ŞEBİNKARAHİSAR TARİHİNDEN GÜNÜMÜZE YANSIYAN BİRKAÇ OLAY 1
1893 tarihli belgede Çeçezade Ömer isimli bir şahsa ait üç adet dükkanın yandığından yangından sonra Osman Bey isimli nüfuzlu birisinin yanan dükkânlardan çıkan arsayı kendi yerine kattığından ve Çeçezade Ömer Efendi ye başka bir yerden arsa vermek istediğinden bahsedilmektedir. Elbette duruma rıza göstermeyen Çeçezade Ömer Bey de durumu şikâyet ederek hakkının aranılmasını istemiştir. Çeçezadelerin Suşehri nden olduğunu yönelik bilgi edindim ama bu bilgi beni tatmin etmedi. Şüphem şu ki asıl dilekçe olmadığından isimin orijinal yazılışını göremiyoruz. Acaba nakledilrken yanlış yazım söz konusu olmuş olabilir mi? Yani Çeçezade olarak bahsedilen kişi Çeçenzade olabilir mi? Öte yandan Çeçenzadeler de Suşehri asıllı olmakla birlikte Şebinkarahisar ın nüfuzlu ailelerindendir. Trabzon Valisi Çeçenzade Hacı Hasan Paşa nın ailesidir. Onlardan birine karşı bu tür davranışın yapılamayacağını da düşünebiliriz. 1900 tarihli belgede ise Karahisar-i Şarkili Hacı Halil Ağa dan bahsedilmektedir. İstanbul ciheti Arabacılar Kethüdalığı daha önce bu görevde olan Hacı Ömer Ağa nın vefatıyla boşalınca Zülvecheyn Daire-i Hümayunu bekçilerinden Karahisar-ı Şarkili Hacı Halil Ağa ya verilmiştir. Zülvecheyn iki yönlü-yüzlü anlamına gelmektedir. Genelde saraylarda bu adla anılan kabul salonlarını ifade etmektedir. Hacı Halil Ağa nın da bu salonlardan birinde bekçi olduğu anlaşılmaktadır. 1908 tarihli belge ise Alişar köyünde yapılması planlanan kilise ile ilgilidir. Bunun için ilgili kurumlara yazı yazılmıştır. İsola yolundan Alişar Köyü Belgelerin okunmasındaki katkılarından dolayı Osmanlıca Mühimme Grubu üyelerinden Mehmet Kahramanoğlu, Serkan Koçero, Arzu Selvi ve Hafize Bozkurt a teşekkür ederim. BOA Fon Kodu: BEO, Dosya No: 186, Gömlek No: 13921, Tarihi: 6 (L) Şevval 1310 (23 Nisan 1893), Konusu: Karahisar-ı Şarki kasabasında bulunup mukaddema muhterik olan üçbab dükkanın üç yüz lira kıymetindeki arsalarını mahalli müteneffizanından Osman Bey gasb ve ittisalinde vaki kendi emlakine idhal ve kalb ile yerine diğer mahal irae teşebbüsünde bulunduğundan ve mağduriyetinden bahisle istida-yı madeleti havi Çeçezade Ömer mührüyle gelen arzuhal. (Sivas) 2
Hû Sivas Vilayet-i Behiyyesine 11 Nisan Sene (1)309 (23 Nisan 1893) Karahisar-i Şarki kasabasında bulunub mukaddema muhterik olan (yanan) üç bâb dükkânın üç yüz lira kıymetindeki arsalarını mahal-i müteneffizandan icra memuru Osman gasb ve ittisalinde vaki kendi emlakine idhal (dahil) ve kalb ile (şeklini değiştirerek) elli lira kıymeti haiz diğer bir mahal göstermek teşebbüsünde bulunduğundan ve be babdaki müracaatının bu suretle semeresiz kaldığından bahisle mağduriyetden vikâyeten vukua gelen müdahalenin men -i istid asını ve ol-babda bazı ifadeyi havi Karahisar-i Şarki ahalisinden Çeçezade Ömer mührüyle ve imzasıyla verilen arzuhal leffen taraf-ı atufilerine tesyar kılınmağla mealine nazaran bi t-tahkik icab-ı ma deletleri icrasına himmet olunması siyakında şukka. Bâ-işaret-i âliyye-i hazret-i sadâret-penâhi BOA Fon Kodu: BEO, Dosya No: 1473, Gömlek No: 110447, Tarihi: 21 (Z) Zilhicce 1317 (22 Nisan 1900), Konusu: İstanbul ciheti Arabacılar Kethüdalığı'nın Zülvecheyn Daire-i Hümayunu bekçilerinden Karahisar-ı Şarkili Hacı Halil Ağa uhdesine ihale edilmesi. (Maliye, Dahiliye) 3
Dahiliye Nezaret-i Celilesine ve Maliye Nezareti Behiyyesine 19 Zilhicce Sene (1)317 / 17 Nisan (1)316 (30 Nisan 1900) Ber-muceb-i irade-i seniyye-i cenab-ı hilâfet-penâhi dahiliye nezaret-i celilesinden ifayı muktezasına himmet buyurulmak. Maliye Dahiliye Nezaret-i Celilesine tebligat icra kılınmış olmağla Maliye Nezaret-i Behiyyesinden de ifa-yı muktezasına himmet İstanbul ciheti arabacılar kethüdalığının zülvecheyn daire-i hümayunu bekçilerinden Hacı Ağa ya ihalesi hakkında Ma ruz-i çaker-i kemineleridir ki Hacı Ömer Ağa nın vefatıyla muhtel olan İstanbul ciheti Arabacılar Kethüdalığının Zülvecheyn Daire-i Hümayunu bekçilerinden Karahisar-ı Şarkili Hacı Halil Ağa uhdesine ihalesi şeref-sudur buyurulan irade-i seniyye-i hazret-i hilâfet-penâhi iktiza-yı âlisinden olmağla ol-babda emr u ferman hazret-i veliyyü l-emrindir Fi 11 Zilhicce Sene (1)317 ve fi 29 Mart Sene (1)316 (12 Nisan 1900) Ser-kâtib-i Hazret-i Şehriyari Tahsin BOA Fon Kodu: BEO, Dosya No: 3462, Gömlek No: 259617, Tarihi: 28 Zilkade Sene (1)328 (27 Kasım 1908), Konusu: Karahisar-ı Şarki'de Alişar karyesinde inşa olunacak kilise. (Adliye, Maliye, Defter-i Hakani, Dahiliye) 4
Sâdâret-i Uzma Mektûbî Kalemi 28 Zilkade Sene (1)328 (27 Kasım 1908) Dahiliye, Maliye Defter-i Hakani, Adliye ve Mezahib Nezaret-i Celile-i Aliyyelerine Sureti balada muharrer tezkire-i ma ruza ve şeref-sadır olan irade-i seniyye-i hazret-i hilâfet-penâhi bi-meblağ-ı hamiş mucebince tasdir olunan emr-i âli Adliye ve Mezahib Nezareti Âliyyesine ısra ve Maliye ve Defter-i Hakani Nezaretlerine malumat ita kılınmağla Dahiliye Nezaret-i Celilesinden dahi ifa-yı muktezasına himmet buyurulması Adliye Tasdir olunan emr-i âli leffen ısra ve Dahiliye ve Defter-i Hakani nezaretlerine malumat ita kılınmağla (verilmekle) Adliye ve Mezahib Nezaret-i Âliyyesinden ifa-yı muktezasına himmet. Karahisar-i Şarki de Alişar karyesinde inşa olunacak kiliseye dair. 5