5. Bitki ve hayvan hücrelerinin mitoz bölünmesinde; 6. Mitoz bölünme sonucu oluşan hücreler birbirinin genetik kopyasıdır.

BÖLÜM 04 Test Üreme / Mitoz ve Eşeysiz Üreme 1 01 1. Mitoz bölünme; I. tek hücreli canlılarda üreme, II. çok hücreli canlılarda büyüme, III. tek hücreli canlılarda büyüme, IV. çok hücreli canlılarda rejenerasyon durumlarından hangilerine neden olabilir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV Mitoz bölünme tek hücreli canlılarda üreme, çok hücreli canlılarda ise büyüme, gelişme ve rejenerasyonu sağlar. 2. Aşağıdakilerden hangisi normal bir mitoz bölünme sırasında görülmez? 5. Bitki ve hayvan hücrelerinin mitoz bölünmesinde; I. İğ ipliklerini oluşturan yapılar, II. sitoplazmanın bölünme şekli, III. hücrelerin bölünme hızı, IV. bölünme sonucu oluşan hücre sayısı faktörlerinden hangileri farklılık gösterebilir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV İğ iplikleri bitki hücreleride sitoplazmik proteinler, hayvan hücrelerinde sentrozomlar tarafından oluşturulur. Sitoplazma bölünmesi bitki hücrelerde ara lamel aracılığıyla, hayvan hücrelerinde boğumlanarak gerçekleşir. Bölünme hızı bitki ve hayvan hücrelerinde farklılık gösterebilir. Mitoz bölünme sonucu bitki ve hayvan hücrelerinde eşit sayıda hücre oluşturulur. A) İnterfazda DNA miktarının iki katına çıkması B) Profazda çekirdek zarı ve çekirdekciğin kaybolması C) Metafazda homolog kromozomların karşılıklı dizilmesi D) Anafazda sentromerlerin ikiye bölünmesi E) Telofazda iğ ipliklerinin kaybolması Homolog kromozomların metafoza evresinde karşılıklı dizilmesi mayoz bölünmede görülür. 3. Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünmenin insanlardaki işlevlerinden biri değildir? A) Yaranın iyileşmesi B) Büyüme C) Aynı genotipte yeni hücrelerin oluşması D) Diploit hücrelerden gamet oluşumu E) Somatik hücrelerin çoğalması Mitoz bölünme insanlarda diploit hücrelerden gamet oluşumu sağlamaz. 6. Mitoz bölünme sonucu oluşan hücreler birbirinin genetik kopyasıdır. 7. Bu durumun sağlanmasında; I. bölünmenin belirli kontrol noktalarını geçtikten sonra tamamlanması, II. DNA'nın tam ve hatasız olarak eşlenmesi, III. kardeş kromatitlerin birbirinden ayrılması olaylarından hangilerinin katkısı vardır? Mitoz bölünme sonucu oluşan hücrelerin birbirinin genetik kopyası olmasında, verilen oylayların tamamının katkısı vardır. 4. Mitoz bölünme sırasında gözlenen aşağıdaki olaylardan hangisi diğerlerinden farklı bir evrede gerçekleşir? A) Çekirdekçiğin görünmez olması B) Sentriollerin iğ ipliklerini üretmesi C) İğ ipliklerinin bir kısmının kinetokorlara bağlanması D) Kromatin ipliklerinin yoğunlaşarak kromozomlara dönüşmeye başlaması E) Kardeş kromatitlerin zıt kutuplara çekilmesi A, B, C ve D de verilen olaylar prafazı E de verilen olay anafaz evresinde gerçekleşir. Kromozom İki kromatitli kromozom Yukarıda bir kromozom ve iki kromatitli şekli verilmiştir. Kromozomun her iki durumda; I. DNA miktarı, II. DNA nükleotit dizilişi, III. genlerin kromozom üzerindeki yeri özelliklerinden hangileri farklılık gösterir? D) I ve III E) II ve III Kromozom ve iki kromotitli durumda DNA nükleotit dizilişi ve genlerin kromozom üzerindeki yeri farklılık göstermez. DNA mikarı farklılık gösterir. 89

Test 01 1. E 2. C 3. D 4. E 5. D 6. E 7. A 8. B 9. E 10. C 11. A 12. C 8. G 1 G 2 II I 2n = 4. 10 9 gr III 11. Aşağıda hücre döngüsü şematik olarak gösterilmiştir. Karyokinez Sitokinez Yukarıdaki şemada 4. 10 9 gr DNA bulunduran bir hücrenin interfaz ve mitoz bölünmesi gösterilmiştir. Buna göre I, II ve III numaralı hücrelerin DNA miktarı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? I II III A) 4.10 9 4.10 9 4.10 9 B) 8.10 9 4.10 9 4.10 9 C) 4.10 9 2.10 9 2.10 9 D) 8.10 9 2.10 9 2.10 9 E) 4.10 9 8.10 9 4.10 9 DNA eşlenmesi olduğundan G 2 de DNA miktarı 8. 10 9 gr dır. Mitoz sonucu genetik materyal iki hücreye eşit miktarda dağıtıldığından ll. ve lll. hücrelerdeki DNA miktarı 4. 10 9 gr dır. 9. Diploit yapıdaki farklı hücrelere ait aşağıdaki bölünme evrelerinden hangisi mitoz bölünmeye ait olamaz? A) B) D) E) C) Mitotik evre (2) Hücre döngüsü İnter f a z ( 1 ) Buna göre hücre döngüsü ile ilgili, I. 1 ve 2 numaralı evreler tüm hücrelerde aynı sürede gerçekleşmeyebilir. II. 1 numaralı evrenin süresi, hücrenin metabolizma hızına göre değişkenlik gösterebilir. III. Embriyonik hücrelerde 1 numaralı evre gözlenmez. IV. DNA polimeraz enzimi 2 numaralı evrede etkinlik gösterir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, III ve IV Embriyonik hücrelerde kısa bir interfaz evresi gözlenir. DNA eşlenmesinde görev alan DNA polimeroz enzimi 1 numuralı evrede etkinlik gösterir. E seçeneğindeki şekil diploit yapılı bir hücrenin mayoz ll evresine aittir. 10. Aşağıda diploit bir hücreye ait hücre döngüsü şematize edilmiştir. 12. 2n =4 kromozomlu bir eşey ana hücresinin geçirdiği mitoz ve mayoz hücre bölünmelerinin bazı evreleri aşağıda gösterilmiştir. L İnterfaz K Mitotik evre M I II III 90 Şemaya göre aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir? A) İnterfaz sonucu K hücresindeki DNA miktarı interfaz başındaki DNA miktarının iki katıdır. B) Mitotik evre başlangıcında K hücresindeki gen miktarı, L ve M hücrelerindeki gen miktarının iki katıdır. C) L ve M hücrelerinin sahip oldukları gen çeşitleri farklı olabilir. D) İnterfaz sonundaki K hücresinin sitoplazma miktarı interfaz başındaki sitoplazma miktarından fazladır. E) Mitotik evrede çekirdek ve sitoplazma bölünmesi gerçekleşir. L ve M hücreleri mitoz sonucu oluştuğuna göre farklı gen çeşitlerine sahip olamaz. IV V VI Şekilde verilen evrelerden mitoz bölünmeye ait olanlar gerçekleşme sıralarına göre aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) I - III - VI B) II - IV - V C) III - I - VI D) IV - V - II E) IV - III - I - VI lll. şekil mitozun metafazı l. şekil mitozun anafaz, Vl. şekil mitozun telofaz evrelerine aittir.

BÖLÜM 04 Test Mitoz ve Eşeysiz Üreme 2 02 1. Aşağıdaki olaylardan hangisi bölünebilen tüm prokaryot ve ökaryot hücrelerde ortak olarak gerçekleşir? A) Çekirdek zarının erimesi B) İğ ipliklerinin kromozomlara tutunması C) DNA'nın kendini eşlemesi D) Sentrozom eşlenmesi E) Sitoplazmanın boğumlanarak bölünmesi DNA'nın kendini eşlemesi bölünebilen tüm prokaryot ve ökaryot hücrelerde ortak olarak gerçekleşir. 5. Aşağıda hücre döngüsü şematik olarak gösterilmiştir. profaz metafaz anafaz Mitotik evre Hücre döngüsü telofaz Büyüme DNA replikasyonu sitokinez 2. Mitoz bölünme ile aşağıdakilerden hangisi sağlanabilir? A) 2n kromozomlu bir hücreden n kromozomlu dört hücrenin oluşması B) 2n kromozomlu bir hücreden n 1 kromozomlu hücrenin oluşması C) n kromozomlu bir hücreden döllenme olmadan iki yeni bireyin meydana gelmesi D) n kromozomlu iki hücreden 2n kromozomlu bir hücrenin meydana gelmesi E) Prokaryot bir hücreden prokaryot dört hücrenin meydana gelmesi n kromozomlu bir hücreden döllenme olmadan iki yeni bireyin meydana gelmesi mitoz bölünmeyle sağlanır. 3. Aşağıda mitoz bölünmeye ait bir evre gösterilmiştir. Hücre döngüsü ile ilgili olarak, İ N T E R F A I. Hücre döngüsü, uzun bir interfaz evresi ve bunu takip eden kısa bir mitotik evreden oluşur. II. Mitotik evre çekirdek bölünmesi ve sitoplazma bölünmesi olmak üzere iki aşamada gerçekleşir. III. Normal bir bölünmenin başlayabilmesi için hücrenin yeterli büyüklüğe ulaşması ve DNA replikasyonunun gerçekleşmiş olması gerekir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II Hücre döngüsü ile ilgili olarak verilen yargıların hepsi doğrudur. Z 6. Aşağıda bir kromozomun genel yapısı gösterilmiştir. I Buna göre, I. Bu evreden sonra n = 5 kromozomlu iki çekirdek oluşur. II. İğ iplikleri kromozomlara bağlanmıştır. III. Hücrenin her bir kutbuna 5'er kromatit ayrılmaktadır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III Şekil n = 5 krozomlu bir hücrenin mitoz bölünmesinin anafaz evresine aittir. Buna göre verilen ifadelerden tamamı doğrudur. 4. Hayvan hücrelerinde gerçekleşen mitozun, farklı evrelerini mikroskop altında izlemek isteyen bir öğrenci aşağıdaki hücrelerden hangisini seçerse amacına daha kolay ulaşır? A) Sinir hücresi B) Sperm hücresi C) Kalp kası hücresi D) Bağırsak epitel hücresi E) Olgun alyuvar hücresi A, B, C ve E deki hücreler bölünme özelliğine sahip değildir. Bağırsak epitel hücresini seçen bir öğrenci mitozun farklı evrelerini mikroskop altında inceleyebilir. IV Numaralandırılmış kısımlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I numaralı yapı kardeş kromatitler olup genetik yapıları birbirinin aynıdır. B) II sentromer bölgesi olup bitki kromozomlarında bulunmaz. C) III numaralı yapı hayvan hücrelerinde sentrozomlarca üretilir. D) IV numaralı yapı kinetokor olup protein yapılıdır. E) Diploit bir hücrede kromozom sayısının iki katı kadar I numaralı yapı bulunur. l. Kardeş kromatit ll. Sentromer lll. İğ iplikleri lv. Kinetakordur. Buna göre sentromer bitki hücrelerinin kromozomlarında da bulunur. II III 91

Test 02 1. C 2. C 3. E 4. D 5. E 6. B 7. B 8. A 9. E 10. B 11. A 12. E 7. Diploit bir hücrenin mitoz bölünmesi ile ilgili, I. Genetik olarak birbirinden bazı farklılıklar gösteren iki yeni hücre oluşur. II. Büyüklükleri atasal hücreyle aynı olan iki özdeş hücre oluşur. III. Diploit kromozomlu iki yeni hücre oluşur. ifadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II Diploit bir hücrenin mitoz bölünmesi sonucu genetik özellikleri birbirinin kopyası olan yine diploit kromozomlu iki hücre oluşur. Oluşan hücreler farklı büyüklükte olabilir. 8. Bir hücrede mitoz bölünme sırasında aşağıdaki olaylardan hangisinin gözlenmesi bu hücrenin hayvansal bir hücre olmadığını kanıtlar? A) Golgi aygıtında üretilen veziküllerin hücrenin ortasında bir hücre plağı oluşturması B) İğ ipliklerinin kromozomların sentromer bölgesindeki kinetokorlara bağlanması C) DNA'nın kendini eşlemesi sonucu kalıtım materyalinin iki katına çıkması D) Çekirdek zarı ve çekirdekciğin eriyerek kaybolması E) Çekirdek bölünmesi tamamlandığında genetik içeriği aynı iki çekirdeğin oluşması Golgi aygıtında üretilen veziküllerin hücre artasında hücre plağını oluşturması bitki hücrelerinin bölünmesinde gözlenir. 9. Bir bitki hücresinin interfaz evresi ve mitoz bölünmesi sırasında DNA miktarındaki değişim aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. DNA miktarı (mg) 10. Aşağıdaki tabloda ökaryot yapılı iki hücrenin mitoz bölünmesi sırasında gerçekleşen olaylar (+), gerçekleşmeyenler ise ( ) ile ifade edilmiştir. Hücre Özellik DNA eşlenmesi Sentriol eşlenmesi Ara lamel oluşumu K + + L + + Tablodaki verilere göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) K hücresinde sitoplazma bölünmesi boğumlanarak gerçekleşir. B) L hücresi DNA eşlenmesini sitoplazmada gerçekleştirir. C) K ve L hücrelerin bölünmesi ile DNA niteliği ve niceliği korunur. D) K ve L hücrelerinden bölünme tamamlandığında ikişer hücre oluşur. E) L hücresinde iğ iplikleri sentriollerce üretilmez. Ökaryot hücrelerde DNA eşlenmesi çekirdekte gerçekleşir. 11. G 2 kontrol noktasında durdurulan bir hücre döngüsünde aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşebilir? A) Replikasyon sonucu DNA miktarının iki katına çıkması B) Kromozomların kromatin ipliğine dönüşmesi C) Kardeş kromatitlerin hücrenin zıt kutuplarına doğru hareket etmesi D) Çekirdek zarı ve çekirdekçiğin eriyerek kaybolması E) Zıt kutuplara hareket eden sentrozomlar arasında iğ ipliklerinin oluşması DNA replikasyonu G 2 kontrol noktasından önce gerçekleşmiştir. 12. Mitoz bölünmenin, 2x x t 1 t 2 t 3 t 4 t 5 zaman - profaz - metafaz - anafaz - telofaz 92 Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) t 1 zaman aralığında kromozomlar en belirgin şeklini almıştır. B) t 2 zaman aralığında sentromer ayrılması gerçekleşmiştir. C) t 3 zaman aralığında sentrioller tarafından üretilen iğ iplikleri kromozomlara bağlanmıştır. D) t 4 zaman aralığında sitoplazma bölünmesi tamamlanmıştır. E) t 5 zaman aralığında iki yeni hücre oluşmuştur. t 5 de DNA miktarı başlangıçtaki değerine inmiştir. Yani çekirdek bölünmesini takiben sitoplazma bölünmeside tamamlamış iki yeni hücre oluşmuştur. evrelerinde; I. çekirdek zarı, II. çekirdekçik, III. kromatin iplik, IV. iğ ipliği yapılarından hangileri ortak olarak gözlenmez? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV Metafaz ve anafaz evresinde çekirdek zarı ve çekirdekcik, anafaz evresinde kromatin iplik, telofaz evresinde iğ ipliği gözlenmez.

Mitoz ve Eşeysiz Üreme 3 BÖLÜM 04 Test 03 1. İkiye bölünerek üreme ile ilgili, 5. Deniz yıldızında rejenerasyon olayı aşağıda şematize edilmiştir. I. Genetik materyalin niteliği ve niceliği korunur. II. Sadece prokaryat hücre yapısına sahip canlılarda gerçekleşir. III. Çok hücreli canlılarda gözlenmez. ifadelerinden hangileri doğrudur? I Eşeysiz üremede genetik materyalin niteliği ve niceliği korunur. İkiye bölünerek üreme bir eşeysiz üreme çeşidi olup sadece tek hücreli canlılarda gözlenir. 2. Eşeysiz üreme tipleriyle ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur? A) Sporla üreme sadece haploit canlılarda görülür. B) Bitkilerde vejetatif üreme sadece toprak altı yapılarıyla sağlanabilir. C) İkiye bölünerek üreme tek hücreli canlılarda gözlenir. D) Tomurcuklanarak üreme hayvanlar âleminde gözlenmez. E) Rejenerasyon olayı çok hücreli canlılarda hiçbir zaman üreme ile sonuçlanmaz. İkiye bölünerek üreme sadece tek hücreli canlılarda gözlenir. 3. Bir hücreli mayalar hem ikiye bölünerek hem de tomurcuklanarak eşeysiz üreyebilir. Bu iki üreme şekli için; I. oluşan canlıların birbirleri ve ata canlı ile aynı genetik yapıya sahip olması, Buna göre, I. Rejenerasyon deniz yıldızında birey sayısının artmasını sağlayabilir. II. Rejenerasyonla yeni deniz yıldızı oluşumu mitoz bölünmeyle sağlanır. III. Kopan kol ana gövdedeki hücrelerin mitoz bölünmeleriyle yenilenir. yargılarından hangileri doğrudur? Rejenerasyon deniz yıldızında hem kopan kolun onarılmasını hem de kopan kollardan yeni bir deniz yıldızının oluşumunu sağlar. Rejenerasyonun temelini mitoz bölünme oluşturur. 6. Planaryada rejenerasyon ile üreme aşağıdaki şekilde gösterilmiştir. Y II. oluşan canlıların birbirleri ve ata canlı ile aynı büyüklükte olması, III. üremenin temelini mitoz bölünmenin oluşturması özelliklerinden hangileri ortaktır? D) I ve III E) I, II ve III Eşeysiz üremenin temelini mitoz bölünme oluşturur. Eşeysiz üreme sonucu oluşan canlılar birbirleri ve ata canlı ile aynı genetik yapıya sahiptir. X Z T 4. Aşağıdakilerden hangisi eşeysiz üremenin canlı türlerine sağladığı avantajlardan biri değildir? A) Eşeysiz üreyen türlerin görece daha hızlı çoğalabilmesi B) Üremek için tek bir bireyin yeterli olması C) Eş arama ve döllenme olayları için enerji harcanmaması D) Türün adaptasyon yeteneğinin artırılması E) Üreme sonucu genetik açıdan birbirinin aynı olan bireylerin üretilmesi Eşeysiz üreme ile türün adaptasyon yeteneği artırılmaz. Kazanılmış özelliklerin değiştirilmeden sonraki nesillere aktarılması sağlanır. Buna göre, I. X, Y,Z ve T'nin kromozom ve gen sayıları aynıdır. II. X'in Y, Z ve T'ye dönüşümü sırasında mayoz bölünme ve döllenme gerçekleşir. III. Y, Z ve T'nin uygun olmayan ortam şartlarında hayatta kalma şansı X'den daha fazladır. ifadelerinden hangileri söylenebilir? D) I ve III E) I, II ve III Planaryada rejenasyonun temelini mitoz bölünme oluşturur. X, Y, Z ve T nın kromozom ve gen sayıları aynıdır. X, Y, Z ve T nin adaptasyon özellikleri birbirinin aynıdır. 93

Test 03 1. C 2. C 3. D 4. D 5. E 6. A 7. C 8. A 9. E 10. B 11. D 7. Aşağıdakilerden hangisi mitoz bölünme sırasında gözlenmez? A) Eşlenmiş kromozomların herbirinin birbirine tutunmuş özdeş iki kardeş kromatit halinde görülmesi B) Kardeş kromatitlerin iğ iplikleri aracılığıyla hücrenin iki kutbuna doğru birbirlerinden ayrılması C) Kardeş olmayan kromatitler arasında parça değişiminin olması D) Kinetokora bağlı olmayan iğ iplikleri sayesinde hücrenin hafifçe uzaması E) Kromatin ipliklerinin kısalıp yoğunlaşarak kromozomlara dönüşmesi Kardeş olmayan kromatitler arasında parça değişimi (cross-over) mayoz bölünmede gözlenir. 8. Aşağıda bir bakterinin eşeysiz üremesi şematize edilmiştir. X Y 10. Mitoz bölünmenin, I. profaz II. metafaz III. anafaz IV. telofaz evrelerinde, a. kardeş kromatitlerin ayrılması b. çekirdek zarının yeniden oluşması c. çekirdeğin kaybolması d. iğ ipliklerinin kaybolması e. kromozomların ekvatoral düzlemde sıralanması olayları meydana gelir. Buna göre mitoz bölünme sırasında gerçekleşen olaylar (l) ve bu olayların gerçekleştiği evrelerle (ll) ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? I II A) c I B) d I C) a III Z D) b IV Şekildeki üremeyle ilgili olarak yapılan açıklamalardan hangisi doğru olur? A) X, Y ve Z bakterileri genetik olarak özdeştir. B) Bölünme sırasında sentrozom eşlenmesi gerçekleşmiştir. E) e II l - c ll - e lll - a lv - d lv - b olabilir. Ancak l d olamaz. C) Üreme mitoz bölünme ile sağlanmıştır. D) Sitokinez ara lamel oluşumuyla gerçekleşmiştir. E) Bölünme sırasında iğ iplikleri oluşmuştur. Bakterinin bölünerek eşeysiz üremesi sırasında sentrozom eşlenmesi, ara lamel oluşumu ve iğ ipliklerinin oluşumu gözlenmez. DNA eşlenir ve sitoplazma bölünerek birbirinin genetik özdesi 11. Aşağıdaki şekilde hidrada tomurcuklanma ile üreme gösterilmiştir. olan yeni bakteriler oluşturulur. 9. Canlılarda gözlenen, - Tomurcuklanma - Sporla üreme 94 - Vejetatif üreme üreme çeşitleri için aşağıdaki özelliklerden hangisi ortak değildir? A) Türe ait özelliklerin değişmeden bir sonraki nesle aktarılması B) Bitkiler âlemindeki canlılarda görülebilmesi C) Kalıtsal bilginin devamlılığının sağlanması D) Enerji ve zaman kaybının az olması E) Hayvansal organizmalarda gözlenmemesi Verilen üreme çeşitleri birer eşeysiz üreme çeşitidir. Sporla üreme hayvanlar âleminde gözlenebilirken vejetatif üreme gözlenmez. Buna göre hidrada gözlenen bu üreme olayı süresince; I. mayoz bölünme, II. döllenme, III. gamet oluşumu, IV. mitoz bölünme, V. hücre farklılaşması olaylarından hangileri gözlenir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) IV ve V E) I, III ve V Hidrada gözlenen tomurcuklanma ile üreme sürecinde mitoz bölünme ve hücre farklılaşması gözlenir.

Mayoz ve Eşeyli Üreme - 1 BÖLÜM 04 Test 04 1. Sağlıklı bir insanda mayoz bölünme sonucu oluşan normal haploit bir hücre ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) (n 1) sayıda otozom taşır. B) Mitoz bölünme geçirebilir. C) Homolog kromozom çifti bulundurur. D) X ve Y gonozomlarını birlikte bulundurabilir. E) Mayoz bölünme geçirebilir. Sağlıklı bir insanda mayoz bölünme sonucu oluşan normal bir hücre (n 1) sayıda otozom yani 22 otozom bulundurur. 4. Mayoz bölünme sırasında aşağıdaki olaylardan hangisi bir kez gerçekleşmez? A) DNA'nın eşlenmesi B) Homolog kromozomların ayrılması C) Kardeş kromatitlerin ayrılması D) Tetrat oluşumu E) İğ ipliklerinin oluşması Mayoz bölünme sırasında iğ ipliklerinin oluşumu iki kez gerçekleşir. 5. Diploit kromozom sayısına sahip 4 ve 6 kromozomlu hayvan hücrelerinin bölünmelerine ait aşağıdaki evrelerden hangisi hücre bölünme tipinin mayoz olduğunun kesin olarak belirlenmesi için kullanılamaz? 2. Mayoz bölünmede gözlenen aşağıdaki olaylardan hangisi mayoz I ve mayoz II de ortak olarak gerçekleşir? A) Replikasyon sonucu kalıtım materyalinin iki katına çıkması A) B) C) B) Cross over sonucu yeni gen kombinasyonlarının oluşması C) Sitokinez sonucu yeni hücrelerin oluşması D) Homolog kromozomların zıt kutuplara çekilmesi E) Homolog kromozomların tetratları oluşturması Mayoz l ve mayoz ll de sitokinez sonucu yeni hücreler oluşur. D) E) A, B, D ve E mayoz l de gerçekleşir. C seçeneğindeki şekil 2n = 4 kromozomlu bir hücrenin mitoz bölünmesinin metafaz evresine aittir. 6. Ökaryot bir hücrede bölünme sırasında; - homolog kromozom ayrılması, - tetrat oluşumu, 3. Mayoz bölünme sırasında; I. cross over, II. tetrat oluşumu, III. sitoplazma bölünmesi, IV. kardeş kromatitlerin ayrılması, V. iğ ipliklerinin kaybolması olaylarından hangileri homolog kromozomlar ayrılmadan önce gerçekleşebilir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) IV ve V E) I, II ve V Homolog kromozom ayrılması anafaz l evresinde gerçekleşir. l. ve ll. olaylar profazı lll. olay sitokinez, lv. olay anafaz ll, V. olay telofaz evresinde gerçekleşir. - sentrozom eşlenmesi olaylarının gerçekleştiği bilinmektedir. Bu hücre ile ilgili, I. Diploit sayıda kromozoma sahiptir. II. Sitoplazma bölünmesini ara lamel oluşumuyla gerçekleştirir. III. Bölünme tamamlandığında diploit kromozomlu 2 yeni hücre oluşturur. ifadelerinden hangilerinin doğruluğu kesindir? D) I ve III E) I, II ve III Verilen bilgilere göre ilgili hürce mayoz bölünme geçiren hayvansal bir hücredir. Bölünme tamamlandığında dört hücre oluşur. 95

Test 04 1. A 2. C 3. A 4. E 5. C 6. A 7. B 8. E 9. D 10. C 11. E 7. Mitozun profaz evresi aşağıdakilerden hangisi bakımından mayozun profaz I evresinden farklılık gösterir? A) Çekirdek zarının ve çekirdekçiğin kaybolması 10. X ve Y hücrelerinin gerçekleştirdiği mayoz bölünmeler sırasında kromozom sayılarında gözlenen değişim aşağıdaki grafiklerde gösterilmiştir. Kromozom sayısı Kromozom sayısı B) Kural olarak hiçbir zaman cross overin gerçekleşmemesi C) Kromozom sayısının daima 2n olması 44 22 22 11 D) Kromatin ipliklerin kıvrımlı yapıda olması Zaman Zaman E) Sentrozomların eşlenmesi Mitoz bölünmenin prafaz evresinde kural olarak hiçbir zaman cross-over gerçekleşmez. Mitozun profazı bu özelliği ile profaz l den ayrılır. X hücresi Grafiklere göre, Y hücresi 8. Aşağıdaki şemada mayoz bölünmenin profaz I evresinde gerçekleşen cross over olayı özetlenmiştir. I. X hücresinin bölünme sırasında oluşturacağı tetrat sayısı, Y hücresinin diploit kromozom sayısına eşittir. II. X ve Y hücrelerinin bölünme sonucu oluşturduğu hücreler homolog kromozom çifti bulundurmaz. III. X hücresinin bölünme sonucu oluşturduğu toplam hücre sayısı, Y hücresinin bölünme sonucu oluşturduğu toplam hücre sayısının iki katıdır. Buna göre cross over olayı ile ilgili, I. Yeni gen kombinasyonlarının oluşmasını sağlar. II. Homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasında gerçekleşir. III. Genlerin kimyasal bileşimini değil kromozom üzerindeki yerini değiştirir. ifadelerinden hangileri doğrudur? yorumlarından hangileri yapılabilir? X hücresinde mayoz sırasında 22 tetrat Y hücresinde ise 11 tetrat gözlenir. X hücresinin bölünmesi sonucu 22, Y hücresinin bölünmesi sonucu 11 kromozomlu hücreler oluşturulur. İki bölünme şeklin de mayoz olduğu için dörder hücre oluşturulur. Cross-over homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasındaki parça değişimidir. Bu durum genlerin kromozom üzerindeki yerini değiştirerek yeni gen kombinasyonlarının oluşmasını sağlar. 9. I. 2n 2n 11. Aşağıda mayoz bölünme şematize edilmiştir. II. 2n n h 1 96 Yukarıda memeli bir canlının vücudunda gerçekleşen iki bölünme çeşidi gösterilmiştir. Numaralandırılmış bölünmelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) I numaralı bölünme çeşidi tüm doku hücrelerinde gerçekleşir. B) II numaralı bölünme sonucu oluşan hücre gametse mitoz bölünme geçirebilir. C) I numaralı bölünme sonucu oluşan hücrede bulunan gonozom çeşidi, II numaralı bölünme sonucu oluşan hücrenin gonozom çeşidinden kesinlikle farklıdır. D) II numaralı bölünme sırasında hem homolog kromozom hem de kardeş kromatit ayrılması gerçekleşir. E) II numaralı bölünme sırasında DNA eşlenmesi iki kez gerçekleşir. l. bölünme mitoz, ll bölünme mayozdur. Mayoz bölünme sırasında hem homolog kromozom, hem de kardeş kromotit ayrılması gerçekleşir. h 2 h 3 Şemaya göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) h 1 hücresinde DNA miktarı 2a ise; h 2 de a, h 3 de a 2 'dir. B) h 2 ve h 3 hücrelerinde homolog kromozomlar bir arada bulunmaz. C) h 1 hücresinden h 2 hücresi oluşurken sentromer ayrılması gerçekleşir. D) h 2 hücresinden h 3 hücresi oluşurken kromatit ayrılması gerçekleşir. E) h 2 hücresinden h 3 hücresi oluşurken kromozomların gen dizilimi değiştirilir. h 2 hücresinden h 3 hücresi oluşurken cross-over gözlenmez. Yani kromozomların gen dizilimi değiştirilmez.

Mayoz ve Eşeyli Üreme - 2 BÖLÜM 04 Test 05 1. Mayoz I ve mayoz II sonucu oluşan hücreler; I. DNA miktarı, 5. 2n = 6 kromozomlu bir bitki hücresinde gerçekleşen hücre bölünmesi evresi aşağıda gösterilmiştir. II. kromozom sayısı, III. gonozom çeşidi, IV. nükleotit dizilimi özelliklerinden hangileri bakımından farklılık gösterebilir? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II D) III ve IV E) I, III ve IV Mayoz l ve mayoz ll sonucu oluşan hücreler n kromozomludur. Bu hücreler DNA miktarı, gonozom çeşidi ve nükleotit dizilimi bakımından farklılık gösterilebilir. 2. Mitoz bölünmenin anafaz, mayoz bölünmenin anafaz I ve anafaz II evrelerinde; I. kardeş kromatitlerin ayrılması, II. DNA miktarının yarılanması, III. homolog kromozomların ayrılması, IV. iğ ipliklerinin boyunun kısalması olaylarından hangileri ortak olarak gözlenir? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) III ve IV E) I, II ve IV Kardeş kromatit ayrılması mitozun anafaz ve mayozun anafaz ll evrelerinde görülür. Homolog 3. Mayoz bölünme sırasında anafaz - I evresinde homolog kromozomların zıt kutuplara çekilmesi; I. kromozom sayısının yarıya inmesi, II. genetik çeşitliliğin sağlanması, III. sitoplazmanın ikiye bölünmesi durumlarından hangilerine neden olur? Mayoz bölünme sırasında anafaz - l evresinde homolog kromozomların ayrılması, kromozom 4. Bal arılarında kraliçe ve erkek arıda üreme hücrelerinin oluşumunda gerçekleşen bölünme sırasında; I. DNA replikasyonu, II. sentromer bölünmesi, III. tetrat oluşumu, IV. homolog kromozom ayrılması olaylarından hangileri ortak olarak gözlenir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve IV kromozomların ayrılması mayozun anafaz l'inde görülür. DNA miktarının ve iğ ipliklerinin boyunun kısalması ortak olarak gözlenir. sayısının yarıya inmesi ve genetik çeşitliliğin sağlanmasına etki eder. Kraliçe arıda üreme hücreleri mayozla erkek arıda ise mitozla oluşturulur. Bu iki olayda DNA replikasyonu ve sentromer bölünmesi ortak olarak gerçekleşir. Buna göre hücrenin geçirmiş olduğu hücre bölünmesi çeşidi ve evresi aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? Bölünme çeşidi Evre A) Mitoz Metafaz B) Mitoz Anafaz C) Mayoz Metafaz I D) Mayoz Anafaz I E) Mayoz Anafaz II Şekilde homolog kromozomlar ayrılmaktadır. Buna göre hücrenin geçirdiği bölünme çeşidi mayoz evresi ise anafaz l dir. 6. Sağlıklı bir insanda gerçekleşen mitoz ve mayoz bölünmeler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir? A) Mitoz bölünme sonucu oluşan bir hücrenin kromozom sayısı, mayoz bölünme sonucu oluşan bir hücrenin kromozom sayısının iki katıdır. B) Mayoz bölünmenin profaz I ve profaz II evresindeki kromozomlar ikişer kromatitlidir. C) Mitoz geçiren bir hücrenin profaz evresindeki kromozom sayısı ile mayoz geçiren bir hücrenin profaz I evresindeki kromozom sayısına eşit olabilir. D) Mitoz bölünmenin metafaz evresinde kromozomlar tek sıra halinde yan yana dizilirken, mayoz bölünmenin metafaz I evresinde karşılıklı dizilir. E) Mitoz bölünme geçiren bir hücrenin anafaz evresindeki kromozom sayısı, mayoz bölünme geçiren bir hücrenin anafaz II evresindeki kromozom sayısına eşit olabilir. Mitoz bölünme geçiren bir hücrenin anafaz evresindeki kromozom sayısı, mayoz geçiren bir hücrenin anafaz ll evresindeki kromozom sayısından fazladır. 7. Mayoz bölünme sırasında gözlenen cross over olayına bağlı olarak aşağıdaki durumlardan hangisinin ortaya çıkması beklenmez? A) Genlerin kromozom üzerindeki dizilişinin değişmesi B) Kardeş kromatitler üzerindeki gen çeşitlerinin farklı olması C) Tek yumurta ikizlerinin farklı genetik bilgi taşıyan gametlerinin oluşturabilmesi D) Kromozomların sahip olduğu genlerin nükleotit dizilişlerinin değişmesi E) Aynı kromozom üzerinde taşınan genler arasındaki bağlantının kesilmesi Cross-over homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasındaki çapraz gen değişimidir. Bu durum genlerin kromozom üzerindeki dizilişini değiştirir. Kromozomların sahip olduğu genlerin nükleotit dizilişini değiştirmez. 97

Test 05 1. E 2. C 3. C 4. B 5. D 6. E 7. D 8. E 9. C 10. C 11. B 12. A 8. Bir hücrenin mayoz bölünmesi sırasında aşağıda şematize edilen olay gerçekleşmiştir. 11. 2n = 4 kromozomlu bir canlıya ait üreme ana hücresinin mayoz bölünmesi sırasında gerçekleşen evrelerden birinin şekli aşağıda verilmiştir. B B b b D d D d Buna göre bu hücre ve olayla ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Olay mayoz I'in profaz I evresinde gerçekleşmiştir. B) Homolog kromozomlar tetrat oluşturmuştur. C) Olay gerçekleşmeseydi oluşacak hücreler "Bd" genotipine sahip olamazdı. D) Oluşacak hücrelerde karakterlerle ilgili 4 farklı genotip gözlenebilir. E) 4 homolog kromozom yan yana gelmiştir. Olay mayoz l'ın profaz l evresinde gerçekleşen cross overdir. Bir tetrat oluşumu gözlenmiştir. Bu durumda 4 homolog kromozom değil 1 homolog kromozom çifti yanyana gelmiştir. 9. Aşağıda mayoz bölünme şematik olarak gösterilmiştir. n n n 2n n Mayoz I n Mayoz II Mayoz II sonucu oluşan hücreler normal şartlarda, I. DNA miktarı, II. nükleotit dizilimi, III. sitoplazma miktarı, IV. kromozom sayısı özelliklerinden hangileri bakımından farklılık gösterebilir? A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III E) I, II ve IV Mayoz ll sonucu oluşan hücreler nükleotit dizilimi ve sitoplazma miktarı bakımından farklılık gösterebilir. 10. Aşağıda bir hücreye ait bir bölünme evresi verilmiştir. n Bu hücre ve evre ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Bu evreden önceki evrede homolog kromozomlar hücrenin ekvatoral düzleminde karşılıklı dizilmiştir. B) Şekil bir bitki hücresinin mayoz bölünmesinin anafaz I evresine aittir. C) Bu evreden sonraki evrede kromozomlar kromatin ipliklere dönüşür. D) Bu evreden sonraki evrede çekirdek zarı yeniden oluşur. E) Bölünme tamamlandığında n=2 kromozomlu 4 hücre oluşur. Şekilde homolog kromozomlar birbirinden ayrılmaktadır. Şekil 2n = 4 kromozomlu hayvansal bir hücrenin mayoz bölünmesinin anafaz l evresine aittir. 12. Aşağıda diploit kromozomlu canlıya ait bir hücrede gerçekleşen mayoz bölünmenin metafaz I evresi gösterilmiştir. 98 Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisinin doğruluğu kesindir? A) 2n = 4 kromozomlu bir hücrenin mitoz bölünmesine aittir. B) 2n = 8 kromozomlu bir hücrenin mayoz bölünmesine aittir. C) Kardeş kromatitlerin ayrılması gerçekleşmektedir. D) n = 4 kromozomlu hücrelerin oluşumunu sağlayan bir bölünmedir. E) 2 yeni hücrenin oluşmasıyla sonuçlanan bir bölünmedir. Şekilde 2n = 8 kromozomlu bir hücrenin mayoz bölünmesinin anafaz ll evresi veya 2n = 4 kromozomlu bir hücrenin mitoz bölünmesinin anafaz evresi gösterilmiştir. Sonuçta mitozda olsa mayoz da olsu kardeş kromatitler ayrılmaktadır. Bu hücrede gerçekleşen mayoz bölünmenin anafaz I evresinde bir çift homolog kromozomun ayrılmaması durumunda, oluşan gametlerdeki kromozom sayısı aşağıdakilerden hangisindeki gibi olabilir? A) (n + 1 = 3) veya (n 1 = 1) B) (n + 1 = 5) veya (n 1 = 3) C) (n + 1 = 4) veya (n 1 = 2) D) (n + 1 = 4) veya (n 1 = 3) E) (n + 1 = 5) veya (n 1 = 4) Anafaz l evresinde bir çift homolog kromozomun ayrılmaması durumunda n + 1 = 3 kromozomlu ve n 1 = 1 kromozomlu hücreler oluşur. Bu hücre normal bölündüğünde n = 2 kromozomlu hücreler oluşur.

Mayoz ve Eşeyli Üreme - 3 BÖLÜM 04 Test 06 1. Canlıların üremesi sırasında gözlenen; I. n kromozomlu hücrelerin meydana gelmesi, II. çekirdek kaynaşması, III. mitozla hücre sayısının artırılması olaylarından hangileri sadece eşeyli üremeye özgüdür? Çekirdek kaynaşması yani döllenme sadece eşeyli üremeye özgüdür. 5. Bakteri ve paramesyumda konjugasyon olayı sırasında aşağıdakilerden olaylardan hangisi ortak olarak gözlenebilir? A) Cross overin gerçekleşmesi B) Farklı gen kombinasyonlarının ortaya çıkması C) Mayoz bölünme ile kromozom sayısının yarıya düşürülmesi D) Çekirdek aktarımının gerçekleşmesi E) Birey sayısının artırılması Farklı gen kombinasyonların ortaya çıkması bakteri ve paramesyum konjugasyonunun ortak özelliğidir. 2. Eşeyli üremeyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Tür içi kalıtsal varyasyonların ortaya çıkmasını sağlar. B) Gamet oluşumu daima mayozla sağlanır. C) Tüm çeşitlerinde iki bireyin varlığına ihtiyaç duyulur. D) Tüm çeşitlerinde döllenme ana canlının vücudunda gerçekleşir. E) Tüm çeşitlerinde dişi gametler büyük ve hareketsiz, erkek gametler küçük ve hareketlidir. Eşeyli üreme tür içi kalıtsal varyasyonların ortaya çıkmasını sağlar. 3. Canlılarda üremeyle ilgili olarak aşağıdaki açıklamalardan hangisi doğrudur? A) Eşeysiz üreme sadece prokaryot canlılarda görülür. B) Eşeyli üreme sadece diploit canlılarda görülür. C) Tek hücreli canlılar sadece bölünerek eşeysiz olarak çoğalabilir. D) Eşeyli üremede, yavrular anne ve babadan eşit sayıda ve tamamen aynı özellikte gen alır. E) Eşeysiz üremede gamet oluşumu ve döllenme görülmez. Eşeysiz üremede gamet oluşumu ve döllenme görülmez. 6. Sperm ana hücresi 1 Sperm hücresi 3 Zigot 4 Yeni birey Yumurta ana hücresi 2 Yumurta hücresi İnsanda üremeyi özetleyen yukarıdaki şekle göre aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) 1 ve 2'de cross over gözlenebilir. B) 1, 2 ve 4'te gerçekleşen hücre bölünmelerinde homolog kromozomlar zıt kutuplara rastgele çekilir. C) 4'te yeni oluşan hücrelerin kalıtsal yapısı zigotla aynıdır. D) 3'te sperm ve yumurtanın çekirdekleri kaynaşır. E) 1 ve 2 sonucu n, 4 sonucu 2n kromozomlu hücreler oluşur. 1. ve 2. olay mayoz bölünme, 3. olay döllenme, 4. olay mitoz bölünmedir. 1 ve 2 de homolog kromozom ayrılması gözlenirken 4 de homolog kromozom ayrılması gözlenmez. 4. Canlılarda gözlenen; I. mutasyon, II. konjugasyon, III. rejenerasyon, IV. mitoz, V. partenogenez olaylarından hangileri bir hücreli canlılarda birey sayısının artmasına neden olur? A) Yalnız IV B) I ve II C) III ve IV 7. Herhangi bir X ve Y bakterisi arasında konjugasyon olayının gerçekleşebilmesi X ve Y bakterilerinin; I. aynı türe ait olma, II. F plazmidine sahip olma, III. farklı kalıtsal özelliklere sahip olma özelliklerinden hangilerine sahip olmalarına bağlıdır? 99 D) IV ve V E) II, III, IV ve V Bir hücreli canlılarda mitoz bölünme birey sayısında artmaya neden olur. D) I ve III E) I, II ve III Bakterilerde konjugasyon aynı türe ait farklı genetik özelliklere sahip bakteriler arasında gerçekleşir. Birinin plazmit bulundurması yeterlidir.

Test 06 1. B 2. A 3. E 4. A 5. B 6. B 7. D 8. C 9. C 10. C 11. D 12. E 13. A 8. Aşağıda bal arılarında üreme ve gelişme olayları şematize edilmiştir. Kraliçe arı (2n) Yumurta (n) Zigot (2n) Dişi embriyo (2n) Erkek arı (n) Sperm (n) 11. Bal arısı popülasyonunda 2n kromozomlu X bireyi ve n kromozomlu Y bireyi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisinin doğruluğu kesin değildir? A) X bireyinin oluşumunda mayoz bölünme ve döllenme görülür. B) Y bireyinin oluşumu partenogenezle sağlanır. C) Y bireyinin oluşumunda erkek arıların etkinliği gözlenmez. D) X bireyinin oluşturduğu yumurtaların tamamı döllenerek yeni birey oluşturur. Erkek arı (n) Kraliçe arı (2n) İşçi arı (2n) Buna göre bal arılarında üreme ve gelişmeyle ilgili aşağıdaki genellemelerden hangisi yapılabilir? A) Bal arılarında gamet oluşumu her zaman mayoz bölünmeyle sağlanır. B) Bal arılarında tüm embriyolar döllenme sonucu oluşur. C) Bal arılarında embriyo gelişimi mitoz bölünmeyle sağlanır. D) Bal arılarında tüm erkek arılar aynı kalıtsal yapıya sahiptir. E) Kraliçe arının meydana getirdiği yumurtaların tamamı döllenme olayına katılır. Bal aralarında gamet oluşumu kraliçe arıda mayoz, erkek arıda mitozla sağlanır. Dişi embriyolar döllenme sonucu oluşurken, erkek embriyolar partenogenezle oluşur. Erkek arıların tamamı aynı kalıtsal yapıda olmayıp, kraliçe arının oluşturduğu yumurtaların da tamamı döllenmez Bal arılarında embriyo gelişimi mitoz bölünmeyle sağlanır. 9. Farklı canlılarda gözlenen aşağıdaki üreme şekillerinden hangisinde çekirdek kaynaşması olmadan birey sayısında artış gözlenir? A) Bakteride konjugasyon B) Karayosununda metagenez C) Bal arılarında partenogenez D) Eğrelti otunda metagenez E) Paramesyumda konjugasyon Bal arılarında partenogenez olayında kraliçe arının oluşturduğu gametler döllenmeden hoplait gelişme sonucu erkek arıları oluşturur. E) Y bireyinde gamet oluşumu mitoz bölünmeyle sağlanır. Bal arılarında kraliçe arı ve işçi arılar diploit, erkek arılar ise haploittir. Erkek arıların oluşumu partenogenezle sağlanır ve erkek arılarda gamet oluşumu mitoz bölünmeyle gerçekleştirilir. X bireyinin kraliçe arımı yoksa işçi arımı olduğu kesin değildir. Ayrıca X kralice arı olsa bile kraliçe arının oluşturduğu gametlerin tümü döllenmeyebilir. 12. Partenogenez olayı sonucu oluşan haploit kromozomlu arılar; I. üreme hücrelerini mitoz bölünmeyle oluşturma, II. yumurtanın döllenme olmadan mitoz bölünme geçirmesiyle oluşma, III. tek bir ata bireye sahip olma, IV. dişi cinsiyetine sahip olma özelliklerinden hangilerine sahiptir? A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve III Partenogenez sonucu oluşan haploit kromozomlu arılar erkektir. Bu arılar kraliçe arının oluşturduğu yumurtaların döllenmeden mitoz bölünme geçirmesiyle oluşur. Erkek arılar Haploit olduklarından üreme hücrelerini mitozla oluştururlar. 100 10. Canlılar dünyasında gözlenen; I. konjugasyon, II. partenogenez, III. tomurcuklanma, IV. sporla üreme üreme şekillerinden hangilerinde mayoz bölünme gözlenebilir? A) I ve II B) II ve III C) I ve IV D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV Canlılar dünyasında gözlenen kanjugasyon ve sporla üreme şekillerinde mayoz bölünme gözlenebilir. 13. Bakterilerde kalıtsal çeşitliliğin sağlanmasında çeşitli mekanizmalar etkili olmaktadır. Bunlardan; bakterilere virüsler aracılığıyla gen aktarımı yapılarak yeni genetik kombinasyonların oluşturulması mekanizmasına ne ad verilir? A) Transdüksiyon B) Transformasyon C) Konjugasyon D) Mutasyon E) Partenogenez Bakterilere virüsler aracılığıyla gen aktarımı yapılarak yeni genetik kombinasyonların oluşturulması mekanizmasına transdüksiyon adı verilir.

İnsanda Üreme Sistemi -1 BÖLÜM 04 Test 07 1. Aşağıdakilerden hangisi FSH'nin insanlardaki etkilerinden biri değildir? A) Folikül gelişimini uyarmak 5. Aşağıda bir insan sperminin yapısı verilmiştir. 2 3 4 B) Ovaryumda progesteron üretimini uyarmak C) Ovaryumda östrojen üretimini uyarmak D) Dişilerde ovulasyonu uyarmak E) Testislerde sperm üretimini uyarmak Dişilerde ovulasyonu uyarmak LH'ın görevidir. 2. Erkek üreme sistemi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? 1 5 Buna göre numaralandırılmış kısımlardan hangisi mitokondri bakımından oldukça zengindir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 Spermin 3 ile gösterilen boyun kısmı mitokondri bakımından oldukça zengindir. A) Normal sperm üretimi genellikle vücut sıcaklığında gerçekleşir. B) Spermler seminifer tübüllerde üretilir. C) Seminifer tübüllerin arasında bulunan leydig hücreleri testosteron ve diğer androjenleri üretir. D) Spermler hareket ve döllenme yeteneğini epididimisin kıvrımlı tübüllerinde kazanır. E) Vas deferens kanalı idrar kesesi üzerinden dolanarak spermlerin üretraya taşınmasını sağlar. Normal sperm üretimi vücut sıcaklığına göre birkaç derece daha düşük olan skrotumun içindeki testislerde gerçekleşir. 6. İnsanlarda dişi ve erkek üreme sisteminde; I. FSH (Folikül uyarıcı hormon), II. LH (Lüteinleşitirici hormon), III. hcg (Koriyonik gonadotropin hormon), IV. LTH (Lüteotropik hormon) hormonlarından hangileri ortak olarak etkinlik gösterir? A) I ve II B) II ve IIII C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV İnsanlarda dişi ve erkek üreme sisteminde FSH ve LH hormonları ortak olarak etkinlik gösterir. 3. Menstrual döngü hormonlar tarafından düzenlenmektedir. Bu düzenleme ile folikülün büyümesi ve yumurtlama olayı ile bir embriyonun olası tutunması için rahim duvarının hazırlanması eş zamanlı olarak gerçekleşir. Buna göre aşağıdaki hormonlardan hangisi bu ayrıntılı işlevlerin gerçekleştirilmesinde görev yapmaz? A) Folikül uyarıcı hormon (FSH) B) Lüteinleştirici hormon (LH) C) Östrojen 7. Aşağıdaki şekilde insanda dişi üreme sisteminin kısımları numaralandırılarak gösterilmiştir. II III D) Gonadotropin hormon (GnRH) E) Prolaktin (LTH) Prolaktin (LTH) dişilerde annelik iç güdüsü ve süt bezlerinden süt salgılanması üzerinde etkilidir. 4. Aşağıdaki hormonlardan hangisi insanda korpus luteumdan salgılanır? A) FSH B) LH C) LTH D) Progesteron E) Koryonik gonadotropin FSH, LH ve LTH hipofiz bezinden, koryonik gonadotropin plasentadan, progesteron ise yumurtalık ve korpus luteumdan salgılanır. I Buna göre numaralı kısımlarda gerçekleşen olaylarla ilgili aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) I & Oogenez B) II & Döllenme C) III & Embriyo gelişimi D) II & Segmentasyon E) III & Korpus luteum oluşumu Şekilde l yumurtalık, ll yumurta kanalı, lll döl yatağıdır. Korpus luteumun oluşumu döl yatağında değil yumurta kanalında olur. 101

Test 07 1. D 2. A 3. E 4. D 5. C 6. A 7. E 8. E 9. C 10. C 11. D 12. A 8. İnsanda; I. hormon üretebilme, II. eşey ana hücrelerini bulundurma, III. hipofiz bezi tarafından uyarılabilme, IV. gametogenezi gerçekleştirme özelliklerinden hangileri yumurtalık ve testislerin ortak özelliğidir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV İnsanda verilen özelliklerden tümü yumurtalık ve testisler için ortaktır. 11. Aşağıdaki şemada sperm ana hücresinden sperm hücrelerinin oluşumu sırasında gözlenen olaylar numaralandırılmış olarak gösterilmiştir. n 2n 2n h 1 h 2 h 3 h 4 h 5 h 6 n Spermatogonium 1 Birincil spermatosit 2 İkincil spermatosit 3 Spermatit 4 Sperm hücreleri Buna göre 1, 2, 3, 4 ile gösterilen bölünme aşamaları ve h 1, h 2, h 3, h 4 ile sembolize edilen hücrelerle ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) 1 ve 2 numaralı aşama vas deferens, 3 ve 4 numaralı aşama epididimiste gerçekleşir. 9. İnsanda spermatogenez olayında görülen; I. spermatogonium, II. birincil spermatosit, III. ikincil spermatosit, IV. sperm hücrelerinin hangilerinde X ve Y gonozomları birlikte bulunmaktadır? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II B) h 1 ve h 4 hücrelerinin kromozom sayıları ve DNA miktarları aynıdır. C) 2 numaralı aşamada oluşan tetrat sayısı, h 3 hücresinin kromozom sayısının iki katına eşittir. D) 1 ve 3 numaralı aşamalarda kardeş kromatitler ayrılır. E) 4 numaralı aşamada h 1 ve h 2 hücreleri farklılaşarak h 5 ve h 6 hücrelerine dönüşür. 1 mitoz, 3 mayoz ll dir. Dolayısıyla 1 ve 3 de kardeş kromatitler ayrılır. D) II ve III E) I, III ve IV İkincil spermatosit ve sperm (n) kromozomlu olduğundan tek gonozom bulundurur. (X veya Y) Oysa spermatogonium ve birincil spermatosit 2n kromozomlu olduğundan X ve Y gonozomlarını birlikte bulundurur. 12. Aşağıdaki grafikte menstrual döngü sürecinde LH hormonunun kandaki düzeninin değişimi verilmiştir. Kandaki LH düzeyi 10. İnsanda gerçekleşen oogenez ve spermatogenez olayları ile ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi doğrudur? 102 A) Oogenez tüm yaşam süresince devam ederken, spermatogenez üreme dönemiyle sınırlıdır. B) Oogenez sonucunda her zaman dört haploit hücre oluşurken, spermatogenez sonucu sadece bir haploit hücre oluşur. C) Oogenez sonucunda oluşan hücreler hareketsizken spermatogenez sonucu oluşan hücreler hareketlidir. D) Oogenez sonucu oluşan hücrelerin hepsi döllenme özelliğindeyken spermatogenez sonucu oluşan hücrelerin sadece biri dölleme özelliğindedir. E) Oogenez ergenlik dönemiyle birlikte başlarken, spermatogenez doğumdan önceki süreçte başlar. Oogenez sonucu oluşan yumurta hareketsizken, spermatogenez sonucu oluşan spermler hareketlidir. 1 14 28 Gün Buna göre LH hormonu ile ilgili, I. LH miktarındaki artış yumurtlamayı tetikler. II. LH miktarındaki azalma korpus luteumun devamlılığını sağlar. III. LH miktarındaki artış döl yatağı iç duvarının kalınlaşmasını sağlar. ifadelerinden hangileri doğrudur? LH miktarındaki artış ovulasyonu tetikler.

BÖLÜM 04 Test İnsanda Üreme Sistemi - 2 08 1. İnsanda üreme ile ilgili, I. Döllenme anne vücudunda fallop tüpünde gerçekleşir. II. Yumurta ve sperm oluşumu mayoz bölünme ile sağlanır. III. Gamet oluşumu hormonların kontrolünde gerçekleşir. IV. Yumurta oluşumu embriyonal dönemde başlayıp tüm yaşam boyu devam eder. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV İnsanda üreme ile ilgili l, ll ve lll. ifadeler doğrudur. Yumurta oluşumu embriyonal dönemde başlar menapoz dönemiyle sonlanır. 2. Spermatogenez ve oogenez olayları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi kesinlikle doğrudur? A) Oluşturdukları bütün hücreler döllenmeye katılır. 5. Dişi bir bireyde menstruasyon döngüsünün başlayıp tamamlanması sürecinde aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşmez? A) Plasentanın progesteron salgılaması B) Yumurtanın yumurta kanalına geçmesi C) Korpus luteumun bozulması D) Folikülün parçalanması E) Döl yatağı duvarının kalınlaşması Dişi bir bireyin menstruasyon döngüsünün başlayıp tamamlanması sürecinde plasentanın progesteron salgılaması gözlenmez. 6. Yumurta hücresinin oluşumu ve yumurtalık ile rahimde meydana gelen değişiklikler belirli periyotlarda gerçekleşir ve döngüseldir. Menstrual döngü olarak tanımlanan bu süreçte; B) Oluşturdukları bütün hücrelerin içerdiği gonozom çeşidi aynıdır. C) Eşeyli üreme için gerekli olan gametlerin oluşumu ile sonuçlanır. D) Oluşturdukları bütün hücrelerin kromozom formülü aynıdır. E) Oluşturdukları bütün hücrelerin büyüklüğü aynıdır. Spermatogenez ve oogenez sonucu oluşan bütün hücreler döllenmeye katılmaz, içerdikleri gonozom çeşitleri aynı olmayabilir, aynı büyüklükte olmayabilir ve kromozom formülleri aynı olmayabilir. Spermotogenez ve oogenez eşeyli üreme için gerekli olan gametlerin oluşumu ile sonuçlanır. I. progesteron hormonu miktarının artması, II. FSH hormonunun salgılanmaması, III. korpus luteumun devamlılığının sağlanması olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi yeni bir periyodun başlamasını engeller? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III Verilenlerden tümü yeni bir menstrual döngünün başlamasını engeller. 3. Sağlıklı bir erkek bireyin üreme sisteminde gerçekleşen olaylar; I. hipotalamus, II. hipofiz, III. testis yapılarından hangilerinden salgılanan hormonlar tarafından düzenlenir? 7. Aşağıdaki şekilde bir insana ait spermin yapısı gösterilmiştir. ııı ıı ıv Sağlıklı bir erkeğin üreme sisteminde gerçekleşen olaylar hipotalamus, hipofiz ve testislerden salgılanan hormonlar tarafından düzenlenir. 4. Erkek bir bireyde tümör oluşumuna bağlı olarak epididimis işlevsiz hale gelirse, I. Spermatogenez tamamlanamaz. II. Spermatitler olgun spermlere dönüşemez. III. Hareket ve dölleme yeteneği yüksek spermler oluşur. durumlarından hangileri gözlenir? D) I ve III E) I, II ve III Erkek bir bireyde tümör oluşumuna bağlı olarak epididimis işlevsiz hale gelirse spermatogenez tamamlanamaz ve spermatitler olgun spermlere dönüşemez. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) I numaralı kısım yumurtanın zarını eritecek sindirim enzimlerini bulundurur. B) II numaralı kısım haploit sayıda kromozom içerir. C) III numaralı kısım spermin hareketi için gerekli olan ATP'yi üreten mitokondrilerce zengindir. D) IV numaralı kısmın yapısında mikrotübüller bulunur. E) Döllenme sırasında I, II, III ve IV numaralı kısımlar yumurta zarından geçerek yumurtanın çekirdeğine ulaşır. Şekilde 1 akrozom, 2 çekirdek, 3 boyun, 4 kamçıyı göstermektedir. Döllenme sırasında spermin sadece baş kısmı yumurta zarından geçer ve spermin çekirdeği yumurtanın çekirdeği ile kaynaşır. ı 103

Test 08 1. D 2. C 3. E 4. C 5. A 6. E 7. E 8. C 9. B 10. B 11. E 12. D 8. İnsanda spermatogenez sırasında gözlenen; I. gametlerin hareket yeteneği kazanması, II. kromozom sayısının yarıya inmesi, III. sitoplazmanın oluşan gametlere eşit oranda dağıtılması, 11. Aşağıda insandaki dişi üreme sisteminin kısımları gösterilmiştir. III II IV. gamet oluşumunun hormonların kontrolünde gerçekleşmesi olaylarından hangileri oogenez sırasında da gözlenir? A) Yalnız II B) I ve II C) II ve IV I IV D) III ve IV E) I, II ve IV İnsanda spermatogenez sırasında gözlenen kromozom sayısının yarıya inmesi ve gamet oluşumunun hormonların kontrolünde gerçekleşmesi oogenez sırasında gözlenir. 9. Sağlıklı bir dişide aşağıda verilen hormonal değişimlerden hangisinin gerçekleşmesi menstruasyon periyodu sonunda döllenmenin olmadığını gösterir? A) Östrojen hormonunun miktarının artması B) FSH'ın miktarının artması C) Progesteron hormonunun miktarının artması D) LTH'ın miktarının artması E) LH'ın miktarının artması FSH'ın miktarının artması menstruasyon periyodu sürecinde döllenmenin olmadığını gösterir. 10. Aşağıda insanda bir spermin yumurtayı dölleme aşamaları gösterilmiştir. Sperm çekirdeği Folikül hücresi Buna göre numaralandırılmış kısımlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) I numaralı kısımda oogonium ana hücreleri bulunur. B) Ovulasyonda, yumurta I numaralı kısımdan II numaralı kısma aktarılır. C) I numaralı kısımdan östrojen ve progesteron hormonları salgılanır. D) Embriyo gelişimi III numaralı kısımda gerçekleşir. E) Hamileliğe bağlı olarak IV numaralı yapıdaki kalınlaşma mayoz bölünmeyle sağlanır. Şekilde; l yumurtalık, ll yumurta kanalı, lll döl yatağı, lv endometriumdur. Hamileliğe bağlı olarak endometriumun kalınlaşması mitoz bölünmeyle sağlanır. 104 Akrozom Buna göre döllenme sürecinde; Yumurta zarı Zona pellusida Sperm çekirdeği Yumurta çekirdeği I. spermin akrozomundaki sindirim enzimlerinin salgılanması, II. spermin reseptörlerinin zona pellusidanın reseptörlerine bağlanması, III. spermdeki zar proteinlerinin yumurta zarındaki reseptörlere bağlanması, IV. sperm çekirdeğinin yumurta içine girerek yumurtanın çekirdeği ile kaynaşması olaylarının gerçekleşme sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I - II - III - IV B) II - I - III - IV C) II - I - IV - III D) I - III - II - IV E) I - II - IV - III Döllenme sürecinde gözlenen olaylar ll - l - lll - lv sırasına göre gerçekleşir. 12. Menstrual döngü sırasında yumurtalıklardan salgılanan östrojen ve progesteron hormonlarının miktarındaki değişim aşağıdaki grafikte verilmiştir. Hormon miktarı Östrojen Progesteron 0 14 28 Zaman (gün) Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) 28 günlük döngünün ilk yarısında folikül büyümesi, folikül içindeki yumurtanın gelişimi ve ovulasyon gerçekleşir. B) Döngünün ikinci yarısında korpus luteumdan salgılanan progesteron hormonu dölyatağını embriyo için hazırlar. C) Döllenme olmazsa döngünün sonlarına doğru korpus luteumun bozulmasıyla progesteron hormonu miktarı azalır ve döl yatağının iç duvarı parçalanır. D) Östrojen miktarının maksimuma çıkması yeni bir döngünün başlamasını sağlar. E) 28 günlük döngünün ikinci yarısında döllenme olmazsa korpus luteum parçalanır. Östrojen miktarının maksimuma çıkması değil, FSH'ın maksimuma çıkması yeni bir döngünün başlamasını sağlar.

BÖLÜM 04 Test İnsanda Üreme Sistemi - 3 09 1. Aşağıda verilen üreme hormonlarından hangisi karşısındaki yapıdan salgılanmaz? A) Östrojen Yumurtalık B) LH Hipofiz bezi C) FSH Hipofiz bezi D) Testosteron Testis E) Progesteron Hipofiz bezi Progesteron korpus leteumdan ve yumurtalıktan salgılanır. 5. Sperm üretimi Spermlerin depolanması LH salgılama İdrar ve sperm atılımının farklı zamanlarda gerçekleşmesini sağlama Aşağıda verilen yapılardan hangisinin görevi yukarıda verilmemiştir? A) Testisler B) Prostat bezi 2. İnsanda erkek üreme sistemindeki hücrelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Spermlerin büyüklük ve hareket yetenekleri farklı olabilir. B) Sperm ana hücrelerinin kalıtsal özellikleri farklı olabilir. C) Vas deferens D) Hipofiz bezi E) Leydig hücreleri Testislerde seminifer tüpcükler arasında bulunan leydig hücrelerinin görevi testosteron hormonu salgılamaktır. C) Sertoli hücreleri spermlerin beslenmesini ve desteklenmesini sağlar. D) Seminifer tüpcüklerin arasında bulunan leydig hücreleri testosteron salgılar. E) Spermatitler döllenme yeteneğine sahip değildir. Sperm ana hücreleri mitoz bölünme sonucu oluşturulduğu için kalıtsal özellikleri farklı olamaz. 3. Erkek üreme sisteminde yer alan, Cowper bezi Prostat bezi Seminal bez yapıları için; I. idrar ve spermin atılımının kontrolü, II. seminal sıvı üretimi, III. spermlerin beslenmesi görevlerinden hangileri ortak değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III Erkek üreme sisteminde yer alan cowper bezi, prostat bezi ve seminol bez, seminal sıvı üretimi ve spermlerin beslenmesinde ortak görev alır. İdrar ve spermin atılımının kontrolü prostat bezinin görevidir. 6. İnsanda üreme sürecinde aşağıdaki olaylardan hangisi gözlenmez? A) Mayoz bölünme ile gametlerin oluşturulması B) Bir yumurtanın sadece bir sperm tarafından döllenmesi C) Üreme etkinliğinin hormonlarla koordine edilmesi D) Spermlerin mitoz bölünme ile sayısını artırması E) Olgunlaşmış yumurtanın ovulasyonla yumurta kanalına aktarılması Spermler mitoz yada mayoz bölünme geçiremez. 4. Dişi bireylerde menstruasyon döngüsü sırasında gözlenen; I. folikül gelişimi, II. korpus luteumun oluşması, III. endometriumun kalınlaşması, IV. folikülün parçalanması olaylarından hangileri ovulasyon evresinden sonra meydana gelir? A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III D) I, III ve IV E) II, III ve IV Menstruasyon döngüsü sırasında gözlenen korpus luteumun oluşması ve endometriumun kalınlaşması olayları ovulasyon evresinden sonra gerçekleşir. 7. İnsanda dişi bireylerin üreme sistemini oluşturan; I. yumurtalık, II. yumurta kanalı, III. döl yatağı, IV. vajina kısımlarından hangileri hipofizden salgılanan hormonlarla uyarılarak östrojen ve progesteron hormonu salgılar? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve IV D) III ve IV E) I, II ve III Yumurtalık hipofizden salgılanan hormonlarla uyarılarak östrojen ve progesteron hormonları salgılar. 105

Test 09 1. E 2. B 3. A 4. C 5. E 6. D 7. A 8. B 9. A 10. E 11. D 12. D 8. İnsanda dişi bireylerde gerçekleşen menstruasyon döngüsünde ovulasyon gerçekleştikten sonra; I. FSH, II. LH, III. Progesteron hormonlarından hangilerinin kandaki miktarı artış gösterir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III İnsanda dişi bireylerde gerçekleşen menstruasyon döngüsünde ovulasyon gerçekleştikten sonra progesteron hormonunun kandaki miktarı artış gösterir. 9. Hamileliğin olmadığı durumlarda sağlıklı bir dişide, yumurtanın olgunlaşması ve ovulasyonda; I. hipofiz, II. yumurtalık, III. plasenta, IV. korpus luteum yapılarından hangilerinin salgıladığı hormonlar doğrudan etkili olur? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV Hamileliğin olmadığı durumlarda sağlıklı bir dişide yumurtanın olgunlaşması ve 10. Aşağıdaki şekilde insanda dişi üreme sisteminde menstruasyon döngüsü sürecinde gözlenen bazı değişiklikler gösterilmiştir. Yumurtalığa ait döngü Folikül Yumurtlama Korpus luteum ovulasyonda hipofiz bezinden salgılanan FSH ve LH ile yumurtalıktan salgılanan progesteron ve östrojen hormonları etkili olur. 11. Aşağıdaki grafiklerde menstruasyon sürecinde bazı hormonların miktarlarındaki değişim gösterilmiştir. Hipofiz hormonlarının kandaki düzeyi 0 Yumurtalık hormonlarının kandaki düzeyi Buna göre, 0 Kandaki konsantrasyonu Hipofizden salgılanan hormonlar FSH 14 LH Kandaki konsantrasyonu Yumurtalıktan salgılanan hormonlar Östrojen 28 Gün Progesteron 28 Gün I. Östrojen ve progesteron hormonlarının miktarındaki değişim daima aynı yönde gerçekleşir. II. Progesteron hormonunun periyodun sonuna doğru azalma göstermesi döllenmenin olmadığını gösterir. III. FSH'ın maksimum, progesteronun minimum düzeyde olması yeni bir folikül gelişimini başlatır. 14 yargılarından hangileri doğrudur? Grafikler incelendiğinde mestruasyon sürecinde östrojen ve progesteron hormonlarının miktarındaki değişimin daima aynı yönde gerçekleşmediği görülür. Diğer yargılar doğrudur. Hormonal salgıya bağlı olarak döl yatağı astarında görülen değişiklikler 0 5 14 28 Gün Menstruasyon evresi 106 Folikül evresi Korpus luteum oluşumu Buna göre menstruasyon periyodu ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Folikül evresinde FSH etkisiyle folikül içindeki yumurta olgunlaşır. B) Korpus luteumun oluşması ovulasyonun gerçekleşmesiyle başlar. C) Korpus luteumdan salgılanan progesteron hormonu döl yatağı astarının kalınlaşmasını sağlar. D) Korpus luteumun bozulmasıyla menstruasyon evresi başlar. E) Korpus luteumun bozulmadan kalması kandaki progesteron miktarının azalmasına bağlıdır. Kandaki progesteron miktarının azalması döllenmenin olmadığını gösterir. Bu durumda korpus luteum varlığını devam ettirmez. 12. İnsanda aşağıdakilerden hangisi erkek bireylerin üreme sistemine ait adaptasyonlardan değildir? A) Testislerin vücut sıcaklığından etkilenmemesi için skrotal torba içinde vücut dışına alınmış olması B) Spermlerin oluşum aşamasında akyuvar hücrelerinden uzak tutulması C) Spermlerin çok sayıda ve hareketli olması D) Spermlerin yumurtaya oranla bol miktarda vitellüs içermesi E) Spermlerin akrozom kısmında, sadece kendi türünün yumurta zarını eritecek enzimlerin bulunması İnsanda yumurtanın vitellüs oranı spermlerden fazladır.

Büyüme ve Gelişme - 1 BÖLÜM 04 Test 10 1. İnsan embriyosunun gelişim sürecinde gerçekleşen, - segmentasyon, - blastula, - gastrula evrelerinde, I. mitoz bölünme, II. hücre farklılaşması, III. planlanmış hücre ölümü olaylarından hangileri ortak olarak gözlenir? D) I ve III E) II ve III İnsan embriyosunun gelişim sürecinde gerçekleşen segmentasyon, blastula ve gastrula evrelerinde mitoz bölünme ortak olarak gerçekleşir. 2. İnsanda aşağıda verilen embriyonik zarlardan hangi ikisi doğuma kadar varlığını sürdürür? A) Vitellüs - Allantoyis B) Vitellüs - Koriyon C) Amniyon - Vitellüs D) Amniyon - Koriyon E) Allantoyis - Koriyon İnsanda amniyon ve koriyon doğuma kadarki süreçte varlığını sürdürür. 3. İnsanda embriyonik gelişim sürecinde aşağıdaki sistemlerden hangisi diğerlerinden daha önce farklılaşır? A) Solunum sistemi B) Sinir sistemi 5. İnsan embriyosunun gelişim sürecinde; I. embriyonun boşaltım atıklarının annenin böbreklerinden atılması, II. anneden embriyoya geçen besinlerin embriyonun sindirim kanalında sindirilmesi, III. embriyoda oluşturulan CO 2 'nin annenin akciğerlerinden atılması, IV. embriyonun alyuvarlarının annenin kemik iliğinde üretilmesi olaylarından hangileri gerçekleşir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV İnsan embriyosunun gelişim sürecinde embriyonun boşaltım atıklarının annenin böbrekleri aracılığıyla atılması ve embriyoda oluşturulan CO 2 'nin annenin akciğerlerinden atılması gerçekleşir. 6. Gelişmenin başlangıcında hızlı ve birbirini takip eden mitoz bölünmelere segmentasyon denir. İnsan embriyosunun segmentasyon sürecinde aşağıdaki olaylardan hangisi meydana gelir? A) Bölünmeler sonucu oluşan her bir hücrenin hacminin artması B) Embriyonik tabakalardan doku ve organ farklılaşmasının başlaması C) Embriyonun kol ve bacak gibi vücut çıkıntılarının belirginleşmeye başlaması D) Embriyonun rahim duvarı içerisinde oluşan boşluğa yavaş yavaş gömülmesi E) Beyin ve sinir sisteminin meydana gelmesi Segmentasyon sürecinde embriyo rahim duvarı içerisinde oluşan boşluğa yavaş yavaş gömülür. C) Dolaşım sistemi D) Boşaltım sistemi E) İskelet kas sistemi İnsanda embriyonik gelişim sürecinde sinir sistemi diğer sistemlerden daha önce farklılaşır. 7. Aşağıda insanda embriyonik gelişimin bir bölümü şematize edilmiştir. 4. İnsan embriyosunun gelişim sürecinde gözlenen aşağıdaki olaylardan hangisi diğerlerine göre daha geç gerçekleşir? A) Zigotun mitoz bölünmelerle blastomerleri oluşturması B) Embriyonik tabakalardaki hücrelerin farklılaşması sonucu doku ve organ taslaklarının meydana gelmesi C) Blastulayı oluşturan hücrelerin blastula boşluğuna doğru göç etmesi D) İlk sindirim boşluğunun meydana gelmesi E) Blastosist halini almış embriyonun rahim duvarına gömülmesi İnsan embriyosunun gelişim sürecinde embriyonik tabakalardaki hücrelerin farklılaşması sonucu doku ve organ taslaklarının meydana gelmesi diğerlerine göre daha geç gerçekleşir. Zigot Blastomerli evre Morula Buna göre, I. Zigottan morula oluşumu hızlı mitoz bölünmelerle sağlanır. II. Blastomerli evredeki hücrelerin kalıtsal yapısı birbirinin aynıdır. III. Morula evresine kadarki süreçte hücre sayısının artışı embriyonun kütlesinde artışa neden olur. ifadelerinden hangileri doğru olur? Segmentasyon sürecinde mitoz bölünmelerle hücre sayısı artırılır, ancak morula evresine kadarki süreçte embriyonun kütlesinde artış olmaz. 107

Test 10 1. A 2. D 3. B 4. B 5. B 6. D 7. C 8. E 9. D 10. A 11. A 12. B 8. İnsan embriyosunun gelişimi ile ilgili, I. Gelişmenin ilk evrelerindeki mitoz bölünmeler fallop tüpünde başlar. 11. Aşağıda plasentaya ait bir kesit gösterilmiştir. Plasentanın Plasentanın fetus bölümü anne bölümü 108 II. Embriyo blastula evresinde uterusa tutunur. III. Hücrelerdeki aktif gen farklılaşması gastrula evresinde başlar. IV. Plasenta oluşumu tamamlanana kadar embriyonun besin ihtiyacı vitellüsten karşılanır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve III İnsanda embriyo gelişimi ile ilgili l, ll ve lll. ifadeler doğrudur. Plasenta oluşumu tamamlanana kadar embriyonun besin ihtiyacı döl yatağındaki kılcal damarlardan karşılar. 9. İnsanda zigottan başlayarak, gelişme tamamlanıncaya kadar gerçekleşen olaylarla ilgili; Mitoz bölünme hızı I Zaman Hücre farklılaşması II Zaman grafiklerinden hangileri çizilemez? Kütlesel artış III Zaman A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III İnsanda zigottan başlayarak, gelişme tamamlanıncaya kadar gerçekleşen olaylarla ilgili l. ve lll. grafikler çizilemez. 10. - Embriyo gelişiminin ikinci haftası boyunca görülmeye başlar ve embriyonik diskin alt tarafına tutunmuştur. - Gelişimin erken evrelerinde kan hücrelerinin oluşturulmasında işlev görür. - Embriyonik sindirim kanalının oluşumuna katkı yapar ve bir kısmı da göbek kordonunun yapısına katılır. Yukarıda bazı özellikleri verilen insana ait embriyonik yapının adı nedir? A) Vitellüs kesesi B) Allantoyis C) Amniyon zarı D) Koriyon E) Plasenta Soruda bazı özellikleri verilen insana ait embriyonik yapı vitellüs kesesidir. Göbek kordonu 1 2 Villus kılcalları 4 3 Buna göre plasentanın içerdiği yapılar ve numaralandırılmış olarak gösterilen damarlar ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) 1 nolu damar göbek kordonu atardamarı, 2 nolu damar göbek kordonu toplardamarıdır. B) 2 nolu damar anneye ait atardamar, 4 nolu damar anneye ait toplardamardır. C) 2 nolu damar aracılığıyla getirilen fetüse ait karbondioksit ve metabolik atıklar, 4 nolu damar aracılığıyla uzaklaştırılır. D) 3 nolu damar aracılığıyla getirilen, besin ve oksijence zengin kan 1 nolu damara aktarılır. E) Fetüs göbek kordonu aracılığıyla plasentayla bağlantı kurar. l nolu damar göbek kardonu toplardamarı, 2 nolu damar göbek kordonu atardamarıdır 3 nolu damar plasentanın anneye ait atardamarı, 4 nolu damar ise annenin toplardamarıdır. 12. hcg (koriyonik gonadotropin hormon) insan embriyo hücrelerinden salgılanır. hcg korpus luteumu uyarır ve progesteronun daha çok ve uzun süreli salgılanmasını sağlar. Aşağıdaki grafikte dişi bir bireyde gebelik sürecinde hcg miktarındaki değişim gösterilmiştir. 140 120 100 80 60 40 20 hcg (ıu / ml) 0 10 20 Gebelik (hafta) hcg'nin miktarında 10. haftadan itibaren gözlenen azalmaya bağlı olarak, I. Korpus luteumun devamlılığı sağlanır. II. Progesteron üretim faaliyeti korpus luteumdan plasentaya geçer. III. FSH üretiminde artış olur. olaylarından hangileri gözlenir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III HCG'nın miktarında 10. haftadan itibaren gözlenen azalmaya bağlı olarak progesteron üretim faaliyeti korpus luteumdan plasentaya geçer.

BÖLÜM 04 Test Büyüme ve Gelişme - 2 11 1. İnsanda büyüme gelişme sürecinde aşağıda verilen olaylardan hangisi diğerleri tamamladıktan sonra gerçekleşir? A) Hızlı mitoz bölünmeler ile zigotun hücre sayısının artırılması B) Embriyoda programlanmış hücre göçlerinin gerçekleşmesi C) Göbek bağının oluşması D) Kalp atışının başlaması E) İskeletin kemikleşmeye başlaması İnsanda büyüme gelişme sürecinde iskeletin kemikleşmeye başlaması diğerleri tamamlandıktan sonra gerçekleşir. 5. Hamilelik döneminde annenin alkol ve sigara kullanımı; I. fetüsün yeterli beslenememesi, II. bebekte akciğer, kalp ve damar hastalıklarının ortaya çıkması, III. ölü doğum ya da yeni doğan ölümlerinin görülmesi durumlarından hangilerine neden olabilir? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Hamilelik döneminde annenin alkol ve sigara kullanımı fetüsun yeterli beslenememesi, bebekte akciğer, kalp ve damar hastalıklarının ortaya çıkması, ölü doğum ya da yeni doğan ölümlerinin görülmesine neden olabilir. 2. İnsanın normal üreme ve gelişme sürecinde gözlenen aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşirken mitoz bölünme gözlenmez? A) Zigot oluşumu B) Gastrula oluşumu C) Blastula oluşumu D) Morula oluşumu E) Organogenez İnsanda normal üreme ve gelişme sürecinde zigot oluşumu döllenme ile gerçekleşir. 3. İnsanda embriyonal gelişim sürecinde aşağıda verilenlerden hangisi gerçekleşmez? A) Zigotun seri bölünmelerle hücre sayısını artırması B) Segmentasyon sırasında mitoz bölünmeden önce interfaz evresinde hücrelerin büyümesi 6. Aşağıda verilenlerden hangisi insanda embriyo gelişimi için doğru bir açıklama değildir? A) Plasentada embriyonun kılcalları ile annenin kılcalları birlikte bulunur. B) Embriyonun göbek bağı atardamarında temiz kan bulunur. C) Plasenta madde değişimini sağlayacak geniş bir yüzeye sahiptir. D) Embriyonun vücudunda oluşan atıklar annenin idrar torbasına gelir. E) Plasentadan gelen besinler göbek bağındaki toplardamar aracılığıyla embriyoya ulaşır. Embriyonun göbek bağı atardamarında CO 2 'ce zengin kan yani kirli kan bulunur. C) Morulaya ait hücrelerin toplam kütlesinin zigotun toplam kütlesinden küçük olması D) Gastrulasyon evresinden itibaren hücre farklılaşmasının gözlenmesi E) Blastula evresinde embriyonun döl yatağına tutunması Segmentasyon sırasında mitoz bölünmeden önce interfaz evresinde hücreler büyümez. 4. İnsanda plasenta oluşumunda anneye ait aşağıdaki yapılardan hangisi rol oynar? A) Yumurtalık B) Yumurta kanalı C) Rahim düz kasları D) Endometriyum E) Vajina İnsanda anneye ait endometriyum yapısı plasenta oluşumunda rol oynar. 7. İkinci haftadan itibaren embriyonun etrafında amniyon adı verilen bir zar gelişmeye başlar. Bu zar ile embriyo arasıdaki boşluğu amniyon sıvısı doldurur. Amniyon sıvısı; I. embriyoyu darbe ve sarsıntılara karşı koruma, II. fetüsü sıcaklık değişimlerine karşı koruma, III. embriyonun metabolik artıklarını çözerek seyreltik hale getirme görevlerinden hangileri yerine getirir? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III Amniyon sıvısı embriyoyu darbe ve sarsıntılara karşı koruma, fetüsü sıcaklık değişimlerine karşı koruma görevlerini yerine getirir. 109

Test 11 1. E 2. A 3. B 4. D 5. E 6. B 7. B 8. C 9. A 10. E 11. D 12. E 8. İnsanda zigottan başlayarak doğumla sonuçlanan süreçle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Fetüsün besin ve oksijen ihtiyacı anne tarafından karşılanır. B) Zigot ilk bölünmelerini yumurta kanalında gerçekleştirir. C) Embriyoda ilk gelişen sistem solunum sistemidir. D) Boşaltım sistemi doğum gerçekleştikten sonra etkin hale gelir. E) Fetüsün dış üreme organları üçüncü ayın sonunda dişi ya da erkek olarak ayırt edilir. İnsanın embriyonik gelişim sürecinde ilk gelişen sistem sinir sistemidir. 11. Aşağıdaki şekilde plasentanın kesiti gösterilmiştir. Plesenta Göbek bağı Fetüsün damarları Göbek bağı Göbek bağı atardamarı Plasenta Göbek bağı toplardamarı embriyonun kılcalları Annenin atardamarı Buna göre aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? A) Plasentanın embriyoya ait kısmı koriyon ve onun uzantılarından oluşmuştur. B) Plasentanın anneye ait kısmı uzantıların bağlantısının olduğu rahim duvarından oluşmuştur. C) Embriyo göbek kordonuyla plasentaya bağlantı kurar. 9. İnsan embriyosunun gelişimi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Embriyonik gelişim sürecinde embriyonun sindirim sistemi fonksiyonal değildir. B) Embriyonun ürettiği karbondioksit koriyon zarı ile dışarı atılır. C) Plasenta kılcallarında anne ve embriyonun kanı karışır. D) Embriyonun böbreklerinde kanın süzülmesi ile oluşan üre allantoyis aracılığıyla dışarı verilir. D) Plasentadaki damarlarda dolaşan kan, embriyonun kılcalları ile embriyoya ait damarlara geçer. E) Plasentadaki kan damarları göbek kordonu içerisinde devam eder. Plasentadaki ayrı damarlarda dolaşan kan embriyo ve anneye aittir. Dolayısıyla anneye ait olan kan kılcallarla embriyoya ait damarlara geçemez. Plasentadan embriyoya ait damarlara madde geçişi olur. E) Embriyonun ilk kan hücreleri annenin kemik iliğinde üretilir. Embriyonik gelişim sürecinde embriyonun sindirim sistemi fonksiyonal değildir. Diğer ifadeler yanlıştır. 12. Aşağıda insan embriyosunun gelişmesi sürecinde gerçekleşen bazı evreler gösterilmiştir. Blastula boşluğu Blastula Gastrula Gastrula boşluğu Blastopor 110 10. Amniyosentez, ultrason yardımıyla, bir iğne aracılığıyla fetüsün içinde yüzdüğü amniyon sıvısına ulaşılması ve buradan sıvı alınması işlemidir. Amniyosentez yöntemi ile alınan sıvı, fetüs ile ilgili; I. kromozom anormalliklerinin tespiti, II. karyotip analizi, III. gen terapisi işlemlerinden hangileri için kullanılabilir? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III Amniyosentez yöntemi, kromozom anormalliklerinin tespiti, karyotip analizi ve gen terapisi için kullanılabilir. Buna göre, I. Blastulanın alt kutbundaki hücreler bulastula boşluğu içinde ilerleyerek iç kısma doğru bir çökme oluşur. II. Blastula boşluğunun yerini gastrula boşluğu alır. III. Gastrula evresinde oluşan üç embriyonik tabakadan farklı organlar gelişir. IV. Gastrula boşluğu gelişmenin ilerleyen evrelerinde sindirim kanalını oluşturur. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV Embriyonik gelişim süreci ile ilgili olarak verilenlerin tümü doğrudur.

Büyüme ve Gelişme - 3 BÖLÜM 04 Test 12 1. İnsanda embriyo gelişimi sırasında oluşan plasenta, doğuma kadarki süreçte embriyoda bulunan aşağıdaki organlardan hangisinin görevini geçici olarak üstlenmiştir? A) Akciğer B) Karaciğer C) Pankreas D) Mide E) Kalp İnsanda embriyo gelişimi sırasında oluşan plasenta doğuma kadarki süreçte embriyoda madde alış verişi görevlerini yerine getirdiğinden akciğerin görevini geçici olarak üstlenmiştir. 4. Embriyonik gelişimin organogenez evresinde; I. planlanmış hücre ölümleri, II. hücre göçü, III. organ şekillenmesi olaylarından hangileri gerçekleşebilir? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III Embriyonik gelişimin organogenez evresinde planlanmış hücre ölümleri, hücre göçleri ve organların şekillenmesi olayları gerçekleşir. 2. İnsanda embriyo gelişiminde oluşan plasenta; I. östrojen ve progesteron hormonu salgılama, II. anne ile fetüs arasında madde değişimini sağlama, 5. Embriyonik gelişim sırasında blastomer sayısının artışına bağlı olarak herbir blastomerin hacmindeki değişim aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. Blastomerin hacmi III. metabolik artıkları depolama, IV. fetüse ait kan hücrelerini üretme işlevlerinden hangilerini yerine getirebilir? Hücre sayısı A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV İnsanda embriyo gelişimininde oluşan plasenta östrojen ve progesteron hormonu salgılama, anne ile fetüs arasında madde değişimini sağlama işlevlerini yerine getirir. Bu durum; I. segmentasyon, II. organogenez, III. gastrulasyon evrelerinden hangilerinde gözlenebilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Grafik incelendiğinde blastomer sayısının artışına bağlı olarak blostomer hacminin azaldığı görülür. Bu durum segmentasyon evresinde gözlenir. 3. İnsanda embriyonun kütlesel değişimine ait grafik aşağıda verilmiştir. Embriyo kütlesi Zaman Grafikte verilen değişim, embriyonun gelişimini sürdürdüğü dişi bireyin ürogenital sistemine ait aşağıdaki yapılardan hangisinde gerçekleşir? A) Döl yatağı B) Yumurtalık C) Yumurta kanalı D) Vajina E) Üretra Embriyo kütlesi embriyo döl yatağına tutunduktan sonra artış göstermeye başlar. 6. İnsanda görülen; I. segmentasyon, II. gametogenez, III. organogenez, IV. gastrulasyon olaylarından hangileri zigottan itibaren doğuma kadarki süreçte gerçekleşir? A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV D) I, II ve III E) I, III ve IV İnsanda zigottan itibaren doğuma kadarki süreçte segmentasyon, gastrulasyon ve organogenez olayları gözlenir. 111

Test 12 1. A 2. B 3. A 4. E 5. A 6. E 7. E 8. A 9. C 10. C 11. A 12. B 7. Plasenta ile fetüs arasında madde alış verişini sağlayan göbek bağı ile ilgili, I. İki atardamar ve bir toplardamar içerir. II. Amniyon ve koriyon zarlarının birleşmesi sonucu oluşur. III. Fetüse ait atık maddeleri plasental boşluklara getirir. IV. Embriyonal dönemin morula evresinde gelişir. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yalnız IV B) I ve II C) II ve III D) III ve IV E) I, II ve III Göbek bağı ile ilgili l, ll ve lll. ifadeler doğrudur. Göbek bağı hamileliğin 5. haftasından itibaren oluşmaya başlar. 8. İnsanın embriyonik gelişimi sırasında; I. zigot, II. blastomer, III. blastosit, IV. blastropor yapılarının ortaya çıkış sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) I - II - III - IV B) I - III - II - IV C) II - I - III - IV D) III - IV - I - II E) I - III - IV - II İnsanın embriyonik gelişimi sırasında verilen yapılar zigot - blastomer - blastosit - blastopor sırasıyla ortaya çıkar. 9. İnsanda anne ile fetüs arasında madde alış verişini sağlayan plasenta yapısı aşağıda gösterilmiştir. Plesenta Fetüsün damarları Göbek bağı Plesenta 10. Aşağıdaki şekilde insan embriyosunun blastula ve gastrula evrelerindeki şekli verilmiştir. Blastula Gastrula Buna göre, blastula evresindeki embriyo ile gastrula evresindeki embriyo için, I. Döl yatağındadır. II. İç içe geçmiş iki boru biçimindedir. III. Mitoz bölünmelerle gelişimini devam ettirmektedir. ifadelerinden hangileri ortak olarak söylenebilir? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III Gastrula boşluğu Blastopor Embriyo blastula evresinden itibaren döl yatağında bulunur ve mitoz bölünmelerle gelişimini devam ettirir. 11. İnsanda gerçekleşen embriyonik gelişim sırasında birbiriyle aynı büyüklük ve genetik özelliklere sahip blastomerlerin oluşturduğu dut görünümlü hücre topluluğuna morula adı verilir. İnsanda gerçekleşen embriyonik gelişimde zigottan moruluya kadarki dönemde, Embr yonun kütles Embr yodak hücre sayısı Embr yonun toplam ağırlığı Zaman Zaman Zaman grafiklerindeki değişimlerden hangileri gözlenebilir? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III Zigottan morulaya kadarki süreçte embriyodaki hücre sayısı artar. Embriyonun kütlesi değişmez, ağırlığı azalır. Rahim Göbek bağı atardamarı Göbek bağı Göbek bağı toplardamarı Annenin atardamarı 12. İnsanda embriyo gelişiminin zigottan morula evresine kadarki bölümü aşağıda şematize edilmiştir. 112 Plasenta ve fetüs arasındaki göbek kordonunda yer alan; 1. göbek bağı atardamarı 2. göbek bağı toplardamarı damarları ile ilgili, I. 1'de CO 2, 2'de O 2 oranı yüksektir. II. 1'de ve 2'de anneye ait kan hücreleri bulunabilir. III. 1'de bebeğe ait NH 3 ve CO 2 bulunabilir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III Göbek bağı atardamarı CO 2, toplardamarı O 2 ce zengin kan taşır. Göbek bağı atardamarında bebeğe ait NH 3 ve CO 2 bulunur. Ancak göbek bağı atar ve toplar damarında anneye ait kan hücreleri bulunmaz. Zigot Blastomer Buna göre zigot ve morula evresindeki herbir blastomerde; I. kromozomlardaki gen dizilişi, II. kromozom sayısı, III. sitoplazma miktarı, IV. sitoplazmadaki organel sayısı özelliklerinden hangileri kesinlikle aynıdır? Morula A) Yalnız III B) I ve Il C) II ve III D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV Zigot ve morula evresindeki her bir blastomerde kromozomlardaki gen dizilişi, kromozom sayısı aynıdır. sitoplazma miktarı ve sitoplazmadaki organel sayısı aynı olmayabilir.

BİRE BİR BÖLÜM 04 Test 13 1. Mitoz bölünme sürecinde gerçekleşen; I. iğ ipliklerinin oluşmaya başlaması, II. kardeş kromatitlerin ayrılması, III. kromozomların ekvator düzleminde dizilmesi, IV. hücre içinde iki çekirdeğin oluşması olaylarının gerçekleşme sırası aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) I - II - III - IV B) I - III - II - IV C) II - III - IV - I D) II - IV - I - III E) III - II - I - IV Mitoz bölünme sürecinde verilen olaylar; İğ ipliklerinin oluşmaya başlaması (profaz), kromozomların ekvator düzleminde dizilmesi (metafaz), kardeş kromatitlerin ayrılması (anafaz), hücre içinde iki çekirdeğin oluşması 4. 2n = 46 kromozomlu bir hücreden birbirini takip eden 2 mitoz, 1 mayoz bölünme sonucu oluşan hücrelerin; I. kromozom sayısı, II. gonozom sayısı, III. sentromer sayısı, IV. otozom sayısı özelliklerinden hangileri belirlenebilir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV 2n = 46 kromozomlu bir hücreden birbirini takip eden 2 mitoz, 1 mayoz sonucu 16 hücre oluşur. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı 23, gonozom sayısı 1, otozom sayısı 22, setromer sayısı 23 dur. (telofaz) sırasıyla gerçekleşir. 5. Kromozom sayısı 2n olan bir canlıda spermatogenez sırasında mayoz I bölünme evresinde bir kromozomda ayrılmama gerçekleşiyor. 2. Aşağıdakilerden hangisi hayvan hücrelerinde hücre döngüsünün mitoz evresinde gerçekleşmez? A) DNA'nın kendini eşlemesi B) Kromatinlerin yoğunlaşarak kromozomlara dönüşmesi C) Kardeş kromatitlerin birbirinden ayrılması D) İğ ipliklerinin kinetokorlara bağlanması E) Sitoplazmanın boğumlanarak bölünmesi Hayvan hücrelerinde DNA eşlenmesi hücre döngüsünün interfaz evresinde gerçekleşir. Bu durumda spermatogenez tamamlandığında oluşacak dört gametin kromozom sayılarının aşağıdakilerden hangisi gibi olması beklenir? A) n, n, n, n B) n + 1, n 1, n, n C) n +1, n +1, n 1, n 1 D) n 1, n 1, n, n E) 2n, 2n, n, n 2n (n + 1) (n 1) (n + 1) (n + 1) (n 1) (n 1) 6. Karyotip hazırlama işleminde bir hücredeki kromozomlar özel boyama teknikleriyle boyandıktan sonra fotoğraflanır ve kromozomlar bir araya getirilir. 3. Karyotip analizinde, bir homolog kromozom çifti incelendiğinde; I. kromozomların lokuslarındaki genlerin konumları, II. kromozomların sentromerlerinin konumları, III. kromozomların uzunlukları, 113 Yukarıdaki şekil 2n = 4 kromozomlu bir hücrenin mayoz bölünmesinin hangi evresine aittir? A) Profaz I B) Metafaz I C) Anafaz I D) Metafaz II E) Anafaz II Şekil 2n = 4 kromozomlu bir hücrenin mayoz bölünmesinin metafaz ll evresine aittir. IV. kromozomların boyandıklarında gösterdiği bant desenleri özelliklerinden hangilerinin aynı olduğu görülebilir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV Karyotip analizinde bir homolog kromozom çifti incelendiğinde verilen özelliklerden tümünün aynı olduğu görülebilir.

Test 13 7. 1. B 2. A 3. D 4. E 5. C 6. E 7. C 8. D 9. B 10. D 11. C 12. B 10. Aşağıdaki özelliklerden hangisi bakteri konjugasyonu ile Metafaz I evresinde ekvatoral düzleme 20 tetratın dizildiği bir hayvan hücresinde, ana hücrenin ve bu bölünme sonucunda oluşacak yavru hücrelerin kromozom sayısı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? paramesyum konjugasyonu arasında farklılık gösterir? A) Kalıtsal çeşitlilik sağlama B) Birey sayısında artış sağlamama Ana hücre Yavru hücre A) 20 20 B) 20 10 C) 40 20 D) 40 10 Paremesyum konjugasyonunda mayoz bölünme gözlenirken bakteri konjugasyonunda E) 10 20 mayoz bölünme gözlenmez. C) Ortam şartlarına dayanıklı soyların oluşmasını sağlama D) Mayoz bölünmenin gözlenmesi E) İki hücre arasında gerçekleşme Tetrat sayısı hücrenin n kromozom sayısına eşittir. Bu nedenle 20 tetrat varsa ana hücre 40, mayoz sonucu oluşan yavru hücre 20 kromozomludur. 8. Normal hücrelerin ve kanser hücrelerinin kültür ortamında çoğalmasını inceleyen bir bilim insanı aşağıdaki deneyi hazırlıyor. Normal hücre kültürü 11. "Sporla üreyen canlıların yaşam döngüsünde eşeyli ve Kanserli hücre kültürü eşeysiz üremenin birbirini takip etmesine döl değişimi ya da metagenez adı verilir." Buna göre aşağıdaki canlılardan hangisinde metagenez gözlenebilir? A) Çam B) Bakteri C) Karayosunu D) Balina E) Yılan Metagenez olayı karayosunlarında gözlenebilir. 12. Aşağıdaki şekilde bal arılarında üreme şematize edilmiştir. Deney sonuçlarına dayanarak, I. Normal hücreler kültürde belirli bir yoğunluğa ulaştığı zaman hücre bölünmesi durur. Erkek Arı Kraliçe Arı Spermler Yumurtalar II. Kanser hücrelerinin kültür ortamında belirli bir yoğunluğa ulaşması bölünmelerini durdurmaz. III. Kanser hücrelerinde hücre döngüsünün kontrolünde etkin olan faktörler normal hücrelerinkinden farklıdır. Döllenme Zigot yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II 114 C) Yalnız III Dişi embriyo E) II ve III Kraliçe Arı Deney incelendiğinde normal hücrelerin kültürde belirli bir yoğunluğa ulaştığı zaman bölünmeyi durdurduğu, kanser hücrelerinin ise durdurmadığı sonucuna ulaşılabilir. 9. Döllenmeden gelişme İşçi Arı Erkek Arı Bal arılarının üremesinde; yumurta hücreleri mayoz, spermler mitoz bölünme ile meydana getirildiğine göre aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? Mayoz bölünmenin profaz I evresinde tetratların kardeş olmayan kromatitleri birbiri üstüne X biçiminde kıvrılır. Bu olaya sinapsis denir. A) Kraliçe arı 2n kromozomludur. Sinapsis sırasında kromatitlerin birbirine dokunduğu noktalara ne ad verilir? B) Erkek arılar 2n kromozomludur. C) Kraliçe arının yumurtaları n kromozomludur. A) Tetrat B) Kiyazma D) Sentriol C) Kinetokor D) Dişi embriyolar 2n kromozomludur. E) E) Sentromer Sinapsis sıraında kromatitlerin birbirine dokunduğu noktalara kiyazma adı verilir. Erkek arıların spermleri n kromozomludur. Erkek arılar, kraliçe arının mayoz bölünmeyle oluşturduğu yumurtaların döllenme olmadan gelişmesiyle meydana geldiğinden n kromozomludur.

BİRE BİR BÖLÜM 04 Test 14 1. İnsanda; I. menstruasyonun başlaması, II. ovulasyonun gerçekleşmesi, III. testislerden testosteron salgılanması, IV. endometriyumun kalınlaşması olaylarından hangileri lüteinleştirici hormon (LH) salgılanması sonucunda gerçekleşir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV İnsanda LH dişilerde ovulasyonun gerçekleşmesi, erkeklerde ise testislerden testosteron salgılanmasını sağlar. 4. Bakterilerin çoğalmasını engellemek isteyen bir araştırmacı, petri kapları içinde yetiştirdiği bakteri türleri üzerine farklı maddeler uygulamaktadır. Buna göre araştırmacının petri kaplarına; I. iğ ipliklerinin sentezini durduran bir madde, II. DNA replikasyonunu durduran bir madde, III. sentromer eşlenmesini durduran bir madde yukarıdakilerden hangilerini uygulaması hiçbir bakterinin çoğalması üzerinde engelleyici etkiye neden olmaz? D) I ve III E) II ve III Bakterilerde iğ iplikleri oluşumu ve sentromer eşlenmesi gözlenmediği için bu olayları durduran maddelerin uygulanması bakterilerde çoğalmayı engelleyici etkiye neden olmaz. 5. İnsanda üreme sürecinde; 2. İnsan embriyosunda allantoyisin körelmesi, aşağıdaki özelliklerden hangisinin ortaya çıkışı ile ilgilidir? A) İç döllenmenin görülmesi B) Embriyo gelişiminin annenin döl yatağında olması C) Embriyonun madde alış verişlerinin plasenta aracılığıyla sağlanması D) Azotlu artık ürünlerin miktarının azaltılması E) Yavruların süt ile beslenmesi İnsan embriyosunda allantoyisin körelmesi embriyonun madde alışverişinin plasenta aracılığıyla salanmasıyla ilgilidir. I. erkek ve dişi gametlerin mayoz bölünmelerle oluşturulması, II. zigotta, homolog kromozomların farklı dağılımlarla bir araya gelmesi, III. erkek gamet oluşumu sırasında hücre farklılaşmasının olması olaylarından hangileri yeni kalıtsal kombinasyonların oluşmasını sağlar? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III İnsanda üreme sürecinde erkek ve dişi gametlerin mayoz bölünmelerle oluşturulması, zigotta homolog kromozomların farklı dağılımlarla bir araya gelmesi yeni kalıtsal kombinasyonların oluşmasını sağlar. Erkek gamet oluşumu sırasında hücre farklılaşması kalıtsal yapının değişmesine neden olmaz. 3. İnsanda embriyonik gelişim sürecinde zigotun birbirini takip eden mitoz aşamalarına segmentasyon adı verilir. 6. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden farklı tipte bir rejenerasyon örneğidir? A) Kertenkelenin kopan kuyruğunun yerine yeni bir kuyruğun gelişmesi 115 Zigot Morula B) Ayrılmamış kemik kırıklarında kemik bütünlüğünün yeniden oluşması Yukarıdaki şekilde zigotun segmentasyon aşamalarının morula evresine kadarki kısmı gösterilmiştir. Buna göre segmentasyon sonucu oluşan her hücreye ne ad verilir? A) Blastula B) Blastomer C) Blastosit D) Blastopor E) Blastosol Segmentasyon sonucu oluşan herbir hücreye blastomer adı verilir. C) Deniz yıldızının kopan kolundan yeni bir deniz yıldızının oluşması D) Bir parçası alınan karaciğerin bütünlüğünü yeniden sağlaması E) Herhangi bir nedenle hasar gören epitel hücrelerinin yerine yenilerinin üretilmesi Deniz yıldızının kopan kolundan yeni bir deniz yıldızının oluşması rejenarasyonla üremedir. Diğerleri rejenerasyon (yenilenme) dur.

Test 14 1. B 2. C 3. B 4. D 5. D 6. C 7. C 8. E 9. A 10. B 11. A 12. D 7. Bal arılarının çoğalmasında ve gelişmesinde aşağıdakilerden hangisi her zaman gerçekleşmez? 10. İnsan embriyosunun gastrula evresindeki şekli aşağıda verilmiştir. A) Spermlerin mitoz bölünmeyle oluşturulması B) Yumurtaların mayoz bölünmeyle oluşturulması C) Yumurtaların hepsinin döllenmesi D) Embriyoların mitoz bölünmelerle gelişmesi E) Erkek arıların döllenme olmadan gelişmesi Bal arılarının çoğalma ve gelişmesinde kraliçe arının oluşturduğu yumurtaların hepsi döllenmez. gastrula boşluğu ilk ağız Şekle göre gastrula evresindeki embriyo ile ilgili; I. kontrollü hücre ölümlerinin gerçekleştiği, II. hücre farklılaşmasının gerçekleştiği, III. kontrollü hücre göçlerinin gerçekleştiği, IV. hücrelerin genetik yapılarının değişikliğe uğradığı sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) I ve III C) II ve IV 8. Eşeyli üreme ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Gerçekleşebilmesi için mutlaka iki ata canlıya ihtiyaç vardır. B) Eşeysiz üremeye göre daha basit yapılı canlılarda gözlenir. C) Çok kısa sürede çok sayıda yavru oluşumunu sağlar. D) Tüm çeşitlerinde mayozla oluşan gametlerin döllenmesi gerçekleşir. E) Tür içi kalıtsal çeşitliliğin artmasına imkan sağlar. Eşeyli üreme tür içi kalıtsal çeşitliliğin artamısna imkan sağlar. Diğer ifadeler doğru değildir. D) I, II ve III E) I, II, III ve IV Gastrula evresinde verilen olaylardan tümü gerçekleşir. Ancak şekil incelendiğinde kontrollü hücre göçlerinin ve hücre ölümlerinin olduğu sonucuna ulaşılabilir. 11. İnsanda embriyonik gelişim sürecinin üçüncü haftası boyunca gelişen, kan hücrelerinin oluşturulmasında işlev gören ve göbek kordonundaki atardamar ve toplardamarı oluşturan embriyonik yapı aşağıdakilerden hangisidir? A) Allantoyis B) Vitellüs C) Koriyon D) Amniyon zarı E) Amniyon sıvısı Özellikleri verilen embriyonik yapı allantoyistir. 12. Aşağıdaki şekilde, insanda dişi üreme sisteminin bazı kısımları gösterilmiştir. b c 9. Miktar a d 116 Buna göre, e 0 1 14 Gün İnsanda menstrual döngü sürecinde miktarındaki değişim yukarıdaki gibi gözlenen ve hipofiz bezinden salgılanan gonadotropinin adı nedir? A) FSH B) Östrojen C) Progesteron D) LTH E) Oksitosin İnsanda menstrual döngü sürecinde miktar değişimi grafikte verilen hormon FSH dir. oogenez, döllenme, embriyo gelişimi, olayları şekildeki kısımlarla eşleştirildiğinde hangi kısımlar açıkta kalır? A) Yalnız a B) Yalnız d C) a ve d D) d ve e E) a, b ve c Şekilde a yumurtalık, b yumurta kanalı, c döl yatağı, d vajina, e servikstir. Oogenez a da, döllenme b de, embriyo gelişimi c de olur.