MÜLKİYET ve SINIRLAR: Bugün üzerinde The Ritz-Carlton, İstanbul Otelinin bulunduğu arsa 1982 yılında Dolmabahçe Turizm A.Ş. tarafından satın alınmıştır. Ülkemizdeki turizm tesislerinin neredeyse tamamı, devletçe tahsis edilen kamu mülkleri üzerine inşaa edilmiştir. Oysa The Ritz-Carlton, İstanbul, Dolmabahçe Turizm A.Ş. nin kendi özel mülkü olan arsa üzerine yapılmıştır. Arsa Şişli ilçesi sınırları içersindedir. Taşınmazın Beyoğlu ilçesi mülki sınırlarında mı, yoksa Şişli ilçesi sınırları içinde mi olduğu konusunda sürekli ihtilaflar çıkmakta ve kesin bir cevap alınamamaktaydı. çünkü; Belediye işlemleri yönünden Beyoğlu ilçe Belediyesi kendini yetkili saymakta iken emniyet, posta, vergi gibi konularda ise Şişli ilçesi birimleri kendilerini yetkili sayıyorlardı. Durumun aydınlanması için 10.Kasım.1997 tarihinde İstanbul Valiliği ne şirketimizce başvurulmuştur. Valilik, Şişli ve Beyoğlu Kaymakamlıkları ile Şişli ve Beyoğlu Belediye Başkanlıkları yetkililerinin katılımıyla, tapu ve kadastro uzmanlarına toprak üstü uygulaması yaptırmıştır. Bu çalışmalar sonucunda hazırlanan inceleme raporu doğrultusunda alınan İstanbul Valiliği nin 24.Mart.1998 tarihli kararıyla taşınmazın bulunduğu parselin Şişli ilçesi sınırları içinde kaldığı belirlenmiştir. Beyoğlu Belediye Başkanlığı nın bu işlemin iptali için İstanbul 2. İdare Mahkemesi nde dava açmıştır. Mahkemece seçilen bilirkişilerin tesbiti doğrultusunda taşınmazın Şişli ilçesinde kaldığına karar vererek davayı reddetmiştir. Danıştay 8. Dairesi tarafından onanmak suretiyle idari işlem kesinleşmiştir. Böylelikle taşınmazın Şişli ilçesi sınırları içerisinde olduğu Valiliğin karar ile hiçbir tartışmaya yer bırakmayacak şekilde belirlenmiştir. TURİZM MERKEZİ ve İMAR PLANLARI : Bugün bir bölümü The Ritz-Carlton, İstanbul Oteli olarak hizmet veren Süzer Plaza binasının bulunduğu arsanın turizm merkezi olarak ilanı ve imar planlarının hazırlanışı: Devlet Planlama Teşkilatı 01.Haziran.1983 tarihinde Parsel üzerinde otel yapılmasının turizm açısından önemli bir proje olacağını kabul etmiştir. İstanbul Belediye Meclisi tarafından hazırlanan, bölgeyi Turizim Merkezi ve yerleşim alanı olarak planlayan 1/1000 ölçekli imar planı 28.Ekim.1983 tarihinde İmar ve İskan Bakanlığı tarafından tasdik edildi. Taşınmaz 13.Ağustos.1984 tarih ve 84/8198 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla TAŞKIŞLA TURİZM MERKEZİ olarak ilan edildi. Beyoğlu Belediye Meclisi 29.Temmuz.1987 tarihinde parselin imar planını Turizm Merkezi ilan şartlarına uygun olarak tadil etti ve yeni yapılanma şartlarını belirledi. İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi 22.Eylül.1987 tarihinde Beyoğlu Belediye Meclisi tarafından kabul edilen imar planını aynen kabul etti. İmar Planı 23.Ekim.1987 tarihinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı tarafından onanarak yürürlüğe girdi. 1
Beyoğlu Belediyesi 13.Kasım.1987 tarihinde İnşaat Ruhsatını (Yapı İzin Belgesi) tasdik etti. O tarihteki mevzuata göre yürürlüğe giren imar planı Turizm Bakanlığı nın 18.Mayıs.1989 tarihinde yayınlandığı bir Genelge nedeniyle Bakanlık onayına sunuldu ve 26.Mayıs.1989 da Bakanlık tarafından onandı. Taşınmazı Turizm Merkezi olarak tesbit eden Bakanlar Kurulu Kararında yapılacak binanın taşıyacağı şartlarda belirlenmiştir. 1987 yılında ilgili Belediyelerce hazırlanan ve 1989 yılında Turizm Bakanlığınca onaylanan imar planı ile ilgili olarak modern tasarımlı yüksek ancak kapladığı alan sınırlı yapılaşmanın bu bölge için en iyi alternatif olacağı kararlaştırılmıştır. Parsel e ince-uzun modern bir yapılaşma anlayışı ile yaklaşan Bakanlığın görüşü doğrultusunda, 1987 yılında Beyoğlu ve Büyükşehir Belediye Meclislerince kabul edilen ve Mayıs 1989 da Turizm Bakanlığı tarafından onanan imar planı da yüksek bir yapılanmayı öngörmüştür. Buna rağmen, 1989 yılında Belediye yönetiminin değişmesiyle birlikte 30.Haziran.1989 tarihinde Beyoğlu Belediye Meclisi, Turizm Bakanlığı nın tasdik ettiği imar planını değiştirerek, kısa, ancak çok geniş bir bina yapılmasını öngören imar planını kabul etmiştir. Beyoğlu Belediyesi nin yaptığı bu imar planın iptali için şirketimiz tarafından İstanbul 4. İdare Mahkemesinde açılan 1989/384 esas sayılı davada mahkeme Turizm merkezi olan taşınmazın imar planını yapma ve değiştirme yetkisi olmadığı gerekçesiyle, iptal etmiş, iptal kararı Danıştay 6. Dairesinin 1990/2461 esas sayılı dosyasında verilen kararla 22.10.1991 tarihinde onanarak kesinleşmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Danıştay 6. Dairesinin kesinleşmiş kararını yok sayarak iptal edilmiş olan imar planını, 08.Haziran.1990 gün ve 515 sayılı, 04.Eylül.1990 gün ve 703 sayılı Belediye Meclisi Kararlarıyla kabul ederek 27.Ekim.1992 tarihinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığı na, 04.Kasım.1992 tarihinde Turizm Bakanlığı na onaylatarak yürürlüğe koymuştur. HUKUK MÜCADELESİ : İstanbul Büyükşehir Belediyesinin kesinleşmiş yargı kararlarını, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu hükümlerini yok sayarak, 27.Ekim.1992 tarihinde yürürlüğe koyduğu 1/5000 ölçekli, 04.Kasım.1992 tarihinde yürürlüğe koyduğu 1/1000 ölçekli imar planları, o zamana kadar kazanılmış olan hakları ve inşaatın devamına ilişkin yapılan hukuksal iş ve işlemleri yok sayarak inşaatın durmasına neden olmuştur. 1983 tarihinden 1992 yılına kadar çoğu zaman yerel yönetimlerin istikrarsız tavırları nedeniyle ağır ağır da olsa yapılan inşaat 04.Kasım.1992 tarihinden itibaren tamamen durmuş ve Türk Hukuk tarihinde önemli bir yer alacak olan hukuk mücadelesine dönüşmüştür. 27.Ekim.1992 ve 04.Kasım.1992 onanlı imar planlarının iptali isteğiyle Dolmabahçe Turizm A.Ş. Danıştay 6. Dairesi nde dava açtı. 2
Danıştay 6. Dairesi 1994/3774 esas, 1995/2218 karar sayılı 06.Haziran.1995 tarihinde verdiği kararla; Turizm alan ve merkezlerinde imar planı yapma ve yaptırma konusunda Turizm Bakanlığı dışında yetkili olabilecek başka bir merciin kabulünün mümkün olmadığı gerekçesiyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi nin yetkisiz olarak yaptığı imar planı iptal etti. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı nın temyiz etmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu 21.Şubat.1997 tarihinde şirketimize ait parselin Taşkışla Turizm Merkezi olduğunu ve imar planı yapma yetkisinin münhasıran Turizm Bakanlığı na ait olduğunu ve Belediyelerin bu parselle ilgili imar planı yapma yetkilerinin bulunmadığı hususlarını 1996/576 esas ve 1997/189 karar sayılı kararıyla kesinleştirmiştir. KARAR: BELEDİYENİN YETKİSİ OLMADAN İMAR PLANI YAPTIĞININ VE TAŞKIŞLA TURİZM MERKEZİ OLAN TAŞINMAZI PLANLAMA YETKİSİNİN TURİZM BAKANLIĞI NA AİT OLDUĞUNUN DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU KARARIYLA KESİNLEŞMESİNDEN SONRA: Şirketimiz, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca taşınmazın imar planını yapma konusunda tek yetkili organ olan Turizm Bakanlığı na başvurarak; İdari Yargılama Usulü yasasının 28. maddesi uyarınca iptal olunan imar planı yerine geçerli imar planlarının yapılmasını talep etmiştir. Turizm Bakanlığı konuyu incelemiş ve 23.Ocak.1997 tarihinde 26.Mayıs.1989 tarihinde onayladığı planın yeniden yürürlüğe konulduğuna ilişkin işlemi tesis etmiş ve gereği yapılmak üzere Beyoğlu İlçe ve İstanbul Büyükşehir Belediyelerine göndermiştir. Turizm Bakanlığı nın bu işlemi üzerine, hukuksal sorunlarının bittiğine inanan ve nihayet inşaatını tamamlayabileceğini uman şirketimiz Beyoğlu Belediyesine başvurarak İnşaat Ruhsatının Yenilenmesi işleminin yapılmasını istemiştir. Ancak, gerek Büyükşehir Belediyesi nin gerekse Beyoğlu Belediyesi nin hukuk tanımaz tavırları uzun bir süre daha devam etmiştir. İnşaat ruhsatı yenilenmemiş şirketimiz dava açmış, İdare Mahkemesi ruhsat yenilememe işleminin yürütmesini durdurmuş, Beyoğlu Belediyesi itiraz etmiş Bölge İdare Mahkemesi itirazı reddetmiştir. İnşaata yargı kararıyla devam eden şirketimiz 14.Mart.1997 tarihinde Beyoğlu Belediyesi ne yeniden başvurarak Ruhsat Temdidi (süresinin uzatılması) isteğinde bulunmuş ancak, belediye işlem yapmadığı gibi dilekçeye cevap dahi vermeyerek talebi örtülü olarak reddetmiştir. Şirketimiz, bu zımni (örtülü) red işleminin iptali için dava açmış, İdare Mahkemesi yürütmenin durdurulması talebimizi kabul etmiştir. Beyoğlu Belediyesi nin yürütmenin durdurulması kararına karşı yaptığı itirazın İstanbul Bölge İdare Mahkemesinin 01.Temmuz.1997 gün ve 1997/796 sayılı kararıyla reddedilmesi üzerine inşaata yeniden başlamıştır. Beyoğlu Belediyesi yargı kararlarını yok sayarak 10.Temmuz.1997 tarihinde Belediye Encümeni kanalıyla inşaatın yıkılmasına karar vermiştir. 3
Yıkım kararının iptali için şirketimizce yürütmenin durdurulması talepli dava açılmış İstanbul 2. İdare Mahkemesinin 1997/983 esas sayılı dosyasıyla açılan davada yıkım kararının yürütülmesinin durdurulmasına 05.Ağustos.1997 tarihinde karar verilmiştir. Beyoğlu Belediyesinin yürütmenin durdurulması kararına karşı itirazı Bölge İdare Mahkemesi tarafından reddedilmiştir. Ancak, Beyoğlu ve İstanbul Büyükşehir Belediyeleri Ağustos 1997 tarihinde yıkım kararını uygulamak için yürütmenin durdurulması kararına rağmen inşaata bir operasyon düzenlemişlerdir. Üzerimize silahların çekildiği bu eylemde bazı arkadaşlarımız yaralanmış ve inşaat malzemelerimizi tahrip etmişlerdir. Bu olay nedeniyle, Beyoğlu Belediyesinin bazı yetkililerinin tutuklu bazılarının tutuksuz olarak yargılandığı ceza davaları Bazı Suçlara Ait Cezaların Ertelenmesini Öngören Yasa nedeniyle işlemden kaldırılmıştır. Şirketimiz hukuka olan tüm inancıyla bütün hukuk dışı uygulamalara karşı adli ve idari yargı yerlerinde hakkını aramayı sürdürmüştür. İdari makamlara karşı açılan davalardan dolayı binanın kaba inşaatını 15 yılda ancak belli seviyeye getirebilmiştir. Belediyelerin Turizm Bakanlığı nın 26.Mayıs.1989 onanlı ve 1/1000 ölçekli imar planını yürürlüğe koyduğu 23.Ocak.1997 tarihli işlemi üzerine ruhsat işlemlerini yapmaması yukarıda çok kısa olarak örneklenen onlarca dava açılmasına neden olmuş ancak kazanılan davalara rağmen inşaatın fiili engellemelerle tamamlanamaması üzerine yeniden Turizm Bakanlığı na başvurularak Turizmi Teşvik Kanunun 7. maddesi ve Danıştay Kararları uyarınca yeni imar planlarının yapılması talebinde bulunulmuştur. Talebimiz Turizm Bakanlığı tarafından değerlendirilmiş ve 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Turizm Bakanlığı nca hazırlanmış, 14.Temmuz.1998 tarihinde Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından onanarak yürürlüğe girmiştir. 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı koşullarına uygun olarak hazırlanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ise 10.Eylül.1998 tarihinde onaylanarak yürürlüğe girmiştir. İmar Planlarının yürürlük kazanmasından sonra Şişli Belediye Başkanlığı tarafından 01.Ekim.1998 tarihinde 98/5954 sayı ile TADİLAT RUHSAT verilmiştir. Son Davalar 1/5000 ölçekli plan ile ilgili olarak; - İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı 14.Temmuz.1998 onanlı 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali talebiyle Danıştay 6. Dairesi nde 1998/4812 esas sayılı davayı açmıştır. - Danıştay 6. Dairesi, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Turizm Bakanlığı aleyhine açılan, Dolmabahçe Turizm A.Ş. nin müdahil olarak katıldığı bu davada; önce belediyenin yürütmenin durdurulması talebini sonrada davayı 07.Kasım.2001 tarihinde reddetmiştir. - Büyükşehir Belediyesinin temyiz talebi 27.Nisan.2001 ve karar düzeltme talebi ise 18.Ocak.2002 tarihinde Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu tarafından reddedilerek, karar kesinleşmiştir. 4
1/1000 ölçekli plan ile ilgili olarak; - İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı 14.Temmuz.1998 onanlı 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planın iptali talebiyle Turizm Bakanlığı aleyhine 1998/6966 esas sayılı davayı açmıştır. Davaya Dolmabahçe Turizm A.Ş. müdahil olarak katılmıştır. - Danıştay 6. Dairesi, imar planın şehircilik ve planlama ilkelerine uygun olup olmadığının, incelenmesini sağlamak üzere 28.Mayıs.1999 tarihinde mahallinde keşif yapmış, Bilirkişi raporunun gelmesinden sonra 2 ye karşı 3 oyla imar planının yürütmesini durdurmuştur. Yürütmenin durdurulması kararına Turizm Bakanlığı ve Dolmabahçe Turizm A.Ş. tarafından itiraz edilmiş ve Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu 03.Mart.2000 tarihinde 19 a karşı 2 muhalefet oyuyla yürütmenin durdurulması kararını kaldırmıştır. - Bu karar, bina inşaatının hukuksal anlamda özgürlüğüne kavuşmasını sağlamış, inşaat süratle ve hukuka uygun biçimde tamamlanmıştır. - İnşaatı yürürlükteki imar planlarına göre tamamlanan binaya ruhsatına uygun olarak 20.Ekim.2000 tarihinde Şişli Belediye Başkanlığı tarafından Yapı Kullanma İzin Belgesi (İskan Belgesi) verilmiştir. - Bu arada Danıştay 07.Kasım.2000 tarihinde imar planının iptaline yine oy çokluğu ile karar vermiştir. Turizm Bakanlığı ile Dolmabahçe Turizm A.Ş. nin temyiz itirazları Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu tarafından kabul edilerek, 6. Dairenin iptal kararı lehimize bozulmuştur. - Belediyenin Karar Düzeltme isteği de yine Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu tarafından 18.Ocak.2002 tarihinde reddedilmiştir. Halihazırda dosya bozma kararı üzerine yeniden karara bağlanması için inceleme sırası beklemektedir. 5