm noktalarõnõn kontrol ve tasarõmõnõ üstlenmektedir. Aynõ zamanda yapõ modelinin çizimlerinin hazõrlanabilme olanağõnõ sağlar. Düğümlerin kontrol ve tasarõmõnõn yapõlabilmesi için makasõn daha önceden ELEMANLAR modülü ile tanõmlanmõş olmasõ gerekir. Makas düğümleri modülünün kurulumunun gerçekleşmiş olduğunu anlayabilmek için ANALİZ menüsünde Birleşim Tasarõmõ (Makas) komutunun var olduğunu görmeniz gerekir. Eğer yoksa Makas Düğümleri modülünün kurulumu düzgün yapõlmamõş demektir. ÇERÇEVE DÜĞÜMLERİ Çerçeve düğümleri modülü çerçeve tipi yapõlarõn düğüm noktalarõnõn kontrol ve tasarõmõnõ üstlenmektedir. Modül kapsamõnda ELEMANLAR tarafõndan hazõrlanan rapor haricinde - teknik raporlarõn hazõrlanmasõ ve birleşim detay çizimleri mevcuttur. Çerçeve düğümleri modülünün kurulumunun gerçekleşmiş olduğunu anlayabilmek için ANALİZ menüsünde Birleşim Tasarõmõ (Çerçeve) komutunun var olduğunu görmeniz gerekir. Eğer yoksa Çerçeve Düğümleri modülünün kurulumu düzgün yapõlmamõş demektir. ÇİZİM VK STEEL bir çelik projenin hazõrlanabilmesi amacõyla gerekli bir çok çizimin hazõrlanõp gönderilmesini sağlar. Aşağõdaki tablo, program kompozisyonuna göre çizimlerin listesini gösterir : VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-4

12 ÇİZİM SIRALAMASI YAPISAL ÇİZİM MAKAS DÜĞÜMÜ BİRLEŞİM ÇİZİMLERİ TEMEL ÇİZİMLERİ KOLON ( ) ÇİZİMLERİ ÇERÇEVE DÜĞÜMÜ BİRLEŞİM ÇİZİMLERİ VK STEEL ELEMANLARI DÜĞÜM ÇİZİM ÇERÇEVE DÜĞÜM Tablo 1 Program kompozisyonuna göre çizim listesi Tüm çizimler ve yazdõrma, STEEL program dizinin altõnda ayrõ bir dizin içerisine kurulumu yapõlmõş bağõmsõz bir çizim modülü ile yapõlõr. ÇİZİM modülünün düzgün kurulduğunun kontrolü için STEEL dizinin altõnda ICAD dizininin mevcut olduğuna bakõn. Bu çizim platformu 4M IntelliCAD tabanlõ olup AutoCAD ile benzer fonksiyonlara sahiptir. ÇALIŞMA ORTAMI İLE İLK TEMAS GENEL VK STEEL programõ nesneye yönelik veri işlem teknolojisine metoduna dayanõr. Analizi yapõlacak sistemin matematik modelinin grafik modelde oluşturmasõnda eleman girişleri ve özelliklerinin hesaplandõrõlmasõ benzeşim formasyonu ile azaltõlmaktadõr. STEEL için elemanlar, düğümler ve çubuk elemanlardõr. Eleman tipine göre program özellikler dizinini biçimlendirir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-5

13 Düğüm nesnesi, örnek olarak, elemanlarõn merkezi akslarõnõn birleşim noktasõdõr. Özellikler dizini bu tür elemanlar için geometrik özellikleri de kapsayacak şekilde biçimlendirilir. (örneğin, genel koordinat sistemindeki koordinatlar, düğüm koordinatlarõnda uygulanan yük değerleri) Bunun aksine, eleman nesnesi fiziksel bir oluşumu betimler. (örneğin, tanõmlanmõş bir uzunlukta bir çelik kiriş) ve özellikler dizini, çelik sõnõfõ, ağõrlõk, v.s gibi fiziksel özellikleri kapsar. nesne bazlõ terimi, her elemanõn tam bağõmsõzlõğõnõ ve komşu elemanlarõn veya tüm modelin özniteliklerini değiştirmeden kullanõcõnõn buna ait özniteliklerden herhangi birini değiştirebilme olanağõnõ ifade eder. Bu teknoloji sayesinde, kolay veri girişi ve öznitelik değişiminin yanõ sõra ayni zamanda herhangi bir anda bu özniteliklerin kopyalanõp yapõştõrõlabilme olanağõ da vardõr. Diğer önemli bir kolaylõk da uygulanmõş bir komut yada komut serisinin geri alõnabilme özelliğidir. Windows tabanlõ birçok programda olduğu gibi, dosya kaydedildiğinde geri alma dizini yenilenir, yani Kaydet komutu seçildiğinde önceki işlemlerin geri alõnabilme olanağõ yoktur. KULLANICI ETKİLEŞİMİ STEEL de tüm işlemler kullanõcõ-program etkileşimine dayanmaktadõr. Çalõşma safhalarõna göre program, kullanõcõnõn komutlarõ seçebileceği ve parametre değerlerini tanõmlayabileceği uygun seçim çerçeveleri hazõrlar. Program ve kullanõcõ arasõndaki bilgi alõşverişi, işlemleri basitleştirmek ve verimliliği artõrmak için çeşitli içeriklerde düzenlenir VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-6

14 STEEL DE KULLANILAN İÇERİKLER : İSİM Başlõk Çubuğu Menü Çubuğu Araç Çubuğu Durum Çubuğu Proje Penceresi veya Grafik Görüntü Penceresi Diyalog Kutusu Özelikler Çerçevesi Mesaj Penceresi İmleç Menüsü Türü Kullanõmõ Bilgi niteliğinde. Program adõ ve proje bilgisini kapsar Fonksiyonel. Programdaki tüm komutlarõ içerir. Fonksiyonel. Programdaki hemen hemen tüm komutlarõ içerir. Bilgi niteliğinde Fonksiyonel. Proje penceresinde çalõşma aşamasõnda gerekli bilgilerin görüntülenmesini sağlar ve bazõ komutlarõ da içerir. Bilgi niteliğinde Fonksiyonel. Modelin tanõmlanmasõnda kullanõlõr, çalõşmanõn her aşamasõnda biçimlendirme burada yapõlõr, seçime göre, pop-up menüler vasõtasõyla gerekli komutlara ulaşõlõr. Fonksiyonel. Kullanõcõ ve program arasõndaki etkileşimli iletişimi sağlamak amacõyla, fonksiyonlarõna ve yönlendirilmelerine göre, program birbirinden farklõ bir çok diyalog kutusu ekrana getirir. Bilgi niteliğinde Fonksiyonel. Bir yandan nesnelerin seçilmiş özelliklerini gösterirken, diğer yandan kullanõcõya bunlarõn değiştirme imkanõnõ sağlar Bilgi niteliğinde. Nesnelerin seçili özellikleri ile ilgili bilginin görüntülenmesini sağlar. Bilgi niteliğinde. Diğer menüler ile aynidir. Ancak proje penceresi içerisinde sağ-tõk ile görüntülenir. Seçilen elemana göre ilgili kõsa yollarõ ve içeriklerini kapsar Tablo 2 İçerikler ve açõklamalarõ VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-7

15 ÇALIŞMA ORTAMI SUNUMU Başlõk Çubuğu Program logosunu ve o anki projeye ait bilgi ve numarasõnõ içerir Araç Çubuklarõ Ana pencerenin kenarõnda sürekli yerleşik veya yüzer pencere halinde olabilirler. Program komutlarõna ait tüm kõsa yollarõ (düğmeleri) içerir Menü Çubuğu Gruplandõrõlmõş tüm program komutlarõnõ içerir Windows işletim düğmeleri Bunlar, küçültme, büyütme, çõkõş düğmeleri gibi tipik WINDOWS düğmeleridir Yatay ve düşey kaydõrma çubuklarõ Bu çubuklar sayesinde Modelin grafik görüntü penceresinde kaydõrõlmasõ sağlanõr Grafik Görüntü Penceresi Model burada görüntülenir ve grafik işlem araçlarõ yardõmõ ile işlem yapõlõr Mesaj Penceresi Nesne seçimine göre bilgi görüntülenir. Örneğin bir düğüm noktasõ veya eleman için onlara ait numaralar ve koordinatlar görüntülenir Durum Çubuğu Program fonksiyonlarõ için yararlõ bilgiler görüntülenir. Özellikler Çerçevesi Bu çerçevede seçtiğiniz elemanlarõn özelliklerini değiştirebilirsiniz. Eğer elemanda bir değişiklik yapõldõysa çerçevedeki kõsõmlar otomatik olarak güncellenecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-8

16 YARDIM Kullanõm Kitaplarõ. Program hakkõnda bilgi edinmek için en iyi yol detaylõ Kullanõm Kitabõnõ okumaktõr. Basõlmõş olan kullanõm kitaplarõ yanõnda elektronik ortamda (PDF formatõnda) düzenlenmiş dosyalardan da yararlanõlabilir. Versiyon yükseltmeleri 4M-VK şirketinin web sitesinden ( posta teslimatõ beklenmeksizin herhangi bir zamanda yapõlabilir. Bu konuda detaylõ bilgi ( web sitesinden alõnabilir. Çevrimiçi Yardõm. Programõn kullanõmõ esnasõnda kitaba bağlõ kalmaksõzõn cevaplarõnõ almayõ isteyeceğiniz sorular için VK STEEL *.chm uzantõlõ yardõm dosyalarõ düzenlemiştir. UYARI : Elektronik yardõm sistemi fonksiyonlarõnõn düzgün çalõşabilmesi için Microsoft Internet Explorer 4 veya daha yüksek bir sürümünün düzgün bir biçimde kurulmuş olmasõ gerekmektedir. Çevrim içi yardõma ulaşabilmek için YARDIM menüsünden uygun bir komut seçebilir veya klavyeden F1 tuşuna basabilirsiniz. İlgilendiğiniz konuya iki şekilde ulaşõrsõnõz. 1. Konu başlõklarõndan seçerek ilgili makaleyi bulabilirsiniz, 2. Arama motoru kullanarak ilgili kelime veya cümleyi Yardõm indeksi içinde arattõrabilirsiniz. Kurulumda yardõm dosyalarõ otomatik olarak program dizini altõnda yerleşir. Yeni versiyonlar ise ücretsiz olarak şirketin web sitesinden ( elde edilebilir. Internet üzerinden daha fazla yardõm almak istediğinizde ( web sitesinde bulabilecekleriniz : Sõkça sorula sorular dosyasõ(faq) Açõklamalõ bağõmsõz makaleler (örneğin, yönetmelik pasajlarõ, programda yönetmeliklerin uygulanmasõ) Proje örnekleri VK STEEL kullanarak hazõrlanmõş dikkate değer proje sunuşlarõ Teknik Rapor örnekleri Teknik Çizim örnekleri VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-9

17 KİŞİSEL DESTEK Tüm yukarõda sayõlan yardõmlara rağmen sorularõnõz yada sorunlarõnõz karşõsõnda 4M-VK, VK STEEL programõnõ tam destek düzeniyle sunar. Tüm bu servislerin içinde irtibatta olduğunuz Yetkili Satõcõlar ile kişisel destek iletişimi de sunulmaktadõr. 4M-VK (Atina Merkez Büro) 9 Mikion and Makedonias st, Chalandri 15233, Athens Tel : Faks : Web sitesi : gen@4m.gr 4M-VK (Yetkili Satõcõlar) ELETRA Teknoloji Uygulama ve Danõşmanlõk Ltd Şti. Menderes Cad. 123/1 Buca 35140, İzmir Türkiye Tel : (232) Faks : (232) mahmut.tamersoy@eletratech.com VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-10

18 B Ö L Ü M 3 «D O S Y A» M E N Ü S Ü

19 Giriş Dosya menüsü menüde soldaki ilk menüdür. Dosya menüsündeki komutlar kõsa bir tanõmla aşağõdaki tabloda belirtilmektedir. KOMUT TUŞLAR TANIM YENİ Yeni bir proje açar AÇ Ctrl + O Mevcut bir proje seçebilmek için proje dizin menüsü ekrana gelir KAYDET Ctrl + S Projeyi diske kaydeder AL GÖNDER YAZDIR ÇIKIŞ SON PROJELER DXF veya TXT dosyalarõndan bilgi aktarõr Projenin TXT olarak aktarõlmasõnõ, DXF çizim dosya oluşturmasõnõ ve BMP veya JPG resim oluşturmasõnõ sağlar Proje çõkõtlarõnõn oluşturulmasõnõ sağlamak amacõyla bir diyalog kutusu ekrana gelir Programdan çõkar Bu alt menü sayesinde en son yapmõş olduğunuz projelere kolaylõkla ulaşabilirsiniz Tablo 4 Dosya menüsündeki komutlar Menü çubuğunda Dosya üzerine tõkladõğõnõzda, aşağõda göreceğiniz şekilde komut listesinden oluşan bir menü ekrana gelecektir VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-2

20 Resim 15 Dosya menüsü ve içerdiği komutlar Sõk kullanõlan komutlara ulaşmanõn alternatif bir yolu da aşağõdaki resimde göreceğiniz DOSYA araç çubuğundaki simgelerdir. Resim 16 DOSYA araç çubuğu (yüzer menü) Takip eden paragraflardan her biri, yararlarõ ve fonksiyonlarõ ile ilgili bilgileri de içeren komutlar ve kullanõcõ talimatlarõ ile ilgilidir Bir komut hakkõnda bir bilgi almak istediğinizde programõn içinde bulunan çevrim içi yardõmdan yararlanabilirsiniz. F1 tuşuna basarak veya YARDIM menüsünden DİZİN komutunu seçerek yardõm sistemini açabilirsiniz. YENİ Bu komut yeni bir proje oluşturmak içindir. VK STEEL e ait her bir proje kendi dizini içerisinde saklanmaktadõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-3

21 c:\vk\windows\steel\meletes\ Bu da YENİ komutu ile tek bir dosya değil bir dosya grubu oluşturduğunu gösterir. Bu dizinde, çalõşma esnasõnda program tarafõndan oluşturulan tüm gerekli dosyalar saklanõr. Ek olarak VK STEEL yeni bir proje penceresi (yeni belge) ve program komutlarõ ile birlikte tüm gerekli menüleri açarak çalõşma ortamõnõ hazõrlar. Yeni bir proje oluşturmak için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Programõ çalõştõrõn 2. Farenizin imleci ile Dosya>Yeni komutunu seçin veya Yeni Proje simgesini tõklayõn. Resim 17 deki diyalog penceresi ekrana gelecektir. Resim 17 YENİ PROJE diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-4

22 Resim 18 Proje numarasõ giriş kutusu 3. Proje simgesini tõklayõn. 4. [Tamam] õ tõkladõğõnõzda 19 Nolu resim ekrana gelecektir. 5. Proje yazõm alanõna 100 ila 999 arasõnda belirleyeceğiniz 3 haneli bir sayõ girin. 6. Proje Bilgisi yazõm alanõnda projenizi tanõmlayacak kõsa bir açõklama girme seçeneğiniz de vardõr. Bu açõklama sonradan projenizi açmak üzere seçtiğinizde gözükecektir. (Bkz : Proje Aç) 7. [Tamam] õ tõkladõğõnõzda program yeni bir belge oluşturacak ve tüm menüleri etkinleştirecektir. Eğer 4. ve 7. kõsõmdaki işlemleri yapmaktan vazgeçerseniz [Tamam] yerine [İptal] düğmesini tõklayõn. Program o ana kadar yaptõğõnõz işlemleri iptal edecektir. AÇ Bu komut VK STEEL proje dizininde yer alan mevcut bir projenin yüklenmesini sağlar. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-5

23 Program, c:\vk\windows\steel\meletes\ alt-klasörü içerisinde kaydedilmiş olan proje dizinini ilgili tüm dosyalarõ ile birlikte yükler ve buna göre proje penceresi ve menüleri biçimlendirir. Önceden kaydedilmiş bir VK STEEL projesi açmak için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Programõ çalõştõrõn 2. Farenizin imleci ile Dosya>Aç komutunu seçin veya Proje Aç simgesini tõklayõn. Resim 17 deki diyalog penceresi ekrana gelecektir. Resim 19 Proje Aç diyalog kutusu 3. STEEL sekmesini tõkladõğõnõzda, \vk\windows\steel\ meletes\ dizinine kaydedilmiş olan projelerin simgeleri ile birlikte Resim 19 daki pencere ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-6

24 4. Açmak istediğiniz projenin simgesini tõklayõn. Eğer projeyi oluştururken bir açõklama belirttiyseniz sol pencerede bu açõklamayõ göreceksiniz. 5. [Tamam] düğmesini tõkladõğõnõzda yada pencere içerisinde altõ çizgili Projeyi Aç yazõsõnõ tõkladõğõnõzda program söz konusu projeyi ve tüm menülerini yükleyecektir. UYARI : Program sadece bu proje dizininde yaratõlmõş olan projeleri kaydedip geri yükleyebilir. Bu proje dizini kurulum aşamasõnda otomatik olarak oluşturulur. UYARI : Program dizininizdeki bir projeye ait dizini taşõdõğõnõz takdirde program tarafõndan yüklenemez hale gelecektir. Onlarõ kullanabilmeniz için proje dizininizi yeniden orijinal konumuna taşõmanõz yada kopyalamanõz gerekir. (Bir dizini taşõmak yada kopyalamak içeriğini değiştirmez) KAYDET Windows içerisinde çalõşan diğer tüm programlarda olduğu gibi KAYDET komutunun burada da sõkça kullanõlmasõ önerilir. Çalõşmanõzõ sõk sõk kaydetmenizin bir çok yararõ vardõr ama en önemlisi verilerinizin kalõcõ olarak kaybetmenizin önüne geçmektir. Çalõşmanõzõ kaydetmek için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Farenizin imleci ile Dosya>Kaydet komutunu seçin veya simgesini tõklayõn. UYARI : Bu komut Farklõ Kaydet olarak kullanõlamaz. Daha önce de belirtildiği üzere program projenizi varsayõlan dizininden başka bir dizine kaydetmeyecektir. ÖNEMLİ : Her KAYDET komutunu seçtiğinizde program kullandõğõ hafõzayõ boşaltarak verilerinizi sabit disk üzerinde kalõcõ olarak kaydeder. Bir başka deyişle kaydettikten sonra yaptõğõnõz işlemleri geri alamazsõnõz. Diğer tüm Windows programlarõnda olduğu gibi Geri Al komutu sadece hafõzada VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-7

25 kayõtlõ işlemlerin geriye alõnmasõnõ sağlar. Bu komutun kullanõlmasõnõn sõklõğõ sizin verilerinizin korunmasõ veya işlemlerinizi geri alõnabilmesi ile ilgili olarak size göre değişecektir. AL... Model tanõmlamasõna olanak sağlamak için VK STEEL içinde entegre bir grafik ortamõ ve araç dizini bulunmaktadõr. Yapõnõn modellemesi ilgili komutlarõn yardõmõ ile ardõşõk eleman eklemelerinden ibarettir. Bu bir yapõyõ tanõmlamak için en alõşõlmõş yoldur. Bununla beraber, bu paragrafta açõklanan bazõ koşullar altõnda tüm yapõyõ bir kerede ekleme seçeneğiniz bulunmaktadõr. Tüm yapõnõn eklenmesinin prensibi basittir : STEEL e içerisinde yapõnõn tanõmlanmasõ için gerekli tüm bilgilerin bulunduğu bir dosyayõ alõrsõnõz. Eleman özellikleri, şartname maddeleri ve yük parametreleri tanõmlamalarõnõ yaparsõnõz. VK STEEL programõ dosyalarõn alõnmasõnda iki seçenek sunar : DXF formatõndaki dosyalar ASCII (TXT) formatõndaki dosyalar Dosya ekleme seçimi Resim 20 de gösterilen diyalog kutusu yardõmõyla gerçekleştirilir. Mevcut bir dosyadan yapõ tanõmlamasõna başlamak için aşağõda gösterilen AL diyalog kutusu işlemlerini izleyin 1. Programõ çalõştõrõn 2. Daha önceden belirtildiği şekilde yeni bir proje oluşturun. 3. Dosya eklemeden önce gerekli işlemlerin belirtildiği paragraftaki tüm işlemleri yapõn. 4. Farenizin imleci ile Dosya>AL komutunu seçin Resim 20 de gösterilen diyalog kutusu ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-8

26 5. Almak istediğiniz dosyanõn tipine göre ASCII dosyalarõ veya TXT dosyalarõ onay kutularõndan birini seçin. Takip eden paragraflardaki detaylarõ okuyun. Resim 20 AL diyalog kutusu DOSYA EKLEMEDEN ÖNCE GEREKLİ İŞLEMLER Programõn bu seçeneğini kullanarak bir yapõyõ bir dosyadan program içine almadan önce daha önce de belirtildiği gibi yeni bir projeye başlamanõz gerekir. Aşağõdaki işlemleri izleyin : VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-9

27 1. Deprem yönetmeliğinin ve çelik elemanlarõn tasarõm yönetmeliğinin ilgili parametrelerini doldurun (DIN veya Eurocode 3). Daha detaylõ bilgi için Tasarõm yönetmelikleri, Malzeme Özellikleri ve Parametreler Menüsü nün Temel Parametreleri bölümlerinde ilgili paragraflarõ okuyun. 2. Proje Kütüphanesini doldurun. Daha detaylõ bilgi için Parametreler Menüsü bölümündeki Kesit Kütüphanesi ile ilgili paragraflarõ okuyun. 3. Yük Kombinasyonlarõ tablosunu doldurun. Daha detaylõ bilgi için Parametreler Menüsü bölümündeki Yük Kombinasyonlarõ ile ilgili paragraflarõ okuyun. ASCII FORMATINDAKİ DOSYALARIN ALINMASI ASCII formatõ, Word gibi metin düzenleyicilerde bulunan özel format parametrelerinden bağõmsõz sadece alfa nümerik karakterlerden oluşan ve bir metni ihtiva ettiğinden bir dosyanõn en basit formudur. Çelik yapõlarõn analizini yapan bir çok program, yapõsal elemanlarõn ve düğüm noktalarõnõn geometrik özelliklerini tablo formunda ihtiva eden bu tip bir dosya gönderme (export) seçeneğini sağlarlar. Amaç, vakit alan yapõsal tanõmlama işlemlerinden kurtulmak ve diğer programlarla uyumluluğu sağlamaktõr. VK STEEL programõnõn yapõsal geometriyi tamamen ekleyebilmesi için 2 ASCII formatõnda dosyaya ihtiyacõ vardõr. Biri yapõsal düğüm noktalarõnõn koordinatlarõnõ içeren diğeri ise eleman birleşim bilgilerini ve isteğe bağlõ olarak da bazõ özelliklerini içeren dosyalardõr. UYARI : Bu dosyalar kesinlikle belirli bir kompozisyon izlemelidirler. Bu tür dosyalarõn yapõlarõ hakkõnda detaylar için Dosya Alma Yapõsõ bölümündeki VK STEEL yardõm sistemine bakõn.dosya yapõsõnda değişiklikler görürseniz herhangi bir ASCII metin düzenleyici ile düzeltmeniz gerekir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-10

28 Bu iki dosyayõ tedarik ettikten ve yapõlarõnõ kontrol ettikten sonra aşağõdaki işlemleri izleyin, 1. Önceki iki paragrafta tanõmlanan talimatlarõ uygulayõn 2. Bu iki dosyayõ proje dizinine kaydedin. Sonradan düğüm dosyasõ ile elemanlar dosyasõnõ ayrõt edebilmeniz için uygun isimlerle kaydetmeniz önerilir. 3. VERİ AL diyalog kutusunda farenizin imleci ile ASCII Dosyalar onay kutusunu tõklayõn. 4. Elemanlar Dosya İsmi altõndaki Dosya Aç simgesini tõklayõp proje dizininde elemanlar dosyasõnõ bulun. 5. Bu işlemi düğüm dosyasõ için tekrarlayõnõz 6. [TAMAM] düğmesine basõn. Bir süre sonra yapõnõzõn proje penceresinde tanõmlanmõş olduğunu göreceksiniz. 7. Diğer adõmlara geçin. (örn. eleman ve düğümlerin değiştirilmesi, yüklerin tanõmlanmasõ, yapõsal analiz ve eleman kontrolleri). NOT : Aksi işlemi ASCII formatõnda dosya gönderme olarak tanõmlamõştõk. Detaylõ olarak ayni bölümün GÖNDER paragrafõnda açõklanmõştõr. Program iki ASCII dosya oluşturur ve diğer uygulamalara yapõnõn geometrisini göndermenize olanak tanõr. VK STEEL gibi yapõsal analiz programlarõnõn haricinde Excel veya Lotus gibi hesaplama programlarõnda çalõşmanõza olanak tanõr. Bu tür programlarda kendi sayfanõzõn içerisine düğüm ve eleman dosyalarõnõzõ alabilirsiniz. DXF FORMATINDAKİ DOSYALARIN ALINMASI VK STEEL programõ DXF formatõndaki çizimlerin alõnabilmesi seçeneğini sunar. Bu yol ile yapõsal modelinizi AutoCAD veya IntelliCAD gibi bir CAD uygulamasõnda çizerek Al komutu ile STEEL içerisine aktarabilirsiniz. STEEL programõ çizgilerin, başlangõç ve bitiş düğümleri olan doğrusal birer eleman olduklarõnõ kabul eder. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-11

29 Eğriler için kullanõcõ tarafõndan tanõmlanmasõ gereken özel parametreler vardõr. Eğriler bölünerek küçük doğrusal elemanlar olarak tanõmlanõr. Programõn eğrileri poligonlarla tanõmlar. UYARI : Yapõsal çizimin oluşturulmasõnda mutlak kõsõtlamalar vardõr. Aktarma işlemi sõrasõnda STEEL sadece çizgi, çokluçizgi ve yay ile oluşturulmuş elemanlarõ tanõr. DXF formatõnda bir çiziminiz var ise bunu proje dizinine kaydederek aşağõdaki işlemleri izleyin, 1. AL ve Dosya Eklemeden Önce Gerekli İşlemler bölümünde tanõmlan talimatlarõ uygulayõn. 2. AL diyalog kutusunda imlecinizle DXF Dosyalar onay kutusunu tõklayõn. Yaylarõ Böl seçeneğinin aktif olduğundan emin olun. 3. DXF Dosya İsmi nin altõndaki dosya aç simgesini tõklayarak proje dizini içerisinde bulunan DXF dosyasõnõ seçin. 4. Yaylarõ Böl kõsmõnda Ayni açõ değerleriyle bölümleme seçeneğini tõklayarak alttaki bölümde değeri girin. 5. Bitirince [Tamam] düğmesine basarak modelinizi VK STEEL proje penceresinde göreceksiniz. Dairesel elemanlarõn bölümlemesi yada diğer bir deyişle bunlarõn poligon çizgilerle tanõmlanmasõnda program iki seçenek sunar. ELEMAN ADEDİ kõsmõnda bir tamsayõ girerek poligonu oluşturacak doğrusal parçalarõn adedi tanõmlanõr AYNI AÇI DEĞERLERİYLE BÖLÜMLEME (DERECE) kõsmõnda yayõ elemanter doğrusal parçalara bölecek açõ değeri girilir. Girdiğiniz değer mantõklõ bir değer olmalõdõr. Program başlangõçta yayõ sizin girdiğiniz değere göre bölmeye çalõşacaktõr. Eğer bu mümkün olmazsa yayõ uygun bir değerle bölecektir ve sonuç eşit yay parçalarõ olacaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-12

30 GÖNDER Program dosyalarõn gönderilmesinde size üç seçenek sunar : 1. AutoCAD veya IntelliCAD gibi CAD uygulamalarõnõn biline formatõ olan (*.dxf) formatõnda. ÖNEMLİ : DXF formatõnda dosya gönderebilmek için bağõmsõz ÇİZİM programõnõn STEEL dizininin altõndaki ICAD dizininde kurulmuş olmasõ gerekmektedir. 2. ASCII formatõnda dosyalar 3. BMP veya JPG formatõnda Resim dosyalarõ Genellikle dosya gönderme işlemi eğer yapõsal analiz yapõlmõş ve tüm elemanlar tanõmlanmõşsa mantõklõdõr. Herhangi bir dosya gönderme seçimi için aşağõdaki işlemleri izleyin. 1. Farenizin imleci ile Dosya>Gönder komutunu seçin 2. Resim 21 deki diyalog kutusu ekrana gelecektir. 3. DXF dosyasõ göndermek için ikincisi ile ilişkili olan birinci sekmeyi seçin. ASCII dosyalar için tüm seçenekler birinci sekmede, resim dosyalarõ seçenekleri ise üçüncü sekmede yer almaktadõr. İlgili seçeneklerden birini seçin. 4. Gerekli parametreleri doldurarak [Tamam] õ tõklayõn. [İptal] düğmesi ile Gönder işlemine başlamadan bulunduğunuz ortama geri dönersiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-13

31 Resim 21 GÖNDER diyalog kutusu ÖNEMLİ : Dosyalarõn DXF formatõnda gönderilmesi seçeneği ancak gerekli hazõrlõklarõn yapõlmõş olmasõyla geçerlidir. Bir çizim dosyasõ oluşturabilmek için DRAWING ve NODE program modüllerinin kurulmuş olmasõ gerekmektedir. VK STEEL den bir çizim gönderme şekli ve gereksinimleri Çizim Gönder paragrafõnda okuyabilirsiniz. ÖNEMLİ : Ondalõk sembolü alanõnõn yanõndaki çekme menüsü gönderilecek dosyanõn biçimlendirilmesinde kullanacak ondalõğõn tipini belirlemeye yarar. Nokta ve virgül olarak iki seçenek vardõr. Bu dosyayõ alacak programlarõn VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-14

32 hangi ondalõğõ kullanacağõnõ biliyorsanõz ondalõğõ ona göre seçmeniz gerekir. NOT : DXF formatõnda dosyalar ve ASCII formatõnda dosyalar paragraflarõnda kullanõm ve parametrelerine ait detaylõ bilgileri bulabilirsiniz. Çizim Gönder paragrafõnda çizimler hakkõnda detaylõ bilgileri bulabilirsiniz. (*.DXF) FORMATINDA DOSYA GÖNDERME (*.dxf) formatlõ bir dosya gerçekte bir metin dosyasõdõr ve programlar arasõnda iletişim olarak oluşturulur. Bu iletişim çift taraflõdõr. Genel kullanõmõ çizim programlarõ ile kapsamõnda gönder-al komutlarõnõ destekleyen diğer tüm programlar arasõnda veri alõşverişidir. Bir mühendis için bu dosya formatõnõn ana kullanõm amacõ, STEEL de analizi yapõlmõş olan bir kompleks bir yapõnõn çizim işlemlerinin AutoCAD de veya başka herhangi bir çizim editöründe yapõlmasõdõr. Yapõsal çizimlerin oluşturulabilmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin. 1. Çizim Gönder paragrafõnda belirtilen işlemleri uygulayõn ve tamamladõğõnõzda aşağõdaki adõmlarõ izleyin : 2. Gönder diyalog kutusunun Dosyaya Gönder sekmesinde imlecinizle DXF onay kutusunu tõklayõn. 3. Yazõ tipi yüksekliği alanõnda nümerik bir değer giriniz. 4. Yazõ Rengi ve Eleman renkleri ni tanõmlamak için yanlarõndaki çekme menülerinden mevcut renklerden birini seçin. 5. Sonuç olarak, Dosya Adõ kõsmõnda ilgili alana kaydedeceğiniz dosyanõn ismini girerek, imlecinizle dosya aç simgesini tõklayõn. Tipik Windows kaydetme menüsü VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-15

33 ekrana gelecektir. Bu alanda dosyanõn kaydedileceği dizini belirtin. [Aç] düğmesini tõkladõğõnõzda dosya kaydedilmiş olacaktõr. NOT : STEEL ile kurulumu yapõlmõş olan CAD programõ IntelliCAD tabanlõ tam bir çizim uygulamasõdõr. ASCII FORMATINDA DOSYA GÖNDERME ASCII dosyalar en basit metin biçimi olduğundan değişik programlar arasõnda veri transferinde büyük sõklõkta kullanõlõrlar. İstisnai durumlar dõşõnda Word gibi kelime işlem programlarõnda genellikle metnin sunuşunda ASCII format kullanõlmaz, bu format sadece metinin sunuşunun değil kendisinin gerekli olduğu durumlarda kullanõlõr. Bu işleme bir örnek yapõsal düğüm noktalarõnõn koordinat tablosunun bir başka hesaplama programõna gönderilmesidir. Burada koordinat tablosu ASCII formatõnda bir metin olarak kaydedilmiş olmasõ gerekmektedir. NOT : Eğer elinizde yapõnõn düğüm noktalarõ ve elemanlarõna ait geometri bilgileriniz var ise şimdilik program dahilinde olmayan bazõ birleşim şekillerinin tasarõm ve kontrolü kolaylõkla yapõlabilir. Düğüm noktasõ ve eleman tablonuzu birleşim hesabõ için kullanacağõnõz program içerisine kolaylõkla alabilirsiniz. Düğüm noktasõ ve elemanlar dosyasõnõn hazõrlanõp kaydedilmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin. 1. Gönder diyalog kutusunun Dosyaya Gönder sekmesinde imlecinizle ASCII seçeneğinin bulunduğu onay kutusunu tõklayõn. Altõnda bulunan parametre kutularõnõn aktif hale geldiğini göreceksiniz. 2. Eleman tablosunda atalet momentlerinin de dahil edilmesini istiyorsanõz Atalet momentleri dahil kõsmõndaki onay kutusunu tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-16

34 3. Ayrõ ayrõ Düğüm Noktalarõ Dosyasõ Adõ ve Elemanlar Dosyasõ Adõ kõsõmlarõnda ilgili alanlara kaydedeceğiniz dosyalarõn isimlerini girerek, imlecinizle dosya aç simgesini tõklayõn. Tipik Windows kaydetme menüsü ekrana gelecektir. Bu alanda dosyanõn kaydedileceği dizini belirtin. 4. [Aç] düğmesini tõkladõğõnõzda dosya kaydedilmiş olacaktõr. 5. Gönder diyalog kutusunda [Tamam] õ tõklayõn. ÇİZİM GÖNDERME VK STEEL bir DXF dosyasõna bir seri çizim gönderebilme seçeneğini sunar. Bu dosyanõn oluşturulmasõ, ELEMANLAR modülünün bir parçasõ olmayan DRAWING modülü ile yapõlõr. DRAWING ile tüm yapõya ait döşeme planlarõ, görünüşler v.b gibi çizimler veya makas düğüm noktasõ birleşim detaylarõ gibi detay çizimleri oluşturabilirsiniz. NOT : Çerçeve birleşim detaylarõnõn ilgili çizimleri ÇERÇEVE DÜĞÜM BİRLEŞİMLERİ modülü tarafõndan hazõrlanõp DXF formatõnda gönderilir. NODE modülü vasõtasõyla çalõşma düzlemlerinin belirlenmesi, herhangi bir çizimin oluşturulmasõnõn bir koşuludur. İlave olarak, tanõmlanmõş çalõşma düzlemleri bu paragrafta anlatõlacak komutlar ile kabaca tasarlanacaktõr. Her halükarda DXF dosyasõnõn nihai işlemi VK STEEL ile birlikte kurulan bağõmsõz CAD programõ ile yapõlacaktõr. Bir çerçeve yapõnõn DXF çiziminin oluşturulmasõnda gerekli işlemlerin ana hatlarõ : 1. Bir çerçeve yapõya ait tanõmlama, yapõsal analiz, tasarõm (eleman kontrolleri) işlemlerini tamamlayõn. 2. Yapõnõn çalõşma düzlemleri tanõmlamalarõnõ ve çizimini oluşturmak istediğiniz çalõşma düzleminde tasarõm işlemlerini VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-17

35 NODE modülü vasõtasõyla tamamlayõn. (Daha fazla bilgi için BAĞLANTI TASARIMI (MAKAS) bölümünü okuyun) 3. En az bir yapõ düzlemi tanõmlayõp tasarõmõnõ yaptõrmanõz şartõyla, Dosya>Gönder komutunu seçip gelen menüde Çizim Gönder sekmesini tõklayõn. Ekrana 22 nolu resimdeki pencere gelecektir. (Resimde yapõdan hariç olarak tanõmlanmõş bir düzlem göreceksiniz : Düzlem 3. Bu da yapõnõn diğer düzlemlerinin NODE tarafõndan tanõmlanmadõğõ anlamõna gelir ki bunlar ile ilgili çizimler oluşturulamayacaktõr) Resim 22 Çizim Gönder diyalog kutusu 4. Diyalog kutusunda yapõnõn çalõşma düzlemleri ile birlikte bir liste göreceksiniz. İlgilendiğiniz birini seçip (varsa) diğerlerinin seçimini kaldõrõn. Resimde 1. düzlemi seçip tel kafes seçimini kaldõrarak [Çizim Dosyasõ Oluştur] düğmesini VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-18

36 tõklayõn. Kutunun sol alt köşesindeki Ondalõk Sembolü nün bir önceki sekmedeki ile ayni olduğundan emin olun. 5. Çizim Oluştur diyalog kutusunda tekrar ilgilendiğiniz düzlemi seçerek [Devam] düğmesini tõklayõn. 6. Eğer ilk defa çizim oluşturmuyorsanõz Resim 24 deki mesaj ekrana gelecektir. Devam etmek için [Tamam] a basõn. Resim 23 Çizim Oluştur diyalog kutusu Resim 24 Program ayni isimli bir çizim dosyasõ bulduğunda ekrana gelen mesaj kutusu. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-19

37 7. Ekrana bir mesaj daha gelmesi durumunda tekrar [Tamam] a basõn. Bir kaç saniye içinde çiziminiz oluşturulacaktõr. 8. Çizimi kaydedip işlemlere devam etmek için DXF Formatõnda Dosyalar paragrafõnda anlatõlan işlemleri 2. adõmdan itibaren takip edin. YAZDIR YAZDIR komutu ile, projeyi tamamlamõş olmanõz koşulu ile, çõktõlarõnõzõ oluşturabilirsiniz. Programõn genel mantõğõ sonradan çõktõlarõn herhangi bir metin düzenleyici ile düzenlenebilmesi amacõyla RTF formatõnda oluşturulmasõ ve gönderilmesidir. Ayni projede çõktõlarõnõz için bir çok değişik şablon oluşturabilir ve diske kaydedebilirsiniz. Örneğin hem detaylõ hem de özet çõktõlar alabilirsiniz. Bir çõktõ şablonu oluşturmak veya mevcut bir tanesini değiştirmek için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Dosya>Yazdõr komutunu seçin veya ilgili simgeyi tõklayõn. Resim 25 de göreceğiniz Yazdõrma Sihirbazõ diyalog kutusu ekrana gelecektir. 2. İlk olarak, görünüm sõrasõyla, imlecinizle Şablon Seçimi sekmesinde dosya aç simgesini tõklayõn. Tipik Windows kaydetme menüsü ekrana gelecektir. C:\\vk\windows\steel\steelpar\templates dizininde bulunan steel.tpl dosyasõnõ seçin. Alttaki önizleme bölümünde şablonun içeriğini göreceksiniz. Bu dosya hazõr bir şablon olup kurulum aşamasõnda templates dizinine kaydedilir. Dilerseniz tüm projeleriniz için bu şablonu kullanõr, dilerseniz de kendi şablon koleksiyonunuzu oluşturup kaydedebilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-20

38 Resim 25 Yazdõrma Sihirbazõ diyalog kutusu birinci sekme 3. Ayni sekmede sağ tarafta Metin Düzenleyicisini Seçin kõsmõnda 2 adet seçenek bulunmaktadõr. Dahili Editör ü seçtiğinizde, çõktõnõn biçimlendirmesi tamamlandõğõnda, sonraki işlemler için (sayfa biçimlendirme, yazõ tipi değiştirme gibi) çõktõ VK STEEL metin düzenleyicisine gönderilir. Diğer seçenekte ise çõktõlarõnõz işletim sisteminizin varsayõlan metin düzenleyicisine gönderilir. (örn. MS Word veya Wordpad gibi) NOT : Bu noktada Şablon terimi hakkõnda bir açõklama getirmek gerekir ki Şablon, çõktõ dosyasõnõn kendisi değil, çõktõ dosyalarõnõn biçimlendirme bilgilerini ihtiva eden bir bilgi derlemesidir. Bir başka değişle şablon, çõktõlar oluşturulurken takip edilecek olan bir matris dökümandõr. Bu VK STEEL fonksiyonu ile eğer birden çok değişik şablonunuz var ise VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-21

39 ayni projeye ait birden çok değişik biçimde ve içerikte çõktõ dosyasõ alabilirsiniz. 4. Farenizin imleci ile Şablon Oluştur sekmesini tõklayõn. Sekmenin görüntüsünü Resim 26 da bulabilirsiniz. Sağdaki alanda şablonun içeriği görüntülenir. Sol tarafta ise seçilecek olan başlõklarõn listesi vardõr. Farenizin imleci ile istediğiniz başlõğõ seçip sağõ işaret eden düğmeyi tõklayõn. Bu başlõk sağ taraftaki pencereye aktarõlacaktõr, yani şablon içeriği olacaktõr. 2. düğme ise solda mevcut bulunan tüm başlõklarõ sağ taraftaki pencereye aktarõr. Resim 26 Yazdõrma Sihirbazõ diyalog kutusu ikinci sekme 5. Sağ taraftaki pencerede seçilmiş olan şablon içeriklerden birini kaldõrmak isterseniz bunu seçip sol tarafõ işaret eden düğmeyi tõklayõn. Dördüncü düğme tüm seçili başlõklarõ şablondan kaldõracaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-22

40 6. Çõktõ oluştururken her bir birimin başõnda bir sayfa sonu koymak isterseniz, imlecinizle Sayfa Sonu yazõlõ onay kutusunu tõklayõn. 7. Sõfõr Değerler Dahil yazõlõ onay kutusunun seçimini boş bõrakõn. Tablolarda sõfõr değerler gözükmeyecektir. Bu çõktõlarõn görünümünü düzeltecektir. 8. Şablonunuzdaki değişiklikleri kaydetmek için [Kaydet] düğmesini tõklayõn. 9. Resim 27 de gördüğünüz Sayfa Düzeni sekmesi içerisindeki komutlar hemen her metin düzenleyicide karşõlaştõğõnõz, sayfa boyutu, yazõ tipi, sayfa düzeni, kenarlõklarõn biçimlendirilmesi, sayfa numarasõ ekleme gibi alõşõla gelmiş komutlardõr. Seçimlerinizi tamamladõğõnõzda [Kaydet] düğmesini tõklayõn. Resim 27 Yazdõrma Sihirbazõ diyalog kutusu üçüncü sekme VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-23

41 10. Resim 28 de gördüğünüz Sistem Değişkenleri sekmesinde belirtilen genel bilgiler program tarafõndan çõktõlarda otomatik olarak yazdõrõlacaktõr. Her bir değişkene ait yazõyõ o değişkeni seçerek alt taraftaki metin kutusunda değiştirebilirsiniz. Resim 28 Yazdõrma Sihirbazõ diyalog kutusu dördüncü sekme 11. Resim 29 da gördüğünüz Yükleme Durumlarõ sekmesinde bulunan iki alanda şablonunuza ekleyeceğiniz Yükleme durumlarõnõ ve Yük Kombinasyonlarõnõn seçimlerini başlarõnda bulunan onay kutularõnõ tõklayarak yapabilirsiniz. 12. [Tamam] õ tõkladõğõnõzda tipik [Farklõ Kaydet] diyalog kutusu ekrana gelecektir. Eni bir isim yazõp Kaydet i tõklayõn. Herhangi bir metin düzenleyici (örn. MS Word) ile açabileceğiniz RTF formatõnda yeni bir şablon oluşturdunuz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-24

42 Bu metin düzenleyici yardõmõyla dosyayõ yazõcõya gönderebilirsiniz. Resim 29 Yazdõrma Sihirbazõ diyalog kutusu son sekme VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-25

43 ÇIKIŞ ÇIKIŞ komutu ile program sonlandõrõlõr. Eğer aktif bir proje var ise program kaydedilmemiş herhangi bir değişiklik yapõlõp yapõlmadõğõnõ inceler ve eğer varsa Resim 30 daki onaylama mesajõ ekrana gelir. [Evet] i tõkladõğõnõzda değişiklikleriniz kaydedilmeden program sonlandõrõlõr. [Hayõr] õ tõkladõğõnõzda ise işlem iptal edilir. Resim 30 Değişiklikler kaydedilmedi diyalog kutusu İşinizi sonlandõrmak ve programõ kapatmak için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Dosya>Çõkõş komutunu veya simgesini tõklayõn. 2. Eğer kaydedilmemiş işlemler varsa Resim 30 daki mesaj ekrana gelir. [Evet] veya [Hayõr] õ tõklayarak işleme devam edin. 3. [Evet] i tõkladõğõnõzda program o ana kadar yaptõğõnõz işlemleri kaydetmeyecek ve program sonlandõrõlacaktõr. [Hayõr] õ tõkladõğõnõzda ise programdan çõkmadan bu işleme başladõğõnõz noktaya dönecektir. NOT : Eğer ÇIKIŞ komutu seçildiğinde, program kaydedilmemiş bir değişiklik bulmazsa herhangi bir uyarõ mesajõ vermeden sonlandõrõlõr. UYARI : İşleminizi sonlandõrmadan önce değişiklikleri kaydetmeden çõkarsanõz bir önceki kaydedilmiş olan duruma kadar yapõlan işlemler geri alõnamayacak şekilde kaybedilecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-26

44 SON PROJELER Mevcut bir projeyi açmanõn alternatif bir yolu da Son Projeler alt menüsünde bulunan üç haneli numarasõnõn seçilmesidir Burada belirtmek gerekir ki bu alt menüde tüm mevcut projeler değil sadece en son yüklenmiş projeler görüntülenecektir. Eğer aradõğõnõz proje Son Projeler içerisinde görüntülenmiyorsa bu projeyi Aç komutu yardõmõyla yüklemeniz gerekir. En son projelerden birini açmak için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Dosya>Son Projeler komutunu tõklayõn. Farenizin imlecini Son Projeler üzerinde tõkladõğõnõzda yan tarafta son projelerinizin listelendiği bir dizin görünecektir. 2. Seçmek istediğiniz üç haneli proje numarasõnõ tõklayõn. NOT : Son Projeler alt menüsünde listelenecek olan proje numarasõ en fazla 10 adettir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 3-27

45 B Ö L Ü M 4 «P A R A M E T R E L E R» M E N Ü S Ü

46 GENEL Menüde soldan ikinci Parametreler menüsüdür. Aşağõdaki Çizelge 5 de bu menüye ait komutlarõ ve kõsa açõklamalarõnõ bulacaksõnõz. KOMUT TUŞ AÇIKLAMA Malzeme Kütüphanesi Yük Kombinasyonlarõ Seçenekler Dil Yönetmelik parametrelerinin girileceği ve Proje kütüphanesinin tanõmlanacağõ Proje Parametreleri diyalog kutusu ekrana gelir Yük Kombinasyonlarõ diyalog kutusu ekrana gelir Çalõşma penceresi kontrol komutlarõnõn yer aldõğõ bir alt menü ekrana gelir Dil seçeneği menüsü ekrana gelir Çizelge 5 PARAMETRELER menüsü ve içerdiği komutlar Parametreler i tõkladõğõnõzda menü çubuğunda içinde komutlarõn listelendiği çekme menüsü ekrana gelir. Resim 31 PARAMETRELER menüsü ve komutlarõ Çekme menüdeki ilk iki seçenek program akõşõ ile ilgili olmakla beraber üçüncü seçenek çalõşma penceresinde görünen elemanlarõn biçimlendirilmesi ile ilgilidir. Aşağõdaki paragraflar bu komutlara ait olup işlevleri ve kullanõm amaçlarõnõ anlatõr. Eğer bir komut hakkõnda doğrudan bir bilgiye ulaşmak istediğinizde programõn içerisinde bulunan elektronik yardõm sistemini kullanabilirsiniz. Bu yardõm sistemine klavyenizdeki F1 tuşu ile veya menüden Yardõm komutunu yardõmõyla ulaşabilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-2

47 Malzeme kütüphanesi Malzeme kütüphanesi komutunu tõkladõğõnõzda Resim 32 de görülen Proje Parametreleri diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 32 Proje Parametreleri Diyalog kutusu > Tasarõm kodlarõ sekmesi Diyalog kutusunda beş adet sekme her birinde bir grup parametre bulunmaktadõr. Bu sekmeler şunlardõr : Tasarõm Kodlarõ Kesit Kütüphanesi Malzeme Özellikleri Bağlantõlar Temel Parametreleri Tasarõm Kodlarõ bölümünde, analizlerde ve eleman ve birleşimlerin tasarõmõnda hesaplara esas teşkil edecek olan yönetmeliklerin seçimini yapabilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-3

48 Kesit Kütüphanesi bölümü size çelik sõnõfõ seçimi ile birlikte Program içerisinde sunulan kesit kütüphanesinden dilediğiniz profilleri, elemanlarõn eklenmesi işleminde yararlanacağõnõz proje kütüphanenize aktarabilme olanağõnõ sağlar. Malzeme Özellikleri bölümünde gerekirse kullanacağõnõz malzemeye yönelik çelik parametrelerini değiştirebilirsiniz. Temel Parametreleri bölümünde kolon temelleri ve temel sistemine ait tüm parametreler mevcuttur. VK STEEL bir çerçeve sisteminde temel hesabõ yapabilir ya da temeli göz ardõ ederek üst yapõyõ analiz eder. Temel çözümü göz önüne alõndõğõnda (bağ hatõllõ veya hatõlsõz olarak) bu bölümdeki parametreler girilmelidir. NOT : Temel hesabõ olmayan bir yapõsal analiz durumunda belirli bir sayõda MESNET ELEMANLARI tanõmlanmasõ gereklidir. Bu elemanlar yardõmcõ elemanlar olup pratikte temel rijitliğini tanõmlayacak atalet değerlerine sahip olmalõdõrlar. VK STEEL bu tip elemanlarõ Tip 0 elemanlar olarak tanõmlar. Tanõmlama esnasõnda bir eleman, proje kütüphanesine ait çekme menüsünden Tip 0 seçimi ile MESNET ELEMANI olarak tanõmlanabilir. Diğer elemanlarda olduğu gibi MESNET ELEMANLARININ bir başlangõç ve bitiş düğümü vardõr. Bu düğüm noktalarõnõn mesnetlenme şekli ya mafsallõ ya da sabit olabilir. MESNET ELEMANLARININ atalet değerleri uzunluklarõnõn değiştirilmesi ile değişmez ve VK STEEL yeterlilik kontrollerinden bağõmsõzdõrlar. MESNET ELEMANLARININ mesnetlenme şartlarõnõ tanõmlayabilmek amacõyla kullanõlan birer teorik elemanlar olduğu unutulmamalõdõr. NOT : VK STEEL gerekli tüm kütüphanelerini ve parametre dosyalarõnõ içerir. (Buna tipik bir örnek Kesit Kütüphanesi Tablosudur) Parametre değerleri ve kütüphane elemanlarõ metin kutularõ içerisinde ve Proje Parametreleri diyalog kutusu hücrelerinde gösterilmektedir. Program her zaman proje dosyalarõ ve proje kütüphanelerinizi daha sonra projenizi açtõğõnõzda tekrar kullanabilmeniz üzere kaydeder. Belirli bir projeye ait tanõmladõğõnõz parametreler dosyasõ sizin gereksinimlerinizi karşõlayacak en uygun değerler VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-4

49 içerdiğinden Proje Parametreleri diyalog kutusunu kapatmadan önce bu değerleri her zaman kullanabilmek amacõyla diyalog kutusunun sağ alt bölümünde bulunan Varsayõlan olarak ata kõsmõnda onay kutusunu tõklayarak girmiş olduğunuz parametre değerlerini kaydedebilir ve sonraki projelerinizde kullanabilirsiniz. Programõn Genel Parametreler dosyasõ size uygun olan bu parametre değerlerini içeren dosya ile değiştirilerek her yeni projeye başladõğõnõzda sizin parametreleriniz ekrana gelecektir. TASARIM KODLARI Tasarõm kodlarõ sekmesi Parametreler > Malzeme kütüphanesi komutu seçildikten sonra ekranda ilk görüntülenen sekmedir. Resim 33 PROJE PARAMETRELERİ TASARIM KODLARI VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-5

50 Tasarõm kodlarõ bölümünde deprem hesabõ için iki seçenek bulunmaktadõr. Bunlardan birincisi Eşdeğer Statik Analiz, diğeri ise Dinamik Tepki (Respons Spektrum) Metodu dur. Sağ bölümde Deprem bölgesi, Yapõ önem katsayõsõ, Zemin sõnõfõ, Sismik davranõş katsayõsõ ve Temel etki katsayõsõ gibi parametreler bulunmaktadõr. Bunlarõn seçimine bağlõ olarak sağ alt bölümde bulunan değişkenler otomatik olarak hesaplanacaktõr. Kullanõcõya bu değişkenlerin yanlarõnda bulunan metin kutularõ yardõmõyla değişiklik yapabilme olanağõ tanõnmaktadõr. Hareketli yük azaltma katsayõsõ, deprem anõnda hareketli yük katõlõm katsayõsõdõr ki genellikle hareketli yüklerin % 30 u olarak göz önüne alõnõr. Termal yük değeri, yapõda iç ve dõş farklõ õsõ değişimlerinden doğacak gerilmelerin hesabõnda kullanõlmak üzere girilecek õsõ farkõnõn santigrat cinsinden değeridir. (örneğin Θ=30 ). KESİT KÜTÜPHANESİ PROJE PARAMETRELER i diyalog kutusundaki ikinci sekme Resim 34 de görülen Kesit Kütüphanesidir. Kesit Kütüphanesi üç bölümden oluşmaktadõr : 1. Tablonun sol bölümünde yer alan ve Programõn kesit kütüphanesinin tüm kategorilerini içeren kesit tipleri listesinden üzerine tõklayarak bir kategori seçin. 2. Kesit tablosunun ortadaki büyük penceresinde seçtiğiniz kategoriye ait tüm kesitlerin özelliklerini listeleyen tablo bulunmaktadõr. Seçmek istediğiniz kesitin üzerine çift tõklayarak bu kesiti proje kütüphanenize dahil edebilirsiniz. Birden çok kesit veya kategorideki tüm kesitleri seçmek istediğinizde bu pencerede farenizin sağ tuşunu tõklayarak ekrana gelen ve yanda resmini gördüğünüz menüden de seçim yapabilirsiniz. Eğer bir kategoriden proje kütüphanesine herhangi bir kesit seçildiyse sol penceredeki kategoriler VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-6

51 listesinde isimlerinin başõndaki gri ok siyah olacaktõr. (Başõnda gri renkte ok bulunan kategoriler herhangi bir seçim yapõlmamõş boş kategorilerdir) Resim 34 PROJE PARAMETRELERİ - KESİT KÜTÜPHANESİ 3. Tablonun altõnda Çelik sõnõfõna ait üç seçenek bulunmaktadõr. Projede kullanõlacak çelik sõnõfõnõ tanõmlamak için bu çelik sõnõfõna ait onay kutusunu tõklamanõz gerekir. Birden çok çelik sõnõfõ tanõmlayabilirsiniz. Eğer üçünü de seçerseniz seçmiş olduğunuz her kesit proje kütüphanesinde üç kere ayrõ ayrõ her bir çelik sõnõfõ ile birlikte tanõmlanacaktõr. Genel olarak bir kerede sadece bir çelik sõnõfõ seçmenizi öneririz. Bu noktada yanlõş anlaşõlmayõ önlemek amacõ ile iki kütüphane kavramõnõ birlikte irdelemenin büyük önemi vardõr. KESİT KÜTÜPHANESİ VK STEEL programõnõn içerdiği tüm standart kesitlere ait mevcut dosyanõn ismidir. Her yeni projeye başlandõğõnda kullanõlacak elemanlarõn seçiminin yapõlabilmesi için bu dosyanõn bir kopyasõ ilgili dizine kopyalanõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-7

52 PROJE KÜTÜPHANESİ o anki proje için kullanõlacak olan seçilmiş kesitlerin bulunduğu dosyanõn ismidir. KESİT KÜTÜPHANESİNDEN ilk kesit seçildiği andan itibaren oluşturulur ve projenin sonraki aşamalarõnda bu dosya daha da zenginleşir. KESİT KÜTÜPHANESİ nden seçilen kesitlerin yanõ sõra PROJE KÜTÜPHANESİ, mesnet elemanlarõ bilgileri gibi verileri de içerir. Bu dosya her proje için ayrõdõr. Kesit Kütüphanesinden bir kesit seçmek için aşağõdaki işlemleri izleyin : (örnek olarak Fe 430 kalitesinde IPB 360 seçilsin) 1. Tablonun solunda bulunan listeden IPB kategorisini tõklayõn. Sağda kesit özelliklerinin listelendiği pencerede IPB kategorisindeki kesitler ve bunlara ait özellikler ekrana gelecektir. 2. Alttaki seçeneklerde Çelik sõnõfõnõn Fe43 olarak seçildiğinden emin olun 3. Listeden IPB 360 õn bulunduğu satõrda herhangi bir noktayõ seçin. Tüm satõrõn rengi seçildiğinin göstergesi olarak rengi değişecek ve lacivert olacaktõr. 4. Bu satõrõn üzerine çift tõklayõn veya bu satõrõn üzerindeyken farenizin sağ düğmesini tõklayarak ekrana gelen menüden Seçili Kesitleri Ekle komutunu tõklayõn. Fe 430 kalitesinde IPB 360 kesiti PROJE KÜTÜPHANESİ ne kaydedilecektir. Soldaki listede IPB kategorisinin başõndaki gri ok bu kategorinin dolu olduğunun göstergesi olarak siyah olacaktõr. Benzer şekilde madde 1 den 4 e kadar olan adõmlarõ yineleyerek PROJE KÜTÜPHANESİ ne dilediğiniz kadar kesit ekleyebilirsiniz. Eklenecek kesit adedinde herhangi bir sõnõrlama olmamasõna rağmen, kesit adedinin mümkün olduğu kadar sõnõrlõ tutulmasõ projenin uygulama yönünden gerçekçiliği açõsõndan daha yararlõ olacaktõr. Madde 4 de belirtilen menüden Seçili Kesitleri Ekle komutu yerine Tümünü Seç komutunu seçtiğinizde sağ pencerede VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-8

53 listelenen o kategoriye ait tüm kesitler PROJE KÜTÜPHANESİ ne eklenecektir. (Genellikle önerilmez) ÖNEMLİ : Bir kesit seçildikten sonra bu seçimin geri alõnmasõ mümkün değildir. Ancak seçili kesitlerin kaydedildiği PROJE KÜTÜPHANESİ dosyasõ sõnõrsõz sayõda kesit içerebildiği için bu bir sorun oluşturmaz. Yine de projede gereksinim duyabileceğiniz miktarda kesit seçmek amacõyla kesit seçerken dikkatli olmanõz gerekir. Daha sonradan yeni bir kesit eklemek için Proje Parametrelerinin Kesit Kütüphanesi sekmesini çalõşmanõzõn herhangi bir aşamasõnda kullanabilirsiniz. MALZEME ÖZELLİKLERİ PROJE PARAMETRELER i diyalog kutusundaki üçüncü sekme Resim 35 da görülen Malzeme Özellikleri dir. Bu aşamada burada listelenen çelik sõnõfõna ait parametrelerin değiştirilmesine gerek olmadõğõnõ belirtmek isteriz. Ancak yine de DEĞER kolonunda listelenen değerlerden herhangi birini değiştirmek isterseniz üzerine tõklayõn. Seçtiğiniz değerin rengi değişerek lacivert olacaktõr. Bu aşamada tekrar hücrenin üzerini tõklayarak metin kutusu haline gelen alanda yeni değeri girin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-9

54 Resim 35 PROJE PARAMETRELERİ MALZEME ÖZELLİKLERİ BAĞLANTILAR Resim 36 de görülen Bağlantõlar sekmesinde Program size tahkik ve birleşim tasarõmõ aşamalarõnda kullanõlacak bağlantõ şekli ve bileşenlerin (kaynak veya bulon) malzeme cinsini tanõmlama olanağõnõ sunar. Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. PROJE PARAMETRELER i diyalog kutusunun üçüncü sekmesi olan BAĞLANTILAR sekmesini tõklayõn. 2. KAYNAK ve BULON bölümlerinde aşağõdakileri listeden seçin : a. Kaynaklar için, Kategori listesinden bir çelik sõnõfõ seçin. Çekme mukavemeti, Bağlantõ katsayõsõ ve VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-10

55 kaynak emniyet katsayõsõna ait değerler otomatik olarak listelenecektir. b. Bulonlar için, Kategori listesinden bir çelik sõnõfõ seçin. İlgili değerler ekrana gelecektir. c. Bulon listesinden bir bulon boyutu seçin ve bununla ilgili değerler listelenecektir. d. PROJE PARAMETRELERİ diyalog kutusundan çõkmak için [Tamam] õ tõklayõn veya bir başka sekme seçerek işlemlerinize devam edin. Resim 36 PROJE PARAMETRELERİ BAĞLANTILAR VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-11

56 TEMEL PARAMETRELERİ PROJE PARAMETRELER i diyalog kutusundaki son sekme Resim 37 de görülen Temel Parametreleri sekmesidir. Resim 37 PROJE PARAMETRELERİ TEMEL PARAMETRELERİ Temel Parametreleri dört ana bölümden oluşmaktadõr : Zemin Beton-Çelik Emniyet Gerilmeleri Donatõ Modelleme ZEMİN Bu bölümde Resim 37 de görülen listedeki parametreler aşağõda belirtilmektedir : VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-12

57 1. Zemin Emniyet Gerilmesi (σ) kg/cm2 veya N/cm2 2. Temel altõ reaksiyon modülü (Ks) (Zemin yatak katsayısı) t/m 3 veya kn/m 3. Program bu değeri elastik zemin tanõmlamasõnda kullanõr. 3. Young Modülü t/m 2 veya kn/m 2 Zemin cinsine göre ilgili parametrelerini gösterir tablo : ZEMİN CİNSİ Σ (kn/m²) K (kn/m³) E (kn/m²) Gevşek zemin < Orta sõkõ zemin Sõkõ zemin Kaya >400 > Tablo 6 Zemin Parametrelerini belirleyici değerler (kn) ZEMİN CİNSİ Σ (kn/m²) K (kn/m³) E (kn/m²) Gevşek zemin < Orta sõkõ zemin Sõkõ zemin Kaya >40 > Tablo 7 Zemin Parametrelerini belirleyici değerler (ton) 4. Devrilme tahkiki için Aktif Alan / Toplam Alan oranõ (örn : 0.50). Bu değer devrilme tahkiki yapõlmasõ söz konusu olduğunda kullanõlacaktõr. 5. Temel altõ reaksiyonu Dinamik modülü. Ks = Katsayõ x Statik katsayõ Bazõ zeminler zati yükler altõnda farklõ, hareketli yükler altõnda farklõ davranõş gösterirler. Bu nedenle hesaplarda bu davranõşõ tanõmlayabilmek için bu katsayõ VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-13

58 kullanõlõr. Örneğin doymuş kil zati yükler altõnda sõkõşmõş bir tabaka gibi davranõrken hareketli yükler altõnda sõkõşmaz özellik gösterir. 6. Kapasite Katsayõsõ x Mr / Me (örn : 1.2). Kapasite artõrõm katsayõsõdõr. BETON ÇELİK EMNİYET GERİLMELERİ BETON DIN (kg/cm²) C16/20 ~ 70 C20/25 ~ 90 C25/30 ~110 Tablo 8 Basõnç altõnda Beton emniyet gerilmeleri. (DIN) BETON DIN (kg/cm²) B160 6 B225 7 B300 8 Tablo 9 Beton minimum kesme gerilmeleri. (DIN) BETON DIN (kg/cm²) B B B Tablo 10 Beton maksimum kesme gerilmeleri. (DIN) BETON DIN (kg/cm²) B160 5 B225 6 B300 7 Tablo 11 Beton minimum burulma gerilmeleri. (DIN) VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-14

59 ÇELİK DIN (kg/cm²) STI 1400 STIII 2400 Tablo 12 Çelik çekme emniyet gerilmeleri. (DIN) DONATI Listeden bu grup seçildiğinde Resim 38 de görülen pencere ekrana gelir. Resim 38 TEMEL PARAMETRELERİ > DONATI Temel boyutlandõrmasõna esas olacak parametreler aşağõda belirtilmektedir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-15

60 1. Boyuna donatõ çapõ mm (1. sõra) 2. Boyuna donatõ çapõ mm 2. sõra) 3. Boyuna donatõ çapõ mm (3. sõra) 4. Boyuna donatõ minimum aralõğõ cm 5. Boyuna donatõ maksimum aralõğõ cm 6. Yönetmelik gereği boyuna donatõ ankraj uzunluğunun donatõ çapõ ile orantõlõ olarak tanõmlanmasõ açõsõndan ; Boyuna Donatõ Ankraj Uzunluğu = Katsayõ x ø max Olarak katsayõ tanõmlanmalõdõr. 7. Gövde pas payõ cm. 8. Alt Pas payõ cm. 9. Bağ hatõllarõnõn boyutlandõrõlmasõnda kullanõlacak Bağ hatõlõ minimum boyuna donatõ çapõ mm. 10. Bağ hatõllarõnõn boyutlandõrõlmasõnda kullanõlacak Bağ hatõlõ maksimum boyuna donatõ çapõ mm. 11. Bağ hatõllarõnda kullanõlacak minimum boyuna donatõ adedi (Not : Adet ve çaplara ait minimum değerler Yönetmeliklerle belirlenmiştir) 12. Bağ hatõllarõnõn boyutlandõrõlmasõnda kullanõlacak Bağ hatõlõ minimum etriye çapõ mm. 13. Bağ hatõllarõnõn boyutlandõrõlmasõnda kullanõlacak Bağ hatõlõ maksimum etriye çapõ mm. 14. Bağ hatõlõ minimum etriye aralõğõ. 15. Bağ hatõlõ maksimum etriye aralõğõ. MODELLEME TEMEL PARAMETRELERİ sekmesinde listenin son grubu olan Modelleme VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-16

61 seçildiğinde Resim 39 de görülen menü ekrana gelir Resim 39 TEMEL PARAMETRELERİ > MODELLEME Modelleme grubundaki parametreler aşağõda listelenmiştir. 1. Pahlõ temellerde toplam temel yüksekliğinin, temelin dikdörtgen kõsmõnõn yüksekliğe oranõnõ belirlemek üzere Temel Pahõ Hmin/Hmax = 1/Katsayõ satõrõndaki katsayõ değeri belirlenir. (örneğin ½ oranõnda pah yapõlacaksa katsayõ = 2 olacaktõr) 2. Konik (pahlõ) temellerde minimum pah yüksekliği değeri cm cinsinden girilir. 3. Konik (pahlõ) temellerde maksimum pah yüksekliği değeri cm cinsinden girilir. 4. Minimum temel yüksekliği cm. 5. Temel Tipi (1= Pahlõ 0=Dikdörtgen). Temel tipi belirlenirken pahlõ temellerin rijit, dikdörtgen temellerin esnek temel tipi olduğunu göz önünde bulundurmak gerekir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-17

62 6. Kolon Katõlõm Yüzdesi (%0 - %100). Kolonun alacağõ burulma momentinin yüzdesini belirlemek üzere 0 ila 100 arasõ tamsayõ bir değer girilir. 7. Kolon birleşim tipi (1=Sabit 0=Mafsallõ ). Kolonun temele olan birleşim tipini belirlemek üzere sabit (ankastre) birleşim için 1, mafsallõ birleşim için 0 değeri girilir. 8. Bağlantõ Hatõllarõ (1=Üstte 0=Altta) Bağlantõ hatõlõnõn temele olan birleşiminin temelin üst seviyesinden veya alt seviyesinden olacağõnõ belirlemek üzere 1 veya 0 girilir. 9. β= Katsayõ x Vcd, Katsayõ (örn : 2.50). β katsayõsõ Betonun kayma emniyet gerilmesinin Emniyet Gerilmeleri yöntemine göre çok küçük göz önüne alõndõğõ Taşõma Gücü durumunda bu değeri arttõrmak için kullanõlõr. (örneğin : C16 için Vcd=2.2 kg/cm² iken B225 için Vcd = 8 kg/cm² dir. Bu durumda temel hesaplarõnda Vcd değeri β katsayõsõ ile arttõrõlabilir.) 10. Maksimum acd değeri büyütme katsayõsõdõr. Program hesaplamalarda tasarõm kodu sekmesinde girilmiş olan sismik davranõş katsayõsõ q ile bu sekmede girilen acd arasõndaki değerlerden küçüğünü göz önüne alacaktõr. 11. Bağ hatõlõ katõlõm yüzdesi Iy (%0 - %100). Temelin devrilme tahkikinde bağ hatõlõnõn alacağõ momentin yüzdesini belirlemek üzere 0 ila 100 arasõ tamsayõ bir değer girilir. YÜK KOMBİNASYONLARI Bu komut yardõmõ ile yük kombinasyonlarõ tanõmlama tablosu ekrana gelir. Program elemanlarõn yeterlilik kontrollerini bu kombinasyonlarõ göz önünde bulundurarak yapar. Yük kombinasyonlarõ tablosu işlemleri için aşağõdakileri izleyin: 1. Menüden Parametreler > Yük kombinasyonlarõ komutunu tõklayõn. Resim 40 de görülen tablo ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-18

63 Resim 40 YÜK KOMBİNASYONLARI diyalog kutusu YÜK KOMBİNASYONLARI tablosu iki bölümde irdelenir. Tablonu satõrlarõ Yük Kombinasyonlarõnõ, kolonlarõ ise Yükleme Durumlarõnõ içerir. Beyaz artalandaki Tabloda ilgili hücreler üzerine tõklayarak emniyet katsayõlarõnõ metin kutularõnda girerek Yük Kombinasyonlarõnõ tanõmlayabilirsiniz. Dikkat edeceğiniz üzere tabloda bazõ faktörler girilmiştir. Program başlangõçta ana yük kombinasyonlarõna ait katsayõlarõ tabloda vermektedir. Eğer gerekli görürseniz tablodaki değerleri değiştirebilir hatta mevcutlara ilave olarak daha çok katsayõ ekleyebilirsiniz.. Tablonu altõndaki yeşil artalana sahip olan bölümde program otomatik olarak hesaplanacak ilave yük kombinasyonlarõnõ gösterir. Kullanõcõ bu satõrdaki hücrelerin içeriklerini değiştiremez. Yük kombinasyonlarõnõ gösteren bu tablonun satõrlarõ numaralandõrõlmõştõr. Her bir satõr numarasõ ilgili kombinasyonun numarasõnõ belirtir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-19

64 Tablodaki kolonlar ise yükleme durumlarõnõn isimleri ile belirtilmektedir. Programõn göz önüne aldõğõ 12 yükleme durumu aşağõdaki tabloda gösterilmektedir : NO TİP AÇIKLAMA 1 ZATİ YÜKLER Zati yüklerden doğan statik yükleme 2 SİSMİK Y Y Aksõna paralel deprem yüklemesi 3 SİSMİK X X Aksõna paralel deprem yüklemesi 4 RÜZGAR +Y Pozitif yönde genel sistemim Y aksõna paralel rüzgar yüklemesi 5 RÜZGAR +X Pozitif yönde genel sistemim X aksõna paralel rüzgar yüklemesi 6 RÜZGAR -Y Negatif yönde genel sistemim Y aksõna paralel rüzgar yüklemesi 7 RÜZGAR X Negatif yönde genel sistemim X aksõna paralel rüzgar yüklemesi 8 KAR (1) Birinci durumda kar yüklemesi 9 KAR (2) İkinci durumda kar yüklemesi 10 DİĞER YÜKLEMELER 11 HAREKETLİ YÜKLER Gereksinimler doğrultusunda oluşabilecek tanõmlanmamõş yükleme şekli Hareketli yüklerden oluşan yükleme hali. Bu değer otomatik olarak deprem hesabõnda kullanõlacaktõr. 12 TERMAL Isõl genleşmeden doğan yükleme (otomatik hesaplama) Tablo 13 VK STEEL Yükleme Durumlarõ Yükleme durumlarõnõn hesaba katõlmasõ kuralõ son derece basittir : eğer tablodaki ilgili hücrenin değeri sõfõr ise o yükleme durumu hesaba katõlmaz. Sõfõrdan farklõ herhangi bir değer için yükleme durumu bu değer ile çarpõlarak hesaplarda göz önüne alõnacaktõr. UYARI : Yönetmeliğe göre her yükleme durumuna ait emniyet katsayõsõ değeri değişiktir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-20

65 NOT : (Emniyet Gerilmeleri Yönetmeliğine göre) Her kombinasyon son kolonda H veya HZ olarak karakterize edilmektedir. (H=0, HZ=1) Zati Yükler Sism. Y Sism. X Rüzgar +Y Rüzgar +X Rüzgar - Rüzgar - Kar (1) Kar (2) Y X Diğer Hark. Yükler 1 1,35 1,50 2 1,35 1,50 0,90 0,90 3 1,35 0,90 1,50 0,90 4 1,35 1,50 0,90 0,90 5 1,35 0,90 1,50 0,90 6 1,35 1,50 0,90 0,90 0,90 0,90 7 1,35 0,90 1,50 0,90 0,90 0,90 8 1,00 1,00 0,30 0,30 9 1,00 0,30 1,00 0, ,00 1,00 0,30 1,00 1,00 1, ,00 0,30 1,00 1,00 1,00 1,00 Tablo 14 : Yük kombinasyonlarõ tablosu. Tüm emniyet katsayõlarõnõn farklõ olduğuna dikkat edin. Tabloda 12 nolu yükleme durumu bu örnekte herhangi bir kombinasyona dahil edilmediğinden gözükmemektedir. NOT : Yukarõdaki tabloda bir yük kombinasyonu eklemek isterseniz 10 numaralõ satõrdan başlamanõz gerekir. (Diğer Yüklemeler) UYARI : Eğer tabloda boş bir satõr bõrakõrsanõz satõrdaki tüm hücrelerin değerinin sõfõr olmasõ durumu Program hesaplarda bu satõrõn altõndaki yük kombinasyonlarõnõ göz önüne almayacaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-21

66 SEÇENEKLER SEÇENEKLER komutunu tõkladõğõnõzda aşağõda listelenen komutlarõn bulunduğu bir alt menü ekrana gelecektir. 1. Fontlar 2. Renkler 3. Görünür Öğeler 4. Günün ipucunu göster 5. Eleman Gruplarõ 6. Araç Çubuklarõ Yukarõdaki komutlar yardõmcõ komutlar olup, yazõ tipi, renk ve görünüm ayarlarõ için kullanõlõr ve programõn akõşõndaki zorunlu adõmlardan değildir. Aşağõdaki paragraflarda bu komutla ait işlev ve açõklamalarõ bulacaksõnõz. FONTLAR Programõn bir metin oluştururken kullandõğõ yazõ tipini değiştirmek için Menüden Parametreler > Seçenekler > Fontlar komutunu seçin. Resim 41 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Yaptõğõnõz değişikliklerin kabul edilmesi için [Tamam] õ tõklayõn. [İptal] i tõklayarak bir değişiklik yapmadan önceki ayarlarõnõza dönebilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-22

67 Resim 41 FONTLAR diyalog kutusu RENKLER Çalõşma pencerenizde görünen elemanlara ait (düğüm noktalarõ, elemanlar, v.b) renkleri bu komut yardõmõyla değiştirebilirsiniz. Renkleri değiştirmek için Menüden Parametreler > Seçenekler > Renkler komutunu tõkladõğõnõzda Resim 42 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-23

68 Resim 42 RENKLER diyalog kutusu Diyalog kutusu içerisindeki seçeneklere ait renkler sağ taraflarõnda bulunan çekme menüleri yardõmõyla ekrana gelen listeden seçilebilir. GÖRÜNÜR ÖĞELER Bu seçenek özellikle karmaşõk ve büyük yapõlarda çalõşma pencerenizde görüntülenmesini istemediğiniz nesneleri gizlemek veya görünür hale getirmek açõsõndan oldukça yararlõ bir komuttur. Menüden Parametreler > Seçenekler > Görünür Öğeler komutunu tõkladõğõnõzda Resim 43 da görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 43 GÖRÜNÜR ÖĞELER diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-24

69 Diyalog kutusunun üst kõsmõnda bulunan seçenekler ile yapõnõn tüm elemanlarõnõn ya da sadece seçili elemanlarõn görünür hale gelmesini sağlayabilirsiniz. Elemanlarõ DÜZENLE menüsü bölümünde anlatõlan VK STEEL in ilgili komutlarõ ile seçebilirsiniz. Sol orta bölümde yer alan listede elemanlarõ kategorilerine göre görünür hale getirmek için her bir kategorinin başõnda bulunan onay kutularõnõ tõklayarak seçin. Sağ orta bölümde ise ilgili yükleme durumlarõna ait yüklerin görüntüleneceği seçenekler bulunmaktadõr. Görüntülenmesini istediğiniz yüklere ait yükleme durumlarõnõn başõnda bulunan onay kutularõnõ tõklayarak seçin. Ancak bu yükleri seçebilmek için Eleman Yükleri veya Düğüm Yükleri onay kutularõnõn seçilmiş olmasõ gerekir. Aksi durumda herhangi bir yük gösterimi olmadan yükleme durumu seçimi yapõlamaz. Diyalog kutusunun alt bölümünde yapõnõn deforme olmuş şeklinin görünümüne ait iki parametre bulunmaktadõr. Ekrana gelen yapõnõn deforme olmuş şeklinin en uygun görüntüsünü elde edebilmek için Çarpõm Katsayõsõ veya Maksimum Deplasman seçeneklerini kullanabilirsiniz. Bu seçenekler ancak orta bölümdeki Şekil Değiştirmiş Çerçeve onay kutusu seçilmiş ise aktif hale gelecektir. Çarpõm katsayõsõ seçeneği ile şeklin görüntü ölçeğini tanõmlayarak, Maksimum Deplasman seçeneği ile de deplasmanlarõ mm cinsinden tanõmlayarak çizimin görüntülenmesi sağlanõr. Günün ipucunu göster Menüden Parametreler > Seçenekler > Günün ipucunu göster komutunu tõkladõğõnõzda Resim 44 de görünen diyalog kutusu ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-25

70 Resim 44 Günün ipucu diyalog kutusu Bu diyalog kutusu programõn her açõlõşõnda ekrana gelir ve bir çok yararlõ bilgi içerir. Programõn yardõm bölümünün bir parçasõ niteliğindedir. Eğer bu diyalog kutusunun programõn her açõlõşõnda ekrana gelmesini istemiyorsanõz Başlangõçta ipuçlarõnõ gösterme seçeneğinin başõnda bulunan onay kutusun tõklamanõz yeterlidir. Diğer bir ipucunu görmek için [Diğer ipucunu göster] i tõklayabilir veya [Tamam] õ tõklayarak çalõşma pencerenize geri dönersiniz. ELEMAN GRUPLARI Eleman gruplarõndan her biri yapõda elemanlarõnõn bulunduğu konuma göre isimlendirilirler. Bu komut yardõmõ ile programõn kullandõğõ tanõmlama isimlerini değiştirebilir, yerlerine dilediğiniz başka bir grup ismi yazabilirsiniz. Tanõmlama isimlerini değiştirmek için aşağõdaki işlemleri izleyin : VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-26

71 1. Menüden Parametreler > Seçenekler > Eleman Gruplarõ komutunu tõklayõn. Resim 45 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. 2. İlgili satõrda değiştirmek istediğiniz grup ismini tõklayarak istediğiniz ismi girin. 3. [Tamam] õ tõkladõğõnõzda yaptõğõnõz değişiklikler kaydedilecek, [İptal] i tõkladõğõnõzda ise program hiç bir değişiklik yapõlmadan geriye dönecektir. Resim 45 Eleman gruplarõ diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-27

72 ARAÇ ÇUBUKLARI Menüden Parametreler > Seçenekler > Araç Çubuklarõ komutunu tõkladõğõnõzda Resim 46 de görünen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Bu diyalog kutusu yardõmõyla ekranda görüntülemek istediğiniz araç çubuklarõnõn önündeki kutularõ tõklayarak bunlarõ görünür duruma getirebilirsiniz. Resim 46 Araç Çubuklarõ diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 4-28

73 B Ö L Ü M 5 «G Ö R Ü N Ü Ş» M E N Ü S Ü

74 GENEL Görünüş menüsü menü çubuğunda soldan üçüncü menüdür. Menünün içerdiği komutlar Tablo 15 de kõsa açõklamalarla gösterilmektedir. KOMUT TUŞLAR AÇIKLAMA YENİLE Ctrl + R Çalõşma penceresi görüntüsünü ve içeriğini yeniler. Genellikle düzeltme yapõldõktan sonra kullanõlõr GÖRÜNÜŞ Kullanõcõya ön-seçimli görünüm sağlar ELEMAN LİSTESİ Bilgi niteliğinde. Tanõmlanmõş eleman özelliklerini tablo formunda gösterir DÜĞÜM LİSTESİ Bilgi niteliğinde. Düğüm noktasõ koordinatlarõnõ tablo formunda gösterir DÜĞÜM YÜKLERİ Bilgi niteliğinde. Düğüm noktasõ ELEMAN YÜKLERİ METRAJ HESABI ARAÇ ÇUBUKLARI RENDER Tablo 15 Görünüş menüsü ve içerdiği komutlar yüklerini tablo formunda gösterir Bilgi niteliğinde. Elemanlarõn üzerindeki yükleri tablo formunda gösterir Seçilen kesitlere göre metraj hesabõ tablosunu gösterir Çalõşma alanõnda kullanmak istediğiniz araç çubuklarõnõn seçimini sağlar Seçili elemanõn 3 boyutlu kesit görüntüsünü verir Görünüş menüsünün üzerine imlecinizle tõkladõğõnõzda menü çubuğu üzerinde aşağõda görüldüğü şekilde bir çekme menü ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-2

75 Resim 49 Görünüş menüsü ve içerdiği komutlar Yararlõ bir çok komuta ulaşmanõn alternatif bir yolu da aşağõdaki resimde gösterilen DÜZENLE araç çubuğunun simgeleridir. Resim 50 GÖRÜNÜŞ menüsünün bazõ komutlarõna ait DÜZENLE araç çubuğundaki simgeler Aşağõdaki paragraflardan her biri bir komuta ait olup işletim yönergeleri ile birlikte fonksiyonu ve yararlarõ hakkõnda genel bilgiler içermektedir. Bir komut hakkõnda doğrudan bir bilgi almak istediğinizde program ile birlikte sunulan yardõm sisteminden yararlanabilirsiniz. Bu sisteme ulaşmak için klavyeden F1 tuşuna basõn veya YARDIM menüsünden Dizin komutunu tõklayõn. YENİLE Bu komut çalõşma alanõnõzõn içeriğinin yeniden çizilmesini sağlar. Windows programõnõn yenile komutu veya AutoCAD programõnõn Redraw ve Regen komutlarõ ile aynõdõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-3

76 Eğer bazõ elemanlarõn düzgün olarak görüntülenmediğini düşündüğünüzde bu komutu kullanõn. GÖRÜNÜŞ Görünüş komutunu tõkladõğõnõzda içinde aşağõda gösterilen komutlarõ içeren bir alt menü ekrana gelir : 1. XY 2. XZ 3. YZ Bu komutlar seçilen düzlem doğrultusunda bir görünüş noktasõndan yapõnõn görüntülenmesini sağlar. ÖNEMLİ : Program başlatõldõğõnda ekrana gelen düzlem YZ düzlemidir. Z aksõnda değerler yukarõya doğru pozitif alõnõr. Y aksõnda değerler sola doğru pozitif alõnõr. X aksõnda ise değerler ekrana dik yönde kullanõcõnõn aksi yönünde pozitif olarak alõnõr. ELEMAN LİSTESİ VK STEEL tarafõndan sunulan önemli bir kolaylõk da elemanlarõn tipleri ve kesit özelliklerinin bilgi niteliğinde tablo olarak görüntülenmesidir. Bu tablo yardõmõyla bir (veya bir çok) elemanõn özelliklerine çok çabuk ulaşabilirsiniz. Tablonun görüntülenmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin : 1. Eleman Listesi komutu seçin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-4

77 2. Tablo büyük ise kaydõrma çubuğu ile diğer kõsõmlarõnõ görebilirsiniz. İşleminiz bittiğinde tabloyu kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn. Resim 51 Eleman Listesi DÜĞÜM LİSTESİ Eleman Listesi nde olduğu gibi DÜĞÜM LİSTESİ komutu elemanlarõn birleşim noktalarõndaki düğümleri ve koordinatlarõ içeren bir tablodur Tablonun görüntülenmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin : 1. Düğüm Listesi komutu seçin. 2. Tablo büyük ise kaydõrma çubuğu ile diğer kõsõmlarõnõ görebilirsiniz. İşleminiz bittiğinde tabloyu kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-5

78 Resim 52 Düğüm Listesi DÜĞÜM YÜKLERİ DÜĞÜM YÜKLERİ komutu düğüm noktalarõna etkiyen yüklerin gösterildiği tablonun ekranda görüntülenmesini sağlar. Bu tablo da Görünüş menüsünde yer alan diğer komutlarda olduğu gibi bilgi niteliğindedir. Bu tablolarda yapõlan hiç bir değişiklik program tarafõndan dikkate alõnmayacaktõr. Düğümlere etkiyen yükler ancak ilgili işlemlerde değiştirilebilir. (Bkz ELEMAN ÖZELLİKLERİ paragrafõ DÜĞÜM NOKTASI ÖZELLİKLERİ) Tablonun görüntülenmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin : 1. Düğüm Yükleri komutu seçin. 2. Tablo büyük ise kaydõrma çubuğu ile diğer kõsõmlarõnõ görebilirsiniz. İşleminiz bittiğinde tabloyu kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-6

79 Resim 53 Düğüm Yükleri Tablosu ELEMAN YÜKLERİ ELEMAN YÜKLERİ komutu yapõnõn elemanlarõna etkiyen yüklere ait tablonun görüntülenmesini sağlar. Bu tablo da Görünüş menüsünde yer alan diğer komutlarda olduğu gibi bilgi niteliğindedir. Bu tablolarda yapõlan hiç bir değişiklik program tarafõndan dikkate alõnmayacaktõr. Elemanlara etkiyen yükler ancak ilgili işlemlerde değiştirilebilir. (Bkz ELEMAN ÖZELLİKLERİ paragrafõ ELEMAN ÖZELLİKLERİ) Tablonun görüntülenmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin : 1. Eleman Yükleri komutu seçin. 2. Tablo büyük ise kaydõrma çubuğu ile diğer kõsõmlarõnõ görebilirsiniz. İşleminiz bittiğinde tabloyu kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-7

80 Resim 54 Eleman Yükleri Tablosu METRAJ HESABI VK STEEL, yapõ elemanlarõ için kullanõlacak malzemenin miktarlarõnõ bir ön hesapla belirleyebilmeniz amacõyla Metraj Hesabõ seçeneğini sunar. Ancak bu hesabõn bir yaklaşõk hesap olduğunu göz ardõ etmemeniz gerekir. Daha hassas bir hesap için yapõ elemanlarõnõn boyutlandõrma setinin ön hesap tablolarõndan yararlanabilirsiniz. Tablonun görüntülenmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin : 1. Metraj Hesabõ komutu seçin. 2. Tablo büyük ise kaydõrma çubuğu ile diğer kõsõmlarõnõ görebilirsiniz. İşleminiz bittiğinde tabloyu kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-8

81 Resim 55 Metraj Hesabõ Tablosu ARAÇ ÇUBUKLARI ARAÇ ÇUBUĞU komutu program içerisinde çalõşõrken ekranda hangi araç çubuğunun görüntüleneceğinin belirlenmesi amacõyla ekranda bir menünün görüntülenmesini sağlar. Araç çubuklarõnõ görünür ya da gizli hale getirmek için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden Görünüş > Araç çubuklarõ komutunu tõklayõn veya üst menü çubuğunda simge bulunmayan bir alanda farenizin sağ düğmesini tõklayõn; Araç Çubuklarõ yazõsõ görüntülenecektir, bunu tõkladõğõnõzda Resim 56 da görünen Araç Çubuklarõ diyalog kutusu ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-9

82 Resim 56 Araç Çubuklarõ diyalog kutusu Araç Çubuklarõ diyalog kutusunda, birbirinden bağõmsõz araç çubuklarõ seçeneği bulunmaktadõr. Eğer bir araç çubuğu adõnõn başõnda bulunan onay kutusu seçilmiş ise o araç çubuğu ekranda ilgili konumunda veya en son aktif halde bulunduğu konumda görüntülenecektir. Onay kutusu seçili değilse araç çubuğunuz görüntülenmeyecektir. NOT : Araç çubuklarõnõn başlangõç konumu Menü çubuğunun altõdõr. Alternatif konumlar ise çalõşma penceresinin sol ve sağ yanlarõdõr. Bir araç çubuğunu farenizin sol düğmesi ile seçip basõlõ tutarak çalõşma pencereniz içerisinde dilediğiniz başka bir konuma taşõyabilirsiniz. Bu işlemi yaptõğõnõzda araç çubuğunuz çalõşma penceresi içerisinde herhangi bir yere geldiğinde o artõk yüzer menü haline gelecek ve başlõk yazõsõ ilgili menünün sol üst köşesinde belirecektir. Araç çubuğunuzu yüzer menü halinden kurtarõp menü çubuğuna geri taşõmak istediğinizde ayni işlemi yapõn ancak bu sefer çubuğu tutacağõnõz yer başlõk yazõsõnõn bulunduğu alan olacaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-10

83 RENDER Gerek doğru bir yapõsal analiz gerekse eleman ve birleşimlerin yönetmelik kontrollerinin yapõlmasõnda bir profil aksõnõn uzunluk aksõ etrafõnda dönme açõsõnõn doğru bir şekilde tanõmlanmasõ çok büyük önem taşõmaktadõr. Bu açõ yaygõn olarak Euler açõsõ olarak bilinir. VK STEEL içerisinde Beta veya Gama olarak da adlandõrõlõr. NOT : Euler açõsõ hakkõnda Eleman Özellikleri paragrafõnda daha detaylõ bilgi edinebilirsiniz. Kullanõcõnõn bu kavramõ anlamasõ önemlidir. Bu yüzden bu konuya zaman ayõrmanõz önerilir. RENDER komutu elemanõn (profilin) gerçek şeklinin ekranda gösterilmesi amacõyla kullanõlõr. NOT : Yüzeylerin ve şekillerin 3 Boyutlu gösterimi işlemci ve grafik hõzlandõrõcõ açõsõndan çaba gerektiren bir uygulamadõr. Bu günün PC leri bile sõnõrlarõnõ yüksek kalitede sunum gerektiren katõ modellerle test ediyorlar. Elemanlarõn bu şekilde gösterimi suretiyle Euler açõlarõnõn değerlerini kolaylõkla kontrol edebilirsiniz. Diğer bir deyişle bu komutu kullanarak yapõnõn bir parçasõ içindeki eleman yerleşimlerinin tatmin edici bir sunumu elde edilmiş olur ve gerekiyorsa açõlarõ bu noktada değiştirilebilir. Bir eleman veya eleman grubunun Euler açõlarõnõn kontrol edilmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Düzenle > Elemanlarõ Seç komutu kullanarak ilgilendiğiniz eleman yada eleman grubunu seçin. Seçili elemanlar ekranda farklõ renkte gözükecektir. 2. Görünüş > Render komutunu seçin. Render i tõkladõğõnõzda simgesi basõlõ olarak kalacak ve Render konumunda olduğunu gösterecektir. Ayrõca çalõşma penceresinde seçili elemanlarõn kesit şekilleriyle ve elemanõ tanõmlarken belirtilmiş açõ ile ekrana geldiğini göreceksiniz. 3. Elemanlarõ seçmeye devam ettiğinizde seçtiğiniz elemanlarõn şekilleri ekranda gözükmeye başlayacaktõr. Ekranda en VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-11

84 tatmin edici sonucu elde edinceye kadar ilgili komutlarõ kullanarak görünüş noktasõnõ değiştirebilir ve ekranõ yenileyebilirsiniz. 4. RENDER durumundan çõkmak için tekrar Görünüş menüsünden RENDER komutunu tõklamanõz gerekir. NOT : RENDER esas olarak Euler açõsõnõn kontrolü ve düzeltilmesi amacõyla kullanõlõr. RENDER durumunda iken bu açõyõ düzelttiğiniz takdirde yeni düzeltilmiş şekli görebilmek için Görünüş > Yenile komutunu tõklamanõz veya Ctrl+R tuşuna basmanõz gerekir. Program değiştirilmiş Euler açõsõ dahil çalõşma penceresinin tüm içeriğini yenileyecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-12

85 ÖRNEK : Aşağõdaki Resimlerde bir grup elemanõn Render yapõlmadan önceki ve sonraki hali gösterilmektedir. Resim 57 Render yapõlmadan önce seçili eleman grubu Resim 58 Ayni grubun Render yapõldõktan sonraki durumu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 5-13

86 B Ö L Ü M 6 «D Ü Z E N L E» M E N Ü S Ü

87 Genel DÜZENLE menüsü menü çubuğundaki soldan dördüncü menüdür.yapõnõn tanõm ve düzenlemesine ait tüm komutlarõ içerir. Bu komutlara menü çubuğundan veya çalõşma penceresi içerisinde herhangi bir yerde farenizin sağ tuşunu tõkladõğõnõzda ortaya çõkan imleç menüsünden ulaşabilirsiniz. Aşağõdaki Tablo 16 da Düzenle menüsünün içerdiği komutlar ve kõsa açõklamalarõnõ bulacaksõnõz. KOMUT TUŞLAR AÇIKLAMA GERİ AL Ctrl+Z Bir önceki işlemi iptal eder, bu işlem bir elemanõn eklenmesi olsa bile KOPYALA Ctrl+C Seçili elemanõn veya çalõşma alanõnõzõn tüm içeriğini panoya kopyalar YAPIŞTIR Ctrl+V Panonun içeriğini çalõşma alanõnõza aktarõr SİL Ctrl+Del Seçili elemanlarõ siler BÖL VERİ TABANINI YENİDEN KUR DİNAMİK GÖRÜNÜŞ YENİ ELEMAN AYNA ELEMANLARI SEÇ ELEMANLARI PENCEREYLE SEÇ Seçili elemanlarõ böler Bu komut seçildiğinde veri tabanõ yenilenerek yeniden oluşturulur Modelin döndürerek görüntülenmesini sağlar Yeni Eleman diyalog kutusu görüntülenir Seçili eleman yada eleman grubunun ayna yansõma görüntüsü olarak kopyalanmasõnõ sağlar Bir eleman yada eleman grubunun seçilmesine olanak tanõr Bir eleman yada eleman grubunun pencere kullanarak seçilmesine olanak tanõr VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-2

88 FİLTRE KULLANARAK SEÇİM ELEMAN SEÇİMİNİ KALDIR DÜĞÜMLERİ SEÇ DÜĞÜMLERİ PENCEREYLE SEÇ DÜĞÜM SEÇİMİNİ KALDIR SİHİRBAZ 3B MAKAS Kullanõcõ tarafõndan öznitelikleri belirtilmek vasõtasõyla seçim Elemanlarõn seçim işlemini iptal eder Düğüm noktalarõnõn seçilmesini sağlar Düğüm noktalarõnõn pencere kullanarak seçilmesini sağlar Düğümlerin seçim işlemini iptal eder Elemanlarõn sihirbaz yardõmõyla eklenmesini sağlar Uzay makaslarõn sihirbaz yardõmõyla eklenmesini sağlar Tablo 16 DÜZENLE Menüsü ve içeriği Menü çubuğunda Düzenle komutunu tõkladõğõnõzda yukarõda belirtilen komutlarõ içeren bir çekme menüsü ekrana gelir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-3

89 Resim 59 DÜZENLE Menüsü ve içeriği Aşağõdaki resimlerde gösterildiği üzere bu komutlara direkt olarak menü çubuğunun altõnda bulunan DÜZENLE, DÜZENLE-II ve SİHİRBAZ araç çubuklarõndan da ulaşabilirsiniz. Resim 60 Düzenle araç çubuğu ve içeriği. Bu araç çubuğunda bulunan Yakõnlaştõr, Uzaklaştõr gibi bazõ komutlar hiç bir menüde bulunmamaktadõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-4

90 Resim 61 DÜZENLE II araç çubuğu ve içeriği. Resim 62 SİHİRBAZ araç çubuğu ve içeriği. DÜZENLE menüsüne ulaşmanõn daha basit bir yolu da çalõşma penceresi içerisinde herhangi bir yerde farenizin sağ tuşunu tõkladõğõnõzda ortaya çõkan imleç menüsüdür. Düğüm noktalarõ hariç çalõşma alanõndaki herhangi bir yere sağ tuş ile tõkladõğõnõzda aşağõda görülen imleç menüsü ekrana gelir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-5

91 Resim 63 DÜZENLE imleç menüsü Eğer herhangi bir düğüm noktasõ veya düğüm noktasõ grubuna farenizin sağ tuşuyla tõkladõğõnõzda Resim 64 de görülen imleç menüsü ekrana gelir. Resim 64 DÜĞÜM NOKTASI ÖZELLİKLERİ imleç menüsü Aşağõdaki paragraflarda komutlarõn fonksiyonlarõ ve kullanõmlarõ ile ilgili genel bilgiler bulunmaktadõr VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-6

92 Bir komut hakkõnda doğrudan bir bilgiye ihtiyacõnõz olduğunda program ile birlikte kurulan elektronik yardõm sisteminden faydalanabilirsiniz. Bu yardõm sistemine klavyeden F1 tuşuna basarak veya YARDIM menüsünün DİZİN komutunu tõklayarak ulaşabilirsiniz. GERİ AL Geri Al komutu programõn en yararlõ komutlarõndan biridir. Kullanõmõ son derece basittir. 1. Düzenle > Geri Al komutunu veya menü çubuğundaki simgesini tõklayõn. Program, çalõşmanõz içinde yapõlan son işlemi geri alacaktõr. Geri al komutunun son derece basit ve kullanõlmasõ kolay olmasõna rağmen kullanõlmasõnda kullanõcõnõn dikkatini gerektirecek birtakõm detaylar bulunmaktadõr. VK STEEL programõnda bir işlem komutun tek bir kullanõmõ olarak algõlanõr. Örneğin bir elemanõ KOPYALA komutu ile üç kere kopyaladõğõnõzda, bu üç ayrõ işlem olarak göz önüne alõnõr oysa üç elemanõ bir kerede seçip kopyaladõğõnõzda bu bir tek işlemdir. Bir yapõya ait nesneler onun elemanlarõ ile düğüm noktalarõdõr. Yapõnõn nesneleri ile bağlantõlõ olan Düzenle menülerindeki komutlar Geri Al işlemine dahildir, ancak nesnelerin özelliklerinin değiştirilmesi ile ilgili komutlar (örneğin yükler, kesit tipleri) ve yapõnõn görünüşleri ile ilgili komutlar Geri Al işlemine dahil değildir. Program en fazla 10 adet işlemi geri alabilir. Çalõşmanõzõ diske kaydettiğinizde veya programdan çõktõğõnõzda son yaptõğõnõz işlemlerin geri alõnmasõ olanağõnõ kaybedeceğinizi göz önünde bulundurmanõz gerekir. Programõ yeniden açõp bir proje açtõğõnõzda, bu projede daha önceden yaptõğõnõz işlemlerinizin geri alõnmasõ mümkün olmayacaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-7

93 ÖNEMLİ : Programda Geri Al komutunun yaptõğõ işleminin geriye dönüşü yoktur. Yani herhangi bir işlemi geri aldõğõnõzda bunu yeniden geri yükleme olanağõ yoktur, geri alõnan işlemin tekrarlanmasõ gerekir. KOPYALA KOPYALA komutu seçtiğiniz elemanlarõn çalõşma penceresinde herhangi farklõ bir yere yerleştirebilmeniz amacõyla panoyu geçici bir depolama alanõ olarak kullanõr. (örneğin bir grup eleman ve düğüm noktasõnõ özellikleri ile birlikte) KOPYALA komutu YAPIŞTIR komutu ile birlikte çalõşõr, tek başõna bir anlamõ yoktur. Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Kopyalamak istediğiniz elemanlarõ herhangi bir yöntemle seçin. 2. Düzenle > Kopyala komutunu tõklayõn. Alternatif olarak araç çubuğundan simgesini tõklayabilir veya Ctrl+C tuşlarõnõ kullanabilirsiniz. Seçili elemanlar panoya terleştirilir. NOT : Her kopyala komutunu seçtiğinizde program panodaki bir önceki içeriği yenileri ile değiştirir. Pano her Windows programõ tarafõndan kullanõlõr. Sonuç olarak STEEL den bir başka programdan kalan içerikler de yenileri ile yer değiştirilecektir. NOT : Eğer hiç bir eleman seçmenden kopyala komutunu seçerseniz program bütün yapõyõ panoya kopyalayacaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-8

94 YAPIŞTIR Yapõştõr komutu, Kopyala komutunun kombinasyonuyla kullanõlõr Aşağõdaki işlemi izleyin 1. İstediğiniz eleman ve düğüm noktalarõnõ seçip kopyalayõn ve menüden Düzenle > Yapõştõr õ tõklayõn. Alternatif olarak araç çubuğundan simgesini tõklayabilir veya Ctrl+V tuşlarõnõ kullanabilirsiniz. Resim 65 Eleman Ofsetleri (Elemanlarõ Yapõştõr) diyalog kutusu 2. Resim 65 deki diyalog kutusu ekrana geldiğinde x,y ve z yönlerinde seçilen elemanlarõn kopyalanacağõ ofsetleri girin. (kopyalanacak konuma göre sadece tek bir kutuda yada hepsinde bir değer girilmesi gerekebilir) Program verilen bu dx, dy ve dz ofsetleri çerçevesinde seçilen elemanlardan itibaren bunlarõn bir kopyasõnõ çalõşma düzleminizde yerleştirecektir. SİL Bu komutu kullanarak seçili nesneleri veya tüm yapõyõ silebilirsiniz. Aşağõdaki işlemi izleyin VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-9

95 1. Silmek istediğiniz nesneleri yada nesne grubunu seçin. 2. Menüden Düzenle > Sil komutunu tõklayõn. Alternatif olarak araç çubuğundan simgesini tõklayabilir veya Ctrl+Del tuşlarõnõ kullanabilirsiniz. Silinmiş olan nesneleri Geri Al komutu kullanarak geri kazanabilirsiniz. DİNAMİK GÖRÜNÜŞ Otomatik döndürme, size farenizin basitçe bir hareketi ile yapõnõn döndürülmesini sağlar. Bu yol ile özellikle 3 boyutlu yapõlarda önemli olan olasõ en iyi görünüş açõsõnõ elde edersiniz. Aşağõdaki işlemi izleyin 1. Menüden Düzenle > Dinamik Görünüş komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. 2. Çalõşma penceresinde herhangi bir yere farenizin sol düğmesi ile tõklayõn. Çalõşmanõza yarayacak en iyi görüntüyü elde edinceye kadar farenizi hareket ettirin. ÖNERİ : Yapõnõn görüntüsünü geri yüklemek için XY, XZ ve YZ görünüş komutlarõndan birini seçin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-10

96 YENİ ELEMAN Yeni Eleman komutu VK STEEL in yeni elemanlarõn eklenmesi konusunda sahip olduğu esas mantõğõ oluşturur. Ancak yalnõz değildir, Elemanlara ait sihirbazlar da ayni işleve sahiptirler. Bunlarõn hangisinin kullanõlacağõ çalõşma tarzõnõza göre size bağlõdõr. Başlangõçta program yeni elemanõ uzayda başlangõç ve bitiş düğümleri olarak iki noktada birleştirilmiş doğrusal bir eleman olarak algõlar. Diğer bir deyişle, yeni bir elemanõ eklemek için her şeyden önce o elemana ait başlangõç ve bitiş düğüm noktasõ koordinatlarõna ihtiyacõnõz vardõr. Geri kalan eleman özellikleri de elemanõn eklenmesinden sonra tanõmlanabilir. Bir elemanõ eklemek için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden Düzenle > Yeni Eleman komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Resim 66 daki diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 66 Yeni Eleman diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-11

97 2. Üstteki metin kutularõnda başlangõç düğüm noktalarõna ait koordinat değerlerini, altõndaki kutularda ise bitiş düğüm noktalarõna ait koordinat değerlerini girin. 3. Ekle düğmesine basõn. Eğer eklemekten vazgeçerseniz Kapat düğmesine basarak işlemi iptal edebilirsiniz. Her iki düğüm noktasõ da otomatik olarak eleman ile birlikte yerleştirilir. Böylelikle bir eleman silindiğinde onunla beraber düğüm noktalarõ da silinir. Eğer iki elemanõn ortak bir düğüm noktasõ var ise elemanlardan biri silindiğinde ortak olan düğüm noktasõ silinmeyecektir. Her durumda Geri Al komutu ile bir elemanõn eklenmesini iptal edebilirsiniz. AYNA Bu komut bir yapõnõn tanõmlanma işlemi esnasõnda oldukça yararlõ bir komuttur. AYNA komutunu kullanarak seçili bir grup elemanõ hatta bütün bir yapõyõ belirli bir düzleme göre yansõma görüntüsü olarak kopyalar. Bu düzlem üç nokta seçerek belirlenir. Komutun isminden de anlaşõlacağõ üzere kopyalanmõş nesneler belirlenmiş olan düzeleme aynadaki yansõma görüntüsü şeklinde yerleştirilir. AYNA komutu kullanõcõya simetrik yapõlarõn kolaylõkla tanõmlanmasõ olanağõnõ sağlar. Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Bir eleman grubunu hatta tüm yapõyõ seçin. 2. Menüden Düzenle > Ayna komutunu veya araç çubuğundaki simgesini tõklayõn. Resim 67 deki diyalog kutusu ekran gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-12

98 Resim 67 Düzlem Tanõmla diyalog kutusu 3. Simetri düzlemini belirleyecek olan üç noktanõn koordinatlarõnõn girileceği metin kutularõ görünecektir. a. Koordinat değerlerini girin. b. Düzlemi oluşturan noktalar herhangi bir mevcut düğüm ile çakõşõrsa koordinat değerlerini girmek yerine düğüm noktalarõnõ farenizi kullanarak seçebilirsiniz. Bunu yapmak için sol alt köşede bulunan SEÇ düğmesini tõklayõn. Diyalog kutusu görüntüsü düğüm noktalarõnõ seçebilmeniz için geçici olarak kaybolacaktõr. İşleminizi bitirdiğinizde diyalog kutusu tekrar ekrana gelecektir. 4. [Tamam] õ tõkladõğõnõzda seçili nesnelerin bir kopyasõ orijinalleri ile ayna görüntüsünde olarak yerleştirilecektir. NOT : Herhangi bir durumda bu komutu Geri Al komutu ile iptal edebilirsiniz. ELEMANLARIN SEÇİLMESİ Elemanlarõ seçmek için VK STEEL kullanabileceğiniz üç ayrõ yöntem sunmaktadõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-13

99 Birinci olarak Elemanlarõ Seç komutu, ikincisi Elemanlarõ Pencereyle Seç komutu ve üçüncüsü de Filtre Kullanarak Seçim dir. Birinciyi kullanõrken bir defada ancak tek bir eleman seçebilirsiniz. Ctrl tuşuna basõlõ tutarak elemanlarõn üzerine tõkladõkça ilk seçilene ilave olarak daha fazla eleman seçebilirsiniz. Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden Düzenle > Elemanlarõ Seç komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. a. Eğer sadece tek bir eleman seçmek istiyorsanõz sadece üzerini tõklayõn. b. Eğer birden çok eleman seçmek istiyorsanõz (a) şõkkõndaki adõmõ seçmek istediğiniz her bir eleman için Ctrl tuşuna basõlõ olarak tekrar edin. NOT : Seçilen elemanlarõn rengi değişecektir. Çalõşma alanõnõzda seçilen elemanlarõn rengi mavi olacaktõr. Renkleri, menüden Parametreler > Seçenekler > Renkler komutu ile değiştirebilirsiniz. Elemanlarõ Seç komutunun Geri Al seçeneği yoktur. Yaptõğõnõz işlemlerin iptali için Eleman Seçimini Kaldõr komutunu kullanmanõz gerekir. ELEMANLARIN PENCEREYLE SEÇİLMESİ Eğer bir eleman grubu seçmek istediğinizde elemanlarõn seçilmesindeki bu ikinci yöntem daha kullanõşlõdõr. Elemanlarõ pencereyle seçmek istediğinizde, seçtiğiniz elemanlarõn her iki düğüm noktalarõnõn da pencerenin içinde yer almasõ kesinlikle gereklidir. Eğer bir elemanõn düğüm noktasõ pencerenin haricinde kalõrsa o eleman seçimin dõşõnda kalõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-14

100 Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menü çubuğundan Düzenle>Elemanlarõ Pencereyle Seç komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Farenizin imlecinin değiştiğini göreceksiniz. 2. Çalõşma pencerenizde seçmek istediğiniz eleman grubunun dõşõnda bir nokta tõklayõn. 3. Bu noktanõn çapraz köşesini tõklayarak seçmek istediğiniz elemanlarõ tamamen içine alacak şekilde pencereyi tanõmlatõn. 4. Pencerenin içinde kalan tüm elemanlar seçilmiş olacaktõr. (mavi renkte) Elemanlarõ Pencereyle Seç komutunun Geri Al seçeneği yoktur. Yaptõğõnõz işlemlerin iptali için Eleman Seçimini Kaldõr komutunu kullanmanõz gerekir. FİLTRE KULLANARAK SEÇİM Bu komut belirlediğiniz kriterleri sağlayan elemanlarõn seçimini yapmanõzõ sağlar. Bu komutun faydasõ, çok farklõ özellikler sergileyen elemanlarõn bulunduğu yapõlarda ayni tip özelliklere sahip elemanlarõn bir kerede seçilmesidir. Elemanlarõ filtre kullanarak seçmek için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menü çubuğundan Düzenle > Filtre kullanarak seçim komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Resim 68 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-15

101 2. Elemanlarõ Seç diyalog kutusundaki dört çekme menüde belirtilen seçenekler doğrultusunda tercihlerinizi belirleyin. Seçimlerinizi yaptõkça bunlar aşağõdaki kutuda görüntülenecektir. Seçebileceğiniz dört kriter şunlardõr : a. Kesit tipine göre. Liste, proje kütüphanenizdeki seçilmiş kesitleri içerir. Bunlardan birini tõkladõğõnõzda yapõnõzda tipteki tüm elemanlar seçilecektir. Resim 68 Filtre Kullanarak Seçim diyalog kutusu b. Birleşim şekline göre. Liste elemanlarõn birleşim şekillerini içerir. Bunlardan birini tõkladõğõnõzda bu tür birleşimle tanõmlanmõş tüm elemanlar seçilecektir. c. Yük tipine göre. Liste tüm yükleme durumlarõnõ içerir. İster tüm yükleme durumlarõnõ isterseniz de tercih ettiğiniz özel bir yük durumunu seçebilirsiniz. Bu takdirde VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-16

102 sadece seçtiğiniz yükleme altõnda bulunan elemanlar seçilecektir. d. Grup ismine göre. Liste program içerisinde sunulan grup isimlerini içerir. Yapõnõzõ tanõmlarken elemanlarõ gruplandõrõrsanõz bu seçenek sayesinde sadece belirlediğiniz gruba ait elemanlar seçilecektir. 3. Kriterlerin belirlenmesi tamamlandõğõnda filtreli seçimin yapõlmasõ için [Tamam] I tõklayõn. NOT : Seçilen elemanlarõn rengi değişecektir. Çalõşma alanõnõzda seçilen elemanlarõn rengi mavi olacaktõr. Renkleri, menüden Parametreler > Seçenekler > Renkler komutu ile değiştirebilirsiniz. Bu komutunun Geri Al seçeneği yoktur. Yaptõğõnõz işlemlerin iptali için Eleman Seçimini Kaldõr komutunu kullanmanõz gerekir. ELEMAN SEÇİMİNİ KALDIR Eleman Seçimin Kaldõr komutunu eleman seçim işleminin iptali için kullanabilirsiniz. Aşağõdaki işlemi izleyin 1. Seçili bir eleman veya eleman grubunuz varken menüden Düzenle > Eleman Seçimini Kaldõr komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Eleman seçimi iptal edilecek ve renkleri eski haline dönecektir. DÜĞÜMLERİ SEÇ Herhangi bir düğüm noktasõnõ seçmek işin aşağõdaki işlemleri izleyin VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-17

103 1. Menüden Düzenle > Düğümleri Seç komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. 2. Farenizin sol düğmesi ile seçmek istediğiniz düğüm noktasõnõ tõklayõn. Daha fazla düğüm noktasõ seçmek için Ctrl tuşuna basõlõ tutarak işleme devam edin. NOT : Seçili düğümlerin rengi pembe olacaktõr. Bu komutunun Geri Al seçeneği yoktur. Yaptõğõnõz işlemlerin iptali için Düğüm Seçimini Kaldõr komutunu kullanmanõz gerekir. DÜĞÜMLERİ PENCEREYLE SEÇ Bu komut bir veya daha fazla düğüm noktasõnõn pencere yardõmõyla seçimini sağlar. Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Düzenle > Düğümleri Pencereyle Seç komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. 2. Çalõşma pencerenizde seçmek istediğiniz düğüm noktasõ grubunun dõşõnda bir nokta tõklayõn. 3. Bu noktanõn çapraz köşesini tõklayarak seçmek istediğiniz düğüm noktasõ grubu tamamen içine alacak şekilde pencereyi tanõmlatõn. 4. Pencere içinde kalan tüm düğüm noktasõ grubu seçilecektir. NOT : Seçili düğümlerin rengi pembe olacaktõr. Bu komutunun Geri Al seçeneği yoktur. Yaptõğõnõz işlemlerin iptali için Düğüm Seçimini Kaldõr komutunu kullanmanõz gerekir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-18

104 DÜĞÜM SEÇİMİNİ KALDIR Hangi yöntemle seçerseniz seçin bu komutu kullanarak düğüm noktasõ seçimini iptal edebilirsiniz. Aşağõdaki işlemi izleyin 1. Seçili bir düğüm noktasõ veya düğüm noktasõ grubunuz varken menüden Düzenle > Düğüm Seçimini Kaldõr komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Düğüm noktasõ seçimi iptal edilecek ve renkleri eski haline dönecektir SİHİRBAZ Eleman tanõmlamanõn en kolay yolu sihirbaz kullanmaktõr. Sihirbaz, ilgili komutun tõklanmasõyla ekrana gelen bir diyalog kutusudur. Sihirbaz diğerleriyle kõyaslandõğõnda daha avantajlõ bir yöntemdir. Kullanõcõya, grafik olarak veya koordinatlarõn girilmesi yoluyla, bir kerede daha fazla eleman tanõmlama olanağõnõ sunar. Burada iki ayrõ seçenek bulunmaktadõr ; bunlardan biri eleman adedi tanõmlayarak diğeri de eleman uzunluğu belirterek elemanlarõn eklenmesi işleminin yaptõrõlmasõdõr. Sihirbaz kullanarak yeni elemanlarõ eklemek için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden Düzenle > Sihirbaz komutunu veya araç çubuğundan simgesini seçin. Resim 69 da görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-19

105 Resim 69 Eleman Sihirbazõ YÖNTEM A : Koordinatlarõnõ girerek yeni bir eleman tanõmlama. i. Eklenecek çoklu eleman adedi seçeneğinin onay kutusunu tõklayarak metin kutusunun içerisine 1 yazõn. ii. Başlangõç Düğümü ve Bitiş Düğümü yazõlõ alanlarda metin kutularõnõn içerisine koordinatlarõ yazõn. iii. Ekle düğmesini tõklayõn. YÖNTEM B : Eklenecek olan yeni bir elemanõn grafik olarak tanõmlanmasõ. Bu yöntemde düğüm noktalarõnõn tanõmlanmõş olmasõ gerekmektedir. i. Eklenecek çoklu eleman adedi seçeneğinin onay kutusunu tõklayarak metin kutusunun içerisine 1 yazõn. ii. Seç düğmesini tõklayõn. Diyalog kutusu geçici olarak yok olacaktõr. iii. Yeni elemanõn başlangõç ve bitiş düğüm noktalarõnõ, üzerlerine farenizin imleci ile çifttõklayarak seçin. Eklenecek olan yeni elemanõn VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-20

106 halihazõrda mevcut başka bir eleman ile çakõşmamasõ gerekir. YÖNTEM C : Adetleri ve uzunluklarõnõn belirtilmesi ile koordinat girerek bir çok eleman tanõmlanmasõ. i. Yöntem A ile aynidir. Tek fark Eklenecek çoklu eleman adedi seçeneğinin metin kutusunu içerisine eklemek istediğiniz eleman sayõsõnõn girilmesidir. Düğüm koordinatlarõ olarak ilk elemanõn düğüm noktasõ koordinatlarõ ile son elemanõn düğüm noktasõ koordinatlarõnõ girin. YÖNTEM D : Adetleri ve uzunluklarõnõn belirtilmesi ile grafik olarak bir çok eleman tanõmlanmasõ. i. Seç düğmesini tõklayõn. Diyalog kutusu geçici olarak yok olacaktõr. ii. Ekranda sõrasõyla iki mevcut düğüm noktasõnõ tõklayarak seçin. iii. Eklenecek çoklu eleman adedi seçeneğinin onay kutusunu tõklayarak metin kutusunun içerisine eklenecek eleman adedini girin. iv. Eklenecek çoklu eleman uzunluğu (m) seçeneğinin onay kutusunu tõklayarak metin kutusunun içerisine eklenecek elemanlarõn uzunluğunu girin. v. Ekle düğmesini tõklayõn. Program, yeni elemanlarõ başlangõç düğümünden bitiş düğümüne doğru belirlediğiniz uzunluklarõ ile ekleyecektir. Eğer eklenen elemanlarõn toplam uzunluğu seçtiğiniz düğüm noktalarõ arasõndaki mesafeden daha küçük ise son elemanõn bitiş düğümü, seçtiğiniz ikinci düğüm noktasõ ile çakõşamayacaktõr. Bu takdirde seçilecek düğüm noktalarõ arasõndaki mesafenin biliniyor olup, eklenecek eleman uzunluklarõnõn bu mesafeye göre hesaplanmasõ gerekir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-21

107 2. İşleminizi tamamladõğõnõzda diyalog kutusundan çõkmak için [Kapat] düğmesini tõklayõn. NOT : Geri Al komutu ile her zaman en fazla 10 adet eleman ekleme işlemini iptal edebilirsiniz. HATIRLATMA : Yeni Eleman komutu ile diyalog kutusunda koordinatlarõ girilen başlangõç ve bitiş düğüm noktalarõ, yeni eleman eklendiği an otomatik olarak eklenirler. İlave olarak, bir elemanõn silinme işleminde, eğer düğüm noktasõ ayni zamanda başka bir elemana da bağlõ değilse bu elemana ait düğüm noktalarõ da otomatik olarak silinecektir. Diğer bir deyişle silme işleminde sadece serbest düğüm noktalarõ silinir. 3B MAKAS 3B MAKAS komutu 3 boyutlu makaslarõn oluşturulmasõnda kullanõlacak sihirbazõ ekrana getirir. Bu komut kullanõcõnõn hõzlõ ve kolay bir şekilde, program kütüphanesinden seçilen belirli tiplerde karmaşõk üç boyutlu makaslarõ oluşturmasõnõ sağlar. İçerdiği standart 3B makas tipleri ile birlikte 3B Makas Sihirbazõ diyalog kutusunu görüntülemek için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden Düzenle > 3B Makas komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Resim 70 de görünen diyalog kutusu ekrana gelecektir. 2. Diyalog kutusundaki her bir Tip yazõsõ standart 3B Makaslarõn sekmelerine aittir. Kütüphane içeriğini görmek için bir tanesini tõklayarak seçin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-22

108 Resim 70 3B Makas Sihirbazõ Tip 1 3B Makaslarõn bir çok tipi basit benzer parçalarõn akslarõ boyunca defalarca yinelenmesiyle oluşturulurlar. 3B Makas oluşturulmasõ en basit parçanõn seçilerek yineleme parametrelerinin tanõmlanmasõyla meydana gelir. Bu işlemde yapacağõnõz son adõm makasõn eklenme noktasõna ait koordinatlarõn girilmesidir. Yapõnõ bir bölümü halihazõrda tanõmlanmõş ise 3B Makasõn mevcut yapõya ekleneceği noktayõ seçmeniz gerekir. 3B Makasõn tipine bakmaksõzõn genel prosedür ayni olacaktõr. Yineleme parametreleri makasõ tipine göre değişir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-23

109 3B MAKAS TİP 1 Bu tip bir 3B Makas Resim 70 de gösterilmektedir. Tip 1 olarak 3B Makas oluşturmak için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. 3B Makas Sihirbazõ diyalog kutusu ekrana geldiğinde Tip 1 sekmesini tõklayõn. Resim 70 deki tablo ekrana gelecektir. 2. Yineleme parametrelerini metin kutularõna girin: n1: X-X aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. n2: Y-Y aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. l1: parçanõn Y-Y aksõna paralel olan uzunluğudur. l2: parçanõn Z-Z aksõna paralel olan uzunluğudur. 3. 3B Makasõn yerleştirme noktasõ koordinatlarõnõ x, y, z metin kutularõna girin. Diyalog kutusundaki çizimde yerleştirme noktasõ kõrmõzõ bir dikdörtgen ile belirtilmektedir. Makas, çalõşma pencerenize tam olarak çizimde gösterildiği şekilde yerleştirilecektir. ÖNERİ : Çizimde gösterilen aksõn, çalõşma pencerenizdeki aks ile çakõştõrõlmasõ önerilir. (genel koordinat sistemi) Her diyalog kutusunda olduğu üzere [Tamam] õ tõklayarak yaptõğõnõz işlemlerin uygulanmasõ, [İptal] ile de hiç bir değişiklik yapmadan bir önce kaldõğõnõz noktaya geri dönmeniz sağlanõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-24

110 3B MAKAS TİP 2 Bu tip bir 3B Makas Resim 71 de gösterilmektedir. Resim 71 3B Makas Sihirbazõ Tip 2 Tip 2 olarak 3B Makas oluşturmak için aşağõdaki işlemleri izleyin VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-25

111 1. 3B Makas Sihirbazõ diyalog kutusu ekrana geldiğinde Tip 2 sekmesini tõklayõn. Resim 71 deki tablo ekrana gelecektir. 2. Yineleme parametrelerini metin kutularõna girin : n1: Z-Z aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. n2: Y-Y aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. l1: parçanõn Y-Y aksõna paralel olan uzunluğudur. l2: parçanõn X-X aksõna paralel olan uzunluğudur. K: makasõn eğim yüzdesi (%). 3. 3B Makasõn yerleştirme noktasõ koordinatlarõnõ x, y, z metin kutularõna girin. Diyalog kutusundaki çizimde yerleştirme noktasõ kõrmõzõ bir dikdörtgen ile belirtilmektedir. Makas, çalõşma pencerenize tam olarak çizimde gösterildiği şekilde yerleştirilecektir. ÖNERİ : Çizimde gösterilen aksõn, çalõşma pencerenizdeki aks ile çakõştõrõlmasõ önerilir. (genel koordinat sistemi) Her diyalog kutusunda olduğu üzere [Tamam] õ tõklayarak yaptõğõnõz işlemlerin uygulanmasõ, [İptal] ile de hiç bir değişiklik yapmadan bir önce kaldõğõnõz noktaya geri dönmeniz sağlanõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-26

112 3B MAKAS TİP 4 Bu tip bir 3B Makas Resim 72 de gösterilmektedir. Resim 72 3B Makas Sihirbazõ Tip 4 Tip 4 olarak 3B Makas oluşturmak için aşağõdaki işlemleri izleyin VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-27

113 1. 3B Makas Sihirbazõ diyalog kutusu ekrana geldiğinde Tip 4 sekmesini tõklayõn. Resim 72 deki tablo ekrana gelecektir. 2. Yineleme parametrelerini metin kutularõna girin : n1: X-X aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. n2: Y-Y aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. l1: parçanõn Y-Y aksõna paralel olan uzunluğudur. l2: parçanõn Z-Z aksõna paralel olan uzunluğudur. 3. 3B Makasõn yerleştirme noktasõ koordinatlarõnõ x, y, z metin kutularõna girin. Diyalog kutusundaki çizimde yerleştirme noktasõ kõrmõzõ bir dikdörtgen ile belirtilmektedir. Makas, çalõşma pencerenize tam olarak çizimde gösterildiği şekilde yerleştirilecektir. ÖNERİ : Çizimde gösterilen aksõn, çalõşma pencerenizdeki aks ile çakõştõrõlmasõ önerilir. (genel koordinat sistemi) Her diyalog kutusunda olduğu üzere [Tamam] õ tõklayarak yaptõğõnõz işlemlerin uygulanmasõ, [İptal] ile de hiç bir değişiklik yapmadan bir önce kaldõğõnõz noktaya geri dönmeniz sağlanõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-28

114 3B MAKAS TİP 5 Bu tip bir 3B Makas Resim 73 de gösterilmektedir. Resim 73 3B Makas Sihirbazõ Tip 5 Tip 5 olarak 3B Makas oluşturmak için aşağõdaki işlemleri izleyin VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-29

115 1. 3B Makas Sihirbazõ diyalog kutusu ekrana geldiğinde Tip 5 sekmesini tõklayõn. Resim 73 deki tablo ekrana gelecektir. 2. Yineleme parametrelerini metin kutularõna girin : n1: X-X aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. n2: Y-Y aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. l1: parçanõn X-X aksõna paralel olan uzunluğudur. l2: parçanõn Z-Z aksõna paralel olan uzunluğudur. R: diyagonal elemanõn yarõçapõdõr. 3. 3B Makasõn yerleştirme noktasõ koordinatlarõnõ x, y, z metin kutularõna girin. Diyalog kutusundaki çizimde yerleştirme noktasõ kõrmõzõ bir dikdörtgen ile belirtilmektedir. Makas, çalõşma pencerenize tam olarak çizimde gösterildiği şekilde yerleştirilecektir. ÖNERİ : Çizimde gösterilen aksõn, çalõşma pencerenizdeki aks ile çakõştõrõlmasõ önerilir. (genel koordinat sistemi) Her diyalog kutusunda olduğu üzere [Tamam] õ tõklayarak yaptõğõnõz işlemlerin uygulanmasõ, [İptal] ile de hiç bir değişiklik yapmadan bir önce kaldõğõnõz noktaya geri dönmeniz sağlanõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-30

116 3B MAKAS TİP 6 Bu tip bir 3B Makas Resim 74 de gösterilmektedir.. Resim 74 3B Makas Sihirbazõ Tip 6 Tip 6 olarak 3B Makas oluşturmak için aşağõdaki işlemleri izleyin VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-31

117 1. 3B Makas Sihirbazõ diyalog kutusu ekrana geldiğinde Tip 6 sekmesini tõklayõn. Resim 74 deki tablo ekrana gelecektir. 2. Yineleme parametrelerini metin kutularõna girin : n1: X-X aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. n2: Y-Y aksõ boyunca parçalarõn tekrar sayõsõdõr. l1: parçanõn Y-Y aksõna paralel olan uzunluğudur. l2: parçanõn Z-Z aksõna paralel olan uzunluğudur. 3. 3B Makasõn yerleştirme noktasõ koordinatlarõnõ x, y, z metin kutularõna girin. Diyalog kutusundaki çizimde yerleştirme noktasõ kõrmõzõ bir dikdörtgen ile belirtilmektedir. Makas, çalõşma pencerenize tam olarak çizimde gösterildiği şekilde yerleştirilecektir. ÖNERİ : Çizimde gösterilen aksõn, çalõşma pencerenizdeki aks ile çakõştõrõlmasõ önerilir. (genel koordinat sistemi) Her diyalog kutusunda olduğu üzere [Tamam] õ tõklayarak yaptõğõnõz işlemlerin uygulanmasõ, [İptal] ile de hiç bir değişiklik yapmadan bir önce kaldõğõnõz noktaya geri dönmeniz sağlanõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-32

118 MODELİN BİR AKS ETRAFINDA DÖNDÜRÜLMESİ DÖNDÜRME komutlarõna ancak menü çubuğunun altõndaki Düzenle araç çubuğundan ulaşabilirsiniz. Çalõşma pencerenizde görünen modelinizi döndürmek için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Düzenle araç çubuğunda X (veya Y) gösterimi ile yer alan simgeyi tõklayõn. Tõkladõğõnõzda ekrana gelen listeden döndürme aksõnõ seçin. 2. Araç çubuğundaki veya simgelerine bir veya daha dazla tõklayõn. Modelinizin, bunlarõ tõkladõğõnõz sürece azar azar döndüğünü fark edeceksiniz. NOT : Modelinizin ana görünüşlerinden birine geri dönmek istediğinizde Görünüş komutunu kullanõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 6-33

119 B Ö L Ü M 7 «A N A L İ Z» M E N Ü S Ü

120 GENEL ANALİZ menüsü programõn ana menülerinin sonuncusudur. (YARDIM menüsü hariç) Analiz menüsünün içerdiği komutlar ve kõsa açõklamalarõ Tablo 17 de gösterilmiştir. KOMUT TUŞL AÇIKLAMA AR BÜTÜNLÜK KONTROLLERİ Ctrl+R Yapõsal bütünlüğün tanõmlama kontrolünü yapar ÇERÇEVE SINIFLANDIRMASI Çerçeve davranõşlarõnõ tanõmlar ANALİZ ELEMAN KONTROLLERİ KOLON KAİDESİ TASARIMI TEMEL TASARIMI BAĞLANTI TASARIMI (MAKAS) BAĞLANTI TASARIMI (ÇERÇEVE) Yapõsal analizin yapõlmasõnõ sağlar Yapõnõn elemanlarõnõn tasarõm ve kontrol işlemlerini yapar Kolon alt birleşim hesaplarõnõ yapar Temel sisteminin tasarõm ve kontrol işlemlerini yapar Makas düğümlerinin bağlantõ hesabõnõ ve tasarõmõnõ yapar Çerçeve bağlantõlarõnõn hesabõnõ ve tasarõmõnõ yapar Tablo 17 ANALİZ menüsü ve içerdiği komutlar Menü çubuğundaki Analiz bölümünü tõkladõğõnõzda aşağõda gördüğünüz çekme menü ekrana gelir. Resim 75 ANALİZ menüsü ve içerdiği komutlar VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 7-2

121 Aşağõda gösterilen ANALİZ araç çubuğundaki simgeleri kullanarak da dilediğiniz komuta ulaşabilirsiniz. Resim 76 ANALİZ araç çubuğu simgeleri Aşağõdaki paragraflarda komutlarõn fonksiyonlarõ ve kullanõmlarõ ile ilgili genel bilgiler bulunmaktadõr Bir komut hakkõnda doğrudan bir bilgiye ihtiyacõnõz olduğunda program ile birlikte kurulan elektronik yardõm sisteminden faydalanabilirsiniz. Bu yardõm sistemine klavyeden F1 tuşuna basarak veya YARDIM menüsünün DİZİN komutunu tõklayarak ulaşabilirsiniz. BÜTÜNLÜK KONTROLLERİ Bütünlük kontrolleri komutu yapõnõn tanõmlamalarõnõn nihai bütünlüğünün kontrolünü yapar ve ANALİZ menüsündeki diğer komutlardan önce kullanõlmalõdõr. Bu komut, zaman ve iş kaybõ olamamasõ amacõyla kullanõcõnõn yapõsal analiz yapmadan önce bağlantõlarla ilgili olabilecek sorunlarõ tespit etmesini sağlar. Program kontroller sõrasõnda bir sorun ile karşõlaştõğõnda ilgili mesajlarõ ekrana getirir ve bir kontrol dosyasõ oluşturur. Kontroller başlamadan önce hangi kontrollerin yapõlmasõnõ istediğinize dair seçeneklerin bulunduğu bir diyalog kutusu ekrana gelir. Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden Analiz > Bütünlük Kontrolleri komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Resim 77 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 7-3

122 Resim 77 Bütünlük Kontrolleri diyalog kutusu 2. Bu diyalog kutusunda yapõlmasõnõ istediğiniz kontrollerin başõnda bulunan onay kutularõnõ tõklayõn. Kontroller sõrasõnda olasõ bir sorun karşõsõnda mesajlarõn görüntülenmesini isterseniz Mesajlarõ Göster yazõsõnõn başõnda bulunan onay kutusunu tõklayõp aktif hale getirin. Program her seferinde bir sonraki kontrole geçmeden önce bir sorun var ise onunla ilgili uyarõyõ ekrana getirecektir. Eğer bu onay kutusunu seçmezseniz program her hangi bir uyarõ vermeden kontrolleri tamamlayõp, mesajlarõ kontroller dosyasõna kaydedecektir. 3. Tüm kontroller tamamlandõğõnda, Eğer bir hata bulundu ise Sistem kontrol dosyasõnõ okumak ister misiniz? mesajõ ekrana gelecektir. [Tamam] õ tõkladõğõnõzda içinde sistem kontrolleri mesajlarõ bulunan bir metin kutusu görüntülenecektir. Eğer hiçbir mesaj görüntülenmediyse Bütünlük Kontrolleri hatasõz tamamlanmõş demektir. Bütünlük Kontrolleri komutunu seçtiğinizde programõn gerçekleştireceği kontroller aşağõda belirtilmektedir : 1. ELEMAN TANIMLAMASI. Program bir alt-taşõyõcõ taramaya başlar. Alt-taşõyõcõ kavramõ ile yapõnõn bir parçasõnõn geri kalan tüm yapõya bir eleman ile bağlanmamõş olan kõsmõ ifade edilmektedir. Alt-taşõyõcõ parçalar genelde elemanlar silindiğinde oluşabilir. Bir alt-taşõyõcõ tespit edildiğinde kullanõcõnõn bu parçalarõ silmesi yada bu parçayõ bir eleman vasõtasõyla ana taşõyõcõ sisteme bağlamasõ gerekir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 7-4

123 2. MESNET TANIMLAMASI. Program mesnet olarak tanõmlanmõş düğüm noktalarõnõ taramaya başlar. VK STEEL programõnõn yapõsal analiz yapabilmek için en az bir adet mesnete ihtiyacõ vardõr. Gerekli mesnet adedi yapõnõn formuna, boyutlarõna ve ayni zamanda statik kanunlara bağlõdõr. Programõn en az bir mesnet gereksinimi, yapõnõn o mesnetine ait bütünlük ve yeterliliğinden daha ziyade programõn analiz yapabilme imkanõ ile ilgilidir. Bir uyarõ mesajõ görüntülendiğinde, 1 den çok elemanõn bağlanmadõğõ bazõ düğüm noktalarõnõ mesnet olarak tanõmlamanõz gerekir. Eğer böyle bir düğüm noktasõ bulunmuyor ise teorik mesnet elemanlarõnõn tanõmlanmasõ gerekir. 3. SIFIR DEĞERLERİN KONTROLÜ. Program olasõ sõfõr değerler için kayõtlarõnõ kontrol eder. Eğer bir sõfõr değer bulunursa program yapõsal analiz yapamaz. Elemanõn veya yüklerinin değiştirilmesiyle bu sõfõr değerin değiştirilmesi gerekir. 4. ELEMAN UZUNLUK LİMİTLERİNİN KONTROLÜ. Program fazlasõyla uzun veya kõsa elemanlarõn varlõğõnõ kontrol eder. 5. MATRİS BÜTÜNLÜK YAPISININ KONTROLÜ. (Hõzlõ veya Gelişmiş). Üç çeşit yapõ vardõr : statik, statik olmayan ve mekanizmalar. Mekanizmalarõn statik analizi yapõlamaz. Sonuç olarak program bunlarõn yapõsal analizini gerçekleştiremeyeceğinden yapõda mekanizma içeren bu kõsõmlar taranõr. Bu tür kõsõmlara ait mesnetlenme durumlarõ yeniden gözden geçirilmelidir. Mekanizmalar genellikle yapõnõn mafsal içeren kõsõmlarõdõr. ANALİZ Bu komut yapõsal analiz işlemini başlatõr. Yapõ, elemanlarõna etkiyen gerilme değerlerinin ve düğüm noktalarõna belirlenebilmesi amacõyla uzayda bir çerçeve olarak ele alõnõr. Bu değerler, Eleman Kontrolleri, Bağlantõ Tasarõnõ gibi çalõşmanõn her safhasõnda kullanõlõr. NOT : Program tarafõndan kullanõlan Yapõsal Analiz Yöntemi hakkõnda daha fazla bilgi almak isterseniz Bu kitabõn sonundaki EK A bölümüne bakõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 7-5

124 Yapõsal analize başlamadan önce aşağõdaki önerileri göz önünde bulundurmanõz gerekir. Yapõnõn tanõmlamasõnõn mümkün olduğu kadar hatasõz olmasõ gerekir. Tanõmlayacağõnõz yapõyõ iyi biliyor olmanõz ve yapõyõ tanõmlama esnasõnda keşfediyor olmamanõz gerekir. Ayrõca, yükleri tanõmlamadan önce yapõnõn bu yükler altõnda nasõl davranacağõ konusunda bir fikre sahip olduğunuz beklenilir. Eğer varsa herhangi bir hatanõzõ VK STEEL in ilgili komutlarõ ile düzeltebilirsiniz. Bu yüzden yukarõdaki önerileri göz ardõ etmemeniz gerekir. Elemanlarõn mesnetlenme şartlarõna büyük ölçüde dikkat etmeniz gerekir. Mesnetlenme şartlarõnõn tanõmlanmasõnda (bağlanõmlar) girilecek hatalõ bir değerlendirme bir mekanizma oluşmasõna yol açabilir (dengesiz yapõ) ve hatalõ bir yapõsal analize neden olur. Çok genel bir örnek, düzlemine dik yönde hiçbir bağlantõ olmayan iki boyutlu bir çerçevedir. Bu durumda mesnetlenme şartlarõ doğru olarak belirlenmiş olmasõna rağmen yapõsal analiz esnasõnda tüm yapõ, düzlemine dik yönde her hangi bir bağlantõ olmamasõ nedeniyle bir mekanizma olarak değerlendirilecektir. Mekanizmalarõn yapõsal analiz üzerindeki etkileri yapõsal analiz TEST modülü ile taranarak program hesaplamalarõnõ tamamladõktan sonra görüntülenir. Ancak zaten mekanizmalar yapõsal analiz öncesi Bütünlük Kontrolleri vasõtasõyla taranõp tespit edilirler. Üzerinde dikkatle durulmasõ gereken bir diğer işlem de yük tanõmlamalarõdõr. Bu işlemler sõrasõnda en sõk görülen hata geçersiz yüklemelerdir. Ancak yükün tipi ve değeri ile ilgili hatalar bildirilecektir. Yükün tipi ile ilgili olarak kullanõcõnõn bu kitaptaki, yük tanõmlama işlemlerinin anlatõldõğõ ve Yük Kombinasyonlarõ ile ilgili paragraflarõ dikkatle okumasõ gerekir. Eleman yüklerinin tanõmlanmasõ veya diğer yüklemeler esnasõnda seçtiğiniz yük değerinin gerçekçi olmasõ ve seçtiğiniz yönetmeliğin ilgili birimlerine uygun olmasõ gerekir. Özellikle EULER açõsõnõn doğru olarak tanõmlanmasõ zordur. RENDER ve EULER AÇISI (ELEMAN ÖZELLİKLERİ) paragraflarõnõ dikkatli okumanõz gerekir. Kullanõcõnõ yapõsal analiz yaptõrmadan önce Bütünlük Kontrollerini yaptõrmasõ gerekir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 7-6

125 Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden Analiz >Analiz komutunu veya araç çubuğundaki simgesini tõklayõn. Hesaplama kutusundaki işlemler olur olmaz birkaç saniye içerisinde Resim 78 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 78 STATİK ANALİZ diyalog kutusu a. Yapõsal analiz dosyalarõnõn kaydedileceği sabit diskinizi seçin. En uygun olan seçenek genellikle programõnõzõn kurulumunun yapõldõğõ sabit disktir. Bu aşamaya gelmeden önce Bölüm 1 de belirtildiği üzere sistem gereksinimlerini karşõlayacak kadar sabit diskinizde gerekli depolama alanõn bulunduğundan emin olmanõz gerekir. NOT : VK STEEL tarafõndan yapõlan bir yapõsal analiz sonucundan geçici dosyalar oluşmaz. Daha önceden belirtilen bütün sistem gereksinimleri karşõlandõğõ sürece kullanõcõ sistem fonksiyonlarõ ile ilgili herhangi bir sorunla karşõlaşmaz. Tüm bunlara rağmen kullanõcõnõn bir sorun karşõsõnda uzman bir kişiye danõşmasõ önerilir. b. (Bu seçim her VK STEEL versiyonu için geçerli değildir). Eğer dinamik analiz seçeneğiniz varsa ve (Parametreler menüsünde Malzeme Kütüphanesi > Tasarõm Kodlarõ) VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 7-7

126 Response Spektrum Metodu nu seçtiyseniz, Statik Analiz diyalog kutusunda belirecek olan Response Modlarõ metin kutusunda mod adetlerini girmeniz gerekir. c. Ek Dõşmerkezlik alanõnda bir çok model için değerin sõfõr olarak kalmasõ gerekir. 2. Yapõsal analize başlamak için [Tamam] õ tõklayõn. Analiz tamamlandõğõnda Resim 79 da görülen Sonuç Kontrolü penceresi ekrana gelecektir. Resim 79 Sonuç Kontrolü penceresi VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 7-8

127 ELEMAN KONTROLLERİ Bu komut kullanõcõya elemanlarõn yeterliliğinin kontrol edilmesini olanağõnõ sağlar. Resim 80 Eleman Tasarõmõ diyalog kutusu Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden Analiz > Eleman Kontrolleri komutunu veya araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Bu komutu ilk defa kullanacaksanõz Resim 80 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Eğer bu komutu daha önceden kullandõysanõz ilgili bir mesaj görüntülenecektir. Devam etmek için gerekli bilgileri girmeniz gerekecektir. Devam etmek için [Evet] i tõklayõn. 2. ELEMAN KONTROLLERİ diyalog kutusunda gerekli parametreleri doldurarak [Devam] düğmesini tõklayõn. Bir süre sonra (elemanlarõn çokluğuna ve PC nizin hõzõna bağlõ olarak) EĞİLME FAKTÖRLERİ Tablosu ekrana gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 7-9

128 3. EĞİLME FAKTÖRLERİ Tablosunda faktörleri kontrol edip değiştirebilirsiniz. Devam etmek için [Devam] õ tõklayõn. 4. Program elemanlarõn kontrollerine başlayacaktõr ve karşõlaştõğõ her bir gerilme aşõmõnda kontrolleri size ilgili mesajõ görüntülemek üzere kesecektir. Mesajlar diyalog kutusunda 6 ayar seçeneği bulunmaktadõr. Size en uygun olanõnõ başõnda bulunan onay kutusunu tõklayõp seçerek devam etmek için [Devam]a basõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 7-10

129 B Ö L Ü M 8 «KOLON KAİDESİ TASARIMI» «TEMEL TASARIMI»

130 TEMEL TASARIMI HAKKINDA GENEL BİLGİ KOLON KAİDESİ TASARIM ve TEMEL TASARIMI komutlarõ ile program, kolon mesnet düğümlerinin yeterlilik kontrollerini yapar ve gerçek profiller kullanarak düğümü boyutlandõrõr. Bu iki komut VK STEEL in TEMEL TASARIMI nõ oluşturur. Program KOLON KAİDESİ TASARIMI işlemini sadece mesnetlenmiş çerçeve kolonlarõ için uygulayabilir. Bir mesnet düğümü, ankraj çubuklarõ ile betonarme bir temel üzerine yerleştirilmiş dikdörtgen levha üzerinde kaynak ile bağlantõsõ yapõlmõş bir kolon ile birlikte detaylandõrõlõr. Temel elemanlarõnõn devrilme veya kaymaya karşõ koyacak şekilde detaylandõrma olanağõ da vardõr. Önceki paragraflarda yer alan mesnet düğümü tanõmlamalarõndan da anlaşõlacağõ üzere programõn yapabileceği hesaplamalarõnda bir sõnõrlama bulunmaktadõr. Örneğin program, kolon kaidelerinde genellikle kullanõlan berkitme levhalarõnõn etkilerini hesaba almaz. NOT : Kullanõcõnõn dikkatini gerektirecek diğer bir nokta da temele moment aktarõm mekanizmasõnõn tanõmlanmasõdõr. Alõşagelmiş bir seçim olarak mesentin sõnõr koşullarõnda 2 sabit uç nadiren iyi bir çözümdür ki çoğu zaman da gerçek durumu yansõtmaz. Mesnet düğümlerinin sabit yada mafsallõ olarak seçiminin, çerçevedeki diğer elemanlar da farklõ sonuçlar vereceğinden büyük önemi vardõr. Mesnet düğümü kontrollerini başarõyla tamamlayabilmek için VK STEEL aşağõdaki işlemleri uygular : KOLON KAİDESİ TASARIMI : Bu aşamada program, kolontemel birleşim levhasõna ait, kaynaklõ birleşim hesabõ ve betonarme temele bağlantõnõn sağlandõğõ ankraj bulonlarõnõn hesaplamalarõnõ yapar. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-2

131 TEMEL TASARIMI : Bu aşamada program, çelik kolonun temel tanõmõnõ ve boyutlandõrmasõnõ yapar. KOLON KAİDESİ TASARIMI Bir kolon kaidesi hesabõ için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden Analiz > KOLON KAİDESİ TASARIMI komutunu seçin. Kolon kaidesi tasarõmõ modülüne ait pencere ekrana gelecektir. (Resim 81) Resim 81 Mesnet levhasõ yeterlilik kontrollerinin ve boyutlandõrmasõnõn yapõldõğõ modüle ait pencere 2. Penceredeki sol üst bölümde boyutlandõrmanõn yapõlmasõnõ istediğiniz mesneti seçin. Kontroller ve boyutlandõrma tamamlandõğõnda, boyutlandõrma yapõlacak diğer bir mesneti seçmek üzere ayni noktaya döneceksiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-3

132 Çalõşma alanõnõ yerleşiminin düzenlenmesi ve mevcut komutlar ile ilgili bilgi ve talimatlarõ aşağõdaki paragrafta bulacaksõnõz Ekranda görünen komutlar şunlardõr : 1. ŞU ANKİ 2. TÜMÜ 3. DÜZENLE 4. AKSLAR 5. PARAMETRELER AKSLAR : Bu tuşa basarak ekranõn sol üst köşesinde genel aks sistemi modeli görünecektir. Bunu görmek istemediğinizde tekrar ayni tuşa basõn. PARAMETRELER : 1. Sabit = 1 Mafsallõ = 0 Analizinin yaptõğõmõz çelik kolonun mesnet levhasõ vasõtasõyla temele sabit yada mafsallõ olarak bağlantõsõnõn tanõmõdõr. 2. Beton emniyet gerilmesi (Mpa) Hesaplamalarda temel betonunda kullanõlacak emniyet gerilmesi tanõmõdõr. Uzun süreli ve yinelemeli yüklerden oluşan basõnç altõnda betonda azaltma katsayõsõ 0.85 ve γc emniyet katsayõsõ değerlerini de hesaba katmak gerekir. Örnek olarak eğer C16 betonu seçilmiş ise emniyet gerilmesi değeri 0, 85 x (16/1,5) = 9.07 Mpa olacaktõr. 3. Çelik emniyet gerilmesi (Mpa) Bu değer kolon kaidesi levhasõ ve ankraj bulonlarõ hesabõnda kullanõlõr. Bu gerilmede γs emniyet katsayõsõ değerini göz VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-4

133 önüne almak gerekir. Örnek olarak S400 çeliği seçilmiş ise bu değer 400/1.15 = Mpa olacaktõr. 4. Kenarlarõn oranõ a:b Bu değer, düşey çelik elemanlarõn mesnet levhalarõnõn kanar uzunluklarõnõn birbirine oranõdõr. (a) kenarõ yerel Y aksõna (b) kenarõ ise yerel Z aksõna paralel olan kenarlardõr. Bu oran genelde 1:1 ila 2:3 arasõnda olup nadiren 1:2 dir. 5. Minimum levha kalõnlõğõ (cm) Yapõda kullanõlan ve yönetmeliklerle sõnõrlanan minimum değerde bir mesnet levhasõ kalõnlõğõdõr. Önerilen minimum kalõnlõk t=12mm dir. 6. Maksimum levha kalõnlõğõ (cm) Mesnet levhasõnõn müsaade edilen en büyük kalõnlõğõdõr. Önerilen maksimum kalõnlõk t=25-30 mm dir. (40mm çok nadir kullanõlõr) 7. Plak kalõnlõğõ tüm mesnetlerde ayni değer alõnsõn. 1=Evet 0=Hayõr Hesaplamalarda bulunacak en büyük mesnet levhasõ kalõnlõğõnõn tüm levhalarda aynõ alõnmasõnõ isterseniz bu değeri 1 olarak seçmeniz gerekir. Eğer 0 seçerseniz her bir elemana ait gerekli mesnet levhasõ kalõnlõklarõ hesaplamalar sonucu ayrõ ayrõ belirlenecektir. 8. a yönü boyunca net konsol uzunluğu (cm). Mesnet levhasõnõn a yönü boyunca, kesit ile mesnet levhasõ kenarõ arasõndaki arzu edilen net konsol uzunluğu girilir. 9. b yönü boyunca net konsol uzunluğu (cm). Mesnet levhasõnõn b yönü boyunca, kesit ile mesnet levhasõ kenarõ arasõndaki arzu edilen net konsol uzunluğu girilir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-5

134 10. Minimum kaynak kalõnlõğõ (mm) Kolon ile mesnet levhasõ arasõndaki minimum kaynak kalõnlõğõ değeri mm olarak girilir. 11. Maksimum kaynak kalõnlõğõ (mm) Kolon ile mesnet levhasõ arasõndaki maksimum kaynak kalõnlõğõ değeri mm olarak girilir. 12. Kaynak emniyet gerilmesi σw (Mpa) Kolon ile mesnet levhasõ arasõndaki kaynak emniyet gerilmesi değeri Mpa olarak girilir. 13. Kaynak kayma emniyet gerilmesi τw (Mpa) Kolon ile mesnet levhasõ arasõndaki kaynak kayma emniyet gerilmesi değeri Mpa olarak girilir. 14. Kaynak eşdeğer emniyet gerilmesi σvw (Mpa) 15. Ankraj bulonu emniyet gerilmesi (Mpa) Betonarme Temel ile mesnet levhasõnõn ankrajõnõn sağlandõğõ ankraj bulonlarõna ait emniyet gerilmesi değeri Mpa olarak girilir. 16. Ankraj bulonu çapõ (mm) Arzu edilen ankraj bulonu delme çapõ değeri girilir. Önerilen çap 20 mm dir. 17. Ankraj bulonu kesit alanõ (cm²) Ankraj bulonu gövdesi kesit alanõ değeri girilir 18. Ankraj bulonu kenardan minimum mesafesi L= k x d(ank) k = VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-6

135 Ankraj bulonu çapõnõn (k) katsayõsõ ile çarpõmõ ile bulunan ankraj bulonunun kenardan minimum mesafesi için (k) değeri belirlenir. 19. Ankraj bulonlarõ arasõ minimum mesafe a = k x d(ank) k= Ankraj bulonu çapõnõn (k) katsayõsõ ile çarpõmõ ile bulunan ankraj bulonlarõ arasõ minimum mesafesi için (k) değeri belirlenir. 20. Maksimum ankraj bulonu adedi Mesnet levhasõnda yerleştirilecek olan maksimum ankraj bulonu adedi değeri belirlenir. Program bir levhada en çok 50 adede kadar ankraj bulonu kabul eder. 21. Beton-çelik ilişkisi emniyet gerilmesi (Mpa) Beton-çelik ilişkisi emniyet gerilmesi belirlenir. 22. Ankraj uzunluk faktörü Ankraj bulonunun düzenlenecek uzunluğuna ait azaltma faktörüdür. Mesnet levhalarõnõ temele bağlayan ankraj bulonlarõnõn uzunluğu şekline bağlõdõr. Kancalõ bir ankraj bulonu için bu azaltma katsayõsõ 0.7 iken doğrusal bir bulonda bu değer 1.0 dir. Malzeme Kütüphanesi > Tasarõm Kodlarõ sekmesinde, Tasarõm Kodu olarak DIN seçtiğinizde yukarõdaki bazõ PARAMETRELER aşağõda görüldüğü şekilde değişecektir : 1. Beton emniyet gerilmesi (t/cm²) Temel betonu için beton emniyet gerilmesi değeri ton/cm 2 olarak girilir. 2. Çelik emniyet gerilmesi (t/cm²) Mesnet levhasõ ve ankraj bulonlarõ için çelik emniyet gerilmesi değeri ton/cm 2 olarak girilir. 3. Kaynak emniyet gerilmesi σw (kg/cm²) VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-7

136 Kolon ve mesnet levhasõ arasõnda uygulanacak olan kaynak emniyet gerilmesi değeri ton/cm 2 olarak girilir. 4. Kaynak kayma emniyet gerilmesi τw (kg/cm²) Kolon ve mesnet levhasõ arasõnda uygulanacak olan kaynak kayma emniyet gerilmesi değeri ton/cm 2 olarak girilir. 5. Ankraj bulonu emniyet gerilmesi (kg/cm²) Betonarme Temel ile mesnet levhasõnõn ankrajõnõn sağlandõğõ ankraj bulonlarõna ait emniyet gerilmesi değeri ton/cm 2 olarak girilir. 6. ŞU ANKİ Bu tuşa basõldõğõnda, sol üst köşede belirtilen mesnet için geçerli olacak levha boyutlarõ ve ankraj bulonlarõ hesabõ yapõlõr. 7. TÜMÜ Bu tuşa basõldõğõnda, yapõdaki tüm kolonlarõn mesnetleri için geçerli olacak levha boyutlarõ ve ankraj bulonlarõ hesabõ yapõlõr. Hesaplarda yetersiz kesit durumunda program işlemi durdurarak kullanõcõya hangi kolonun yetersiz olduğunu ve nedenini gösteren bir mesaj görüntüleyecektir. Boyutlandõrma işlemi tamamlandõğõnda program ilk kolonun sonuçlarõna dönecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-8

137 Boyutlandõrmaya ait sonuçlar aşağõda gösterildiği gibidir : MESNET LEVHASI KAYNAK GERİLMELER ANKRAJ BULONLARI BOYUTLARI a=...(cm) kalõnlõk= (mm) σx=... ank.bulonu adedi= b= (cm) τy= d(bulon)= (mm) kalõnlõk= (cm) τz= ank. uzunluğu= (cm) σvw= Y.D. = TABLO 18 Kolon kaidesi hesabõ ve boyutlandõrmaya ait sonuçlarõn yer aldõğõ tablo Burada, σw: Kolon ile mesnet levhasõ arasõndaki kaynak gerilmesi τy: Y aksõ boyunca kaynak kayma gerilmesi τz: Z aksõ boyunca kaynak kayma gerilmesi σvw: Eşdeğer kaynak gerilmesi (σvw=(σ2 + 3τ2 ) ½) Y.D : Yukarõda değerlerin ait olduğu Yükleme Durumu NOT : Malzeme Kütüphanesi > Tasarõm Kodlarõ sekmesinden Emniyet Gerilmeleri Yöntemini seçtiğinizde gerilmeler kg/cm² olarak hesaplanacaktõr, EuroCode 3 seçildiğinde ise birim Mpa olacaktõr. 8. DÜZENLE Bu düğmeye bastõğõnõzda hem değerler hem de o kolonun mesnet levhasõna ait boyutlar sõfõrlanacaktõr. NOT : Eğer mesnette 0 Tipinde bir eleman bağlantõsõ var ise hiç bir şey görüntülenmeyecektir. DÜZENLE komutu ile dilediğiniz mesnet levhasõ boyutlarõnõ girebilir ve temel tasarõmõ işlemine devam edebilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-9

138 NOT : Program, yukarõdaki değerlerden herhangi birini değiştirdiğinizde size Hesaplamayõ sürdürmek istiyor musunuz (sizin verdiğiniz veri ile) mesajõnõ görüntüleyecektir. [Evet] i tõkladõğõnõzda program mesnet levhasõnõ sizin değiştirdiğiniz parametreler ile yeniden hesaplayacaktõr. TEMEL TASARIMI Bu aşamada program çelik yapõnõn kolonlarõna ait temel boyutlandõrma ve tahkik işlemlerini yapar. TEMEL TASARIMI işlemine geçmeden önce KOLON KAİDESİ TASARIMI işlemleri tamamlanmõş ve boyutlandõrõlmõş olmasõ gerekir. TEMEL TASARIMI için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Menüden > TEMEL TASARIMI komutunu seçin. Resim 82 de görünen pencere ekrana gelecektir. 2. Pencerenin sol üst köşesinde görülen TEMEL bölümünde hesap yaptõracağõnõz mesneti seçin. Temel tahkikleri ve boyutlandõrma tamamlandõğõnda diğer bir mesneti seçmek için ayni işlemi tekrar edin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-10

139 Resim 82 Temel Tasarõmõ modülü penceresi. BOYUTLAR 1. Ly : Genel Y aksõ boyunca cm olarak temel boyutu 2. Lx : Genel X aksõ boyunca cm olarak temel boyutu 3. Temelin Yerel aks sisteminin Genel aks sistemine uyduğunu göz önünde bulundurun 4. Açõ : Temelin derece olarak dönme açõsõ Temeli aşağõda gösterilen 3 yöntemden biriyle tanõmlayabilirsiniz : SABİT NOKTA 1. cx : X aksõ boyunca temel kütle merkezi ile kolon kütle merkezi arasõndaki mesafe. (mt) VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-11

140 2. cy : Y aksõ boyunca temel kütle merkezi ile kolon kütle merkezi arasõndaki mesafe. (mt) Temeli döndürdüğümüzde yerel aks sistemi de bununla beraber dönecektir. Sonuç olarak cx değeri değişerek cx boyunca Ym.c. değerinin değişmesine neden olacaktõr. cx in değişimine neden olan yerel aks değişimi Ym.c nin koordinatlarõnõ etkileyecektir. KENARLAR ARASI MESAFE 1. Nokta : Mesnet levhalarõnõn ilgili kenarlarõndan olan mesafenin belirlenmesi için temelin kenar yada kenarlarõnõ seçin (2 den fazla olmamak kaydõyla) Böylelikle temel kenar 1 ile mesnet levhasõ kenarõ 2 seçilmiş olur. Girilen değer 12 dir ve mesnet levhasõ kenarlarõnõn numaralandõrõlmasõ aşağõdaki şekilde olur : 2. 0º derece : 90º derece : -90º derece : 3. x: Mesnet levhasõnõn ilgili kenarõndan ilk kenara olan mesafe (mt) 4. y: Mesnet levhasõnõn ilgili kenarõndan ikinci kenara olan mesafe (mt) KÜTLE MERKEZİ (Mass Center) 1. Ym.c. : Temel Kütle merkezinin Y koordinatõ (mt) 2. Xm.c. : Temel Kütle merkezinin Y koordinatõ (mt) İLAVE YÜKLER Temel modülü penceresinde sağ üst bölümde bulunan N, MY ve MZ metin kutularõ içerisinde ilave yükleri girebilirsiniz. 1. N: İlave eksenel Yük (düşey). DIN için ton ve EC3 için KN 2. MY: Y aksõ boyunca ilave moment. DIN için tm ve EC3 için KNm 3. MZ: Z aksõ boyunca ilave moment. DIN için tm ve EC3 için KNm VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-12

141 NOT : Bu gerilme değerleri cebirsel olarak başlangõç gerilme değerlerine ilave edilir. BAĞ HATILLARI Yine temel modülünün sağ üst bölümünde Kenar, B, D ve Uzunluk metin kutularõnda bağ hatõllarõnõn verilerini girebilirsiniz. 1. Kenar : Bağ hatõlõnõn ekleneceği temel kenar numarasõ 2. B: Bağ hatõlõ genişliği (cm) 3. D: Bağ hatõlõ yüksekliği (cm) 4. L: Bağ hatõlõ uzunluğu (m) DİKKAT : Program tüm gerilme değerlerini temel boyutlandõrõlmasõ sõrasõnda göz önüne alõr. Bu nedenle temelde bağ hatõllarõnõn bulunmasõ bazõ durumlarda temeli rahatlatabilir. Temellerin boyutlandõrõlmasõnda ekranda temelin numaralandõrlmasõnõ ve açõsõnõ gösteren grafik bir çizim vardõr. Çizimde bağ hatõllarõnõn çizimde gösterildiği şekilde yerleştirilir. Analitik olarak : 1. Kenar 1 de tanõmlanmõş olan bağ hatõlõ program tarafõndan her zaman genel X aksõna paralel olarak dikkate alõnõr. 2. Kenar 2 de tanõmlanmõş olan bağ hatõlõ program tarafõndan her zaman genel Y aksõna paralel olarak dikkate alõnõr. 3. Kenar 3 de tanõmlanmõş olan bağ hatõlõ program tarafõndan her zaman genel -X aksõna paralel olarak dikkate alõnõr. 4. Kenar 4 de tanõmlanmõş olan bağ hatõlõ program tarafõndan her zaman genel -Y aksõna paralel olarak dikkate alõnõr ve bunlar elemanõn açõsõndan Lx, Ly boyutlarõndan bağõmsõzdõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-13

142 TAHKİK Tüm veriler tanõmlandõğõnda, temel analizi [Tahkik] düğmesine tõklayarak yaptõrõlõr. Program, ilgili yük kombinasyonlarõna ilişkin herhangi bir yetersiz durum karşõsõnda hesaplamalarõ durdurarak ilgili bir mesaj ekrana getirir. 1. [Evet] düğmesi tõklandõğõnda program, yeni temel boyutlarõnõ girmek veya mevcut elemanlarõ değiştirebilmek amacõyla başlangõç ekranõna döner. Yeni değerleri girip gerekli değişiklikleri girdiğinizde tekrar [Tahkik] I tõklamanõz gerekir. 2. [Hayõr] õ seçerseniz, program o an hesap edilen temeli atlayarak bir diğerine geçer. Yine yetersiz durum karşõsõnda hesaplamalarõ durdurarak ilgili bir mesaj ekrana getirir. 3. Eğer [Son] u seçerseniz, program hesaplamalarõ durdurarak başlangõç menüsüne döner. Temel analizi tamamlandõğõnda, [Sonuçlar] õ tõklayarak temel ve bağ hatõllarõnõn geometrilerinin gösterildiği ikinci bir ekran görüntülenir. (Resim 83) Resim 83 Temel boyutlarõ, donatõlarõ, kolon ve mesnet levhasõnõn görüntülendiği pencere VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-14

143 Burada, 1. Fey : Y aksõ boyunca temel donatõsõ (cm²) 2. Fex : X aksõ boyunca temel donatõsõ (cm²) 3. M : X Y akslarõ boyunca moment. DIN için tm ve EC3 için KNm 4. σb : X veya Y aksõ boyunca Temel betonunda oluşan maksimum gerilme. DIN için kg/cm² ve EC3 için N/cm² 5. Y. D : Moment ve beton gerilmelerinin sonuçlandõğõ yükleme durumu 6. Tµ : Kesme gerilmesi. DIN için kg/cm² ve EC3 için N/cm² 7. Tδ : Zõmbalama gerilmesi.din için kg/cm² ve EC3 için N/cm² 8. Feδ : Zõmbalama gerilmesi donatõsõ (cm²) ZEMİN GERİLMELERİ 1. σο : Ortalama zemin gerilmesi. DIN için kg/cm² ve EC3 için N/cm² 2. σ1 : Maksimum zemin gerilmesi. DIN için kg/cm² ve EC3 için N/cm² 3. N : Düşey yük. DIN için ton ve EC3 için kn 4. MY : Y aksõ boyunca Moment. DIN için tm ve EC3 için knm 5. MZ : Z aksõ boyunca Moment. DIN için tm ve EC3 için knm DEŞİKLİKLER Kullanõcõnõn, programõn yapmõş olduğu hesap ve boyutlandõrmalarõ değiştirebilme olanağõ vardõr. Örneğin, bit temelin yüksekliğini ve her iki yöndeki donatõlarõnõ değiştirebiliriz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-15

144 1. Eğer HAYIR õ seçerseniz yeni değer kabul edilecek ancak bununla ilgili bir hesap yapõlmayacaktõr. 2. EVET i seçtiğinizde programõn, eğer gerekiyorsa, basõnç donatõsõnõ da göz önünde bulundurmasõnõ tanõmlamõş olursunuz. Donatõ yazdõrõlmayacaktõr. Benzer değişiklikler bağ hatõllarõ donatõlarõ içinde yapõlabilir. BAĞ HATILLARI 1. Fe: Eğilmede bağ hatõlõ gerekli donatõ alanõ (cm²) 2. σb: Beton gerilmesi. DIN için kg/cm² ve EC3 için N/cm² 3. M: Moment. DIN için tm ve EC3 için KNm 4. Y. D : Beton gerilmesi ve momentlerin hesaplandõğõ Yükleme Durumu. GERİLMELER Bu seçenek ile, PARAMETRELER > YÜK KOMBİNASYONLARI bölümünde girilmiş olan yük kombinasyonlarõnõn listesi görüntülenir. Bu yük kombinasyonlarõndan birini seçtiğinizde ekranõn ortasõnda grafik gösterimle ilgili gerilmeler ekran gelecektir. (Emniyet gerilmeleri metodunda değerler kg/cm² iken taşõma gücü metodu için N/cm² dir). Ekranõn sağ alt kõsmõnda aşağõdaki fonksiyon tuşlarõ görüntülenir. 1. SONUÇLAR 2. TAHKİK 3. ÇIKIŞ DEVAM Boyutlandõrma kõsmõnõn ikinci ekranõnda yer alan bu tuş tõklandõğõnda program Temel Analizi başlangõç ekranõna dönecektir. Boyutlandõrmanõn ikinci ekranõnda aşağõdaki tuşlar görüntülenir : VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-16

145 SONUÇLAR Temel boyutlarõ girildiğinde SONUÇLAR düğmesi aktif hale gelecektir. Buna basõldõğõnda boyutlandõrmanõn ikinci ekranõ görüntülenir. TAHKİK Yukarõdaki bilgiler onaylandõktan sonra temel boyutlarõnda herhangi bir değişiklik yapmak veya ilave yükler eklemek istediğinizde bu fonksiyon tuşu kullanõlarak yeniden analiz yaptõrõlarak temel boyutlarõ tekrardan hesaplanõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 8-17

146 B Ö L Ü M 9 ELEMAN ÖZELLİKLERİ

147 VK STEEL iki tip eleman tanõr 1. Düğüm noktalarõ 2. Elemanlar Programda her eleman belirli bir sayõda özellik içerir. Örneğin elemanõn olduğu karar düğüm noktalarõnõn da yükleri vardõr. Ancak atalet momenti gibi özellikler sadece elemanlara ait iken mesnet özellikleri sadece düğüm noktalarõ özellikleridir. Yapõnõn tanõmlamasõndaki önemli bir adõm da eleman özelliklerinin tanõmlanmasõdõr. Bu bölümde yapõda elemanlarõn özelliklerini tanõmlayan komutlar işlenmektedir. Bu komutlar aşağõdaki araç çubuklarõnda bulunmaktadõrlar : 1. ELEMAN ÖZELLİKLERİ 2. KESİT ÖZELLİKLERİ 3. DÜĞÜM NOKTASI ÖZELLİKLERİ ARAÇ ÇUBUKLARININ KULLANIMI HAKKINDA GENEL BİLGİ Araç çubuklarõnõn varsayõlan konumu menü çubuğunun altõndadõr. VK STEEL deki araç çubuklarõ aşağõdaki şekildedir : 1. DOSYA 2. DÜZENLE 3. DÜZENLE II 4. SİHİRBAZLAR 5. ELEMAN ÖZELLİKLERİ 6. KESİT ÖZELLİKLERİ VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-2

148 7. ANALİZ NOT : Bazõ durumlarda KESİT ÖZELLİKLERİ araç çubuğuna seçilen elemanlarõn özelliklerini görmek için başvurulur. Araç çubuklarõnõn görüntülenip gizlenmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin : 1. Menüden Görünüş > Araç Çubuklarõ komutunu seçin veya üst menü çubuğunda simge bulunmayan bir alanda farenizin sağ düğmesini tõklayõn; Araç Çubuklarõ yazõsõ görüntülenecektir, bunu tõkladõğõnõzda Resim 84 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 84 Araç Çubuklarõ diyalog kutusu 2. Ekranda görüntülenmesini istediğiniz araç çubuklarõnõ başlarõnda bulunan onay kutularõnõ tõklayarak seçin. Görüntülenmesini istemediğiniz araç çubuğunun başõndaki onay işaretini tekrar tõklayarak kaldõrabilirsiniz. Araç çubuklarõ, menü çubuğunun altõnda veya çalõşma pencerenizin sol veya sağ kenarlarõnda yerleşik olabilmekle beraber çalõşma penceresi içerisinde birer yüzer menü şeklinde de olabilirler. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-3

149 Herhangi bir araç çubuğunu taşõmak için aşağõdaki işlemleri izleyin : 1. Taşõmak istediğiniz araç çubuğunun sol tarafõndaki çizgili kõsmõ tõklayõn. 2. Farenizin sol düğmesini basõlõ tutarak araç çubuğunu taşõyõn. Araç çubuğunu iki şekilde yerleştirebilirsiniz : a. Çalõşma pencerenizin en sol veya en sağ kenarõna geldiğinizde farenizin sol düğmesinden parmağõnõzõ kaldõrdõğõnõzda araç çubuğu dilediğiniz noktada sabit olarak yerleştirilecektir. b. Çalõşma pencerenizin içerisinde herhangi bir konumda farenizin sol düğmesinden parmağõnõzõ kaldõrdõğõnõzda araç çubuğu yüzer menü olarak o noktada yerleştirilecektir. KESİT ÖZELLİKLERİ araç çubuğu, sabit isimli özel bir onay kutusuna sahiptir. Bu onay kutusu seçildiğinde KESİT ÖZELLİKLERİ araç çubuğu otomatikman çalõşma penceresinin sağ üst kenarõnda sabit olarak yerleştirilecektir. NOT : Araç çubuklarõndaki simgelerin hangi komuta karşõlõk geldiğini anlamak için farenizin imlecini o simge üzerinde kõsa bir süre tõklamadan tutarsanõz komutun ismi sarõ bir kutu içerisinde belirecektir. (araç ipucu) ELEMAN ÖZELLİKLERİ Resim 85 Üç çekme menü, bir metin kutusu ve bir simgeden oluşan ELEMAN ÖZELLİKLERİ araç çubuğu ELEMAN ÖZELLİKLERİ araç çubuğu içeriği : 1. PROJE KÜTÜPHANESİ çekme menüsü 2. BAĞLANIM çekme menüsü VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-4

150 3. EULER (GAMMA) AÇISI metin kutusu 4. ELEMAN GRUPLARI çekme menüsü 5. ELEMAN YÜKLERİ simgesi PROJE KÜTÜPHANESİ Bu liste, Menüden Parametreler > Malzeme Kütüphanesi > Kesit Kütüphanesi diyalog kutusu vasõtasõyla seçtiğiniz profilleri içerir. Yeni bir eleman eklemeden önce bu listeden uygun bir profil seçmeniz gerekir. Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Bu listenin sağõndaki oku tõklayarak proje kütüphanenizde seçtiğiniz profillerin listesini görüntüleyebilirsiniz. 2. Uygun bir profili üzerine tõklayarak seçin. 3. Yeni bir eleman eklemek için eleman ekleme yöntemlerinden birini seçin. NOT : Eleman tanõmlamalarõ esnasõnda, kullanõcõ proje kütüphanesini genişletebilir. Bunu yapmak için Menüden Parametreler > Malzeme Kütüphanesi > Kesit Kütüphanesi diyalog kutusuna dönerek yeni profiller ekleyebilir. Eklenen hep profil proje kütüphanesi listesine dahil edilecektir. BAĞLANIMLAR Bu liste elemanlarõn bağlanma koşullarõnõ gösteren dört tip içerir. Sabit Sabit Sabit Mafsal Mafsal Sabit Mafsal Mafsal VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-5

151 Bağlanma koşullarõ listesindeki çiftlerden birincisi başlangõç düğüm noktasõnõ, ikincisi ise bitiş düğüm noktasõnõ belirler. Böylelikle, bağlanõm olarak Sabit Mafsal seçtiğinizde yeni elemanõn başlangõç düğümü sabit ve bitiş düğümü mafsallõ olacaktõr. Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Listenin sağõndaki oku tõkladõğõnõzda BAĞLANIMLAR araç çubuğu içeriği listelenecektir. 2. Uygun bir bağlanõm şeklini tõklayarak seçin. 3. Yeni bir eleman eklemek için eleman ekleme yöntemlerinden birini seçin. EULER (GAMMA) AÇISI Euler açõsõ, elemanõn uzunluk aksõ etrafõna, kesitin kütle merkezi aksõnõn dönme değeri olarak tanõmlanõr. Dönme değeri saat istikametini aksi yönünde pozitif olarak göz önüne alõnõr ve ölçülen değer derece cinsindendir. Resim 86 EULER AÇISI nõn şematik gösterimi. Bu resimde x-x aksõ kağõttan okuyucuya doğru olan düzleme düşey akstõr. Euler açõsõnõn değerini girmek için aşağõdaki işlemleri izleyin VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-6

152 1. EULER AÇISI metin kutusunda değeri yazõn. 2. Yeni bir eleman eklemek için eleman ekleme yöntemlerinden birini seçin. VARSAYILAN ELEMAN YÜKLERİ Kullanõcõnõn, Varsayõlan Eleman Yükleri simgesi vasõtasõyla her elemanõn yüklerinin eleman tanõmlanõrken girebilmesi olanağõ vardõr. Aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Araç çubuğunda simgesini tõklayõn. Resim 87 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 87 Eleman Yükleri tanõmlama diyalog kutusu 2. Diyalog kutusunun sol bölümünde onay kutularõ ile birlikte tüm yükleme olasõlõklarõ listelenmektedir. Zati Yük onay kutusunu tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-7

153 3. Zati yayõlõ yük değerini Q metin kutusunda girin (kn/m veya t/m). Elemanõn ağõrlõğõnõn otomatik olarak program tarafõndan hesap edileceğini göz önünde bulundurun. 4. P metin kutusunda var ise tekil zati yük değerini kn veya ton cinsinden girin. (Örnek olarak aşõklarõ tanõmlamayacaksanõz çerçeve kirişi üzerinde bunlardan doğacak tekil zati yük değerleri girilmesi gerekmektedir. a metin kutusunda tekil yükün uygulama noktasõnõn başlangõç düğümünden olan mesafesini girin. 5. Henüz seçilmemiş ise Yük Aksõnõ seçin. (genellikle bu aks, genel 2 aksõdõr) 6. [Güncelle] yi tõklayõn 7. Programõn otomatik olarak hesaplayacağõ 2. ve 3. Yükleme Durumlarõ : Sismik Y ve X hariç diğer yükleme durumlarõ için, Parametreler > Yük kombinasyonlarõ bölümünde girilmiş tüm bilgiler göz önünde bulundurularak 1 den 6 ya kadar olan adõmlarõ tekrarlayõn. 8. Diyalog kutusunu kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn. ÖNEMLİ : Yüklemelerde kullanõlan birimler seçilen yönetmeliklerle uyumlu olmak zorundadõr. Örneğin, EC3 (Eurocode) seçilmiş ise birimler kn cinsinden veya DIN (emniyet gerilmeleri yöntemi) seçilmiş ise birimler kg veya ton olarak tanõmlanmalõdõr. AÇIKLAMALAR : Uygulanacak bir yük için kullanõcõ öncelikle uygun yükleme durumunu tanõmlayõp bu yüklemeye ait yükleme durumu hanesinde sõfõr emniyet katsayõsõnõn bulunmadõğõna dikkat etmelidir. Örneğin eğer sismik yük kombinasyonlarõ mevcut değil ise (2. ve 3. yükleme durumlarõ) sismik yükler göz önüne alõnmayacaktõr. Akslarda genel ve yerel akslarõn farklõlõklarõna dikkat etmek gerekir. Örneğin bir kolonunun yerel x-x aksõ onun uzunluk aksõna uymaktadõr ve genel x-x aksõnda düşeydir. Sonuç olarak kolonun yerel x-x aksõnda uygulanacak bir yük eksenel yük olacaktõr. NOT : KESİT ÖZELLİKLERİ araç çubuğu yardõmõyla elemanlarõn tanõmlanmasõndan sonra yüklemelerin bütünlüğü VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-8

154 kontrol edilebilir ve yine bu araç çubuğu yardõmõyla değiştirilebilir. NOT : Geri Al komutu ile tanõmlanmõş yükler geriye alõnmaz. KESİT ÖZELLİKLERİ KESİT ÖZELLİKLERİ kutusu çalõşma pencerenizin sağ kenarõnda yer almaktadõr. Resim 88 KESİT ÖZELLİKLERİ kutusu KESİT ÖZELLİKLERİ kutusunun en temel işlevi, kullanõcõya seçilen elemanõn özelliklerini bulup, değiştirilmesi olanağõnõ sağlar. KESİT ÖZELLİKLERİ kutusunda iki sekme bulunmaktadõr : 1. GEOMETRİ sekmesi 2. ELEMAN YÜKLERİ sekmesi VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-9

155 İlk sekme 2 bölümden oluşmaktadõr. Sol bölümde özelliklerin isimleri, sağ bölümde ise bunlara ait değerler ya da seçenekler yer almaktadõr. KESİT ÖZELLİKLERİ kutusunun GEOMETRİ sekmesindeki özellikler ve açõklamalarõ aşağõdaki tabloda gösterilmektedir. No Özellik Açõlama Kutunu tipi Değiştirme? 1 Profil Eleman Numarasõ Tanõmlama Hayõr 2 Kesit Tipi Profil Cinsi Seçim Listesi Evet 3 Iz (cm 4 ) 4 Iy (cm 4 ) 5 Ix (cm 4 ) Z aksõ boyunca statik atalet momenti Y aksõ boyunca statik atalet momenti X aksõ boyunca statik atalet momenti Metin kutusu Metin kutusu Metin kutusu Evet Evet Evet 6 Alan (cm 2 ) Kesit alanõ Metin kutusu Evet 7 Gamma Açõsõ Gamma Açõsõ Metin kutusu Evet 8 Young Modülü Young Modülü Metin kutusu Evet 9 Sy 10 Sz Y aksõ boyunca efektif kesme alanõ katsayõsõ Z aksõ boyunca efektif kesme alanõ katsayõsõ Metin kutusu Metin kutusu Evet Evet 11 Se Kesme Faktörü Metin kutusu Evet 12 Isõ Katsayõsõ 13 Wy (cm 3 ) 14 Wz (cm 3 ) 15 Ağõrlõk (kg/m) 16 Çelik Sõnõfõ 17 Bağlanõm 18 Eleman Grubu Elemanõn õsõl iletkenliği Y aksõ boyunca mukavemet momenti Z aksõ boyunca mukavemet momenti Kg/m cinsinden eleman birim ağõrlõğõ Profilin imal edildiği çelik kalitesi Elemanõn bağlanõm tipi Elemanõn bağlõ olduğu grup Metin kutusu Metin kutusu Metin kutusu Metin kutusu Metin kutusu Seçim Listesi Seçim Listesi Evet Evet Evet Evet Evet Evet Evet Tablo 19 GEOMETRİ sekmesinin içeriği VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-10

156 Yukarõdaki tablodaki 3,4,5,6,8,9,10,11,12,13,14,15 ve 16 no lu özellikler, seçtiğiniz kesit tipi ile ilgilidir. Kesit Tipi (2 no' lu özellik) değiştirildiğinde bu değerler otomatik olarak değişecektir. Gamma açõsõ ve bağlanõm şekli ise elemanõn kesit tipinden bağõmsõzdõr ve kesitin değiştirilmesinden etkilenmezler. Gamma (Euler) açõsõnõ veya kesitin bağlanõm şeklini kesit tipinden bağõmsõz olarak değiştirebilirsiniz. Ayrõca çelik sõnõfõnõ da ayni kesit tipini kullanarak değiştirebilirsiniz. NOT : Kesit özellikleri ile ilgili herhangi bir değişiklik yapõldõğõnda, kutunun sol alt köşesinde bulunan güncelle seçeneği aktif hale gelecektir. Tüm değişiklikler yapõldõğõnda bunlarõn kaydedilmesi için Güncelle tuşunun tõklanmasõ gerekir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-11

157 ELEMAN YÜKLERİ KESİT ÖZELLİKLERİ kutusunun ikinci sekmesi ELEMAN YÜKLERİ ne aittir. Resim 89 ELEMAN YÜKLERİ sekmesi Burada GEOMETRİ sekmesinde olduğu gibi seçili elemanlara ait eleman yükleri belirtilmektedir. Gerektiğinde bir elemana ait yüklemenin görüntülenip değiştirilebilmesi için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Yeni bir eleman eklemek için eleman ekleme yöntemlerinden birini seçin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-12

158 2. KESİT ÖZELLİKLERİ kutusunun ELEMAN YÜKLERİ sekmesinde Yükleme Durumlarõ alanõnõ tõklayõn 3. Metin kutusunun sağõndaki oku tõkladõğõnõzda Yükleme Durumlar listesi görünecektir. Birini seçin. 4. Kontrol edin ve eğer gerekiyorsa ilgili yüklemenin değerleri ve yük ekseni ile ilgili düzeltmelerinizi yapõn. 5. Q, P ve α metin kutularõndaki değerleri kontrol edin. Bu metin kutularõna tõklayarak aktif hale getirip düzeltmelerinizi yapabilirsiniz. DÜĞÜM NOKTASI ÖZELLİKLERİ Kullanõcõ, seçili olan bir düğüm noktasõ üzerinde farenin sağ düğmesini tõklayarak ekrana gelen menüden düğüm noktasõ özelliklerine ulaşabilir. Bu menü aşağõdaki komutlarõ içerir. 1. DÜĞÜM YÜKLERİ 2. DÜĞÜM KOORDİNATLARINI DEĞİŞTİR 3. MESNET DÜĞÜM YÜKLERİ Bu komut kullanõcõnõn düğüm noktalarõna etkiyen yükleri tanõmlayabilmesini sağlar. Bu yükler, koordinat sistemi boyunca gerilmeler veya bu akslara paralel momentler olabilir. Düğümlere etkiyen yükleri eklemek için : 1. Herhangi bir yöntem ile yükün uygulanacağõ düğüm noktasõnõ seçin. Seçili düğüm pembe renkte olacaktõr. 2. Düğüm noktasõ üzerinde farenin sağ düğmesini tõkladõğõnõzda ekrana aşağõdaki menü gelecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-13

159 Resim 90 Düğüm noktasõ özellikleri menüsü Resim 91 DÜĞÜM YÜKLERİ diyalog kutusu 3. DÜĞÜM YÜKLERİ komutunu tõklayõn. Resim 91 de görünen diyalog kutusu ekrana gelecektir. 4. YÜKLEME DURUMLARI listesinden ilgili yükleme durumunu seçin. 5. Fx, Fy ve Fz metin kutularõnda kuvvetlerin değerlerini ve Mx, My ve Mz metin kutularõnda momentlerin değerlerini girin. 6. Diğer yükleme durumlarõ için ve 5. adõmlarõ tekrarlayõn 7. [Tamam] õ tõklayõn DÜĞÜM NOKTASI KOORDİNATLARINI DEĞİŞTİR Bu komut kullanõcõnõn seçili düğüm noktasõna ait koordinatlarõ değiştirebilme olanağõnõ sunar. Bir düğüm noktasõnõ taşõmak için aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Herhangi bir yöntem düğüm noktasõnõ seçin. Seçili düğüm pembe renkte olacaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-14

160 2. Düğüm noktasõ üzerinde farenin sağ düğmesini tõkladõğõnõzda ekrana aşağõdaki menü gelecektir. Resim 92 Düğüm noktasõ özellikleri menüsü 3. DÜĞÜM NOKTASI KOORDİNATLARINI DEĞİŞTİR komutunu tõklayõn. Resim 93 de görünen diyalog kutusu ekrana gelecektir Resim 93 DÜĞÜM NOKTASI KOORDİNATLARINI DEĞİŞTİR diyalog kutusu 4. DÜĞÜM KOORDİNATLARINI DEĞİŞTİR diyalog kutusundaki metin kutularõnda yeni koordinat değerlerini girin. 5. [Tamam] õ tõklayõn. NOT : Bir düğüm noktasõnõn koordinatlarõnõ değiştirerek taşõdõğõnõzda o düğüm noktasõna bağlõ elemanlar da taşõnacaktõr. MESNET Bu komut size herhangi bir düğüm noktasõnõn mesnet olarak tanõmlanmasõnõ sağlar. 1. Herhangi bir yöntem düğüm noktasõnõ seçin. Seçili düğüm pembe renkte olacaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-15

161 2. Düğüm noktasõ üzerinde farenin sağ düğmesini tõkladõğõnõzda ekrana aşağõdaki menü gelecektir. Resim 94 Düğüm noktasõ özellikleri menüsü 3. MESNET komutunu tõklayõn. Seçili düğüm noktasõna mesnet sembolü eklenecektir. NOT : Ayni noktadan ayrõlan birden fazla eleman tanõmlanamaz. Eğer böyle bir durum söz konusu ise yeni bir eleman tanõmlamanõz gerekir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 9-16

162 B Ö L Ü M 10 «BAĞLANTI TASARIMI - MAKAS»

163 BAĞLANTI PROGRAMININ İŞLEVLERİ ÇALIŞMA DÜZLEMLERİ Programõn ana işlevi bağlantõ tasarõmlarõnõn yapõlacağõ çalõşma düzlemlerinin tahkikidir. Çalõşma düzlemleri veri girişi sõrasõnda kõsmi olarak tanõmlanmõştõr. (Ana çalõşma düzlemleri olarak tahkik edilirler) ELEMANLARIN DÜZENLENMESİ Program her bir çalõşma düzleminde düğüm noktalarõna bağlanan elemanlarõ otomatik olarak ayarlar. Program, önceden belirlediğiniz parametreler doğrultusunda olabilecek ardõşõk çubuklarõ da tahkik eder ve teorik düğüme yakõn olanlarõ ayõklar. KAYNAKLAR Gerekli kaynak değerlendirmesi (uzunluk ve konum belirlemesi) yapõlõr. Program yönetmelik kontrolü ile Malzeme Kütüphanesinde tanõmlanan emniyet gerilmelerini kullanarak değerlendirmelerini yapar. Parametreler ayrõca göz önünde bulundurulmaktadõr. BAYRAK LEVHALARI Program, kullanõcõ tarafõndan belirlenen parametreleri, geometri ve imalatõ ( düğüm noktasõndaki eleman tip ve adetleri, kullanõlacak boyutlarõ) göz önünde bulundurur. Program bu bilgiler õşõğõ altõnda, seçilen yönetmeliğe uygun olan genişlikleri ile bayrak levhalarõna ait en iyi geometriyi saptar. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-2

164 KURALLAR Bu aşamada Bağlantõ programõnõn bir kaç kuralõna değineceğiz. Bu sizin boyutlandõrmada hatalõ sonuçlarõ önlemenize yarõmcõ olacaktõr. Aşağõdaki kurallar Programõn işlevi açõsõndan önemlidir. 1. Ana çalõşma düzlemleri 1 den başlamak üzere sõra ile numaralandõrõlmalõdõr. 2. Bir çalõşma düzleminin düğüm noktalarõ geometrik olarak o çalõşma düzlemine ait olmasõ gerekir. 3. Sadece çalõşma düzlemleri metraj hesabõ yaparak tasarõm verisini oluşturur. Bağlantõ programõnõn işlevleri zorunlu sõralarõnõ izlemek zorundadõr. Bu fonksiyonlardan her biri bir diğerinin dosyasõnõ iptal eder. 4. Bir çalõşma düzleminin yeniden tahkiki, o çalõşma düzlemine ait elemanlar, kaynaklar ve bayrak levhalarõ ile ilgili tüm verinin iptal edilmesine neden olur. Verinin iptalinde, bu elemanlara ait kaynak ve bayrak levhalarõ ile ilgili olarak yeni elemanlarõn tasarõmõna ait sonuçlar yer alõr. MÜDAHALELER Bağlantõ programõnõn işlevleri otomatik olarak yapõlõr. Çalõşma düzlemlerini tanõmlanmasõ, parametre girişleri haricinde, kullanõcõnõn müdahalesi istenmez. Ancak, yapõnõn tanõmõnda veya bir birleşim noktasõ biçimlendirilmesinde oluşabilecek hatalar müdahale ederek düzeltilmelidir. Her durumda program kaynak yapmak üzere elemanõn en büyük kenarõnõn belirlenmesi için elemanõ kendisi düzenlemeye çalõşacaktõr. Ancak uygulama sonucu bir takõm hatalõ düzenlemeler oluşabilir. Aşağõdaki paragraflarda bu tür durumlar incelenecektir. Birinci durum tanõmlama esnasõnda yapõlan bir hata yüzünden oluşur. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-3

165 Aşağõdaki şemada Program, Eleman 1 in levhanõn önünde bulunduğunu kabul eder ve elemanõn uzun kenarõnõ kaynaklamaya çalõşõr, zira elemanõn Euler açõsõ bu birleşim geometrisi için hatalõ tanõmlanmõştõr. Böylece levhaya kaynaklanamaz. Ön Arka Eleman 1 Eleman 2 Programda Euler açõsõ değerinin korunmasõ seçilmiştir ve program açõnõn doğru olduğunu kabul eder, Eleman 1 i önde ve Eleman 2 yi arkada kaynaklar. Eleman 1 in levhanõn arkasõnda kaynaklanmasõnõ istiyorsanõz (b-şekli) sadece kurguyu değiştirmeniz yeterlidir. (bitiş düğümünü, başlangõç düğümü ile değiştirerek). Sonuç olarak, tüm yapõ için çalõşma düzlemi tahkiki, elemanlarõn kurgusu, kaynak boyutlandõrmasõ ve bayrak levhasõ yerleşimi bir kere daha yapõlmalõdõr. İkinci durum kenarlarõ simetriye göre eşit kesitlerle ilgilidir. Program elemanõ levha üzerinde keyfi olarak yerleştirecektir. Bu durumda Seçim diyalog kutusunda konumunu değiştirebilirsiniz. Program levhayõ elemanõn parçalarõ arasõnda yerleştirecektir. BAĞLANTI TASARIMI - MAKAS Programõn akõşõ son derece basittir : 1. VK STEEL Analizinin hatasõz olarak tamamlanmasõ. 2. BAĞLANTI TASARIMI (makas) yardõmõyla işlemlerin seçimi. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-4

166 3. Çalõşma düzlemleri tahkiki. 4. Çalõşma düzlemi ve bu düzleme ait birleşimin otomatik boyutlandõrõlmasõ seçimi. 5. Malzeme sõnõflarõnõn değerlendirilmesi. (değerlendirme dosyalarõ). Dördüncü adõmda aşağõdakiler analiz edilir : 1. Elemanlar 2. Kaynak veya Bulon. 3. Bayrak Levhalarõ 4. Konum VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-5

167 VK STEEL İLE ÇALIŞMA Bağlantõ hesaplarõna başlamak için yapõnõn tanõmlanmõş ve VK STEEL ile analizinin hatasõz olarak yapõlmõş olmasõ gerekir. Bir makas bağlantõlarõnõn hesabõna devam etmek için aşağõdaki işlemleri izleyin : 1. Analiz menüsünden BAĞLANTI TASARIMI (Makas) seçin veya ilgili simgesini tõklayõn. Resim 95 de görülen Birleşim Tasarõmõ Sihirbazõ diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 95 Birleşim Tasarõmõ Sihirbazõ diyalog kutusu 2. Birleşim Tasarõmõ Sihirbazõ diyalog kutusunda çalõşma düzlemleri bölümünde istediğiniz seçeneği tõklayõn ve Bağlantõlar kõsmõnda ise bağlantõlarõn kaynaklõ veya bulonlu olduğunu onay kutularõna tõklayarak seçin. 3. Seçimlerinizi tamamladõğõnõzda ÇALIŞMA DÜZLEMİ TAHKİKLERİ bölümüne geçmek için [Devam] õ tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-6

168 Mevcut seçenekler şunlardõr : İlave çalõşma düzlemleri tahkiki İlave çalõşma düzlemi tahkiki yaptõrmak istediğinizde ilgili onay kutusunu tõklayõn. Program sizden bu çalõşma düzlemlerini tahkik için soracaktõr. Seçili çalõşma düzleminde tahkik işleminin tekrarõ Bazõ çalõşma düzlemlerinde değişiklik yaptõğõnõzda ve girilen verileri değiştirdiğinizde diğer tüm çalõşma düzlemlerindeki bağlantõlara ait verilerinizi kaybetmek istemezseniz bu komutu seçmeniz gerekir. Program sizden hangi çalõşma düzlemlerini yeniden oluşturacağõnõzõ soracaktõr. Örneğin 2, 7 ve 11 nolu çalõşma düzlemlerini yeniden oluşturmak istediğinizde araya boşluk bõrakmadan, sadece virgülle : 2,7,11 girmeniz gerekir. Tüm çalõşma düzlemlerinin tahkiki Bu seçenek ile öncekiler iptal edilir. Bu seçeneği tõkladõğõnõzda ana çalõşma düzlemleri dahil olmak üzere tüm çalõşma düzlemlerini yeniden tahkik etmek zorundasõnõzdõr. Diyalog kutusunun altõnda DEVAM ve ÇIKIŞ seçenekleri bulunmaktadõr. ÇIKIŞ seçeneği ile VK STEEL in ana çalõşma penceresine geri döner, DEVAM komutu ile çalõşma düzlemlerini tahkike başlarsõnõz. ÇALIŞMA DÜZLEMLERİNİ TAHKİK ET Önceki seçeneklerden birini seçtiğinizde noktalõ çizgilerle çizili olarak 3 boyutlu yapõ ekrana gelecektir. Program tarafõndan tahkik edilmiş olan çalõşma düzlemleri hariç olarak çalõşma düzleminin kabul edilmesi için ONAY komutunu, silmek için ise SİL komutunu seçmeniz gerekir. ONAY komutundan sonra bir sonraki tahkike geçebilir yada SON komutu işe işlemi sonlandõrabilirsiniz. NOT : Bir ana çalõşma düzlemini iptal edemezsiniz ancak tasarõm işlemlerinde bu düzlemdeki işlemleri atlayabilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-7

169 ÇALIŞMA DÜZLEMLERİNİ ONAYLA BAĞLANTI Programõnõn birinci önemli işlevi bağlantõ tasarõmõnõn yapõlacağõ çalõşma düzlemlerinin tahkik / onay işlemleridir. Yapõnõn çalõşma düzlemlerinin tahkiki (veya iptali) işlemi aşağõdaki şekildedir. 1. BİRLEŞİM TASARIMI SİHİRBAZI diyalog kutusundaki DEVAM seçeneği ile Resim 86 da görülen Çalõşma Düzlemleri onay penceresi ekrana gelir. Onaylanacak çalõşma düzlemi beyaz ve diğerleri sarõ renkte olmak üzere yapõnõn perspektif bir görüntüsü ekrana gelir. 2. Program tarafõndan önerilen çalõşma düzlemini kabul etmek için ONAY õ tõklayõn 3. Bu çalõşma düzleminde işlem yapmak istemiyorsanõz SİL i tõklayõn. 4. Çalõşma düzlemlerinin tahkik işlemlerini sonlandõrmak için SON u tõklayõn. Resim 96 Çalõşma Düzlemleri onay penceresi VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-8

170 BAĞLANTI TASARIMI KAYNAKLAR Çalõşma düzlemlerinin tahkik ve onay işlemleri tamamlandõktan sonra Resim 97 de görülen BAĞLANTI ana programõ yüklenir. Resim 97 BAĞLANTI programõ penceresi Bu penceredeki araç çubuklarõnda soldaki kutu çalõşma düzlemleri numaralarõnõ gösterir (bu durumda birinci çalõşma düzlemi gözükmektedir). Bu kutuda sağdaki oku tõklayarak mevcut çalõşma düzlemleri listesi görünür. Bu listenin yanõndaki ikinci kutu ise düğüm noktasõ numaralarõna ait listeyi içerir. Sağõndaki oku tõklayarak seçilen çalõşma düzlemine ait düğüm noktalarõnõn listesi görüntülenir. Bağlantõ programõ penceresinin sağ tarafõndaki bölümünde seçilen düğüm noktasõ ve buna bağlõ elemanlar görüntülenir. Ana pencerede, eğer tasarõm yapõldõ ise bu düğüm noktasõnõn detay çizimi görülür. (Tasarõm yapõlmadan bu alan boştur) NOT : Eğer pencerelerde herhangi bir şey gözükmüyorsa hiç bir çalõşma düzlemi tanõtõlmamõş demektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-9

171 Kullanõcõ bağlantõ tasarõmõnõ bayrak levhalarõ veya alõn kaynağõ ile DÜZENLE menüsünden ilgili komutu seçerek yaptõrabilir. ELEMANLARIN KONUMU Elmanõn konumunu değiştirmek için KONUM komutunu tõklayõn (Bkz MÜDAHALELER). Resim 98 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 98 kutusu KONUM komutu seçildiğinde ekrana gelen diyalog Buradaki diyalog kutusunda da görüldüğü üzere üç olasõ durum vardõr : Ön, Arka ve Çift Seçimi değiştirdiğinizde elemanõn şekli çizimde otomatik olarak değişecektir. Eğer eleman arkada ise noktalõ çizgi ile, önde ise dolu çizgi ile gösterilecektir. ELEMANLARIN DÜZENLENMESİ Konumlarõnõn doğru olduğuna emin olduğunuzda elemanlarõn düzenlenmesini tanõmlayabilirsiniz Bu işlemi başlatmak için araç çubuğundaki ikinci simgeyi tõklamanõz gerekir. Program o çalõşma düzlemine ait tüm düğüm noktalarõna seçilen düzeni uygulayacaktõr. Alternatif olarak, araç çubuğundaki birinci simgeyi tõkladõğõnõzda Program sadece seçilen düğüm noktasõnda işlem yapacaktõr. Program tarafõndan işlem gören düğüm noktasõ ekranda görüntülenecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-10

172 NOT : Eğer bu komut tekrarlanõrsa Program sizi diğer verilerin kaybolacağõna dair uyarõr. Sonuçlar büyük ölçüde kullanõcõnõn belirlediği parametrelere bağlõdõr. ELEMAN PARAMETRELERİ Proje menüsünden PARAMETRELER komutunu seçerek aşağõdaki değerleri değiştirebilirsiniz. 1. Sürekli çubuklar için minimum açõ (º) Elemanlar ve ideal düğüm arasõ min. mesafe (mm) Elemanlar arasõ minimum mesafe (mm) 30 Bir düğüm noktasõna bağlanan aynõ Euler açõsõna sahip ve ayni özelliklerdeki iki elemanõn akslarõ birbirleriyle yukarõda belirtilen minimum değerden daha fazla açõ yapmõyorlar ise bunlar sürekli çubuk olarak göz önüne alõnõrlar. Bir elemanõn ideal düğüm noktasõna bağlanmasõnda önceliği varsa (ve bir başka elemanõn bir parçasõnõ oluşturmuyorsa) ikinci maddede belirtilen değer kadar bir mesafede tutulur. Üçüncü maddede iki eleman arasõnda müsaade edilebilecek en küçük mesafe tanõmlanõr. (sürekli elemanõ oluşturan elemanlar hariç). Bu mesafe sadece elemanlarõn akslarõ arasõnda değil aynõ zamanda elemanlarõn uçlarõ arasõndaki mesafe olarak göz önünde bulundurulur. Levha ile seçeneği yerine Alõn seçildiğinde dördüncü parametre listede görüntülenecektir. Burada bir düğüm noktasõna üç veya daha fazla bağlanan elemanlarõn düğüm noktasõndaki kesimi tanõmlanõr. BAĞLANTI TASARIMI işlemleri süresince araç çubuklarõnda YAKINLAŞTIR ve UZAKLAŞTIR simgeleri bulunmaktadõr ve tipik görüntü büyütme ve küçültme işlemleri içindir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-11

173 KAYNAK Bir sonraki aşama için seçmeniz gereken komut DÜZENLE menüsündeki KAYNAK komutudur. Araç çubuğundaki ilk simgeyi tõkladõğõnõzda seçili düğüm noktasõnõn boyutlandõrmasõnõ yapabilirsiniz. Çalõşma düzlemindeki tüm düğüm noktalarõnõn boyutlandõrmasõnõ bir kerede yapmak istediğinizde ikinci simgeyi tõklayõn. KAYNAK PARAMETRELERİ Kaynak tasarõmõ ile ilgili parametreler aşağõda gösterilmiştir 1. Minimum kaynak kalõnlõğõ (mm) Maksimum kaynak kalõnlõğõ (mm) Minimum sürekli kaynak boyu (mm) Maksimum sürekli kaynak boyu (mm) Eleman kenarõndan mesafe (mm) 5 6. Aralõklõ kaynak aralõk birim uzunluğu (mm) Aralõklõ kaynak aralõklar arasõ mesafe (mm) Aralõklõ kaynak minimum aralõk adedi 2 9. Aralõklõ kaynak maksimum aralõk adedi Sürekli = 1 Aralõklõ = Alõn kaynağõ = 1 Bindirme kaynak = Kalite ST37 = 1 ST52 = 2 (kullanõcõ tanõmlõ)= Birleşimde üniform kaynak kalõnlõğõ (1=Evet 0=hayõr) Alt modelde üniform kaynak kalõnlõğõ (1=Evet 0=hayõr) 0 VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-12

174 Alõn kaynağõ seçildiğinde 1,2,11,13 ve 14 nolu parametreler görüntülenecektir. NOT : Program kaynaklarla ilgili hesaplamalarõnõ ve kontrollerini yönetmelik koşullarõna göre değil, sizin parametrelerde belirlediğiniz değerler uyarõnca yapacaktõr. BAYRAK LEVHALARI Bağlantõ programõnõn son işlevi, herhangi bir düğüm noktasõnda ve kullanõcõnõn belirttiği herhangi bir yol ile bayrak levhalarõnõn uygulanmasõdõr. Bayrak levhalarõnõn yerleştirileceği düğüm noktasõnda boyutlandõrmayõ araç çubuğundaki ilk simgeyi tõklayarak yaptõrabilirsiniz. Eğer tüm çalõşma düzlemi düğümlerini bir kerede boyutlandõrmak istiyorsanõz ikinci simgeyi tõklamanõz gerekir. BAYRAK LEVHASI PARAMETRELERİ Bayrak levhalarõnõn yerleştirilmesini kontrol eden parametreler aşağõda gösterilmiştir : 1. Levha Kalõnlõğõ (mm) Levha ve eleman kenarõ arasõ min. mesafe (mm) Levha üzerinde elemanlar arasõ min. mesafe (mm) Levha ve kaynak kenarõ arasõ mesafe (mm) Levha ve kenarlar arasõ mesafe (mm) Dikdörtgen=1 max kesim =2 min kesim= Max kesim açõsõ (º).. 85 VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-13

175 DEĞERLENDİRME DOSYALARI Düğüm noktalarõnõn düzenlenmesi tamamlandõğõnda değerlendirme dosyalarõnõ oluşturabilirsiniz. UYARI : Değerlendirme dosyalarõ her bir çalõşma düzlemi için ayrõ ayrõ oluşturulur. Ancak program hepsini tek bir dosyada kaydeder. Bu dosyalarõ hazõrlayabilmek için elemanlarõn düzenlenme aşamasõnda çalõşma düzlemindeki tüm düğüm noktalarõnõn tanõmlanmõş olmasõ gerekir. Programõn değerlendirme dosyalarõnõ hazõrlayabilmesi için öncelikle elemanlarõn sonra da kaynak (veya bulon) ve bayrak levhasõ hesaplarõnõn tamamlamõş olmasõ gerekir. Aksi takdirde hiç bir dosya hazõrlanamaz. İşlemleriniz tamamlandõğõnda aşağõdaki mesaj ekrana gelecektir : Değerlendirme dosyalarõ hazõrlansõn mõ? Evet veya Hayõr Evet i seçtiğinizde (var ise) yapõya ait bir önceki değerlendirme dosyasõ silinecek ve yenisi oluşturulacaktõr. Hayõr õ seçtiğinizde herhangi bir dosya oluşturulmadan veya eskisi silinmeden ana menüye geri dönersiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 10-14

176 B Ö L Ü M 11 «BAĞLANTI TASARIMI - ÇERÇEVE»

177 PROJE Menüsü Program menüsü tüm işletim ve yazdõrma komutlarõnõ içermektedir PROJE menüsü konumu Resim 99 da gösterilmektedir. Resim 99 PROJE menüsü AÇIKLAMA Bu komut projenizdeki açõklamalarõ görmenizi sağlar. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-2

178 Resim 101 AÇIKLAMA diyalog kutusu MALZEME Elemanlarõn, kaynaklarõn ve bulonlarõn malzemelerine ait bilgiler görüntülenir. MALZEME komutunu seçtiğinizde Resim 102 de görülen pencere ekrana gelir. Resim 102 MALZEME Tablosu penceresi VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-3

179 YÜK KOMBİNASYONLARI Yük kombinasyonlarõ tablosu görmek için bu komutu seçmeniz gerekir. Kombinasyonlar Ana Programõn Menüden Parametreler > Yük Kombinasyonlarõ bölümünde tanõmlanmõştõr. Resim 103 Yük kombinasyonlarõ tablosu Yukarõdaki tabloda tüm yük kombinasyonlarõnõ, ek dõşmerkezlik nedeniyle oluşan ardõşõk yük kombinasyonlarõ ve sismik kombinasyonlar ile birlikte görebilirsiniz. Eğer analiz esnasõnda bu tür yük kombinasyonlarõnõn göz önüne alõnacağõ belirtilmemişse bunlara ait gerilme değerleri sõfõr olacaktõr. Tabloyu kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-4

180 YAZDIRMA AYARLARI Bu komut yazdõrma ayarlarõnõ görüp gerekiyorsa düzeltmenizi sağlar Resim 104 YAZDIRMA AYARLARI diyalog kutusu Yazõcõyõ seçmek için DEĞİŞTİR düğmesini tõklayõn. Her bir sayfa için maksimum satõr sayõsõnõ değerini girdiğinizde program otomatik olarak her sayfa için belirtilen değer kadar satõr yazdõracaktõr. Sayfa numaralarõnõn başlangõç değerini girebileceğiniz gibi yazõ tipi boyutunu da yan tarafõnda bulunan seçme listesinden belirleyebilirsiniz. Son olarak da hangi düğüm noktalarõnõn yazdõrõlacağõnõ belirlemek için başlangõç ve bitiş düğüm noktalarõnõn numaralarõnõ ilgili metin kutularõnda girmeniz gerekir. ÇIKTI Bu komut ile hesaplanmõş düğümlerin sonuçlarõ ekrana gelir. YAZICI düğmesini tõklayarak sonuçlarõ yazõcõya veya RTF düğmesini tõklayarak sonuçlarõ ekrana gelecek kaydetme penceresi yardõmõ ile dilediğiniz bir dizinde belirleyeceğiniz bir isimle RTF formatõnda kaydedebilirsiniz. Bu menüden çõkmak için GERİ düğmesini tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-5

181 DXF OLARAK KAYDET Bu komut yardõmõyla (birleşimin doğru olup olmadõğõna bakmaksõzõn) analiz edilmiş olan düğümleri, ekrana gelecek kaydetme penceresinde dilediğiniz bir dizinde belirleyeceğiniz bir isimle DXF formatõnda dosyalar olarak kaydedebilirsiniz. Ekrana gelen düğüm listesi penceresinde klavyeden Shift tuşuna basõlõ tutarak farenizin sol düğmesine basmak suretiyle birden çok düğüm seçebilirsiniz. ÇIKIŞ Bağlantõ tasarõmõ programõndan çõkmak için ÇIKIŞ seçeneğini tõklayõn. Çõkõş seçeneğinin altõnda VK STEEL in bu programõ ile daha önceden açõlmõş son dört Projesini göreceksiniz. DÜZENLE Menüsü ZOOM Bu komut ile farenizin imleci bir büyüteç şekline dönüşerek size bir pencere seçimi yardõmõyla dilediğiniz bir alanõn görüntüsünün büyültülmesi imkanõ sağlanõr. Farenizin sol düğmesine basõlõ tutarak ZOOM penceresinin diyagonal olarak başlangõç ve bitiş noktalarõnõ tanõmlayõn. Tanõmladõğõnõz pencere içerisinde kalan alanõn görüntüsü pencereyi kaplayacak şekilde büyütülecektir. ZOOM ÖNCEKİ ZOOM komutu ile büyütülen bir görüntüden çõkõp bir önceki görünüşe dönmenizi sağlar. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-6

182 DÜĞÜMLERİ SEÇ Bu komutu seçtiğinizde Resim 105 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Seçmek istediğiniz düğüm noktalarõnõn başlangõç ve bitiş numaralarõnõ girip [Tamam] õ tõklayõn. Resim 105 DÜĞÜMLERİ SEÇ diyalog kutusu Düğüm noktalarõnõ seçmenin alternatif bir yolu da çalõşma penceresinin sağõndaki bölümde düğüm noktalarõ listesinin alõndaki SEÇ düğmesini tõklamaktõr. Yapõnõn belirli bir kõsmõnõ seçmek için en uygun yol budur. Eğer yapõnõn sadece bir kõsmõnõ görüntülemek isterseniz aşağõdaki işlemleri izleyin 1. Düğüm noktasõ numaralarõnõ seçin. 2. Araç çubuğundaki Katman Yöneticisi simgesini tõklayõn. Ekrana gele diyalog kutusunda Seçilen için çizimi oluştur seçeneğini işaretleyin. Yapõnõn seçilen düğüm noktalarõ arasõnda kalan kõsmõ ekrana gelecektir. DÜĞÜM SEÇİMİNİ KALDIR Bu komutu seçtiğinizde ekrana gelen diyalog kutusu yardõmõyla seçimini kaldõrmak istediğiniz düğüm noktalarõnõn başlangõç ve bitiş numaralarõnõ girip [Tamam] õ tõklayõn. Düğüm noktalarõ seçiminin kaldõrõlmasõnda alternatif bir yol da çalõşma penceresinin sağõndaki bölümde düğüm noktalarõ listesinin alõndaki SEÇİMİ KALDIR düğmesini tõklamaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-7

183 GÖRÜNÜŞ Menüsü Ekranda görüntülenmesini istediğiniz eleman ya da araç çubuklarõnõ Resim 106 da görülen GÖRÜNÜŞ menüsü yardõmõyla seçebilirsiniz. Resim 106 GÖRÜNÜŞ menüsü ARAÇ ÇUBUĞU Bu seçenek ile menünün altõnda bulunan araç çubuğunun görüntülenip görüntülenmemesini sağlarsõnõz. Resim 107 Araç çubuğu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-8

184 Araç çubuğunda bulunan komutlarõn bir çoğu menülerde bulunmaktadõr. Farenizin imlecini bu simgeler üzerinde bir süre tuttuğunuzda, her bir simgenin işlevine ait araç ipucu görüntülenecektir. ARAÇ ÇUBUĞUNDAKİ SİMGELER VE AÇIKLAMALARI : PROJE BİLGİSİ : Açõklama bölümünde anlatõldõğõ üzere projenizdeki açõklamalarõ görmenizi sağlar. YAZDIR : Bakõnõz PROJE> Yazdõrma Ayarlarõ ZOOM, ZOOM ÖNCEKİ : Bakõnõz : Düzenle > Zoom menüsü DÖNME AÇISI : Bu simgeyi tõkladõğõnõzda Resim 108 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Buradaki metin kutusunda yapõnõn dönme açõsõ değerini tamsayõ olarak derece cinsinden girdiğinizde yapõnõn döndürme adõmõ tanõmlamõş olursunuz. Resim 108 DÖNME AÇISI diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-9

185 DÖNDÜRME AKSI SEÇİMİ : Yapõnõn hangi aks etrafõnda döndürülmesini belirtmek için bu alandaki listeden sağdaki oku tõklayarak X, Y veya Z akslarõndan istediğiniz birini seçin. + AÇI ve AÇI İLE DÖNDÜR : Yapõnõn görünüşü, bu simgeleri her bir tõkladõğõnõzda belirlediğiniz aks üzerinde daha önceden tanõmlamõş olduğunuz döndürme adõmõ kadar döndürülecektir. Burada, + Açõ kavramõyla saat istikametinin tersi belirtilmektedir. BAŞLANGIÇ KONUMU : Bu simgeyi tõkladõğõnõzda yapõnõn görünüşü ilk başlangõçtaki konumuna dönecektir. BÜYÜK HARF, KÜÇÜK HARF : Bu simgeleri her bir tõkladõğõnõzda yazõ tipi yüksekliğini arttõrõp, azaltabilirsiniz. Bu komut çok fazla düğüm noktasõ ve eleman içeren yoğun bir çizimle uğraştõğõnõzda yazõ tipi yüksekliğini değiştirerek en iyi görünüşü elde edebilmenizi sağlar. SEÇENEKLER : (Detaylõ bilgi için ileride anlatõlan Seçenekler bölümüne bakõn) DÜĞÜMLERİ PENCEREYLE SEÇ : Bu simge yardõmõyla düğümleri grafik olarak seçebilirsiniz. Farenizin sol düğmesine basõlõ tutarak pencerenin diyagonal olarak başlangõç ve bitiş noktalarõnõ tanõmlayõn. Tanõmladõğõnõz pencere içerisinde kalan düğümler seçilecektir. Bu komut size numaralarõ tanõmlamak yerine düğümleri görerek ekrandan seçme olanağõ tanõr. DÜĞÜMLERİN SEÇİMİNİ KALDIR : Bir önceki komuta benzer olarak burada düğüm noktasõ seçimlerini grafik olarak yine bir pencere yardõmõyla kaldõrabilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-10

186 YARDIM : Bu simgeyi tõkladõğõnõzda programõn çevrim içi yardõmõna ulaşabilirsiniz. ARAÇLAR Ekranõn sağ tarafõnda bulunan Araçlar penceresinin görüntülenip görüntülenmemesini sağlar. DÜĞÜM Kontrol amacõyla bir düğüm noktasõ ve ona bağlanan elemanlarõ seçtiğinizde bu komut yardõmõyla o düğüm noktasõ ve ilgili elemanlarõnõn 3 Boyutlu gösterimi ekrana gelecektir. Ekrana gelen pencerede elemanlarõn aksonometrik görünümü ile gerçek birleşim konumlarõnõ görebilir ve pencerenin altõnda bulunan Zoom ve Zoom Önceki komutlarõ yardõmõyla çizimin herhangi bir noktasõna ait görüntüyü pencere yardõmõyla büyütüp önceki konumuna döndürebilirsiniz. Bu pencereden çõkmak için [Tamam] õ tõklayõn. DURUM ÇUBUĞU Bu seçenek size pencerenin en altõnda bulunan ve o an yapõlan işler ile ilgili açõklamalarõ gösteren çubuğun görüntülenip görüntülenmemesini sağlar. Birleşimler bölümünde bu çubuğun işlevleri ve yararlarõ hakkõnda detaylõ bilgi bulacaksõnõz. YENİLE Ekranda yapõnõn görüntüsünün yeniden çizilmesini sağlar. SEÇENEKLER Resim 109, 110 ve 111 de gösterilen diyalog kutularõnõ görmek için bu menüden Seçenekler komutunu tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-11

187 Resim 109 SEÇENEKLER > ÇİZİM diyalog kutusu Resim 110 SEÇENEKLER > BİRLEŞİM diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-12

188 Resim 111 SEÇENEKLER > KONTROL diyalog kutusu SEÇENEKLER > ÇİZİM : Bu menüde çizimde elemanlarõn veya düğüm noktasõ numaralarõnõn yazdõrõlõp yazdõrõlmamasõ seçenekleri bulunmaktadõr. Yanlarõnda bulunan onay kutularõnõ tõklayarak istediğiniz seçenekleri işaretleyin. Menüde alttaki bölümde ise tüm düğüm noktalarõ ya da seçmiş olduğunuz düğümler için çizim oluşturma seçenekleri bulunmaktadõr. SEÇENEKLER > BİRLEŞİM Kesitin kaynatõlacağõ levhanõn üst kenarõna olan mesafeyi mm cinsinden girin. SEÇENEKLER > KONTROL Hata mesajlarõnõn direk bir dosyaya kaydedilmesi veya ekranda görüntülenerek kaydedilmesi seçeneklerini içerir. Hata rapor dosyasõ yeni yaratõlacak bir dosya veya mevcut bir hata rapor dosyasõna devam niteliğinde olabilir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-13

189 Hata Rapor Dosyasõ : Her hesaplama yaptõrõldõğõnda, Programõn bunlara ait yeni bir kontrol dosyasõ oluşturmasõnõ veya her bir ilave raporun ardõşõk olarak saklandõğõ tek bir kontrol dosyasõ tutmasõnõ tanõmlayabilirsiniz. PENCERE Menüsü Bu menünün seçenekleri aynõ anda birden fazla açõk olan pencerelerin yönetimiyle ilgilidir. Resim 112 PENCERE menüsü Basamakla : Pencereleri biri diğerinin arkasõnda olarak düzenle. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-14

190 Yatay Döşeli : Pencereleri her biri eşit ve dikey olarak olarak yan yana düzenle Dikey Döşeli : Pencereleri her biri eşit ve dikey olarak olarak alt alta düzenle BİRLEŞİMLER menüsü Bu menünün seçenekleri her bir düğümün birleşim hesaplarõ ile ilgilidir. Resim 113 BİRLEŞİM menüsü TASARIM İÇİN DÜĞÜM SEÇ Hesaplatmak istediğiniz düğüm noktasõnõn farenizin imleci ile üzerine tõklayarak seçin. Seçili düğüm noktasõ bir sarõ kutu ile işaretlenecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-15

191 Düğüm noktasõnõn seçimini kaldõrmak için ayni komutu tekrarlayõn. ELEMANLARI SEÇ İlgili düğüme birleşimini yaptõrmak istediğiniz elemanlarõ farenizin imleci ile üzerlerine sõrayla tõklayarak seçin. Seçili elemanlar sarõ olacaktõr. İyi bir görüntü elde edebilmek ve doğru elemanlarõ seçebilmek için yapõnõn döndürülmesi ve yakõnlaştõrõlmasõ yararlõ olacaktõr. Birleşim kütüphanesi, her biri iki elemandan oluşan üç tip bağlantõ içermektedir. BİRLEŞİM TİPİNİ SEÇ Resim 114 Birleşim tiplerini gösteren araç kütüphanesi Bu üç tip birleşim aşağõdaki şekildedir : Kolon-Kiriş kenar birleşimi Kolon-Kiriş ara birleşimi VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-16

192 Farklõ açõdaki elemanlar ile Kolon-Kiriş ara birleşimi Bu birleşim tiplerinden birini seçtiğinizde, bu birleşimle ilgili olarak tasarõm ve hesaplamalarla ilgili menü ekrana gelecektir. Resim 115 BİRLEŞİM seçenekleri diyalog kutusu Bu seçim ile birlikte birleşim levhasõ ve kiriş kesitine ait çizim orta pencerede ekrana gelecektir. Levha birleşimi ile ilgili veriyi pencerenin sağõndaki menüden kaynaklõ veya bulonlu birleşim olarak girin. BİRLEŞİM DÜZENLEYİCİSİ- diyalog kutusu içeriği : Bu kutuda öncelikle hesabõ yapõlan düğüm noktasõ numarasõ görünmektedir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-17

193 1. ARAÇLAR UÇ LEVHASI : Kirişin birleşimini levhaya kaynaklõ olara yapmak istediğinizde bu onay kutusunu seçin. Eğer kiriş direk olarak kolon yüzüne levha olmadan kaynak ile birleştirilecek ise bu kutuyu seçmeyin. Kalõnlõk, Genişlik, Yükseklik (mm) : Uç levhasõnõn geometrik özellikleri. Çelik : Sağdaki oku tõkladõğõnõzda açõlan listeden levha için Çelik sõnõfõnõ seçin BULONLAMA : Birleşimde bulon kullanõlacağõnõ tanõmlamak için bu onay kutusunu seçin. Eğer kiriş direk olarak kolon yüzüne levha olmadan kaynak ile birleştirilecek ise bu kutuyu seçmeyin. BERKİTME : Birleşimi desteklemek isterseniz bu konumda berkitme verilerini girin. Yükseklik : Kesitin berkitme için kaynak yapõlacağõ kõsmõnõn yüksekliği Açõ : Program birleşimin desteklenmesi için kesitin nasõl kesileceğini bilemez bu yüzden destek için verilere gereksinim vardõr. Bu aşamada girilen değer berkitmenin alt kenarõnõn yatay ile yaptõğõ açõdõr. Ekrana gelen penceredeki menüde Düzenle, Görünüş, Pencere ve Yardõm seçenekleri bulunmaktadõr. 2. DÜZENLE Menüsü Düzenle menüsü Resim 116 da görülen komutlarõ içermektedir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-18

194 Resim 116 DÜZENLE menüsü komutlarõ Zoom, Zoom Önceki : Daha önce belirtildiği şekilde. Bağlantõ tipi Parametreleri : Bu komut ile resimde görülen bağlantõ verilerinin düzenleneceği diyalog kutusu ekrana gelir. Diyalog kutusunda Uç Levhasõ kalõnlõğõ, genişliği, yüksekliği (mm olarak) ve kullanõlacak malzemenin cinsi girilir. Eğer kirişin kolona olan birleşimi levha olmadan direk olarak kaynak ile yapõlacak ise alttaki onay kutusu seçilmemelidir. Bu verilere aynõ zamanda pencerenin sağõndaki araç çubuğundan da ulaşabilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-19

195 BULONLAMA : Bulonlarõ Seç : Bu komut eğer önceden bulonlar tanõmlandõysa aktif hale gelecektir. Seçmek için istediğiniz bulonun üzerini tõklayõn. Bulonlarõ seç komutuna çalõşma pencerenizin üzerinde farenizin sağ düğmesini tõklayarak ekrana gelen menüden de ulaşabilirsiniz. Seçilen bulon beyaz renk olacaktõr. Bulonlarõ Ekle : Bulon bilgilerini tanõmlamaya araç çubuğundan Bulonlar sekmesinde bulon kalitesi ve bulon çapõnõ tanõmlamakla başlayõn. Bulonlarõ eklemek için menüden Bulonlama bölümündeki Bulonlarõ ekle komutunu tõklayarak ya da çalõşma pencerenizin üzerinde farenizin sağ düğmesini tõklayarak ekrana gelen menüden ulaşabilirsiniz. Bulon ekle komutunu seçtikten sonra Resim 117 de görülen Bulon Ekle diyalog kutusu yardõmõyla eklemek istediğiniz bulonun merkezine ait koordinatlarõ ilgili X ve Y metin kutularõnda girerek [Tamam] õ tõklayõn. Levhanõn sol üst köşesi sõfõr koordinatlar olmak üzere girdiğiniz koordinatlara göre bulon levha üzerinde yerleştirilecektir. Resim 117 BULON EKLE diyalog kutusu. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-20

196 Sihirbaz Kullanarak : Menüden Düzenle > Bulonlama > Bulon Sihirbazõ komutunu veya araç çubuğundaki simgesini tõklayõn. Bulon Sihirbazõ komutuna çalõşma pencerenizin üzerinde farenizin sağ düğmesini tõklayarak ekrana gelen menüden de ulaşabilirsiniz. Resim 118 de görülen Bulon Sihirbazõ diyalog kutusu yardõmõyla mm cinsinden ilgili değerleri tanõmlanan metin kutularõnda girin ve [Sonraki] seçeneğini tõklayõn. Ekrana gelecek bir sonraki pencerede bulon sõrasõ ve her bir sõradaki bulon adedini tanõmlayarak tekrar [Sonraki] seçeneğini tõklayõn ve ekrana gelen pencerede [Son] u tõklayarak işlemi tamamlayõn. Girdiğiniz veriler õşõğõ altõnda bulonlar levha üzerinde yerleştirilecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-21

197 Resim 118 BULON SİHİRBAZI diyalog kutusu pencereleri Çalõşma pencerenizin sağ tarafõnda bulunan ve Resim 119 da görülen Araçlar > Bulonlar menüsünde bulonlara ait koordinatlarõ (levhanõn sol üst köşesi referans noktasõ olmak üzere) tanõmlayarak da bulonlarõnõzõ düzenleyebilirsiniz. Resim 119 Araçlar diyalog kutusunun Bulonlar sekmesi VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-22

198 UYARI : Bulonlarõn levha üzerinde çift sayõda ve bir hizada yerleştirilmesi gerekmektedir. Aynõ sõradaki bulonlarõn Y aksõ boyunca aynõ koordinatlara sahip olmasõ gerekir. Bulonlarõ Taşõ : Eklenmiş olan bulonlarõ taşõmak için menüden Düzenle > Bulonlama > Bulonlarõ Taşõ ya da araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Bulonlarõ taşõ komutuna çalõşma pencerenizin üzerinde farenizin sağ düğmesini tõklayarak ekrana gelen menüden de ulaşabilirsiniz. Bu komutu tõkladõğõnõzda Resim 120 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. İlgili DX ve Dy metin kutularõnda seçtiğiniz bulona ait X ve Y aksõ boyunca taşõmak istediğiniz mesafeleri girin. [Tamam] õ tõkladõğõnõzda bulon istediğiniz konuma taşõnacaktõr. Resim 120 BULONLARI TAŞI diyalog kutusu. Bulonlarõ Sil : Eklenmiş olan bulonlarõ silmek için menüden Düzenle > Bulonlama > Bulonlarõ Sil ya da araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Bulonlarõ Sil komutuna çalõşma pencerenizin üzerinde farenizin sağ düğmesini tõklayarak ekrana gelen menüden de ulaşabilirsiniz. Sil komutunu tõkladõğõnõzda program seçili bulonu otomatik olarak silecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-23

199 İşlem İptal : Ekranõn alt kõsmõnda o an yapõlan işlem görüntülenir. İşlemi iptal etmek için menüden Düzenle > Bulonlama > Bulonlarõ Sil ya da araç çubuğundan simgesini tõklayõn. Bulonlarõ Sil komutuna çalõşma pencerenizin üzerinde farenizin sağ düğmesini tõklayarak ekrana gelen menüden de ulaşabilirsiniz. O an yapõlan işlem iptal edilecektir. KAYNAK : Levha üzerindeki kiriş veya kolon elemanlarõn kaynaklõ birleşimlerini yapmak için Resim 121 de görülen Araçlar diyalog kutusunun kaynak sekmesinde kaynak bilgilerini mm cinsinden girin. Resim 121 Araçlar diyalog kutusunun Kaynak sekmesi VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-24

200 Çalõşma penceresinde ekrana gelen çizimde profil üzerinde kaynak yapõlmasõnõ istediğiniz kõsmõ seçin. (kesitin kaynak yapõlacak çizgisinin üzerini tõklayõn). Kaynak, profilin seçtiğiniz parçasõ üzerinde sağdaki araçlar menüsünde tanõmladõğõnõz değerler göz önüne alõnarak bir dikdörtgen olarak tasarlanacaktõr 1. X1 (mm), Y1 (mm): Sol üst köşeye paralel kenar olarak kaynak koordinatlarõ 2. X2 (mm), Y2 ( mm): Sağ alt köşeye paralel kenar olarak kaynak koordinatlarõ 3. Kalõnlõk (mm): Kaynak kalõnlõğõ NOT : Levhanõn sol üst köşesi başlangõç noktasõdõr. koordinat sisteminin Ekranõn herhangi bir yerinde farenizin sağ düğmesini tõkladõğõnõzda Resim 122 de görülen menü ekrana gelecektir. Resim 122 Kaynak menüsü Kaynaklarõ Seç : Seçmek istediğiniz kaynağõn üzerine tõklayarak seçin Kaynaklarõ Ekle : Yukarõda anlatõldõğõ şekilde kaynaklarõ kesit üzerindeki alanlarda tõklayarak ekleyin Kaynaklarõ Sil : Silmek istediğiniz kaynağõn üzerine tõklayarak seçin İşlem İptal : Bulonlar bölümünde anlatõldõğõ gibidir. Ayrõca menüden Düzenle > Kaynak komutunu kullanarak da bu işlemlere ulaşabilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-25

201 Birleşim Hesabõ Birleşimde kaynak veya bulonlara ait tüm veriler girildiğinde menüden Düzenle > Birleşim Hesabõnõ komutunu seçin ve ya araç çubuğundaki simgesini tõklayõn. Kaynak veya bulonlarla ait veri olarak girdiğiniz tüm değerler dikkate alõnarak birleşim hesaplarõ yapõlacaktõr. Birleşimi Yeniden Hesapla Bu komut ile bulon, kaynak ve takviye bilgileri dahil birleşim hesabõ ile ilgili tüm veriler silinecektir. Böylelikle yeni verileri girip yeniden birleşim hesabõ yaptõrabilirsiniz. Programõn ana penceresine dönerek eleman ve levha tepe mesafesi arasõndaki değeri değiştirirseniz, örneğin Görünüş > Seçenekler > Bağlantõ komutu ile 30 mm olan mesafeyi 15 mm olarak değiştirdiğinizde, eski verilerin yenileri ile değiştirilmesi için Yenile komutunu seçmeniz gerekir. GERİ : Bir sonraki düğüm noktasõna ait tasarõmõ yapmak üzere bir önceki konuma geri dönmek için Geri yi tõklayõn. TEORİ Kaynakça : Bölüm 6, Eurocode 3 - Bağlantõlar Bulon dayanõmõ (çekme, basõnç ve kesmede) Kesme gerilmesi, çekme ve basõnçta Kaynak dayanõmõ Kesme gerilmesi, çekme ve basõnçta Kolon dayanõmõ Çekme ve basõnçta Kiriş dayanõmõ Eğilmede Levha dayanõmõ Rijit ve yarõ rijit bağlantõ kontrolü VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 11-26

202 B Ö L Ü M 12 «B İ R Ö R N E K»

203 Buradaki örneğin amacõ kullanõcõn, VK STEEL programõ çalõşma ortamõ ile bir alõştõrma yapmasõnõ sağlamaktõr. Bu nedenle, eleman hesaplarõna geniş ölçüde yer vermeyip, fazla bir bilgi yüklemesinden kaçõnarak yapõ tanõmlama prosedürüne (model tasarõmõna) önem verilmiştir. Örnekte açõklanmaya çalõşõlan basit bir çerçeve yapõnõn tasarõm işlemi, analizi, elemanlarõn şartnameye göre yeterlilik kontrolleri ve düğüm noktalarõnõn kontrolleridir. Bu örneğin tamamlanmasõyla, Programõn önemli komut ve işlevleri ile hõzlõ bir alõştõrma Programõn çalõşma akõşõna kõsa bir bakõş İleride referans olarak kullanõlabilecek bir proje örneği Elde edeceksiniz. İlerideki paragraflarõ okuduğunuzda oluşturmaya çalõştõğõnõz proje hakkõnda bilgi edinerek, işletim konularõ hakkõnda yardõm alma yollarõnõ öğreneceksiniz. Özellikle, ÖRNEĞİN YAPISI paragrafõ, diğer bölümlerde anlatõlan ana adõmlarõ grafik olarak sunmaktadõr. YARDIM ALMA paragrafõ, örnek üzerinde çalõşõrken, yardõm sistemini kullanmaya rehberlik edecektir. KISALTMALAR paragrafõ, kurallarõ içeren bir tablo içermektedir. Bu tablo cümlelerde kullanõlan kõsaltõlmõş kelimelerin anlaşõlmasõ bakõmõndan gerekli bir referanstõr. NOT : Bu noktadan ileriye gitmeden önce Kullanma Kitabõnõn GİRİŞ bölümüne bir göz atmanõzõ öneririz. Bu bölümde programõn özellikleri ve çalõşma ortamõnõn kõsa bir tanõtõmõnõ bulacaksõnõz. ÖRNEĞİN YAPISI Buradaki işlem on adõm ve iki grupta yapõlandõrõlmõştõr. Birinci grup (adõm: 1-7) VK STEEL programõnõn ana bölümü ile yapabileceğiniz işlemleri kapsar. Bu bölüm program içindeki çalõşmanõzõn en büyük kõsmõnõ karşõlamaktadõr. Adõm 7 nin tamamlanmasõyla yapõ çözülmüş, ve elemanlarõn yeterlilikleri ilgili yönetmeliğe göre sağlanmõş olacaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-2

204 İkinci bölüm (adõm: 8 10) birleşim tasarõmõ, temel kontrolleri ve program sonuçlarõnõn kullanõmõ (yazdõrma ve çizim gönderme) işlemleri ile ilgilidir. Programõn yapõsõ aşağõdaki şekildedir : BİRİNCİ BÖLÜM 1. Adõm 1 Giriş Proje klasörü oluşturma 2. Adõm 2 Ön çalõşma Tanõmlamadan önce gerekli olan işlemler 3. Adõm 3 Proje parametrelerinin tanõmlanmasõ 4. Adõm 4 Yük ve yük kombinasyonlarõnõn tanõmlanmasõ 5. Adõm 5 Yapõnõn tanõmlanmasõ. Düzenlemeler ve düzeltmeler 6. Adõm 6 Tanõsal kontroller ve hesaplama 7. Adõm 7 Eleman kontrolleri İKİNCİ BÖLÜM 1. Adõm 8 Temel Tasarõmõ 2. Adõm 9 Bağlantõ Tasarõmõ 3. Adõm 10 Sonuçlar YARDIM ALMA Bu örnek, yeni başlayan kullanõcõnõn bir projeyi kõsa yoldan ve pratik olarak uygulamasõna rehberlik edecek şekilde tasarlanmõştõr. Bu nedenle ayni fonksiyonun uygulanmasõndaki alternatif yollar veya daha detaylõ açõklamalar göz ardõ edilmiştir. Bununla beraber, detaylõ açõklamalarõ Kullanma Kitabõnõn ilgili bölümünde bulabilirsiniz. Örnek olarak Adõm 3 de belirtilen proje parametrelerinin tanõmlanmasõnda sadece bu proje için gerekli tanõmlamalardan bahsedilmektedir ve bu bölüme ait detaylõ bilgi PARAMETRELER menüsünün MALZEME KÜTÜPHANESİ paragrafõndan bulunabilir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-3

205 Detaylõ bilgilerin alõnmasõnda diğer bir yol da programõn elektronik çevrim içi yardõmõndan yararlanmaktõr. Programõ başlatma [F1] tuşuna basõn veya menüden Yardõm>Dizin komutunu seçin. VK STEEL elektronik çevrimiçi yardõmõ ekrana gelecektir. Pencerenin sol tarafõnda İçindekiler ve Ara sekmelerini göreceksiniz. Ana pencerede aranõlan konunun metni ve sayfalar arasõ etkin bağlar görüntülenmektedir. 1. BİRİNCİ YOL İçindekiler sekmesini tõklayõn. Yardõm içeriği liste halinde sõrasõyla görüntülenecektir. a. PARAMETRELER MENÜSÜ nü tõklayõn. b. Ana pencerede gelen liste içerisinden Malzeme Kütüphanesi ni tõklayõn. Gelen metin içerisinde Malzeme kütüphanesi ile ilgili konuyu okuyabilirsiniz. 2. İKİNCİ YOL Ara sekmesini tõklayõn. Yardõm sisteminin bir parçasõ olan kelime/deyim arama motoru ekrana gelecektir. a. {Bulunacak anahtar sözcüğü yazõn} başlõklõ metin kutusunda aradõğõnõz kelimeyi yazõn. {Malzeme} b. [Başlõklarõ Listele] düğmesini tõklayõn. Malzeme kelimesi içeren tüm başlõklar görüntülenecektir. c. Malzeme başlõğõnõ seçerek [Görüntüle] yi tõklayõn. Ana pencerede ekrana gelen metin içerisinde Malzeme kütüphanesi ile ilgili konuyu okuyabilirsiniz. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-4

206 KISALTMALAR No Kurallar Nedir? Yorumlar Açõklamalar 1 Dosya>Yeni Program komutu VK STEEL Dosya menüsü altõnda bulabileceğiniz Yeni komutunu uygulamanõz gerektiği anlamõndadõr 2 {Bu proje kaydedilmedi. Emin misiniz?} Mesaj içeriği. Yazõ girmeniz gerekir 3 [KAPAT] Düğme yazõsõ 4 <DIN> Bir alan yada listedeki yazõ Genellikle bir komutun yürütülmesi bir mesajõn görüntülenmesinin ardõndan yapõlõr. Diğer örnekler: [TAMAM], [İPTAL] Açtõğõnõz listenin içeriğinden birini, kelimenin üzerine farenizin imleciyle tõklayarak seçin 5 LC (Left Click) Sol Tõk Farenizin sol düğmesini tõklayõn 6 RC (Right Click) Sağ Tõk Farenizin sağ düğmesini tõklayõn 7 LDC (Left Double Click) Çift Sol Tõk Farenizin sol düğmesini iki kere tõklayõn 8 C:\vk\windows\steel Steel klasörünün bulunduğu dizin Anlamõ: Steel klasörü sabit disk C nin altõnda vk dizinin Windows dizini altõndadõr 9 C:\vk\windows\steel\Wi nsteel.exe Winsteel.exe dosyasõnõn bulunduğu dizin 10 C:\vk\windows\steel\ Steel klasörünün içeriği Anlamõ: Winsteel.exe dosyasõ sabit disk C nin altõnda vk dizinin Windows dizini altõndadõr Anlamõ: Steel klasörünün içerdiği tüm dosya ve klasörler sabit disk C nin altõnda vk dizinin Windows dizini altõndadõr VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-5

207 BİRİNCİ BÖLÜM ADIM 1 PROJE KLASÖRÜNÜN OLUŞTURULMASI VK STEEL ile çalõşmaya yeni projenin oluşturulmasõ ve uygun program ortamõnõn ayarlanmasõyla başlanõlõr. İlk adõmda programõ çalõştõrõp yeni bir proje oluşturursunuz. Her bir yeni proje C:\vk\windows\steel\meletes\ dizininde içinde gerekli dosyalarõ içeren bir klasör oluşturur. Program kaydedilmiş projeleri bu dizinden okuyacağõ için proje tamamlanõncaya kadar değiştirmemeniz gerekir. Eğer herhangi bir nedenden bir klasörü diskinizin başka bir yerine taşõrsanõz PROJE AÇ diyalog penceresinde bu proje görünmeyecektir. İşlemleri izleyin PROGRAM AKIŞI Program başlatma KULLANICI İŞLEMLERİ STEEL 2001 uygulamasõnõ aşağõdaki seçeneklerden biri ile başlatõn : 1. Windows Başlat>Programlar>Winsteel menüsü içinden WinSTEEL komutunu seçin. 2. Windows masaüstünde LC (eğer bu simge masaüstünde mevcut değil ise nasõl yapõlacağõna dair ilerideki açõklamayõ okuyun) Yeni Proje 3. Menüden Dosya>Yeni komutunu seçin veya LC {YENİ PROJE} diyalog kutusu ekrana gelecektir. 4. {Steel} sekmesini tõklayarak kullanmayõ düşündüğünüz proje numarasõ ile ayni numarada başka bir proje olmadõğõndan emin olun. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-6

208 5. Tekrar {Yeni} sekmesini seçerek {Proje} simgesin tõklayõn ve [Tamam] a basõn. 6. {Steel Yeni Proje} diyalog kutusunda Proje numarasõ olarak (örnek olarak) 500 yazõn ve altõndaki Proje bilgisi bölümüne{basit Çerçeve } yazõn. 7. [Tamam] a basõn. Program proje 500 e ait dosyalarõn içerisinde saklanacağõ {500} isimli bir klasör oluşturacaktõr. Ayrõca ekranda araç çubuklarõ ile birlikte bir çalõşma penceresi açõlacaktõr. 8. Menüdeki simgelerden herhangi birine sağ tõkladõğõnõzda ARÇA ÇUBUKLARI menüsü ekrana gelecektir. Bu diyalog kutusunda tüm onay kutularõnõ işaretleyerek seçin. Windows masa üstünde programa ait Kõsa Yol oluşturma : Programõn kurulumunda masaüstünde STEEL programõna ait bir kõsa yol oluşturulmamõş ise, masa üstünde boş bir alanda farenizin sağ tuşunu tõklayarak ekrana gelen menüden Yeni>Kõsa yol komutunu seçin. Gelen pencerede [Göz at] düğmesini tõklayarak Winsteel.exe yi arattõrõn. Eğer kurulum sõrasõnda varsayõlan dizinini değiştirmediyseniz programa ait klasör c:\vk\windows\ steel\winsteel.exe olacaktõr. [İleri] düğmesine basõn ve [Son] düğmesine basarak işlemin sonlandõrõn. STEEL programõna ait kõsa yol masa üstünde yerleştirilecektir. BİR VK STEEL PROJESİNİN TAŞIMA KOPYALAMA SIKIŞTIRMA İŞLEMLERİ Programa ait kaydedilmiş herhangi bir projeyi taşõmak için yapacağõnõz işlem klasörü bulunduğu yerden (örneğin Windows gezgini ile) sabit diskinizde başka bir konuma getirmektir. Kopyalamayõ da ayni işlemle yapabilirsiniz. Sõkõştõrma işleminde bilgisayarõnõzda kurulu bulunan ilgili sõkõştõrma programlarõnõn VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-7

209 içeriğine göre bazõ programlar bir klasörü içindekilerle birlikte değil ancak tek tek sõkõştõrõrlar. Ancak WinZip gibi programlar klasörü içeriği ile birlikte sõkõştõrabilirler. Böylelikle 500.zip dosyasõnõn içinde 500 numaralõ projeye ait tüm bilgiler sõkõştõrõlmõş olarak mevcut olacaktõr. ADIM 2 ÖN ÇALIŞMA TANIMLAMADAN ÖNCE GEREKLİ OLAN İŞLEMLER GİRİŞ VK STEEL programõ, modelin tanõmlanmasõ evresinde gereksinim duyulan herhangi bir düzeltmeye olanak sağlayacak şekilde tasarlanmõştõr. Ancak yinede işe başlamadan önce verilerinizin ve proje gereksinimlerinin kõsaca gözden geçirilmesi en iyi yoldur. Daha belirgin bir şekilde, 1. Yapõnõn geometrisi ve kullanacağõnõz profil kategorileri ile ilgili net bir görüşünüz olmasõ gerekir. Diğer bir deyişle yapõnõn mimari veya zorlayõcõ nedenleri karşõlayabilecek düzeyde bir geometrisi olmalõdõr. Kesitlerin uygun bir kategoride seçilmesi ise değerli zamanõnõzdan tasarruf etmenizi sağlar. 2. Yükler ile ilgili ön çalõşmalar yapmanõz yararlõ olur. VK STEEL programõnda iki tip yük girişi yapabilirsiniz, a. Eleman boyunca yayõlõ yükler ve b. Düğüm noktalarõna veya eleman üzerine etki eden Tekil yükler. Yükler ton ve metre cinsinden girilmelidir. Bu bölümde, tanõmlayacağõmõz ve çözeceğimiz örneğin tanõmõnõ vereceğiz. Bazõ detaylar proje verisi hakkõnda verilecektir ve bazõ çizim ve resimler yapõnõn tanõmlamasõ süresince bir sorunuz olduğunda referans olmasõ bakõmõndandõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-8

210 ÖRNEĞE AİT BAŞLAGIÇ MODEL TANIMLAMA VERİSİ Giriş Tanõmlayacağõmõz yapõ basit bir uzay çerçevedir. Geometri Yapõ, aşõklarla birbirine bağlanmõş iki paralel çerçeveden oluşmaktadõr. Her bir çerçeve ise 4 mt yüksekliğinde iki kolon ve yatayla derece açõ yapan iki eğik kirişten oluşmaktadõr Çerçeveler birbirlerine paralel aşõklarla bağlanmaktadõr ve bunlar da yapõsal analizin birer parçalarõdõrlar. Yapõda istenmeyen çarpõlmalarõ önlemek için eğimli yüzeyde sadece çekmeye çalõşacak bir çift çaprazlama konulmuştur. Bu elemanlar dikdörtgen kesitlerin delikli kirişleri olacak ve ana kirişlere levha ile bağlanacaklardõr. Paralel aşõklar, trapez levha çatõ örtüsünden, hareketli yükler, kar, rüzgar gibi yükleri sisteme aktarma mekanizmasõnõ oluşturmaktadõrlar. Yapõnõn şekli aşağõdaki resimlerde görülmektedir. Resim 1. Yapõnõn tanõmlanmasõndan sonraki 3 boyutlu modeli VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-9

211 Resim 2. Birinci çerçevenin ön görünüşü Resim 3. Plan görünüş (Bu resimler VK STEEL programõnõn menüsündeki Gönder > Resim Gönder komutu ile render ortamõnda oluşturulmuştur) VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-10

212 TASARIM KODLARI VK STEEL Programõnda tasarõm kodlarõ, analizler için Afet Bölgelerinde Yapõlacak Yapõlar Hakkõnda Yönetmelik esaslarõ ve eleman tasarõmõnda da TS 648 Çelik Yapõlarõn Hesap ve Yapõm Kurallarõ göz önünde bulundurulmaktadõr. Yapõda aşağõdaki varsayõmlar göz önünde bulundurulmaktadõr : 1. Yapõ 1. Deprem bölgesindedir 2. Yapõ önem katsayõsõ 2 olarak alõnmaktadõr 3. Zemin sõnõfõ Z2 dir 4. Temel etki katsayõ θ = 1.0 olarak alõnmaktadõr 5. Sönüm oranõ % 3 dür YÜKLER Yapõya etkiyen yükler olarak aşağõdaki varsayõmlar göz önünde bulundurulmaktadõr : ZATİ : Zati yükler aşõklarõ yayõlõ yük olarak etkilemektedir. Ana kirişler aşõklarõn oturduğu noktalarda zati yüklerden etkilenmektedirler. RÜZGAR : Rüzgar yükleri, örneğin gereksinimleri uyarõnca azaltõlarak ve α = 0 açõsõ ile yalnõz bir yönde etkimektedir. Diğer bir değişle rüzgar yükünün bileşke vektörü Y aksõ yönünde pozitif değerdedir. Bu varsayõma dayanarak yayõlõ yükün değeri ve yönü kolonlarda ve aşõklarda pozitif basõnç için (YD 4 : Rüzgar +Y) ve negatif basõnç için (YD 6 : Rüzgar Y) olarak göz önene alõnacaktõr. Yapõda X-X aksõna düşey olarak herhangi bir kaplama veya örtü olmadõğõndan bu yönde rüzgar etkisi hesaba katõlmayacaktõr. KAR : Yapõda kar yükü, rüzgar yükünde olduğu gibi aşõklar üzerinde yayõlõ yük olarak hesaba katõlacaktõr. Kar yükleri 2 VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-11

213 grupta (YD 8 : Kar 1) ve (YD 9 : Kar 2) olarak göz önüne alõnacaktõr. HAREKETLİ : Hareketli yük olarak bu tip bir yapõda çatõda çalõşan işçilerin ağõrlõğõ göz önüne alõnabilir ki bu son derece ihmal edilebilecek bir değer olduğundan burada irdelenmeyecektir. BAĞLANTILAR KOLONLAR : Kolonlar, kübik formdaki rijit temellere bağlõ ancak rijit olmayan kirişlere bağlõ olarak düşünülmektedir. Mesnet düğümleri ankastre olarak düşünülmektedir. Buradaki varsayõm momentlerin temele aktarõmõnõ sağlayan bir mekanizma olduğudur. Çerçevelerde kolon-kiriş bağlantõlarõ sabit olarak göz önünde bulundurulmaktadõr. KİRİŞLER : Kirişler birbirleriyle olduğu gibi kolonlar ile de sabit bağlantõ ile bağlanmaktadõrlar. AŞIKLAR : Aşõklar her iki uçta da mafsallõ olarak göz önüne alõnmaktadõrlar. ÇATI KUŞAKLAMALARI (ÇAPRAZLAR) : Daha önceden çatõ kuşaklamalarõndan bahsetmiştik. Burkulma boylarõnõn gerçek boylarõn iki katõ olan çaprazlar genelde çift köşebentlerden oluşmaktadõr ve birleşme noktalarõnda 4 eleman levha ile birbirlerine bağlanmaktadõr. Programda bu elemanlarõ çerçevenin bir düğümünden diğer çerçevenin karşõt düğümü arasõnda tanõmlayacağõz. ADIM 3 PROJE PARAMETRELERİNİN TANIMLANMASI Üçüncü Adõmda Eşdeğer Statik Analiz seçilerek, bununla ilgili parametreler seçilecektir. Ayrõca VK STEEL programõnõn Genel Kesit Kütüphanesinden uygun seçimleri yaparak kendi Proje Kütüphanenizi oluşturacaksõnõz. Proje kütüphanesindeki kesitler daha sonradan elemanlarõn eklenmesi sürecinde kullanõlacaktõr. (Adõm 5) VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-12

214 Proje parametrelerinin tanõmlanmasõ PROJE PARAMETRELERİ diyalog kutusu içerisinde gerçekleşmektedir. İşlemleri izleyin PROGRAM AKIŞI Tasarõm kodlarõ parametreleri tanõmlanmasõ KULLANICI İŞLEMLERİ 9. Menüden Parametreler>Malzeme Kütüphanesi komutusun seçin. İçerisinde gerekli yönetmelik parametreleri bulunan {PROJE PARAMETRELERİ} diyalog kutusu ekrana gelecektir. 10. Eğer diyalog kutusundaki geçerli sekme Tasarõm Kodlarõ değilse, [Tasarõm Kodlarõ] sekmesini tõklayõn 11. Listede {Eşdeğer Statik analiz} seçeneğini tõklayõn. 12. {Hareketli yük azaltma katsayõsõ} bölümünde metin kutusuna {0,30} yazõn. 13. {Termal Yük Değeri} bölümünde metin kutusuna {0,00} yazõn. 14. {Varsayõlan olarak ata} bölümündeki onay kutusunun işaretsiz olduğuna emin olun. 15. Diyalog kutusunun sağõndaki alanda aşağõdaki değişiklikleri yapõn : a. Deprem Bölgesini < II > olarak seçin b. Yapõ Önem Katsayõsõ olarak <I2> seçin c. Zemin sõnõfõ olarak <Z2> seçin VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-13

215 d. {Temel Etki katsayõsõ} bölümündeki hiçbir seçim yapmadan metin kutusunda <q> katsayõsõ olarak <1,5> girin e. Tx,Ty bölümündeki metin kutularõnda <0,15> değerlerini girin f. Ta, Tb bölümündeki metin kutularõnda sõrasõyla <0,15> ve <0,6> değerlerini girin g. <Bd(0)> ve <Bd(T1)> bölümündeki metin kutularõnda sõrasõyla <1,5> ve <2,5> değerlerini girin h. <Bdmin> bölümündeki metin kutusuna <0,375> değerini girin i. <Sönüm Oranõ> bölümündeki metin kutusuna <3> değerini girin j. Bu gerekli değişiklikleri yaptõğõnõzda <Tasarõm Kodlarõ> sekmesi aşağõdaki resimde görülen şekilde olacaktõr NOT : Rd(T)/Bd(T), Rd(T)/g X-X ve Rd(T)/g Y-Y bölümdeki değerler otomatik olarak hesaplanacağõndan bu bölümdeki metin kutularõnda herhangi bir değer yazmanõza gerek yoktur. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-14

216 Resim 4 Parametrelerin tanõmlanmasõndan sonra Tasarõm Kodlarõ sekmesi PROGRAM AKIŞI Kesit Seçimi Proje Kütüphanesi Oluşturma KULLANICI İŞLEMLERİ 16. Diğer adõm tanõmlayacağõnõz yapõ elemanlarõ için kullanõlacak kesitlerin seçimidir. {Kesit Kütüphanesi} sekmesini tõklayõn. Sekmenin içerdiği tablolar size Proje Kütüphanenizi oluşturmaya yarayacak olan Genel Kesit Kütüphanesinin içerdiği kesitlerin listesine ulaşmanõzõ sağlayacaktõr. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-15

217 17. Eğer yanõndaki onay kutusu seçili değil ise <Fe 37> nin önündeki onay kutusunu işaretleyin ve diğerlerine ait onay kutularõnõn işaretsiz olduğundan emin olun. Seçeceğiniz tüm kesitler Fe 37 çelik kalitesinde olacaktõr. 18. Diyalog kutusunda sol bölümde bulunan listeden IPB kesitlerinin soluna tõklayõn. Ana pencerede mevcut tüm IPB kesitlerinin listesi kesit özellikleri ile birlikte ekrana gelecektir. 19. Listede seçmek üzere IPB200 kesitine tõklayõn. 20. Seçili sõra üzerinde imlecinizi hareket ettirmeden sağ tõkladõğõnõzda seçili kesitleri Proje kütüphanenize eklemenizi sağlayacak menü ekrana gelecektir. 21. {Seçili Kesitleri Ekle} seçeneğini tõkladõğõnõzda IPB 200 kesiti Proje kütüphanenize eklenecektir. 22. Aşağõdaki kesitler için 18 den 23 e kadar olan adõmlarõ yineleyin. IPE 80 IPE 180 IPE 220 KT 40x40x2,6 (Kutu Profil) VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-16

218 23. Proje Kütüphanesi oluşturma işlemi tamamlandõ. Seçtiğiniz kesitlerinin solundaki ok siyah olacaktõr. Sol alt köşede bulunan {Varsayõlan olarak ata} bölümündeki onay kutusunun işaretsiz olduğuna emin olun ve {Proje Parametreleri} diyalog kutusundaki {Malzeme Özellikleri} sekmesinde yapõlacak olan diğer işlemlere geçin. NOT : Kesit seçimi yapõnõn özellik ve fonksiyonlarõ açõsõndan önemlidir. Kesit seçiminde bir ön hesap yapmak, eleman tasarõmlarõnda gereksiz sayõda kontrollerden kurtulmak açõsõndan yararlõ olacaktõr. Bu örnekte kolonlar için IPB200 kesiti seçilmiştir. Biz de Proje Kütüphanesinde IPB80, IPB180 ve IPB220 seçmiştik PROGRAM AKIŞI Çelik cinsi parametreleri kontrolü KULLANICI İŞLEMLERİ 24. {Malzeme özellikleri} sekmesini tõklayõn. Bu noktada program çelik cinsi parametrelerinin düzenlenmesini sağlar. 25. Hiçbir değişiklik yapmadan Bağlantõlar kõsmõna gidin. Bağlantõ parametreleri kontrolü 26. {Bağlantõlar} sekmesini tõklayõn. Program, daha ileride birleşimlerin tasarõmõnda kullanõlmak üzere kaynak veya bulon değerlerinin düzenlenmesini sağlar. 27. Hiçbir değişiklik yapmadan Temel Parametreleri kõsmõna gidin. 28. {Temel Parametreleri} sekmesini tõklayõn. Bu noktada program, alt başlõklar halinde düzenlenmiş temel parametrelerinin düzenlenmesini sağlar. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-17

219 29. Alt başlõk listesinden <Zemin> i seçin. Her bölüme ait metin kutularõ üzerinde iki kere tõklayarak gerekli düzenlemeleri yapabilirsiniz. Şu değişiklikleri yapõn : a. <Temel altõ reaksiyon modülü (Ks)> bölümünde {40000} yazõn b. <Young Modülü> bölümünde {11000} yazõn 30. Alt başlõk listesinden <Modelleme> yi seçin ve aşağõdaki değişiklileri yapõn : a. <Kolon Katõlõm Yüzdesi> bölümünde {20} yazõn b. <Bağ Hatõlõ Katõlõm Yüzdesi> bölümünde {60} yazõn c. <Temel Tipi > bölümünde {0} yazõn 31. Gerekli parametrelerin tamamlanmasõndan sonra {Varsayõlan olarak ata} bölümündeki onay kutusunun işaretsiz olduğuna emin olun ve [Tamam] a basõn.program bu projeye ait seçimlerinizi parametreler dosyasõna kaydedecektir. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-18

220 ADIM 4 YÜK VE KOMBİNASYONLARIN TANIMLANMASI Dördüncü adõmda elemanlarõn yeterlilik kontrolleri sürecinde gerilme değerlerinin sõnõflandõrõlmasõnda kullanõlacak olan yük kombinasyonlarõ tablosu doldurulacaktõr. Ek olarak girilen yükler, eleman yükleri ve düğüm yükleri olarak ayrõlacaktõr. İşlemleri izleyin PROGRAM AKIŞI Emniyet katsayõlarõ seçimi ve yük kombinasyonu tanõmlamasõ KULLANICI İŞLEMLERİ 32. Menüden, Parametrelerden> Yük Kombinasyonlarõ komutunu seçin. Yük Kombinasyonlarõ tablosu ekrana gelecektir. 33. Bu tabloda sütunlar yükleme durumlarõnõ ve satõrlar da yük kombinasyonlarõnõ gösterir. Her yük kombinasyonu, geçerli olabilmesi bakõmõndan, en az bir yükleme durumu içermesi gerekir. Bir yük kombinasyonunda yer alan bir yükleme durumunun hücrede sõfõrdan farklõ bir değeri vardõr. Bu değerler her seferinde kullanõcõ tarafõndan belirlenen ve projenin gereksinimlerine bağlõ olarak Emniyet Katsayõlarõ ile ilgilidir. Genel olarak yönetmeliklerle belirlenmişlerdir. 34. Burada seçilen değerler yalnõz bu proje için olup tipik değerler değildir. 35. Aşağõda gösterilen Tablo 1 de belirtildiği üzere emniyet katsayõlarõ değerlerini girin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-19

221 Zati Yükler Sismik Sismik Rüzgar Y X +Y Rüzgar +X Rüzgar - Y Rüzgar -X Kar (1) Kar (2) Diğer Hareketl i Yükler 1 1,35 1,50 2 1,35 1,50 0,90 0,90 3 1,35 0,90 1,50 0,90 4 1,35 1,50 0,90 0,90 5 1,35 0,90 1,50 0,90 6 1,35 1,50 0,90 0,90 0,90 0,90 7 1,35 0,90 1,50 0,90 0,90 0,90 8 1,00 1,00 0,30 0,30 9 1,00 0,30 1,00 0, ,00 1,00 0,30 1,00 1,00 1, ,00 0,30 1,00 1,00 1,00 1,00 Tablo 1 Örnek proje için yük kombinasyonlarõ formu ve emniyet katsayõlarõ değerleri PROGRAM AKIŞI KULLANICI İŞLEMLERİ 36. Bu noktada yük kombinasyonuna ilişkin yüklerinizi kontrol etmeniz gerekir. Yukarõdaki tabloyu, 2. adõmda bahsedilen yük varsayõmlarõ ile kõyaslamanõz önerilir. 37. Pencereyi kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-20

222 ADIM 5 YAPININ TANIMLANMASI. DÜZENLEMELER VE DÜZELTMELER. Beşinci Adõmda yapõyõ oluşturacak olan elemanlar tanõmlanacak ve özellikleri değiştirilecektir. Veri ekleme işlemi toplam işin en çok zaman alan aşamasõdõr. Bu nedenle yapõnõn biçimlendirilmesinin basitleştirilmesine yönelik programõn çeşitli alternatif yollarõ bulunmaktadõr. Bu örnekte en olasõ yollar tanõmlanmõştõr. Programõ kullandõkça her bir elemanõn bireysel gereksinimlerini karşõlayan alternatif daha basit işlemler olduğunu göreceksiniz. İşlemleri izleyin PROGRAM AKIŞI Kolon ekleme KULLANICI İŞLEMLERİ 38. Eğer menüde Eleman Özellikleri Araç Çubuğunu göremiyorsanõz, Araç çubuklarõ seçeneğinden bunu görünür kõlõnõz. Araç Çubuğu aşağõdaki Resim 6 da görünen şekilde olacaktõr. Resim 6 Eleman Özellikleri Araç Çubuğu 39. <Proje Kütüphanesi> listesinden (Tip 0 yazan çekme menüden) IPB200(Fe360) kesitini seçin 40. <Bağlanõm> listesinden <Sabit- Sabit> i seçin 41. Gamma Açõsõ metin kutusuna <90> yazõn 42. <Eleman Gruplarõ> listesinden <Kolon> u seçin VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-21

223 43. LC. {Eleman Yükleri} diyalog kutusu ekrana gelecektir. a. <Rüzgar +Y> seçeneğini tõklayõn. b. Yük aksõ olarak <Yerel Z> aksõnõ seçin c. <Q> değeri olarak <1,5> yazõn d. [Güncelle] ye basõn ve diyalog kutusunu kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn 44. Çalõşma pencerenizin herhangi bir yerine sağ tõklayõn, ekrana gelen menüden Sihirbazõ seçin. Bu komuta ana menüden > Düzenle menüsü içerisinden de ulaşabilirsiniz. {Yeni Eleman} diyalog kutusu ekrana gelecektir. 45. <Başlangõç Düğümü> metin kutularõnda kolon alt koordinatlarõnõ {1,0}, {1,0}, {1,0} şeklinde girin. <Bitiş Düğümü> kutularõnda kolon üst koordinatlarõnõ {1,0}, {1,0} {5,0} olarak girin. [Ekle] düğmesine basõp [Kapat] düğmesine basõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-22

224 46. Tekrar LC. {Eleman Yükleri} diyalog kutusu yeniden ekrana gelecektir. Herhangi bir şey yapmadan önce <Rüzgar +Y> seçeneğinin önündeki onay kutusunda seçimi tõklayarak kaldõrõn a. <Rüzgar -Y> seçeneğini tõklayõn b. Yük aksõ olarak <Yerel Z> aksõnõ seçin c. <Q> değeri olarak <1,5> yazõn d. Güncelle] ye basõn ve diyalog kutusunu kapatmak için [Tamam] õ tõklayõn 47. Menüden Düzenle > Sihirbaz komutunu seçin. Bir önceki kolonda olduğu gibi, metin kutularõnda başlangõç düğümü için : {1,0}, {7,0}, {1,0} ve bitiş düğümü için : {1,0}, {7,0}, {5,0} yazõn. [Ekle] ve [Kapat] düğmelerine basõn. Kirişlerin tanõmlanmasõ 48. {Eleman Özellikleri} Araç çubuğunda aşağõdaki değişiklikleri yapõn, a. <Proje Kütüphanesi> listesinden IPB200 (Fe360) kesitini seçin. b. <Bağlanõm> listesinden <Sabit-Sabit> i seçin. c. Gamma Açõsõ metin kutusuna <0> yazõn. d. <Eleman Gruplarõ> listesinden <Kiriş> i seçin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-23

225 49. (Kirişler, aşõklardan etkiyen reaksiyon yükleri dõşõnda bir yük almamaktadõrlar. Böylelikle çerçeve kirişlerinde bir yük tanõmlamasõ yapõlmayacaktõr) Menüden Düzenle>Sihirbaz komutunu seçin. a. [Seç] düğmesine basõn. 2 numaralõ düğüm noktasõna (sol kolonun üst düğüm noktasõna) tõklayõn. b. Çalõşma pencerenizin herhangi bir yerinde sağ tõklayõn. Ekrana gelen pencerede Diyalogu Göster komutunu tõklayõn. c. <Bitiş Düğümü> metin kutularõnda {1,0}, {4,0}, {6,0} yazõn d. <Eklenecek çoklu eleman adedi> metin kutusuna {3} yazõn. 50. Sõrasõyla [Ekle] ve [Kapat] düğmelerine basõn. Program üç eşit parçaya bölünmüş bir kiriş oluşturacaktõr. 51. Menüden Düzenle > Sihirbaz komutunu seçin. a. [Seç] düğmesine basõn. 7 ve 4 numaralõ düğüm noktalarõnõ seçin. b. <Eklenecek çoklu eleman adedi> metin kutusuna <3> yazõn. 52. Sõrasõyla [Ekle] ve [Kapat] düğmelerine basõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-24

226 NOT : Eğer ekranda düğüm noktalarõ numaralarõnõ göremiyorsanõz, Menüden Parametreler>Seçenekler>Görünür Öğeler komutunu seçin. Ekrana Görünür Öğeler diyalog kutusu gelecektir. Eleman isimleri, Düğüm Noktasõ isimleri seçeneklerinin onay kutularõnõ tõklayõn. Kolon alt düğüm noktalarõnda mesnet özelliklerinin tanõmlanmasõ 53. Şimdi kolonlarõn başlangõç düğüm noktalarõnõ mesnet düğümleri olarak tanõmlayabilirsiniz. Menüden Düzenle> Düğümler Seç komutunu seçin. 54. Klavyenizde [Ctrl] tuşuna basõn ve basõlõ tutarak 1 ve 3 numaralõ düğüm noktalarõnõ tõklayõn (kolon alt düğüm noktalarõ). Seçili düğümlerin rengi değişecektir. 55. Bu iki düğümü seçtikten sonra sağ tõklayarak ekrana gelen menüden MESNET komutunu seçin. Her iki düğüm noktasõ da mesnet haline gelecektir. 56. Düğümlerin seçim ortamõndan çõkmak için, Menüden Düzenle>Düğüm Seçimini Kaldõr komutunu seçin. İkinci çerçevenin tanõmlanmasõ 57. Şu an birinci çerçevenin tanõmlanmasõnõ bitirdiniz. İkinci çerçeve, x-x yönünde belirli bir uzaklõk tanõmlayarak birinci çerçevenin kopyalanmasõ ile oluşturulacaktõr. Kopyalama işleminde elemanlarõn geometrik ve yüklerle ilgili tüm bilgileri de kopyalanacaktõr. 58. Menüden Düzenle>Elemanlarõ Pencereyle Seç komutunu seçin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-25

227 59. Çalõşma penceresi içerisinde Çerçevenin dõşõnda sol üst tarafõna tõklayõp bõrakõn ve imleç hareket ettirip yine ayni şekilde çerçevenin dõşõnda sağ alt köşeye tõklayõn. Çerçeve tamamen pencere içerisinde kalarak tüm elemanlar seçilecektir. 60. Menüden Düzenle>Kopyala komutunu seçin. 61. Menüden Düzenle>Yapõştõr komutunu seçin. Ekrana gelen diyalog kutusunda dx metin kutusunda <3> yazõn. Program birinci çerçeveyi yükleri ve geometrisi ile birlikte 3 m uzaklõkta ve birinci çerçeveye paralel olarak kopyalayacaktõr. 62. Seçim ortamõndan çõkmak için, Menüden Düzenle>Eleman Seçimini Kaldõr komutunu seçin. Yapõnõn görünüş noktasõnõ değiştirme 63. LC. Yapõnõn üst düğüm noktasõna yakõn herhangi bir yere tõklayõn (kirişlerin birleşme noktasõ). İmleci serbest bõrakõp sağa ve yukarõ doğru yavaşça sürükleyin ve elverişli görüntüyü elde ettiğinizde durun. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-26

228 Aşõklarõn tanõmlanmasõ 64. {Eleman Özellikleri} Araç çubuğunda aşağõdaki değişiklikleri yapõn, a. <Proje Kütüphanesi> listesinden IPE 180 (Fe360) kesitini seçin. b. <Bağlanõm> listesinden <Sabit-Sabit> i seçin. c. Gamma Açõsõ metin kutusuna <18,43> yazõn. d. <Eleman Gruplarõ> listesinden <Aşõk> seçin. e. Yükler (LC ): <Zati>: <Genel Z> ve <Q> = {0,0250} t/m. <Rüzgar + Y>: <Yerel Z> ve <Q> = {0,070} t/m. <Kar 1>: <Genel Z> ve <Q> = {0,005} t/m. Diğer tüm seçenekleri temizleyin. 65. LC. Sõrasõyla şu düğüm noktalarõnõ tõklayõn {2,11}, {5,14}, {6,15}, {7,16} Eleman yük düzeltmesi 66. Ortadaki ikinci kuşaklamanõn kenardakilere oranla daha fazla yük alacağõndan yükleri düzletmemiz gerekir. 67. Menüden Düzenle> Elemanlarõ Seç komutunu seçin. [Ctrl] tuşuna basõlõ tutarak 18, 19 ve 20 numaralõ elemanlarõ seçin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-27

229 68. Çalõşma penceresinin sağ tarafõnda bulunan {Kesit Özellikleri} diyalog kutusunda {Eleman Yükleri} sekmesini tõklayõn. {Yükleme Durumlarõ} bölümünde <Zati> yi seçin ve <Q> bölümündeki metin kutusuna {0.05} t/m yazõn <Rüzgar + Y> yi seçip {0.12} t/m yazõn ve <Kar 1> seçerek {0.01} t/m yazõn. 69. Menüden Düzenle> Eleman Seçimini Kaldõr komutunu seçin. Kalan diğer aşõklarõn tanõmlanmasõ 70. {Eleman Özellikleri} araç çubuğunda Gamma açõsõ metin kutusunda <-18,43> yazõn. 71. LC ve ekrana gelen diyalog kutusundaki tüm seçimleri kaldõrõn. Sõrayla [Güncelle] ve [Tamam] õ tõklayõn. 72. LC. Sõrasõyla şu düğüm noktalarõnõ tõklayõn {8,17}, {9,18} 73. Eleman yüklerinin tanõmlanmasõ a. Menüden Düzenle>Elemanlarõ Seç komutunu tõklayõn ve 21, 22 numaralõ elemanlarõ seçin b. {Kesit Özellikleri} diyalog kutusunda {Eleman Yükleri} sekmesini tõklayõn VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-28

230 c. <Zati> yi seçin ve <Genel Z> aksõnõ tõklayarak <Q> metin kutusunda {0.05} t/m yazõn. d. <Rüzgar Y> yi seçin ve <Yerel Z> aksõnõ tõklayarak <Q> metin kutusunda {-0.09} t/m yazõn. e. <Kar 2> yi seçin ve <Genel Z> aksõnõ tõklayarak <Q> metin kutusunda {0.012} yazõn. 74. Menüden Düzenle> Eleman Seçimini Kaldõr komutunu seçin. Aşõklarda yük düzeltmesi 75. LC. Sõrasõyla şu düğüm noktalarõnõ tõklayõn, {4,13} 76. Eleman yüklerinin tanõmlanmasõ. a. Menüden Düzenle>Elemanlarõ Seç komutunu tõklayõn ve 23 numaralõ elemanõ seçin. b. {Kesit Özellikleri} diyalog kutusunda {Eleman Yükleri} sekmesini tõklayõn. c. <Zati> yi seçin ve <Genel Z> aksõnõ tõklayarak <Q> metin kutusunda {0.025} t/m yazõn. d. <Rüzgar Y> yi seçin ve <Yerel Z> aksõnõ tõklayarak <Q> metin kutusunda { } t/m yazõn. e. Kar 2> yi seçin ve <Genel Z> aksõnõ tõklayarak <Q> metin kutusunda {0.006} yazõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-29

231 77. Menüden Düzenle> Eleman Seçimini Kaldõr komutunu seçin. Yüklerin filtre yardõmõyla tanõmlanmasõ 78. Yapõnõn tanõmlanmasõ hemen hemen tamamlandõğõ bu noktada henüz hiçbir hareketli yük tanõmlamasõ yapõlmadõ. Bu aşamada Filtre kullanarak seçim yardõmõyla aşõklar üzerinde hareketli yük tanõmlamasõ yapacağõz. 79. Menüden Düzenle>Filtre kullanarak Seçim komutunu seçin. Resim 7 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 7 FILTRE KULLANRAK SEÇİM diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-30

232 PROGRAM AKIŞI KULLANICI İŞLEMLERİ 80. <Grup ismine göre> bölümünde seçme listesinden <Aşõk (Çelik)> i seçin ve [Tamamõ] tõklayõn. Program aşõk olarak tanõmlanmõş tüm elemanlarõ otomatik olarak seçecektir. 81. {Eleman Yükleri} sekmesinde <Hareketli Yükler> i seçin ve <Q> metin kutusunda {0.10} t/m yazõn /69 da tanõmlanan şekilde bu değeri aşõklar için {0.05} t/m olarak değiştirin. Çatõ kuşaklamalarõnõn tanõmlanmasõ 83. {Eleman Özellikleri} diyalog kutusunda aşağõdaki değişiklikleri yapõn, a. <Proje Kütüphanesi> listesinden <KT 40x40x2,6 (Fe360)> kesitini seçin b. <Bağlanõm> listesinden <Mafsal- Mafsal > seçeneğini tõklayõn. c. Gamma açõsõ metin kutusunda <18,43> yazõn. d. <Eleman Gruplarõ> listesinden <Çatõ Kuşaklamasõ> seçeneğini tõklayõn. 84. {5,15} ve {6,14} numaralõ düğümler arasõnda elemanlarõ tanõmlayõn. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-31

233 85. {Eleman Özellikleri} diyalog kutusunda Gamma Açõsõ bölümündeki metin kutusunda <-18,43> yazõn ve işlemi {8,18} ve {9,17} numaralõ düğümler için yineleyin. 86. Artõk model tanõmlama işlemini tamamlamõş bulunuyorsunuz... Çalõşmanõzõ kaydetmek için Menüden Dosya>Kaydet i tõklayõn. ADIM 6 TANISAL KONTROLLER VE HESAPLAMA Yapõnõn tanõmlanmasõ tamamlandõktan sonra analiz yapmadan önce yapõnõn bütünlük kontrollerinin yapõlmasõ gerekmektedir. VK STEEL programõ kullanõcõyõ ilgili mesajlarla uyaran bir dizi tanõsal kontroller sağlamaktadõr. 6. Adõmda iki işlem anlatacağõz : Bütünlük kontrolleri ve Uzay çerçeve analizi. İşlemleri izleyin PROGRAM AKIŞI Bütünlük kontrolleri KULLANICI İŞLEMLERİ 87. Menüden Analiz>Bütünlük Kontrolleri komutunu seçin. Resim 8 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 8 Bütünlük Kontrolleri diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-32

234 88. Diyalog kutusundaki tüm seçenekleri tõklayõn ve [Tamam] a basõn. 89. Ekrana gelen mesajlarda hata bulunmamasõ gerekmektedir. Eğer hata mesajõ alõrsanõz Adõm 5 teki işlemleri tekrarlayõn. Yapõsal Analiz 90. Bütünlük kontrollerinde hata mesajõ alõnmadõğõnda Uzay çerçeve yapõsal analiz işlemine başlayabilirsiniz. Menüden Analiz>Analiz komutunu seçin. Resim 9 da görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 9 Analiz diyalog kutusu 91. Analizin yapõlacağõ Diskin programõn kurulumunun yapõldõğõ disk ile ayni olduğundan ve <Ek dõşmerkezliğin> {sõfõr} olduğundan emin olun ve [Tamam] a basõn VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-33

235 Analiz Raporu 92. Yapõsal analiz tamamlandõğõnda ekrana Resim 10 da görülen analiz raporu gelecektir. Resim 10 Sonuç Kontrolü ekranõ VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-34

236 ADIM 7 ELEMAN KONTROLLERİ Yapõsal analiz sonucu düğüm noktasõ ve deplasmanlarõ ve eleman deformasyonlarõ hesaplanõr. Diğer bir deyişle yapõdaki tüm gerilme değerleri bulunur. Kontrol işlemleri sürecinde program gerilmeleri ilgili yönetmelik değerleri uyarõnca faktörize eder. Kontrol sõrasõnda herhangi bir eleman yetersiz bulunduğunda kontrol durdurularak eleman numarasõ ve hata tipini gösterir ilgili hata mesajõ ekrana gelir. Bu örnek için yetersizlik sağlanabilmesi için kirişin bir parçasõnõ değiştireceğiz. İşlemleri izleyin PROGRAM AKIŞI Bir kiriş için kesitin değiştirilmesi (Yalnõz bu örnek için) KULLANICI İŞLEMLERİ 93. Menüden Düzenle>Eleman Seç komutunu tõklayõn numaralõ kirişi seçin. 95. {Kesit Özellikleri} diyalog kutusunda Geometri sekmesinde bulunan Kesit Tipi bölümündeki listeden <IPE80 (Fe360)> seçin. 3 numaralõ kirişe ait <IPE200 (Fe360)> olan kesit <IPE80 (Fe360)> olarak değiştirilecektir. 96. Adõm 6 da anlatõlan işlemleri tekrar edin. VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-35

237 Eleman Kontrolleri 97. Menüden Analiz>Eleman Kontrolleri komutunu seçin. Resim 11 de görülen diyalog kutusu ekrana gelecektir. Resim 11 Eleman Tasarõmõ Diyalog kutusu VK STEEL KULLANIM KİTABI BÖLÜM 2-36

ÜÇ BOYUTLU ÇELİK YAPILAR

ÜÇ BOYUTLU ÇELİK YAPILAR STEEL ÜÇ BOYUTLU ÇELİK YAPILAR B Ö L Ü M 1 İ Ç İ N D E K İ L E R BÖLÜM 1. İÇİNDEKİLER BÖLÜM 2. GİRİŞ Bölüm 2-1 SİSTEM VE YAZILIM GEREKSİNİMLERİ 2 KURULUM 2 PROGRAMIN YAPISI 3 ÇALIŞMA ORTAMI İLE İLK TEMAS

Detaylı

E=29000 ksi, Poisson oranõ =0.3, Tüm elemanlar 1.5 çapõnda çelik kablo.

E=29000 ksi, Poisson oranõ =0.3, Tüm elemanlar 1.5 çapõnda çelik kablo. Problem E Kablo gerilmesi Çelik E=29000 ksi, Poisson oranõ =0.3, Tüm elemanlar 1.5 çapõnda çelik kablo. D noktasõ düğüm yükleri: Fx=50 kips, Fz=-750 kips Yapõlacaklar D düğüm noktasõnõn X yönünde yer değişmesini,

Detaylı

Powerpoint; Microsoft ofis programları içinde bulunan bir sunum hazırlama programıdır.

Powerpoint; Microsoft ofis programları içinde bulunan bir sunum hazırlama programıdır. Powerpoint; Microsoft ofis programları içinde bulunan bir sunum hazırlama programıdır. Powerpoint ile toplantılar da veya herhangi bir konu üzerinde açıklama getirmek için sunu hazırlarız. Powerpoint2003

Detaylı

Kopyalama ve Taşıma konularıyla ilgili daha değişik uygulamalar yaparak bu konunun pekiştirilmesini sağlamanız yararınıza olacaktır.

Kopyalama ve Taşıma konularıyla ilgili daha değişik uygulamalar yaparak bu konunun pekiştirilmesini sağlamanız yararınıza olacaktır. Kopyalama ve Taşıma konularıyla ilgili daha değişik uygulamalar yaparak bu konunun pekiştirilmesini sağlamanız yararınıza olacaktır. NOTLAR: 1. Bir Klasörün içindeki bir dosyayı fare sol tuşunu basılı

Detaylı

III. Ünite A. BAŞLANGIÇ B. TEMEL İŞLEMLER C. BİÇİMLEME D. SAYFA BİÇİMLEME E. YAZDIRMA F. İLERİ ÖZELLİKLER KELİME İŞLEM PROGRAMI

III. Ünite A. BAŞLANGIÇ B. TEMEL İŞLEMLER C. BİÇİMLEME D. SAYFA BİÇİMLEME E. YAZDIRMA F. İLERİ ÖZELLİKLER KELİME İŞLEM PROGRAMI III. KELİME İŞLEM PROGRAMI Ünite A. BAŞLANGIÇ B. TEMEL İŞLEMLER C. BİÇİMLEME D. SAYFA BİÇİMLEME E. YAZDIRMA F. İLERİ ÖZELLİKLER 71 A BAŞLANGIÇ Konuya Hazırlık 1. Bildiğiniz kelime işlemci programlarını

Detaylı

Hızlı Başlangıç Kılavuzu

Hızlı Başlangıç Kılavuzu Hızlı Başlangıç Kılavuzu Microsoft Word 2013 önceki sürümlerden farklı görünüyor, bu nedenle öğrenmenizi kolaylaştırmak için bu kılavuzu oluşturduk. Hızlı Erişim Araç Çubuğu Buradaki komutlar her zaman

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 AMAÇ Bilgisayar ve elektronik tablolama yazılımı sağlandığında elektronik tablolama yazılımı çalışma alanı düzenlemelerini yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Güncel olarak

Detaylı

İÇİNDEKİLER. 2. Cilt... ... Ekler (İlave Yetenekler)... Sonlu Elemanlar Analizi... 358 ...

İÇİNDEKİLER. 2. Cilt... ... Ekler (İlave Yetenekler)... Sonlu Elemanlar Analizi... 358 ... İÇİNDEKİLER 2. Cilt...... İKİNCİ BÖLÜM... Ekler (İlave Yetenekler)... Sonlu Elemanlar Analizi... 358...Döşemeler...... 383...Çizimler...... 390...Metrajlar......... 403...Yük Taşõyan Duvarlar... 408...Kazõklar.....

Detaylı

2000 de Programlarla Çalışmalar

2000 de Programlarla Çalışmalar Windows 2000 de Programlarla Çalışmalar 24 3 Windows 2000 de Programlarla Çalışmalar Programları Başlatmak Programları başlat menüsünü kullanarak, başlatmak istediğiniz programın simgesini çift tıklayarak

Detaylı

Kelime işlemcilerin işlevlerini öğrenmek. Başlıca kelime işlemcileri tanımak. Microsoft Word 2010 programı hakkında temel bilgileri öğrenmek.

Kelime işlemcilerin işlevlerini öğrenmek. Başlıca kelime işlemcileri tanımak. Microsoft Word 2010 programı hakkında temel bilgileri öğrenmek. Amaçlarımız 2 Kelime işlemcilerin işlevlerini öğrenmek. Başlıca kelime işlemcileri tanımak. programı hakkında temel bilgileri öğrenmek. da metin biçimlendirmek. 1 Kelime İşlemcilerin İşlevleri 3 Kelime

Detaylı

Açılan programın pencere görünümü aşağıdaki gibidir. 2. Araç Çubuğundan kaydet düğmesi ile

Açılan programın pencere görünümü aşağıdaki gibidir. 2. Araç Çubuğundan kaydet düğmesi ile POWERPOINT PROGRAMI Powerpoint bir sunu hazırlama programıdır. Belirli bir konu hakkında bilgi vermek için, derslerle ilgili bir etkinlik hazırlamak için, dinleyicilere görsel ortamda sunum yapmak için

Detaylı

2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI

2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI İşletim Sisteminde Yapılan Uygulamalar Bir Bilgisayarda Hangi İşletim Sistemi Yüklü Olduğunu

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ 6. SINIF 2. DÖNEM 2. SINAV ÇALIŞMA NOTLARI MİCROSOFT EXCEL PROGRAMI Programın Açılışı: Başlat Tüm Programlar Microsoft Office Microsoft

Detaylı

NOT: LÜTFEN BU BELGEYİ OKUMADAN YAZILIMI YÜKLEMEYİ DENEMEYİN.

NOT: LÜTFEN BU BELGEYİ OKUMADAN YAZILIMI YÜKLEMEYİ DENEMEYİN. INSITE YÜKLEME BÜLTENİ Sayfa 2: INSITE yükleme Sayfa 8: INSITE kaldırma NOT: LÜTFEN BU BELGEYİ OKUMADAN YAZILIMI YÜKLEMEYİ DENEMEYİN. HATALI YÜKLEME VEYA KULLANIM YANLIŞ VERİLERE VEYA EKİPMANIN ARIZALANMASINA

Detaylı

T I M B E R. Kullanım Kitabı

T I M B E R. Kullanım Kitabı T I M B E R Kullanım Kitabı UYARI TIMBER Telif hakları 4M firmasına (1999-2015) aittir. (www.4msa.com) İçindekiler 1. Kabuller & Yönetmelikler... 1 1.1. Yönetmelikler... 1 1.2. Birimler... 1 1.3. Kabuller...

Detaylı

Öğrenci Hızlıbaşlama Kılavuzu, Turnitin i kullanmaya başlamanızda ve ilk ödevinizi göndermenizde adım adım size yardımcı olacaktır.

Öğrenci Hızlıbaşlama Kılavuzu, Turnitin i kullanmaya başlamanızda ve ilk ödevinizi göndermenizde adım adım size yardımcı olacaktır. Öğrenci Hızlıbaşlama Kılavuzu Tanıtım Öğrenci Hızlıbaşlama Kılavuzu, Turnitin i kullanmaya başlamanızda ve ilk ödevinizi göndermenizde adım adım size yardımcı olacaktır. Başlamak için, Turnitin e kayıt

Detaylı

BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI NESNE İŞLEMLERİ

BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI NESNE İŞLEMLERİ BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI NESNE İŞLEMLERİ Büro Yönetimi Öğretmeni Fatma GEZ RESİM EKLEME RESİM EKLEME Kelime işlemci programı, hazırlamış olduğumuz belgenin istenilen yerine resim ekleme özelliğine

Detaylı

Açılan penceren gerekli ayarlamalar yapılarak sayfa numaraları görüntülenir.

Açılan penceren gerekli ayarlamalar yapılarak sayfa numaraları görüntülenir. Sayfa numarası ekleme: Ekle menüsünden sayfa numaraları seçeneğine tıklandığında Açılan penceren gerekli ayarlamalar yapılarak sayfa numaraları görüntülenir. Tarih ve saat ekleme: Ekle menüsünden Tarih

Detaylı

Seçenekler Menüsünden Genel Sekmesi

Seçenekler Menüsünden Genel Sekmesi Seçenekler Menüsünden Genel Sekmesi Word 2003 açtıktan sonra ARAÇLAR>SEÇENEKLER tıklanır. Karşımıza bu tür ekran çıkar. İlk komut Arka planda yeniden sayfalandır ; Siz çalışırken belgeleri otomatik olarak

Detaylı

T.C. istanbul ÜNiVERSiTESi ÖĞRENCi BiLGi SiSTEMi. ÖĞRETiM ELEMANI KULLANIM KILAVUZU

T.C. istanbul ÜNiVERSiTESi ÖĞRENCi BiLGi SiSTEMi. ÖĞRETiM ELEMANI KULLANIM KILAVUZU T.C. istanbul ÜNiVERSiTESi ÖĞRENCi BiLGi SiSTEMi ÖĞRETiM ELEMANI KULLANIM KILAVUZU 1 1. Sisteme Giriş Nokta Üniversite Otomasyonu sistemini kullanabilmek için öncelikle Windows işletim sisteminde bulunan

Detaylı

Donatlar-NotePad DONATILAR

Donatlar-NotePad DONATILAR Donatlar-NotePad DONATILAR Donatılar işletim sistemiyle birlikte gelen programların yer aldığı bölümdür. Bu programlara Başlat-Tüm Programlar- Donatılar adımlarıyla ulaşılır. Not Defteri (Notepad) Sadece

Detaylı

TEMEL BİLGİSAYAR. Ders Notları. Yard. Doç. Dr. Seyit Okan KARA

TEMEL BİLGİSAYAR. Ders Notları. Yard. Doç. Dr. Seyit Okan KARA TEMEL BİLGİSAYAR Ders Notları Yard. Doç. Dr. Seyit Okan KARA İÇERİK Excel program penceresi elemanlarının tanıtımı. Menüler ve araç çubuklarının içerikleri ve uygulamaları. Dosya, Düzen ve Görünüm menülerinin

Detaylı

08.11.2015 WORD KULLANIMI

08.11.2015 WORD KULLANIMI KELİME İŞLEMCİ-MİCROSOFT OFFİCE OFFICE DÜĞMESİ HIZLI ERİŞİM ARAÇ ÇUBUĞU MENÜLER ŞEKİL, RESİM EKLEME TABLO EKLEME ETKİNLİKLER 1 OFFICE DÜĞMESİ: Çalışmamız ile ilgili dosya işlemleri yapmamızı sağlar. Yeni

Detaylı

ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında... 1 2. Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım:... 2 3. Kullanım Rehberi...

ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında... 1 2. Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım:... 2 3. Kullanım Rehberi... ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında... 1 2. Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım:... 2 3. Kullanım Rehberi... 3 İndirme... 3 Sunucu yazılım kurulumu... 3 Kurulum sayfası çıkacaktır...

Detaylı

ÖNDER BİLGİSAYAR KURSU. Microsoft Office Kursu Eğitim İçeriği

ÖNDER BİLGİSAYAR KURSU. Microsoft Office Kursu Eğitim İçeriği ÖNDER BİLGİSAYAR KURSU Microsoft Office Kursu Eğitim İçeriği Microsoft WORD 1. PENCERE ELEMANLARI VE GÖRÜNTÜLEME BİÇİMLERİ 1.1. Genel Bilgiler 1.2. Ekran Görünümleri 1.3. Metin Sınırları ve Basımda Çıkmayan

Detaylı

Ecza Depolarına Ait E-Fatura Aktarım Modülü

Ecza Depolarına Ait E-Fatura Aktarım Modülü Bilge Elektronik Ltd. Şti. Eczanem Otomasyon Sistemi Ecza Depolarına Ait E-Fatura Aktarım Modülü 1 1. SELÇUK/AS/NEVZAT/DİLEK Ecza Depoları E-Fatura Aktarımı.. 3 2. HEDEF Ecza Deposu E-Fatura Aktarımı..

Detaylı

düğmesine ile bir sayfa yukarıya, düğmesi ile bir sayfa aşağı gidebilirsiniz.

düğmesine ile bir sayfa yukarıya, düğmesi ile bir sayfa aşağı gidebilirsiniz. Metin işlemleri Bu bölümde belgenizde değişiklik veya düzenleme yapmak istediğinizde ihtiyaç duyacağınız işlemler ile metin girişini kolaylaştıracak araçlara yer verilmiştir. Dolaşma Belge içinde dolaşmak

Detaylı

MICROSOFT OFFICE WORD 2010 ÖRNEK TEST SORULARI

MICROSOFT OFFICE WORD 2010 ÖRNEK TEST SORULARI MICROSOFT OFFICE WORD 2010 ÖRNEK TEST SORULARI 1-) Word 2010 nedir? A-) Hesap Programıdır B-) Tablo - Grafik Programıdır C-) Kelime İşlem Programıdır D-) İşletim Sistemidir 2-) Microsoft Word 2007 programında

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1. BİLGİSAYARIN TANIMI VE ÇALIŞMA PRENSİBİ...1 BÖLÜM-2. WİNDOWS XP İŞLETİM SİSTEMİ...27

İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1. BİLGİSAYARIN TANIMI VE ÇALIŞMA PRENSİBİ...1 BÖLÜM-2. WİNDOWS XP İŞLETİM SİSTEMİ...27 İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1. BİLGİSAYARIN TANIMI VE ÇALIŞMA PRENSİBİ...1 1.1. GİRİŞ...1 1.2. BİLGİSAYARIN TANIMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ...3 1.3. BİLGİSAYARIN FONKSİYONLARI...3 1.4. BİLGİSAYARIN YAPISI VE BİLGİSAYARI

Detaylı

SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI

SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI Kelime İşlemci - Word Prof.Dr. Fatih TANK Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Sigortacılık ve Aktüerya Bilimleri Bölümü Prof.Dr. Fatih TANK - Temel - Ders

Detaylı

Resim 7.20: Yeni bir ileti oluşturma

Resim 7.20: Yeni bir ileti oluşturma F İLETİLER Konuya Hazırlık 1. E-posta adresinden yeni bir ileti nasıl oluşturulur? 1. İLETI GÖNDERME a. Yeni bir ileti oluşturma: Yeni bir ileti oluşturmak için Dosya/Yeni/E-posta iletisi seçilebileceği

Detaylı

Kurulum ve Sistem Gereklilikleri 1

Kurulum ve Sistem Gereklilikleri 1 Kurulum ve Sistem Gereklilikleri 1 1 KURULUM VE SISTEM GEREKLILIKLERI...2 1.1 DONANIM VE YAZILIM GEREKLILIKLERI...2 1.2 KURULUM...3 1.3 LIFTDESIGNER 5 UYGULAMASINI İLK DEFA BAŞLATMA...6 1.4 DIGIPARA SUITE

Detaylı

Ders 13 te daha önce değinmediğimiz bazõ çizim araçlarõnõn kullanõmõnõ gündeme getireceğiz.

Ders 13 te daha önce değinmediğimiz bazõ çizim araçlarõnõn kullanõmõnõ gündeme getireceğiz. Ders 13 te daha önce değinmediğimiz bazõ çizim araçlarõnõn kullanõmõnõ gündeme getireceğiz. Ölçü Çizgilerini Birleştirmek Ölçü Noktasõ Eklemek veya Kaldõrmak Kot Markasõ Kaynak İşareti Ölçülendirme Şeçenekleri

Detaylı

VERİ TABANI UYGULAMALARI

VERİ TABANI UYGULAMALARI V. Ünite VERİ TABANI UYGULAMALARI A. BAŞLANGIÇ B. BİR VERİ TABANI YARATMA C. FORMLARIN KULLANIMI D. BİLGİYE ERİŞİM E. RAPORLAMA 127 A BAŞLANGIÇ Konuya Hazırlık 1. Veri tabanı programları hangi amaç için

Detaylı

ETABS - Serbestçe Yerleştirilebilen ve Değiştirilebilen Düğmeli Menu Gruplarõ

ETABS - Serbestçe Yerleştirilebilen ve Değiştirilebilen Düğmeli Menu Gruplarõ ETABS - Serbestçe Yerleştirilebilen ve Değiştirilebilen Düğmeli Menu Gruplarõ Simge ve İngilizcesi Türkçe Karşõlõğõ MAIN ANA MENÜ Yeni Model / Yeni bir modele başla *.EDB dosyasõnõ Aç / Önceden hazõrlanmõş

Detaylı

Hızlı Başlangıç Kılavuzu

Hızlı Başlangıç Kılavuzu Hızlı Başlangıç Kılavuzu Microsoft Excel 2013 önceki sürümlerden farklı görünüyor, bu nedenle öğrenmenizi kolaylaştırmak için bu kılavuzu oluşturduk. Hızlı Erişim Araç Çubuğu'na komutlar ekleme Şeridi

Detaylı

MS WORD 4.BÖLÜM. Bölüm Adı: NESNE EKLEME Bölümün Amacı: Belgeye nesne ekleme işlemlerini gerçekleştirmek.

MS WORD 4.BÖLÜM. Bölüm Adı: NESNE EKLEME Bölümün Amacı: Belgeye nesne ekleme işlemlerini gerçekleştirmek. MS WORD 4.BÖLÜM Bölüm Adı: NESNE EKLEME Bölümün Amacı: Belgeye nesne ekleme işlemlerini gerçekleştirmek. Neler Öğreneceksiniz? Bu bölümü bitiren kişi: 1. Ekle sekmesini tanır. 2. Kapak sayfası oluşturabilir.

Detaylı

IV. Ünite A. BAŞLANGIÇ B. TEMEL İŞLEMLER C. FORMÜLLER VE FONKSİYONLAR D. BİÇİMLEME E. İLERİ ÖZELLİKLER ELEKTRONİK TABLOLAMA

IV. Ünite A. BAŞLANGIÇ B. TEMEL İŞLEMLER C. FORMÜLLER VE FONKSİYONLAR D. BİÇİMLEME E. İLERİ ÖZELLİKLER ELEKTRONİK TABLOLAMA IV. ELEKTRONİK TABLOLAMA Ünite A. BAŞLANGIÇ B. TEMEL İŞLEMLER C. FORMÜLLER VE FONKSİYONLAR D. BİÇİMLEME E. İLERİ ÖZELLİKLER 99 A BAŞLANGIÇ Konuya Hazırlık 1. Excel le Word ün farklılıkları neler olabilir?

Detaylı

ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU

ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU Üniversitemiz Webmail servisi yenilenmiş olup Roundcube webmail üzerinden servis vermeye başlamıştır. Daha önce kullanılan SquirrelMail servisi https://oldwebmail.cankaya.edu.tr/

Detaylı

Her bir ofis programının olduğu gibi FrontPage inde bir dosya uzantısı vardır. Bunlar *.html veya *.htm dosya uzantılarıdır.

Her bir ofis programının olduğu gibi FrontPage inde bir dosya uzantısı vardır. Bunlar *.html veya *.htm dosya uzantılarıdır. FrontPage Nasıl Kullanılır? 1 Giriş FrontPage programı kolay şekilde web siteler hazırlayabileceğiniz ofis yazılımlarından birisidir. Hiçbir kod bilgisi gerektirmeden tasarımlarını kolay şekilde yapabileceğini

Detaylı

Bir Ağ Üzerindeki Müsait İşlevler Ağ Kablosunun Ağa Bağlanmasõ Makineyi Ağ üzerinde Kurmak Windows Yapõlandõrma

Bir Ağ Üzerindeki Müsait İşlevler Ağ Kablosunun Ağa Bağlanmasõ Makineyi Ağ üzerinde Kurmak Windows Yapõlandõrma Ağ Rehberi 1 2 3 4 5 6 7 Bir Ağ Üzerindeki Müsait İşlevler Ağ Kablosunun Ağa Bağlanmasõ Makineyi Ağ üzerinde Kurmak Windows Yapõlandõrma Yazõcõ İşlevini Kullanõm Web Tarayõcõsõyla Ağ Arayüzünün Yapõlandõrõlmasõ

Detaylı

Archive Player Divar Series. Kullanım kılavuzu

Archive Player Divar Series. Kullanım kılavuzu Archive Player Divar Series tr Kullanım kılavuzu Archive Player İçindekiler tr 3 İçindekiler 1 Giriş 4 2 Çalışma 5 2.1 Programın başlatılması 5 2.2 Ana pencere tanıtımı 6 2.3 Açma düğmesi 6 2.4 Kamera

Detaylı

Copyright Netcad Mühendislik Bilgisayar Tic.Ltd. Şti. 1999. Bütün Haklarõ Saklõdõr. Telif hakkõ kanunlarõ çerçevesinde izin verilen haller dõşõnda,

Copyright Netcad Mühendislik Bilgisayar Tic.Ltd. Şti. 1999. Bütün Haklarõ Saklõdõr. Telif hakkõ kanunlarõ çerçevesinde izin verilen haller dõşõnda, Hesap Bu belgedeki tüm bilgiler önceden uyarõ yapõlmadan değiştirilebilir ve Ulusal Cad ve GIS Çözümleri Mühendislik Bilgisayar A.Ş. adõna verilmiş herhangi bir taahhüt niteliği taşõmaz. Bu belgede açõklanan

Detaylı

Copyright 2017 HP Development Company, L.P.

Copyright 2017 HP Development Company, L.P. Kullanıcı Kılavuzu Copyright 2017 HP Development Company, L.P. Bu belgede yer alan bilgiler önceden bildirilmeden değiştirilebilir. HP ürünleri ve hizmetlerine ilişkin garantiler, bu ürünler ve hizmetlerle

Detaylı

Nokta Kenetleme Araçlarõ

Nokta Kenetleme Araçlarõ Nokta Kenetleme Araçlarõ Nokta kenetleme (snap) araçlarõ siz modeliniz üzerinde ilerlerken göstergenize en yakõn kenetleme noktasõnõ bulur. Nokta kenetleme (snap) araçlarõ, nesnelerin hõzlõ ve doğru bir

Detaylı

SEM2015 programı kullanımı

SEM2015 programı kullanımı SEM2015 programı kullanımı Basit Kuvvet metodu kullanılarak yazılmış, öğretim amaçlı, basit bir sonlu elemanlar statik analiz programdır. Çözebileceği sistemler: Düzlem/uzay kafes: Evet Düzlem/uzay çerçeve:

Detaylı

MODEM OPTIONS. for Nokia 7650 HIZLI KULLANIM KILAVUZU. Copyright 2002 Nokia.Tüm haklarõ mahfuzdur. 9354488 Issue 1

MODEM OPTIONS. for Nokia 7650 HIZLI KULLANIM KILAVUZU. Copyright 2002 Nokia.Tüm haklarõ mahfuzdur. 9354488 Issue 1 MODEM OPTIONS for Nokia 7650 HIZLI KULLANIM KILAVUZU Copyright 2002 Nokia.Tüm haklarõ mahfuzdur. 9354488 Issue 1 İçindekiler 1. GİRİŞ... 1 2. MODEM OPTIONS FOR NOKIA 7650 Yİ YÜKLEME... 1 3. TELEFONUNUZU

Detaylı

25. SEM2015 programı kullanımı

25. SEM2015 programı kullanımı 25. SEM2015 programı kullanımı Basit Kuvvet metodu kullanılarak yazılmış, öğretim amaçlı, basit bir sonlu elemanlar statik analiz programdır. Program kısaca tanıtılacak, sonraki bölümlerde bu program ile

Detaylı

SAP2000. Üç boyutlu Yapõlarõn Lineer ve Nonlineer Statik ve Dinamik Çözümlenmesi ve BAŞLARKEN

SAP2000. Üç boyutlu Yapõlarõn Lineer ve Nonlineer Statik ve Dinamik Çözümlenmesi ve BAŞLARKEN SAP2000 Üç boyutlu Yapõlarõn Lineer ve Nonlineer Statik ve Dinamik Çözümlenmesi ve Boyutlandõrõlmasõ Yazõlõmlarõ Serisi BAŞLARKEN COMPUTERS & ENGINEERING Versiyon 10 Eylül 2005 Türkçesi: Nisan 2006 TELİF

Detaylı

25. SEM2015 programı ve kullanımı

25. SEM2015 programı ve kullanımı 25. SEM2015 programı ve kullanımı Kuvvet metodu kullanılarak yazılmış, öğretim amaçlı, basit bir sonlu elemanlar statik analiz programdır. Program kısaca tanıtılacak, sonraki bölümlerde bu program ile

Detaylı

Türk Akreditasyon Kurumu. LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: P704 Revizyon No: 03. Hazõrlayan Kontrol Onay

Türk Akreditasyon Kurumu. LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: P704 Revizyon No: 03. Hazõrlayan Kontrol Onay Doküman Adõ: YETERLİLİK DENEYLERİ VE LABORATUVARLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMLARI PROSEDÜRÜ Doküman No.: Revizyon No: 03 5.2,5.3 03 5.2 ve 5.3 maddeleri değiştirildi 3, 4 02 5.2. Karşõlaştõrma Ölçümleri

Detaylı

Dersin Konusu ve Amaçları: Ders P lanı: Bölüm 1: Bilgi Teknolojilerinde Temel Kavramlar

Dersin Konusu ve Amaçları: Ders P lanı: Bölüm 1: Bilgi Teknolojilerinde Temel Kavramlar Bilgi Teknolojileri ve Uygulamalarına Giriş Dersin Konusu ve Amaçları: Bu dersin amacı daha önce bilgisayar ve bilgi teknolojileri alanında herhangi bir bilgi ve/veya deneyime sahip olmayan öğrenciye bilgi

Detaylı

Şekil 7.14: Makro Kaydet Penceresi

Şekil 7.14: Makro Kaydet Penceresi 7.2.4. Makrolar Kelime işlemci programında sık kullanılan bir görevi (çok kullanılan düzenleme ve biçimlendirme işlemlerini hızlandırma, birden çok komutu birleştirme, iletişim kutusu içinde daha kolay

Detaylı

P-touch Transfer Manager Kullanmı

P-touch Transfer Manager Kullanmı P-touch Transfer Manager Kullanmı Sürüm 0 TUR Giriş Önemli Not Bu belgenin içindekiler ve bu ürünün özellikleri önceden bildirilmeksizin değişikliğe tabidir. Brother, burada bulunan teknik özellikler ve

Detaylı

DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI

DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI ECDL BAŞLANGIÇ Bilgisayarı Kullanmak ve Dosyaları Yönetmek 1) Bilgisayar ı doğru şekilde kapatıp, açmak için uygun metodu uygulayınız.(bilgisayarı kapatın ve tekrar açın.)

Detaylı

Hızlı Başlangıç Kılavuzu

Hızlı Başlangıç Kılavuzu Hızlı Başlangıç Kılavuzu Microsoft Publisher 2013 önceki sürümlerden farklı görünüyor, bu nedenle öğrenmenizi kolaylaştırmak için bu kılavuzu oluşturduk. Hızlı Erişim Araç Çubuğu En sevdiğiniz komutları

Detaylı

DENEME SINAVI. ECDL BAŞLANGIÇ Hesap Tablosu

DENEME SINAVI. ECDL BAŞLANGIÇ Hesap Tablosu DENEME SINAVI ECDL BAŞLANGIÇ Hesap Tablosu 1. Hesap Çizelgesi (Microsoft Office - Excel) uygulamasını açınız. Başlat > Programlar > Microsoft Office > Microsoft Office Excel 2003 yolu izlenerek Excel programı

Detaylı

1. BELGE İŞLEMLERİ. Şekil 1.2: Open Office ilk açıldığında gelen ekran

1. BELGE İŞLEMLERİ. Şekil 1.2: Open Office ilk açıldığında gelen ekran 1.1. Arayüz 1. BELGE İŞLEMLERİ Open Office içerisinde hesap tablosu programının arayüzünü inceleyelim. Şekil 1.1:Sunum programını çalıştırma Sunum programını çalıştırmak için aşağıdaki yöntemleri deneyebiliriz.windows

Detaylı

www.elektrikogretmenleri.com

www.elektrikogretmenleri.com DREAMWEAVERDA NESNELERE DAVRANIŞ EKLEME Dreamweaver da fare hareket olaylı, animasyonlu görüntüler oluşturmak istenildiğinde hazır scriptler anlamına gelen Davranışlar(behaviors) kullanılmaktadır. Yukarıdaki

Detaylı

Zoru Kolay Yapmak İçin...

Zoru Kolay Yapmak İçin... Zoru Kolay Yapmak İçin... 3308 Mesleki Eğitim Okullarında Öğrenci Takip Programı KURULUM Programı http://www.cetasey.com/userfiles/file/setup.exe adresinden bilgisayarınıza indirip kurun. Daha sonra programın

Detaylı

Temel Bilgisayar Dersi

Temel Bilgisayar Dersi ENFORMATİK BÖLÜM BAŞKANLIĞI Temel Bilgisayar Dersi Bölüm 10-11: Microsoft PowePoint Genel Bilgiler Microsoft PowerPoint 2010, güçlü bir sunu programıdır. PowerPoint ile herhangi bir konu hakkında etkili

Detaylı

BÖLÜM 1 GİRİŞ 1.1 GİRİŞ

BÖLÜM 1 GİRİŞ 1.1 GİRİŞ BÖLÜM 1 GİRİŞ 1.1 GİRİŞ Microsoft Excel de dosyalar çalışma kitabı olarak isimlendirilir. Bu dosyalar normal belge türüdür. Dosya ismi üzerine fare ile tıklandığında dosya açılır. Excel dosyaları tablolardan

Detaylı

BİLİŞİM TEK VE YAZ. DERSİ WORD 2007 SORULARI(CEVAPLAR SON SAYFALARDA RENKLİ GÖSTERİLMİŞTİR.)

BİLİŞİM TEK VE YAZ. DERSİ WORD 2007 SORULARI(CEVAPLAR SON SAYFALARDA RENKLİ GÖSTERİLMİŞTİR.) AYRANCILAR ORTAOKULU BİLİŞİM TEK VE YAZ. DERSİ WORD 2007 SORULARI(CEVAPLAR SON SAYFALARDA RENKLİ GÖSTERİLMİŞTİR.) SORU 9-) Yandaki butonun görevi nedir? 1-) Word nedir? Hesap Programıdır Tablo - Grafik

Detaylı

Göz yorulmasına karşı büyütme ve ekran uyarlama desteği. Başvuru Kitapçığı

Göz yorulmasına karşı büyütme ve ekran uyarlama desteği. Başvuru Kitapçığı Göz yorulmasına karşı büyütme ve ekran uyarlama desteği Başvuru Kitapçığı ZoomText Express programına hoş geldiniz ZoomText Express bilgisayarınızda rahatlıkla ve kolayca kullanabileceğiniz bir ekran büyütme

Detaylı

3. Aşağıdakilerden hangisi B5 hücresinin değerini getirir (Kopyalar)? a-) =B5 b-) B5 c-) =B(5) d-) =5B

3. Aşağıdakilerden hangisi B5 hücresinin değerini getirir (Kopyalar)? a-) =B5 b-) B5 c-) =B(5) d-) =5B 1. Aşağıdakilerden hangisi hücrenin içini desen ile doldurur? a-) Biçim - Hücreler -Yazı Tipi b-) Biçim - Hücreler - Desen c-) Biçim - Hücreler Kenarlık d-) Biçim - Hücreler Hizalama 2. Aşağıdaki fonksiyonlardan

Detaylı

Harici Aygıtlar. Belge Parça Numarası: Ocak 2007

Harici Aygıtlar. Belge Parça Numarası: Ocak 2007 Harici Aygıtlar Belge Parça Numarası: 430221-141 Ocak 2007 Bu kõlavuzda isteğe bağlõ harici aygõtlarõn nasõl kullanõlacağõ anlatõlõr. İçindekiler 1 USB aygıtı kullanma USB aygõtõ bağlama.............................

Detaylı

WORD KULLANIMI

WORD KULLANIMI KELİME İŞLEMCİ-MİCROSOFT OFFİCE q OFFICE DÜĞMESİ q HIZLI ERİŞİM ARAÇ ÇUBUĞU q MENÜLER q ŞEKİL, RESİM EKLEME q TABLO EKLEME q ETKİNLİKLER 1 OFFICE DÜĞMESİ: Çalışmamız ile ilgili dosya işlemleri yapmamızı

Detaylı

TURİST BİLGİ SİSTEMİ TASARIMI VE PANORAMİK GÖRÜNTÜ İLE ENTEGRASYONU

TURİST BİLGİ SİSTEMİ TASARIMI VE PANORAMİK GÖRÜNTÜ İLE ENTEGRASYONU Selçuk Üniversitesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Öğretiminde 30. Yõl Sempozyumu,16-18 Ekim 2002, Konya SUNULMUŞ POSTER TURİST BİLGİ SİSTEMİ TASARIMI VE PANORAMİK GÖRÜNTÜ İLE ENTEGRASYONU Özgün

Detaylı

Microsoft Office Publisher 2016

Microsoft Office Publisher 2016 Microsoft Office Publisher 2016 Publisher 2016 Publisher görsel açıdan zengin, profesyonel görünümlü yayınlar oluşturmanıza yardımcı olan bir masaüstü yayımcılık uygulamasıdır. Bilgisayarınızda Publisher'la

Detaylı

Kurulum ve Başlangıç Kılavuzu. DataPage+ 2013 için

Kurulum ve Başlangıç Kılavuzu. DataPage+ 2013 için DataPage+ 2013 için En Son Güncellenme Tarihi: 25 Temmuz 2013 İçindekiler Tablosu Önkoşul Olan Bileşenleri Yükleme... 1 Genel Bakış... 1 Adım 1: Setup.exe'yi Çalıştırın ve Sihirbazı Başlatın... 1 Adım

Detaylı

Silmek istediğiniz satır/sütun/hücre yi seçin ve aşağıdaki adımlardan birini takip edin:

Silmek istediğiniz satır/sütun/hücre yi seçin ve aşağıdaki adımlardan birini takip edin: Satır/Sütun/Hücre Ekleme Paket Programlar Not_04 Oluşturduğunuz tabloya satır, sütun ve hücre ekleyebilirsiniz. Bunun için ekleme yapacağınız hücreye tıklayın ve aşağıdaki adımlardan birini takip edin:

Detaylı

35 Bu dokümanõn hiçbir kõsmõ yazarlarõn yazõlõ izni olmadan herhangi bir biçimde kopyalanamaz, çoğaltõlamaz.

35 Bu dokümanõn hiçbir kõsmõ yazarlarõn yazõlõ izni olmadan herhangi bir biçimde kopyalanamaz, çoğaltõlamaz. 3. MALİYET YÖNETİMİ 35 3.1 GİRİŞ Bu bölüm, tüm proje evrelerinde tümleşik ve kapsamlõ bir maliyet yönetim sistemi yardõmõ ile, proje maliyetlerinin yönetilmesi, kontrol edilmesi ve izlenmesi hususunda

Detaylı

Temel Bilgisayar Dersi

Temel Bilgisayar Dersi ENFORMATİK BÖLÜM BAŞKANLIĞI Temel Bilgisayar Dersi Bölüm 10-11: Microsoft PowePoint PowerPoint Sekmelerinin Tanıtımı Dosya Sekmesi Giriş Sekmesi Ekle Sekmesi Tasarım Sekmesi Geçişler Sekmesi Animasyonlar

Detaylı

Motorola Phone Tools. Hızlı Başlangıç

Motorola Phone Tools. Hızlı Başlangıç Motorola Phone Tools Hızlı Başlangıç İçerik Minimum Gereksinimler... 2 Motorola Phone Tools Yüklemeden Önce... 3 Yükleme Motorola Phone Tools... 4 Cep Telefonu Cihazını Yükleme ve Yapılandırma... 5 Çevrimiçi

Detaylı

Temel Bilgisayar Dersi

Temel Bilgisayar Dersi ENFORMATİK BÖLÜM BAŞKANLIĞI Temel Bilgisayar Dersi Bölüm 4-5-6: Microsoft Word Hızlı Erişim Araç Çubuğu: Sık kullanılan komutlar buraya eklenip, kullanılacağında hızlı erişim sağlanabilir. Office Word

Detaylı

BU CİHAZ BİLGİSAYAR BAĞLANTILI SİSTEM OLMAYIP, BAĞLI OLDUĞU BİLGİSAYAR İLE DEVAMLI İLETİŞİM YAPMAMAKTADIR. Mali Onaylı Yazarkasa

BU CİHAZ BİLGİSAYAR BAĞLANTILI SİSTEM OLMAYIP, BAĞLI OLDUĞU BİLGİSAYAR İLE DEVAMLI İLETİŞİM YAPMAMAKTADIR. Mali Onaylı Yazarkasa Hugin ALPHA Alpha ER-425TX ER-350N BU CİHAZ BİLGİSAYAR BAĞLANTILI SİSTEM OLMAYIP, BAĞLI OLDUĞU BİLGİSAYAR İLE DEVAMLI İLETİŞİM YAPMAMAKTADIR. Mali Onaylı Yazarkasa 1 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... 2 Bilgisayar

Detaylı

NETTOP MODÜLÜ İŞLEM ADIMLARI

NETTOP MODÜLÜ İŞLEM ADIMLARI NETTOP MODÜLÜ İŞLEM ADIMLARI Amaç: Kadastro parsellerinin işletme bazõnda birleştirilerek endeks değerlerine göre ifrazõnõ gerçekleştirmek ve kullanõma sunmak. Kapsam: Grafik Verilerin Oluşturulmasõ Sözel

Detaylı

Ağınız üzerinde tarama yapmak için Web Hizmetleri'ni kullanma (Windows Vista SP2 veya üzeri, Windows 7 ve Windows 8)

Ağınız üzerinde tarama yapmak için Web Hizmetleri'ni kullanma (Windows Vista SP2 veya üzeri, Windows 7 ve Windows 8) Ağınız üzerinde tarama yapmak için Web Hizmetleri'ni kullanma (Windows Vista SP2 veya üzeri, Windows 7 ve Windows 8) Web Hizmetleri protokolü, Windows Vista (SP2 veya üstü), Windows 7 ve Windows 8 kullanıcılarının,

Detaylı

ÜNİTE 1: KELİME İŞLEMCİ PROGRAMI

ÜNİTE 1: KELİME İŞLEMCİ PROGRAMI ÜNİTE 1: KELİME İŞLEMCİ PROGRAMI Kelime İşlemci Nedir? Bilgisayarda yazıların(metinlerin) yazılmasını ve düzenlenebildiği, resimlerin ve tabloların eklenebildiği yazılımların(programların) genel adıdır.

Detaylı

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN beren@sakarya.edu.tr 0264 295 5642 1 MİCROSOFT EXCEL Elektronik tablolama veya hesaplama programı olarak da adlandırılan Excel, girilen veriler üzerinde

Detaylı

MS WORD 5. BÖLÜM. Şekil 3. 100. Sayfa Düzeni Sekmesi. Şekil 3. 101. Temalar Grubu

MS WORD 5. BÖLÜM. Şekil 3. 100. Sayfa Düzeni Sekmesi. Şekil 3. 101. Temalar Grubu MS WORD 5. BÖLÜM Bölüm Adı: SAYFA DÜZENİ Bölümün Amacı: Sayfa yapısı ve düzenini değiştirmek. Neler Öğreneceksiniz? Bu bölümü bitiren kişi: 1. Ofis temalarını bilir. 2. Kenar boşluklarını, sayfa yönlendirmesini,

Detaylı

ICS TÜRK STANDARDI TS 3816/Nisan 1983 İÇİNDEKİLER

ICS TÜRK STANDARDI TS 3816/Nisan 1983 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER 0 - KONU, TANIM, KAPSAM, AMAÇ, UYGULAMA ALANI... 1 0.1 - KONU... 1 0.2 - TANIM... 1 0.2.1 - Demir Listesi»... 1 0.3 - KAPSAM... 1 0.4 - AMAÇ... 1 0.5 - UYGULAMA ALANI... 1 1 - KURALLAR... 1

Detaylı

6. NESNE İŞLEMLERİ 6.1. Resim Ekleme Ekle Çizimler Resim Küçük Resim : Ekle Resim Ekle : Ekle Çizimler 6.2. Şekil Ekleme Ekle Çizimler şekiller

6. NESNE İŞLEMLERİ 6.1. Resim Ekleme Ekle Çizimler Resim Küçük Resim : Ekle Resim Ekle : Ekle Çizimler 6.2. Şekil Ekleme Ekle Çizimler şekiller 6. NESNE İŞLEMLERİ Bu bölümde nesnelerin nasıl eklendiğini ve nasıl biçimlendirildiğini öğreneceğiz. 6.1. Resim Ekleme Kelime işlemci programı, hazırlamış olduğumuz belgenin istenilen yerine resim ekleme

Detaylı

Microsoft Word 2010 ara yüzündeki bölümler aşağıda gösterilmiştir.

Microsoft Word 2010 ara yüzündeki bölümler aşağıda gösterilmiştir. Başlangıç Bu dersin amacı, öğrencilerin çalışma hayatlarında Microsoft Word programını daha etkili ve verimli kullanmalarını sağlamak ve karşılaştıkları sorunların çözümlerine ulaşma konusunda deneyim

Detaylı

1. MİCROSOFT EXCEL 2010 A GİRİŞ

1. MİCROSOFT EXCEL 2010 A GİRİŞ 1. MİCROSOFT EXCEL 2010 A GİRİŞ 1.1. Microsoft Excel Penceresi ve Temel Kavramlar Excel, Microsoft firması tarafından yazılmış elektronik hesaplama, tablolama ve grafik programıdır. Excel de çalışılan

Detaylı

NAZMİYE DEMİREL ORTAOKULU BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERSİ 1. DÖNEM 6. SINIFLAR DERS NOTU EXCEL 2007 DERS NOTLARI

NAZMİYE DEMİREL ORTAOKULU BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ DERSİ 1. DÖNEM 6. SINIFLAR DERS NOTU EXCEL 2007 DERS NOTLARI EXCEL 2007 DERS NOTLARI Bir hesap tablosu programıdır. Excel, her türlü veriyi (özellikle sayısal verileri) tablolar ya da listeler halinde tutma ve bu verilerle ilgili ihtiyaç duyacağınız tüm hesaplamaları

Detaylı

5. HAFTA MS OFFICE EXCEL 2016 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYARDA VERİ ANALİZİ VE RAPORLAMA

5. HAFTA MS OFFICE EXCEL 2016 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYARDA VERİ ANALİZİ VE RAPORLAMA 5. HAFTA MS OFFICE EXCEL 2016 ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYARDA VERİ ANALİZİ VE RAPORLAMA 5. Hafta Konuları 1. Genel Bilgiler 2. Excel penceresinin tanıtımı 3. Sekmelerin tanıtımı 4. Temel Kavramlar 5.

Detaylı

ZİRVEDRİVEWEB YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU

ZİRVEDRİVEWEB YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU ZİRVEDRİVEWEB YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU Kullanıcı Girişi:Giriş ekranınd dan kullanıcı adı ve şifre bilgileri girilip giriş butonuna basılaraksisteme giriş yapılır. Sistem Ekranı: 4 2 Klasörler Dosyalar

Detaylı

Copyright Ulusal Cad ve GIS Çözümleri Mühendislik Bilgisayar A.Ş. 1999

Copyright Ulusal Cad ve GIS Çözümleri Mühendislik Bilgisayar A.Ş. 1999 RASTER Bu belgedeki tüm bilgiler önceden uyarõ yapõlmadan değiştirilebilir ve Ulusal Cad ve GIS Çözümleri Mühendislik Bilgisayar A.Ş. adõna verilmiş herhangi bir taahhüt niteliği taşõmaz. Bu belgede açõklanan

Detaylı

CAEeda ÇÖZÜMÜ YAPILMIŞ NACA 0012 KANADI İÇİN 2B ÇİZİM EĞİTİM NOTU. EDA Tasarım Analiz Mühendislik

CAEeda ÇÖZÜMÜ YAPILMIŞ NACA 0012 KANADI İÇİN 2B ÇİZİM EĞİTİM NOTU. EDA Tasarım Analiz Mühendislik CAEeda TM ÇÖZÜMÜ YAPILMIŞ NACA 0012 KANADI İÇİN 2B ÇİZİM EĞİTİM NOTU EDA Tasarım Analiz Mühendislik 1. Kapsam Çözümü yapılmış *.pos.edf dosyasında bulunan çözümağını al. Sonlu eleman modeli üzerinde bulunan

Detaylı

Ecofont Yazılım Kullanıcı Rehberi

Ecofont Yazılım Kullanıcı Rehberi Ecofont Yazılım Kullanıcı Rehberi Ecofont Yazılım, baskılarınızı yaparken %50 ye, ve hatta resimsiz yazdırma seçeneğini kullandığınızda çok daha fazlasına varan tasarruf yapmanızı sağlar. Sadece tek bir

Detaylı

SAP2000. Yapõlarõ Sonlu Elemanlarla HIZLI ALIŞTIRMALAR KILAVUZU

SAP2000. Yapõlarõ Sonlu Elemanlarla HIZLI ALIŞTIRMALAR KILAVUZU SAP2000 Yapõlarõ Sonlu Elemanlarla Çözümleme ve Boyutlama için Yazõlõmlar Serisi HIZLI ALIŞTIRMALAR KILAVUZU Bölüm I ve II Temel Alõştõrma COMPUTERS & ENGINEERING Sürüm 7.0, Ekim 1998 Türkçe Baskõ 1.1.2001

Detaylı

TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SORU-CEVAP ÇALIŞMA NOTLARI

TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SORU-CEVAP ÇALIŞMA NOTLARI TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ SORU-CEVAP ÇALIŞMA NOTLARI Bilgisayarın açılışında kendiliğinden çalışan ve bilgisayarı komut bekler duruma hazırlayan programlar bütünü ne ile ifade edilmektedir? Cevap : İşletim

Detaylı

MEB E-Posta Hizmetleri ve Outlook Programı

MEB E-Posta Hizmetleri ve Outlook Programı MEB E-Posta Hizmetleri ve Outlook Programı İçindekiler Bakanlık E-Posta Hizmetleri ve Sistem Ara yüzü E-posta Hizmetlerinin Outlook Programına Bağlanması Outlook 2010 Kullanımına ilişkin temel bilgiler

Detaylı

ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ZİMBRA E-POSTA SİSTEMİ KULLANICI DOKÜMANI

ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ZİMBRA E-POSTA SİSTEMİ KULLANICI DOKÜMANI ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ZİMBRA E-POSTA SİSTEMİ KULLANICI DOKÜMANI İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 3 EPOSTA SİSTEMİNE BAĞLANMA... 3 ESKİ E-POSTLAR... 5 YENİ KİŞİ VEYA GÖREV OLUŞTURMA... 6 MESAJ YAZMA... 6 KİŞİLER...

Detaylı

a. Giriş sekmesi: 1. Paragraf bölümünde Madde İşaretleri veya Numaralandırma seçeneklerinden istediğinize tıklayın.

a. Giriş sekmesi: 1. Paragraf bölümünde Madde İşaretleri veya Numaralandırma seçeneklerinden istediğinize tıklayın. Madde İmleri ve Numaralandırma Sıralı veya sırasız listeler oluşturmak için madde imleri ve numaralandırma seçeneğini kullanabilirsiniz. Madde İşaretli ve Numaralandırılmış Listeler Oluşturma Yazılı olan

Detaylı

Bö lü m 6: Kelime İ şlemciler

Bö lü m 6: Kelime İ şlemciler Bö lü m 6: Kelime İ şlemciler Könü 1: Arayü zü Tanıma ve Belge İ şlemleri Hazırlayan: Halil Ersoy Bü könü bittiğinde; Kelime İşlemcilerin özelliklerini bileceksiniz Ms. Wörd prögramı hakkında kısaca bilgi

Detaylı

ÜNİTE ÜNİTE MICROSOFT POWER POINT - I TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ İÇİNDEKİLER HEDEFLER

ÜNİTE ÜNİTE MICROSOFT POWER POINT - I TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÜNİTE 11 MICROSOFT POWER POINT - I İÇİNDEKİLER BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ Genel bilgiler PowerPoint penceresinin tanıtımı Sekmelerin genel tanıtımı Sunular ile ilgili işlemler Boş sunu

Detaylı

Hızlı Başlangıç Kılavuzu

Hızlı Başlangıç Kılavuzu Hızlı Başlangıç Kılavuzu Microsoft Access 2013 önceki sürümlerden farklı görünmektedir, dolayısıyla öğrenme eğrisini en aza indirmenize yardımcı olmak üzere bu kılavuzu hazırladık. Ekran boyutunu değiştirme

Detaylı

WORD KULLANIMI OFFICE DÜĞMESİ HIZLI ERİŞİM ARAÇ ÇUBUĞU MENÜLER ŞEKİL, RESİM EKLEME TABLO EKLEME ETKİNLİKLER

WORD KULLANIMI OFFICE DÜĞMESİ HIZLI ERİŞİM ARAÇ ÇUBUĞU MENÜLER ŞEKİL, RESİM EKLEME TABLO EKLEME ETKİNLİKLER OFFICE DÜĞMESİ HIZLI ERİŞİM ARAÇ ÇUBUĞU MENÜLER ŞEKİL, RESİM EKLEME TABLO EKLEME ETKİNLİKLER Office Word Programı ile çalışma sayfamıza Yazı yazabilir, Yazılarımızın görünümlerini değiştirebilir, Tablolar

Detaylı