MERSİN İLİ, MUT İLÇESİ ve KARAMAN İLİ, MERKEZ İLÇESİ MUT RÜZGÂR ENERJİ SANTRALİ UYGULAMA İMAR PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU

Transkript

1 MERSİN İLİ, MUT İLÇESİ ve KARAMAN İLİ, MERKEZ İLÇESİ MUT RÜZGÂR ENERJİ SANTRALİ UYGULAMA İMAR PLANI PLAN AÇIKLAMA RAPORU ANKARA 2013

2 1. PLANLAMA ve ENERJİ PLANLAMASI 1.1. Planlama Gelişimi ve Planlamanın Fnksiynları Planlama, Gelecek laylar hakkında önceden tahminde bulunarak bu layları yönlendirmek, önlemek veya istenilen şekilde luşturmak amacıyla önceden hareket etme tarifi ile insanlık tarihi byunca varlığını sürdüre gelmiş tarihi lgulardan biridir. Ancak, planlamanın eknmik ve matematiksel, teknik ve mettlarla dnatılarak terik bazlarla turtuluşu, işletme, bölge ve ülke çapında daha geniş sistemli amaçlar için kullanıma knulması 20. yüzyılda gerçeklemiştir. Planlama Gelecekte tatbik edilecek uygun hareketler şeklinin, bir tercihler dizisi içinden tespit edilebilmesi için kullanılabilecek yöntem larak tanımlanabilmektedir. Gözlem ve pratikten çıkarılmış genellemelerin yanlışlığı, tekrarlanan gözlem ve uygulamalarla rtaya knulmadığında, bu genellemeler bir kanun larak kabul edilmiştir. Zamanla bilinçli şekilde rganize edilen fiziki ilimler. Tecrübe snucu çıkarılmış ve bu genellemelerin yanlışlığını rtaya kymak için kasti larak kurallar geliştirerek ve testler uygulayarak bu genellemeleri revize ettiler ve güçlendirdiler. Planlama fnksiynu; a) Şimdiki ve gelecekteki prblemlerin ve bu prblemler arasındaki ilişkilerin tanımı ve rtaya knulması b) Mevcut tanımlanabilir prblemlerden hareketle, gelecekte luşacak lay ve şartların önceden kestirilmesi c) Prblemlerin mümkün çözümlerinin çerçevesini belirleyecek parametreler ile sınırlayıcı şartlar veya kısıtlayıcıların teşhis edilmesi d) Değişik aşamalardaki amaç ve hedeflerin belirlenmesi e) Alternatif plitikaların frmulasynu f) Maliyetlerin ve etkinliğin değerlendirilmesi, yan etkileri ile birlikte sistem perfrmansının bir bütün larak anlaşılabilmesi amacıyla, türetilen alternatiflerin sistem çevresi içinde simülasynu. g) Seçilecek plitikaların ve uygulama yöntemlerinin önerilmesi larak belirlenmiştir Enerji Planlaması Enerji kullanımı, her ülke eknmisinde kaçınılmaz bir gerçekliktir. Üretim prsesine bir girdi larak enerji, eknmik kalkınmada bir ön şarttır. Bir çk çalışma enerji tüketimi ile eknmik büyüme arasındaki karşılıklı bir etkileşim lduğunu; enerji üretim ve tüketim yapısının eknmik yeterlilik, gıda üretimi, çevresel şartlar, vatandaşların yaşama şekilleri, plitik bağımsızlık, hatta ülkenin milletlerarası yerini etkileyen ve belirleyen önemli bir faktör lduğunu rtaya kymaktadır. Sistem planlamasında ana amaç, sistemin yeni elemanlarının hangi büyüklükte ve ne zaman tesis edileceğinin tayinidir.

3 Enerji planlaması için talep, özellikle enerji ithal eden gelişmekte lan ülkelerden geldi. Çünkü petrl kısıtlılığı, enerji fiyatlarındaki artış ve ynamalar, bunun snucu larak luşan ithalatın azalmasına dğru bir eğilim, enerji bağlantılı uluslar arası eknmik güçlükler en çk gelişmekte lan ülkeleri etkilemiştir. Enerji planlaması, milli enerji kaynaklarının en iyi şekilde kullanılmasını sağlayarak, ssyeknmik kalkınmayı desteklemeyi ve yönlendirmeyi ve böylece vatandaşların hayat standartlarını ve refahlarını yükseltmeye amaçlar. Bu haliyle enerji planlaması, milli eknmik planlamanın gerekli bir parçasıdır. Enerji planlamasının temel amaç ve ilkeleri, kalkınmakta lan ülkeler için şu şekildedir. a) Büyüme ve kalkınma hedeflerine ulaşılmasında eknminin ihtiyaç duyacağı enerji kaynak, tür ve miktarının tespit edilmesi, b) Gelecekteki enerji taleplerinin, mümkün lan en düşük maliyetle karşılayacak enerji kaynakları setinin luşturulması, c) Ülke enerji kaynaklarını krumak ve kaynakların kullanımındaki israfı önlemek, d) Yabancı kaynaklara lan bağımlılığın azaltılması ve dağıtılması, e) Halkın temel enerji ihtiyacını karşılamak f) Eknmide belirli sektörlerin veya bölgelerin geliştirilmesine önem vermek, g) Çevrenin krunmasına özen göstermek larak belirlenmiştir. 2. RÜZGÂR ENERJİSİ Türkiye önümüzdeki rta-uzun vadeli dönem için ana hedefini hızlı ve sürdürülebilir büyüme ve buna bağlı larak yeni sanayileşmiş ve gelişmiş ülke haline gelmek larak belirlemiştir. Yeni tamamlanan 9. beş yıllık kalkınma planında döneminde yıllık rtalama yüzde 7 büyüme öngörülmektedir. Bu önemli hedeflere ulaşılması bir çk kaynağa ihtiyaç yaratacaktır. Bu kaynakların başında da enerji ihtiyacı gelmektedir. Enerji ihtiyacını karşılamaya yönelik larak etkin strateji ve plitikalar luşturulması gerekmektedir. Bu çerçevede Türkiye nin enerji güvenliği knusu, enerji kaynakları, enerji ihtiyacı, ihtiyacın karşılanmasına yönelik yatırım ihtiyacı ile etkin bir enerji piyasasının çalışmasına yönelik uygulamalar ve genel enerji plitikaları başlıkları altında ayrıntılı larak incelenmektedir. Türkiye kendi enerji güvenliği yanı sıra bölgesel ve glbal enerji güvenliğinin sağlaması knusunda da önemli rller üstlenmektedir. Türkiye enerji hatlarının aktarımı ve yeni enerji kaynaklarının uluslararası pazarlara açılması knusunda önemli prjeler gerçekleştirmektedir. Bu nedenle Türkiye nin bölgesel ve glbal enerji güvenliğine katkıları da Türkiye nin genel enerji stratejisi içinde değerlendirilmektedir. Türkiye nin enerji tüketimi için kullanılan birincil enerji kaynaklarının tplamı 2004 yılında 88 milyn Tn PEE (Tep), 2005 yılında ise 93 milyn Tn PEE (Tep) lmuştur. Enerji

4 tüketiminin birincil enerji kaynakları arasındaki dağılımı ise yüzde 38 petrl, yüzde 27 kömür, yüzde 23 dğalgaz, yüzde 4.5 hidr güç ve yüzde 7.5 yenilenebilir kaynaklar ile ticari lmayan kaynaklar şeklindedir. Türkiye nin enerji tüketimindeki hızlı artış birincil enerji kaynaklarının varlığını daha da önemli kılmaktadır yılları arasında Türkiye de nüfus 2 kat artarken enerji tüketimi 4.4 kat artmış, buna bağlı larak kişi başına enerji tüketimi de 2.2 kat artmıştır. Buna rağmen Türkiye nin kişi başına enerji tüketimi dünya ve AB rtalamasının halen altındadır yılı itibari ile Türkiye de kişi başına enerji tüketimi kgpe iken dünyada kgpe ve AB de kgpe larak gerçekleşmiştir. Elektrik enerjisi tüketimi ise 2004 yılında Türkiye de kişi başına 2075 kwh, AB de ise kişi başına 6300 kwh lmuştur. Türkiye de enerji tüketiminin karşılanmasında 1970 yılından günümüze kadar iki önemli eğilim yaşanmıştır. Bunlardan ilki enerji tüketiminin karşılanmasında kullanılan birincil enerji kaynaklarının dağılımındaki değişimdir ile günümüz arasında dunun payı yüzde 20.4 den yüzde 6 ya, hayvan ve bitki artıklarının payı yüzde 11.3 den yüzde 1.6 ya gerilerken, dğalgazın payı yüzde 0 dan yüzde 20.6 ya yükselmiştir. Petrlün payı ise yüzde 43 den yüzde 37 ye inmiştir. Enerji tüketiminin karşılanmasında yaşanan ikinci önemli eğilim ise ithal enerji kaynaklarının tplam tüketim içinde hızla artan payıdır yılında ithal kaynakların tplam tüketim içindeki payı yüzde 17 iken bu ran sırası ile 1980 yılında yüzde 47, 1990 yılında yüzde 52, 2000 yılında yüzde 68 ve 2005 yılında yüzde 73 e yükselmiştir. Tplam enerji tüketimi içinde dğalgaz ve petrl gibi ithal ve dışa bağımlı enerji kaynaklarının kullanımı hızla genişlerken, geleneksel enerji kaynakların payı (dun, hayvansal, bitkisel atıklar) ile yurtiçinde üretim ptansiyeli yüksek lan enerji kaynaklarının (hidr elektrik, yenilenebilir kaynaklar) payı azalmıştır. Enerji tüketiminde enerjinin verimli kullanılması ve enerji verimliliği de bir diğer önemli knudur. Enerji verimliliği gayri safi milli hasıla başına enerji tüketimi larak tanımlanan enerji yğunluğu ile ölçülmektedir. Buna göre enerji yğunluğu Türkiye için yaklaşık 500 kg PEE / bin eur iken AB de yaklaşık 200 kg PEE / bin eurdur. Birim mal (GSYİH) üretimi için Türkiye de AB ye göre 2.5 kat enerji harcanmaktadır. Enerjinin verimli kullanılma(ma)sı Türkiye nin enerji alanındaki önemli önceliklerinden /srunlarından biridir. Türkiye nin yenilenebilir enerji kaynakları içinde rüzgâr enerjisi, güneş enerjisi ve jetermal kaynaklı enerji alanlarında önemli bir ptansiyeli lduğu görülmektedir. Ayrıca nükleer enerji üretimi de tekrar önemli bir enerji kaynağı larak gündeme gelmiş bulunmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarındaki bu ptansiyele karşın 2004 yılında jetermal kaynaklı enerji kullanımı 810 bin TPE ve güneş enerjisi kaynaklı kullanım 380 bin TPE lmuştur. Türkiye de rüzgar enerjisi ptansiyeli için ise farklı öngörüler ve hesaplamalar bulunmaktadır. 10 bin ile 100 bin MW arasında enerji ptansiyeli lduğu öngörülen rüzgar

5 enerjisi alanında Türkiye de kurulu kapasitenin 2009 snuna kadar 620 MW a ulaşması öngörülmektedir. Nükleer enerji alanında ise Türkiye de henüz nükleer enerji elde edilmemektedir. Ancak 2015 yılına kadar her biri bin MW üretim kapasitesine sahip 3 adet nükleer enerji yatırımı öngörülmektedir. 2.1 Rüzgar Enerjisi Knusunda Gelişmeyi Gerektiren Sebepler Tüm dünyada özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde rüzgar enerjisinden geniş ölçüde yararlanılmakta lup, yararlanma hedefleri giderek artmaktadır. Bu hedeflere varmak için de çeşitli plitikalar belirlenmektedir. Kaynak varlığının yanı sıra belirlenen plitikalar da rüzgar enerjisinin kapasite kullanımını etkilemektedir. Örneğin rüzgar enerjisinden yararlanmayı teşvik eden, sabit fiyat, alım garantisi uygulayan, (Almanya)vs. ülkelerde kullanım seviyesi ldukça yüksek iken, rekabete dayalı farklı plitika uygulayan ülkelerdeki (İngiltere) kullanım düzeyi, daha yüksek rüzgar ptansiyeline rağmen daha düşük kalmaktadır. Günümüzde kurulu güç kapasitesinin yaklaşık MW civarında lduğu bilinmektedir. Enerji alanında önemli ve öncelikli knu elektrik enerjisidir. Türkiye nin elektrik enerjisi ihtiyacı artmaya devam etmektedir. Elektrik tüketimi sn 20 yıl içinde rtalama yıllık yüzde 8.7 ranında ve sn 10 yıl içinde ise rtalama yıllık yüzde 6.2 ranında artmıştır. Buna bağlı larak elektrik enerjisi üretimi de yükselmektedir yılında tplam Gwh elektrik üretimi gerçekleşmiştir yılı itibari ile elektrik kurulu gücü 38.8 bin MW dır. EÜAŞ 18.8 bin MW kurulu gücü ile Türkiye kurulu gücünün yüzde 48 ini ve Türkiye elektrik üretiminin yüzde 42 sini karşılamaktadır. Elektrik enerjisi tüketimindeki bu artış snrasında 2005 yılı itibari ile kişi başına elektrik enerjisi tüketimi Türkiye de 2200 kwh / yıl ile dünya rtalamasına (2500 kwh / yıl) yakın, gelişmiş ülkeler rtalamasının (8900 kwh /yıl) ve AB rtalamasının (6.500 kwh / yıl) altındadır. Türkiye de üretilen elektriğin yaklaşık yüzde 20 sine karşın gelen kısmı teknik ve diğer nedenlerle luşan kayıp ve kaçaktır. Bu ran AB de yüzde 8 dir. Kayıp ve kaçak knusu elektrik enerjisi alanındaki en önemli srunlardan birini luşturmaktadır. Türkiye de elektrik üretimi için kullanılan kaynaklar arasında dğalgaz ilk sırayı almıştır ve payı da artmaktadır yılında elektriğin yüzde 40 ı dğalgazdan, yüzde 25 i kömürden, yüzde 30 u hidrgüçten, kalanı fueil ve diğer kaynaklardan elde edilmiştir.

6 TABLO.1: ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİNİN KAYNAKLARA GÖRE DAĞILIMI (Gwh) YILLAR DOĞALGAZ KÖMÜR HİDROLİK DİĞER TOPLAM Kaynak: ETKB Türkiye nin elektrik enerjisi ihtiyacına yönelik larak 2020 yılına ilişkin talep prjeksiynları yapılmaktadır. Buna göre Türkiye için iki senary hazırlanmıştır. Her iki senaryya göre elektrik enerjisi talep prjeksiynları aşağıdaki Tabl.2 de sunulmaktadır. Buna göre 2020 yılında yüksek senaryya (yıllık rtalama yüzde 8.2 talep artışı) göre elektrik enerjisi talebi 500 milyar kwh e yükselmektedir ve bu talebin karşılanması için MW kurulu güç gerekmektedir. Düşük senaryya (yıllık rtalama yüzde 6.3 talep artışı) göre ise elektrik enerjisi talebi 406 milyar kwh a çıkmaktadır ve bu talebin karşılanması için ise MW kurulu güce ihtiyaç duyulmaktadır yılı itibari ile MW kurulu güce sahip lunduğundan ilave ile MW yeni kurulu güç kapasitesi ve kapasite yatırımı gerekmektedir. TABLO.2: ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP PROJEKSİYONU TALEP (MİLYAR KWh) % ARTIŞ TALEP (MİLYAR KWh) % ARTIŞ TALEP (MİLYAR KWh) YÜKSEK SENARYO (I) DÜŞÜK SENARYO (II) DUYARLILIK (% 4.5 GSYİH) Kaynak: ETKB ve DPT % ARTIŞ

7 Türkiye nin her iki senary ile rtaya knulan elektrik enerjisi talebini ve ihtiyacını karşılayabilmesi için hangi kaynakların nasıl kullanılacağı önem kazanmaktadır. Türkiye ilave ihtiyacı hidrelektrik, kömür, dğalgaz ve yenilenebilir kaynaklardan karşılayacaktır. Hidrelektrik kapasitesinin tamamının kullanılması halinde ulaşılabilecek güç 128 milyar kwh tır ve bunun 46 milyar kwh ı hâlihazırda kullanılmaktadır. Kömür kaynaklarının geliştirilmesi ile ulaşılacak elektrik ptansiyeli ise 120 milyar kwh tir ve bunun 44 milyar kwh ı bugün kullanılmaktadır. Dğalgazda mevcut kurulu gücün yüzde 90 kapasite ile çalıştırılması halinde 92 milyar kwh elektrik üretilebilmektedir. Bu üç kaynağımızın bugünkü ptansiyellerinin tamamen kullanılması halinde ulaşılacak elektrik üretimi tplamı 335 milyar kwh lmaktadır (yenilenebilir kaynaklarda ayrıca ilave edilmelidir) ve 2020 yılı için öngörülen her iki senarydaki elektrik talebi de karşılanamamaktadır. Türkiye nin linyitten ve hidrelektrikten elde edebileceği elektrik enerjisi bugünkü teknljiler iledir ve teknljik ilerlemelere bağlı larak bu kapasite sınırlı ölçüde genişleyebilecektir. Ancak buna rağmen Türkiye kendi mevcut kaynaklarının tamamını kullansa dahi 2020 yılı için öngörülen enerji talebini karşılayamayacaktır ve başta dğalgaz lmak üzere yurtdışı kaynak kullanımı ve ithal bağımlılığı zrunlu larak artacaktır Rüzgâr Enerjisinin Özellikleri a) Snsuz bir kaynaktır: Dünya enerji rezervi, tükenme yılı larak rüzgar ile birlikte aşağıdaki tablda verilmiştir. Nükleer Enerji : 200 yıl Kömür Gaz Petrl Rüzgar : 200 yıl : 65 yıl : 40 yıl : Snsuz b) Gürültü Yapmaz: 500/600 kw'lık bir Türbinden 200 m uzaklıkta gürültü seviyesi yaklaşık 45 db(a) dır.farklı kaynaklardan luşan gürültü seviyeleri aşağıda verilmiştir. 20 db(a) Ağaçlardan gelen ses 30 db(a) Fısıltı 45 db(a) Rüzgar türbini 50 db(a) Mutedil knuşma 60 db(a) Ofis sesi 80 db(a) Trafik gürültüsü 140 db(a) Uçak gürültüsü (25 m de)

8 c) Çevreyi Kirletmez: Rüzgar enerjisi çevre dstu, çevreye zarar vermeyen enerji üretim biçimidir. Dünyada en çk kömür yakıtlı termik santrallerden elektrik üretilmektedir. 1 Kwh'lik enerjinin rüzgardan üretilmesiyle aşağıdaki miktarlarda kirletici yayılımları önlenmiş lur gram CO2 7.1 gram SO2 2.8 gram NOx 0.9 gram CO 0.18 gram tz d) CO2 Emisynu Oluşturmaz Rüzgar türbinleri CO2 emisynu azaltımında sn derece önemlidir. Bir rüzgar türbini ile eş değer bir kömür santralının ( Termik ) 25 yıllık bir sürede ürettiği emisynların kıyaslaması aşağıda verilmiştir. SOx ( tn) NOx CO2 (tn) Termik Rüzgar 40 kg Rüzgâr Enerjisinin Diğer Özellikleri Rüzgar enerjisi yerli kaynak kullanıldığından dışa bağımlılığı Zaman içinde bitme ve fiyat artma riski Çevreyi ve atmsferi kirletme riski lmaması sebebiyle ön plana çıkmıştır. Kısa sürede devreye alınabilen ve tevsii edilebilen bu enerji kaynağının tesisi için yer ihtiyacı düşüktür. Tahsis edilen tplam alanın yüzde ranı türbinler için yeterlidir. Geri kalan alanlarda tarım ve hayvancılık yapılabilir. Çağdaş, istikrarlı ve sürekli lan Asit yağmurlarına yl açmayan CO2 emisynuna yl açmayan Atmsferik sınmaya yl açmayan ksijeni tüketmeyen Radyaktif etkisi lmayan, snsuz bir ham maddeye sahip lan Teknljik larak hızlı bir şekilde gelişen Dğal bitki örtüsü ve insan sağlığına lumsuz bir etkisi lmayan Dışa bağımlılığı lmayan ve döviz kazandırıcı lması

9 Bir türbin ( 0,6 MW) rüzgar enerjisinde (fsil yakıtlardan çıkan CO2 temizlenme yönünde) ağaca eşdeğer ksijen tasarrufu sağlayan, Eknmik ve sağlıklı bir enerji üretim kaynağıdır ve diğer enerji türlerini destekleyerek dğal kaynakların tüketilmesini geciktirecek ve yeni teknljilerin gelişmesi için zaman sağlayacaktır. Bunların dışında rüzgar enerjisinin en önemli özelliği ise, tüm iyi özellikleri ile rüzgar enerjisi knvansiynel enerji üretim biçimlerinden farklı larak, gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılamalarını engellemeden bugünkü nesillerin ihtiyacını hedefleyen sürdürülebilir kalkınma ilkesi ile bağdaşmaktadır. 3. RÜZGÂRDAKİ ENERJİ Havanın ağırlığı ve hızı lması nedeniyle kinetik enerjisi vardır. Rüzgar gücünün ve enerjisinin belirlenmesi kinetik enerji frmülüyle yapılmaktadır. Rüzgar Türbininin Üreteceği Güç, P= 0.5*q*A*cp*v3*Ng*Nb Dir. P : güç (watt) q : hava yğunluğu kg/m3 A : rtr süpürme alanıcp : perfrmans katsayısı ( 0.59) V : rüzgar hızı (m/s) Ng : jeneratör verimliliği Nb : türbin amadeliği (avability), yaklaşık Rüzgar Gücünün Karakteristikleri Mdern rüzgar türbinleri 3 kanatlıdır. Kanat çapları rtalama larak m dir. (Daha da büyümektedir.) Belli bir zaman aralığında rüzgar hızı sabit değildir. Ancak, şebekeye enerji, rüzgar jeneratörü ve kanat özellikleri ile yaklaşık larak sabit larak verilir. İki rüzgar türbini arasındaki mesafe yaklaşık larak m arasında değişebilir. Bu nedenle arazinin yaklaşık % 99 'luk kısmı tarım, hayvancılık ve diğer amaçlar için kullanılabilir Eknmik rüzgar santralları ptimum rüzgarı, arazi ve bağlantı kşullarında yaklaşık 100 MW büyüklüğe sahip lanlarıdır. Enerji üretimi rtr yüksekliğinde (Hub) rüzgar hızının kübüne ve kanatların süpürme alanına bağlıdır. Rüzgar hızı yükseklikle artar, çğu türbin m kule yüksekliğine sahiptir. Öte yandan kule yüksekliğinin giderek arttığı bilinmektedir. Eknmik türbin ömrü en az 20 yıldır.

10 Her bir türbin bilgisayar sistemi ile uzaklardan da basit larak kntrl edilebilir. Rüzgardan üretilen elektriğin birim maliyeti giderek düşmektedir yılına kadar maliyetlerin % 25 azalacağı beklenmektedir. Türbin güçleri bir kaç kw'tan bir kaç mv'a kadar değişebilmektedir. Rüzgar türbinleri kara'ya kurulduğu gibi, denizlere de kurulabilmektedir. (ff-shre rüzgar santralleri) 3.2 Rüzgar Enerjisinin Pzitif Yönleri Ömrü dlan türbinleri söküp kaldırmak klay lduğundan, arazi yeniden eski haline döndürülebilir. Gelinen teknljik seviye rüzgar gücünün elektriğe verimli dönüşümünü sağlar. Türbinlerin turduğu alan çk küçüktür ve türbinler arası alanların kullanımını sağlar. Rüzgar enerjisi bir endüstri haline gelmiş ve tüm dünyada gelişmektedir. Snlu fsil kaynakların kullanımını azaltır ve mevcut enerji üretim kaynaklarına destek lur. Rüzgar santrali prjeleri nispeten daha basit ve türbinlerin bakımı klaydır. Elektrik üretiminde kaynak çeşitliliği sağlar. Teknljik alt yapı mevcuttur. Rüzgar santrali kurmak için gerekli kredi faiz ranları düşmüş ve bu anlamda yatırımcılar için rüzgar santrali kurmak cazip hale gelmiştir. 3.3 Kurulacak Tesislerin Çevreye Olan Etkisi Kurulacak lan tesislerin çevreye lumsuz hiçbir etkisi yktur. Tesislere en yakın yerleşim yeri merkezi yaklaşık 5 km mesafede lup dlayısıyla gelecekte tesisin çevreye herhangi bir zarar vermesi söz knusu değildir. Bu alan rüzgar ptansiyeli göz önüne alınarak seçilmiştir. Ayrıca yer seçiminde çevreye gürültü yönünden zarar vermemesine ve diğer etkenler yönünden zarar vermemesine dikkat edilmiştir. Bu knuda gerekli araştırmalar ve incelemeler yapılarak alanda kurulması düşünülen tesislerin İmar planlarının yapılarak hayata geçirilmesine karar verilmiştir. 3.4 Kurulacak Tesislerin Bölgeye Olan Etkisi Türkiye de rüzgar enerjisi ptansiyelinin ldukça önemli bir büyüklükte lduğu ve bu büyüklüğün özellikle rüzgar enerjisinden yararlanan bir çk Avrupa ülkesinden fazla lduğu söylenebilir. Aslında Türkiye de çeşitli kamu kuruluşları ve üniversitelerin bu knuda çalışma yaptığı bilinmekle beraber, özel sektör tarafından yapılan ölçüm çalışmaları snuçları ve başvuruları rüzgâr ptansiyelinin büyüklüğünü dğrulamaktadır.

11 Rüzgar Enerji Santrallerinin Ülkemize Olan Faydaları İş yaratma imkanı Teknlji transferi Harici maliyet çevreyi kirletmeme Yerli kaynak, dğal kaynak Dışa bağımlı lmaması Avrupa birliğine uyum Üretilen elektriğin fiyat yapısı 4. PLANLAMA KARARLARI Rüzgar enerji santrali kurulması düşünülen planlama alanı, Mersin İli Mut İlçesi ve Karaman İli Merkez ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Rüzgar Ölçümlerine göre, bölgenin rüzgar ptansiyelinin çk iyi bir durumda lduğu fizibilite raprları ile rtaya çıkarılmıştır. Rüzgâr Enerji Santrallerinden üretilen enerji, Yenilenebilir Bir Enerji Kaynağı lmasından ve çevresine en ufak bir zarar vermemesinden dlayı 4628 sayılı Elektrik Piyasası ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunlar ile desteklenmektedir. Ülke ve Bölge Eknmisine önemli katkı sağlayacak lan Rüzgâr Enerji Santrali tesisleri bölgeye hem Elektrik bakımından maddi avantajlar sağlayacak hem de istihdam bakımından katkı sağlayacaktır. Ülkemizde yapılan ve yapılacak lan rüzgâr enerjisi santralleri hem enerji kaynağı hem de enerji ihtiyacı yönünden ldukça önemlidir. Yapılacak lan rüzgâr türbinleri, gelişmekte lan Türkiye nin enerji üretiminde ayrı bir yere sahip lacaktır. Rüzgâr enerjisi yenilenebilir ve temiz bir enerji üretimini beraberinde getirmektedir. Genel larak bakıldığı zaman, türbin alanlarının çevresine en ufak bile bir zarar vermediği görülmektedir. Türbinler yerleştikleri alanları tam larak kaplamamakla

12 birlikte alt kısımları da insanların kullanımına açık labilmektedir. Yapılan Planlama çalışması, planın kapsadığı arazinin fiziksel özellikleri, mevcut kadastral durumu ve rüzgâr türbinlerinin yer seçimleri dikkate alınarak yapılmıştır. Planlama alanında 12 si Mersin İl sınırları ve 4 ü Karaman İl sınırları lmak üzere tplamda 16 adet Rüzgar Enerjisi Üreten Türbin bulunmaktadır. Bu türbinleri hakim rüzgar yönü ve rüzgardan maksimum düzeyde yararlanabilecek şekilde alanda knumlandırılmıştır. RES (Rüzgâr Enerji Santrali) alanının içinde herhangi bir yapıya izin verilmeyecektir. Rüzgâr türbinlerinin bakım, narım ve kurulması aşamasında kullanılacak vinçler için, vaziyet planında belirlenen alanda kalıcı zemin düzenlemesi yapılacaktır. Bu zemin düzenlemesi, başka amaçlar için kullanılamaz. Türbinler arası hareketin sağlanması ve teknik hizmetlerin rahat bir şekilde yapılabilmesi için arazi durumu da göz önüne alınarak türbinler arası 15 metrelik servis ylları santral alanlarına hizmet verecek şekilde arazi tpgrafyası da dikkate alınarak planlanmışlardır. Yeni planlanmış lan bu yllar Santral (RES) alanlarına hizmet verebilecek şekilde tasarlandıktan snra mevcut yllara bağlanmışlardır. Yapılacak bu tesisin hem yenilenebilir bir şekilde enerji üretmesi ve çevresi için hiçbir lumsuz zarar getirmemesi hem de yılık üreteceği elektrik miktarına bakıldığında bu tür tesislerin ülkemiz için önemli bir yatırım lduğu görülmektedir. Tüm bu lumlu yönler göz önüne alındığında, bölge yatırımcılar açısından cazip ve yatırıma açık, istihdam sağlamak bakımından da avantajlı bir knuma gelecektir. Ülke ve bölge çıkarları gözetildiğinde, Ülkemizin enerji ihtiyacına ve kaynaklarına bakıldığında yapılan bu planlama çalışmasının yararlılığı rtaya çıkacaktır. Yerinde yapılan çalışmalar snucunda çalışma alanı incelendiğinde planlama kriterleri açısından herhangi sakınca görülmeyerek İmar Planı yapılmıştır. 5. KURUM GÖRÜŞLERİ 5.1. Orman ve Su İşleri Bakanlığı (Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü); İlgi: tarih ve sayılı yazısında; Ruhsat alanı içerisinde kalan su kaynakların çıkış nktası, etki alanı, akış güzergahı ile kuru derelerin güzergahlarının krunarak su kaynakları ve kuru derelerin şev üstlerinden itibaren sağlı sllu 5 metrelik şeritvari alanların yapılaşma dışı tutulması, su kaynakları ve derelerin üçüncü şahıslara ve yaban hayata açık lması, ulaşım yllarının yapımı ve rehabilitasynu esnasında dere geçişlerine dikkat edilmesi, yeni köprü yapımı veya mevcut köprülerin rehabilitasynu gerektiği takdirde ilgilisince dere geçiş prjelerinin yapılarak kurumumuza naylatılması ve ilgili DSİ Şube Müdürlüğü kntrlünde inşaatının gerçekleştirilmesi, lası aşırı yağışlarda yüzey sularının ve kuru derelerin taşkın ve su baskınlarına karşı tüm tedbirlerinin ilgilisince alınması, taşınmazdaki yapılaşmadan dlayı luşabilecek ve 3. Kişilerin görebileceği zarar ziyandan DSİ nin srumlu tutulmaması, yapılacak yapıların su basman ktunun dğal zemin ktundan yeterince yükseltilmesi, DSİ den zarar ziyan talep edilmemesi, su ihtiyacının yeraltı suyundan temin edilmek istenmesi halinde 167 sayılı kanun gereği kuruluşumuzdan izin alınması ve atıklar knusunda tarih ve sayılı resmi gazetede yayınlanan Su Kirliliği Kntrl Yönetmeliği ve Su Kirliliği Kntrl Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Katı Atık Yönetmeliğinde belirtilen esaslara uyulması gerekmektedir görüşü verilmiştir.

13 5.2. Mersin İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü; İlgi: tarih ve sayılı yazısında; İlimiz Tprak Kruma Kurulu, tarihinde İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünde yapılan tplantıda gündem maddesi larak görüşülerek 2013/8 sayılı kararı ile; bahse knu alan içerisinde kalan Kuru Marjinal Tarım Arazisi larak değerlendirilen, alternatif alanı bulunmayan tplam 131 adet taşınmazdan 79,8085 hektar alanın tprak kruma prjesine uyulması kşuluyla Mut RES Prjesi yapımı amacıyla tarım dışı kullanımı talebinin ybirliğiyle kabulüne karar verildiği görüşü bildirilmiştir Orman Genel Müdürlüğü Mersin Orman Bölge Müdürlüğü Kadastr ve Mülkiyet Şube Müdürlüğü; İlgi: tarih ve sayılı yazısında; Bölge Müdürlüğümüze bağlı Mut Orman İşletme Müdürlüğünce luşturulan kmisyn tarafından incelenmesi snucu, imar planı yapılmasında herhangi bir sakınca bulunmadığı görüşü verilmiştir Karaylları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğü; İlgi: tarih ve sayılı yazısında: Söz knusu Mut Rüzgar Enerji Santrali alanı karaylu ağımızda bulunan mevcut ve tasarı prjelerimizden etkilenmemektedir görüşü verilmiştir Mersin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü; İlgi: tarih ve 8139 sayılı yazısında: söz knusu prjeye tarih ve 1307 sayı ile Valiliğimizce (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) ÇED Gerekli Değildir görüşü verilmiştir Mersin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü; İlgi: tarih ve 5688 sayılı yazısında: talep knusu taşınmazın bulunduğu alan, 2634/4957 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca ilan edilen herhangi bir Kültür ve Turizm Kruma ve Gelişim Bölgesi veya Turizm Merkezi kapsamı içerisinde yer almamaktadır. Ayrıca Silifke Müze Müdürlüğünün tarih ve 1165 sayılı yazısında, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Kruma Kanunu kapsamında ilgili alanda herhangi bir kültür varlığı kalıntısına rastlanmadığı görüş verilmiştir Trslar Elektrik Dağıtım Annim Şirketi Mersin İl Müdürlüğü; İlgi: tarih ve sayılı yazısında: yapılan inceleme neticesinde, krki ile yapılaşma mesafelerinin saptanabilmesi için sahadan alınması gereken, ilgili parselin öncesindeki ve snrasındaki direklerde en alt iletkenin yerden mesafeleri, direkler arası mesafe, ilgili parselin hatta göre ölçekli knumu ile zemin yan prfili değerlerine ihtiyaç duyulduğundan ve İl Müdürlüğümüz bünyesinde söz knusu ölçümlerin yapılması ile ilgili teknik persnel mevcut lmadığından, Şirketimize ait elektrik tesislerine, iletkenlerin en büyük salınımlı durumda yapılara lan en küçük yatay uzaklıkları ve iletkenlerinin en büyük salgı durumunda üzerinden geçtikleri yerlere lan en küçük düşey uzaklıkları Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği nde belirtildiği şekli ile yapılması ve bahsedilen emniyet mesafelerinin dikkate alınması gerektiği görüş verilmiştir.

14 5.8. Mersin İl Özel İdaresi Köye Yönelik Hizmetler Daire Başkanlığı; İlgi: tarih ve sayılı yazısında: Mut İlçesi Gökçetaş Köyü Katırardıç Mahallesinde Rüzgar Enerjisi Santrali yapılmasında, belirtilen bölgede idaremiz hizmet alanına giren tesislerin bulunması durumunda bu tesislerin varlığı da dikkate alınarak 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı yapılmasında mevzuatımız açısından bir sakınca bulunmadığı görüşü verilmiştir Mersin İl Özel İdaresi İmar İnşaat Daire Başkanlığı; İlgi: tarih ve sayılı yazısında: Mut Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) İmar Planlarının yapılmasında Müdürlüğümüz açısından sakınca bulunmadığı görüşü verilmiştir. PLAN NOTU: SAYILI ÇEVRE KANUNU İLE 5491 SAYILI ÇEVRE KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN VE BU KANUNA İSTANADEN YÜRÜRLÜĞE GİREN İLGİLİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR. 2. TESİSİN SU İHTİYACININ YERALTI SUYUNDAN SAĞLANMASI HALİNDE 167 SAYILI YASA UYARINCA D.S.İ. DEN İZİN ALINACAKTIR ARALIK 2004 TARİH VE SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANAN SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İLE TARİH VE SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANAN DERE YATAKLARI VE TAŞKINLAR KONULU BAŞBAKANLIK GENELGESİ HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR. 4. PİS SU ÇUKURLARI HİÇ BİR ŞEKİLDE GÖL VE AKARSULARA BAĞLANAMAZ GÜN VE SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANAN LAĞIM MECRASI İNŞAASI MÜMKÜN OLMAYAN YERLERDE YAPILACAK ÇUKURLARA AİT YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ GEÇERLİDİR. 5. ORMAN ALANI İÇİNDE TÜRBİNLERİN KURULMASINDA YANGINA KARŞI ÖNLEMLER ALINACAKTIR SAYILI KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU NUN 3386 VE 5226 SAYILI YASALARLA DEĞİŞİK 4. MADDESİ UYARINCA YAPILACAK HAFRİYATLARDA ALANDA TAŞINIR- TAŞINMAZ HERHANGİ BİR KÜLTÜR VE TABİAT VARLIĞINA RASTLANILMASI HALİNDE ÇALIŞMALAR DURDURULARAK EN YAKIN MÜLKİ AMİRLİK YA DA MÜZE MÜDÜRLÜĞÜ İLE İRTİBATA GEÇİLECEKTİR. 7. RÜZGÂR ENERJİ SANTRALİ ALANINDA E (EMSAL): 0.05 OLUP, ALAN İÇİNDE YAPILACAK İDARİ BİNA, TRAFO VB BİNALAR EMSALE DAHİL OLUP 2 KATI GEÇMEMEK ÜZERE KAT YÜKSEKLİĞİ TESİSİN TEKNOLOJK ÖZELLİKLERİNİN GEREKTİRDİĞİ ŞEKİLDE OLUCAKTIR. 8. RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ ALANI OLARAK PLANLANAN ALAN İÇİNDE GÖSTERİLEN YOLLAR ŞEMATİK OLUP, TERK EDİLMEYECEK; ANCAK TÜRBİNLERE ULAŞIMI SAĞLAYAN İÇ YOL OLARAK KULLANILACAKTIR. 9. DİREK VE TRAFO SAYILARI, YERLERİ, TÜRBİN OTURMA ALANLARI ŞEMATİK OLUP, İNŞAAT UYGULAMASI SIRASINDA ZEMİNİN JEOLOJİK VERİLERİ, RÜZGAR VERİ HESAPLAMALARI VE İNŞAATIN TEKNİK GEREKLERİNE GÖRE HAZIRLANACAK MİMARİ VAZİYET PLANI DOĞRULTUSUNDA ORMAN TAHSİS VE R.E.S. ALANI İÇİNDE KALMAK ÜZERE YERLEŞİMLERDE DEĞİŞİKLİK YAPILABİLİR. 10. RÜZGAR ENERJİSİ TÜRBİN TESİSİNİN GEREKSİNİMİ OLAN YEŞİL ALAN VE GEREKLİ FONKSİYONLAR VAZİYET PLANINDA BELİRTİLECEKTİR GÜN VE SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANAN ELEKTRİK KUVVETLİ AKIM TESİSLERİ YÖNETMELİĞİNE UYULACAKTIR SAYILI ELEKTRİK PİYASASI KANUNU VE İLGİLİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR TARİH VE SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİREN 7126 SAYILI SİVİL SAVUNMA KANUNU NUN EK 9. MADDESİNE GÖRE BİNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDAKİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.

15 14. KURUM GÖRÜŞLERİNDE BELİRTİLEN KRİTERLERE UYULACAKTIR. 15. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI MEKÂNSAL PLANLAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NÜN TARİHİNDE ONAYLANAN JEOLOJİK/JEOTEKNİK ZEMİN ETÜD RAPORU HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR. 16. PLAN ONAMA SINIRI İÇİNDE YER ALAN HER TÜRLÜ PROJELENDİRME VE YAPILANMA ÇALIŞMALARINDA 3194 SAYILI İMAR KANUNU VE İLGİLİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ VE AFET BÖLGELERİNDE YAPILACAK YAPILAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİĞİ VE DEPREM BÖLGELERİNDE YAPILACAK BİNALAR HAKKINDAKİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİNE UYULMASI ZORUNLUDUR. 17. PLAN KOŞULLARI DIŞINDA 3194 SAYILI İMAR KANUNU VE PLANLI ALANLAR TİP YÖNETMELİĞİ HÜKÜMLERİ GEÇERLİDİR.