MAKİNA TASARIMI 2 ÖDEVİ Teknikte emniyet gereği değişik tipte bir çok kavrama kullanılmaktadır. Bu kavramalardan bir tanesi de momentin tek yönde iletilmesine izin veren aksi yönde boşta dönerek bağlantıyı kesen böylece sistemi koruyan Tek Yönlü Kavramalardır. Bu kavramalar tek yönde dönüşe izin verecek şekilde kullanıldığı gibi geri dönüşü engellemek üzere kilitleme mekanizması olarak ta kullanılabilirler. Konstrüktif bazı değişiklerle elde edilen geri dönüş kilitleri yüklü bir sistemin (konveyör, elevatör,..) elektrik kesilmesi sırasında geriye kaymasını engelleyerek yine emniyet anlamında kullanılmaktadırlar. Makine tasarımı ödev konusu Tek Yönlü Kavrama tasarımı veya Geri Dönüş Kilidi tasarımıdır. Öncelikle konu ile ilgili araştırma yapılarak verilere göre hesaplamalar yapılacak, montaj ve parça resimleri ile ödev tamamlanacaktır (Standart elemanların parça resimleri çizilmeyecektir).
https://youtu.be/h4sim5dcblg https://youtu.be/kkhe1c0-hr0 https://youtu.be/qjr7dimpsja
Tahrik dış bilezikten
Verilenler: Kavramanın aktaracağı moment Kavramanın çalışacağı devir sayısı Kaba boyutlar
1. Hafta: Literatür araştırma, Hesaplar ve ilk tasarım (24-29 Nisan) 2. Hafta: Tasarımın geliştirilmesi (30 Nisan-4 Mayıs) 3. Hafta: Son kontrollerin yapılması ve düzeltilmiş tasarım (05-11 Mayıs) 4. Hafta: Ödev dosyasının tamamlanması ve teslimi (12-18 Mayıs) Ekteki sayfalardaki bilgiler konu ile ilgili araştırma ve hazırlık yapmak için yeterlidir. Ödev bireysel olarak yapılacaktır. Her öğrenciye ait veri daha sonra ilan edilecektir.
MAKİNA ELEMANLARI PROJE ÖDEVİNİN YAPILMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR 1. Resimler teknik resim kurallarına göre çizilir. 2. İlk konstrüksiyon resimleri kurşun kalemle verilen ödevlerin sığabileceği standart büyüklükteki resim kağıdına veya bilgisayarda çiziliyorsa standart kağıda, standartlara uygun çıktı alınmış şekilde yapılır. Kağıdın çerçevesi çizilmiş, öğrencinin isim ve numarası yazılmış olacaktır. Hesaplar A4 büyüklüğündeki yazı kağıdına muntazam olarak yapılır. 3. Proje tamamlanınca montaj resimleri standart boyutlardaki resim kağıdına çizilir. Montaj başlığı tam olarak doldurulur. 4. Proje ile ilgili hesaplar bir rapor halinde A4 büyüklüğündeki yazı kağıdına standart yazı ile elle veya bilgisayar kullanılarak yazılır. 5. Raporun ön sayfası olarak; ödevin cinsi, verilen değerler, teslim tarihi, öğrencinin adı ve numarasının bulunduğu bir sayfa hazırlanır.
6. Bütün çalışma telli bir dosyaya resimler standarda uygun olarak katlanmış şekilde aşağıdaki sıraya göre koyulur: a) Ön sayfa b) Raporlar ve açıklamalar c) Montaj resmi (son tasarıma ait) d) Parça resimleri (son tasarıma ait) e) İlk konstrüksiyon resmi. Dosyanın üstü «kapak» ön sayfa gibi yazılır. 7. İlk konstrüksiyon resmi geliştirilerek imal edilebilirliği, monte edilebilirliği kontrol edilmiş son tasarım elde edilmelidir. 8. Yukarıda belirtilen şekilde hazırlanmış proje, teslim tarihinde önceden belirtilen saatlerde teslim edilir. 9. Her dosya özgün olmalıdır. Birbirinden türetilmiş ödevler kopya işlemi görür. Yukarıdaki hususlardan herhangi birinin eksik olması halinde proje kabul edilmez.
Kaynaklar Makina Elemanları Kitapları Kavrama kitapları Kavrama imalatçılarının web siteleri
KAĞIT KATLAMA A0, A1, A2, ve A3 boyutlarındaki kağıtlara çizilen teknik resimlerin dosyalanarak saklanabilmesi için kağıt boyutunun dosya büyüklüğüne düşürülmesi gerekmektedir. Bu nedenle tüm kağıtlar A4 (210x297) esas alınarak katlanır. Ancak dosyaya takılan en altta kalan kat 201x297 iken diğer katlar daha küçük olacaktır. Katlama sırasında resmin sağ alt köşesinde bulunan başlığın (antet) dosya açıldığında görülecek şekilde en üste gelmesine dikkat edilmelidir. TS88 e göre standart hale getirilen katlama şekilleri takip eden slaytlarda gösterilmiştir.
Proje veri örnekleri: Montaj örneği İç bilezik Dış bilezik Prj. Yapacak Tip d H7 T KN n imax n dmax D h7 D 5 D 6 D 3 O L s T R Öğrenci No [mm] [Nm] [min-1] [min-1] [mm] [mm] [mm] [mm] [mm] [mm] [mm] [Ncm] AA12 12 17 3100 6200 47 28 20 38 5,5 20 4,5 0,7 1 AA15 15 55 2300 5600 55 37 26 45 5,5 30 4,5 3,5 2 AA20 20 146 2000 4800 68 50 35 58 5,5 34 5,5 8,4 3 AA25 25 285 1700 4000 90 68 45 78 5,5 37 6,5 14 4 AA30 30 500 1500 3400 100 75 50 87 6,6 44 6,5 23 5 AA35 35 720 1300 2800 110 80 55 96 6,6 48 6,5 60 6 AA40 40 1030 1200 2500 125 90 60 108 9 56 7,6 72 7 AA45 45 1125 1050 2200 130 95 65 112 9 56 7,6 140 8 AA50 50 2150 950 2050 150 110 75 132 9 63 7,6 180 9 AA55 55 2675 850 1950 160 115 82 138 11 67 7,6 190 10 AA60 60 3500 800 1800 170 125 90 150 11 78 7,6 240 11 AA70 70 5813 650 1700 190 140 100 165 11 95 7,6 320 12 AA80 80 6250 500 1500 210 160 115 185 11 100 7,6 330 13 AA90 90 10750 400 1300 230 180 130 206 14 115 7,6 650 14 AA100 100 15000 350 1150 270 210 150 240 18 120 7,6 830 15 AA120 120 25000 230 900 310 240 180 278 18 140 9,6 1080 16 AA150 150 57500 160 600 400 310 230 360 22 180 9,6 1240 17 AA200 200 135000 125 460 520 400 260 460 26 240 10,6 3800 18 AA250 250 225000 100 380 610 480 320 545 33 300 10,6 6100 19
İç bilezik Prj. Yapacak Tip d H7 T N n imax D L B 1 L 1 b 2 l 2 l 3 l 4 Direnç momenti Öğrenci No (mm) Nm (min -1 ) (mm) (mm) (mm) (mm) (mm) (mm) (mm) (mm) Nm GDKB20 20 275 450 83 35 40 12 15 35 5 90 0.2 232 GDKB25 25 275 450 83 35 40 12 15 35 5 90 0.2 233 GDKB30 30 1250 320 118 54 40 15 15 35 8 110 1,2 234 GDKB35 35 1250 320 118 54 40 15 15 35 8 110 1,2 235 GDKB40 40 1250 320 118 54 40 15 15 35 8 110 1,2 236 GDKB45 45 2180 300 155 54 80 15 18 35 10 140 2,2 237 GDKB50 50 2180 300 155 54 80 15 18 35 10 140 2,2 238 GDKB55 55 2180 300 155 54 80 15 18 35 10 140 2,2 239 GDKB60 60 2180 300 155 54 80 15 18 35 10 140 2,2 240 GDKB70 70 2180 300 155 54 80 15 18 35 10 140 2,2 241 GDKB80 80 2930 200 190 64 80 20 20 40 20 155 3,5 242 GDKB90 90 7250 150 260 90 120 25 30 50 20 220 3,5 243 GDKB100 100 7250 150 260 90 120 25 30 50 20 220 3,5 244 GDKB110 110 7250 150 260 90 120 25 30 50 20 220 3,5 245 GDKB120 120 11100 130 300 110 140 30 - - - 220 6.0 246