Lozan Barış Antlaşması

Anlaşmanın Nedenleri

Görüşme için İzmir de yapılmak istenmiş fakat uluslararası antlaşmalar gereğince tarafsız bir ülkede yapılma kararı alınmıştır. Lozan görüşme yeri olarak kararlaştırılmıştır.

Antlaşmaya Katılan Devletler Türkiye İngiltere Fransa İtalya Yunanistan Romanya Yugoslavya Japonya Boğazlarla ilgili görüşmeler SSCB Bulgaristan Gözlemci ABD

Lozan da Türkiye yi Dışişleri Bakanı İsmet İnönü başkanlığındaki bir heyet temsil etmiştir. TBMM iki konuda taviz verilmemesini istemiştir Kapitülasyonlar Ermeni Yurdu

4 Şubat 1923 te görüşmeler kesilmiştir Nedenleri Kapitülasyonlar Boğazlar Sorunu Musul-Kerkük Osmanlı Devletinin Borçları

Hayim Naum Efendinin ara buluculuk faaliyetleri sonucu 23 Nisan 1923 te görüşmeler tekrar başlatılmıştır. 24 Temmuz 1923 te Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır.

Lozan Maddeleri Suriye Sınırı: Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşması (Hatay Mısakımilliden taviz olmuştur. 1939 da bu konu çözümlenecektir.) Irak Sınırı: İngilizlerle Musul konusunda antlaşma sağlanamadı. Bu konunun iki ülke arasında 9 ay içerisinde çözülmesine ve eğer çözülmezse Milletler Cemiyetinin vereceği karara bırakılması kararlaştırıldı. Sovyet Sınırı: Kars Antlaşması na göre çizildi Yunan Sınırı: Mudanya Ateşkes Antlaşması na göre çizildi. Meriç Nehri sınır oldu. Doğu Trakya bize bırakıldı. Karaağaç savaş tazminatı olarak alındı. Bozcaada ve Gökçeada Türkiye ye verildi. On iki ada İtalya ya bırakıldı. Diğer Ege adaları Yunanistan a bırakıldı. Türkiye ye yakın olan adalar silahsızlandırılacaklardı kuralı benimsenmiştir.

Kapitülasyonlar Yabancı ülke vatandaşlarının Osmanlı Devleti nden kazandıkları her türlü adli ve mali kapitülasyonlar kaldırılmıştır. Bu madde ile ekonomik Bağımsızlık sağlanmıştır.

Dış Borçlar Osmanlı dan ayrılan devletler arasında paylaştırılmıştır. Türkiye payına düşen borçları taksitler halinde Türk lirası veya Fransız frangı olarak ödemeyi kabul etmiştir. Düyun-u Umumiye (Genel Borçlar) İdaresi kaldırılmıştır.

Boğazlar Boğazlar, başkanlığı bir Türk ün yapacağı uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecektir. Boğazlar ın her iki tarafında belirlenen alanlar, silahtan ve askerden arındırılacaktır. Bağımsızlığa Ters Ticaret Gemileri Boğazlar dan serbestçe geçebilecek, savaş gemileri ise zaman ve tonaj bakımından sınırlandırılacaktır. Zamanında savaş gemilerinin geçişi Türkiyenin isteğine göre düzenlenecektir. Boğazlar a bir saldırı olursa, Milletler Cemiyeti nin kararıyla gerekli önlemler alınabilecektir.

Savaş Tazminatları Yunanistan ın savaş taminatı olarak Karaağaç ı Türkiye ye vermesi kararlaştırılmıştır.

Ermeni sorunu Doğu Anadolu da kurulması kararlaştırılmış olan Ermeni Devletin den vazgeçilmiştir.

Azınlık Sorunları Bütün azınlıklar Türk vatandaşı kabul edildi. Azınlıklara kendi kiliselerini, okullarını açma hakkı verildi. Kendi dilleri ile eğitim yapabilecek ve gazete çıkarabilecekler. Türkiye de azınlık olarak Rum, Ermeni ve Yahudiler kabul edilmiştir.

Nüfus Mübadelesi (Değişimi) İstanbul dışında Türkiye de yaşayan Rumların Yunanistan a, Batı Trakya dışında Yunanistan da yaşayan Türklerin de Türkiye ye gönderilmesi kararlaştırılmıştır.

Patrikhane Patrikhane nin, siyasi yetkilerden arındırılması kaydıyla İstanbul da kalması kararlaştırılmıştır.

Yabancı Okullar Türkiye deki yabancı okulların öğreniminin Türk Hükümeti tarafından düzenlenmesi kararlaştırılmıştır. Tamamı Milli Eğitim e katılmıştır. Tarih ve Türkçe öğretmenleri Türk olacaktır.

Lozan da Çözümlenemeyen Sorunlar Boğazların uluslar arası komisyonun denetimine bırakılması ulusal egemenlik haklarını zedelemiştir. Bu durumu, 1936 da Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile giderildi. Hatay ın alınamaması (Hatay meclisi aldığı kararla Türkiye Cumhuriyeti ne bağlanmasıyla sorun çözüldü). Musul un alınamamasıdır.

Lozanda görüşülen konular Boğazlar sorunu Kapitülasyonlar konusu Azınlık hakları Yabancı okullar Dış borçlar Musul meselesi Hatay Sorunu

Lozan Antlaşmasının Önemi Yeni Türk devletinin varlığı tüm dünya tarafından kabul edildi Birçok devlet tarafından imzalandığından en uzun süreli anlaşma olup hala geçerliliğini korumaktadır Misakımilli sınırları büyük bir ölçüde gerçekleşti. Osmanlı Devleti nin sona erdiği kabul edildi. Lozan Antlaşması yla Sevr geçerliliğini yitirdi. Lozan da çözülemeyen sorunlar 1923 1939 yılları arasında çözüldü Kapitülasyonların kaldırılması ekonomik bağımsızlığı sağlamıştır. Sömürge uluslara örnek olmuştur. Birinci Dünya Savaşı nı sona erdiren antlaşmaların en sonuncusudur.

Lozan Antlaşması nın Sonuçları Askeri Zaferler, siyasi zafere dönüştürülmüştür. Yeni Türk Devleti nin varlığı uluslararası alanda tanınmıştır. Lozan Antlaşması, uluslararası eşitlik anlayışına göre yapmıştır. İnkılapların yapılmasına ortam hazırlamıştır. Dış barışın ve dış politikaların esasları belirlenmiştir.